60 kế TOÁN bán HÀNG và xác ĐỊNH kết QUẢ KINH DOANH tại CÔNG TY cổ PHẦN BAO bì THUẬN hòa PHÁT

HỌC VIỆN TÀI CHÍNH
BỘ MÔN KẾ TOÁN
----------

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

ĐỀ TÀI: KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH
DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN BAO BÌ THUẬN HÒA PHÁT

HỌ VÀ TÊN SINH VIÊN

: CHU THỊ LAN ANH

LỚP

: CQ53/21.15

GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN

: Th.S TRẦN THỊ PHƯƠNG THẢO

HÀ NỘI - 2019


Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

LỜI CAM ĐOAN
Em xin cam đoan đây là bài luận văn của riêng em, do chính em tìm hiểu
nghiên cứu và hoàn thành. Em xin cam đoan số liệu và kết quả nghiên cứu trong

luận văn này là trung thực và công khai. Nếu không đúng như đã nêu trên , em
xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về bài luận văn của mình.

Tác giả luận văn
Chu Thị Lan Anh

Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 1


Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

GTGT

Giá trị gia tăng

KQKD

Kết quả kinh doanh

CPBH

Chi phí bán hàng

NKC

Nhật ký chung

VNĐ

Việt Nam đồng

TKĐƯ

Tài khoản đối ứng

TNDN

Thu nhập doanh nghiệp

TK

Tài khoản

GBN

Giấy báo Nợ

GBC

Giấy báo Có

CKTM

Chiết khấu thương mại

Nc

nếu có

SL VT

Số lượng vật tư

XK

Xuất kho

SP, HH, DV

Sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ

TM

Thương mại

XNK

Xuất nhập khẩu

Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 2


Học Viện Tài Chính

Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 3

Luận văn tốt nghiệp


Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN.............................................................................................i
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT.............................................................ii
MỤC LỤC.......................................................................................................iii
DANH MỤC SƠ ĐỒ BẢNG BIỂU...............................................................vi
LỜI MỞ ĐẦU..................................................................................................1
1. Sự cần thiết của đề tài kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh
doanh……………………………………………………………………….1
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài kế toán bán hàng và xác định kết quả
kinh doanh.....................................................................................................2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.............................................................2
4. Phương pháp nghiên cứu...........................................................................3
5. Kết cấu của chuyên đề...............................................................................4
CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC
ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP SẢN
XUẤT................................................................................................................5
1.1. Khái quát chung về bán hàng và xác định kết quả kinh doanh..............5
1.1.1. Khái niệm........................................................................................5
1.1.2. Phương thức bán hàng.....................................................................6
Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 4

Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

1.1.3. Vai trò và nhiệm vụ của kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh
doanh.........................................................................................................8
1.1.4. Yêu cầu quản lý của kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh
doanh.........................................................................................................9
1.2. Nội dung cơ bản của kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh
.....................................................................................................................10
1.2.1. Các nguyên tắc cơ bản và chuẩn mực kế toán chi phối đến kế toán
bán hàng và xác định kết quả sản xuất kinh doanh.................................10
1.2.2.Kế toán doanh thu bán hàng...........................................................12
1.2.3. Kế toán các khoản giảm trừ doanh thu.........................................16
1.2.4. Kế toán giá vốn hàng bán..............................................................21
1.2.5. Kế toán chi phí bán hàng...............................................................24
1.2.6. Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp...........................................26
1.2.7. Kế toán doanh thu tài chính và chi phí tài chính...........................28
1.2.8. Kế toán thu nhập khác, chi phí khác.............................................29
1.2.9. Kế toán chi phí thuế TNDN..........................................................31
1.2.10. Kế toán xác định kết quả kinh doanh…………………………..34
1.3. Sổ kế toán sử dụng và trình bày thông tin trên Báo cáo tài chính........35
1.3.1. Sổ kế toán chi tiết:.........................................................................35
1.3.2. Sổ tổng hợp:..................................................................................35
Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 5


Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

1.3.3. Trình bày thông tin trên báo cáo tài chính:...................................36
1.4. Kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh trong điều kiện
doanh nghiệp ứng dụng phần mềm kế toán.................................................36
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1..............................................................................37
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH
KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN BAO BÌ THUẬN
HÒA PHÁT....................................................................................................38
2.1. Tổng quan về Công ty Cổ phần Bao bì Thuận Hòa Phát.....................38
2.1.1. Thông tin chung về Công ty Cổ phần Bao bì Thuận Hòa Phát.....38
2.1.2. Lịch sử hình thành và phát triển của Công ty Cổ phần Bao bì
Thuận Hòa Phát.......................................................................................38
2.1.3. Đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh của Công ty Cổ phần Bao
bì Thuận Hòa Phát...................................................................................40
2.1.4. Đặc điểm tổ chức quản lý tại Công ty Cổ phần Bao bì Thuận Hòa
Phát..........................................................................................................43
2.1.5. Đặc điểm tổ chức công tác kế toán tại Công ty Cổ phần Bao bì
Thuận Hòa Phát.......................................................................................46
2.2. Thực trạng về kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại
Công ty Cổ phần Bao bì Thuận Hòa Phát...................................................59
2.2.1.Các phương thức bán hàng áp dụng tại công ty.............................59
2.2.2. Nguyên tắc phương pháp ghi nhận và tính giá trị hàng hóa..........62
Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 6


Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

2.2.3. Kế toán bán hàng tại Công ty Cổ phần Bao bì Thuận Hòa Phát...62

2.2.4. Kế toán chi phí..............................................................................94
2.2.5. Kế toán xác định kết quả kinh doanh..........................................118
2.3. Nhận xét chung về công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh
doanh của Công ty Cổ phần Bao bì Thuận Hòa Phát................................121
2.3.1. Những thành tựu và ưu điểm cơ bản...........................................121
2.3.2. Hạn chế........................................................................................125
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2............................................................................129
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ Ý KIẾN GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KẾ TOÁN
BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH CÔNG TY CỔ
PHẦN BAO BÌ THUẬN HÒA PHÁT.......................................................130
3.1. Yêu cầu nguyên tắc hoàn thiện...........................................................130
3.2. Một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và
xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Bao bì Thuận Hòa Phát
...................................................................................................................131
3.2.1. Về chứng từ kế toán....................................................................131
3.2.2. Về quy trình hạch toán................................................................132
3.2.3. Về công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại
công ty...................................................................................................132
3.2.4. Về việc mã hóa tài khoản............................................................133

Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 7


Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

3.2.5. Về nội dung nghiệp vụ trên sổ sách kế toán................................134
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3:...........................................................................135
KẾT LUẬN..................................................................................................136

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................137

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ
Sơ đồ 1.1-Trình tự kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ chịu thuế GTGT
theo PP khấu trừ và trự tiếp.....................................................................................16
Sơ đồ 1.2- Trình tự kế toán giá vốn hàng bán theo PP KKTX.................................23
Sơ đồ 1.3 – Trình tự kế toán chi phí bán hàng.........................................................25
Sơ đồ 1.4 – Trình tự kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp.....................................27
Sơ đồ 1.5. Trình tự kế toán doanh thu và chi phí hoạt động tài chính......................29
Sơ đồ 1.6 – Trình tự kế toán chi phí và thu nhập khác.............................................31
Sơ đồ 1.7. Trình tự kế toán chi phí thuế thu nhâp doanh nghiệp..............................33
Sơ đồ 1.8. Trình tự kế toán xác định kết quả kinh doanh.........................................35
Biểu 2.1. Một số chỉ tiêu thống kê...........................................................................40
Sơ đồ 2.1. Tổ chức bộ máy quản lý của Công ty Cổ phần Bao bì Thuận Hòa Phát..
................................................................................................................................. 43
Sơ đồ 2.2. Cơ cấu tổ chức bộ máy kế toán trong Công ty Cổ phần Bao bì Thuận Hòa
Phát.......................................................................................................................... 47
Sơ đồ 2.3. Hình thức Nhật ký chung.......................................................................50
Hình 2.1. Giao diện phần mềm Fast........................................................................54
Hình 2.2. Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán trên máy vi tính...............56
Sơ đồ 2.4. Trình tự hạch toán trên phần mềm kế toán của Công ty Cổ phần Bao bì
Thuận Hòa Phát.......................................................................................................57
Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 8


Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

Hình 2.3. Hóa đơn GTGT........................................................................................65

