MÔN KINH TẾ CƠ BẢN_CHƯƠNG 3 XÁC ĐỊNH SẢN LƯỢNG CÂN BẰNG QUỐC GIA

Chương 3

LÝ THUYẾT XÁC ĐỊNH
SẢN LƯỢNG CÂN BẰNG
QUỐC GIA
I.Tổng cầu dự kiến trong nền KT đơn giản AD= C +I
II.Xác định điểm cân bằng sản lượng quốc gia
III.Mô hình số nhân

3/16/2020

Bộ môn Kinh tế cơ bản

1


Mô hình: Nền kinh tế đơn giản









Không có chính phủ: G=0,T=0
Không có ngoại thương: X =0, M = 0
Tổng cầu dự kiến của nền KT:
AD = C + I
C= tiêu dùng dự kiến của HGĐ

I= Đầu tư dự kiến của tư nhân

3/16/2020

Bộ môn Kinh tế cơ bản

2


I.Tổng cầu trong nền kinh tế đơn giản
1. Cầu tiêu dùng và tiết kiệm

Yd = C + S

Yd = Y – T

Mô hình KT đơn giản (không có chính phủ)

T=0

Yd = Y

Y=C+S
3/16/2020

Bộ môn Kinh tế cơ bản

3

I.Tổng cầu trong nền kinh tế đơn
giản
Tiêu dùng của hộ gia đình (C)
- Là lượng tiền mà các hộ gia đình chi ra để
mua sắm HH và DV nhằm thỏa mãn nhu cầu cá
nhân.
 C phụ thuộc vào các nhân tố:







Thu nhập khả dụng (Yd): Yd ↑→ C↑
Tài sản (W): Tài sản tăng thì C tăng
Lãi suất ( r): r ↑→ C↓

3/16/2020

Bộ môn Kinh tế cơ bản

4


Thu nhập, tiêu dùng &tiết kiệm
Yd

C

S=Yd-C APC
=C/Yd

APS
=S/Yd

MPC

MPS

=∆C/∆Yd

=∆S/∆Yd

2.000 2.150
3.000 3.100

4.000 4.000
5.000 4.800
6.000 5.550
3/16/2020

Bộ môn Kinh tế cơ bản

5


1.Cầu tiêu dùng & tiết kiệm




APC: Khuynh hướng tiêu
dùng trung binh (Average
Propensity to Consume):
Là tỷ lệ phần trăm tiêu dùng
chiếm trong thu nhập khả
dụng (Yd)





APS: Khuynh hướng
tiết kiệm trung binh
(Average Propensity to
Save):
Là tỷ lệ phần trăm tiết
kiệm chiếm trong Yd

C
APC 
Yd

S
APS 
Yd

APS = 1- APC
3/16/2020

Bộ môn Kinh tế cơ bản

6


1.Cầu tiêu dùng & tiết kiệm


MPC:Khuynh hướng tiêu
dùng biên: (Marginal
Propensity to Consume):
phản ánh tiêu dùng tăng
thêm khi thu nhập khả
dụng Yd tăng thêm 1 đơn vị

C
MPC 
Yd

3/16/2020



MPS:Khuynh hướng tiết
kiệm biên (Marginal
Propensity to save): phản
ánh tiết kiệm tăng thêm
khi Yd tăng thêm 1 đơn vị

S
MPS 
Yd
MPS= 1 - MPC

Bộ môn Kinh tế cơ bản

7


Thu nhập, tiêu dùng &tiết kiệm
Yd

C

S=Yd-C APC
=C/Yd

2.000 2.150 -150
3.000 3.100 -100

4.000 4.000 0
5.000 4.800 200
6.000 5.550 450
3/16/2020

1,08
1,03

1

0,96

APS
=S/Yd

MPC

MPS

=∆C/∆Yd

=∆S/∆Yd

0,95

0,05

0,90

0,10

0,80

0,20

0,75

0,25

-0,08

-0,03

0
0.04

0,925 0,075
Bộ môn Kinh tế cơ bản

8


Hàm tiêu dùng C= f(Yd)


Hàm tiêu dùng (C): Phản ánh mức tiêu dùng
dự kiến tương ứng ở mỗi mức thu nhập khả
dụng của HGĐ, có dạng tổng quát:

