Một số giải pháp nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với toán nhận biết số lượng, so sánh thêm bớt cho trẻ 3 4 tuổi trong trường mầm non

1. PHẦN MỞ ĐẦU
“Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai”. Đúng vậy! Trẻ em - những chủ nhân
tương lai của đất nước, không chỉ hôm qua mà hôm nay và mai sau luôn luôn
được xã hội quan tâm, chăm sóc, giáo dục và bảo vệ. Tại lớp đào tạo cán bộ mẫu
giáo năm 1965 Bác Hồ đã nói: “Làm Mẫu giáo tức là thay mẹ dạy trẻ, muốn làm
được thế thì trước hết phải yêu trẻ. Các cháu nhỏ hay quấy, phải bền bĩ, chịu khó
mới nuôi dạy được các cháu. Dạy trẻ cũng như trồng cây non, trồng cây non được tốt thì sau này cây lớn lên mới tốt. Dạy trẻ nhỏ tốt thì sau này các cháu thành
người tốt ".
Để làm tròn “Thiên chức” mà xã hội ban cho “Vừa làm cô, vừa làm mẹ” Tôi
luôn cố gắng chăm sóc các cháu thật chu đáo. Đối với việc giáo dục, vào đầu năm
học tôi đã tiến hành khảo sát chất lượng trẻ. Nhìn chung các môn đều đạt khá trở
lên duy chỉ có môn Làm quen với Toán đặc biệt nhận biết số lượng và so sánh
thêm bớt, số trẻ đạt khá còn quá thấp. Vậy nguyên nhân bắt đầu từ đâu? Vì sao lại
có kết quả đó? Điều này đã khiến tôi luôn băn khoăn, trăn trở. Phải chăng là do
nhận thức của trẻ chưa đồng đều? Hay đồ dùng phục vụ cho trẻ học Toán con
nhiều hạn chế ? Hay là cách lên lớp của giáo viên còn cứng nhắc, mang tính rập
khuôn, máy móc mà chưa tạo được sự linh hoạt, sáng tạo để thu hút trẻ vào bài ?
Tôi đã tự đặt ra rất nhiều câu hỏi và cuối cùng thì để trả lời đúng đắn nhất
là đưa ra một số giải pháp cụ thể để áp dụng vào quá trình dạy trẻ nhận biết số
lượng, so sánh thêm bớt phù hợp với điều kiện của lớp mình. Dạy toán cho trẻ
không nhằm đào tạo cho trẻ những nhà toán học, mà nhằm phát triển ở trẻ khả
năng nhanh nhạy, trí thông minh, sự phán đoán phân tích, so sánh tổng hợp. Giúp
trẻ có được những kiến thức sơ đẳng về tập hợp con số, phép đếm. Đặc biệt hơn
đối với trẻ 3- 4 tuổi tách, gộp số lượng, so sánh thêm bớt là một nội dung quan
trọng bổ sung vào hành trang cho trẻ khi bước vào lớp một và góp phần quan
trọng vào việc hình thành và phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ.
1.1. Lý do chọn đề tài.
Như chúng ta đã biết Bậc học Mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống
giáo dục quốc dân. Trường Mầm non là “cái nôi” nuôi dưỡng, hình thành nhân
cách con người mới xã hội chủ nghĩa. Bởi vậy để ngay từ đầu trẻ được hình thành
và phát triển một cách toàn diện về ‘‘Đức, trí, thể, mỹ”. Các cô giáo không chỉ

dừng lại ở việc chăm sóc, thỏa mãn nhu cầu vui chơi của trẻ mà phải đầu tư giúp
trẻ bằng cả con đường tích lũy kiến thức để tạo tâm thế tốt nhất cho trẻ bước vào
lớp một nay mai.
“Toán học” theo nhận thức chung của mọi người là khó. Vì vậy để “học”
được “nó” lại càng khó hơn. Đối với trẻ Mầm non “Toán học” đúng vai trò quan
1


trọng trong cuộc sống hàng ngày của trẻ, giúp trẻ nhận thức được thế giới xung
quanh, trong các mối quan hệ về số lượng, con số, phép đếm. “Toán học” còn
giúp trẻ phát triển về mọi mặt, trí tuệ, tư duy logic, tư duy trực quan... và một số
thói quen cẩn thận, chính xác, tạo cơ sở ban đầu cho trẻ tiếp xúc, lĩnh hội các kiến
thức về toán, góp phần phát triển toàn diện cho trẻ.
Qua quá trình cho trẻ làm quen với “Toán học” đặc biệt nhận biết số lượng
và tách, gộp so sánh đã cho tôi thấy rằng: “Toán học” là một hoạt động chiếm vị
trí và vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển trí tụê và nhân cách toàn diện ở
trẻ. Đặc biệt đối với trẻ 3-4 tuổi, lứa tuổi đầu tiên của bậc học Mầm non, nhận
thức của trẻ về thế giới xung quanh khá ổn định, tư duy trực quan hình tượng, tư
duy lôgic phát triển mạnh. Với sự kết hợp sáng tạo, lồng ghép và cung cấp các
biểu tượng sơ đẳng cho trẻ về toán đã tạo cho trẻ cảm xúc, hứng thú, tích cực
tham gia vào hoạt động. Trẻ yêu thích được học toán, thích tìm tòi khám phá, thích
tìm cách giải quyết và trả lời các câu hỏi “Có bao nhiêu, nhóm nào nhiều hơn? ”. Rồi
các câu hỏi vì sao: Vì sao nhóm đó ít hơn , vì sao nhiều hơn? Bằng thực tế giảng dạy
ở lớp và thực tiễn nói trên, tôi nhận thấy việc nâng cao chất lượng cho trẻ làm
quen với toán, so sánh tách gộp còn nhiều hạn chế và bất cập. Đặc biệt bộ môn
toán nhận biết số lượng và so sánh thêm bớt mà vốn dĩ mọi người ai cũng cho
rằng học toán khô khan và cứng nhắc. Nhưng để biến cái khô khan, cứng nhắc ấy
thành cái mềm dẻo, luôn được trẻ thích thú và nhằm truyền thụ cho trẻ kiến thức
về toán một cách hiệu quả hơn. Tạo sự hứng thú cho trẻ, khả năng phát triển nhận
thức đạt hiệu quả cao nhất. Các tiết học toán đặc biệt là phép đếm số lượng

