SKKN Trò chơi Toán học 3

Trò chơi toán học lớp 3
A. Đặt vấn đề
I. Lời mở đầu.
Trong chơng trình giáo dục tiểu học hiện nay, môn Toán cùng với các môn học khác
trong nhà trờng tiểu học có những vai trò góp phần quan trọng đào tạo nên những con
ngời phát triển.
Toán học là một môn khoa học tự nhiên có tính lôgic và tính chính xác cao, nó là chìa
khoá mở ra sự phát triển của các bộ môn khoa học khác.
Đối với môn Toán ở tiểu học, nếu mỗi ngời giáo viên chỉ truyền đạt, giảng giải theo
các tài liệu đã có sẵn trong Sách giáo khoa, trong các sách hớng dẫn và thiết kế bài dạy
một cách dập khuôn, máy móc thì sẽ làm cho học sinh học tập một cách thụ động. Điều
đó sẽ khiến cho việc học tập của học sinh sẽ diễn ra thật đơn điệu tẻ nhạt và kết quả học
tập không cao. Nó là một trong những nguyên nhân gây ra cản trở việc đào tạo các em
thành những con ngời năng động, tự tin, sáng tạo sẵn sàng thích ứng với những đổi mới
diễn ra hàng ngày.
Nh chúng ta đã biết: Học sinh tiểu học có trí thông minh khá nhạy bén, sắc sảo, có
óc tởng tợng phong phú. đó là tiền đề tốt cho việc phát triển t duy toán học nhng các em
cũng rất dễ bị phân tán, rối trí nếu bị áp đặt, căng thẳng hay quá tải. Hơn nữa, học sinh ở
bậc tiểu học nói chung, học sinh khối 1, 2, 3 nói riêng cơ thể của các em còn đang trong
thời kì phát triển hay nói cụ thể hơn là các hệ cơ quan còn cha hoàn thiện vì thế sức dẻo
dai của cơ thể còn thấp nên trẻ không thể ngồi lâu trong giờ học cũng nh làm một việc
gì đó trong một thời gian dài. Vì vậy muốn giờ học có hiệu quả thì đòi hỏi ngời giáo
viên phải đổi mới phơng pháp dạy học tức là kiểu dạy học : Lấy học sinh làm trung
tâm. , hớng tập trung vào học sinh, trên cơ sở hoạt động của các em.
Yêu cầu của giáo dục hiện nay đòi hỏi phải đổi mới phơng pháp dạy học môn toán ở
bậc tiểu học theo hớng phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh. Vì vậy
ngời giáo viên phải gây đợc hứng thú học tập cho các em bằng cách lôi cuốn các em
tham gia vào các hoạt động học tập. Trò chơi học tập là một hoạt động mà các em hứng
thú nhất. Các trò chơi có nội dung toán học lí thú và bổ ích phù hợp với nhận thức của
1
Trò chơi toán học lớp 3

các em. Thông qua các trò chơi, các em sẽ lĩnh hội những tri thức toán học một cách dễ
dàng; kiến thức sẽ đợc củng cố, khắc sâu một cách vững chắc, tạo cho các em niềm say
mê, hứng thú trong học tập, trong việc làm. Khi chúng ta đa ra đợc các trò chơi toán học
một cách thờng xuyên, khoa học thì chắc chắn chất lợng dạy học môn toán sẽ ngày một
nâng cao hơn.
Chính vì những lí do nêu trên mà tôi đã chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm:
Tổ chức một số trò chơi toán học lớp 3 nhằm gây hứng thú học tập cho
học sinh .
II. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu
1. Thực trạng.
a.Về học sinh:
- Trên thực tế, trong các giờ học toán, học sinh tiếp thu còn thụ động, nhất là đối
với những học sinh ngại phát biểu, tiếp thu chậm. Cuối tiết học, học sinh thờng uể oải,
ít tập trung chú ý vào bài vì đặc điểm của học sinh tiểu học là: dễ nhớ, mau quên và
chóng chán. Học sinh thờng hiếu động hơn khi hoạt động bằng tay, thích đợc sử dụng
đồ dùng trực quan.
- Đặc điểm về t duy của học sinh tiểu học chủ yếu là t duy trực quan, vật thật hay
thông qua những hành đồng cụ thể để hình thành khái niệm, kiến thức, kĩ năng.
- Học sinh tiểu học rất dễ xúc động và thích tiếp xúc với một sự vật, hiện tợng nào đó
nhất là những sự vật, hiện tợng gây cảm xúc mạnh.
b. Về giáo viên:
Mặc dù đã đợc tiếp thu các chuyên đề về đổi mới phơng pháp dạy học do Phòng giáo
dục; Sở giáo dục- Đào tạo tổ chức song để tổ chức trò chơi trong các giờ dạy học sao
cho mang lại hiệu quả nh ngời giáo viên mong muốn quả là một điều không đơn giản.
Nó cần nhiều thời gian để đầu t suy nghĩ, tìm tòi, chuẩn bị nguyên vật liệu .Mặt khác
tổ chức trò chơi sao cho học sinh tiếp xúc cảm thấy hấp dẫn và thích thú thì phụ thuộc
hoàn toàn vào công tác tổ chức của ngời giáo viên.
2. Kết quả, hiệu quả của thực trạng ban đầu.
2
Trò chơi toán học lớp 3

