Eline vere

TheProjectGutenbergEBookofElineVere,byLouisCouperus

ThiseBookisfortheuseofanyoneanywhereatnocostandwith
almostnorestrictionswhatsoever.Youmaycopyit,giveitawayor
re-useitunderthetermsoftheProjectGutenbergLicenseincluded
withthiseBookoronlineatwww.gutenberg.org

Title:ElineVere
EenHaagscheroman

Author:LouisCouperus

ReleaseDate:October17,2006[EBook#19563]
LastUpdated:March24,2018

Language:Dutch

***STARTOFTHISPROJECTGUTENBERGEBOOKELINEVERE***

ProducedbyJeroenHellingmanandtheOnlineDistributed
ProofreadingTeamat />

ElineVere
Aanmijnvriend
GerritJäger

LouisCouperus

ElineVere
EenHaagscheRoman

Achtstedruk
Amsterdam
P.N.vanKampen&Zoon



HOOFDSTUKI.

I.
Menverdrongzichinde,totkleedkameringerichte,eetzaal.Vooreenpsyché
stondFrédériqueVanErlevoort,metloshangendeharen,zeerbleekondereen
dunnelaagpoudre-de-riz,dewenkbrauwenalsdooreenenkelepenseelstreek
zwartergetint.
—Haastjedantoch,Paul!Wekomennietklaar!zeideze,eenweinig
ongeduldig,meteenblikopdependule.
VoorhaarknieldePaulVanRaat,enzijnvingersplooideneenlangen,ijlen
sluier,vangoudenkarmozijn,alseendraperieomhaarmiddel.Destofwolkte
ophetrozefondvanhaaronderkleed;haarhalsenarmenwaren,sneeuwwitvan
develoutine,vrijgelatenenflonkerdenindenglansvan,doorelkander
gestrengelde,snoerenenketenen.
—O,wateentocht!Hoûtochdedeurdicht,Dien!gildePauleenoudemeidna,
diebevrachtmeteenigejaponnen,dekamerverliet.Doordeopengelatendeur
zagmengasten,gerokteheerenenlichtgekleededames;zijbegavenzichlangs
dearalia’senpalmenvandencorridornaardegrootesuite;zijglimlachtenom
deoudemeidenwierpeneensteelschenbliknaarbinnen.
Allenschaterdenomdieverrassing,dienblikachterdecoulisses;alleen
Frédériquebleefernstig,inhetbewustzijn,datzijdewaardigheideenerantieke
vorstinhadoptehouden.

—Haastjetoch,Paul!sprakzij,bijnasmeekend.Hetisaloverhalfnegen!
—Ja,ja,Freddy,weesmaarnietbang,jebentalklaar!antwoorddehij,enhandig
schiktehijeenigejuweelentusschendegazigeplooienharerdraperie.
—Klaar?vroegenMarieenLiliVerstraeten,uitdekamerkomende,waarde
estradewasopgeslagen:eengeheimzinnigeverhevenheid,alsuitgewischtineen
halfduister.
—Klaar!antwoorddePaul.Ennu,alsjeblieftkalmte!vervolgdehij,terwijlhij
zijnstemverhiefengebiedendinhetrondzag.
Devermaningwasnoodig.Dedriejongens,devijfmeiden,diealskameniers
dienstdeden,liepeninhet,metallerleiaccessoiresopgevulde,vertrekelkaârin
denweg,lachende,gillende,degrootstewanordeveroorzakend.Tevergeefs
poogdeLilieengoudenbordpapierenlieruitdehandentereddenvanden
twaalfjarigenzoondeshuizes,terwijldebeidebengelsvannevenophetpunt
warentegeneengrootwitkruisaanteklimmen,dat,ineenhoekderkamer
geplaatst,onderhunaanvallenreedswankelde,
—Wegvandatkruis,JanenKarel!Geefdielierop,andereJan!bruldePaul.
Zorgdaartocheenbeetjevoor,Marie,ennu ….BetenDienhier,Betmetde
lamp;Dienbijdedeur;deanderenweg!Erisgeenplaatsmeer;kijkeninden
tuinaanhetraamvandegrootezaal;daarziejeallesprachtig,uitdeverte ….
Kom,Freddy,voorzichtig,hierisjesleep ….
—Jevergeetmijnkroon ….
—Diezalikjeopzetten,alsjegepozeerdbent.Kom,allons.
Dedrieverbannenmeidenhaasttenzichwegtekomen,dejongenshurktenneêr
ineenhoekdertooneelkamer,waarzijnietdoorhetpubliekgezienkonden
worden,enPaulhielpFreddydeestradebeklimmen.


