Chuyên đề ôn vào 10 Việt Nam trong những năm 19391945

CHƯƠNG III:
CUỘC VẬN ĐỘNG TIẾN TỚI
CÁCH MẠNG THÁNG TÁM
NĂM 1945

VIỆT NAM TRONG NHỮNG
NĂM 1939 - 1945


I - TÌNH HÌNH THẾ GIỚI VÀ ĐÔNG
DƯƠNG
1. Tình hình thếNhững
giới nét

chính về tình
- Năm 1939 Chiến tranh thế giới thứ hai
hình thế giới
bùng nổ
sau khi chiến
tranh thế giới
lần thứ hai
bùng nổ?


Lược đồ quân Đức đánh chiếm châu Âu: 1939-1941

Thụy
điển

Anh

Pháp

Phần Lan

LIÊNXÔ
Lê-nin-grát

Đan Mạch

Chiến tranh
thế giới thứ
1/9/1939
hai bắt đầu

Đức

Mat-xcơ va
Ba lan

Tiệp Khắc

Áo
Hung ga ri
I-ta-li-a
Nam Tư

Hy Lạp

Ru ma ni
Bun ga ri

An-giê-ri
Ai Cập
Li Bi


6-1940 Đức tiến vào Pari

Chính phủ Pháp đầu hàng Đức


I - TÌNH HÌNH THẾ GIỚI VÀ ĐÔNG DƯƠNG
1. Tình hình thế giới

- Năm

1939 Chiến tranh thế giới thứ hai
bùng nổ
- Pháp đầu hàng phát xít Đức


I - TÌNH HÌNH THẾ GIỚI VÀ ĐÔNG DƯƠNG
1. Tình hình thế giới
2. Tình hình Đông Dương

Tình hình
thực dân
Pháp ở
Đông
Dương như

thế nào?

- Thực dân Pháp ở Đông Dương đứng
trước hai nguy cơ: Một là, ngọn lửa
cách mạng giải phóng của nhân
dân Đông Dương sớm muộn sẽ bùng
cháy. Hai là, phát xít Nhật đang lăm
le hất cẳng chúng.


? Pháp - Nhật đã làm gì để thống
trò Đông Dương? Những sự kiện
chứng tỏ Nhật - Pháp câu kết nhau.
- Câu kết nhau để thống trò Đông
Dương. Nội dung Hiệp ước phòng thủ
chung Đông Dương (đoạn chữ nhỏ Sgk
trang 81).


LIÊN XÔ

Đ. Xa-kha-lin

Q. đ A-lê-ut

MÃN CHÂU
MÔNG CỔ
Q. đ Cu-rin

Bắc Kinh

TRUNG QUỐC

s i-m
a

Muc-đen

Hi-r
ô-

BĐ. TRIỀU
TIÊN

Ha-bin

Na-ga-xaNam Kinh
ki
Trùng Khánh

N
ÊPA
N
ẤN ĐỘ

ƠN

Ran-gun
Băng Cốc

Thượng Hải

BÌNH

Hồng Công
Đ.Hải Nam

DƯ

THÁI
LAN

Tô-ki-ô

Q.đ Hoàng Sa

Ma-ni-la

G

Đ. Gu-am
Q. đ Ca-rô-lin

nê
-ô

Q.đ Gin-be

Đ
.B

oó
c-

Xin-ga-po

DƯƠNG
Q.đ Mac-san

MA-LAI-XI-A

IN-ĐÔ-NÊ-XI-A

Tân Ghi-nê

Đ.Gia-va

Q. đ Xa-lô-mông

Gua-đan-ca-nan

ẤN ĐỘ DƯƠNG

Trân Châu
cảng

Q.đ Ha-oai

PHI-LIP-PIN

Q.đ Trường Sa

Cu-a-la Lam-pơ
Đ.Xi-ma-tơ-ra

Uây-cơ

Q.đ Ma-ri-an

Sài Gòn
Cô-lôm-bô

Đ. Mít-uây

Ô-ki-na-oa
Đài Loan

NG
ĐÔ

MIẾN
ĐIỆN

THÁI

NHẬT BẢN

Biển San hô

Ô-XTRÂYLIA

Chiến trường châu Á-Thái Bình Dương (1941 – 1945)


SaøiG
oøn

Tháng 9-1940 Nhật vào Đông Dương


NỘI DUNG:
HIỆP ƯỚC PHÒNG THỦ CHUNG ĐÔNG DƯƠNG

Hiệp ước thừa nhận Nhật có quyền sử dụng tất cả sân
bay và cửa biển ở Đông Dương vào mục đích quân sự.
Khi phát động chiến tranh Thái Bình Dương (7.12.1941),
Nhật lại bắt thực dân Pháp ở Đông Dương kí thêm một
hiệp ước cam kết hợp tác với chúng về mọi mặt (như tạo
mọi sự dễ dàng cho việc hành binh, cung cấp lương thực,
bố trí doanh trại, giữ gìn trật tự xã hội ở Đông Dương) để
bảo đảm hậu phương an toàn cho quân đội Nhật. Kể từ
đây trong thực tế, Pháp và Nhật câu kết chặt chẽ với
nhau trong việc đàn áp, bóc lột nhân dân Đông Dương


I - TÌNH HÌNH THẾ GIỚI VÀ ĐÔNG DƯƠNG
1. Tình hình thế giới
2. Tình hình Đông Dương

- Nhật-Pháp câu kết với nhau thống trị và bóc lột

nhân dân
=> Mâu thuẫn giữa nhân dân Đơng Dương và
Pháp – Nhật càng sâu sắc.


