tìm hiểu Lý Tự Trọng

Họ và tên: Đào Văn Tú.
Đơn vị: Trờng THCS Hồng Lộc. Lộc Hà. Hà Tĩnh.
Bài dự thi: Tìm hiểu về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của
anh hùng Lý Tự Trọng.
Câu 1: Trình bày tóm tắt những hiểu biết về cuộc đời và sự nghiêp cách mạng của
Lý Tự Trọng.
Trả lời:
Hà Tĩnh Vùng đất giàu truyền thống yêu nớc và cách mạng, nơi sinh ra
nhiều danh nhân cho đất nớc, nhiều chiến sỹ xuất sẵc cho cách mạng nớc ta tiêu
biểu nh đồng chí Trần Phú- Tổng bí th đầu tiên của Đảng, đồng chí Hà Huy Tập
cùng nhiều danh nhân văn hoá khác. Nơi đây cũng chính là quê hơng của ngời đoàn
viên thanh niên cách mạng đầu tiên chiến sỹ cách mạng xuất sắc: Lý Tự Trọng.
Lý Tự Trọng tên thật là Lê Hữu Trọng con trai cụ Lê Khoan (tức Lê Hữu
Đạt) quê ở làng Việt Xuyên Huyện Thạch Hà - Hà Tĩnh. Do không chịu nổi ách
áp bức bóc lột của bọn thực dân phong kiến, cụ Khoan đã cùng một số bà con rời
quê hơng sang Thái Lan sinh sống và tham gia hoạt động yêu nớc. Trong một lần
đánh đồn lính Pháp tại biên giới Lào Thái Lan, cụ bị nhà cầm quyền Xiêm bắt
giam. Ra tù cụ cùng một số đồng hơng đến bản mạy tỉnh Na Khon Pha
Nom thuộc Đông Bắc Thái Lan sinh sống, ngời con trai Lê Hữu Trọng đã ra đời
ngày 20/10/1914 tại đây. Lúc đó bản Mạy đang là nơi đón tiếp các thanh niên yêu
nớc Nghệ Tĩnh sang hoạt động. Gia đình Lý Tự Trọng là một trong những cơ sở
cách mạng, đây là nơi bồi dõng cán bộ và là trờng Quốc ngữ của hội Việt kiều. Lớn
lên, Lý Tự Trọng đợc gia đình cho đi học tại ngôi trờng trong trại Cày do cụ Đặng
Thúc Hứa một sỹ phu yêu nớc tổ chức để dạy văn hoá cho các em Việt kiều
quanh vùng. Vốn có t chất thông minh, Trọng tiếp thu nhanh, đặc biệt là anh thuộc
và say mê thơ văn yêu nớc của cụ Phan Bội Châu. Sau đó, Trọng cùng một số thanh
niên yêu nớc khác đợc gia đình và bà con Việt kiều đa đến Phi Chít, vào học tại
Hoa Anh học hiệu của Hoa kiều mở. Đây là ngôi trờng chuyên dạy tiếng
Trung (Quảng Đông) và tiếng Anh. Trọng là một học sinh giỏi của trờng, anh nói
tốt tiếng Trung, tiếng Anh, tiếng Thái do đợc học cơ bản, có môi trờng thuận lợi
trong giao tiếp và sinh hoạt.

Đầu mùa hè năm 1926, thực hiện ý kiến của lãnh tụ Nguyễn ái Quốc, đồng
chí Hồ Tùng Mậu, thành viên của Tổng bộ Hội Việt Nam cách mạng thanh niên (tr-
ớc đây gọi là Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội) đến Thái Lan gặp cụ
Đặng Thúc Hứa tại trại Cày của Cụ; truyền đạt yêu cầu của Nguyễn ái Quốc về
việc chọn một số con em trong các gia đình Việt kiềuyêu nớc đa sang Quảng Châu
đào tạo lâu dài, với chủ định của Ngời là chuẩn bị xây dựng tổ chức thanh niên cộng
sản ở Việt Nam. Lê Hữu Trọng là một trong số các thanh niên đợc chọn.
