TÌNH THÁI TỪ

Bài cũ:
Bài cũ:
Trợ từ là gì? Thán từ là gì? Đặt
Trợ từ là gì? Thán từ là gì? Đặt
câu cho mỗi từ loại trên.
câu cho mỗi từ loại trên.


TÌNH THAÙI TÖØ
TÌNH THAÙI TÖØ
TÌNH THAÙI TÖØ
TÌNH THAÙI TÖØ


I.
I.
TÌM HIỂU CHUNG:
TÌM HIỂU CHUNG:
1.CHỨC NĂNG CỦA TÌNH THÁI TỪ
1.CHỨC NĂNG CỦA TÌNH THÁI TỪ
a. Ví dụ: SGK/80
a. Ví dụ: SGK/80
b. Nhận xét:
b. Nhận xét:
b) Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi
b) Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi
hỏi, thì tôi oà lên khóc rồi cứ thế nức
hỏi, thì tôi oà lên khóc rồi cứ thế nức
nở. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo:

nở. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo:
- Con nín
- Con nín


đi
đi
!
!


(Nguyên Hồng,
(Nguyên Hồng,
Những ngày thơ ấu
Những ngày thơ ấu
)
)
c)
c)


Thương
Thương
thay
thay
cũng một kiếp người
cũng một kiếp người


Khéo

Khéo
thay
thay
mang lấy sắc tài làm chi !
mang lấy sắc tài làm chi !


(Nguyễn Du,
(Nguyễn Du,
Truyên Kiều
Truyên Kiều
)
)
a) Mẹ đi làm rồi
a) Mẹ đi làm rồi


à
à
!
!
Hãy đọc các câu a) ,b), c) và cho biết đây là những kiểu câu gì ?
Hãy đọc các câu a) ,b), c) và cho biết đây là những kiểu câu gì ?
Câu hỏi
Câu cầu khiến
Câu cảm thán


I.CHỨC NĂNG CỦA TÌNH THÁI TỪ
I.CHỨC NĂNG CỦA TÌNH THÁI TỪ

b) Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi,
b) Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi,
thì tôi oà lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ
thì tôi oà lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ
tôi cũng sụt sùi theo:
tôi cũng sụt sùi theo:
- Con nín
- Con nín


(Nguyên Hồng,
(Nguyên Hồng,
Những ngày thơ ấu
Những ngày thơ ấu
)
)
c)
c)
Thương cũng một kiếp người
Thương cũng một kiếp người


Khéo mang lấy sắc tài làm chi !
Khéo mang lấy sắc tài làm chi !


(Nguyễn Du,
(Nguyễn Du,
Truyên Kiều
Truyên Kiều

)
)
a) Mẹ đi làm rồi
a) Mẹ đi làm rồi
H2: Nếu ta lược bỏ các từ in đậm ở từng câu thì ý nghóa của câu có
H2: Nếu ta lược bỏ các từ in đậm ở từng câu thì ý nghóa của câu có
gì thay đổi?
gì thay đổi?
Không còn là câu nghi vấn
không còn
Câu cầu
khiến
không tạo được
Câu cảm thán
à
à
!
!
đi !
thay
thay
thay
thay
.
.


I.CHỨC NĂNG CỦA TÌNH THÁI TỪ
I.CHỨC NĂNG CỦA TÌNH THÁI TỪ
Những từ :

Những từ :
ạ , đi, thay, à
ạ , đi, thay, à
là những
là những


tình thái từ
tình thái từ
là những từ
là những từ


được thêm vào câu
được thêm vào câu
để
để
cấu tạo câu nghi vấn, câu cầu
cấu tạo câu nghi vấn, câu cầu
khiến, câu cảm thán và để biểu thò
khiến, câu cảm thán và để biểu thò
các sắc thái tình cảm của người nói.
các sắc thái tình cảm của người nói.
d) Em chào cô ạ!
d) Em chào cô ạ!
a.Ví dụ:
a.Ví dụ:
b. Nhận xét:
b. Nhận xét:
Nếu ta bỏ từ ạ thì sẽ có gì thay đổi?

Tính lễ phép
không cao
Chức năng:
d) Em chào cô!
d) Em chào cô!


Một số loại
tình thái từ
-Tình thái từ
-Tình thái từ
nghi vấn
nghi vấn
:
:
à , ư , hả , chứ , chăng
à , ư , hả , chứ , chăng
, .
, .
-Tình thái từ
-Tình thái từ
cầu khiến
cầu khiến
:
:
đi , nào , với , . .
đi , nào , với , . .
.
.

-Tình thái từ
-Tình thái từ
biểu thò sắc thái tình cảm:
biểu thò sắc thái tình cảm:


ạï,nhé,cơ,mà
ạï,nhé,cơ,mà
-Tình thái từ
-Tình thái từ
cảm thán :
cảm thán :
thay , sao , . . .
thay , sao , . . .


