Bài giảng Kinh tế vi mô 2: Chương 4 - Hồ Hữu Trí (2018)

CHƯƠNG IV

THỊ TRƯỜNG CÁC YẾU TỐ SẢN
XUẤT

1


 THỊ TRƯỜNG YẾU TỐ SẢN 
XUtrên
ẤTthị trường các yếu tố sản xuất
Giá cả và sản lượng cân bằng
là do cung và cầu về yếu tố sản xuất đó trên thị trường ấn định
W

Các yếu tố
sản xuất
chính: lao
động, vốn,
đất đai

S
L

W1

D
L
L
1

L


CẦU VỀ YẾU TỐ SẢN XUẤT
CẦU VỀ YẾU TỐ SẢN XUẤT LÀ CẦU DẪN
XUẤT (derived demand),
Đối với một doanh nghiệp, cầu về một yếu
tố sản xuất bắt nguồn từ doanh thu sản
phẩm biên (MRP) của yếu tố sản xuất đó.


CẦU VỀ YẾU TỐ SẢN XUẤT

TRƯỜNG HỢP CHỈ CÓ MỘT YẾU TỐ SẢN 
XUẤT BIẾN ĐỔI (NGẮN HẠN)


CẦU VỀ YẾU TỐ SẢN XUẤT
DOANH THU SẢN PHẨM BIÊN (MRP) của
một yếu tố sản xuất là mức thay đổi của
doanh thu khi thay đổi một đơn vị yếu tố sản
xuất được sử dụng.

MRPL

TR
L

TR
Q

MRPL=MR*MPL

Q
L


CẦU VỀ YẾU TỐ SẢN XUẤT
L

Q

MPL

P

TR

MRPL

1
2
3
4
5
6
7

5
11

18
24
29
32
33

5
6
7
6
5
3
1

2
2
2
2
2
2
2

10
22
36
48
58
64
66

10
12
14
12
10
6
2


CẦU VỀ YẾU TỐ SẢN XUẤT
DOANH THU SẢN PHẨM BIÊN (MRP) của
một yếu tố sản xuất đo lường lợi ích (tính
bằng tiền) của yếu tố sản xuất đó mang lại
cho người sử dụng.


CẦU VỀ YẾU TỐ SẢN XUẤT
Tiền lương

.

Thị trường đầu ra cạnh tranh

Thị trường đầu ra độc quyền

MRPL=MPL*MR=MPL
*P
MRPL=MPL*MR

L

CẦU VỀ YẾU TỐ SẢN XUẤT
Để tối đa hóa lợi nhuận, doanh nghiệp phải sử 
dụng lao động sao cho:
 MRPL=W 
Từ nguyên tắc này, ta xác định được đường 
MRP chính là đường cầu của doanh nghiệp đối 
với một yếu tố sản xuất.


CẦU VỀ YẾU TỐ SẢN XUẤT
Giá lao động

.

Đường cung về lao động đối với
doanh nghiệp hoàn toàn co giãn

W*

SL
Đường cầu về lao động của doanh
nghiệp

MRPL=DL

L*

L

CẦU VỀ YẾU TỐ SẢN XUẤT
CẦU VỀ YTSX THỊ TRƯỜNG
Trước tiên ta xác định cầu về YTSX của ngành, sau 
đó xác định cầu về YTSX trên thị trường.


CẦU VỀ YẾU TỐ SẢN XUẤT

TRƯỜNG HỢP NHIỀU YẾU TỐ SẢN XUẤT 
BIẾN ĐỔI (DÀI HẠN)


CẦU VỀ YẾU TỐ SẢN XUẤT
DOANH NGHIỆP

Giá lao động

.

W giảm →L tăng → MP các
YTSX khác tăng →nhu cầu
các YTSX khác tăng →
MPL tăng →MRPL dịch
chuyển sang phải

Đường cầu về lao động dài hạn của d
nghiệp co giãn hơn đường MRPL

W1
W2

DL
MRPL2
MRPL1

L1

L’1

L2

L


CẦU VỀ YẾU TỐ SẢN XUẤT
NGÀNH

Giá lao động

.

Giá lao động

MRPL2 MRPL1

NGÀNH

DOANH NGHIỆP

Tổng cầu về lao động
của
ngành nếu giá không
đổi

W1

W2

Cầu về lao động của ngành

l1

l2

l’1

l

L1

L2

L’1

L


CẦU VỀ YẾU TỐ SẢN XUẤT

THỊ TRƯỜNG

Là sự hợp cộng theo hoành độ của các đường cầu 
của các ngành về yếu tố sản xuất đó.


CUNG VỀ YẾU TỐ SẢN XUẤT
CUNG VỀ YTSX ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP 
Khi thị trường các yếu tố sản xuất là cạnh tranh 
hoàn hảo, đường cung thị trường về một yếu tố 
sản xuất đối với doanh nghiệp là hoàn toàn co giãn


CUNG VỀ YẾU TỐ SẢN XUẤT
W

THỊ 
TRƯỜNG

W
S
L

DOANH NGHIỆP
Cung thị trường
yếu tố L đối với
DN
ME=AE

W1

MRP

L
1

D
L
L

L
1

L


CUNG VỀ YẾU TỐ SẢN XUẤT
CUNG THỊ TRƯỜNG VỀ CÁC YT SẢN XUẤT 
Dốc lên trên về bên phải như các hàng hóa bình 
thường khác.


CUNG VỀ YẾU TỐ SẢN XUẤT
Riêng đường cung thị trường về yếu tố lao động có dạng đặc thù
Tiền lương
Đường cung lao
động

Số giờ làm
việc

CÂN BẰNG TRONG THỊ TRƯỜNG YẾU TỐ SẢN XUẤT
TRƯỜNG HỢP THỊ TRƯỜNG YẾU TỐ SẢN XUẤT LÀ CẠNH TRANH
Đầu ra độc
quyền

Đầu ra cạnh
tranh
S
L

W
c

S
L

VM

WM

DL=MRPL
L
c

Số lao động

DL=MRPL
LM

P*MPL

Số lao động


CÂN BẰNG TRONG THỊ TRƯỜNG YẾU TỐ SẢN XUẤT

TÔ KINH TẾ
Mức chênh lệch 
giữa số tiền thực 
trả và số tiền tối 
thiểu phải trả 
để có thể được 
sử dụng một 
yếu tố sản xuất. 

W

SL

Tô kinh tế
W*

DL=MRPL
L*

Số lao động

CÂN BẰNG TRONG THỊ TRƯỜNG YẾU TỐ SẢN XUẤT

TÔ KINH TẾ
Các trường hợp 
đặc biệt: tô kinh 
tế bằng 0 và địa 
tô.

W

SL

W*

DL=MRPL
L*

Số lao động


1.

CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG 
ĐẾN THỊ TRƯỜNG YẾU TỐ 
Giá đầu ra
SẢN XUẤT

2.

Trình độ kỹ thuật

3.

Giá các yếu tố sản xuất khác

4.

Chi phí sản xuất các yếu tố

5.

Sở thích của người lao động

6.

Các cơ hội nghề nghiệp mới

…


CÂN BẰNG TRONG THỊ TRƯỜNG YẾU 
TỐ SẢN XUẤT
TRƯỜNG HỢP THỊ TRƯỜNG YẾU TỐ SẢN XUẤT LÀ ĐỘC 
QUYỀN BÁN
Nghiệp đoàn 
chọn  W1, W2 
hay W*?
W1

SL

W2
W*

MR

L1

DL

L2

L*

Số lao động