Bài tập lớn phân tích thiết kế hướng đối tượng quản lý ký túc xá

Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML

BỘ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
----------

BÀI TẬP LỚN
PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG
HƯỚNG ĐỐI TƯỢNG BẰNG UML
ĐỀ TÀI: QUẢN LÍ KÍ TÚC XÁ

Giảng viên hướng dẫn: ThS. Đỗ Thị Tâm
Nhóm thực hiện: NHÓM 4 – CNTT2 – K10
Thành viên::

Nguyễn Hữu Sơn

Hà Nội, Tháng 5 năm 2012
Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
0


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU................................................................................................2
1.

Mô tả chi tiết bài toán...........................................................................3

2.

Xây dựng biểu đồ Use Case.................................................................5

3.

Đặc tả Use Case.....................................................................................8

4.

Biểu đồ lớp...........................................................................................13

5.

Biểu đồ lớp lĩnh vực............................................................................14

6.

Biểu đồ lớp chi tiết..............................................................................15

7.

Biểu đố lớp tham gia ca sử dụng.......................................................16

8.

Biểu đồ Trình tự..................................................................................22

9.

Biểu đồ Cộng tác.................................................................................31

10. Biểu đồ Trạng thái..............................................................................40
11. Biểu đồ Hành động.............................................................................43
12. Biểu đồ thành phần.............................................................................51
13. Biểu đồ triển khai...............................................................................52
14. Sinh mã trình......................................................................................53
15. Giao diện chương trình......................................................................54
TÀI LIỆU THAM KHẢO..........................................................................59

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
1


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML

LỜI MỞ ĐẦU
Nước ta đang trong thời kì công nghiệp hóa, hiện đại hóa nhằm đưa Việt
Nam thành nước công nghiệp văn minh, hiện đại. Trong đó vấn đề ứng dụng tin
học vào quá trình sản xuất, kinh doanh, quản lí đóng vai trò quan trọng.
Hiện nay ở nước ta, số lượng sử dụng máy vi tính tăng lên rất nhanh theo đó
là quá trình tin học hóa cũng diễn ra mạnh mẽ. Tin học đã và đang thâm nhập vào
hầu hết các hoạt động của con người như nghiên cứu khoa học, tự động hóa, quản
lí... Nhờ đó con người có thể làm việc một cách dễ dàng, thuận tiện, khoa học hơn.
Ngoài ra tin học hóa làm giảm số người tham gia quản lí, giảm bớt sự vòng vèo
trong quy trình xử lí, tăng tốc độ cập nhật và tra cứu dữ liệu, giảm bớt sai sót trong
tính toán…
Để ứng dụng tin học cho việc xây dựng các hệ thống thông tin đòi hỏi phải
có quy trình, phương pháp để áp dụng. Sau khi học môn “Phân tích thiết kế hệ
thống thông tin theo hướng đối tượng bằng UML”, chúng em đã biết thêm một
công cụ xây dựng một hệ thống thông tin.Và tương lai có thể áp dụng những kiến

thức này vào công việc và góp phần tin học hóa, phát triển đất nước.
Trong bài tập lớn này chúng em chọn đề tài “phân tích thiết kế hệ thống
quản lí lí túc xá sinh viên”. Với đề tài này chúng em muốn thử sức để học hỏi,
trao đổi kinh nghiệm và làm quen với thực tế trong việc xây dựng hệ thống thông
tin quản lí. Ngoài ra, chúng em còn muốn góp một phần công sức cho ngôi trường
chúng em đang theo học – Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội.
Chúng em xin chân thành cám ơn cô Đỗ Thị Tâm là người đã cung cấp cho chúng
em những kiến thức cơ bản và hướng dẫn chúng em từng bước thực hiện đề tài
này. Mặc dù đã có sự tham khảo tài liệu và cố gắng hết sức nhưng cũng không
tránh khỏi sai sót. Chúng em rất mong nhận được sự thông cảm và góp ý của thầy
để chúng em hoàn thiện hơn.
Chúng em xin chân thành cảm ơn!!!

