TINH HOÀN ẨN
BS LÊ NGUYỄN YÊN
PGS. TS. LÊ TẤN SƠN
THUẬT NGỮ
Cryptorchidism (THA)
◦ Undescended (không đi xuống)
◦ retractile testis (Co rút)
◦ Ectopic testis (lạc chỗ)
◦ absent testis (vắng tinh hoàn)
TIẾN TRÌNH ĐI XUỐNG
2° C to 3° C
3 giai đoạn
◦ Tuần thứ 6: từ trong bụng di chuyển đến được lỗ bẹn
sâu
◦ Processus vaginalis: tháng thứ 3-7
◦ Tuần 24 – 35 di chuyển từ ống bẹn xuống bìu
Tiếp tục trong 12 tháng đầu sau sinh / đủ tháng
YẾU TỐ TÁC ĐỘNG
HORMON
CƠ HỌC
◦ Dây chằng bìu tinh hoàn
◦ Áp lực ổ bụng
◦ Mào tinh…
ĐỊNH NGHĨA – PHÂN LOẠI
Based on physical findings
Palpable testis (80%): undescended testes and
palpable ectopic testes
Non-palpable testis (20%): intra abdominal,
inguinal, absent testes, and non-palpable ectopic
testis.
retractile testes are often misdiagnosed as
palpable undescended testes
TẦN SUẤT
2-4% / đủ tháng 1% sau 1 năm
33% / thiếu tháng (+ mẹ sanh mổ, béo phì, nhẹ
cân)
CHẨN ĐOÁN
Bệnh sử
◦ Yếu tố nguy cơ
◦ Thay đổi khi tắm nước ấm
◦ THA Thứ phát
Khám
◦ Sờ (routine, hẹn 3/6 tháng) 3 kĩ thuật
◦ Hai bên
◦ Tăng sắc tố
◦ Lỗ tiểu thấp
CLS
◦ Siêu âm
ĐIỀU TRỊ
NỘI KHOA
◦ HORMON Hiệu quả không cao
NGOẠI KHOA
◦ Đường bẹn
◦ Đường bìu
◦ Nội soi chẩn đoán và điều trị THA không sờ thấy (tiêu
chuẩn vàng)
MỔ VÌ…?
Vô sinh
1.
-
Paternity
10-13%/ 1 bên 33-35% / 2 bên
MỔ VÌ…?
Ác tính
2.
-
0.3 – 0.7% K tinh hoàn
10%/ K có bệnh sử THA
Trong bụng nguy cơ cao hơn
10 – 20%/ K tinh hoàn bên bình thường/ TC mổ THA
đối bên??
Không khuyến cáo Cắt THA (*)
MỔ VÌ…?
Xoắn tinh hoàn
3.
4.
5.
6.
10% / THA
Hội chứng bìu cấp
Thời gian vàng
Thoát vị bẹn
Chấn thương
Tâm lý
MỔ LÚC NÀO
THA 2 bên > THA 1 bên
THA mổ trễ cho kết quả xấu
Càng sớm càng tốt hay chờ... ?
-
Lo ngại? (điều kiện: bệnh nền / sơ sinh, gây mê, PTV,
loop x4…)
Thế giới: 6 tháng (*)
Mỹ: 3 tháng
Chấp nhận: sớm nhất 6 tháng, đừng chờ đến > 2 tuổi
BIẾN CHỨNG
Tổn thương thừng tinh
Căng mạch máu teo
Xoắn/ kĩ thuật
Fowler-Stephens orchiopexy