II.
Marie,nogevenalsLilinietgedrapeerd,sprakdoorhetgeslotenraam,metden

vuurwerker,dieindenbesneeuwdentuin,ineendikkenduffel,wachtteomhet
Bengaalschlichtaftesteken.Eengrootereflectorwasdoorhetvensteralseen
bleeke,lichtloozezonzichtbaar.
—Eerstwit,dangroen,danrood!riepMarie,terwijldevuurwerkerknikte.
Dekamerwasdonker,slechtsverlichtdoordelamp,dieBetvasthield,terwijl
Dienbijdeporte-briséeder,nuverlaten,kleedkamerstond.
—Voorzichtig,Freddy,voorzichtig!sprakPaul.
Frédériquelietzichzeerbehoedzaamindekussensvanhetrustbedneêr;Paul
schiktehaardraperieën,haarkettingen,heurharen,haardiadeem,enstrooide
hierendaareenbloem.
—Ishetzoogoed?vroegzijmetbevendestem,eene,vantevorenbestudeerde
pozeaannemende.
—Jebentomtestelen,prachtig;nuMarie,Lilihier!
Liliwierpzichopdengrond,Marievlijdezichtegendebank,methethoofdaan
Frédérique’svoeten.VlugdrapeerdePaulbeidemeisjeinkleurigechâles,
sluiers,strengeldesnoerenomhaararmen,inheurharen.
—MarieenLili,wanhopigkijken!meerwringenjearmen,Lili!Inwanhoop,
meerinwanhoop!Freddy,jijmeersmachten,jeoogenomhoog,injemondiets
treurigs.
—Zoo?
Marieschaterde.


—Ja,zoo!Zooishetbeter;stilnu,Marie,allesklaar?
—Klaar!sprakMarie.
Paulschiktenogiets,eenplooi,eenbloem,inwantrouwen,ofallesgereedzoû
zijn.
—Kom,numaarbeginnen!sprakLili,diezeerongemakkelijklag.
—Bet,brengdelampweg;Dien,dedeurdicht,endanbeidenhier,elkaaneen
kantvandeporte-brisée!

Ditgebeurde,enzijbevondenzichallenmetkloppendeharteninhetpikdonker,
terwijlPaulaanhetvenstertikte,omzichdaarnabijdejongensindenhoekte
voegen.
LangzaamenweifelendontvlamdehetBengaalschelichttegendenreflectoraan,
deporte-briséeschoofstatigopen,eenhellewittegloedverheerlijktehettableau.

III.
Glimlachendenbeleefd,terwijldegesprekkeneensklapsineenmurmelend
gegonsovergingen,drongenzichdegastenindegrootesuiteendeserreeen
weinignaarvoren,verblinddooreenzeevankleurenenlicht.Heerenwekenuit
vooreenpaarlachendemeisjes;opdenachtergrondderzaalklommen
jongeliedenopstoelen,ombetertezien.
—„LamortdeCléopâtre!”lasBetsyVanRaataanmevrouwVanErlevoortvoor,
diehaarhetprogrammahadgereikt.
—Prachtig,magnifique!hoordemenvanallezijden.
IndenwittengloedvanhetlichtscheenhetoudeEgypteherschapentezijn.
Tusschenweelderigedraperieënzagmenietsalseenoazedoorschemeren,een
blauwelucht,eenpaarpyramiden,eenpalmengroep.Ophaardoorsfinxen


getorsterustbanklagKleopatra,overgolfddooreenvloedvanlokken,dendood
reedsnabij,terwijlzicheenadderomheurarmkronkelde.Tweeslavinnen
wrongenzichinwanhoopaanhaarvoeten.Debontedroomeeneroriëntalische
prachtvanenkeleseconden,depoëziederoudheidvoorkortewijlenherlevend,
onderdeblikkeneenermodernesoirée.
—DatisFreddy!sprakBetsy;beeldig,obeeldig!enzijweesmevrouwVan
Erlevoort,wiealdieweeldeeenweinigvooroogenschemerde,destervende
vorstinaan.Nuechterherkendedemoederhaareigenedochterinhetbevallige,
onbewegelijkebeeld,gindsvoorhaar.
—EndatisMarie,endieandere,o,datisLili,onherkenbaar!Wateenprachtige

costumes,wateenmoeite!Zietu,diedraperievanLili,datvioletmetzilver,heb
ikhunnoggeleend.
—Hoedoenzehet!murmeldedeoudedame.
Dewittegloedvanhetlichtweifelde,dedeurenschovendicht.
—Prachtig,tante,prachtig!riepBetsytotmevrouwVerstraeten,degastvrouw,
diehaarvoorbijging.
Tweemalenherhaaldezichdedroom,eerstinzeegroenenglans,daarnain
vuurroodengloed.OnbewegelijklagFreddymetdenadder,enalleenLili
sidderdeinhaargewrongenpoze.Paulzagmeteenstralendgezichtuitzijnhoek
toe;alleswasgoed.
—WatligtdieFreddystil!Enalleszoorijkentochnietoverladen!Ietsalseen
schilderijvanMakart!sprakBetsy,haarveerenwaaierontplooiend.
—Defreuleuwdochterisalheelgauwlevensmoê,mevrouw!lispeldedejonge
DeWoudeVanBergh,zichtotmevrouwVanErlevoort,demamavanFreddy,
buigende.