C = C0 + Cm.Yd




C0: Tiêu dùng tự định, là mức tiêu dùng tối thiểu
khi Yd =0
Cm =MPC=∆C/∆Yd: khuynh hướng tiêu dùng biên,
phản ảnh mức thay đổi của tiêu dùng khi Yd
thay đổi 1 đơn vị.
Yd: Thu nhập khả dụng
Trên đồ thị Cm= MPC là độ dốc của đường C

VD: C = 800 + 0,6.Yd

3/16/2020

Bộ môn Kinh tế cơ bản

9


Hàm tiết kiệm S= f(Yd)


Tiết kiệm của hộ gia đình (S) là phần còn lại của
thu nhập khả dụng sau khi đã tiêu dùng.

S = Yd – C
S = Yd – (C0+ Cm.Yd)
S = - C0 + (1 – Cm)Yd

S = S0 + Sm.Yd
S0: Tiết kiệm tự định
Sm = MPS =∆S/∆Yd: (khuynh hướng) tiết kiệm biên,
phản ảnh mức thay đổi của tiết kiệm khi Yd thay đổi 1
đơn vị.
3/16/2020

Bộ môn Kinh tế cơ bản

10

C, S

Vẽ đồ thị:
C= 800+0,6Yd
S=-800+0,4Yd

Yd
Thừa
C

3.000

2.600
E

2.000
Yd

0

2.000

C

800

2.000

S

-800

0

Điểm vừa đủ
(Điểm trung
hoà) :C=Yd
Thiếu

800

Lưu ý:
Co = -So
Cm + Sm =1

400
0

S
450

Yd
1.000

2.000

3.000

-800

3/16/2020

Bộ môn Kinh tế cơ bản

11


1. Cầu tiêu dùng và tiết kiệm
MỐI QUAN HỆ GIỮA TIÊU DÙNG VÀ TIẾT KIỆM
S, C

C

Điểm vừa đủ

C1

C0

Yd = C + S

Yd

C0 + S 0 = 0

Cm + Sm = 1

E

S

450

 C = Yd → S = 0

Yd1

S0

Yd

 C > Yd → S < 0
 C < Yd → S > 0

3/16/2020

Bộ môn Kinh tế cơ bản

12


2.Cầu đầu tư tư nhân (I )


Đầu tư tư nhân (I)

- Là các khoản đầu tư vật chất của doanh nghiệp
(nhà xưởng, máy móc thiết bị, hàng tồn kho) và
khoản chi xây dựng nhà mới của hộ gia đình.


Đầu tư có 2 vai trò trong nền kinh tế:
 Ngắn hạn: là bộ phận lớn và hay thay đổi của tổng
cầu: I↑→ AD↑→ Y↑,U↓

Dài hạn: I ↑→ trữ lượng vốn quốc gia ↑
→ khả năng sản xuất (hay tổng cung) tăng
→ Yp↑→ tăng trưởng KT bền vững
3/16/2020

Bộ môn Kinh tế cơ bản

13


2.Đầu tư tư nhân (I )


Đầu tư I phụ thuộc vào các nhân tố:
 Sản lượng quốc gia (Y): khi Y↑→ I↑
 Lãi suất (r): khi r↑→ TC đầu tư↑→khả năng
sinh lợi của dự án↓→I↓
 Thuế suất (t): khi t ↑→ I↓
 Kỳ vọng của nhà đầu tư:

Lạc quan → I↑

Bi quan → I↓

3/16/2020

Bộ môn Kinh tế cơ bản

14


Hàm đầu tư I=f(Y)




Giả định, các yếu tố khác cho trước không đổi.

