vàng da ở trẻ sơ sinh, BV NHI ĐỒNG 1

Vaøng da ôû treû sô sinh
Joan E. Hodgman MD
Professor of Pediatrics
USC Keck School of Medicine


Đỉnh sớm
Tạo máu không hiệu qua
-tủy xương
Heme ở mô
Gan
Protein heme

Hệ võng nội mô
Dò hóa
HC già

Hệ võng
nội mô

Heme
oxygenase

Biliverdin

Biliverdin
reductase
Bilirubin

Albumin huyết thanh

Protein tiếp nhận
Lưới nội
bào trơn

Glucuronyl
transferase

Chu trình
bilirubin
Gan-ruột
Bilirubin glucuronide
 glucuronidase
Bilirubin

Bilirubin trong phân
Stercobilinogen (lượng ít)


Tuoåi thai (tuaàn)

Thôøi ñieåm sau sanh (tuaàn)


TRUNG BÌNH BILIRUBIN TOÀN PHẦN/giờ tuổi
Trung bình Bilirubin toàn phần

Tuổi (giờ)


VÀNG DA SINH LÝ

1. KHÔNG

XẢY RA TRƯỚC 24 GIỜ Ở TRẺ ĐỦ THÁNG
HAY TRƯỚC 36 GIỜ Ở TRẺ NON THÁNG

2. KHÔNG

XẢY RA SAU 72G Ở TRẺ ĐỦ THÁNG

3. KHÔNG

KÈM CÁC TRIỂU CHỨNG KHÁC

4. KHÔNG

VÀNG DA NHIỀU

5. KHÔNG

KÉO DÀI HƠN 5 NGÀY Ở TRẺ ĐỦ THÁNG

6. KHÔNG

TĂNG BILIRUBIN TRỰC TIẾP


KHÔNG CẦN XỬ TRÍ NẾU …
1. VÀNG DA KIỂU SINH LÝ

2. TIỀN CĂN MẸ BÌNH THƯỜNG

3. TRẺ KHÔNG CÓ TRIỆU CHỨNG



Tuoåi (giôø)


XỬ TRÍ THƯỜNG QUI
CÁC TRƯỜNG HP TĂNG BILIRUBIN MÁU
< 24 giờ
> 7mg%
24-48 giờ
>12mg%
> 48 giờ da trắng, da màu
> 12mg%
gốc Tây Ban Nha
> 15mg%
Hỏi bệnh sử & khám lâm sàng
CTM, HC lưới, các dạng HC khác, hình dạng HC
Nhóm máu, Rh, Coombs

Bilirubin toàn phần, lập lại kiểm tra bilirubin trực tiếp


Hướng dẫn điều trò tăng bilirubin
ASLP

≥ 15mg%

Thay máu ≥ 20mg%

< 60 giờ
bệnh tán huyết (ABO)
< 38 tuần

ASLP

≥ 18mg%

> 60 giờ

Thay máu ≥ 20mg%

đủ tháng
không tán huyết


Bilirubin huyết thanh

Trung bình bilirubin mỗi ngày (m  S.E)/
năng lượng nhờ ăn uống (CNLS < 2000g)

Ngày nghiên cứu


HƯỚNG DẪN XUẤT KHOA SƠ SINH
BILIRUBIN
TUỔI
6-12 GIỜ
6-12 GIỜ

12-24GIỜ
12-24GIỜ

MỨC ĐỘ
5-6
>6
8-10
>10

COOMB TRỰC TIẾP 
CÓ KHÁNG THỂ

XỬ TRÍ
XUẤT KHOA SƠ
GIỮ & LẬP LẠI
XUẤT KHOA SƠ
GIỮ & LẬP LẠI

SINH B.SÁNG
BILI B.SÁNG
SINH B.SÁNG
BILI B.SÁNG

KHÔNG NÊN CHO
XUẤT VIỆN SỚM


HƯỚNG DẪN THEO DÕI
TUỔI

BILIRUBIN

24-48 GIỜ

10-11,9

LẬP LẠI BILI. x 24G

24-48 GIỜ

≥ 12

NHẬP KHOA CẤP CỨU SƠ SINH

48-72 GIỜ

12-17

THÔNG THƯỜNG, LẬP LẠI BILIx24G

>72 GIỜ

14-19

THÔNG THƯỜNG, LẬP LẠI BILIx24G

>72 GIỜ

≥ 20

NHẬP KHOA CẤP CỨU SƠ SINH


THỜI GIAN TĂNG BILIRUBIN HAY
BIỂU HIỆN TRÊN THĂM KHÁM CHỨC NĂNG TÂM THẦN

SỐ NGÀY BILIRUBIN GIÁN TIẾP > 15MG/Dl P<0,001



DẤU HIỆU VÀ DẤU CHỨNG VÀNG DA NHÂN
Theo Baer-sự kéo dài và tiềm tàng của các ảnh hưởng

 Dần dần lú lẫn, co cứng, ưỡn đầu, khóc thét, sốt, co giật trong
24 giờ-tử vong 50%
 Trẻ sống sót có biểu hiện:
 Bại não kiểu múa vờn
 Trợn mắt
 Điếc thần khinh-cảm giác
 Chậm phát triển thâm thần
 Một số trẻ có biểu hiện bệnh não do bilirubin nhẹ dưới lâm sàng
sau đó sẽ tiến triển thành các rối loạn nhẹ về vận động và nhận
thức