IV.
NadederdeherhalingvandendroomgingmevrouwVerstraeteninde
kleedkamer.ZijvonderFrédériqueenLili,schaterendbezigzichvanharen
Egyptischendosteontdoen,zoekendenaardetalloozespelden,tusschenelke
vouw.PaulenMarie,ophoogetrappen,bijgelichtdoortweedermeiden,rukten
Kleopatra’sboudoiruiteen.Dienbeijverdezichneêrgeworpendraperieënen
afgegledenkettingenopterapen.Dedriejongensroldenopeenmatrasover
elkaâr.
—Washetmooi,mama?vroegLili.
—Washetmooi,mevrouw?riepFrédériquetegelijkertijd.
—Prachtigmooi!Zehaddenhetnogeenswillenzien.
—Nogeens!Ikbennualhalfdood!riepLili,enzijlietzichkwijnend,met
gelokenoogen,ineenfauteuilneêr,terwijlzeereengrootenbundelvan

afgooide.Dienwerdwanhopig:zóozouzijnooitaaneeneindkomen.
—Lili,rustdantoch!riepPaul,bovenopzijntrap,haaruitdeanderekamertoe;
jekrijgtnuzooeenvermoeiendepoze.Tante,zegtutochaanLili,datzemoet
rusten!enhijwierpeenigebontetapijtenvandekoordenaf,waaroverzij
geplooidhingen.Diengingaanhetopvouwen.
—Dien,wittelakensenwittetulle!riepMarie.Dienhoordeverkeerdenbracht
verkeerdaan.
Iedersprak,iederbevalenvroeg;degrootstewanordebegonteontstaan.Paul
roerdezichinwanhoop,zonderbegrepenteworden,opdehoogstetredevande
trap.
—Ikkannietmeer!sprakhij,neêrhurkendenwoedend.Ikmoetookallesalleen
doen!


MevrouwVerstraetenwas,naPaulsverzoekaanLiliherhaaldtehebben,
vertrokkenomdenknechtstezeggen,datdejongeartistennietvergeten
mochtenworden.Deeerstenkwamendusweldrabinnen,metgrootebladenvol
glazenwijnenlimonade,gebakensandwiches.Dewanordesteegtentop.De
driejongenslietenzichbedienenophunmatras,waarovereenderJanneneen
stroomorgeadegoot.ToenstortteMarieophenineenwoedevanwoordentoe,
enzijtrokmetDiendematrasonderhenweg,naardeanderekamer.
—Frédérique,helpdantocheensaandenachtergrond!riepPaul,steedsgehurkt,
enmeteeneverwijtendestem.Hijhadhetreedsopgegevenmeesterteblijven
overdedriejongens,dienuechterdooroudeDienbuitelendengillenduitde
kamerwerdenverdreven.Hetwerdeenweinigrustiger,iederwasechterbezig,
behalveLili.
—Wateenrommel!sprakzijbinnensmonds;enzijborsteldezittendheureharen
uit,golvendenaschblond,omdaarnavaneengrootenkwasteensneeuwvan
poederophaararmentedoenvallen.
Dienkwamterug,ademloos,enhethoofdschuddendemeteengoedigen

glimlach.
—Dien,wittelakensentulle,gauw!riepenFreddy,MarieenPaultegelijkertijd.
Paulwasvanzijntrapafgeklommen,hadhetgrootewittekruis,waaronderhij
bijkansbezweek,opdeestradegeplaatstenvlijdedematrasentalvankussens
aanhetvoetstuk.
—Dien,wittelakensentulle,alletulleengaas,dateris!EnDienbrachthetaan,
metdeanderemeiden,wit,alleswit.

V.
MevrouwVerstraetenwasnaasthaarnicht,BetsyvanRaat,gaanzitten.Zijwas
gehuwdmetdenouderenbroêrvanPaul.


—Jammer,datElinenietisgekomen;ikhadophaargerekend,omdelange
pauzesmetwatmuziekaantevullen.Zezingtzoolief.
—Zewaswaarlijknietwel,tante.Ubegrijpt,hoe’thaarspijt,oomsverjaardag
niettekunnenmeêvieren.
—Watheeftze?
—Ach,ikweetniet,zewaszenuwachtig,geloofik.
—Zemoetheuschnietzootoegevenaandiebuien.Meteenbeetjeenergiekom
jedienervoziteitwelteboven.
—Uweethet,tante,hetisdeziektevanhetjongeregeslacht!zeideBetsy,met
ietsalseentreurigenglimlach.
MevrouwVerstraetenzuchtte,enschuddetoestemmendhethoofd.
—A-propos,hernamzij.Demeisjeszullenmorgenavondzekertemoêzijnom
naardeoperategaan.Zoûjemisschienonzelogewillenhebben?
Betsybedachtzicheven.
—Ikhebmorgeneendinertje,tante,maartochwilikdelogeheelgaarne
hebben.AlleendeFerelijnsenEmilieenGeorgeskomen,maardeFerelijns
wildenvroegweggaan,omdatdekleineDoraweêrnietwelisgeweest,endan