Đến Quảng Châu, nhóm thiếu niên này đợc gặp lãnh tụ Nguyễn ái Quốc (lúc
này tên là Lý Thuỵ). Để đảm bảo bí mật, các thiéu niên đều mang họ Lý coi nh ng-
ời trong một gia tộc, do đó Lê Hữu Trọng đổi tên thành Lý Tự Trọng. Trớc tiên, các
thành viên trong nhóm thiếu niên đợc bồi dỡng một số kiến thức về chính trị cơ bản,
sau đó Lý Tự Trọng và các thiếu niên trong nhóm đợc đồng chí Nguyễn ái Quốc
giới thiệu vào học tại trờng Trung học Trung Sơn ở Quảng Châu.
Từ năm 1927 trở đi, tình hình ở Quảng Châu ngày càng diễn biến phức tạp do
các thế lực phản bội tôn chỉ, mục đích cách mạng của Tôn Trung Sơn gây nên. Năm
1929, các tổ chức cộng sản ở Việt Nam lần lợt ra đời, Lý Tự Trọng đợc cử về nớc
hoạt động tại Sài Gòn Chợ Lớn đảm nhận việc liên lạc trong và ngoài nớc cho
Xứ uỷ Nam Kỳ và Trung ơng Đảng, đồngg thời đợc giao một nhiệm vụ đặc biệt là:
vận động tập hợp thanh niên trong các nhà máy, trờng học để thành lập đoàn thanh
niên cộng sản trong nớc. Mặc dù công việc hết sức khó khăn, nguy hiểm, bọn mật
thám Pháp suốt ngày lùng sục nhng nhờ trí thông minh, cách ứng xử linh hoạt, dũng
cảm nên Lý Tự Trọng đã vợt qua và hoàn thành các nhiệm vụ đợc giao.
Nhân dịp kĩ niệm một năm cuộc khởi nghĩa Yên Bái, Xứ uỷ Nam Kỳ quyết
định tổ chức một buổi tuyên truyền tố cáo tội ác của thực dân Pháp và kêu gọi quần
chúng đấu tranh. Ngày 8/2/1931, lợi dụng lúc bà con đi xem đá bóng tại sân vận
động Sài Gòn tập trung rất đông, các chiến sỹ cách mạng đã tổ chức một cuộc mít
tinh chớp nhoáng. Cờ đỏ búa liềm giơng cao, một đồng chí đứng lên diễn thuyết
kêu gọi quần chúng đánh đổ thực dân Pháp. Giữa lúc ấy, tên thanh tra mật thám
Pháp Lơ - Gơ - Răng và bọn cảnh sát đi cùng đã ập tới. Không còn cách nào khác
để cứu đồng chí mình, Lý Tự Trọng đã rút súng bắn chết tên thanh tra mật thám cứu

thoát đồng chí diễn thuyết. Bị vây hãm ráo riết, Lý Tự Trọng đã bị bắt. Thực dân
Pháp đa anh về giam ở Bốt Ca Ti Na và tra tấn vô cùng giả man nhng anh
không khai báo nửa lời, chỉ khai tên anh là Nguyễn Huy. Chúng hỏi anh lấy súng ở
đâu? anh nói là một ngời lạ mặt cho anh tiền và đa súng cho anh bảo bắn. Địch đem
tất cả những ngời bị bắt sắp hàng trên sân bốt, đa Lý Tự Trọng ra nhận mặt, anh
nhìn qua một lợt rồi lắc đầu ngời ấy không có ở đây.
Một tên phản bội khai ra tên anh là Trọng con và anh làm công tác liên lcj
quan trọng. Bọn giặc mừng quýnh tởng phen này nắm chác tất cả những đầu mối bí
mật của phong trào cách mạng. Đích thân tên chánh mật thám Nam Kỳ là Nađô đến
hỏi cung Lý Tự Trọng. Tất cả bọn cò hung ác ở Sài Gòn đều giở hết tài tra tấn. Cả
bọn chủ bóp Bô - Lô ở Chợ Lớn có tiếng là khát máu cũng đợc đa sang tra tấn Lý
Tự Trọng. Chúng đánh anh hết roi Song lại đến roi cá Đuối. Chúng trói 2 tay anh rút
lên xà nhà, cho anh đI tàu bay. Dã man nhất, có lần chúng chúng chụp một thứ
mũ sát riêng lên đầu anh, thứ mũ sắt có bắt đinh ốc đặc biệt, cứ xoáy đinh ốc là mũ
kẹp chặt thái dơng. Chúng kẹp đến nổi mắt anh từ từ lồi ra mà anh vẫn thản nhiên
chịu đựng. Cúng áp dụng cả đòn tra tấn lộn mề gà nhng với anh tất cả đều vô
hiệu.
