VIÊM TAI GIỮA cấp , mạn ĐH Y DƯỢC TP HCM

VIÊM TAI GIỮA
CẤP - MẠN
BS PHẠM NGỌC CHẤT
Bộ môn TMH,ĐHYD Tp HCM


MỤC ĐÍCH – YÊU CẦU
MỤC ĐÍCH

Hiểu biết căn bản về VTG cấp - mạn
YÊU CẦU
+ Biết những yếu tố nghi ngờ VTG cấp
+ Hiểu dự hậu của VTG cấp

+ Nhớ các dấu hiệu của VTG mạn thủng nhó
+ Biết kết quả điều trò
+ Vận dụng vào thực tiễn


NỘI DUNG
MỞ ĐẦU
NHẮC LẠI GIẢI PHẪU
DỊCH TỄ HỌC
CÁC YẾU TỐ TÁN TR
ĐỊNH NGHĨA – PHÂN LOẠI
VIÊM TAI GIỮA CẤP
VIÊM TAI GIỮA MẠN


MỞ ĐẦU








Bệnh thường gặp ở trẻ em
Xảy ra sau AURI
Chẩn đoán – điều trò đúng: lành hoàn toàn
Điều trò không đúng: biến chứng  tử vong
Có nhiều thể lâm sàng khác nhau

Đònh nghóa:

viêm niêm mạc
hòm nhó – xương chũm


NHẮC LẠI GIẢI PHẪU
GIẢI PHẪU

+ Tai ngoài
+ Tai giữa
+ Tai trong


NHẮC LẠI GIẢI PHẪU
MÀNG NHĨ BÌNH THƯỜNG

+ Màu sắc

+ Độ trong suốt
+ Lõm dạng hình nón
+ Thông bào xương chũm


NHẮC LẠI GIẢI PHẪU
VÒI NHĨ

+ Nối tai giữa-vòm họng
+ Cân bằng áp suất
+ Người lớn
Dài 30 – 45 cm, dốc 45
+ Trẻ em
Dài 15 – 20 cm, dốc # 10
+ Bệnh lý: tắc vòi


DỊCH TỄ HỌC
1. Tuổi
+ 2/3 trẻ em < 3t có ít nhất 1 lần VTG cấp
6 tháng: 48%;

12 tháng: 79%; 24 tháng: 91%.

+ Tuổi càng tăng tỉ lệ càng giảm.
6-11 tháng : 73,5%; 10 tuổi: 25,3%; 16 tuổi: 16,6%.

2. Giới

Nam/Nữ # 1; Nam > Nữ chút ít.

3. Mùa

mùa đông tỉ lệ cao


DỊCH TỄ HỌC
4. Kinh tế – Xã hội

Nghèo + chật chội

5. Nhà trẻ

đông, thiếu O2 , truyền bệnh

6. Thuốc lá

Chưa chứng minh rõ ràng

7. Di truyền

chưa chứng minh rõ ràng

8. Sữa mẹ

bú bình tỉ lệ tăng cao.


ĐỊNH NGHĨA – PHÂN LOẠI
ĐỊNH NGHĨA

1. VTG: viêm cấp toàn bộ hệ thống n/m
+ Hòm nhó
+ Xương chũm.

2. PHÂN LOẠI (theo thời gian)
+ < 3 tuần:
VTG cấp.
+ 3 tuần – 3 tháng: VTG bán cấp.
+ > 3 tháng:
VTG mạn.


ĐỊNH NGHĨA – PHÂN LOẠI
PHÂN LOẠI

1. VTG cấp
+ Thông thường.
+ Tái phát.
+ Hoại tử.
2. VTG mạn
+ Thanh dòch.
+ Thủng màng nhó.
+ Di chứng (Xơ nhó, Xơ dính)
+ Xẹp lõm (Túi lõm, xụp nhó)
+ Cholesteatoma


VIEÂM TAI GIÖÕA CAÁP

VIÊM TAI GIỮA CẤP
NGUYÊN NHÂN

+ Viêm nhiễm tại chỗ: AURI, mũi, xoang, VA,…
+ Viêm nhiễm toàn thân: cúm, sởi, …

+ Tắc vòi: u xơ vòm, K vòm, nhét mèche mũi
+ Chấn thương: móc tai, tát tai, hỏa khí,…


VIÊM TAI GIỮA CẤP
TÁC NHÂN GÂY BỆNH

Siêu vi
Vi trùng
+ Streptococcus Pneumoniae
+ Haemophilus Influenzae
+ Moxarella Catarrhalis
+ Streptococcus Pyogenes
+………

# 48%
# 31%
# 20%


VIÊM TAI GIỮA CẤP
LÂM SÀNG
Triệu chứng toàn thân






Nhiễm trùng hô hấp trên cấp
Sốt
RL tiêu hóa; RL thần kinh

Triệu chứng cơ năng
+ Đau trong tai

+ Nghe kém; ù tai


VIÊM TAI GIỮA CẤP
LÂM SÀNG
Triệu chứng thực thể

Khám màng nhó

Sung huyết

Xuất tiết

Ứ mủ

Vỡ mủ

VIÊM TAI GIỮA CẤP
CHẨN ĐOÁN

1. Bệnh sử khởi phát cấp tính
2. Có dấu hiệu ứ dòch tai giữa
+ Màng nhó phồng
+ màng nhó di động kém, không di động
+ Có mực nước hơi
+ Chảy tai

3. Có triệu chứng của phản ứng viêm tai giữa
+ Màng nhó sung huyết đỏ
+ Đau tai


VIÊM TAI GIỮA CẤP
TIẾN TRIỂN


Điều trò tốt: lành hoàn toàn, không di chứng



Điều trò không tốt: VTG mạn, biến chứng, di chứng


VIÊM TAI GIỮA CẤP
BIẾN CHỨNG





Viêm xương chũm cấp
Viêm màng não



Áp xe não



Liệt VII ngoại biên


VIÊM TAI GIỮA CẤP
ĐIỀU TRỊ
Hướng xử trí
Tuổi

 chắc chắn

 kg chắc chắn

< 6 tháng

Kháng sinh

Kháng sinh

6 tháng - 2 tuổi

Kháng sinh

Nặng: kháng sinh
Nhẹ: Theo dõi

Nặng: kháng sinh
Nhẹ: Theo dõi

Theo dõi

> 2 tuổi


VIÊM TAI GIỮA CẤP
ĐIỀU TRỊ
Theo dõi
Theo dõi

Nhẹ

Nặng

Khởi phát

≤ 72g

> 72g

≤ 39 oc

> 39 oc

Nhẹ

nặng

Sốt
Đau tai

Kết quả
+ Nhẹ
+ Nặng

thất bại 3,8%
thất bại 23,5%


VIÊM TAI GIỮA CẤP
ĐIỀU TRỊ
Nhóm theo dõi
Diễn tiến tốt  theo dõi tiếp
48 – 72g, không hiệu quả  Kháng sinh

Nhóm dùng Kháng sinh
Hiệu quả  dùng kháng sinh tiếp
48 – 72g, không hiệu quả  đổi kháng sinh


VIÊM TAI GIỮA CẤP

TIÊN LƯNG
Tốt
Trở về bình thường hoàn toàn

Không tốt
Ứ dòch tai giữa kéo dài


VIÊM TAI GIỮA CẤP
KẾT LUẬN



Bệnh thường gặp



Chẩn đoán đúng: quan trọng



Điều trò: hiệu quả



Lành hoàn toàn, không di chứng


VIEÂM TAI GIÖÕA MAÏN