Năm học 2008 2009 tôi đợc phân công trực tiếp chủ nhiệm và giảng dạy lớp 3b.
Tổng số học sinh của lớp là 24 em. Có 11 em nữ. Các em phân bố rải rác ở các thôn.
Ngay từ đầu năm học mới, sau khi nhận lớp, tôi đã bắt tay ngay vào khảo sát, tìm hiểu
học sinh. Hết mỗi học kì, tôi đều tổng kết, đánh giá chất lợng.
Năm học 2008 2009 lớp 3b do tôi trực tiếp chủ nhiệm và giảng dạy đã có kết quả
nh sau:
Loại Đầu năm học Học kì 1 Cuối năm học
Giỏi 2 em = 8,33% 2 em = 8,33% 3 em = 12,5%
Khá 5 em = 20,83% 7 em = 29,16% 7 em = 29,16%
TB 12 em = 50% 12 em = 50% 13 em = 54,16%
Yếu 5 em = 20,83% 3 em = 12,5% 1 em = 4,16%

Qua kết quả trên, tôi nhận thấy: Sau một năm học, kết quả học tập của các em có tăng
sau từng học kì tuy nhiên số lợng học sinh khá giỏi còn tăng quá ít, số học sinh yếu
giảm chậm. Trong giờ học các em học còn uể oải, nắm kiến thức mới còn chậm khiến
cho giáo viên phải mất nhiều công sức trong việc củng cố kiến thức vào những giờ tăng
buổi. Nếu nh các em không học 10 buổi/tuần thì tôi nghĩ kết quả khó có thể đạt đợc nh
vậy.
Từ thực trạng trên, để công việc đạt hiệu quả tốt hơn, giúp các em học sinh có hứng
thú trong học tập, nâng cao chất lợng giáo dục trong nhà trờng, tôi đã mạnh dạn cải tiến
nội dung, phơng pháp trong giảng dạy, đa những kiến thức đợc coi là khô khan của môn
toán thành những trò chơi học tập nhằm mục đích để giúp các em học mà chơi, chơi mà
học. Trò chơi toán học không những chỉ giúp các em lĩnh hội đợc tri thức mà còn giúp
các em củng cố và khắc sâu các tri thức đó.


3
Trò chơi toán học lớp 3
B. Giải quyết vấn đề
I. Các giải pháp thực hiện.

1. Tổ chức trò chơi trong môn toán lớp 3.
cỏc trũ chi gúp phn mang li hiu qu cao trong gi hc, khi t chc v
thit k trũ chi phi m bo nhng nguyờn tc sau :
a. Thiết kế trò chơi toán học trong môn toán lớp 3
* T chc trũ chi hc tp dy mụn toỏn núi chung v mụn toỏn lp 3 núi
riờng, chỳng ta phi da vo ni dung bi hc, iu kin thi gian trong mi tit hc
c th a ra cỏc trũ chi cho phự hp. Song mun t chc c trũ chi trong dy
toỏn cú hiu qu cao thỡ ũi hi mi giỏo viờn phi cú k hoch chun b chu ỏo, t
m, cn k v m bo cỏc yờu cu sau :
+ Trũ chi mang ý ngha giỏo dc
+ Trũ chi phi nhm mc ớch cng c, khc sõu ni dung bi hc
+ Trũ chi phi phự hp vi tõm sinh lý hc sinh lp 3, phự hp vi kh nng
ngi hng dn v c s vt cht ca nh trng.
+ Hỡnh thc t chc trũ chi phi a dng, phong phỳ.
+ Trũ chi phi c chun b chu ỏo.
+ Trũ chi phi gõy c hng thỳ i vi hc sinh
* Cu trỳc ca Trũ chi hc tp :
+ Tờn trũ chi
+ Mc ớch : Nờu rừ mc ớch ca trũ chi nhm ụn luyn, cng c kin thc,
k nng no. Mc ớch ca trũ chi s quy nh hnh ng chi c thit k trong
trũ chi.
+ dựng, chi : Mụ t dựng, chi c s dng trong Trũ chi hc
tp.
+ Nờu lờn lut chi : Ch rừ qui tc ca hnh ng chi quy nh i vi ngi
chi, quy nh thng thua ca trũ chi.
4
Trò chơi toán học lớp 3
+ S ngi tham gia chi : Cn ch rừ s ngi tham gia trũ chi.
+ Nờu lờn cỏch chi
b. Cỏch t chc trũ chi :