Ghi nhớ
Ghi nhớ
Ghi nhớ
Ghi nhớ
Tình thái từ
Tình thái từ
là những từ được thêm vào câu để cấu
là những từ được thêm vào câu để cấu
tạo câu
tạo câu
nghi vấn
nghi vấn
,

,
câu cầu khiến
câu cầu khiến
,
,
câu cảm thán
câu cảm thán
và
và
để
để
biểu thò các sắc thái tình cảm
biểu thò các sắc thái tình cảm
của người nói.
của người nói.
Tình thái từ
Tình thái từ
là những từ được thêm vào câu để cấu
là những từ được thêm vào câu để cấu
tạo câu
tạo câu
nghi vấn
nghi vấn
,
,
câu cầu khiến
câu cầu khiến
,
,
câu cảm thán

câu cảm thán
và
và
để
để
biểu thò các sắc thái tình cảm
biểu thò các sắc thái tình cảm
của người nói.
của người nói.
Tình thái từ
Tình thái từ
gồm một số loại đáng chú ý sau :
gồm một số loại đáng chú ý sau :
-Tình thái từ
-Tình thái từ
nghi vấn
nghi vấn
:
:
à , ư , hả , chứ , chăng
à , ư , hả , chứ , chăng
, . . .
, . . .
-Tình thái từ
-Tình thái từ
cầu khiến: đi , nào , với ,
cầu khiến: đi , nào , với ,
. . .
. . .
-Tình thái từ

-Tình thái từ
cảm thán : thay , sao ,
cảm thán : thay , sao ,
. . .
. . .
-Tình thái từ
-Tình thái từ
biểu thò sắc thái
biểu thò sắc thái


tình cảm
tình cảm
:
:
ạ,nhé,cơ,mà
ạ,nhé,cơ,mà
...
...
Tình thái từ
Tình thái từ
gồm một số loại đáng chú ý sau :
gồm một số loại đáng chú ý sau :
-Tình thái từ
-Tình thái từ
nghi vấn
nghi vấn
:
:
à , ư , hả , chứ , chăng

à , ư , hả , chứ , chăng
, . . .
, . . .
-Tình thái từ
-Tình thái từ
cầu khiến: đi , nào , với ,
cầu khiến: đi , nào , với ,
. . .
. . .
-Tình thái từ
-Tình thái từ
cảm thán : thay , sao ,
cảm thán : thay , sao ,
. . .
. . .
-Tình thái từ
-Tình thái từ
biểu thò sắc thái
biểu thò sắc thái


tình cảm
tình cảm
:
:
ạ,nhé,cơ,mà
ạ,nhé,cơ,mà
...
...

2. SỬ DỤNG TÌNH THÁI TỪ
2. SỬ DỤNG TÌNH THÁI TỪ
a. Ví dụ: SGK/81
a. Ví dụ: SGK/81
b. Nhận xét:
b. Nhận xét:
b) Thầy mệt
b) Thầy mệt
a
a
ï? (hỏi với ý kính trọng)
ï? (hỏi với ý kính trọng)


c) Bạn giúp tôi một tay
c) Bạn giúp tôi một tay
nhe
nhe
ù!(cầu khiến với ý thân mật)
ù!(cầu khiến với ý thân mật)
a) Bạn chưa về
a) Bạn chưa về
à
à
? (hỏi với ý thân mật)
? (hỏi với ý thân mật)
d) Bác giúp cháu một tay
d) Bác giúp cháu một tay
a

a
ï!(Cầu khiến với ý kính trọng)
ï!(Cầu khiến với ý kính trọng)


Khi nói, khi viết cần chú ý sử dụng
Khi nói, khi viết cần chú ý sử dụng


tình thái từ phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp
tình thái từ phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp
(quan hệ tuổi tác, thứ bậc xã hội, tình cảm ...).
(quan hệ tuổi tác, thứ bậc xã hội, tình cảm ...).


Khi nói, khi viết cần chú ý sử dụng
Khi nói, khi viết cần chú ý sử dụng


tình thái từ phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp
tình thái từ phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp
(quan hệ tuổi tác, thứ bậc xã hội, tình cảm ...).
(quan hệ tuổi tác, thứ bậc xã hội, tình cảm ...).
Ghi nhớ
Ghi nhớ
Ghi nhớ
Ghi nhớ


II. LUYỆN TẬP

II. LUYỆN TẬP
a) Em thích trường
a) Em thích trường
nào
nào
thì thi vào trường ấy.
thì thi vào trường ấy.
b) Nhanh lên
b) Nhanh lên
nào
nào
, anh em ơi!
, anh em ơi!
c) Làm như thế mới đúng
c) Làm như thế mới đúng
chứ
chứ
!
!


Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các
Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các
từ in đậm) là tình thaiù từ, từ nào không phải là tình
từ in đậm) là tình thaiù từ, từ nào không phải là tình
thái từ ?
thái từ ?


Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các

Trong các câu dưới đây, từ nào(trong các
từ in đậm) là tình thaiù từ, từ nào không phải là tình
từ in đậm) là tình thaiù từ, từ nào không phải là tình
thái từ ?
thái từ ?
Câu 1
Câu 1
Câu 1
Câu 1
d) Tôi đã khuyên bảo nó nhiều lần rồi
d) Tôi đã khuyên bảo nó nhiều lần rồi
chứ
chứ
có phải không đâu .
có phải không đâu .