thường lặp đi lặp lại nhiều lần, các tiết học có nội dung giống nhau, chỉ khác về số
lượng là 2,3,4,5... Cho nên nếu ta chỉ tập trung vào kiến thức dạy trẻ theo đúng
các bước, nếu lặp lại khi học trẻ thường rất nhanh chán sẽ không thu hút được sự
chú ý của trẻ.
Để giúp trẻ lĩnh hội một cách hứng thú, sâu sắc mà nhẹ nhàng, thể hiện được
tính tích cực, chủ động, sáng tạo, ham hiểu biết, thích khám phá, tìm tòi của mình
về Toán. Hiệu quả của việc hình thành các biểu tượng toán học sơ đẳng cho trẻ
mầm non, không chỉ phụ thuộc vào việc xây dựng hệ thống các biểu tượng toán
học cần hình thành cho trẻ, mà còn phụ thuộc vào phương pháp, giải pháp tổ chức
các hoạt động, đặc biệt trọng tâm là các tiết học toán nhất là về số lượng. Làm thế
nào để cho trẻ tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên không bị gò ép phù hợp với
nhận thức và đặc điểm tâm sinh lý của trẻ ở lứa tuổi này là “Học mà chơi, chơi
mà học". Nhận thức được tầm quan trọng đó, tôi tập trung nghiên cứu, tìm tòi để
tìm ra “Một số giải pháp nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với toán nhận

2


biết số lượng, so sánh thêm bớt cho trẻ 3-4 tuổi trong trường mầm non” làm đề
tài nghiên cứu cho năm học này.
1.2. Điểm mới và phạm vị áp dụng của đề tài sáng kiến:
* Điểm mới của đề tài
Đề tài đã đưa ra được một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng cho trẻ
3-4 tuổi làm quen với toán, nhận biết số lượng và so sánh thêm bớt được nghiên
cứu và viết lần đầu tiên, dựa trên những cái khó khăn thực tế ở trường. Các giải
pháp mạng tính khả thi cao. Những giải pháp này mang lại hiệu quả rất cao ở lớp
học của Tôi, trẻ rất thích thú, chất lượng về môn được nâng lên rõ rệt đặc biệt là
nhận biết số lượng và so sánh thêm bớt ở độ tuổi 3-4 tuổi.
* Phạm vi áp dụng của đề tài sáng kiến:
Nội dung đề tài viết trên tinh thần tập hợp những kinh nghiệm đúc kết được

của bản thân, chủ yếu là những giải pháp trong việc phát triển nhận thức nhận biết
số lượng và so sánh thêm bớt nhằm nâng cao hoạt động giáo dục. Vì vậy, đề tài
này có thể áp dụng đối với lớp mẫu giáo 3-4 tuổi nhằm phát triển toán học cho trẻ
ở trường mầm non và những năm tiếp theo, có thể áp dụng rộng rãi đối với các
trường mầm non trên địa bàn của huyện, tỉnh nói riêng và có thể áp dụng cho tất
cả các trường mầm non trên toàn quốc nói chung.
2. phÇn néi dung
2.1 .Thực trạng của nội dung cần nghiên cứu
Năm học 2018-2019 bản thân tôi trực tiếp giảng dạy lớp mẫu giáo 3-4 tuổi
với tổng số là 38 cháu. Khi thực hiện đề tài này Tôi gặp những thuận lợi và khó
khăn sau:
a. Thuận lợi:
- Hoạt động của lớp được sự quan tâm chỉ đạo chặt chẽ của Phòng GD-ĐT
Lệ Thủy, ban giám hiệu nhà trường và tổ chuyên môn.
- Là một trường thuộc vùng đặc biệt khó khăn nhưng được đầu tư xây dựng
cơ sở vật chất kiên cố, trang thiết bị khá đầy đủ đảm bảo việc học tập và sinh hoạt
của trẻ.
- Bản thân tôi luôn tận dụng những nguồn nguyên vật liệu phế thải rồi xử lý
sạch để có thể biến chúng thành những dụng cụ học tập và đồ chơi đơn giản giúp
trẻ được học, được khám phá và khắc sâu kiến thức.
- Đa số phụ huynh nhận thức được tầm quan trọng đối với bậc học mầm non,
tích cực hỗ trợ nhà trường, lớp về tinh thần cũng như vật chất để làm đồ dùng dạy
học phục vụ các hoạt động dạy học.
b. Khó khăn:

3


Số lượng cháu trong lớp khá đông, nhiều cháu còn nhút nhát, không chủ
động tham gia các hoạt động tập thể. Trẻ diễn đạt ngôn ngữ chưa được mạch lạc,

trôi chảy
Trang thiết bị dạy học tuy đã được đầu tư mua sắm qua hàng năm khá đầy đủ
song còn thiếu tính đồng bộ, ảnh hưởng phần nào đến việc chăm sóc giáo dục trẻ.
Việc lựa chọn nguồn nguyên vật liệu, nơi cất giữ và bảo quản để đảm bảo sản
phẩm có độ bền cao, sử dụng lâu ngày còn khó khăn. Đồ dùng đồ chơi phục vụ
cho việc dạy và học chủ yếu là đồ dùng tự làm, thiếu các phương tiện hỗ trợ mọi
lúc mọi nơi
Đại đa số là trẻ em nông dân nghèo nên ít cháu được quan tâm đầy đủ. Mặc
dù có cùng độ tuổi song tính tháng thì có trẻ sinh đầu năm, có trẻ sinh cuối năm
chính vì lí do đó trong lớp lại có sự chênh lệch về nhận thức, có nhiều cháu quá
hiếu động trong khi một số cháu còn chậm chạp, rụt rè, e ngại…
Qua khảo sát kết quả đầu năm cho thấy như sau:
Nội dung

Số lượng

Đạt
SL
15/38
16/38
15/38

%
39,5
42,1
39,5

Không đạt
SL
%

23
60,5
22
57,9
23
60,5

38
Kỹ năng đếm trên đối tượng
38
Kỷ năng so sánh, thêm bớt
38
Kỹ năng nhận biết số lượng
Trẻ hứng thú tham gia vào
38
18/38
47,3
20
52,7
giờ học
Từ thực tế trên, là giáo viên chủ nhiệm lớp tôi băn khoăn suy nghĩ, làm thế
nào để tìm ra giải pháp, những cách làm hay để nâng cao chất lượng cho trẻ làm
quen với toán về số lượng so sánh, thêm bớt cho trẻ được tốt, đưa chất lượng
chăm sóc nuôi dưỡng giáo dục trẻ trong nhà trường đạt kết quả cao và tôi đã sử
dụng một số biện pháp và cách làm sau:
2.2. Các giải pháp nâng cao chất lượng dạy trẻ làm quen với toán 3-4
tuổi
2.2.1: Nghiên cứu nắm vững nội dung, phương pháp giao tiếp trực quan tổ
chức cho trẻ làm quen với toán một cách hứng thú.
Để có sự chuyển biến, nâng cao một bước về bộ môn: Làm quen với Toán

tôi luôn nghiên cứu kỹ bài giảng, nắm vững nội dung và phương pháp, yêu cầu
cần đạt rồi căn cứ đặc điểm và thực trạng nhận thức của trẻ để đưa ra phương
pháp lên lớp cho phù hợp. Mặt khác củng cố kiến thức, cung cấp các biểu tượng
ban đầu cho trẻ, cách đếm, cách so sánh ...Kiến thức cung cấp cho trẻ phải chính
xác, từ ngữ ngắn gọn, dễ hiểu, biết liên kết với thực tế cuộc sống để trẻ hiểu và
ghi nhớ sâu.

4


Tiếp thu ý kiến của BGH nhà trường, các đồng nghiệp, tôi sưu tầm gom
nhặt đồ dùng bằng nguyên liệu sẵn có ở địa phương mà còn phù hợp với nội dung
yêu cầu bài dạy đặt ra.
Ví dụ: Dạy bài “Nhận biết số lượng trong phạm vi 3, hay tách gộp số lượng
trong phạm vi 3 chủ đề gia đình ngoài đồ dùng làm bằng bìa cứng, que... theo
hướng dẫn tôi còn chuẩn bị cho trẻ mỗi cháu có 3 cái bát bằng vỏ rau câu và 3 cái
thìa sữa chua được trang trí đẹp mắt, hấp dẫn, vừa gần gũi với trẻ, vừa dễ kiếm,
lại vừa thích hợp củng cố kiến thức cho trẻ về đồ dùng trong gia đình. Để tiết dạy
đạt kết quả cao, tôi luôn thay đổi và biết sử dụng các hình thức lên lớp. Sử
dụng các thủ thuật sư phạm để lôi cuốn trẻ vào tiết học, đặc bịêt là sử dụng
hình thức trò chơi nhằm thu hút trẻ vào hoạt động qua đó khắc sâu kiến thức
cho trẻ.
Hàng tháng tôi thường được dự giờ thăm lớp của chị em trong trường nhằm
để học tập và đúc rút kinh nghiệm cho mình. Từ đó giúp tôi biết sử dụng phương
pháp lên lớp một cách sáng tạo và đạt được hiệu quả tốt hơn, nắm được mức độ
nhận thức của trẻ, tạo được các tình huống để kích thích tính sáng tạo của trẻ và
biết được cách xử lý các tình huống sư phạm xảy ra trong quá trình tổ chức cho
trẻ học. Mặt khác có thể tích luỹ thêm vốn kinh nghiệm cho mình.
2.2.2. Tạo môi trường trong và ngoài lớp học
Để tạo một môi trường học tập tốt, xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung

tâm cho trẻ tôi dành nhiều thời gian cho việc trang trí trong và ngoài lớp học, tôi
thường xuyên thay đổi, bố trí và sắp xếp lại lớp học, tạo môi trường học toán một
cách phong phú và hợp lý nhằm gây hứng thú cho trẻ giúp cho làm quen với Toán
mọi lúc, mọi nơi. Từ các bức tranh trang trí lớp, tôi đã lồng ghép một cách thật
khéo léo.
Ví dụ: Như góc bé học toán: Tôi tạo các nhóm đồ dùng ở dạng mở có số
lượng trẻ đang học để cho trẻ trải nghiệm, khám phá, thêm bớt theo ý thích của
trẻ... hay trong các bức tranh khác, như tranh chủ đề t«i cũng thiết kế sao cho trẻ
vừa làm được với các môn học khác, vừa tranh thủ làm quen với toán một cách
tích cực như làm những hình ảnh đẹp cho trẻ tìm và đếm, như trên tranh đó có bao
nhiêu bông hoa, tìm thẻ số mấy gắn vào bông hoa dưới đó, hay có bao nhiêu quả
trẻ đếm. Tuy nhiên nó vẫn luôn đảm bảo tính hợp lý, tính thẩm mỹ. Rồi như ở góc
học toán tôi để những quyển vở bé làm quen với Toán, các chữ số, hột, hạt, que
tính và một số đồ dùng khác...Chúng được thay đổi theo từng chủ đề, tránh sự
nhàm chán ở trẻ
Việc trang trí tạo môi trường học toán cho trẻ ngay ở trong lớp không chỉ
giúp trẻ hứng thú trong việc học Toán mà còn là hình thức tuyên truyền cho phụ
5


huynh. Qua biểu bảng gắn ở lớp phụ huynh biết tuần này con mình học toán số
mấy? Cách tách, gộp như thế nào, …để phụ huynh về nhắc nhở hỏi trẻ, giúp trẻ
nhớ lại, khắc sâu kiến thức được cô truyền thụ ở lớp.
2.2.3. Làm nhiều đồ dùng đồ chơi phục vụ môn học đẹp, hấp dẫn trẻ.
Đặc thù của trẻ Mầm non là “Học mà chơi - chơi mà học”. Nên đồ dùng đồ
chơi chiếm vị trí rất quan trọng trong việc giáo dục trẻ, nhất là với bộ môn học
Toán. Đồ dùng đồ chơi vừa là phương tiện cho trẻ chơi, vừa là “món ăn tinh thần”
của các trò chơi, qua trò chơi trẻ được thao tác với đồ chơi nhằm giúp ghi nhớ các
biểu tượng ban đầu về Toán một cách sâu sắc.
Đồ chơi giúp trẻ hình thành kỹ năng như so sánh, tạo nhóm, xếp, cắt, dán,

đếm, rồi giúp trẻ diễn đạt bằng lời nói, tăng cường ngôn ngữ và làm giàu vốn từ
cho trẻ.
Do điều kiện lớp còn gặp khó khăn, kinh phí để mua sắm đồ dùng đồ chơi
còn ít nên tôi thường thu gom các nguyên liệu, phế liệu sẵn như: Lọ dầu rửa bát,
dầu gội đầu, hộp, hạt, bát thìa, búp bê cho trẻ đếm và so sánh số lượng các nhóm
Ví dụ: Dạy trẻ thêm bớt tạo nhóm trong phạm vi 5. Chủ đề Nghề nghiệp tôi
đã làm được rất nhiều cuốc cào, xẻng, bay, bê bằng vỏ hộp của chai dầu sun lai
cho trẻ đếm và thêm bớt, trẻ rất thích thú vì những đồ dùng đó lạ mắt và đẹp ...
Với chuẩn bị đó đã gây cho trẻ sự hứng thú hoạt động, ngoài ra tôi còn dùng giấy
màu, các loại xốp làm thành các bộ lô tô con vật, hoa quả, phục vụ phù hợp cho
từng chủ đề.
Ví dụ: Gia đình và chủ đề Nghề nghiệp
Tôi đã chuẩn bị mô hình đồ dùng gia đình và đồ dùng một số nghề được cắt
ra từ xốp. Tận dụng nguyên vật liệu như chai dầu gội, dầu rửa bát để làm ca cốc,
soong nồi. Tôi còn làm các chiếc xe bằng hộp sữa hay áo quần được cắt từ những
loại bìa cứng bỏ đi ®Ó cho trÎ tËp ®Õm, hay nhặt vỏ ngao rồi phun màu
trang trí cho trẻ so sánh nhóm ngao màu xanh và nhóm ngao màu đỏ, hầu hết trẻ
rất thích thú khi học
Để có được những đồ dùng đó không phải tự nó đến, đòi hỏi bản thân phải
tự tìm tòi, tự giác, cần mẫn và luôn luôn sáng tạo không ngừng. Muốn cho tiết dạy
lôi cuốn trẻ và giúp trẻ lĩnh hội tốt thì tôi phải sưu tầm, làm thêm đồ dùng mới, bổ
sung cho từng tiết dạy, biến nó thành công việc thường xuyên của mình trước khi
lên lớp, xem đó như một sự đam mê. Từ việc làm đồ dùng, đồ chơi đã lôi cuốn trẻ
vào tiết học, tôi cũng tự tin nhiều hơn khi truyền thụ kiến thức đến với trẻ .
2.2.4. Tổ chức tốt hoạt động cho trẻ nhận biết số lượng và so sánh thêm
bớt trên các tiết học.