Hình 2.4. Phiếu thu tiền mặt....................................................................................67
Hình 2.5. Hợp đồng mua bán………………………………………………………69
Biểu 2.2.. Danh mục khách hàng.............................................................................75
Hình 2.6. Hóa đơn GTGT........................................................................................83
Biểu 2.3. Sổ cái tài khoản 511.................................................................................85
Biểu 2.4. Sổ chi tiết tài khoản 51121.......................................................................87
Biểu 2.5. Sổ cái tài khoản 131.................................................................................88
Biểu 2.6. Sổ cái tài khoản 521……………………………………………………..91
Biểu 2.7. Sổ cái tài khoản 515……………………………………………………..92
Hình 2.7. Phiếu nhập kho…………………………………………………………..94
Hình 2.8. Phiếu xuất kho.........................................................................................99
Biểu 2.8. Sổ cái tài khoản 632……………………………………………………101
Biểu 2.9. Sổ cái tài khoản 641……………………………………………………104
Biểu 2.10. Sổ cái tài khoản 642……………………………………………….….108
Biểu 2.11. Sổ cái tài khoản 635…………………………………………………..112
Biểu 2.12. Sổ cái tài khoản 711…………………………………………………..114
Biểu 2.13. Sổ cái tài khoản 811…………………………………………………..115
Biểu 2.14. Sổ cái tài khoản 421…………………………………………………..117
Biểu 2.15. Sổ cái tài khoản 911…………………………………………………..121
Biểu 3.1. Danh mục khách hàng………………………………………………….134

Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 9


Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

LỜI MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết của đề tài kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh

doanh
Nền kinh tế Việt Nam trong những năm gần đây có sự phát triển mạnh
mẽ về cả chiều rộng và chiều sâu đã mở ra và đa dạng hóa nhiều ngành sản
xuất. Trong điều kiện khi sản xuất gắn liền với thị trường đối với sản phẩm
về cả hai mặt nội dung và hình thức càng trở nên cần thiết hơn bao giờ hết
đối với doanh nghiệp. Thành phẩm hàng hóa đã trở thành yêu cầu quyết định
sự sống còn của doanh nghiệp. Việc duy trì ổn định và không ngừng phát
triển sản xuất của doanh nghiệp chỉ có thể thực hiện khi chất lượng sản phẩm
ngày càng tốt hơn và được thị trường chấp nhận.
Việc tổ chức thực hiện hệ thống thông tin kế toán khoa học, hợp lý sẽ
góp phần đáng kể vào việc nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh
của doanh nghiệp, đồng thời cũng quyết định đến sự thành công hay thất bại
của các doanh nghiệp. Trong hệ thống thông tin kế toán, kế toán bán hàng và
xác định kết quả kinh doanh tại các doanh nghiệp luôn được các nhà quản lý
trong doanh nghiệp chú trọng đến bởi các thông tin của kế toán bán hàng và
xác định kết quả kinh doanh đem lại giúp họ có thể đánh giá được thực tế
hoạt động của doanh nghiệp mình ra sao, để từ đó đưa ra được những quyết
định chính xác và phù hợp với tình hình hoạt động của doanh nghiệp mình.
Chính vì vậy, Bộ Tài Chính đã ban hành các chuẩn mực chế độ kế toán
hạch toán kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh , đồng thời Bộ
Tài chính cũng ban hành các Thông tư hướng dẫn nhằm giúp các doanh
nghiệp có thể vận dụng một cách dễ dàng hơn. Tuy nhiên, tùy thuộc vào đặc
thù của từng doanh nghiệp mà việc tổ chức hạch toán kế toán bán hàng và
xác định kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp diễn ra tương đối khác
nhau. Để thấy rõ hơn tầm quan trọng của kế toán bán hàng và xác định kết
Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 1


Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

quả kinh doanh trong doanh nghiệp em đã đi sâu vào đề tài: “Kế toán bán
hàng và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Bao bì Thuận
Hòa Phát”.
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài kế toán bán hàng và xác định kết quả
kinh doanh
- Đánh giá tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh tại công ty Cổ
phần Bao bì Thuận Hòa Phát.
- Hệ thống và làm rõ kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh
tại công ty.
- Hiểu rõ nguyên tắc, cách hạch toán phần hành kế toán bán hàng và
xác định kết quả kinh doanh của công ty.
- Tìm hiểu và nghiên cứu về thực trạng kế toán bán hàng và xác định
kết quả kinh doanh tại công ty.
- Rút ra thành tựu và hạn chế của kế toán bán hàng và xác định kết quả
kinh doanh của công ty.
- Phân tích, đánh giá và đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện kế toán
bán hàng và xác định kết quả kinh doanh của Công ty Cổ phần Bao bì Thuận
Hòa Phát.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu:
Kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh theo quy định của
Nhà nước và quy định của Công ty.
Phạm vi nghiên cứu:
Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 2


Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

- Về nội dung: Nghiên cứu thực trạng về nội dung công tác kế toán bán
hàng và xác định kết quả kinh doanh tại công ty Cổ phần Bao bì Thuận Hòa
Phát trên góc độ kế toán tài chính. Tập trung vào ngành nghề kinh doanh
chính của Công ty là sản xuất và bán các sản phẩm giấy nhăn, bìa nhăn, bao
bì, các sản phẩm về plastic...
- Về không gian: Nghiên cứu tại Công ty CP Bao bì Thuận Hòa Phát.
- Về thời gian: Nghiên cứu kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh
doanh dựa trên các tài liệu kế toán thực tế quý 3 và quý 4 năm 2018 của Công
ty Cổ phần Bao bì Thuận Hòa Phát.
4. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp luận: Nghiên cứu dựa trên cơ sở phương pháp luận của chủ
nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử. Các phương pháp
nghiên cứu cụ thể: kết hợp các phương pháp nghiên cứu lý thuyết, khảo sát
thực tế, phỏng vấn, tham khảo ý kiến, thống kê số liệu phân tích, so sánh để
thu thập tài liệu và sử lý tài liệu:
- Thu thập tài liệu sơ cấp (tài liệu chưa sẵn có được thu thập lần đầu) :
Thực hiện hỏi xin ý kiến trực tiếp nhân viên trong phòng kế toán và các nhân
viên khác trong công ty , xin ý kiến của giảng viên hướng dẫn ( Th.S Trần Thị
Phương Thảo)
- Thu thập tài liệu thứ cấp: Nghiên cứu vấn đề lý luận thông qua giáo
trình, sách tham khảo, bài báo, tạp chí, luận văn… viết về đề tài kế toán bán
hàng và xác định kết quả kinh doanh. Quan sát nghiên cứu chứng từ sổ sách
kế toán Báo cáo tài chính của Công ty Cổ phần Bao bì Thuận Hòa Phát trong
năm tài chính 2018… ngoài ra có thể thu thập từ các phương tiện thông tin đại
chúng và các tài liệu khác.
- Tổng hợp số liệu thu thập được làm luận chứng cho kết quả nghiên
cứu: Sử dụng phương pháp thống kê mô tả, phân tích định tính và so sánh
Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 3

Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

giữa thực trạng và chế độ kế toán mà công ty đang áp dụng để trình bày kết
quả nghiên cứu.

Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 4


Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

5. Kết cấu của luận văn
Ngoài lời mở đầu, kết luận, bài luận văn của em gồm 3 chương:
Chương 1: Lý luận chung về kế toán bán hàng và xác định kết quả
kinh doanh trong doanh nghiệp sản xuất
Chương 2: Thực trạng về kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh
doanh tại Công ty Cổ phần Bao bì Thuận Hòa Phát
Chương 3: Một số ý kiến và giải pháp hoàn thiện kế toán bán hàng
và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Bao bì Thuận Hòa
Phát
Do hạn chế về thời gian cũng như kinh nghiệm thực tế nên bài luận văn
của em không tránh khỏi có những thiếu sót. Em mong được các thầy cô cũng
như các cán bộ trong Công ty Cổ phần Bao bì Thuận Hòa Phát giúp đỡ và
đóng góp ý kiến để em có thể hoàn thành tốt nhất luận văn tốt nghiệp của
mình.

Em xin chân thành cám ơn!

Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 5


Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC
ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP
SẢN XUẤT

1.1. Khái quát chung về bán hàng và xác định kết quả kinh doanh
1.1.1. Khái niệm



Khái niệm bán hàng:
Bán hàng là khâu cuối của quá trình lưu chuyển hàng hóa trong các
doanh nghiệp, là quá trình trao đổi thông qua các phương tiện thanh toán
để thực hiện giá trị của hàng hóa dịch vụ. Nó gắn liền với quá trình
chuyển giao quyền sở hữu hàng hóa, dịch vụ từ người bán, người cung
cấp sang người mua, người sử dụng dịch vụ. Quá trình bán hàng được
hoàn tất khi hàng hóa được chuyển giao cho người mua và doanh nghiệp
thu được tiền bán hàng hoặc khách hàng chấp nhận thanh toán.
Về mặt kinh tế:
Bản chất bán hàng là sự thay đổi hình thái giá trị hàng hóa. Hàng hóa của

doanh nghiệp chuyển từ hình thái hiện vật sang hình thái tiền tệ và doanh

nghiệp kết thúc chu trình kinh doanh.
Về mặt hành vi:
Có sự thỏa thuận trao đổi diễn ra giữa người mua và người bán. Người
bán đồng ý bán, người mua đồng ý mua, người bán xuất giao hàng bán cho
người mua, người mua trả tiền hoặc chấp nhận trả tiền cho người bán.
Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 6


Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

Về mặt nguyên tắc:
Chỉ khi nào hàng hóa được chuyển giao cho người mua và người mua
thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán thì mới được coi là bán hàng. Quá trình
bán hàng ở các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp sản xuất nói riêng có
những đặc điểm chính sau đây:
- Có sự trao đổi thoả thuận giữa người mua và người bán, người bán
đồng ý bán, người mua đồng ý mua , họ trả tiền hoặc chấp nhận trả tiền.
- Có sự thay đổi quyền sở hữu về hàng hoá: người bán mất quyền sở hữu,
người mua có quyền sở hữu về hàng hoá đã mua bán.



Khái niệm về xác định kết quả bán hàng
Xác định kết quả bán hàng là việc so sánh giữa chi phí kinh doanh đã

bỏ ra và thu nhập kinh doanh đã thu về trong kỳ. Nếu thu nhập lớn hơn chi
phí thì kết quả bán hàng là lãi, thu nhập nhỏ hơn chi phí thì kết quả bán hàng
là lỗ .Việc xác định kết quả bán hàng thường được tiến hành vào cuối kỳ kinh

doanh thường là cuối tháng, cuối quý, cuối năm, tuỳ thuộc vào từng đặc điểm
kinh doanh và yêu cầu quản lý của từng doanh nghiệp .



Mối quan hệ giữa bán hàng và xác định kết quả kinh doanh
Bán hàng là khâu cuối cùng trong quá trình kinh doanh của doanh

nghiệp còn xác định kết quả kinh doanh là căn cứ quan trọng để đơn vị quyết
định tiêu thụ hàng hoá nữa hay không. Do đó có thể nói giữa bán hàng và xác
định kết quả kinh doanh có mối quan hệ mật thiết với nhau.
1.1.2. Các phương thức bán hàng
Trong nền kinh tế thị trường, việc tiêu thụ hàng hóa được thực hiện theo nhiều
Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 7


Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

phương thức khác nhau, theo đó hàng hóa vận động đến tận tay người tiêu
dùng. Việc lựa chọn và áp dụng linh hoạt các phương thức tiêu thụ đã góp
phần không nhỏ vào thực hiện kế hoạch tiêu thụ của doanh nghiệp nói chung
và doanh nghiệp sản xuất nói riêng. Hiện nay, các doanh nghiệp sản xuất
thường sử dụng một số phương thức tiêu thụ sau:

Phương thức bán lẻ:
- Bán lẻ là phương thức bán hàng trực tiếp cho người tiêu dùng nhằm
đáp ứng nhu cầu sinh hoạt cá nhân và bộ phận nhu cầu kinh tế tập thể.
Số lần tiêu thụ của mỗi lần bán thường nhỏ.