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
2


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML

1. Mô tả chi tiết bài toán
1.1 Đặt vấn đề
Kí túc xá của trường ĐH Công nghiệp Hà Nội có quy mô rất lớn với sức
chứa khoảng 4000 sinh viên. Quá trình quản lý thông tin chưa được tin học hóa.
Công tác quản lí kí túc xá hầu hết được thực hiện bằng sổ sách, giấy tờ. Các công
việc quản lý sinh viên, cơ sở vậtchất, quản lý thu chi tiền phòng, tiền điện nước,
tìm kiếm thông tin sinh viên còn gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt, vào đầu năm khi số
lượng sinh viên đăng ký vào ở kí túc là rất nhiều.Trong quá trình khảo sát rút ra
được các vấn đề như sau:
1.2 Cơ cấu, tổ chức
Bộ máy quản lí kí túc xá Đại học Công nghiệp Hà Nội bao gồm trưởng ban

quản lí và các nhân viên. Các nhân viên là những người trực tiếp quản lý về các
vấn đề sinh viên, phòng, tiện nghi, dịch vụ…
Các nhân viên phải chịu trách nhiệmquản lý: Xét duyệt hồ sơ sinh viên đăng
kí, nhập thông tin sinh viên, thu phí nội trú đối với từng đối tượng sinh viên, cấp
thẻ nội trú; thu tiền điện nước theo phòng, quản lý trật tư và vệ sinh các phòng; cập
nhật thông tin phòng, tiện nghi, dịch vụ... Thống kê, báo cáo: thông tin sinh viên,
số lượng phòng đang ở và phòng còn trống, tiền phí nội trú đối với từng sinh viên
và tiền điện nước đối với từng phòng…
1.3 Công việc, dữ liệu

Sinh viên:

Khi sinh viên đăng kí phòng:
Sinh viên có nhu cầu ở kí túc xá phải đăng ký với ban quản lý ký túc xá theo
biểu mẫu (chi tiết). Nếu sinh viên đủ điều kiện (các tiêu chuẩn để đủ đk được ở
ktx) được ở kí túc xá và còn chỗ trống thì kí hợp đồng và xếp phòng cho sinh viên.
Ngược lại thì thông báo từ chối (mẫu thong báo từ chối). Khi sinh viên được đồng
ý vào ở kí túc xá thì phải cung cấp thông tin sinh viên bao gồm: họ và tên, ngày
sinh, giới tính, quê quán, số CMND, mã sinh viên, lớp, khoa.. để lập hợp đồng.
(biểu mẫu hợp đồng)

Khi sinh viên chuyển phòng:
Sinh viên chuyển từ phòng này sang phòng khác thì số phòng thay đổi,
nhưng tất cả thông tin sinh viên phải được giữ nguyên. Nhân viên yêu thong tin gì

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
3


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML


Khi sinh viên chuyển ra ngoài:
Đăng ký chuyển ra ngoài
Sinh viên chuyển ra ngoài hay bị cắt hợp đồng thì mọi thông tin của sinh
viên phải được xóa.

Tìm kiếm thông tin sinh viên:
Các tiêu chí tìm kiếm
Người quản lý cần tìm kiếm sinh viên sẽ phải dựa và mã sinh viên ,tên sinh
viên hoặc số phòng. Sau khi tìm kiếm mọi thông tin về sinh viên sẽ được in ra.

Phòng:
Bổ sung thêm
Đầu tiên tất cả thông tin phòng phải được nhập để quản lý. Nhân viên quản
lý cần quản lý phòng bao gồm: số phòng, loại phòng, số lượng sv, khu, giá tiền,
người quản lý…. Nếu có thay đổi thì phải cập nhật thông tin phòng.

Nhân viên:
Các nhân viên trong kí túc xá được quản lí thông tin cá nhân bao gồm: họ
tên, ngày sinh, giới tính, địa chỉ, số điện thoại, chức vụ…
Khi nhân viên có thông tin thay đổi thì sửa thông tin nhân viên. Khi nhân
viên k còn làm việc nữa thì xóa thông tin nhân viên.