6

Khi tổ chức hoạt động chung về nhận biết số lượng và so sánh thêm bớt, để
trẻ hứng thú và tự nguyện tham gia vào hoạt động đồng thời lĩnh hội được các tri
thức, kỹ năng một cách đầy đủ, tự tin, nhẹ nhàng, thoải mái, tránh sự gò bó, áp
đặt, khô khan thì ta phải lôi cuốn trẻ vào bài một cách hấp dẫn từ đầu giờ đến cuối
tiết học: dùng các thủ thuật khác nhau như đọc thơ, kể chuyện, câu đố, trò chơi…
Ví dụ: Với chủ đề Nghề nghiệp - Dạy trẻ đếm đến 4, thêm bớt để tạo sự bằng
nhau trong phạm vi 4. Tôi đưa câu chuyện “Người làm vườn” vào suốt cả bài dạy:
Xưa có 1 người làm vườn sinh được 2 người con , trước lúc qua đời ông bố dặn:"
Lúc nào bố mất 2 con hãy đào lấy vật quý ở trong vườn. Thế nhưng 2 người con
của ông lại không có cuốc và xẻng để thực hiện mong muốn của cha”. Hôm nay
cô cháu mình sẽ đến thăm các anh và mang tặng họ cuốc và xẻng nhé! Chúng ta
có bao nhiêu cái cuốc? Có bao nhiêu cái xẻng?...
Hoặc với chủ đề Thực vật: Tôi tạo mô hình vườn nhà bà ngoại, tạo tình
huống bạn Thảo về quê thăm bà ngoại. Đến nhà bà Thảo thấy thật nhiều cây ăn
quả, các con hãy đếm hộ bạn có bao nhiêu cây ? (từ 1- 4) ... lại có thêm một cây
cam bên phải nữa. Vậy có tất cả là bao nhiêu cây ăn quả ? Cho trẻ đếm và tìm thẻ
số gắn lên (4 thêm 1 là 5). Hoặc với tiết so sánh thêm bớt tôi tạo tình huống có
một bạn rất nghèo bây giờ đến mượn các con 1 thứ đồ dùng, trẻ bớt. Sau đó bạn
trả lại thì thêm vào .. Cô gợi ý bằng cách ví dụ: Cô không biết bạn Minh Ngọc có
bao nhiêu cái bát. Con hãy giúp cô nào? Do kiến thức ban đầu của trẻ còn chưa
đồng đều, vì vậy tôi luôn chú trọng cung cấp bổ sung cho những trẻ còn yếu để có
sự đồng đều về kiến thức nhằm cung cấp kiến thức mới dễ dàng hơn.
Muốn đạt được những điều trên thì đòi hỏi trẻ phải được cung cấp một cách
thật đầy đủ các biểu tượng, hình ảnh về sự vật, hiện tượng ở xung quanh trẻ như
ngắm nhìn, sờ mó, sắp xếp...
Ví dụ: Khi cho trẻ dạo chơi ngoài trời, quan sát cây hoa, tôi gợi hỏi cho trẻ
thực hành đếm: Các con đếm xem có mấy bông hoa?(4 bông). Vậy để có 4 bông
hoa chúng ta phải gieo bao nhiêu hạt?
Hay là khi cho trẻ xem tranh về gia đình bé: Các con ơi, các con cùng nhìn
xem gia đình bạn Nam có mấy thế hệ? Gia đình bạn có bao nhiêu người? Sau đó

tôi cho trẻ chơi trò chơi tìm các đồ vật tương ứng để tặng người thân. Không chỉ
dừng lại ở các tiết học mà việc dạy cho trẻ vận dụng những kiến thức đã học vào
hoạt động trong cuộc sống hàng ngày có ý nghĩa rất lớn, có tác dụng củng cố giúp
trẻ hiểu được ý nghĩa các kiến thức đối với cuộc sống xung quanh trẻ. Sử dụng tốt
quyển bé làm quen với toán. Tạo tình huống kích thích trẻ tìm tòi khám phá, trải
nghiệm để trẻ tự rút ra kết quả, trẻ nhớ lâu.

