Nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở quân đội nhân dân việt nam hiện nay

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình
nghiên cứu khoa học của riêng tác giả. Các
số liệu, kết quả nêu trong luận án là trung
thực và có xuất xứ rõ ràng, không trùng lặp
với các công trình khoa học đã công bố.
TÁC GIẢ LUẬN ÁN

Đỗ Hồng Quảng


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
MỞ ĐẦU
Chương 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN
ĐẾN ĐỀ TÀI
1.1.
Các công trình khoa học tiêu biểu liên quan đến đề tài
1.2.
Khái quát kết quả chủ yếu của các công trình khoa học đã
Chương 2.

2.1.
2.2.
Chương 3.

3.1.
3.2.
Chương 4.

4.1.

4.2.
4.3.
4.4.

công bố và những vấn đề luận án cần tập trung giải quyết
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG GIÁO DỤC KỶ LUẬT CHO HẠ SĨ QUAN,
BINH SĨ Ở ĐƠN VỊ CƠ SỞ QUÂN ĐỘI NHÂN
DÂN VIỆT NAM
Thực chất nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ
quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở Quân đội nhân dân Việt Nam
Những nhân tố quy định nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật cho
hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở Quân đội nhân dân Việt Nam
THỰC TRẠNG VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA
TRONG NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC KỶ
LUẬT CHO HẠ SĨ QUAN, BINH SĨ Ở ĐƠN VỊ CƠ SỞ
QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM HIỆN NAY
Thực trạng và nguyên nhân của thực trạng nâng cao chất
lượng giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở
Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay
Những vấn đề đặt ra trong nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật
cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở Quân đội nhân dân Việt
Nam hiện nay
GIẢI PHÁP CƠ BẢN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
GIÁO DỤC KỶ LUẬT CHO HẠ SĨ QUAN, BINH SĨ
Ở ĐƠN VỊ CƠ SỞ QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT
NAM HIỆN NAY

Tạo sự thống nhất cao về nhận thức, trách nhiệm và hoạt
động thực tiễn giáo dục kỷ luật của các chủ thể trong nâng
cao chất lượng giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn
vị cơ sở hiện nay
Đổi mới, hoàn thiện nội dung, hình thức và phương pháp giáo
dục kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở hiện nay
Xây dựng và phát huy vai trò môi trường kỷ luật ở đơn vị cơ sở nhằm nâng
cao chất lượng giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở hiện nay
Phát huy nhân tố chủ quan của hạ sĩ quan, binh sĩ trong nâng
cao chất lượng giáo dục kỷ luật cho họ hiện nay

KẾT LUẬN
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ

Trang

5
10
10
27

31
31
57

78
78
106

120

120
129
138
149
158
160


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

161
175


5
MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài luận án
Kỷ luật là một trong những yếu tố cơ bản tạo thành sức mạnh chiến đấu
của quân đội. Nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật của quân đội là tất yếu
khách quan, là vấn đề có tính quy luật trong sự nghiệp xây dựng và nâng cao
sức mạnh chiến đấu của quân đội. Hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở là lực
lượng đông đảo, trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến
đấu và chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Chất lượng giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ quan,
binh sĩ ở đơn vị cơ sở có vai trò rất quan trọng, trực tiếp hình thành ý thức và
hành vi chấp hành kỷ luật của họ; làm giảm tỷ lệ vi phạm kỷ luật ở đơn vị cơ
sở; góp phần nâng cao phẩm chất tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của hạ
sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở.
Trong những năm gần đây, được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của

cấp ủy, tổ chức đảng và người chỉ huy các cấp, nâng cao chất lượng giáo dục
kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ và việc chấp hành kỷ luật của hạ sĩ quan, binh
sĩ ở đơn vị cơ sở đã đạt được những kết quả nhất định. Hiện nay, do tác động
của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư diễn ra ngày càng mạnh mẽ; toàn
cầu hóa về kinh tế và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng; sự chống phá của
các thế lực thù địch nhằm “phi chính trị hóa quân đội”; những tác động tiêu
cực của mặt trái nền kinh tế thị trường; những diễn biến phức tạp của tình
hình thế giới, khu vực và trong nước; yêu cầu nhiệm vụ của quân đội trong
tình hình mới; thực trạng quản lý, giáo dục, rèn luyện và chấp hành kỷ luật
của hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở trong Quân đội ta còn nhiều yếu kém,
bất cập. Do đó, việc nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật cho quân nhân
trong quân đội nói chung, cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở nói riêng trở
thành một trong những nhiệm vụ cơ bản, quan trọng, cấp bách để góp phần
thực hiện thắng lợi chủ trương của Đảng: xây dựng Quân đội nhân dân Việt
Nam “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, ưu tiên hiện đại
hóa một số quân binh chủng, lực lượng” [33, tr. 149].


6
Tuy nhiên, so yêu cầu của thực tiễn xây dựng quân đội, xây dựng đơn vị
cơ sở vững mạnh toàn diện, trong nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật cho hạ
sĩ quan, binh sĩ còn những tồn tại, yếu kém nhất định: Nhận thức, trách nhiệm
và năng lực của một số chủ thể giáo dục đối với vấn đề này còn hạn chế; một
số nội dung, hình thức và phương pháp giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ
chưa phù hợp, hiệu quả; ý thức, thái độ, động cơ và hành vi tự giác, tự rèn
luyện kỷ luật của một số hạ sĩ quan, binh sĩ còn chưa bảo đảm. Đặc biệt, một
trong những vấn đề đáng lo ngại hiện nay là sự gia tăng về tính chất nghiêm
trọng của những hiện tượng tiêu cực, những vụ việc vi phạm pháp luật, kỷ luật
của hạ sĩ quan, binh sĩ như: Tự tử, tự sát; cướp của, giết người; hiếp dâm; lô đề,
cờ bạc; cắm ký nợ, vay nặng lãi… Điều đó đòi hỏi cần phải nâng cao hơn nữa

chất lượng giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở.
Vì vậy, tác giả lựa chọn vấn đề: “Nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật
cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay”
làm đề tài luận án của mình.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích
Làm rõ một số vấn đề lý luận, thực tiễn và đề xuất giải pháp cơ bản
nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở
Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay.
Nhiệm vụ
Tổng quan tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài.
Làm rõ thực chất và những nhân tố quy định nâng cao chất lượng giáo
dục kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở Quân đội nhân dân Việt Nam.
Đánh giá thực trạng và làm rõ những vấn đề đặt ra đối với nâng cao
chất lượng giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở Quân đội
nhân dân Việt Nam hiện nay.
Đề xuất giải pháp cơ bản nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật cho hạ
sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay.