zoûikmetEmilieenGeorgeseenactekunnengaanhooren.
—Nu,datisdanafgesproken.Ikzaljedekaartjessturen!sprakmevrouw
Verstraeten,enstondop.
OokBetsystondop.GeorgesDeWoudeVanBerghwildehaarjuistaanspreken,
maarzijdeed,alsofzijhemnietzag.Zijvondhemvanavondonverdragelijk;
reedstweemaalhadhijhaaraangesprokenenbeidemalenhetzelfdegezegd,iets
overdetableaux.Gedecideerd,hijhadgeenconversatie.Morgenavondzoûzij
hemookalmoetengenieten.Tanteslogewaseenuitkomst ….Haarmanstondin
deserremeteengroepheeren,denheerVerstraeten,denheerHovel,Ottoen
EtienneVanErlevoort,diedrukredeneerden,enhijluisterdetoe,metzijngroot
diklichaamdebladereneenerpalmverdrukkend,eenietwatdommenlachop


zijngoediggelaat.Ookhijergerdehaar;zijvondhemarchi-vervelend,eneen
rokstondhemzooslecht,nietschic!Inzijnduffelzaghijertenminsteflinkuit!
Enzijvondgelegenheideventothemtezeggen:
—Spreektocheensiemandaan,Henk.Jestaataldenheelentijdindienhoek.
Circuleereenseenbeetje;jezieterzoouit,netofjejeverveelt ….Jedaszit
scheef.
Hijstotterdeietsentastteaanzijnhals.Zijechterkeerdezichomenwasweldra
temiddenvaneenluidruchtigtroepje,datzichomfreuleDeWoudegeschaard
had.ZelfsdemelancholiekemevrouwVanRijssel,Freddy’szuster,hadzicher
bijgevoegd.EmilieDeWoudewasongehuwdendroeghaaracht-en-dertigjaren
meteenbenijdenswaardigenlevenslust;haaraangenaam,opgewektgelaat
maakteeenallerinnemendstenindruk.Zijgeleekophaarveeljongerenbroêr
Georges,maarhadietsjoviaals,datzeerafstaktegenzijngemaniereerde
stijfheid.
UitgelatenvroolijkhadEmilieeenkleinenkring,toegeloktdoordekomische
voordrachthareranecdoten,omzichverzameld.Zijwasjuistbezigteverhalen,
hoezeverledenopdebevrorensneeuwgevallenwasvoordevoetenvaneen

heer,diehaaronbeweeglijkhadstaanaankijken,inplaatsvanhaaroptebeuren.
—Verbeeldje,mijnmoflinks,mijnhoedrechts,ikinhetmidden,endaarstond
hij,metopenmond,naarmetekijken ….

VI.
Erklonkeenbelletje;Emiliestaaktehaarverhaalenvlooguithaarauditorium
weg,omnaarvorentekomen.Menverdrongzichvoorde,zichopschuivende,
porte-brisée.
—Ikkannietszien!sprakEmilie,zichophaarteenenverheffend.


—Komtuhieropmijnstoel,freule!riep,achterhaareenjongmeisje,dat,ineen
crêmetoiletje,bovendeanderenuitstak.
—Jebenteendot,Toos,heerlijk!Ikkom.Magikevenpasseeren,mevrouwVan
derStoor;uwdochterredtmeuitdennood.
MevrouwVanderStoor,eendame,dieonderpseudoniemgedichtenschreef,
weekbitsglimlachenduit.ZijwaseenweiniggefroisseerddoorEmilie’ssansgêne,zijzelvedeedgeenpogingombetertezien.
EmilieenCateauVanderStoorstondenweldrasamenopeenstoel,elkanderom
hetmiddelvasthoudend.
—O,watmooi!riepEmilie,enzijwerdstilvanwatzijzag.Uitdebareneener
schuimendezeevangaasverreeseenruw,alsuitwitmarmergehouwenkruis,
waaraaneenslankewittevrouwzichindoodsgevaarvastklampte,terwijlhaar
voetendooreentullegolfwerdenoversproeid.Enhaarvingerenwrongenzich
krampachtigvastaandeRotsderEeuwen.
—HetisLili!hoordemenhierendaar.
—WatisdieLilielegant!fluisterdeEmilietotCateau.Maarhoezoûzedaarzoo
hangen!Hoehoudzehetuit!
—Zeligtheelemaalinkussens,maarhetistochergvermoeiend,zeideToos.Je
zietnatuurlijknietsvandiekussens,freule.
—Natuurlijkniet!Hetisheelmooi,ikhebnooitzooietspoëtischgezien ….Zeg

eens,Toos,ikdachtdatjemeêzoûdoen?
—Jafreule,maaralleeninhetlaatstetableaumetEtienneVanErlevoort.Nu
moetiklangzamerhandweg,ommijtegaanverkleeden.
Zijwiptevanhaarstoel.Hetlichtweifelde,dedeurenschovendicht.Eenlicht
applausklaptealsopongelijkehandslagendoordezaal.Maarweldraherhaalde
zichhetwittevizioenvanschuimendgaas,eneenengelboogzichmet
roerendenblikoverdenbreedenarmvanhetkruis,omdebezwekene,dienu
metgelokenoogdaartegenlag,opteheffen.


Hetapplausweêrklonkkrachtiger.
—Mariekanzichnatuurlijkweêrnieternstighouden!sprakEmilie,haarhoofd
schuddend.Zeschaterthetstraksuit.
Werkelijktrildeerietszeerongepastspotachtigsomhetfijnemondjevanden
engel,terwijlzijnroerendeblikeenigszinskomiekwerdondereenpaar
zenuwachtigopgetrokkenwenkbrauwen.