7


Ví dụ: Chơi trò chơi “Chiếc túi kỳ lạ” cho trẻ nhắm mắt sờ vào túi có bao
nhiêu đồ vật, trẻ nói lên kết quả, cô cùng cả lớp kiểm tra. Rèn luyện khả năng
quan sát, tư duy cho trẻ qua trò chơi “dùng các que tính xếp ngôi nhà và đếm ngôi
nhà được xếp bao nhiêu que tính” hay đánh dấu vào số lượng phù hợp với hình
ảnh
2.2.5. Tổ chức dạy trẻ mọi lúc mọi nơi:
Để giúp trẻ lĩnh hội các kiến thức một cách tích cực, sáng tạo, sâu sắc nhằm
khắc sâu những khái niệm, kỹ năng về toán thì tôi luôn tận dụng mọi thời điểm
thích hợp trong sinh hoạt hàng ngày để củng cố các kỹ năng về toán cho trẻ.
Ví dụ: Trong giờ hoạt động ngoài trời, tôi thường tổ chức cho trẻ chơi các
trò chơi có tác dụng củng cố kiến thức trẻ đã được học: chơi trò chơi “Chuyển
trứng cho gà”. Tôi tổ chức cho 2 đội chơi xếp thành hai hàng dọc, lần lượt từng
trẻ cầm thìa đặt quả trứng lên trên thìa đi theo đường hẹp, khi hết thời gian cho trẻ
đếm số lượng của hai đội.
Sinh hoạt chiều trẻ tham gia nhặt lá vàng và đếm lá vàng
Hay: Trước giờ ăn cơm tôi thường cho trẻ ngồi vào bàn:
Cô hỏi bàn con có bao nhiêu cái nghế ? Vậy muốn số bạn bằng số ghế thì
phải làm gì ? (Thêm vào 1 bạn nữa ...)
Hay trước khi ăn cơm trẻ có thể kiểm tra được bàn bạn nào có bao nhiêu cái
bát, và bao nhiêu cái thìa? và số lượng bát và số lượng thìa đủ với số lượng bạn

ngồi trong bàn mình chưa ?
Nói tóm lại hình thức tổ chức dạy trẻ kết hợp với các hoạt động trong cuộc
sống hàng ngày là một việc làm cần thiết trong quá trình hình thành các biểu
tượng về toán và góp phần nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với toán rất hữu
hiệu.
2.2.6. Sưu tầm, sáng tác thơ, truyện, trò chơi phù hợp và Phối hợp với
phụ huynh để giúp trẻ có điều kiện tốt nâng cao chất lượng làm quen với toán.
Thơ, truyện, trò chơi luôn có sức hấp dẫn, lôi cuốn đối với trẻ mẫu giáo.
Khi tổ chức các hoạt động tôi đã sưu tầm, sáng tác thơ, truyện, trò chơi phù hợp
để tích hợp lồng ghép trong giờ dạy trẻ hình thành biểu tượng về số lượng, con số
và phép đếm, tạo được sự chú ý, thích thú cho trẻ, giờ học đã đạt được hiệu quả
tốt hơn.
Ví dụ: Với bài dạy "Đếm trên đối tượng trong phạm vi 5 ‘tôi cho trẻ luyện
tập nhận biết các nhóm có 5 đối tượng qua bài thơ "Vườn xuân bé yêu" để trẻ đếm
số hoa trong vườn xuân, gắn thẻ số tương ứng với số hoa trong vườn và trồng
thêm hoa để vườn xuân có đủ số lượng là 5 cây. Qua đó trẻ đã rất chú ý, hứng thú
tham gia hoạt động. Ở bài dạy này tôi còn tổ chức cho trẻ tham gia các trò chơi
8


như: chung sức, bé vui xuân, trẻ được gắn hoa đủ số lượng là 5. Đặc biệt, trẻ được
hoạt động vui chơi trên máy Kisdmart, trẻ lựa chọn các hình ảnh để in bưu thiếp
có đủ số lượng là 5 hình ảnh và tô màu cho đủ 5 hình ảnh trong bưu thiếp. Với
cách tổ chức trên, trẻ đã tích cực tham gia hoạt động, số lượng con số và phép
đếm, so sánh thêm bớt của trẻ ngày càng cụ thể, rõ ràng.
Mặc dầu còn bận rộn với nhiều công việc nhưng để các giờ dạy học nhất là
giờ làm quen với toán đạt chất lượng cao, tôi luôn tranh thủ mọi thời gian gặp gỡ,
trao đổi với bạn bè, phụ huynh để thống nhất các biện pháp dạy trẻ ở nhà, nhất là
đối với trẻ mức tiếp thu còn hạn chế, và cũng tạo điều kiện cho phụ huynh biết
được thực tế vốn hiểu biết của trẻ về toán.