7
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài luận án
Đối tượng nghiên cứu
Vấn đề nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn
vị cơ sở thuộc các sư đoàn bộ binh đủ quân của Quân đội nhân dân Việt Nam.
Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nội dung: Luận án tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận,
thực tiễn về nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở
đơn vị cơ sở thuộc các sư đoàn bộ binh đủ quân, khu vực phía Bắc của
Quân đội nhân dân Việt Nam.

Phạm vi khảo sát: Luận án khảo sát sĩ quan, hạ sĩ quan, binh sĩ ở một số
đơn vị cơ sở bộ binh đủ quân, khu vực phía Bắc. Cụ thể là các trung đoàn bộ
binh đủ quân thuộc: Sư đoàn 3, Quân khu 1; Sư đoàn 316, Quân khu 2; Sư
đoàn 395, Quân khu 3; Sư đoàn 312, Quân đoàn 1; Sư đoàn 325, Quân đoàn
2; Sư đoàn 301, Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội.
Phạm vi thời gian: Từ năm 2010 đến nay.
4. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu
Cơ sở lý luận
Là hệ thống các quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh, đường lối quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về xây dựng
Quân đội nói chung, kỷ luật của Quân đội nói riêng; hệ thống điều lệnh, điều
lệ của Quân đội và thành tựu nghiên cứu của các công trình khoa học có liên
quan đến đề tài.
Cơ sở thực tiễn
Là tài liệu tổng kết, số liệu thống kê của các cơ quan, đơn vị binh
chủng hợp thành trong Quân đội nhân dân Việt Nam; kết quả điều tra, khảo
sát thực tế của tác giả về thực trạng nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật cho
hạ sĩ quan, binh sĩ của một số đơn vị cơ sở bộ binh đủ quân ở các quân khu,
quân đoàn khu vực phía bắc hiện nay và số liệu trong nghị quyết Đại hội
Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh Quân đội, lần thứ VIII, IX.


8
Phương pháp nghiên cứu
Sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ
nghĩa duy vật lịch sử, với một số phương pháp nghiên cứu cụ thể như: khái
quát hóa, trừu tượng hóa, lịch sử và lôgíc; hệ thống và cấu trúc; phân tích và
tổng hợp; thống kế, so sánh, phương pháp chuyên gia, điều tra xã hội học…
Các phương pháp được kết hợp sử dụng đồng bộ, linh hoạt, phù hợp trong
từng chương, từng nội dung của luận án. Trong đó:

Phương pháp phân tích và tổng hợp được sử dụng nhiều để đánh giá,
phân tích, khái quát hóa kết quả nghiên cứu của các công trình khoa học có
liên quan đã công bố, từ đó rút ra những vấn đề mà luận án cần kế thừa, bổ
sung, phát triển. Sử dụng để tổng hợp, phân tích thực trạng nâng cao chất
lượng giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở và rút ra những
vấn đề cần tập trung giải quyết; sử dụng để luận giải các giải pháp nâng cao
chất lượng giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ hiện nay.
Phương pháp khái quát hóa, trừu tượng hóa khoa học được sử dụng để
xây dựng các khái niệm, kết luận có tính khái quát từ thực tiễn; xác định,
phân tích làm rõ bản chất những nhân tố quy định để chỉ ra sự tác động của
từng nhân tố đến nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ
ở đơn vị cơ sở Quân đội nhân dân Việt Nam.
Phương pháp lịch sử và logic được sử dụng để xây dựng khung lý
luận và đánh giá thực trạng nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ
quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở. Kết hợp chặt chẽ giữa nghiên cứu lý luận và
khảo sát thực tiễn giúp tác giả hoàn thành khung lý luận và đánh giá thực
trạng của luận án. Sử dụng phương pháp này để đánh giá được những thành
tựu và hạn chế của công tác giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn
vị cơ sở, để cụ thể hóa các vấn đề lý luận, quan điểm thành các giải pháp
phù hợp, thiết thực, hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật
cho hạ sĩ quan, binh sĩ.


9
Phương pháp thống kê, so sánh, điều tra xã hội học được sử dụng chủ yếu
để điều tra, tổng hợp, so sánh, xử lý các số liệu thu thập được để làm rõ những
thành tựu và hạn chế trong nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ quan,
binh sĩ ở đơn vị cơ sở, qua đó đề xuất những giải pháp thiết thực, hiệu quả.
5. Những đóng góp mới của luận án
Luận án làm rõ quan niệm về nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật cho

hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở Quân đội nhân dân Việt Nam và thực chất
của vấn đề này.
Luận án khái quát và luận giải những nhân tố quy định nâng cao chất lượng
giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở Quân đội nhân dân Việt Nam.
Luận án đánh giá thực trạng và xác định những vấn đề đặt ra từ thực
trạng nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ
sở Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay.
Luận án đề xuất giải pháp cơ bản để nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật
cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án
Ý nghĩa lý luận: Kết quả nghiên cứu của luận án góp phần cung cấp
luận cứ khoa học về nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh
sĩ ở đơn vị cơ sở Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay.
Ý nghĩa thực tiễn: Luận án có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo trong
nghiên cứu, giảng dạy, giáo dục, rèn luyện kỷ luật cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở các
đơn vị cơ sở trong Quân đội nhân dân Việt Nam và ở các nhà trường quân đội.
7. Kết cấu của đề tài luận án
Gồm: Mở đầu, 4 chương (10 tiết), kết luận, danh mục các công trình
của tác giả có liên quan đến luận án, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục.