VII.
Hoewelmenhetdenartistenaanzag,datzijmoêwaren,daarniemandzich
onbewegelijkhield,werdhetlaatstetableaumettalvantoejuichingen
ontvangen.Viermaal,vijfmaalmoesthetherhaaldworden.Hetwaseene
allegorischevoorstellingderVijfZinnen,voorgestelddoordevierjongemeisjes,
rijkgedrapeerdinzwarestoffen,—goud-enzilverlaken,brokaatenhermelijn—
endoorEtienne,denjongstenbroêrvanFrédérique,dieineenminstreelgewaad
hetGehoorvoorstelde.
Hetwasnugedaan.
Metdelangepauzes,diedeartistenzichveroorloofdhadden,washettweeuren
geworden,endeheerenmevrouwVerstraetenontvingendedankbetuigingender
gasten,dieafscheidnamen.
—Blijftunogsoupeeren,metCateau?zeidemevrouwVerstraetenzachtjestot

mevrouwVanderStoor.Heelfamiliaar.
MevrouwVanderStoorvondechter,dathettelaatzoûworden;zijwildealleen
nogophaardochterwachten.
Deartistenhaddenzichzoospoedigmogelijkverkleedentradendezaalbinnen,
waarzijnogvandelaatstegasteneenigecomplimentenoverspelensmaak
opvingen.Emiliehadzichbijdienzegevierendenintochtaandepianogezet,en


ontbeukteerdeakkoordeneenerfanfareaan.Zijbleefalsintiemehuisvriendin
metVanRaatenBetsysoupeeren.
—Morgenkomjetoch,nietwaar,Toos;morgenmiddag,omtweeuur,komtde
fotograaf!riepMarie.
HetwasdanDonderdag,maarCateauzounietnaarschoolgaan,omuitte
slapen,enomtweeuurzouzijkomen.
Afgetobdvielendeartistenneêrindegemakkelijkestoelenderruimeserre,
waareenkoudsouperverscheen,eenkalkoen,slâ,eentaart,champagne.
—Watwashetmooist?Watwashetmooist?riepenzijallen.
Eneeniedersopiniewerdgewiktengewogen,bestredenentoegejuicht,onder
eenalgemeengerammelvanborden,geklettervanvorkenenlepels,geklinkvan
glazen,volenspoedigleêg.


HOOFDSTUKII.

I.
OmhalfdriekeerdendeVanRaatsvanhetsouperterugnaarhetNassauplein.
Hunhuiswasstil,deknechtendemeidenwarennaarbed.TerwijlHenkzijn
sleutelindenzakstak,endenboutdwarsvoordehuisdeurlichtte,steldeBetsy
zichonwillekeurighaarslapendenjongenvoor,roze,metgeslotenvuistjes,in
zijnwitbedje.Zijnamdebougie,vandenpijlerdertrap,engingnaarboven;hij

metzijncourantendeeetkamerin.Hetgasbranddeer,schemerflauw,een
verkleindewaaiervlam.
Zooookinhaarkleedkamer.Zijdraaidedekraanopenwaardoorzichhetlicht
sneluitbreidde,entrokhaarbontenrotondevandeschouders.Indenkleinen
haardwrongzichstuiptrekkendeenvurigetong,alsvaneenheraldischenleeuw.
Erzweefdedoorhetvertrekietsalsdelauwheidvaneenwarmbad,vermengd
metdenzoetengeurvanViolettesdeParme.Evenzagzijindeaangrenzende
donkerekamernaarhetwittebedvanhaarkindom,begonzichtoen,zuchtende,
teontkleedenenlietdekantenjapon,alseenwolkvanzwart,haarheupen
afglijden.Dedeurwerdgeopend,enElinekwam,eenweinigbleek,binnen,in
eenwitflanellenpeignoir,metloshangendhaar.
—ZooElly,nognietnaarbed?
—Neen;ik ….hebwatzittenlezen.Hebjejegeamuzeerd?
—Ozeker,hetwasalleraardigst.Ikwoualleen,datHenknietzooondragelijk


vervelendwas.Hijzegtgeenstomwoord,enzitmetzijnbêtegezichtaanzijn
horlogekettingtemorrelen,totzegaanwhisten,indepauzen.
EenigszinsdriftigzetteBetsydeneenenvoetachterdenanderen,enschopteeen
schoentjeuit,vangoudleêr,metkralen.
Elinerektezich,kwijnend.
—HebjegezegdaanmevrouwVerstraeten,datikongesteldwas?
—Ja,maarzusje,jeweet,alsik’savondsthuiskom,verlangiknaarmijnbed.
Morgenderest,vindtjeniet?
Elinewist,dathaarzuster,’savondsthuiskomende,ofzijzichgeamuzeerdhad
ofniet,immerineenlichtkorzeligestemmingwas,eenergernis,veroorzaakt
doordenlustzichzoospoedigmogelijkteontkleeden.
TochhadElineevendenaandrangmeteenbitswoordteantwoorden,maar
gevoeldeoogenblikkelijkdaaroperzichteloomenontzenuwdvoor.Zijroerde
zachtmetdelippenBetsy’swangaan,enliethaarhoofd,geheelonwillekeurig,

opdenschouderharerzusterneêr,ineenonbedwingbaarverlangennaar
teederheid.
—Benjeheuschziek,hè,of ….?
—Neen.Alleeneenbeetje ….eenbeetjelui ….Adieu.
—Slaaplekker.
Elineging,loomenbevalliginhaarwittenpeignoir.Betsyraaptedenkanten
japonop,enontkleeddezichverder.