Tôi thường tổ chức cho phụ huynh tới dự giờ, qua đó phụ huynh cũng tận
mắt nhìn thấy những hoạt động của cô và của trẻ trong tiết học, ngoài ra tôi còn tổ
chức trưng bày các đồ dùng đồ chơi về toán và trưng bày các sản phẩm về toán
(tranh bé học toán, tranh dán các sản phẩm về toán, tranh ghi số 1-5 trẻ dán 3,4,5
bông hoa tương ứng ...) do trẻ tự làm.
Chính việc gặp gỡ trao đổi với phụ huynh cũng như để phụ huynh biết được,
quan sát các hoạt động làm quen với toán, khả năng lĩnh hội về toán của con mình
sẽ giúp cho việc giáo dục đạt kết quả cao. Sự phối hợp của phụ huynh là động lực
để các bậc phụ huynh sẵn sàng mua sắm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho bộ môn
làm quen với toán. Mặt khác tôi động viên phụ huynh mua vở bài tập toán về nhà
cho trẻ làm quen thêm. KÕt qu¶: 100% phô huynh hëng øng.
Khi dạy
trẻ Làm quen với Toán đặc biệt nhận biết số lượng và so sánh thêm bớt
vừa dạy trẻ cách làm, vừa phải cho cháu được thực hành, luyện tập ngay.
Ví dụ: Hôm nay trẻ được làm quen số 5, cô dặn trẻ về nhà tìm những đồ vật
có gắn với số 5 như 5 cái thìa, 5 cái kẹo . v..v..
2.3. Hiệu quả công tác
Qua quá trình tìm tòi suy nghĩ và đặc biệt là áp dụng các biện pháp cho trẻ
làm quen với Toán nhận biết số lượng và so sánh thêm bớt thì kết quả khả quan
thể hiện ở các mặt:
- Trong quá trình lên lớp bản thân đã tích hợp được các bộ môn một cách
sinh động hơn, giúp tôi nắm chắc hơn về phương pháp, đã tạo cho các cháu môi
trường học toán phong phú và phù hợp.
- Hầu hết trẻ ở lớp tôi hứng thú học, biết phát huy tính sáng tạo, tích cực
hoạt động của mình, trẻ thích khám phá, tìm tòi cái mới, cái lạ xung quanh mình.
Rồi các kiến thức về toán ở trẻ nắm chắc hơn, sâu hơn.
- Tầm nhận thức của phụ huynh cũng được nâng lên, phụ huynh được hiểu
rõ về nội dung và ý nghĩa của việc nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với toán
9

nói riêng và các môn học khác nói chung. §©y không những hình thành các biểu
tượng ban đầu về toán đối với trẻ 3-4 tuổi mà còn tạo cơ sở toán học cho trẻ bước
vào lớp một vững vàng hơn.
- 100% trẻ tham gia vào hoạt động, nắm vững kiến thức, 95% trẻ có kỹ
năng thành thạo, không có trẻ chậm chạm¸ hiếu động như trước. Trẻ biết và hiểu
các khái niệm về toán, biết so sánh, biết tạo mối quan hệ hơn kém, thêm bớt
trong phạm vi từ 1-5. Ngôn ngữ của trẻ phát triển một cách rõ rệt. Trẻ phát âm rõ
ràng các khái niệm khó, lời nói mạch lạc hơn khi đàm thoại, trí tuệ của trẻ phát
triển rõ rệt, trẻ ứng xử nhanh nhẹn hoạt bát hơn, một số trẻ yếu còn nhút nhát đến
nay mạnh dạn hơn so với trước.
Bảng so sánh kết quả khảo sát chất lượng của trẻ trước và sau khi áp dụng
đề tài
Trước khi áp dụng đề tài
Sau khi áp dụng đề tài
Số
Nội dung
Đạt
Không đạt
Đạt
Không đạt
lượng

Kỹ năng đếm
38
trên đối tượng
Kỷ năng so
38
sánh, thêm bớt
Kỹ năng nhận

38
biết số lượng
Trẻ hứng thú
tham gia vào giờ 38
học

SL
15/3
8
16/3
8
15/3
8
18/3
8

%

SL

%

39,5

23

60,5

42,1

22

57,9

39,5

23

60,5

47,3

20

52,7

SL
36/3
8
35/3
8
36/3
8

%
94,
7
93,
2
94,

7

37/3
8

97,
3

SL

%

2/38

5,3

3/38

6,9

2/38

5,3

1/38

2,7

2.4. Bài học kinh nghiệm
Bằng kinh nghiệm thực tế trong qúa trình dạy "Hoạt động làm quen với

toán" có sự giúp đỡ của phòng giáo dục và BGH nhà trường tôi đã thực hiện nâng
cao chất lượng trẻ 3-4 tuổi làm quen với toán nhận biết số lượng và so sánh thêm
bớt đạt kết quả khá cao. Tôi đã rút ra một số kinh nghiệm sau:
Nắm chắc được phương pháp của bộ môn, tìm ra được cái mới lạ, sáng tạo
hơn. Tôi nhận thấy bản thân tôi đã lớn lên rất nhiều trong chuyên môn nghiệp vụ
như phương pháp lên lớp, bản thân mình có nhiều cách vào bài sáng tạo thu hút sự
tập trung chú ý của trẻ. Qua đó giúp tôi sáng tạo hơn trong việc tổ chức tiết dạy sử
dụng đồ dùng một cách khoa học, giải quyết được tình huống một cách nhanh
nhạy.
- Giáo viên phải có lòng yêu nghề mến trẻ, có lòng nhiệt tình và có lòng
ham muốn môn học.
10