10
Chương 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI
1.1. Các công trình khoa học tiêu biểu liên quan đến đề tài
1.1.1. Các công trình khoa học tiêu biểu liên quan đến quan niệm về
kỷ luật và kỷ luật quân sự
Kỷ luật là một thành tố của tổ chức, bất kỳ một tổ chức nào nếu muốn tồn
tại và phát triển đều cần có kỷ luật. Có rất nhiều các tổ chức, các nhà khoa học
nghiên cứu về kỷ luật. Mỗi tổ chức, mỗi nhà khoa học có cách tiếp cận và luận

giải khác nhau về vấn đề kỷ luật. Ở mỗi góc độ tiếp cận khác nhau, các tác giả đã
nghiên cứu, luận giải và làm rõ từng nội dung, từng vấn đề của kỷ luật.
Trong nghiên cứu, có rất nhiều quan niệm khác nhau về kỷ luật. Ở mỗi
góc độ tiếp cận, mỗi lĩnh vực nghiên cứu, các nhà khoa học lại đưa ra các
quan niệm về kỷ luật khác nhau.
Nghiên cứu về kỷ luật quân sự, tác giả V. Đ. Culacop cho rằng “Kỷ luật
quân sự thực chất là một trong những hình thức kỷ luật của nhà nước và là tổng
thể các mối quan hệ trong đó người quân nhân là chủ thể trong quá trình thực
hiện các nhiệm vụ chức năng của mình” [24, tr. 3]. Qua nghiên cứu, tác giả
khẳng định vị trí, vai trò to lớn của kỷ luật trong quân đội xã hội chủ nghĩa: “Là
một trong những yếu tố chính của sẵn sàng chiến đấu, kỷ luật quân sự có liên
quan chặt chẽ với các khâu khác của sẵn sàng chiến đấu. Có thể nói rằng nếu
thiếu kỷ luật quân sự thì không thể giải quyết được bất cứ một vấn đề quan trọng
nào của sẵn sàng chiến đấu” [24, tr. 3], đồng thời tác giả khẳng định: “Người chỉ
huy, người cán bộ chính trị không thể chỉ huy bộ đội được kết quả và bảo đảm
thắng lợi trong chiến tranh hiện đại nếu thiếu kỷ luật trong đơn vị [24, tr. 3]. Như
vậy, kỷ luật ngoài việc là yếu tố chính tạo nên tính sẵn chiến đấu của quân đội
thì nó còn là cơ sở, là tiền đề vững chắc để người chỉ huy triển khai, duy trì thực
hiện nghiêm túc các mệnh lệnh, chỉ thị trong điều kiện khắc nghiệt của chiến
tranh nhằm đạt mục đích cuối cùng là giành chiến thắng trong mọi cuộc chiến.


11
Nghiên cứu về kỷ luật quân sự, nhưng ở góc độ làm rõ khái niệm, bản
chất, sự hình thành của kỷ luật quân sự tự giác, tác giả I. N. Vonkop trong công
trình khoa học “Về xác định khái niệm “kỷ luật quân sự tự giác”” [140] đã chỉ
ra việc hình thành và phát triển kỷ luật quân sự tự giác của người quân nhân
cách mạng: đó là quá trình biện chứng của tính tự giác và tính tự phát, trong đó
tính tự giác dần dần chiếm ưu thế và thống trị. Sự thống trị của tính tự giác sẽ
dẫn tới việc giải quyết mâu thuẫn giữa tính tự giác và tính tự phát, việc giải

quyết mâu thuẫn này tạo ra chất mới và lượng mới trong kỷ luật quân sự - đó
chính là kỷ luật tự giác quân sự. Trong công trình “Mối tương quan của kỷ luật
quân sự và tính kỷ luật” [141] tác giả I. N. Vonkop cho rằng, tính kỷ luật chính
là một phẩm chất của người quân nhân, đó là thái độ nhận thức của mỗi quân
nhân với kỷ luật được thiết lập trong quân đội và nhận thức đó tạo nên hành vi
của bản thân phù hợp với yêu cầu của kỷ luật trong quân đội.
Ở công trình khoa học: “Nâng cao tính tự giác chấp hành kỷ luật của
chiến sỹ Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay” [128], tiếp cận nghiên cứu ở
góc độ triết học, tác giả Nguyễn Văn Tuấn cho rằng: “Kỷ luật, thực chất đó là
sự bắt buộc tuân thủ một cách bản năng hay có ý thức đối với những cá nhân
thành viên hoặc tập thể thành viên trong một xã hội hay một tổ chức xã hội
đối với những quy tắc của xã hội, của tổ chức ấy” [128, tr. 8]. Như vậy, kỷ
luật là những quy tắc, quy định bắt buộc mọi người phải chấp hành dù muốn
hay không. Mục đích của kỷ luật là nhằm tạo ra sự thống nhất trong nhận thức
và hành động của tổ chức đó. Kỷ luật do con người đặt ra nhưng không phải
là sự áp đặt chủ quan, tùy tiện mà là xuất phát từ yêu cầu thực tiễn, theo đúng
quy luật khách quan. Đối với một tổ chức, kỷ luật càng nghiêm túc, càng chặt
chẽ thì tổ chức đó càng phát triển.