Dịch vụ: chi tiết các dịch vụ
Các dịch vụ do kí túc xá cung cấp được quản lý cấp phát và sủ dụng theo
từng tháng.Thông tin dịch vụ gồm: mã dịch vụ, tên dịch vụ, loại dịch vụ, giá dịch
vụ… Nếu có dịch vụ mới hay dịch vụ bị thay đổi thì phải cập nhật thông tin dịch
vụ, nếu không cung cấp dịch vụ nữa thì xóa thông tin dịch vụ..
1.4 Yêu cầu
Hệ thống quản lý kí túc xá tương đối phức tạp đặt ra yêu cầu phải có một

chương trình quản lý kí túc xá để giúp ban quản lí thực hiện công việc nhanh hơn
và tiết kiệm được nhiều thời gian hơn. Những quy trình cần và có thể tin học hóa
được bao gồm:

Quản lý danh sách sinh viên ở kí túc xá

Cho phép tìm kiếm thông tin của sinh viên

Cập nhật và tính toán các khoản phí của sinh viên

Quản lý thông tin các phòng

Quản lý thông tin dịch vụ và thu phí các dịch vụ

Quản lí thông tin nhân viên kí túc xá
Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
4


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML



Lập các loại phiếu thu, phiếu phạt, báo cáo cần thiết…
…

Ngoài ra chương trình phải được thiết kế giao diện đẹp, khoa học, dễ sử
dụng, có đầy đủ các chức năng cần thiết như tìm kiếm, lọc danh sách, tính toán…

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên

5


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML
1.

Xây dựng biểu đồ Use Case
1.1. Tổng quát

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
6


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML
1.2.Phân rã
 Sinh viên:

 Nhân Viên:

 Giám đốc:

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
7


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML

 Quản Trị Hệ Thống:

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên

8


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML
2.

Đặc tả Use Case
 Đặc tả ca sử dụng Đăng nhập:

Tên Use Case
Tác nhân
Mục đích

Đăng nhập
Người dùng(nhân viên, giám đốc, quản trị viên)
Người dùng đăng nhập vào hệ thống để sử dụng phần mềm và
thực hiện các công việc của mình
Mô tả
- Người dùng đăng nhập hệ thống qua form Đăng nhập bằng
tên tài khoản và mật khẩu của mình.
- Hệ thống sẽ kiểm tra thông tin đăng nhập của người dùng,
nếu đúng thì khởi động chương trình, nếu sai thì thông báo lại
cho người dùng
Tiền điều kiện Người dùng đã được tạo tài khoản và có mật khẩu đăng nhập
Hậu điều kiện Thông tin ngày giờ đăng nhập được lưu và lịch sử truy cập
Ngoại lệ
Không có
 Đặc tả ca sử dụng Quản lý sinh viên:
Tên Use Case
Tác nhân

Mục đích
Mô tả

Tiền điều kiện
Hậu điều kiện
Ngoại lệ

Quản lý sinh viên
Nhân viên quản lý sinh viên
Cập nhật thông tin về sinh viên nội trú
- Mỗi sinh viên khi được xét duyệt đơn đăng kí vào kí túc xá
phải cung cấp đầy đủ các thông tin cá nhân. Nhân viên quản
lý ktx sẽ nhập thông tin của sinh viên vào CSDL
- Trường hợp thiếu thông tin hoặc có sai sót, sinh viên phải báo
lại với nhân viên quản lí và chỉnh sửa, bổ sung thông tin
- Khi sinh viên hết hợp đồng nội trú mà không gia hạn hoặc
sinh viên ra trường thì nhân viên quản lý có thể xóa sinh viên
Sinh viên đăng kí vào Ktx đúng là sinh viên của trường, có mã
sinh viên và đầy đủ thông tin cần thiết
Thông tin sinh viên được cập nhật đầy đủ, chính xác vào CSDL
Du học sinh, học sinh thuộc đơn vị liên kết… phải có giấy chứng
nhận khi làm thủ tục vào Ktx

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
9


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML
 Đặc tả ca sử dụng Quản lý hợp đồng:
Tên Use Case

