SO SÁNH GIẢI PHẪU LÁ
CÂY MỘT
HAI LÁ
MẦM
VÀ
Phiến lá
Cuống lá
Bẹ lá
Các phần của lá
• Cây hai lá mầm: Phiến lá + Cuống lá
• Cây một lá mầm: Phiến lá + Bẹ lá
• Ngoại lệ:
Lá một lá mầm có cuống: lá Tre
Lá hai lá mầm có bẹ lá phát triển: họ Hoa Tán
SO SÁNH
CUỐNG
và
BẸ
LÁ
LÁ CÂY MỘT LÁ MẦM
VÀ
HAI LÁ MẦM
Cuống lá lòng máng
Mặt trên phẳng
hoặc hơi lõm, mặt
dưới lồi.
Cuống lá hình trụ
CUỐNG LÁ: DICOTS
Biểu bì
+ Biểu bì: thường là
những tế bào hình chữ
nhật, sắp xếp theo
chiều dài của cuống,
phía ngoài cùng có
tầng cutin và có các lỗ
khí nằm xen kẽ, đôi khi
có các lông che chở.
Mô dày
+ Mô dày: thường nằm sát
lớp biểu bì và có nhiệm vụ
nâng đỡ cho cuống lá.
+ Mô mềm: các tế bào này
thường kéo dài theo trục của
cuống lá, chứa nhiều lục lạp.
Ở các cây thủy sinh, trong
lớp mô mềm này có nhiều
khoang khuyến lớn chứa khí
(Sen, Súng...).Nhưng lại
chứa các ống tiết (lá Trầu
không, Rau mùi...) hoặc có
các tế bào đá (cuống lá
Mô mềm Trang, lá Ngọc lan...).
+ Các bó dẫn:
Gỗ
-Nằm trong khối mô mềm.
-Thường xếp thành hình cung mà mặt lõm
quay về phía trên, bó dẫn lớn ở dưới Libe
và các
bó dẫn nhỏ quay lên trên.
-Trong mỗi bó dẫn, phần gỗ bao giờ cũng
nằm ở mặt trong và libe ở ngoài, các bó dẫn
thường ít và không đổi, đó là đặc điểm của
các cây đã tiến hóa ở họ Cà, Hoa môi,
Cúc... cuống lá chỉ có một bó dẫn mà thôi.
-Cuống lá chỉ có cấu tạo sơ cấp chứ không
có cấu tạo thứ cấp.
BẸ LÁ: MONOCOTS
HỌ CAU
HỌ LÚA
Bẹ có cấu tạo bao gồm: biểu
bì, lớp mô dày, mô mềm,
những bó dẫn trong bẹ lá là
những bó dẫn chồng chất kín
và xếp nhiều vòng
Biểu bì
Mô dày
Mô mềm
Bó dẫn
SO SÁNH
PHIẾN LÁ
LÁ CÂY MỘT LÁ MẦM
VÀ HAI LÁ MẦM
Phiến lá
Gân chính
Gân phụ
Mặt trên
Mặt dưới
Monocots: Hệ gân song
song
Dicots: Hệ gân quy tụ
Cấu tạo phiến lá
Ngoại bì
Mô giậu
Mô khuyết
lỗ khí
lỗ thoát khí
BIỂU BÌ LÁ CÂY MỘT VÀ HAI LÁ MẦM
Biểu bì lá Cây HAI LÁ MẦM
Biểu bì lá Cây MỘT LÁ MẦM
• Cây một lá mầm và cây hai lá mầm đều
có các tế bào BIỂU BÌ ở cả mặt trên và
dưới của lá
Cả lá cây 1 và 2 lá mầm đều
được bao bọc bởi tầng cutin
BIỂU BÌ LÁ CÂY MỘT VÀ HAI LÁ MẦM
Monocots Dicots
Một số loài, biểu bì
có lớp silic hoặc có
phủ một lớp sáp
Tế bào biểu bì đôi
khi có sáp hoặc
lông che chở
BIỂU BÌ LÁ CÂY MỘT VÀ HAI LÁ MẦM
Lỗ khí của cây 1 lá mầm
Nằm xen kẽ với các tế bào
biểu bì trên và dưới
thường có các tế bào lỗ
khí
Lỗ khí của cây Trúc Đào ( 2 lá mầm)
Biểu bì trên thường không
hoặc có rất ít lỗ khí, ở mặt
dưới có rất nhiều lỗ khí.
BIỂU BÌ LÁ CÂY MỘT VÀ HAI LÁ MẦM
ĐỐI VỚI DICOTS
Số lượng lỗ khí trên một đơn vị diện tích
thay đổi tùy loài và môi trường sống
BIỂU BÌ LÁ CÂY MỘT VÀ HAI LÁ MẦM
• Đôi khi lỗ khí nằm trên hoặc dưới một ít so
với các tế bào biểu bì hoặc nằm ẩn sâu trong
khoang kín (lá Trúc đào) - gọi là phòng ẩn lỗ
khí
• Lá nằm ngang: LK ở mặt dưới
• Lá nằm dọc: LK ở 2 mặt
• Lá chÌm trong nước: không có LK
• Lá nổi trên nước: LK ở mặt trên
BIỂU BÌ LÁ CÂY MỘT VÀ HAI LÁ MẦM
Biểu bì lá
Dicots
thường gồm
một lớp tế
bào, rất ít khi
nhiều lớp các
tế bào biểu bì
xếp sít nhau
trừ lỗ khí và lỗ
nước
BIỂU BÌ LÁ CÂY MỘT VÀ HAI LÁ MẦM
• Một số cây
Monocots
thuộc họ lúa có
các tế bào biểu bì
trên kích thước
lớn hơn nằm xen
kẽ với các tế
bào và xếp như
rẻ quạt - người ta
gọi đó là các tế
bào động cơ.
• khi trời khô nóng, hoặc bị chiếu
sáng quá mạnh những tế bào này
bị mất nước nên xẹp xuống, co
mép trên của lá làm cho phiến lá
cuốn lại thành ống, để hạn chế sự
thoát hơi nước
SO SÁNH
MÔ CƠ BẢN
LÁ CÂY MỘT LÁ MẦM
VÀ HAI LÁ MẦM