Thi gian tin hnh : thng t 5 - 10 phỳt
- u tiờn l gii thiu trũ chi :
+ Nờu tờn trũ chi
+ Hng dn cỏch chi bng cỏch va mụ t va thc hnh, nờu rừ lut chi.
- Chi th v qua ú nhn mnh lut chi
- Chi tht
- Nhn xột kt qu chi, thỏi ca ngi tham d, giỏo viờn cú th nờu thờm
nhng tri thc c hc tp qua trũ chi, nhng sai lm cn trỏnh.
- Thng - pht : Phõn minh, ỳng lut chi, sao cho ngi chi chp nhn
thoi mỏi v t giỏc lm trũ chi thờm hp dn, kớch thớch hc tp ca hc sinh. Pht
nhng hc sinh phm lut chi bng nhng hỡnh thc n gin, vui (nh cho cỏc bn
thng cuc, hỏt mt bi, nhy lũ cũ ....)
2 . Giới thiệu một số trò chơi gây hứng thú học tập ở lớp 3 :
Sau õy tụi xin gii thiu mt s trũ chi tiờu biu m tụi ó ỏp dng trong quỏ
trỡnh dy toỏn cho hc sinh lp 3.
a. Những trò chơi củng cố nội dung số học và đại số.
Trò chơi 1: Đoàn kết .
- Mục đích: Rèn luyện kĩ năng tính nhẩm nhanh.
Thời gian chơi: 5 7 phút.
- Cách chơi: Giáo viên hô : Đoàn kết, Đoàn kết
Học sinh hỏi: Kết mấy, kết mấy?.
Giáo viên hô: Kết 3 x 2 hoặc 14- 9, 8+ 3
Học sinh phải nhẩm nhanh đợc kết quả và kết thành nhóm theo yêu cầu.
Luật chơi: Ai nhanh đợc tuyên dơng, ai chậm bị phạt tuỳ theo yêu cầu của lớp.
5
Trò chơi toán học lớp 3
* Trò chơi này tôi áp dụng vào những tuần đầu của lớp 3 vì khi nhận lớp tôi thấy
một số em khả năng tính nhẩm còn quá yếu. Khi tổ chức trò chơi này, tôi thấy giờ học
có hiệu quả hơn, những em trớc đây ngại học, không chú ý, để ý gì tới tiết học nay lại là
thành phần tích cực nhất. Nh em Hùng, em Hiếu, ngay cả giờ ra chơi cũng th ờng chơi

một mình không gần gũi với bạn bè nay lại hăng hái tham gia, mạnh dạn ôm chầm kết
thành nhóm khi có hiệu lệnh. Gần cuối tiết học tôi quan sát thấy các em mạnh dạn, tự
tin hơn. Sự hứng thú của học sinh , sự hoà nhập của học sinh nhút nhát, sự chú ý học tập
của các em trong giờ học toán đã kích thích tôi tìm tòi, nghiên cứu thêm một số trò
chơi.
Trò chơi 2: Xì điện.
Mục đích: Giúp học sinh thuộc nhân , chia trong bảng.
Thời gian chơi: 7 10 phút.
Luật chơi: Lớp chia thành 2 đội để thi đua. Giáo viên sẽ châm ngòi đầu tiên,
thầy đọc một phép tính chẳng hạn 4 x 8 rồi chỉ vào một em thuộc một trong 2 đội, em
đó phải bật ngay ra kết quả.Nếu kết quả đúng thì em đó có quyền xì điện một bạn
thuộc đội đối phơng. Em sẽ đọc bất kì phép tính nào, ví dụ 36 : 9 và chỉ vào một bạn (ở
bên kia) bạn đó lập tức phải có ngay kết quả là 4, rồi lại xì điện trả lại đội ban đầu.
Cứ nh thế cô cùng 2 th ký ghi kết quả của mỗi đội. Hết thời gian chơi đội nào có nhiều
bạn đọc kết quả đúng thì thắng.
Chú ý: Khi đợc quyền trả lời mà lúng túng không bật ngay ra đợc kết quả thì mất
quyền trả lời và xì điện, giáo viên sẽ lại chỉ định một bạn khác bắt đầu.
* Trò chơi này tôi thờng áp dụng khi dạy các bài nhân, chia trong bảng. Sau mỗi giờ
học tôi nhận thấy các em thuộc và nhớ rất nhanh bảng nhân và chia. Một số em trớc
đây bố, mẹ thờng hay than phiền với thầy cô là cháu rất ngại và không chịu học Bảng
cửu chơng thì nay lại là những em tích cực học và thuộc nhanh nhất. Tôi quan sát thấy
ngay cả trong giờ ra chơi các em thờng chia nhóm đố nhau.
Trò chơi 3. Ai đúng ?- Ai sai ?
Yêu cầu: nắm vững cách đọc, cách viết, cấu tạo các số tự nhiên có 4, 5 chữ số.
6