12
Tác giả Nguyễn Ngọc Phú trong công trình khoa học “Một số vấn đề lý
luận và thực tiễn về kỷ luật quân sự” [94] đã chỉ ra “Kỷ luật quân sự là một bộ
phận của kỷ luật xã hội. Đó là sự chấp hành nghiêm chỉnh và chính xác của
mỗi quân nhân đối với các trật tự, quy tắc được quy định bởi luật pháp nhà
nước, điều lệnh quân đội, mệnh lệnh chỉ thị của cấp trên” [94, tr. 5]. Như vậy,
theo tác giả, kỷ luật quân sự là một bộ phận của kỷ luật xã hội, nhưng gắn với
đặc thù của hoạt động quân sự nên yêu cầu về kỷ luật rất cao. Kỷ luật quân sự
là một dạng kỷ luật của tổ chức đặc biệt là quân đội, được xác lập trên các trật
tự, quy tắc do pháp luật của Nhà nước, điều lệnh của quân đội, mệnh lệnh, chỉ

thị của cấp trên quy định.
Cùng nghiên cứu về kỷ luật quân sự, tiếp cận dưới góc độ triết học, tác
giả Nguyễn Văn Tài quan niệm: “Kỷ luật quân sự là sự tuân thủ nghiêm chỉnh
những yêu cầu của pháp luật Nhà nước, điều lệnh quân đội, chỉ thị, mệnh lệnh
của cấp trên, nhằm tạo nên sự phối hợp chặt chẽ, thống nhất cao bảo đảm cho
quân đội hoàn thành tốt chức năng nhiệm vụ được giao trong mọi điều kiện
tình huống” [109, tr. 56]. Như vậy, hoạt động quân sự là một hoạt động đặc
thù, đòi hỏi yêu cầu đặc biệt cao về kỷ luật, do kỷ luật quân sự được tổ chức,
duy trì, thực hiện để bảo đảm tạo nên sự thống nhất “muôn người như một” của
tổ chức quân sự trong thực hiện nhiệm vụ với mục đích bảo đảm cho quân đội
hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ của mình. Kỷ luật quân sự không nằm
ngoài, nằm trên pháp luật của Nhà nước, mà nó là sự cụ thể hóa pháp luật của
Nhà nước vào tổ chức đặc thù là quân đội.


13
Dưới góc độ tiếp cận triết học, tác giả Nguyễn Văn Thanh trong công
trình khoa học “Mối quan hệ giữa phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa và tăng
cường kỷ luật trong Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay” [113] cho rằng: kỷ
luật của quân đội đề cao tính nghiêm minh, nhưng trên cơ sở sự tự giác, sự
giác ngộ chính trị, đặc biệt là sự công bằng, bình đẳng giữa các quân nhân;
dân chủ và kỷ luật luôn gắn bó hữu cơ với nhau và là bản chất của quân đội
ta. Nội dung kỷ luật của quân đội cách mạng phản ánh bản chất nhân văn,
nhân đạo, tiến bộ. Tác giả khẳng định “Kỷ luật quân đội ta là kỷ luật tự giác.
Tính tự giác và tính nghiêm minh trong kỷ luật của quân đội ta không làm hạn
chế nhau, mà thống nhất và bảo đảm cho nhau phát triển” [113, tr. 26]. So sánh
sự khác nhau về chất giữ kỷ luật quân đội ta với kỷ luật của quân đội tư sản, tác
giả chỉ ra: “Sự khác nhau căn bản giữa kỷ luật quân đội ta với kỷ luật quân đội
tư sản là ở tính tự giác. Kỷ luật quân đội của giai cấp tư sản dựa trên sự áp bức
giai cấp, buộc binh lính phải phục tùng thụ động, mù quáng” [113, tr. 27].

Tác giả Nguyễn Mạnh Hưởng trong công trình khoa học “Tư tưởng Hồ
Chí Minh về kỷ luật của quân đội cách mạng” [53] đã khẳng định: kỷ luật là
một trong những yếu tố rất quan trọng của quân đội, kỷ luật là sức mạnh của
quân đội, nó bảo đảm cho quân đội thực hiện thống nhất giữa ý chí và hành
động, bảo đảm cho quân đội thực hiện nhiệm vụ đạt hiệu quả cao. Nếu được
thường xuyên quan tâm, giáo dục kỷ luật với những biện pháp giáo dục hiệu
quả thì sẽ tạo nên nhận thức tình cảm, ý chí và hành vi kỷ luật của quân nhân,
tạo nên sức mạnh vật chất nâng cao sức mạnh chiến đấu của quân đội.
Nghiên cứu về kỷ luật quân sự, tác giả Phạm Đình Hòe quan niệm:


14
Kỷ luật quân sự là sự chấp hành nghiêm chỉnh và chính xác của mỗi
quân nhân đối với các trật tự, quy tắc được quy định bởi pháp luật
Nhà nước, điều lệnh, điều lệ của quân đội, mệnh lệnh, chỉ thị của cấp
trên, nhằm tạo nên sự phối hợp chặt chẽ, thống nhất cao trong hành
động, phát huy mọi năng lực, trí sáng tạo của mỗi cá nhân bảo đảm
cho quân đội phát huy được sức mạnh, hoàn thành chức năng và
nhiệm vụ trong mọi hoàn cảnh, tình huống [49, tr. 20].
Như vậy, để quân đội hoàn thành nhiệm vụ thì mọi quân nhân phải
chấp hành nghiêm kỷ luật, việc chấp hành kỷ luật tạo ra sự thống nhất cao, tạo
ra sức mạnh to lớn bảo đảm cho quân đội thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ.
Quy định kỷ luật quân sự là bắt buộc, dù muốn hay không mọi quân nhân
cũng phải chấp hành. Nhưng kỷ luật của quân đội ta - một quân đội cách
mạng thì kỷ luật của quân đội được thực hiện nghiêm minh, trên cơ sở tự
nguyện, tự giác chấp hành kỷ luật của mỗi quân nhân. Bởi vì, nội dung, hình
thức kỷ luật của quân đội ta được thực hiện dân chủ, công khai, mọi quân
nhân từ binh nhì tới cấp tướng đều bình đẳng trong chấp hành kỷ luật trên cơ
sở giác ngộ cách mạng và vì mục đích hoàn thành nhiệm vụ chung của đơn vị.

