Bộ 20 đề thi tuyển sinh môn Ngữ văn vào lớp 10 THPT năm 2017-2018 có đáp án

BỘ 20 ĐỀ THI TUYỂN SINH MÔN

NGỮ VĂN
VÀO LỚP 10 THPT NĂM 2017-2018
(CÓ ĐÁP ÁN)


.
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TỈNH AN GIANG
ĐỀ CHÍNH THỨC

KÌ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10
Khóa ngày 02 -6 -2018
Môn thi: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút
(không kể thời gian phát đề)

I. ĐỌC HIỂU (3.0 điểm)
Đọc kĩ văn bản và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
"Công nghệ càng trở nên ưu việt sau khi đón tiếp sự ra đời của những chiếc điện thoại
thông minh, hay còn gọi là smartphone. Vậy điện thoại thì thông minh nhưng người dùng
nó, đặc biệt là người trẻ đã thực sự thông minh"?
Theo một bài báo đưa tin về báo cáo mới nhất từ công ty chuyên nghiên cứu thị trường
SuperAwesome (Anh), trẻ em từ 6 - 14 tuổi ở khu vực Đông Nam Á đang dẫn đầu thế giới
về tỷ lệ sử dụng smartphone, cao hơn 20% so với một cường quốc công nghệ như Mỹ.
Trong thời đại công nghệ lên ngôi như hiện nay, smartphone mang tính cá nhân hóa
rất lớn, kết nối internet dễ dàng, linh động và có thể sử dụng liên tục mọi lúc mọi nơi. Chúng
ta dễ bắt gặp những hình ảnh giới trẻ cặm cụi vào chiếc smartphone, từ đi học đến đi chơi,
vào quán cà phê, siêu thị,... và thậm chí là chờ đèn đỏ hay đi bộ qua đường.
Cũng vì smartphone quả vượt trội nên chính nó cũng gây ra không ít "tác dụng phụ".

Nghiện selfie, nghiện đăng status, nghiện trở thành “anh hùng bàn phím”... khiến giới trẻ
mất dân sự tương tác giữa người với người. Thật đáng buồn khi nhìn thấy trẻ em không còn
thích thú với những món đồ chơi siêu nhân, búp bê, những trò chơi ngoài trời như đá bóng,
nhảy dây,... - những thử từng là cả bầu trời tuổi thơ. Những buổi sum họp gia đình, ông bà,
bố mẹ quây quần bên nhau còn con cháu lại chỉ biết lướt Facebook, đăng story,... Hơn cả là
tình trạng giới trẻ “ôm” điện thoại từ sáng đến khuya làm tổn hại đến sự phát triển thể chất và
tâm hồn.
Không ai phủ nhận được những tính năng xuất sắc mà chiếc điện thoại thông minh
mang lại, song giới trẻ cần có ý thức sử dụng: dùng điện thoại thông minh (1) một cách
thông minh (2).
(Theo Thu Phương, Baomoi.com)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản. (0,50 điểm)
Câu 2. Phân loại câu theo cấu tạo, câu “Cũng vì smartphone quá vượt trội nên chính nó
cũng gây ra không ít “tác dụng phụ”." thuộc loại câu gì? Và xác định trợ từ trong câu. (0,50
điểm)
Câu 3. Em hãy giải thích ý nghĩa của từ thông minh (1) và thông minh (2). (1.0 điểm)
Câu 4. Nội dung chính của văn bản? (1.0 điểm)
II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
Câu 1. Viết đoạn văn ngắn trình bày suy nghĩ của em về việc làm thế nào để dùng điện thoại
thông minh một cách thông minh? (2.0 điểm)
Câu 2. Cảm nhận của em về nhân vật Phương Định, một trong những ngôi sao xa xôi trong
truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của nhà văn Lê Minh Khuê. (5,0 điểm)
---- HẾT ----

1


.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

AN GIANG
---oOo---

KÌ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10
NĂM HỌC: 2017 – 2018

ĐỀ CHÍNH THỨC

ĐÁP ÁN – THANG ĐIỂM
Môn: NGỮ VĂN

Phần

Câu
1
2

I
3

4
Đề 1

II

Nội dung
ĐỌC HIỂU
Phương thức biểu đạt chính của văn bản là nghị luận.
-Câu “Cũng vì smartphone quá vượt trội nên chính nó cũng gây ra
không ít “tác dụng phụ"" thuộc kiểu câu ghép.