Giam cầm, tra tấn ở khám lớn Sài Gòn một thời gian không thu đợc kết quả
gì, bọn chúng đa anh ra xử án. Run sợ trớc phong trào cách mạng, chính quyền thực
dân Pháp ở Đông Dơng mở một phiên toà đại hình để xử một chiến sỹ Cộng sản
Việt Nam cha đầy 18 tuổi. Lý Tự Trọng đã bị kết án tử hình. Đứng trớc cái chết,Lý
Tự Trọng không hề run sợ, anh đãchủ động biến phiên toà của bọn đế quốc trở
thành một diễn đàn của ngời chiến sỹ cộng sản. Khi luật s bào chữa xin bọn thực
dân mở lợng khoan hồng vìg Lý Tự Trọng cha đến tuổi trởng thành hành động
thiếu suy nghĩ, anh đã gạt phắt đi và dõng dạc nói: Tôi hành động có suy nghĩ,
tôi hiểu việc tôi làm, tôi làm vì mục đích cách mạng. Tôi cha đến tuổi trởng thành
thật, nhng tôi đã đủ trí không để hiểu con đòng của thanh niên chỉ có thể là con đ-
ờng cách mạng ngoài ra không thể là con đờng nào khác Khi bộ trởng thuộc địa
Pháp trực tiếp gặp Lý Tự Trọng và thốt ra những giọng điệu nhân đạo sặc mùi thực
dân: Tuổi thanh niên ngông cuồng, nớc Pháp sẵn sàng tha thứ cho anh. Đối với

những ngời thông minh chính phủ bao giờ cũng có nâng đỡ chỉ cần anh thật thà hối
cải. Nếu anh muốn có thể sang Pháp học để trở về giúp đất nớc, tha hồ quyền cao
chức trọng, vợ đẹp con khôn, ăn mặc sung sớng. Đáp lại giọng giả nhân giả nghĩa
đó của bộ trởng thuộc địa Pháp, Lý Tự Trọng đãđõngạc quát vào mặt hắn: : Ta
sinh ra không phảI để ăn thứ cơm ấy.
ý chí và hành động của anh là minh chứng hùng hồn về bản lĩnh kiên cờng,
lòng trung thành, tinh thần bất khuất của ngời cộng sản, đồng thời là bức thông điệp
báo trớc sự sụp đổ của thực dân phong kiến và sự tất thắng của cách mạng Việt
Nam dới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản. Theo dõi hành động anh hùng của Lý Tự
Trọng, ngày 21/2/1931, lãnh tụ Nguyễn ái Quốc đã viết th cho Bộ Phơng Đông
Quốc tế cộng sản báo tin này và đề nghị Bộ Phơng Đông yêu cầu Đảng cộng sản
Pháp tổ chức biểu tình đòi thả tự do cho Lý Tự Trọng.
Trong những ngày cuối cùng ở xà lim án chém, Lý Tự Trọng vẫn lạc quan
yêu đời, tin tởng vào sự thắng lợi của cách mạng. Mặc dầu bị xiềng xích nhng hằng
ngày anh vẫn tập thể dục, đọc truyện Kiều, động viên các bạn trẻ nêu cao ý chí cách
mạng. Thực dân Pháp đã không dám xử công khai Lý Tự Trọng. Lợi dụng lúc nửa
đêm về sáng ngày 21/11/1931 chúng đã hèn hạ dựng ngay máy chém ở khám lớn
Sài Gồn hòng giết anh trong im lặng nhng tấm gơng đấu tranh anh dũng kiên cờng
và những tiếng hô của anh : Đả đảo thực dân Pháp, Đảng cộng sản Đông Dơng
muôn năm, Cách mạng Việt Nam thành công muôn năm đã cổ vũ mạnh mẽ, tạo
một làn sóng căm phẫn phản đối tội ác của thực dân Pháp đối với tù nhân trong
khám lớn Sài Gòn. Lý Tự Trọng đã hiên ngang bớc lên máy chém, hát vang bài
Quốc tế ca.