15
Tác giả Vũ Hiệp Bình khi nghiên cứu về kỷ luật của quân đội, đã luận giải,
làm rõ sự khác nhau về bản chất của kỷ luật trong xã hội tư bản và kỷ luật xã hội
chủ nghĩa. Theo tác giả “Trong xã hội tư bản, kỷ luật được duy trì dựa trên các
biện pháp cưỡng bức tàn bạo kèm theo các thủ đoạn mị dân làm cho người lao
động hình thành những kiểu chấp hành ngoan ngoãn, phục tùng “một cách ngoan
ngoãn” những ý chí của giai cấp bóc lột, thống trị” [6, tr. 10], còn “Kỷ luật xã hội
chủ nghĩa được nảy sinh và phát triển trong quá trình hoạt động tự giác, xây dựng
một xã hội mới của quần chúng lao động” [6, tr. 10]. Như vậy kỷ luật của xã hội
tư bản và kỷ luật của xã hội chủ nghĩa khác nhau về “bản chất”. Từ nhận định đó,
tác giả nghiên cứu kỷ luật quân sự với tư cách là một hình thức đặc biệt của kỷ
luật. Gắn với đối tượng cụ thể là kỷ luật của Quân đội nhân dân Việt Nam, tác giả
khẳng định, bản chất kỷ luật của Quân đội nhân dân Việt Nam:
Là kỷ luật vừa đòi hỏi sự tự giác của mỗi quân nhân, vừa đòi hỏi sự
nghiêm minh với tất cả mọi người không trừ một ai, từ binh nhì đến cấp
tướng, tính tự giác và nghiêm minh của kỷ luật quân sự là hai mặt có quan
hệ biện chứng, tác động chặt chẽ lẫn nhau tạo nên bản chất, nội dung bên
trong của “tính kỷ luật” ở người quân nhân cách mạng [6, tr. 13].
Trong đó, phẩm chất “Kỷ luật “tự giác, nghiêm minh” là yếu tố quan trọng
góp phần tạo nên sức mạnh của quân đội và là điều kiện tiên quyết để bảo đảm
cho chiến đấu thắng lợi trước kẻ thù” [6, tr. 11] của Quân đội nhân dân Việt Nam.
Nghiên cứu về bản chất kỷ luật của Quân đội ta, tác giả Mai Văn Lý
khẳng định: “Kỷ luật của quân đội ta mang bản chất cách mạng, tự giác,
nghiêm minh, được cán bộ, chiến sĩ trong quân đội chấp hành nghiêm túc và
chính điều đó đã góp phần làm nên sức mạnh giúp cho quân đội ta không
ngừng trưởng thành, lớn mạnh, chiến thắng mọi kẻ thù” [71, tr. 11]. Trong xây
dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại thì kỷ luật
luôn là nội dung cơ bản của xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện.

16
Tác giả Trần Bá Thanh trong công trình khoa học “Giữ nghiêm kỷ luật
ở tổ chức cơ sở đảng đơn vị huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu trong quân đội
hiện nay” [114], cho rằng “Kỷ luật là những quy định, quy tắc có tính chất bắt
buộc đối với hoạt động của các thành viên và bộ phận trong một tổ chức và
của tổ chức, bảo đảm cho tổ chức đó luôn thống nhất ý chí và hành động, có
đủ sức mạnh để thực hiện mục đích nhất định” [114, tr. 7].
Trong “Phát triển văn hóa kỷ luật cho chiến sĩ ở các đơn vị cơ sở trong
quân đội hiện nay” [45], tác giả Đào Huy Hiệp khẳng định: tính tự giác và
nghiêm túc trong kỷ luật của Quân đội ta luôn thống nhất biện chứng chặt
chẽ, không tách rời. Từ đó, tác giả chỉ ra con đường hình thành văn hóa kỷ
luật của chiến sĩ ở đơn vị cơ sở trong quân đội hiện nay: là quá trình làm cho
chiến sĩ chuyển từ thụ động, gượng ép đến chủ động, tự giác chấp hành kỷ
luật của quân đội và quy định của đơn vị.
Nghiên cứu về kỷ luật, tác giả Phạm Đình Duyên cho rằng: nguyên nhân
của hiện tượng vi phạm kỷ luật của hạ sĩ quan, binh sĩ rất đa dạng, nhưng tiếp
cận ở góc độ tâm lý có các nguyên nhân như: do nhận thức; xuất phát từ thái độ
chống đối; do những thói quen, hành vi trong cuộc sống và hoạt động thường
ngày; do cán bộ chưa có phương pháp nắm bắt và giải quyết vấn đề tâm lý, tư
tưởng phù hợp; do các xung đột tâm lý giữa các quân nhân trong đơn vị. Bao
trùm các nguyên nhân trên xuất phát từ đặc điểm của hạ sĩ quan, binh sĩ:
Là lứa tuổi đang phát triển và hoàn thiện về nhân cách, họ có đặc
trưng thường nóng nảy, khả năng tự chủ và tự kiềm chế kém, tính
tự ái rất cao (nhiều khi thái quá)... hơn nữa hạ sĩ quan, binh sĩ vốn
quen với nếp sống tự do, chưa được giáo dục, rèn luyện nhiều,
thường nảy sinh tâm lý “tò mò”, hoặc vì bị “cấm đoán” mà nảy sinh
thái độ phản ứng với những điều bị “cấm”, muốn làm ngược lại,
dẫn đến vi phạm kỷ luật quân đội [28, tr. 39].

17
Ngoài các công trình khoa học tiểu biểu trên còn có rất nhiều các công
trình khoa học, các bài báo viết về kỷ luật, kỷ luật quân đội như: công trình
của tác giả Nguyễn Văn Nuôi (2004) “Tăng cường kỷ luật quân đội để hoàn
thành tốt mọi nhiệm vụ” [90]; Kỷ yếu Hội thảo khoa học (2011) Tình trạng
vi phạm kỷ luật trong quân đội và phương hướng, giải pháp ngăn ngừa,
khắc phục [8]; công trình của tác giả Tô Xuân Sinh (2011) “Nguyên nhân và
một số giải pháp chủ yếu ngăn ngừa, khắc phục hiện tượng vi phạm kỷ luật
nghiêm trọng trong quân đội hiện nay” [106]... Tựu trung, các tác giả đều
khẳng định: kỷ luật là những quy định, quy tắc buộc mọi thành viên trong một
tổ chức phải chấp hành; kỷ luật có vị trí, vai trò vô cùng quan trọng trong sự
tồn tại, phát triển của tổ chức. Kỷ luật quân sự là một trong những nhân tố cơ
bản tạo nên sức mạnh chiến đấu của quân đội. Bất cứ một quân đội nào, nếu
không có kỷ luật thì không thể chiến đấu và chiến thắng.
1.1.2. Các công trình khoa học tiêu biểu liên quan đến giáo dục kỷ
luật và giáo dục kỷ luật trong quân đội
Giáo dục kỷ luật là hoạt động đặc trưng, rất quan trọng của con người
và xã hội loài người. Có rất nhiều tác giả với nhiều công trình khoa học
nghiên cứu về hoạt động giáo dục kỷ luật, trên nhiều lĩnh vững, nhiều nội
dung và ở nhiều khía cạnh tiếp cận nghiên cứu khác nhau.