Tác nhân
Mục đích
Mô tả

Tiền điều kiện
Hậu điều kiện
Ngoại lệ

Quản lý Hợp đồng
Nhân viên quản lý sinh viên
Lập hợp đồng nội trú cho sinh viên
- Mỗi sinh viên khi được xét duyệt đơn đăng kí vào kí túc xá
nhân viên quản lý sẽ xếp phòng và lập hợp đồng nội trú cho
sinh viên
- Khi sinh viên hết hạn hợp đồng mà muốn gia hạn hợp đồng
hoặc sinh viên được chuyển sang phòng mới thì sửa lại thông
tin cho phù hợp
- Khi sinh viên hết hợp đồng nội trú mà không gia hạn hoặc
sinh viên ra trường thì nhân viên quản lý có thể xóa hợp đồng
Sinh viên được duyệt đơn vào ktx và đóng tiền đầy đủ
Sinh viên được xếp phòng và cấp đúng chìa khóa phòng
Không có

 Đặc tả ca sử dụng Quản lý Phòng:
Tên Use Case
Tác nhân
Mục đích
Mô tả

Tiền điều kiện

Hậu điều kiện
Ngoại lệ

Quản lý thông tin Phòng
Nhân viên quản lý phòng
Cập nhật thông tin phòng nội trú
- Khi mới xây dựng hệ thống, nhân viên quản lý ktx phải nhập
đầy đủ thông tin về phòng ở của sinh viên
- Trường hợp phòng ở của sinh viên có thay đổi thì nhân viên
có thể chỉnh sửa cho phù hợp
Phòng nội trú đầy đủ tiện nghi theo quy định, có thể sử dụng
Thông tin phòng được lưu đầy đủ, chính xác vào CSDL
Không có

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
10


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML
 Đặc tả ca sử dụng Quản lý thông tin loại phòng:
Tên Use Case
Tác nhân
Mục đích
Mô tả

Quản lý loại Phòng
Nhân viên quản lý phòng
Cập nhật thông tin loại phòng nội trú
- Khi mới xây dựng hệ thống, nhân viên quản lý ktx phải nhập
đầy đủ thông tin về loại phòng ở của sinh viên

- Trường hợp thêm mới loại phòng hay thay đổi thông tin loại
phòng, nhân viên có thể thêm sửa xóa thông tin loại phòng
Tiền điều kiện Có đầy đủ thông tin loại phòng mới đưa vào sử dụng
Hậu điều kiện Thông tin loại phòng được lưu vào CSDL
Ngoại lệ
Không
 Đặc tả ca sử dụng Quản lý thông tin Nhân viên:
Tên Use Case
Tác nhân
Mục đích
Mô tả

Quản lý Nhân viên
Nhân viên quản lý nhân sự
Cập nhật thông tin nhân viên
- Khi mới xây dựng hệ thống, nhân viên quản lý nhân sự ktx
phải nhập đầy đủ thông tin về các nhân viên của kí túc xá
- Nhân viên quản lý nhân sự có thể thêm sửa xóa thông tin của
nhân viên khi cần
Tiền điều kiện Người dùng đăng nhập tài khoản quản lý nhân sự và có đủ hồ sơ
nhân viên để thực hiện tác vụ
Hậu điều kiện Thông tin nhân viên được cập nhậy đầy đủ chính xác vào CSDL
Ngoại lệ
Không
 Đặc tả ca sử dụng Quản lý thông tin chức vụ:
Tên Use Case
Tác nhân
Mục đích
Mô tả

Tiền điều kiện
Hậu điều kiện
Ngoại lệ

Quản lý thông tin chức vụ
Nhân viên quản lý nhân sự
Cập nhật thông tin chức vụ
- Khi mới xây dựng hệ thống, nhân viên quản lý nhân sự ktx
phải nhập đầy đủ thông tin về các chức vụ của nhân viên kí
túc xá
- Nhân viên quản lý nhân sự có thể thêm sửa xóa thông tin
chức vụ khi cần
Người dùng có đủ thông tin chức vụ cần thiết để cập nhật
Thông tin chức vụ được cập nhật chính xác trong CSDL
Không

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
11


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML

 Đặc tả ca sử dụng Lập phiếu thu:
Tên Use Case
Tác nhân
Mục đích
Mô tả

Lập phiếu thu
Nhân viên kế toán

Lập các phiếu thu tiền nội trú, tiền dịch vụ kí túc xá
- Khi sinh viên đóng tiền nội trú hoặc tiền dịch vụ hàng tháng,
nhân viên sẽ
- Nhân viên quản lý nhân sự có thể thêm sửa xóa thông tin
chức vụ khi cần
Tiền điều kiện Đến hạn thu phí và sinh viên mang tiền đóng đầy đủ
Hậu điều kiện Cập nhật thông tin phiếu thu và xuất phiếu thu cho sinh viên
Ngoại lệ
Không
 Đặc tả ca sử dụng Tra cứu thông tin sinh viên:
Tên Use Case
Tác nhân
Mục đích
Mô tả
Tiền điều kiện
Hậu điều kiện
Ngoại lệ


