SO SÁNH TIỂU PHẨU cây một và HAI lá mầm

SO SÁNH GIẢI PHẪU LÁ
CÂY MỘT

HAI LÁ
MẦM
VÀ


SO SÁNH

CUỐNG
và
BẸ
LÁ
LÁ CÂY MỘT LÁ MẦM
VÀ

HAI LÁ MẦM


CUỐNG LÁ: DICOTS

Mặt trên phẳng hoặc hơi lõm, mặt dưới lồi. Khi cắt
ngang qua cuống lá, có các phần chính sau:
+ Biểu bì: thường là những tế bào hình chữ nhật, sắp
xếp theo chiều dài của cuống, phía ngoài cùng có tầng
cutin và có các lỗ khí nằm xen kẽ, đôi khi có các lông
che chở.
+ Mô dày: thường nằm sát lớp biểu bì và có nhiệm vụ
nâng đỡ cho cuống lá.
+ Mô mềm: các tế bào này thường kéo dài theo trục của

cuống lá, chứa nhiều lục lạp. Ở các cây thủy sinh, trong
lớp mô mềm này có nhiều khoang khuyến lớn chứa khí (
Sen, Súng...).Nhưng lại chứa các ống tiết (lá Trầu
không, Rau mùi...) hoặc có các tế bào đá (cuống lá
Trang, lá Ngọc lan...).


+ Các bó dẫn:
-Nằm trong khối mô mềm.
-Thường xếp thành hình cung mà mặt lõm
quay về phía trên, bó dẫn lớn ở dưới và các
bó dẫn nhỏ quay lên trên.
-Trong mỗi bó dẫn, phần gỗ bao giờ cũng
nằm ở mặt trong và libe ở ngoài, các bó dẫn
thường ít và không đổi, đó là đặc điểm của
các cây đã tiến hóa ở họ Cà, Hoa môi,
Cúc... cuống lá chỉ có một bó dẫn mà thôi.
-Cuống lá chỉ có cấu tạo sơ cấp chứ không
có cấu tạo thứ cấp.


Mặt cắt ngang của cuống lá


BẸ LÁ: MONOCOTS
Bẹ lá có cấu tạo giải phẫu
tương tự như cấu tạo giải phẫu
của thân cây thực vật 1 lá mầm,
cũng có cấu tạo bao gồm: biểu
bì, lớp cương mô, nhu mô,

những bó dẫn trong bẹ lá là
những bó dẫn chồng chất kín và
xếp nhiều vòng


Mặt cắt ngang của bẹ lá


SO SÁNH

BIỂU BÌ

LÁ CÂY MỘT LÁ MẦM
VÀ HAI LÁ MẦM


BIỂU BÌ LÁ CÂY MỘT VÀ HAI LÁ MẦM
Biểu bì lá Cây HAI LÁ MẦM

Biểu bì lá Cây MỘT LÁ MẦM

• Cây một lá mầm và cây hai lá mầm
đều có các tế bào BIỂU BÌ ở cả
mặt trên và dưới của lá


ở một số lo ài biể u bì c ủa l á có t hể t hấm t hê m sil ic ( Lúa, Mí a...) ho ặc có phủ một l ớp s áp
( Chuối...)..

BIỂU BÌ LÁ CÂY MỘT VÀ HAI LÁ MẦM

Một số loài, biểu bì
Tế bào biểu bì lá cây
của lá có thể có lớp
hai lá mầm đôi khi có
silic hoặc có phủ một
sáp hoặc lông che chở
lớp sáp


BIỂU BÌ LÁ CÂY MỘT VÀ HAI LÁ MẦM
Lỗ khí của cây Thiên Niên Kiện ( 1 lá mầm)
Lỗ khí của cây Trúc Đào ( 2 lá mầm)

Nằm xen kẽ với các tế bào
biểu bì trên và dưới
thường có các tế bào lỗ
khí

Biểu bì trên thường không
hoặc có rất ít lỗ khí, ở mặt
dưới có rất nhiều lỗ khí.