- Ưu điểm: là phương thức bán hàng đa dạng, hệ thống cửa hàng phong
phú tiện lợi, có khả năng nắm bắt nhanh và chính xác mong muốn và
nguyện vọng của người tiêu dùng.
- Nhược điểm: tổ chức và quản lý tiêu thụ phức tạp, vốn và nhân lực
phân tán, chu chuyển vốn chậm.
Phương thức bán buôn:
- Bán buôn là việc bán thành phẩm của công ty cho các doanh nghiệp,
công ty khác, các đơn vị tổ chức... với số lượng lớn. Gồm 2 phương
thức là bán buôn qua kho và bán buôn không qua kho.
- Các phương thức bán buôn:
Bán buôn qua kho:

Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 8


Học Viện Tài Chính



Luận văn tốt nghiệp

Giao hàng trực tiếp: Công ty bán cho khách hàng tại cửa kho của Công
ty với mức giá đã thỏa thuận trong hợp đồng mua bán với bên mua
hàng.



Giao hàng gián tiếp: công ty thuê phương tiện vận chuyển, chuyển lô
hàng bán buôn tới địa điểm giao dịch. Chi phí vận chuyển có thể công
ty phải chịu tính vào chi phí bán hàng hoặc bên mua hàng phải chịu tùy

theo hợp đồng kí kết và thỏa thuận giữa 2 bên mua và bán.

Bán buôn không qua kho:


Sau khi sản xuất hoàn thành, thành phẩm không đưa về nhập kho ngay
mà sẽ được xuất bán luôn cho bên mua hàng theo hợp đồng mua bán đã
kí kết hoặc theo đơn đặt hàng của khách hàng mua buôn.



Phương thức này chủ yếu áp dụng đối với các đơn đặt hàng hoặc hợp
đồng đã kí kết trước.
- Ưu điểm và nhược điểm của hình thức bán buôn:
 Ưu điểm: tiêu thụ ổn định, khối lượng lớn, thời gian nhanh tạo điều
kiện cho doanh nghiệp tiết kiệm chi phí lưu thông, thu hồi vốn nhanh.
 Nhược điểm: thường phải trải qua các khâu trung gian không kiểm soát
được giá bán, không có cơ hội để gây thanh thế và tạo uy tín với khách
hàng, không nắm bắt được yêu cầu của khách hàng.

1.1.3. Vai trò và nhiệm vụ của kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh

doanh
Kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh có vai trò vô cùng
Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 9


Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

quan trọng không chỉ đối với doanh nghiệp mà còn đối với toàn bộ nền kinh
tế quốc dân.
Việc tổ chức tốt công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh
doanh giúp cho quá trình sản xuất được thực hiện liên tục, tăng sức cạnh
tranh trên thị trường, mở rộng quan hệ bạn hàng… giúp doanh nghiệp đẩy
nhanh quá trình tiêu thụ, nhanh chóng thu hồi được vốn, thực hiện tốt nghĩa
vụ đối với Nhà nước… Trên cơ sở đó, doanh nghiệp có thể thực hiện được tái
sản xuất mở rộng và bắt đầu một chu kỳ sản xuất mới đảm bảo cho doanh
nghiệp tồn tại và phát triển.
Trong doanh nghiệp kế toán là công cụ cung cấp thông tin tài chính
cho nhà quản lý để phân tích, đánh giá kết quả và hiệu quả sản xuất nhằm
đưa ra các kế hoạch, dự án cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Kế toán bán
hàng và xác định kết quả kinh doanh ngoài vai trò trên thì còn là công cụ
cung cấp thông tin về giá thành, doanh thu và lợi nhuận cho các nhà quản trị
doanh nghiệp. Để đáp ứng được yêu cầu quản lý về thành phẩm kế toán cần
thực hiện tốt nhiệm vụ sau:
- Phản ánh ghi chép đầy đủ, kịp thời, chính xác tình hình hiện có và sự
biến động của từng loại thành phẩm, hàng hóa theo chỉ tiêu số lượng,
chất lượng, chủng loại và giá trị.
- Phản ánh và ghi chép đầy đủ kịp thời, chính xác các khoản doanh thu,
các khoản giảm trừ doanh thu và chi phí của từng hoạt động trong
doanh nghiệp. Đồng thời theo dõi, đôn đốc các khoản phải thu khách
hàng.
- Phản ánh và tính toán chính xác kết quả của từng hoạt động, giám sát
tình hình thực hiên nghĩa vụ với nhà nước và tình hình phân phối kết
Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 10


Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

quả hoạt động.
- Cung cấp các thông tin kế toán phục vụ cho việc lập báo cáo tài chính
và định kỳ phân tích hoạt động kinh tế liên quan đến quá trình bán
hàng và xác định kết quả kinh doanh.
1.1.4. Yêu cầu quản lý của kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh
doanh
Yêu cầu đối với kế toán bán hàng là phải giám sát chặt chẽ hàng hoá
tiêu thụ trên tất cả các phương diện: số lượng, chất lượng…Tránh hiện tượng
mất mát hư hỏng hoặc tham ô lãng phí, kiểm tra tính hợp lý của các khoản chi
phí đồng thời phân bổ chính xác cho đúng hàng bán để xác định kết quả kinh
doanh. Phải quản lý chặt chẽ tình hình thanh toán của khách hàng, yêu cầu
thanh toán đúng hình thức và thời gian tránh mất mát ứ đọng vốn. Yêu cầu
quản lý cụ thể như sau:
- Quản lý kế hoạch và tình hình thực hiện kế hoạch tiêu thụ đối với từng
thời kỳ, từng khách hàng, từng hoạt động kinh tế.
- Quản lý chất lượng cải tiến mẫu mã và xây dựng thương hiệu sản phẩm
là mục tiêu cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
- Quản lý theo dõi từng phương thức bán hàng, từng khách hàng, tình
hình thanh toán của khách hàng, yêu cầu thanh toán đúng hình thức,
đúng hạn để tránh hiện tượng mất mát, thất thoát, ứ đọng vốn.
- Quản lý chặt chẽ vốn của sản phẩm đem tiêu thụ giám sát chặt chẽ các
khoản chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp. Kiểm tra tính
hợp lý hợp pháp của các số liệu, đồng thời phân bổ cho hàng tiêu thụ,
đảm bảo cho việc xác định kết quả kinh doanh được hợp lý chính xác.
Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 11

Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

1.2. Nội dung cơ bản của kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh
doanh
1.2.1. Các nguyên tắc cơ bản và chuẩn mực kế toán chi phối đến kế toán
bán hàng và xác định kết quả sản xuất kinh doanh.
Kế toán nói chung và kế toán bán hàng nói riêng đều phải tuân thủ các
chuẩn mực và chế độ kế toán do Bộ Tài chính ban hành. Để việc đối tượng sử
dụng kế toán được đánh giá thống nhất về các thông tin trên Báo cáo tài chính
thì nhất thiết phải có những nguyên tắc chung cho việc ghi chép xử lý và trình
bày thông tin trên Báo cáo tài chính. Các nguyên tắc kế toán chi phối đến kế
toán bán hàng và xác định kết quả xác định sản xuất kinh doanh bao gồm 7
nguyên tắc:
- Nguyên tắc cơ sở dồn tích: mọi nghiệp vụ kinh tế, tài chính của DN
liên quan đến TS, NPT, nguồn VCSH, DT, CP phải được ghi sổ kế toán
vào thời điểm phát ính, không căn cứ vào thời điểm thực tế thu hoặc
thực tế chi tiền hoặc tương đương tiền. BCTC lập trên cơ sở dồn tích
phản ánh tình hình tài chính của DN trong quá khứ, hiện tại và tương
lai.
- Nguyên tắc nhất quán: các chính sách và phương pháp kế toán DN đã
chọn phải được áp dụng thống nhất ít nhất trong một kỳ kế toán năm.
Trường hợp có thay đổi chính sách và phương pháp kế toán đã chọn thì
phải giải trình lý do và ảnh hưởng của sự thay đổi đó trong phần thuyết
minh BCTC.
- Nguyên tắc hoạt động liên tục: BCTC phải được lập trên cơ sở giả định
là DN đang hoạt động liên tục và sẽ tiêp tục hoạt động kinh doanh bình
Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 12

Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

thường trong tương lai gần, nghĩa là DN không có ý định cũng như
không buộc phải ngừng hoạt động hoặc phải thu hẹp đáng kể quy mô
hoạt động của mình. Trường hợp thực tế khác với giả định hoạt động
liên tục thì BCTC phải lập trên mọt cơ sở khác và phải giải thích cơ sở
đã sử dụng để lập BCTC.
- Nguyên tắc thận trọng: phải xem xét, cân nhắc, có những phán đoán
cần thiết để lập các ước tính kế toán trong các điều kiện không chắc
chắn. Doanh thu và thu nhập chỉ được ghi nhận khi có bằng chứng chắc
chắn về khả năng thu được lợi ích kinh tế, còn chi phí phải được ghi
nhận khi có bằng chứng về khả năng phát sinh chi phí.
- Nguyên tắc giá gốc: Tài sản phải được ghi nhận theo giá gốc. Giá gốc
của tài sản được tính theo số tiền hoặc khoản tương đương tiền đã trả,
phải trả hoặc tính theo giá trị hợp lý của tài sản đó vào thời điểm tài sản
được ghi nhận. Giá gốc của tài sản không được thay đổi trừ khi có quy
định khác trong chuẩn mực kế toán cụ thể.
- Nguyên tắc trọng yếu: kế toán phải thu thập, xử lý và cung cấp đầy đủ
những thông tin có tính chất trọng yếu, còn những thông tin không
mang tính chất trọng yếu, ít có tác dụng hoặc có ảnh hưởng không đáng
kể tới quyết định của người sử dụng thì có thể bỏ qua.
- Nguyên tắc phù hợp: việc ghi nhận doanh thu và chi phí phải phù hợp
với nhau. Khi ghi nhận một khoản doanh thu thì phải ghi nhận một
khoản chi phí tương ứng có liên quan đến việc tạo ra doanh thu đó. Chi
phí tương ứng với doanh thu gồm chi phí của kỳ tạo ra doanh thu và chi
phí của các kỳ trước hoặc chi phí phải trả nhưng liên quan đến doanh
thu của kỳ đó.

Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 13


Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

1.2.2. Kế toán doanh thu bán hàng
1.2.2.1. Nội dung
Khái niệm:
Doanh thu bán hàng là toàn bộ số tiền thu được hoặc sẽ thu được về số
hàng hóa dịch vụ đã tiêu thụ hoặc thực hiện cho khách hàng theo giá thỏa
thuận.
Điều kiện ghi nhận doanh thu bán hàng (theo VAS 14 – Doanh thu và thu
nhập khác):
Doanh thu bán hàng được ghi nhận khi đồng thời thoả mãn tất cả 5 điều kiện
sau:
- Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với
quyền sở hữu sản phẩm hoặc hàng hoá cho người mua.
- Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hoá như người
sở hữu hàng hoá hoặc quyền kiểm soát hàng hoá.
- Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.
- Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch
bán hàng.
- Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng.
Nguyên tắc xác định doanh thu bán hàng:
- Doanh thu được ghi nhận khi thỏa mãn các điều kiện ghi nhận cho
Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 14

Học Viện Tài Chính

Luận văn tốt nghiệp

doanh thu.
- Doanh thu và chi phí liên quan đến cùng một giao dịch phải được ghi
nhận đồng thời theo nguyên tắc phù hợp và theo năm tài chính.
- Trường hợp hàng đổi hàng tương tự về bản chất thì không được ghi
nhận doanh thu bán hàng.
- Phải theo dõi chi tiết từng loại doanh thu, từng khoản giảm trừ doanh
thu để xác định doanh thu thuần của từng loại doanh thu, phục vụ cho
cung cấp thông tin kế toán để quản trị DN và lập BCTC.
Cách xác định kết quả bán hàng
Kết quả bán hàng
( Lãi thuần từ

=

hoạt động sản

Giá

Doanh
thu bán
hàng

xuất kinh doanh)

-

vốn
hàng

CPBH,
-

bán

CPQLDN phân
bổ cho hàng
bán

Trong đó :
Doanh thu
thuần bán

Các khoản

Tổng
=

hàng

doanh thu

-

bán hàng

giảm trừ

doanh thu theo
quy định

1.2.2.2. Chứng từ và tài khoản sử dụng
Chứng từ sử dụng
- Hóa đơn GTGT
Sinh viên: Chu Thị Lan Anh - CQ53/21.15Trang 15

Các khoản
-

thuế không
được hoàn
lại