18
Khi nói về kỷ luật và giáo dục kỷ luật cho quân nhân, ở “Diễn văn trong
cuộc họp các học sinh và giáo sư Học viện Lênin. 19/ 9/ 1940” được trích trong
cuốn sách “Bàn về kỷ luật trong quân đội cách mạng” [97], Calinin khẳng định:
bản chất kỷ luật của quân đội cách mạng là tự giác nghiêm minh, việc chấp hành
kỷ luật của chiến sĩ không phải là bị thúc ép, bắt buộc từ yếu tố bên ngoài tác
động vào. Để kỷ luật được chấp hành triệt để, chất lượng chấp hành kỷ luật được

nâng cao thì việc chấp hành kỷ luật của chiến sĩ phải xuất phát từ nhu cầu nội tại,
thôi thức từ bên trong của mỗi chiến sĩ. Đó là nhu cầu được rèn luyện và chấp
hành kỷ luật trên cơ sở của sự giác ngộ lý tưởng cách mạng, nhận thức đúng đắn
về nhiệm vụ, trách nhiệm và vinh dự của người chiến sĩ. Nhận thức về kỷ luật và
tính tự giác trong chấp hành kỷ luật của chiến sĩ càng cao, thì việc chấp hành kỷ
luật của quân đội càng nghiêm túc, chặt chẽ. Qua đó, tác giả nhấn mạnh về yêu
cầu cần phải giáo dục kỷ luật cho chiến sĩ: “các sĩ quan, cán bộ chính trị, nhất là
trong hoàn cảnh chiến đấu phải hết sức chú ý giáo dục - vì không giáo dục thì kỷ
luật tự giác không thể có” [97, tr. 22]. Trong giáo dục kỷ luật, tác giả cho rằng,
biện pháp giáo dục quan trọng và quyết định nhất đó chính là giáo dục bằng
hành động gương mẫu của người chỉ huy trước chiến sĩ “Trong quân đội hơn
đâu hết, kỷ luật nghiêm minh và uy tín của thủ trưởng là cần thiết” [97, tr. 22].


19
Tác giả Makarenco trong công trình “Giáo dục trong thực tiễn” [75] đã
đi sâu vào nghiên cứu các phương pháp giáo dục để giáo dục đạt hiệu quả
nhất, trong đó tác giả có luận bàn về vấn đề kỷ luật trong công tác giáo dục.
Từ kinh nghiệm quá trình giáo dục của mình, tác giả cho rằng: “kỷ luật không
phải là phương tiện giáo dục mà là kết quả giáo dục” [75, tr. 47]. Theo tác giả,
kỷ luật phải được hiểu một cách rộng hơn các ước lệ được chấp nhận thời kì
trước cách mạng. Bởi ước lệ sẽ có một hình thức khống chế, hủy diệt cá tính,
hủy diệt ý chí và hoài bão cá nhân, buộc con người phải phục tùng, tôn sùng
yếu tố quyền lực, đó là thứ kỷ luật mà mọi người xã hội cũ phải tuân theo.
Trong xã hội mới, kỷ luật vừa là một sự bắt buộc, vừa là đạo đức, vừa là
chính trị, bởi đây là thứ kỷ luật tự giác, do đó khi xem xét người vi phạm kỷ
luật phải theo quan điểm chính trị và đạo đức. Chính vì vậy mà “mỗi nhà sư
phạm phải coi trọng kỷ luật, miễn là kỷ luật đó được dùng với ý nghĩa là kết
quả của giáo dục” [75, tr. 48].

20
Tác giả Nguyễn Thanh Long trong công trình “Phân tích mâu thuẫn
trong quá trình củng cố và tăng cường kỷ luật của Quân đội nhân dân Việt Nam
hiện nay” [69] cho rằng: kỷ luật quân sự là hình thức liên hệ xã hội đặc biệt giữa
con người với nhau và giữa con người với vũ khí trang bị kỹ thuật. Do đó, kỷ
luật quân sự làm tăng gấp nhiều lần hiệu quả của hoạt động quân sự. Để nâng
cao sức mạnh chiến đấu của quân đội đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ của quân
đội trong tình hình mới thì cần phải tăng cường giáo dục kỷ luật cho quân đội,
bảo đảm quân đội thành một khối thống nhất vững mạnh cả về chính trị, tư
tưởng và tổ chức. Tác giả chỉ ra những mâu thuẫn trong quá trình củng cố và
tăng cường kỷ luật của Quân đội ta hiện nay được biểu hiện ra thông qua một
loạt những mâu thuẫn cơ bản là: mâu thuẫn giữa tập trung và dân chủ, mâu thuẫn
giữa nghĩa vụ và quyền lợi, mâu thuẫn giữa con người và vũ khí trang bị kỹ
thuật. Các mâu thuẫn này liên quan mật thiết đến bản chất của kỷ luật quân đội,
phản ánh những mặt, những khía cạnh, những nét đặc trưng của kỷ luật. Trên cơ
sở đó tác giả đưa ra những nguyên tắc chỉ đạo và những giải pháp chủ yếu để
giải quyết mâu thuẫn trong quá trình củng cố và tăng cường kỷ luật của Quân
đội nhân dân Việt Nam hiện nay.