II.
IndegangkreegElinehetonbewustegevoelvanbuitendedeurgezettezijn,dat


haar,zeervaag,onaangenaamaandeed.Dengeheelenavond,toegevendeaaneen
grilvanloomheidenverveling,hadzijalleengezeten,enlangdurige
eenzaamheiddeedhaarspoedigmelancholiekworden,ennaareenschertsend
woordenhetbijzijnvananderenverlangen.Besluiteloosbleefzijeenoogenblik
inhetdonkerstaan,enging,inharebehoeftenaareenigeaanspraak,tastendede
trapaf,deeetkamerbinnen.
Henkhadzijnrokopdebankneêrgegooid,enstondzich,investen
hemdsmouwen,zijntraditioneelengrogklaartemaken.Heetewasemwolktehet
glasuit,terwijlhijdenketelweêropdevuurstoofplaatste.
—Zoomeisje!groettehijmetzijnjovialestem,eninnemendegoedmoedigheid
speeldeinzijnsoezige,blauwgrijzeoogenenomzijnzwaarenblond
bekneveldenmond.Hebjejenietergverveeld,zoogeheelverlaten?
—Weleenbeetje.Misschienjijnogmeer?vroegzij,hembehaagziek
toelachend.
—Ik?Welneen.Integendeel,detableauxwarenheelaardig.Wijdzijnebeenen
uit-eenzettende,slurptehijbehagelijkaanzijngloeiendengrog.
—Isdepeuterstilgeweest?
—Ja.Hijisnietwakkergeworden.Blijfjenogop?

—Evendecouranteninzien.Maarwaarombenjijnognietnaarkooi?
—Ach ….zoomaar ….
Zijrektezichweerkwijnendvoordenspiegel,enwondzich,metopgeheven
armen,hetloshangendehaartoteeneglanzendbruinewrong.Zijgevoeldeeene
behoeftehemveelenvertrouwelijkteverhalen,zochtnaariets,maarvondin
hareleêge,verdroomdegedachtegeenenkelonderwerp,geenenkelegrief.Zij
wasgaarneintranenlosgebarsten,indeovermaateener,nietaltescherp
vlijmende,smart,alleenomzijnezachte,zwarestemhaartehoorentroosten.
Maarzijvondnietsenbleefzichkwijnendrekken.
—Iserwat,hé?Hèmeisje?Komverteleens,iserwat?


Starendschuddezijhethoofdvanneen,Neenerwasniets.
—Nou,maarjekanhetmijgerustvertellen,hoor!
—Ach ….ikhebeenbeetjehetland.
—Waarover?
Zijkreundeevenineenebehaagziekepruilerij.
—Ach ….ikweetniet.Ikbenwatzenuwachtig,aldenheelendag.
Hijlachte,metzijnzachten,vollen,diepenlach.
—Jijmetjezenuwen!Kom,zusje,wordtnuweêrvroolijk,hé?Jebentzooeen
gezelligemeid,alsjewatvroolijkbent,jemoetjenietaandiebuienovergeven 
….
Hijgevoelde,datzijnewelsprekendheidniettoereikendewasomhaarditverder
tebetuigen,endusbesloothij,schertsend:
—Wiljeeengrogje,zus?
—Dankje ….Ja,eenslokuitjeglas.
Zijwenddezichtothem,enlachendeonderzijnblondeknevels,hiefhijhet
wasemendeglasaanharelippen.Toenzaghijdoordehalfgeslotenoogleden
eentraanglinsteren,dienzijtegenhield.Eneensklaps,alsbesloten,zettehijzijn
glasneêr,envattehaardehanden.

—Kom,meisje,verteleens,daariswat,eriswatgebeurdmetBetsy,of ….kom,
andersbenjezoovertrouwelijkmetme.
Enhijbliktehaarverwijtendtoemetzijnsoezigen,dommenblik,alsvaneen
goedigenNew-Foundlander.