- Giáo viên phải là người giàu kinh nghiệm, phải có tính linh hoạt, tính tích
cực tìm tòi, học hỏi.
- Giáo viên phải là người có kiến thức chuyên môn vững vàng về hình thức
giáo dục về toán. Có sáng tạo trong lời dẫn dắt bài dạy để gây hứng thú cho trẻ,
thường xuyên sáng tác thơ, truyện, trò chơi phù hợp tích hợp vào giờ dạy.
- Biết chọn bài kết hợp phù hợp theo nội dung bài dạy và sắp xếp bài dạy
hợp lý, giờ hoạt động phải biết sử dụng đồ dùng phù hợp, gây hứng thú cho trẻ.
Biết chọn nội dung tích hợp, trình bày, hấp dẫn và phù hợp trẻ. Nắm vững đặc
điểm nhận thức của từng trẻ để có phương pháp dạy phù hợp. Phát triển khả năng
nhận thức về toán cho trẻ và đảm bảo chất lượng giáo dục đồng bộ. Kết hợp trong
giờ khéo léo, sinh động gây hứng thú cho trẻ.
- Quá trình dạy, giáo viên phải quan tâm đến kiến thức cá nhân trẻ để có
biện pháp bồi dưỡng phù hợp.
- Giáo viên phải có sự tham mưu với nhà trường và vận động phụ huynh để
có đủ đồ dùng phục vụ cho hoạt động về toán.
- Cô giáo phải nắm vững phương pháp biết cách cải tiến và cải tiến đổi mới

phương pháp và vận dụng sáng tạo thủ thuật sư phạm.
- Thường xuyên thay đổi, tạo môi trường học tập, thay đổi đồ dùng đồ chơi
theo nội dung từng hoạt động, chủ điểm.
- Phối hợp với nhà trường, các bậc phụ huynh để có biện pháp giáo dục trẻ.
- Để nâng cao chất lượng cho trẻ 3-4 tuổi có kiến thức vững vàng và đạt kết
quả cao, giáo viên không chỉ cung cấp kiến thức cho trẻ ở trong hoạt động mà
phải tạo điều kiện dạy trẻ ở mọi lúc, mọi nơi, kết hợp với nhiều hoạt động khác,
có như vậy trẻ mới tiếp thu được kiến thức về toán học một cách dễ dàng và khắc
sâu kiến thức cho trẻ.
3. PHẦN KẾT LUẬN
3.1. Ý nghĩa của giải pháp
Chương trình toán học ở trường mầm non góp phần hình thành các biểu
tượng toán học cho trẻ, là những kiến thức tiền khoa học, trang bị cho trẻ những
kỹ năng cụ thể nhằm giúp trẻ có bước đầu thực hành định hướng trong các mối
quan hệ toán học. Nội dung, phương pháp, biện pháp phải phù hợp với đặc điểm
sinh lý của trẻ.ta cần sử dụng hợp lý các phương pháp, biện pháp trong tiết dạy sẽ
làm tăng hứng thú học tập của trẻ đặc biệt là phương pháp trò chơi, làm cho việc
học của trẻ trở lên thoải mái nhẹ nhàng hơn.
Giáo viên cần chú trọng quan tâm đến hứng thú của trẻ, trẻ có hứng thú học
tập thì mới tiếp thu kiến thức một cách dễ dàng. Chính vì vậy tạo hứng thú cho trẻ
là một vấn đề rất quan trọng và cần thiết, điều này không phải là việc làm đơn
11


giản mà các nhà giáo dục cần có sự đầu tư suy nghĩ tìm tòi, cần phải dành thời
gian và sự sáng tạo cần cho trẻ những gì tốt đẹp nhất trong điều kiện có thể. Một
điều quan trọng nữa là cần tạo điều kiện để trẻ thể hiện trình độ học tập, sáng tạo,
sáng kiến của mình trong việc tìm ra những biện pháp nhằm giải quyết nhiệm vụ
nhận thức.
3.2. Kiến nghị, đề xuất:

* Đối với giáo viên:
- Nhận thức đúng vai trò trách nhiệm của mình và luôn có ý thức tự học, tự
bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn, năng lực sư phạm, rèn luyện phẩm
chất chính trị đạo đức của người giáo viên, đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng
giáo dục trẻ trong giai đoạn hiện nay.
* Đối với phụ huynh:
- Đóng góp các nguyên vật liệu để làm đồ dùng. Tham gia cùng làm đồ
dùng đồ chơi cùng với giáo viên.
- Thấy rõ vai trò của việc nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ
* Đối với cấp trên:
- Tiếp tục tổ chức các buổi tập huấn về phương pháp tổ chức dạy học Giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm.
- Trang cấp thêm các trang thiết bị, đồ dùng phục vụ công tác giảng dạy cho
trẻ.
Từ thực tế lớp tôi phụ trách với những khó khăn mà bản thân tôi gặp phải
tôi đưa ra một biện pháp, những kiến nghị, đề xuất để tháo gỡ những vướng mắc
trong việc nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với toán về nhận biết số lượng,
so sánh thêm bớt cho trẻ 3-4 tuổi. Mong rằng những biện pháp này sẽ được áp
dụng một cách có hiệu quả khi được các cấp, các đồng nghiệp góp ý, bổ sung
thêm và tích cực đổi mới trong công tác vận dụng để nâng cao chất lượng chăm
sóc giáo dục trẻ, đáp ứng với nhu cầu giáo dục trong giai đoạn hiện nay.
Trên đây là một số sáng kiến và đề xuất nhỏ của tôi, để bản sáng kiến
được hoàn thiện hơn, có hiệu quả hơn rất mong được sự đóng góp ý kiến của hội
đồng khoa học và các đồng nghiệp bổ sung cho sáng kiến kinh nghiệm này được
hoàn thiện và đầy đủ hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn./.

12