Tiết 23 - Tổ chức thông tin trong máy tính (t1)

Trịnh Cao Cờng Nội trú Bảo Yên
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~
Tuần: 12
Ngày soạn: 6.11.2009
Ngày giảng: 6A: 9.11.2009
6B: 11.11.2009
Tiết 23 - Bài 11,12
tổ chức thông tin trong máy tính
hệ điều hành windows
(Tiết 1)
I. Mục tiêu.
Kiến thức:
- HS biết thông tin trong máy tính đợc tổ chức theo cấu trúc hình cây
gồm các tệp và th mục.
- Phát biểu đợc khái niệm tệp tin, biết các dạng tệp tin cơ bản và biết
cấu trúc của tên tệp.
- Phát biểu đợc khái niệm th mục, th mục mẹ, th mục con, th mục gốc.
- Phát biểu đợc khái niệm đờng dẫn.
Kĩ năng:
- Chỉ ra đợc phần tên và phần mở rộng của một tên tệp.
- Phân biệt đợc th mục gốc và th mục mẹ, th mục con.
- Từ 1 VD về đờng dẫn E:\Hoc tap\Mon Tin\Tin hoc 6.doc, HS chỉ ra đ-
ợc th mục gốc, th mục mẹ, th mục con.
Thái độ:
- Tuân thủ theo sự hớng dẫn của GV, hợp tác trong hoạt động nhóm.
II. Đồ dùng dạy học.
Giáo viên:
- Máy tính, máy chiếu.
Học sinh:
- Đọc trớc bài ở nhà.

III. Phơng pháp.
- Nêu và giải quyết vấn đề, giảng giải, liên hệ thực tế.
IV. Tổ chức giờ học.
Khởi động (5'):
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Giáo án Tin học 6
1
Trịnh Cao Cờn g Nội trú Bảo Yên
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~
Mục tiêu: Kiểm tra bài cũ, từ đó đặt vấn đề vào bài mới.
Đồ dùng dạy học: máy tính, máy chiếu.
Cách tiến hành:
? HĐH là gì? Nêu các nhiệm vụ chính của HĐH.
Trả lời: HĐH là một phần mềm đặc biệt trong máy tính, nó có các nhiệm
vụ chính sau:
- Điều khiển phần cứng và tổ chức thực hiện các chơng trình máy tính.
- Cung cấp giao diện cho ngời dùng.
- Tổ chức và quản lý thông tin trong máy tính.
ĐVĐ:
Trong số các nhiệm vụ chính của HĐH mà bạn vừa nêu có một nhiệm vụ
đó là tổ chức và quản lý thông tin trong máy tính. Vậy trong máy tính,
HĐH thực hiện việc tổ chức thông tin nh thế nào? Bài hôm nay sẽ giúp
các em giải đáp câu hỏi đó.
Giáo viên Học sinh Ghi bảng
Hoạt động 1 (1'): giới thiệu
Mục tiêu: HS biết thông tin trong máy tính đợc tổ chức theo cấu trúc
hình cây gồm các tệp và th mục.
Đồ dùng dạy học: máy tính, máy chiếu.

Cách tiến hành:
GV: Nh các em đã biết, chức năng chính của máy tính là xử lý thông tin, chính
vì thế thông tin trong máy tính cần đợc tổ chức theo một cấu trúc nào đó để
máy tính có thể truy cập thông tin một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất.
Thông tin trong máy tính đợc tổ chức theo cấu trúc hình cây bao gồm các tệp
và th mục.
Vậy tệp và th mục là gì, và bằng cách nào máy tính có thể truy cập đợc nhanh
chóng tới các tệp và th mục đó. Tất cả các câu hỏi trên sẽ đợc giải đáp qua bài
ngày hôm nay.
Kết luận:
Thông tin trong máy tính đợc tổ chức theo cấu trúc hình cây bao gồm các tệp
và th mục.
Hoạt động 2 (15'): tìm hiểu về tệp tin
Mục tiêu: HS phát biểu đợc khái niệm tệp tin, cách đặt tên tệp tin và có
các dạng tệp tin nào. Lấy đợc VD cho từng dạng.
Đồ dùng dạy học: máy tính, máy chiếu.
Cách tiến hành:
- Y/c HS thảo luận nhóm
bàn (3'), đọc SGK/44 và trả - HS đọc yêu cầu và
1. Tệp tin.
- Tp tin (tp, tp tin,
file): l n v c bn
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Giáo án Tin học 6
2
Trịnh Cao Cờn g Nội trú Bảo Yên
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~
lời các câu hỏi sau:

1. Tệp tin là gì?
2. Các tệp tin đợc phân biệt
với nhau bằng cách nào?
3. Có các dạng tệp tin nào?
Lấy VD.
- GV y/c đại diện 1 nhóm
báo cáo kết quả thảo luận.
- Y/c nhóm khác nhận xét.
- GV chốt kiến thức chuẩn,
chiếu lên màn hình.
- Chuyển ý: GV lấy VD về
th viện của trờng, các cuốn
sách phải đợc sắp xếp một
cách hợp lý để việc tìm
kiếm đợc nhanh chóng.
Cũng giống nh trong th
viện, các tệp tin cũng đợc
HĐH tổ chức thành các th
mục. Vậy th mục là gì? Ta
sẽ tìm hiểu ở phần 2.
chia theo nhóm bàn
để thảo luận.
- Đại diện 1 nhóm
báo cáo kết quả.
- Nhóm khác nhận
xét.
- HS ghi bài.
lu tr thụng tin trờn cỏc
thit b lu tr.
- Cỏc tp tin c phõn

bit vi nhau bi tờn tp.
Tờn tp gm 2 phn:
phn tờn v phn m
rng ngn cỏch nhau bi
du chm (.)
- Lu ý:
+ Phn tờn khụng c
cha cỏc ký t c bit
nh \ / : * ? < > |
+ Phn m rng (phn
uụi): dựng phõn bit
kiu ca tp.
Cỏc dng tp tin:
- Tp hỡnh nh: hỡnh v,
tranh nh, video, cú
phn m rng l GIF,
JPG, BMP, MPG, AVI,
WMV,
- Tp vn bn: sỏch, ti
liu, th t, cú phn
m rng l DOC,
TXT, PDF,
- Tp õm thanh: bn
nhc, bi hỏt, cú phn
m rng l MP3, WMA,
WAV,
- Tp chng trỡnh: cỏc
phn mm hc tp, phn
mm ng dng, trũ
chi, phn m rng l

EXE, DLL,
Kết luận:
- Tp tin (tp, tp tin, file): l n v c bn lu tr thụng tin trờn cỏc thit b
lu tr.
- Cỏc tp tin c phõn bit vi nhau bi tờn tp. Tờn tp gm 2 phn: phn tờn
v phn m rng ngn cỏch nhau bi du chm (.)
Cỏc dng tp tin:
- Tp hỡnh nh: hỡnh v, tranh nh, video, cú phn m rng l GIF, JPG, BMP,
MPG, AVI, WMV,
- Tp vn bn: sỏch, ti liu, th t, cú phn m rng l DOC, TXT, PDF,

- Tp õm thanh: bn nhc, bi hỏt, cú phn m rng l MP3, WMA, WAV,
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Giáo án Tin học 6
3
Trịnh Cao Cờn g Nội trú Bảo Yên
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~

- Tp chng trỡnh: cỏc phn mm hc tp, phn mm ng dng, trũ chi,
phn m rng l EXE, DLL,
Hoạt động 3 (12'): tìm hiểu về th mục
Mục tiêu: HS phát biểu đợc khái niệm th mục mẹ, th mục con, th mục
gốc. Biết quy định về cách đặt tên các tệp và các th mục trong cùng một
th mục mẹ.
Đồ dùng dạy học: máy tính, máy chiếu.
Cách tiến hành:
? Trong th viện, giá sách là
nơi chứa các cuốn sách. Vậy