III.
Toen,toenbarsttezijlos,en,doorsnikkenonderbroken,stroomdendeklachten
voort,schijnbaarzonderaanleidendeoorzaak,verteederdalszijwasgeworden
doorzijnestemenzijnoog.Hetwaseeneonhoudbarebehoeftezichteuiten.
Wathadzijaanhaarleven,voorwiewaszijeenigszinsvannut!Dehandenin
elkaârgewrongen,liepzijhetvertrekopenneêr,immerklagende,klagende.Het
zouhaarnietskunnenschelenbinneneenuurtesterven;alleswashaarhet
zelfde;alleendatdoellooze,nutteloozebestaan,zonderietswaaraanzijzichmet
haregeheelezielkonwijden,werdhaartezwaar.
Henkspraktegen,eenigszinsverlegenmetdescène,dietochnietsanderswas
daneenebekende,eenperiodiekterugkomendescène.HijpraatteoverBetsyen
Ben,hunjongen,overhemzelven;hijhadhetopdelippenhaartesprekenvan
eeneigenhuishouden,datdetoekomsthaarzoutoebeschikken,maarietsals
eenekiescheaarzelinghieldhemhiervanterug.Zij,opdezetegenwerpingen,
schuddehethoofd,eenboudeerendkindgelijk,dathetverlangdenietkrijgten
hetaangebodeneweigert,enwoestwierpzijopeenshaarhoofdtegenzijn
schouderensniktedaar,eenarmomzijndikkennekgeslingerd.Zooklaagdezij
voortmetlossamenhangendezinnen,inhaarnervoziteitgeprikkelddooreen
avondeenzaamgemijmerineenoverwarmekamer,steedsterugkomendeop
haardoelloosleven,datzijvoortsleeptealseenvervelendenlast,enerklonkiets
inharestemalsverweetzijditallesaanhem,aanHenk,aanhaarzwager.Hij,
zeerverlegen,ontroerddoordegeurigewarmtedieromhelzing,diehijtochniet
alteteedermochtbeantwoorden,verbrakdienhobbelendenstroomvan
gebrokenzinnenalleenmeteenpaarbanaletroostwoorden.

Langzaam,langzaamaan,opdenvollen,zachtentoonzijnerzwarestem,lietzij
haremelancholiewegwiegelen,alseenewemelingvanrozenbladerenopeen
vliet.
Eindelijkzweegzij,loosdeeenzucht,maarbleefmethaarhoofdopzijn
schouderrusten.Nuzijbedaarderwerd,vondhijhetgepast,zichwatbooste
makenoverhaaronverstand ….Wateenlariflangwasdattoch!Wateenonzin!
Watdrommels,wondzezichtochaltijdzooop ….
—Neen,Henk,waarlijk ….!begonze,enhiefhaarvochtigenbliktothem.


—Meisje,jezeurtmetjedoelloosleven,enaldatmooismeer.Waarhaaljetoch
diedingenvandaan?Wehoudenimmersallemaalvanje ….
En,bijdeherinneringzijneronuitgesprokengedachtevanzooeven,ginghij
voort:
—Eenjongemeid ….endanpratenvaneendoelloos ….Zus,jebentdol!
Toen,alsgekittelddoorzijnegedachte,enbovenalmeenende,datdefilozofie
genoeggeduurdhad,schuddehijhaaropeensmetschertsendewoestheidbij
heurarmen,enkneephaarindentreurendenmond.Lachendstribbeldezijtegen;
deuitbarstinghadinhaarietsalseenverbrokenevenwichthersteld.Toenbeiden
eenigeoogenblikkendaarnasamendetrapopgingen,moestzijeenschatergil
onderdrukken,daarhijhaarplotselingtildeendroeg,terwijlzij,bevreesd,dathij
zoudestruikelen,halfsmeekte,halfbeval:
—KomHenk,laatlos,hoor!Weesnunietzoodwaas,Henk,laatlos,Henk!


HOOFDSTUKIII.

I.
ElineVerewasdejongstederbeidezusters,donkerdervanhaarenoogen,
slanker,minderrijkvanvormen.Haarschaduwvolle,zwartbruineblik,bijde

geämberdebleekheidvanhaartintenhetkwijnendevansommigeheurer
gebaren,gavenhaarietsvaneenloomeodàliske,diedroomde.Dieschoonheid
verzorgdezijzeer,alseendierbaarjuweel,datmenlaatfonkelenenflonkeren,
endezeaanhoudendezorgdeedhaaralsverlievenopwatzijbevalligsaanzich
vond.Minutenlangkonzijzichspiegelen,glimlachendmetdefijnepuntvan
denroziggenageldenvingerdelijnvanwenkbrauwenwimperstreelend,zichde
oogledeneenweinigamandelvormigvertrekkende,ofheurebruineharenwoest
omzichheenwarrelende,indehoudingeenerschalkezingara.Haartoilet
verstrektehaareeneonophoudbaremoeite,eenvoortdurende,zeerernstige
overpeinzing,waarbijzichlichtekleurenmetsierlijkevormenharmonieerden
tusschenhetemailachtigetintelenvansatijnenhetinwarmeschakeeringen
wisselenvanpeluche,omwolktdooreeneapotheozevantulleengaas,
mousselineenkant.Delichtedruppel,trillendeonderdefacettenvanden
brillantaanhaarringvinger,wekte,metdenverwelkendengeurvaneensachet,
eeneaangenamegewaarwordingvanfijneweelde,ietszeervrouwelijksen
weeksinhaarop.