Tinh thần cách mạng bất khuất của Lý Tự Trọng đã làm cho kẻ thù vô cùng
khiếp sự và đã động viên cổ vũ mạnh mẽ phong trào cách mạng trongcả nớc lúc bấy
giờ.
Câu 2: Trong bức th Nguyễn áI Quốc gửi Uỷ ban Trung ơng Đoàn thanh niên cộng
sản Lênin ngày 22/7/1926, Bác viết: Chúng tôi có ở đây (Quảng Châu Trung
Quốc) một nhóm thiếu nhi Việt Nam. Các em đều từ 12 15 tuổi. Đó là những
thiếu nhi cộng sản đầu tiên của nớc Việt Nam. Bạn hãy cho biết đó là nhữngai?

Bạn biết gì về hoạt động cách mạng của những đoàn viên cộng sản đầu tiên này?
Trả lời:
*Những thiếu nhi đó là:
1. Lê Hữu Trọng gọi là Lý Tự Trọng
2. Đinh Chơng Long gọi là Lý Văn minh.
3. Vơng Thúc Thoại gọi là Lý Thúc Chất.
4. Hoàng Tự gọi là Lý Thúc Tự (Tợ).
5. Nguyễn Sinh Thản gọi là Lý Nam Thanh.
6. NGô Trí Thông gọi là Lý Trí Thông.
7. Nguyễn Thị Tích gọi là Lý Phơng Thuận.
8. Ngô Hậu Đức gọi là Lý Phơng Đức.
Tất cả đều mang họ Lý theo bí danh của Nguyễn ái Quốc lúc ấy là Lý Thuỵ
với danh nghĩa công khai là họ hàng trong gia tộc họ Lý ở miền nam Quảng Đông
Trung Quốc, nhằm giữ bí mật tung tích nên học sinh phảI mang tên mới.
Đây là 8 thiếu nhi Việt Nam cộng sản đầu tiên, đợc sự dìu dắt, đào tạo trực
tiếp của Nguyễn ái Quốc. Nguyễn ái Quốc đã truyền đạt, bồi dỡng cho nhóm
thanh niên yêu nớc này về con đờng đấu tranh giải phóng dân tộc trong cuộc cách
mạng của giai cấp vô sản theo Chủ nghĩa Mác Lênin. Trong số họ đã có ngời hi
sinh anh dũng nh Lý Tự Trọng; Có ngời hoạt động và ngã xuống trên chiến trờng
quốc tế; có ngời làm công tác tuyên truyền trong các nhà máy hầmn mỏ. Và tất cả
đều xứng đáng là những thiếu niên cộng sản đầu tiên của nớc Việt Nam.
* Con đờng hoạt động cách mạng của các đoàn viên Thanh niên cộng sản.
- Khi khởi nghĩa Quảng Châu nổ ra, các đồng chí Việt Nam và các Đoàn TNCS
thuộc lớp đầu tiên này đã tích cực tham gia vào các đơn vị tự vệ của bạn làm nhiệm
vụ bảo vệ nhà máy, chống đàn áp và tuyên truyền vận động quần chúng phản ảnh
tình cảm cách mạng gắn bó cách mạng của nhân dân hai nớc Việt Trung và lý t-
ởng quốc tế chủ nghĩa trong sáng của nhữngngời cộng sản trẻ tuổi.
- Năm 1929, Lý Tự Trọng về nớc hoạt động, anh đã bắn chết một tên mật thám
Pháp ngay trên đờng phố Sài Gòn để bảo vệ đồng chí mình và bị địch bắt, trở thành
tấm gơng tiêu biêủ cho tinh thần bất khuất.Theo dõi những hành động anh hùng của

Lý Tự Trọng, ngày 21/2/1931 bác Hồ đã gửi th cho Bộ Phơng Đông yêu cầu Đảng
cộng sản Pháp tổ chức các hoạt động, kể cả biểu tình đòi trả tự do cho Lý Tự Trọng.
Bất chấp sự phản đối của d luận, bọn đế quốc vẫn sát hại anh. Lý Tự Trọng hi sinh
kiên cờng ở tuổi 17 để lại cho chúng ta bản tuyên ngôn bất diệt về con đờng cách
mạng của các thế tuổi trẻ Việt Nam.