cũng giống nh trong máy
tính, th mục sẽ là gì?
- GV NX và chốt kiến thức.
- Y/c HS hoạt động nhóm
bàn (3'), đọc SGK và trả lời
các câu hỏi sau:
1. Thế nào là th mục mẹ, th
mục con, th mục gốc?
2. Trong cùng một th mục
mẹ, tên các tệp và các th
mục đợc quy định nh thế
nào?
- Y/c 1 nhóm báo cáo kết
quả.
- Gọi nhóm khác nhận xét.
- GV chốt kiến thức chuẩn.
- Chuyển ý: Hình dung nh
trong th viện, để tìm đợc
một cuốn sách nào đó thì ta
cần biết cuốn sách đó nằm ở
HS trả lời.
HS nghe và ghi bài.
- HS đọc câu hỏi và
tiến hành thảo luận.
- 1 nhóm báo cáo kết
quả.
- Nhóm khác nhận
xét.
- HS nghe và ghi bài.
2. Th mục.

- Th mc l ni cha
cỏc tp tin v cỏc th
mc khỏc.
- Th mc c t chc
phõn cp v cu trỳc ny
gi l cõy th mc.
- Th mc cng c t
tờn tin cho vic qun
lý. VD: Hoc tap, Giai tri,...
- Lu ý: Tờn th mc
khụng cú phn m rng.
- Th mc nm trong th
mc khỏc c gi l th
mc con, th mc ngoi
gi l th mc m.
- Th mc c to ra
u tiờn v nm ngoi
cựng gi l th mc gc.
Th mc gc thng cú
tờn l A:, C:, D:, E:,
- Trong cựng mt th
mc khụng c cha
cỏc tp tin hay cỏc th
mc cú cựng tờn.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Giáo án Tin học 6
4
Trịnh Cao Cờn g Nội trú Bảo Yên
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

~~~~~~~~
giá sách nào và ở ngăn thứ
mấy. Tơng tự trong máy
tính, muốn truy cập tới 1 tệp
hay th mục nào thì cần phải
biết đờng dẫn của nó. Vậy
đờng dẫn là gì? Ta sẽ cùng
nhau tìm hiểu ở phần 3.
Kết luận:
- Th mc l ni cha cỏc tp tin v cỏc th mc khỏc.
- Th mc nm trong th mc khỏc c gi l th mc con, th mc ngoi gi
l th mc m.
- Th mc c to ra u tiờn v nm ngoi cựng gi l th mc gc. Th mc
gc thng cú tờn l A:, C:, D:, E:,
- Trong cựng mt th mc khụng c cha cỏc tp tin hay cỏc th mc cú
cựng tờn.
Hoạt động 4 (6'): tìm hiểu về đờng dẫn
Mục tiêu: HS phát biểu đợc khái niệm đờng dẫn. Chỉ ra đợc th mục gốc,
th mục mẹ, th mục con trong đờng dẫn đó.
Đồ dùng dạy học: máy tính, máy chiếu.
Cách tiến hành:
- Y/c HS hoạt động cá nhân
(1'), đọc SGK và cho biết đ-
ờng dẫn là gì?
- GV nhận xét, chốt kiến
thức.
- HS đọc SGK và trả
lời.
- HS nghe, ghi bài.
3. Đờng dẫn.

- ng dn ti mt th
mc hoc tp tin l dóy
tờn cỏc th mc lng
nhau, t cỏch nhau bi
du \ , bt u t mt th
mc xut phỏt no ú v
kt thỳc bng th mc
hoc tp y.
- VD:
E:\Hoctap\MonTin\Tinhoc
6.doc
Kết luận:
ng dn ti mt th mc hoc tp tin l dóy tờn cỏc th mc lng nhau, t
cỏch nhau bi du \ , bt u t mt th mc xut phỏt no ú v kt thỳc bng
th mc hoc tp y.
Hoạt động 5 (5'): bài tập củng cố
Mục tiêu: Vận dụng kiến thức vừa học để làm một số bài tập trong SBT.
Đồ dùng dạy học: máy tính, máy chiếu, bài tập.
Cách tiến hành:
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Giáo án Tin học 6
5