BIỂU BÌ LÁ CÂY MỘT VÀ HAI LÁ MẦM

ĐỐI VỚI DICOTS
Số lượng lỗ khí trên một đơn vị diện tích
thay đổi tùy loài và môi trường sống

BIỂU BÌ LÁ CÂY MỘT VÀ HAI LÁ MẦM

• Đôi khi lỗ khí nằm trên hoặc dưới một ít
so với các tế bào biểu bì hoặc nằm ẩn
sâu trong khoang kín (lá Trúc đào) - gọi
là phòng ẩn lỗ khí

tế bào biểu bì lá Trúc đào


BIỂU BÌ LÁ CÂY MỘT VÀ HAI LÁ MẦM

Biểu bì lá

Dicots
thường gồm
một lớp tế
bào, rất ít khi
nhiều lớp các
tế bào biểu bì
thường xếp
sít nhau trừ lỗ
khí và lỗ nước


BIỂU BÌ LÁ CÂY MỘT VÀ HAI LÁ MẦM
• Một số cây

Monocots

thuộc họ lúa có
các tế bào có biểu
bì trên kích
thước lớn hơn
nằm xen kẽ với
các tế bào và xếp
như rẻ quạt người ta gọi đó là
các tế bào động
cơ.


• khi trời khô nóng, hoặc bị chiếu
sáng quá mạnh những tế bào này
bị mất nước nên xẹp xuống, co
mép trên của lá làm cho phiến lá
cuốn lại thành ống, để hạn chế sự
thoát hơi nước
 


SO SÁNH

MÔ CƠ BẢN
LÁ CÂY MỘT LÁ MẦM
VÀ HAI LÁ MẦM


Phiến lá
Mô mềm (nhu mô)

Cây 1 lá mầm

Cây 2 lá mầm

Nhu mô đồng hoá của lá cây thực
vật 1 lá mầm thường có cấu tạo
đồng nhất, nghĩa là không phân
hóa thành mô giậu và mô xốp;
chúng gồm những tế bào tròn cạnh
hay có cạnh, chứa lục lạp, giữa các
tế bào có các khoảng gian bào. Ở
một số các cây họ lúa (Tre, Cỏ
tranh) những tế bào này thường có
màng xếp nếp ăn sâu và trong
khoang của tế bào và thường tụ tập
xung quanh các bó dẫn.

Nằm giữa 2 lớp biểu bì trên
và dưới của lá là phần thịt
lá. Đó là những tế bào mô
mềm đồng hóa, những tế bào
này thường có màng mỏng,
nội chất phân hóa, trong
chứa nhiều lạp lục và hạt
tinh bột. Thịt lá có thể phân
biệt thành 2 thành phần
chính: mô giậu và mô khuyết


Lá cây 1 lá mầm

Lá cây 2 lá mầm


SO SÁNH

HỆ DẪN

LÁ CÂY MỘT LÁ MẦM
VÀ HAI LÁ MẦM


GIỐNG NHAU:
Nằm trong phần mô đồng
hóa của lá cây, chỗ ranh giới
giữa mô giậu và mô xốp.


KHÁC NHAU

Thực vật 2 lá mầm 
Sắp xếp thành hàng tương ứng với hệ gân
song song.
Thành phần cũng giống với các bó dẫn của
thân, nhưng ở các gân nhỏ phần gỗ cũng giảm
đi.
Các bó dẫn chính thường xếp song song với
nhau, còn các bó dẫn nhỏ xếp thành mạng giữa
các bó dẫn chính.Xung quanh các bó dẫn thường
có 1 vòng tế bào thu góp. Phía 2 đầu bó dẫn

thường có các tế bào mô cơ, những tế bào này
có thể phát triển mạnh kéo dài đến tận biểu bì .


Thực vật 1 lá mầm
Các bó mạch trong gân chính (bó
dẫn lớn) là những bó mạch sơ cấp,
chồng chất kín hoặc có thể là bó mạch
chồng chất kép.
Những bó dẫn trong gân chính
thường đầy đủ 2 thành phần libe và gỗ,
nhưng các bó dẫn của các gân nhỏ có
thể thiếu các thành phần của mô dẫn,
đôi khi chỉ gồm có quản bào vòng hoặc
quản bào xoắn.


Trong mỗi bó dẫn, gỗ thường hướng về
mặt trên, libe hướng về mặt dưới của lá.
Phía 2 đầu bó dẫn thường có những tế bào
cương mô, những tế bào này có thể kéo dài
đến tận các tế bào biểu bì. Nằm rải rác trong
phần thịt lá, cũng có những bó dẫn nhỏ hơn
- đó lá những lát cắt ngang hoặc cắt dọc của
những gân bên, xung quanh thường có một
vòng tế bào nhu mô không chứa lục lạp, gọi
là các tế bào thu góp - có nhiệm vụ vận
chuyển nước và các sản phẩm đồng hóa
vào các bó dẫn.