Vì sao thực dân Pháp và phát xít
Nhật thỏa hiệp với nhau để thống
trò Đông Dương?
THỰC DÂN PHÁP
PHÁT XÍT NHẬT
Khơng đủ sức chống lại Nhật,
buộc phải chấp nhận các u
sách của Nhật, mặt khác chúng
muốn dựa vào Nhật, để chống
phá cách mạng Đơng Dương,
cai trị nhân dân Đơng Dương.

Muốn lợi dụng Pháp để kiếm
lời và chống phá cách mạng
Đơng Dương, vơ vét sức người
sức của để phục vụ chiến tranh
của Nhật.


? Tìm hiểu những thủ đoạn bóc lột
của thực dân Pháp và phát xít
Nhật. Những thủ đoạn đó đã tác
động thế nào đến đời sống nhân
-dân
Pháp:

ta? thi hành chính sách “kinh tế
chỉ huy” (nắm độc quyền toàn bộ
nền kinh tế Đông Dương và tăng
cường đầu cơ tích trữ để vơ vét
bóc lột nhân dân ta). Tăng các
loại thuế (một số tăng gấp ba).
- Nhật: Thu mua lương thực (gạo), theo
lối cưỡng bức với giá rẻ mạt.
=> Hậu quả: Gây nạn đói nghiêm
trọng, làm cho khoảng 2 triệu đồng
bào ta bò chết đói. Nhân dân ta
“Một cổ hai tròng”, bò đẩy đến tình
trạng cực khổ, điêu đứng.


363 tr

86 tr

117 tr

58 tr
6 tr

SỐ TIỀN PHÁP VƠ VÉT- BÓC LỘT NHÂN DÂN
VIỆT NAM NỘP CHO NHẬT
(Nguồn: Đinh Xuân Lâm: Đại Cương Lịch sử Việt Nam, Nxb.Giáo dục, tr.349)


Vợ đã chết vì đói, chồng ngồi nhìn con chờ đến lượt …

Nghĩa trang cải táng người chết đói ở Giáp Bát (Hà Nội)


Đoạn km số 3, cách
trung tâm thị xã Thái
Bình 3 km là nơi tập
trung hàng nghìn người
Thái Bình đói rách trên
đường lên Hà Nội xin ăn

Các chỗ đói nhất Ninh Bình:
Yên Khánh, Yên Mô, ..


I - TÌNH HÌNH THẾ GIỚI VÀ ĐÔNG DƯƠNG
1. Tình hình thế giới
2. Tình hình Đông Dương

*Chính sách:

- Pháp: + Thực hiện chính sách kinh tế chỉ huy
+ Tăng sưu thuế
- Nhật: Thu mua lương thực theo lối cưỡng bức
với giá rẻ mạt
*Kết quả: Đời sống nhân dân cực khổ và điêu
đứng, nạn đói nghiêm trọng.

I - TÌNH HÌNH THẾ GIỚI VÀ ĐÔNG DƯƠNG
1. Tình hình thế giới
2. Tình hình Đông Dương
II – NHỮNG CUỘC NỔI DẬY ĐẦU TIÊN
1. Khởi nghóa Bắc Sơn (27 - 9 -1940)


? Em hãy cho biết nguyên nhân

dẫn đến cuộc khởi nghóa Bắc
Sơn.

Quân Pháp trên đường
thua chạy qua châu Bắc Sơn.
Chớp thời cơ đó nhân dân
Bắc Sơn nổi dậy.
-


Bắc Sơn


S.C
Ç

Trung

u

LẠNG SƠN

Tuyªn Quang

S
.H
ån
g

BẮC SƠN
27/9/1940 CQ THÀNH
LẬP
S
.L
«

VÕ NHAI

G
N G ƠN
SÔ Ư
TH

MỎ NHÀI

VŨ LĂNG

KHUỔI NẬM

ÁI NGUYÊN

T
S.

S
.§
µ

S.§

ng
è
u

I
h¸

g
ån

nh
B×

H
S.

KHỞI NGHĨA BẮC SƠN( 27/9/1940)

am
N
ôc

L
.
S


? Trong thời gian diễn ra khởi nghóa,
nghóa quân đã làm được những gì?

- Đấu tranh quyết liệt chống khủng bố,
tổ chức các toán vũ trang đi lùng bắt
và trừng trò bọn tay sai của đòch.
- Ủy ban chỉ huy được thành lập để phụ
trách mọi mặt công tác cách mạng.
- Tòch thu tài sản chia cho dân nghèo.
- Đội du kích Bắc Sơn được thành lập và
sang năm 1941 phát triển thành cứu
quốc quân.


ĐỘI DU KÍCH BẮC SƠN RA ĐỜI