Tra cứu thông tin sinh viên
Nhân viên quản lý, giám đốc
Tra cứu thông tin của sinh viên
- Khi người dùng muốn tìm kiếm thông tin của các sinh viên
nội trú thì thực hiện các chức năng tìm kiếm như tra theo
phòng, theo lớp…
Người dùng có nhu cầu tìn thông tin sinh viê nhất định
Đưa ra thông tin sinh viên đúng tiêu chí tra cứu của người dùng
Không

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên

12


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML
 Đặc tả ca sử dụng Tra cứu thông tin phòng:
Tên Use Case
Tác nhân
Mục đích
Mô tả
Tiền điều kiện
Hậu điều kiện
Ngoại lệ

Tra cứu thông tin phòng
Nhân viên quản lý, giám đốc
Tra cứu thông tin phòng nội trú
- Khi người dùng muốn tìm kiếm thông tin của các phòng nội
trú thì thực hiện các chức năng tìm kiếm như tra theo loại
phòng, theo dãy…
Người dùng có nhu cầu tìn thông tin sinh viê nhất định
Đưa ra thông tin sinh viên đúng tiêu chí tra cứu của người dùng
không

 Đặc tả ca sử dụng Thống kê, báo cáo:
Tên Use Case
Tác nhân
Mục đích
Mô tả

Tiền điều kiện

Hậu điều kiện
Ngoại lệ

Thống kê, báo cáo
Nhân viên quản lý, giám đốc
Thống kê, lập báo cáo định kỳ
- Khi người dùng muốn thực hiện các công tác báo cáo thống
kê định kỳ trong ktx, người dùng có thế chọn các mục báo cáo
như số lượng sinh viên nội trú, số phòng nội trú, danh sách
phòng trống, báo cáo thu chi…
Đến kỳ lập báo cáo thống kê,
Các báo cáo thống kê có số liệu chính xác, được in ra hoặc ghi ra
file.
Người dùng có thể không chọn in mà chỉ theo dõi tình hình

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
13


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML
3.

Biểu đồ lớp

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
14


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML
4.

Biểu đồ lớp lĩnh vực

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
15


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML
5.

Biểu đồ lớp chi tiết

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
16


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML
6.

Biểu đố lớp tham gia ca sử dụng
 Biểu đô lớp tham gia ca sử dụng đăng nhập

 Biểu đô lớp tham gia ca sử dụng đổi mật khẩu

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
17


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML
 Biểu đô lớp tham gia ca sử dụng quản lý người dùng

 Biểu đô lớp tham gia ca sử dụng quản lý sinh viên

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
18


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML
 Biểu đô lớp tham gia ca sử dụng quản lý nhân viên

 Biểu đô lớp tham gia ca sử dụng quản lý phòng

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
19


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML
 Biểu đô lớp tham gia ca sử dụng lập hợp đồng

 Biểu đô lớp tham gia ca sử dụng lập phiếu thu nôi trú

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
20


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML
 Biểu đô lớp tham gia ca sử dụng lập phiếu thu dịch vụ

 Biểu đô lớp tham gia ca sử dụng lập báo cáo thống kê

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
21


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML
 Biểu đô lớp tham gia ca sử dụng tra cứu phòng

 Biểu đô lớp tham gia ca sử dụng tra cứu sinh viên

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
22


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML
7.

Biểu đồ Trình tự
 Biểu đồ trình tự ca sử dụng đăng nhập

 Biểu đồ trình tự ca sử dụng đổi mật khẩu

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
23


Phân tích thiết kế hệ thống hướng đối tượng theo UML
 Biểu đồ trình tự ca sử dụng quản lý người dùng

Hệ Thống Quản Lý Kí Túc Xá Sinh Viên
24