TRAO DUYÊN (Trích Truyện Kiều - Nguyễn Du

TRAO DUYÊN
(Trích Truyện Kiều - Nguyễn Du)
Giáo viên:
Nguyễn Thị Thu Thuỷ

Trường PTTH Chuyên
Nguyễn Du


I. Đọc và tìm hiểu văn bản:
1. Vị trí đoạn trích:
- Là đoạn thơ mở đầu cho cuộc đời lưu
lạc đau khổ của Thuý Kiều. Tình huống
của Kiều là tình huống trao duyên.
- Trích từ câu 723 đến câu 756 trong
Truyện Kiều là lời Thuý Kiều nói với Thuý
Vân.


Bản chữ Nơm đoạn trích “Trao Dun”
Ơng Vũ Văn Kính khảo lục


2. Bố cục:
3 đoạn
- Câu 1 - câu 12: Thuý Kiều giãi bày lí do,
tìm cách thuyết phục để trao duyên cho Thuý
Vân.
- Câu 13 - câu 26: Thuý Kiều trao kỉ vật và
dặn dò em.
- Câu 27 - câu 34: Thuý Kiều hướng về tình

yêu và Kim Trọng.


II. Hướng dẫn khai thác văn bản:
1.Thuý Kiều giãi bày lí do, tìm cách thuyết phục để
trao dun cho Th Vân: (Câu 1- 12)
- Đoạn thơ mở ra với
một tư thế lạ:
Chị thỉnh cầu em và hạ
mình lạy em
 Báo hiệu điều khơng
bình thường.

Cậy em, em có chịu lời


1.Th Kiều giãi bày lí do, tìm cách thuyết phục
để trao duyên cho Thuý Vân:
Tin tưởng mà gửi
“Cậy”
gắm, hi vọng.
+ Từ ngữ:
“Chịu” Bắt buộc, thông cảm
mà chịu.
“Thưa” Sự trang trọng
 Lời lẽ, ngơn ngữ được lựa chọn chính xác,
chặt chẽ: ngơn ngữ của lí trí.
+ Hành động: Th Kiều lạy Thuý Vân
Hàm ẩn sự biết ơn đến khắc cốt ghi tâm.

1.Th Kiều giãi bày lí do, tìm cách thuyết phục
để trao duyên cho Thuý Vân:
- Thuý Kiều dùng lời lẽ để thuyết phục Thuý
Vân:
+ Kể cho Vân nghe hoàn cảnh khó xử của
mình:
▪ Tình u với Kim Trọng dang dở vì gia đình
gặp tai biến. Kiều phải hi sinh tình u để làm
trịn chữ hiếu.
+ Nhờ em thay mình chắp nối mối duyên tình
 Lời lẽ ngắn gọn chân tình gợi sự cảm thông.


1.Th Kiều giãi bày lí do, tìm cách thuyết phục
để trao duyên cho Thuý Vân:
- Thuý Kiều tiếp tục thuyết phục Th Vân.
▪ Th Vân cịn trẻ, cịn có tương lai.
▪ Thuý Vân với Thuý Kiều là chỗ máu mủ
tình thâm.
▪ Nếu phải chết, Thuý Kiều cũng vui lòng.
 Sử dụng cách nói dân gian tạo hiệu quả
thuýêt phục cao.


** Trong khơng khí trang trọng, với lời lẽ
chân tình mà khẩn thiết Thuý Kiều đã nhờ
Thuý Vân làm một việc thiêng liêng là thay
mình trả nghĩa lấy Kim Trọng.

2. Thuý Kiều trao kỉ vật và dặn dò em: (Câu 13-26)
- Th Kiều nói với Th Vân:
“Dun này thì giữ / vật này của chung”
Kỉ vật là của hai
Tình duyên thuộc
người
về Thuý Vân.
Nhịp thơ 4/4 đứt đoạn như tiếng khóc.
Đó là ngơn ngữ của tình cảm!
→ Th Kiều trao dun nhưng khơng trao
tình.


2. Thuý Kiều trao kỉ vật và dặn dò em:
- Kỉ vật được nhắc đến:
▪ Chiếc vành
▪ Tờ mây
▪ Phím đàn
▪ Mảnh hương
Minh chứng cho
tình yêu say đắm của
Kim - Kiều trước đây.
Bóng tà như giục cơn buồn,
Vầng trăng vằng vặc giữa trời,
Đinh ninh hai miệng một lời nghé theo.
Khách đà lên ngựa người còn song song.


2. Thuý Kiều trao kỉ vật và dặn dò em:

 Tâm trạng nuối tiếc, đau đớn vì phải chia li
với mối tình đẹp đẽ, lãng mạn.
- Trong lời dặn dị em, Kiều cho mình là
người “mệnh bạc”; Nhiều lần Kiều nhắc đến cái
chết.
 cho thấy tâm trạng bi kịch, nỗi đau đớn tột
cùng và sự tuyệt vọng của Kiều lúc trao duyên.


** Nỗi đau, điều suy nghĩ của Thuý Kiều
rất đời thường, rất nhân bản.Nhà văn đã
nhập thân vào nhân vật để hiểu và thể hiện
thành công nội tâm nhân vật.


3.Thuý Kiều hướng về tình yêu và Kim Trọng:
(Câu 27-34)
- Trở về với hiện tại, Kiều bị giằng xé giữa
một bên là mất mát khơng gì cứu vãn nỗi với
một bên là tình yêu mãnh liệt.
Trâm gãy, gương tan > < muôn vàn ái ân.


3.Thuý Kiều hướng về tình yêu và Kim Trọng:
- Tiếp đó, Kiều hướng về Kim Trọng nói
lời tạ lỗi với những day dứt, giày vị và khẳng
định tình u tươi đẹp chỉ còn là quá khứ!
- Trong tận cùng đau khổ Kiều đã tự oán
trách số phận:
“ Phận bạc như vôi”.  Lời cật vấn thể

hiện sự bế tắc!


3.Thuý Kiều hướng về tình yêu và Kim Trọng:
- Kiều gọi người yêu ( 2 lần ): Lời độc thoại
▪ Thể hiện tình cảm nồng nàn khơng thể
kìm nén.
▪ Lời vĩnh biệt.
▪ Khẳng định mình đã phụ kim Trọng.
 Kiều có thân phận khổ đau nhưng nhân
cách sáng ngời!


** Đoạn trích đã thể hiện rõ tâm trạng đau
xót cực độ của Thuý Kiều khi phải đứt ruột
trao mối duyên tình. Ở Kiều , tình và hiếu
thống nhất chặt chẽ.


Trắc nghiệm:
Vấn đề chủ yếu trong đoạn trích Trao
Duyên của sách giáo khoa là:
A.Thân phận của người phụ nữ.
B. Bi kịch về thân phận và tình yêu của
Kiều.
C. Phẩm cách cao đẹp của Kiều.
 Đáp án B.


III. Chủ đề:

Thể hiện bi kịch tình yêu tan vỡ của đời
Kiều, qua đó bộc lộ tiếng kêu đau đớn của
nhà thơ về số phận con người trong xã hội
phong kiến.
IV. Củng cố:
- Tâm trạng phức tạp và bế tắc của Thuý
Kiều trong đêm trao duyên.
- Ngôn ngữ thơ đặc sắc, tinh tế trong
miêu tả tâm lí nhân vật.