II.
Eenigszinsdroomerigenromantischvannatuurdachtzijzichsoms,inloome
buien,metzekerenwellust,harekinderjarenterug,enstapeldezijallerleikleine
heugenissenuitdientijdopelkaâr,alsdierbarereliquieën.Danverfrischteen
verfraaidezij,willensenwetens,dieverflauwdeheugenissenmetidealistischteêretint.Vantijdtottijdzichzewedervoordengeestroepend,vergatzijwat
historisch,watfantastischeraanwas,enkon,metstelligezekerheid,deeeneof
anderenietigeepizodevanvroegerdagen,aldusgepoëtizeerd,verhalen.Betsy,
metpractischenwaarheidszin,dongaanstonds,ofzijerzekervanwasofniet,op
alles,watslechtsnaarverheerlijkingzweemde,af,enEline,ineenebehagelijke
melancholie,onderscheiddemeestal,nazulketerechtwijzingen,zooweldeeerste
kiem,alsdelaterefantastischebloemharervoorstelling.
Zijherinnerdezichhaarvader,eenschilder,eenfijn-artistiekengeest,zonder

krachttotscheppen,zeerjeugdiggehuwdmeteenoudere,hemoverheerschende
vrouw,zichgedruktgevoelendeonderdieheerschzucht,terwijlzijnfijnbezenuwdgestel,gelijkeenedelsnaarspeeltuig,getrildhadonderhaarteruwe
beroering,zooalsdatvanElinenusomtijdstrildeonderdiederzuster.Zij
herinnerdezichdienvader,metzijntintalsvergeeldivoorenzijnebloedelooze
doorschijnendevingers,lusteloosenloomneêrliggende,zichindegeestkracht
zijnsdenkensplannenvangrootewerkenscheppend,endievanzichwerpendna
eeneerstepenseelstreek.Zijwaseenigszinszijnekleinevertrouwelinggeweest
enzijnkrachteloosgeniehadinhaaroogendevluchtgenomenvandateens
poëtischen,madonna-malendenRafaëls,metdwependeoogenenlangelokken.
Haremoederhadhaarsteedseenstillevreesingeboezemd,endeherinneringder
illuzie-verdrijvendenietighedendesdagelijkschenlevens,diezichaandeze
moedermeerverbonddanaandienvader,maaktehetElineonmogelijkhaarin
gedachteteidealizeeren.
Zijherinnerdezich,nadendoodhaarsvaders,jonggestorveninde
ontevredenheidvaneenmisluktleven,nadienharermoeder,plotselingdoor
eeneimmerdreigendehartkwaalgetroffen,harejeugdonderdehoedeeener
verweduwdetanteenzachtevoogdes.Ouderwetsch,magerenrecht,met
treurige,regelmatigetrekken,alsderuïneeenerschoonevrouw,herinnerdezij
zichdievooreengrootespiegelruitvierglinsterendebreinaalden,inregelmatig,
beverigmenuet,mettweedorrehanden,tehebbenzienbewegen.Zijleefdedaar


indiegrootekamer,ineenezachtkensontzenuwendeenweekewelvaart,iniets
geurigsenfluweelachtigs,hetmolligeDeventerschonderdevoeten,een
vlammendblokkenvuurindenhaard,eneen,metfantastischeooievarenen
scharlakenpioenrozenbekleurd,geelzijdenJapanschtochtschermvoordedeur.
Debeidezusters,daaraanelkanderszijdeontwikkeld,onderdelesseneener
zelfdeopvoeding,ineenezelfdeomgeving,haddentweeaanelkaârevenwijdige
gemoedslevensinzichlatenontkiemen,wierzijdenechterbijhetrijpender
jeugdnaardeeischenvantweeverschillendetemperamentenafweken.InEline,

die,vaneenloomenlymfatischgestel,behoeftegevoeldeaanteederensteunen
zachtkoesterendewarmte,enwierzenuwen,fijnalsdevezeleneenerbloem,
zelfsinhareweeke,alsmetfluweelgecapitonneerdeomgevingdikwijlsnog
doordenminstentegenstandteruwwerdenberoerdenteheviggeprikkeld,
ontwikkeldezichuitangsteeneterughoudendheid,diehaargemoedvuldemet
duizendenkleinegrievenvanheimelijkverdriet.Overvolgewordenstorttezich
ditdanuitmeteenenkelebruisendegolf.InBetsy’svolbloedigerleven
ontkiemde,bevorderddoorEline’sbehoefteaansteun,eenstrevennaar
overheersching,waardoorzijhaarpsychischbestaanbijnageheelinhetwezen
der,alswaszooontvankelijke,zusterkondringen,welkehierbij,naeeneersten
schok,tochrustenvoldoeningvond.MaarnochEline’svreeshaarfijn
bezenuwdgesteltezullenwonden,nochBetsy’sheerschzuchtigegoïsmehadden
ooittoteenetragischecrisisaanleidinggegeven,daarbeiderscherpeomtrekken,
indezachtblauweatmosfeerhareromgeving,zichafstomptenenwegdoezelden
ineeneffengrijzetint.

III.
Later,naeenigebals,waarElinezichopharewittesatijnenvoetjes,iniets
bezwijmelendsvangeurenlicht,glijdendhadlatenmedevoerendooreen
zachtendwangvanhaarcavaliers,enzichdoorslependedriekwartsmaten,als
doorteugenchampagnehadlatenbedwelmen,laterwaszijtweemalenten
huwelijkgevraagdgeworden,enhadzijbeidemalenbedankt.Vandie
aanzoekenbehieldzijdeherinneringalsvantweegemakkelijketriumfen,die