- Đại chiến II bùng nổ. Phát xít Đức tập trung binh lực tấn công Liên Xô hòng tiêu
diệt nớc XHCN đầu tiên trên thế giới. S đoàn quốc tế chống phát xít thành lập ở
Matxcơva bao gồm những ngời cộng sản trẻ tuổi ở nhiều nớc đang học tập và công
tác tại Liên Xô. Lý Nam Thanh, Lý Thúc Chất, Lý Anh Tợ cùng các đồng chí
Việt Nam khác tình nguyện tham gia s đoàn quốc tế bảo vệ Liên Xô. Đó là ba trong
số tám cháu hiếm hoi từ bớc đầu ấy do bác Hồ giáo dục và rèn luyện giờ đây đã
trở thành cán bộ, chiến đấu ngoan cờng vì nghĩa vụ quốc tế cao cả. Cả 3 đồng chí đã
vĩnh viễn nằm lại trên quê hơng VI. Lênin vĩ đại tại trận địa phía nam Matxcơva.
Nhà nớc Liên Xô đã tặng thởng ba đồng chí huân chơng cao quý: Huân chơng vệ
quốc hạng nhất.
- Tám đoàn viên hiếm hoi buổi ban đầu ấy là những mần non cách mạng, là
những tấm gơng tiêu biểu cho thề hệ trẻ cách mạng Việt Nam, mãi mãi là niềm tự
hào của chúng ta. Những thiếu niên cộng sản và đoàn viên thanh niên cộng sản vẻ
vang mãi xứng đáng với lòng tin yêu và tôn vinh của các thế hệ thanh thiếu nớc ta
cũng nh cả dân tộc.
Câu 3: Từ Quảng Châu về nớcđồng chí Lý Tự Trọng đợc giao nhiệm vụ gì? Bạn
hãy trình bày nhữngphẩm chất và đức tính đángquý của Lý Tự Trọng.
Trả lời:
* Nhiệm vụ của Lý Tự Trọng:
Sau đại hội Đại biểu toàn quốc của Hội Việt Nam cách mạng thanh niên tháng 5
năm 1929, Lý Tự Trọng đợc đoàn thể cho về nớc tham gia công tác vận động thanh
niên để tiến tới thành lập Đoàn TNCS ở Sài Gòn Chợ Lớn. Bên cạnh việc vận
động để thành lập Đoàn TNCS Lý Tự Trọng còn làm liên lạc cho Xứ Uỷ nam Kỳ và
Trung ơng. Ngoài ra Lý Tự Trọng còn phải đảm nhận trách nhiệm giữ mối liên lạc
giữa Đảng ta với một số nớc anh em.

* Những phẩm chất vf đức tính quý báu của Lý Tự Trọng.
- T chất thông minh, ham học hỏi.
- Gan dạ, dũng cảm.
- Nhanh nhẹn, kiên cờng bất khuất.
- Trung thành với lý tởng cách mạng.
Tất cả những đức tính trên hoà lẫn với truyền thống cách mạng của gia đình,
toát lên phẩm chất đẹp đẽ nhất đó là tình yêu nớc nồng nàn. Và cũng chính lòng
yêu nớc nồng nàn đã làm hun đúc nên những đúc tính đáng quý trong con ngời anh.
Là ngời đoàn viên cộng sản đầu tiên trở về nớc hoạt động, gan dạ, quả cảm
trong công tác và đã anh dũng hi sinhvới tinh thần bất khuất khi bớc sang tuổi 17, ra
trớc pháp trờng xét xử khi cha đủ tuổi thành niên.
Sự hi sinh anh dũng và tinh thần cách mạng thể hiện ở lời nói và hành động
của anh, là tấm gơng cho các thế hệ thanh niên noi theo.
Câu 4: Từ việc phát hiện, bồi dỡng, đào tạo Lý Tự Trọng và những thiếu nhi nhỏ
tuổi Việt kiều ở TháI Lan cho đến lời nhắn gửi trong Di chúc của Bác, hãy phân tích
t tởng Hồ Chí Minh về đào tạo thế hệ cách mạng cho đời sau?