21
Tác giả Phạm Minh Thụ trong công trình “Sử dụng tổng hợp các
phương pháp giáo dục thói quen hành vi kỷ luật cho học viên sĩ quan ở các
trường đại học quân sự” [119] đã nghiên cứu làm rõ về kỷ luật quân sự và
các phương pháp giáo dục kỷ luật, từ đó nhấn mạnh vai trò đặc biệt quan
trọng của các phương pháp giáo dục xây dựng thói quen hành vi kỷ luật
cho học viên. Theo tác giả “Phương pháp giáo dục thói quen hành vi kỷ
luật cho học viên sĩ quan ở các trường đại học quân sự là tổng hợp các cách
thức, biện pháp mà nhà giáo dục tác động đến ý thức và hành vi của học

viên, nhằm hình thành, phát triển và củng cố các thói quen hành vi kỷ luật
cho học viên” [119, tr. 26]. Trên cơ sở phân tích các đặc trưng của sử dụng
tổng hợp các phương pháp giáo dục hành vi kỷ luật, tác giả đưa ra hệ thống
các phương pháp giáo dục, chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng đến việc sử dụng
tổng hợp các phương pháp giáo dục thói quen hành vi kỷ luật cho học viên
sĩ quan ở các trường đại học quân sự. Căn cứ vào thực trạng, tác giả đưa ra
phương hướng sử dụng tổng hợp các phương pháp giáo dục thói quen hành
vi kỷ luật cho học viên sĩ quan ở các trường đại học quân sự hiện nay.
Tác giả Ngô Văn Quỳnh trong công trình “Vận dụng tư tưởng Hồ Chí
Minh về kỷ luật quân sự vào giáo dục, rèn luyện kỷ luật bộ đội” [105], trên cơ
sở phân tích các quan điểm, tư tưởng của Hồ Chí Minh về kỷ luật, về công tác
giáo dục, rèn luyện bộ đội đã đưa ra các giải pháp cơ bản để khắc phục những
hạn chế, yếu kém trong giáo dục, rèn luyện, chấp hành kỷ luật của bộ đội ở
các đơn vị, đặc biệt là ở đơn vị cơ sở.


22
Trong công trình “Tiếp tục giáo dục pháp luật và kỷ luật quân đội cho quân
nhân theo tư tưởng Hồ Chí Minh” [107] tác giả Trịnh Minh Sơn đã tiếp cận
nghiên cứu và kế thừa tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục văn hóa pháp luật, kỷ
luật trong quân đội. Theo tác giả “Văn hóa pháp luật và kỷ luật của quân nhân
biểu hiện tập trung ở sự hiểu biết sâu sắc, sự nhất trí và lòng tin vào pháp luật Nhà
nước, điều lệnh, điều lệ, kỷ luật quân đội, tự giác hành động theo pháp luật Nhà
nước, chấp hành điều lệnh, điều lệ, kỷ luật của quân đội” [107, tr. 30]. Muốn có
kỷ luật tự giác nghiêm minh trong quân đội thì cần phải tăng cường giáo dục văn
hóa pháp luật, kỷ luật cho quân nhân. Qua đó, tác giả đưa ra các giải pháp giáo
dục nâng cao trình độ văn hóa pháp luật, kỷ luật cho cán bộ, chiến sĩ trong quân
đội.

23
Tác giả Vũ Quang Hải trong công trình “Nghiên cứu quy trình tổ chức
giáo dục kỷ luật cho học viên trong các nhà trường quân đội” [39], đã đưa ra
quan niệm về giáo dục kỷ luật quân sự cho học viên trong nhà trường quân đội:
“là sự phối hợp thống nhất giữa hoạt động của nhà giáo dục và đối tượng giáo
dục, với những cách thức tổ chức, phương pháp giáo dục thích hợp được tiến
hành có mục đích, có tổ chức nhằm nâng cao nhận thức, hình thành thái độ, thói
quen hành vi kỷ luật đúng đắn cho học viên trong quá trình học tập, rèn luyện tại
nhà trường quân đội” [39, tr. 35]. Tác giả nhấn mạnh: giáo dục kỷ luật quân sự
cho học viên phải được coi là nhiệm vụ thường xuyên cấp bách của các nhà
trường quân đội trong quá trình giáo dục đào tạo, được thể hiện bằng các hoạt
động giáo dục cụ thể nhưng diễn ra đa dạng trong các khoảng thời gian và các
hoạt động khác nhau, nó luôn mang những nhân tố cơ bản như: mục tiêu, nội
dung, phương pháp, hình thức giáo dục kỷ luật; nhà giáo dục và đối tượng giáo
dục, phương tiện và điều kiện giáo dục; kết quả giáo dục. Quá trình giáo dục kỷ
luật không phải diễn ra một cách đơn giản, thuần túy mà là một quá trình lâu dài,
phức tạp. Qua nghiên cứu, tác giả đưa ra những tiêu chí đánh giá tính khả thi của
quy trình giáo dục kỷ luật và những giải pháp xây dựng và thực hiện quy trình tổ
chức giáo dục kỷ luật cho học viên trong các nhà trường quân đội.
Trong công trình “Kết hợp giáo dục, rèn luyện đạo đức và kỷ luật trong
Quân đội nhân dân Việt Nam” [137] của Viện Khoa học Xã hội và Nhân văn
quân sự, Bộ Quốc phòng chỉ ra: Giáo dục và rèn luyện đạo đức trong quân đội
là quá trình không ngừng hình thành, bồi đắp giá trị chuẩn mực đạo đức cách
mạng và loại bỏ những đạo đức cũ không phù hợp với xã hội mới, qua đó
hình thành, củng cố, phát triển đạo đức cách mạng cho cán bộ, chiến sĩ. Qua
đó đưa ra quan niệm:


24
Giáo dục, rèn luyện kỷ luật trong Quân đội nhân dân Việt Nam là

tổng thể hoạt động của chủ thể và các lực lượng trong việc trang bị
tri thức, nâng cao trình độ nhận thức, trình độ giác ngộ, ý thức kỷ
luật, điều chỉnh, định hướng hành vi kỷ luật quân nhân nhằm xây
dựng, củng cố, phát triển ý thức chấp hành, thói quen hành vi kỷ
luật của mỗi quân nhân phù hợp với Hiến pháp, pháp luật của Nhà
nước, điều lệnh, điều lệ của quân đội, nhằm nâng cao sức mạnh
chiến đấu của quân đội, bảo đảm hoàn thành mọi nhiệm vụ được
giao trong mọi hoàn cảnh [136, tr. 24].
Bàn về mối quan hệ giữa giáo dục, rèn luyện đạo đức và kỷ luật
trong quân đội, các tác giả cho rằng: “Mối quan hệ giữa giáo dục, rèn luyện
đạo đức và kỷ luật trong Quân đội nhân dân Việt Nam là hai yếu tố, hỗ trợ,
thúc đẩy và bổ sung cho nhau trong quá trình nâng cao phẩm chất đạo đức
và tính kỷ luật của quân nhân góp phần hình thành phẩm chất, nhân cách
của người quân nhân cách mạng” [136, tr. 29]. Trên cơ sở nghiên cứu thực
tiễn việc kết hợp giáo dục, rèn luyện đạo đức và kỷ luật trong Quân đội ta,
các tác giả đã chỉ ra những nhân tố tác động đến việc giáo dục, rèn luyện
đạo đức và kỷ luật, đồng thời đề xuất những giải pháp nâng cao chất lượng,
hiệu quả việc kết hợp giáo dục, rèn luyện đạo đức và kỷ luật trong Quân
đội nhân dân Việt Nam hiện nay.


25
Tác giả Nguyễn Thanh Hải trong công trình “Binh chủng Tăng thiết
giáp tăng cường công tác giáo dục pháp luật, quản lý kỷ luật” [40] đã phân
tích làm rõ những yếu tố như: đặc điểm vùng miền khu vực đóng quân, tình
hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tác động của mặt trái kinh tế thị
trường.. ảnh hưởng đến nhận thức, lối sống, nhất là ý thức chấp hành pháp
luật, kỷ luật của cán bộ chiến sĩ. Tác giả chỉ ra: để không ngừng nâng cao chất
lượng tổng hợp, khả năng sẵn sàng chiến đấu, bảo đảm cho đơn vị hoàn thành
thắng lợi nhiệm vụ thì cần phải nâng cao chất lượng công tác giáo dục, tuyên

truyền, phổ biến pháp luật, quản lý và rèn luyện kỷ luật. Qua đó tác giả nêu
lên những giải pháp cơ bản để nâng cao chất lượng công tác dục pháp luật,
quản lý kỷ luật trong binh chủng Tăng Thiết giáp hiện nay.
Trong công trình “Tăng cường công tác giáo dục, quản lý kỷ luật trong
quân đội” [51] tác giả Phạm Hồng Hương qua nghiên cứu thực trạng chấp
hành kỷ luật của quân nhân chỉ ra: Bên cạnh những điểm tốt, những cái đạt
được, thời gian qua trong quân đội vẫn còn xảy ra các vụ việc vi phạm kỷ
luật, thậm chí vi phạm kỷ luật nghiêm trọng dẫn đến chết người, mất an toàn
trong lao động, huấn luyện và tham gia giao thông, tính tự giác rèn luyện ở
mọi lúc, mọi nơi ở một số quân nhân chưa cao. Tình trạng vi phạm kỷ luật
trong quân đội thời gian qua do các nguyên nhân:
Về khách quan, do tác động từ mặt trái của cơ chế thị trường,
những hành vi tiêu cực, tệ nạn xã hội có ảnh hưởng nhất định đến
nhận thức, lối sống của một bộ phận quân nhân từ trước khi nhập
ngũ và ngay khi đang tại ngũ. Về chủ quan, vai trò lãnh đạo, chỉ
huy các cấp trong công tác giáo dục, quán triệt, tổ chức thực hiện
chấp hành kỷ luật chưa nghiêm, chưa thường xuyên... [51, tr. 17].
Từ nhận định đó, tác giả đưa ra những giải pháp để tăng cường công tác
giáo dục, quản lý kỷ luật trong Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay.


26
Khi nghiên cứu về công tác giáo dục, quản lý kỷ luật, tác giả Trương
Minh Khải cho rằng “Một số đơn vị chưa kết hợp chặt chẽ giáo dục cơ bản
với giáo dục thường xuyên; giáo dục tình hình nhiệm vụ với giáo dục truyền
thống, pháp luật, đạo đức, lối sống; giáo dục với quản lý, rèn luyện kỷ luật bộ
đội ” [54, tr. 11] nên tình trạng vi phạm pháp luật, kỷ luật vẫn còn sảy ra. Qua
đó tác giả đề xuất các giải pháp cơ bản để tăng cường công tác quản lý, giáo
dục kỷ luật, đảm bảo đơn vị an toàn, nâng cao chất lượng tổng hợp, sức chiến
đấu, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ.

1.1.3. Các công trình khoa học tiêu biểu liên quan
đến nâng cao chất lượng giáo dục kỷ luật trong quân
đội
Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong “Diễn văn đọc ngày kỷ niệm toàn
quốc kháng chiến và thành lập quân đội 22 - 12 - 1955” được trích trong
cuốn sách “Bàn về kỷ luật trong quân đội cách mạng” [97], cho rằng: “Nếu
kỷ luật không nghiêm thì không những không nâng cao được sức chiến đấu
của bộ đội mà nhiều khi lại làm hại đến xương máu của chiến sĩ, thậm chí đi
đến thất bại” [97, tr. 57]. Như vậy, kỷ luật nghiêm minh là cơ sở để nâng cao
sức mạnh chiến đấu của Quân đội ta, góp phần quan trọng làm giảm các
thiệt hại về con người và vũ khí, trang bị kỹ thuật, bảo đảm cho quân đội
luôn duy trì được sức mạnh chiến đấu. Vì vậy, tác giả chỉ ra, phải luôn
không ngừng nâng cao chất lượng giáo dục và rèn luyện kỷ luật cho quân
đội: “Phải nâng cao hơn nữa ý thức tổ chức và tinh thần kỷ luật, bảo đảm
chấp hành nghiêm chỉnh các điều lệnh và các chế độ trong quân đội, triệt để
chấp hành các mệnh lệnh và chỉ thị của cấp trên” [97, tr. 60].