Đầu tư dự kiến phụ thuộc đồng biến với sản
lượng quốc gia:

I = I0 + Im.Y





Với I0: Đầu tư tự định
Im=MPI= ∆I/∆Y: (Khuynh hướng) đầu tư biên theo Y:
phản ánh mức đầu tư tăng thêm khi Y tăng thêm 1 đơn
vị

Y: Sản lượng quốc gia



3/16/2020

Bộ môn Kinh tế cơ bản

15


Nếu đầu tư phụ thuộc vào Y
I

I=Io +Im.Y
VD: I=500 +0,2.Y
I(Y)
B

I2
I1

A

I0

0

3/16/2020

Y1

Y2
Bộ môn Kinh tế cơ bản

Y

16


Nếu đầu tư không phụ thuộc vào Y

Im = 0  I = I0

I

I0

O

3/16/2020

VD: I = 500
A

Y1

B

Y2
Bộ môn Kinh tế cơ bản

I=Io

Y

17


3. Hàm tổng cầu dự kiến (AD)



AD = C + I
AD = C0 + I0 + (Cm + Im)Y

Đặt A0 = Co + Io
Am = Cm+Im


Hàm AD phản ánh tổng cầu dự kiến tương ứng ở
mỗi mức sản lượng Y:
AD = Ao + Am.Y

A0 : Tổng cầu tự định
Am: Tổng cầu biên hay tổng chi tiêu biên theo Y,
phản ánh tổng cầu dự kiến tăng thêm khi Y tăng 1 đơn vị
Am = ∆AD/∆Y: độ dốc đường AD
3/16/2020

Bộ môn Kinh tế cơ bản

18

3. Hàm tổng cầu AD=f(Y)
VD: C= 800 + 0,6Yd
I = 400 + 0,2Y
Hãy xác định hàm AD
Tổng cầu tự định Ao?
Tổng cầu biên ? Ý nghĩa.
Vẽ đồ thị

3/16/2020

Bộ môn Kinh tế cơ bản

19


AD

Tổng cầu dự kiến

AD=C+I
B

AD2

AD1

∆AD

A

∆Y

A0

0

Y1
3/16/2020

Y2
Bộ môn Kinh tế cơ bản

Y
20


Sự dịch chuyển đường AD










3/16/2020

Tổng cầu tự định thay đổi → đường AD dịch chuyển

AD = A0 + Am.Y
∆A0 = ∆C0 + ∆I0
AD1= AD+ ∆A0
AD1= A0 + ∆A0 + Am.Y
VD: AD = 1.200 + 0,8Y
∆A0 =100
AD1= 1.300+ 0,8Y

Bộ môn Kinh tế cơ bản

21


AD

AD1

Tổng cầu dự kiến

AD
B

AD2
AD1
∆Ao

A

A1
A0

0

Y

Y1

Tổng cầu tự định tăng→AD dịch chuyển lên trên
3/16/2020

Bộ môn Kinh tế cơ bản

22


AD

AD2

Tổng cầu dự kiến

AD1

B

AD2=4.500

AD1=4.400

A

AD1=1.200+0,8Y
AD2=1.300+0,8Y

∆ADo

1.300

1.200

0

Y1=4.000

Y

Tổng cầu tự định tăng→AD dịch chuyển lên trên
3/16/2020

Bộ môn Kinh tế cơ bản

23


II.XÁC ĐỊNH ĐIỂM CÂN BẰNG
SẢN LƯỢNG
1.Các lý thuyết




Trường phái cổ điển: nền KT luôn cân bằng toàn
dụng, tổng cung (AS) quyết định sản lượng cân
bằng
Trường phái Keynes: nền KT không nhất thiết cân
bằng ở mức toàn dụng, tổng cầu (AD) quyết
định sản lượng cân bằng

3/16/2020

Bộ môn Kinh tế cơ bản

24


a.Mô hình cổ điển

Tiền đề
-Giá cả và tiền lương linh hoạt
- Đường AS thẳng đứng tại Yp
 Kết luận:
 Nền kinh tế luôn toàn dụng Yp,
với thất nghiệp tự nhiên Un.

Chính phủ không nên can thiệp
vào nền kinh tế, vì nền KT có cơ
chế tự điều chỉnh
 Nhược điểm:





Không giải thích được sự suy thoái kinh
tế và thất nghiệp cao xảy ra trong
những năm 1929- 1933
3/16/2020

P

AS

P2

E1

P1

E0

AD2
AD1

Yp

Y

Tổng cầu tăng: sản lượng
không đổi, chỉ làm mức giá
tăng

Bộ môn Kinh tế cơ bản

25