-Trợ từ trong câu là: "Chính".
- Nghĩa của từ thông minh (1): là khái niệm chỉ một kiểu điện thoại
di động tích hợp nhiều tính năng. Điện thoại thông minh ngày nay
bao gồm tất cả chức năng của laptop như duyệt web, wifi, các ứng
dụng của bên thứ 3 trên di động và các phụ kiện đi kèm cho máy.
- Nghĩa của từ thông minh (2): chỉ cách người dùng sử dụng điện
thoại, sử dụng để thực hiện được các yêu cầu công việc khác nhau
một cách linh hoạt nhưng không lạm dụng quá mức dẫn đến lệ thuộc
vào điện thoại, “nghiện” điện thoại.
Văn bản có nội dung chính là thực trạng sử dụng smartphone của
giới trẻ trong thời đại công nghệ hiện nay và những hậu quả của nó.
LÀM VĂN
Viết đoạn văn ngắn trình bày suy nghĩ của em về việc làm thế nào
để dùng điện thoại thông minh một cách thông minh?
a. Đảm bảo cấu trúc đoạn văn Mở đoạn giới thiệu được vấn đề,
Thân đoạn triển khai được vấn đề, Kết đoạn khái quát được vấn đề.
b. Xác định đúng luận đề
Suy nghĩ về việc làm thế nào để dùng điện thoại thông minh một
cách thông minh
c. Triển khai nội dung bài viết
Học sinh có thể trình bày vấn đề theo nhiều cách, song cần đáp
ứng các ý cơ bản sau:
- Thực trạng sử dụng smartphone hiện nay có không ít tác dụng phụ.
- Cách sử dụng điện thoại thông minh một cách thông minh:
+ Sử dụng điện thoại cho những nhu cầu nghe, gọi, thư giãn, giải
quyết công việc như đúng chức năng mà khi người khai sinh ra nó
mong muốn.
+ Tự điều chỉnh khung thời gian biểu hợp lí để không quá chú tâm
đến điện thoại, có thời gian thực hiện những vui chơi, giải trí lành
mạnh khác.

+ Những trang mạng xã hội nên quản lý nội dung phù hợp với lứa
tuổi của người dùng.
+ Người dùng điện thoại cần nhận thức được điều quan trọng nhất là
giữ gìn, xây đắp mối quan hệ yêu thương với những người thân chứ
không phải những mối quan hệ ảo trên mạng xã hội...
2

Điểm
3.00
0,50
0,50

1,00

1,00
7.00
2.00
0,25
0,25

1.00


.

+ Với những người lớn: cần có sự kiểm soát, làm gương cho trẻ nhỏ.
...
- Là một học sinh, em đã được dùng điện thoại chưa? Nếu dùng rồi
em đã và đang dùng điện thoại thông minh như thế nào để không
ảnh hưởng đến việc học tập cũng như các hoạt động ngoài trời khác

của mình.
d. Chính tả, dùng từ, đặt câu
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ nghĩa, ngữ pháp tiếngViệt.
e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt
mới mẻ.
Đề 2 Cảm nhận của em về nhân vật Phương Định, một trong những
ngôi sao xa xôi trong truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của nhà
văn Lê Minh Khuê.
a. Đảm bảo cấu trúc bài văn
Mở bài giới thiệu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề,
Kết bài khái quát được vấn đề.
b. Xác định đúng luận đề
Cảm nhận của em về nhân vật Phương Định trong truyện
ngắn “Những ngôi sao xa xôi”.
c. Triển khai nội dung bài viết
Vận dụng tốt thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn
chứng.
Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách song cần đáp ứng các
yêu cầu sau:
c.1. Nội dung
- Giới thiệu khái quát tác giả, tác phẩm, nhân vật Phương Định,
tóm lược câu chuyện.
*Vẻ đẹp dũng cảm, kiên cường:
- Phương Định cùng đồng đội đảm nhận một công việc đầy gian
khổ, hiểm nguy trên cung đường Trường Sơn, giữa những năm
kháng chiến chống Mĩ ác liệt:
+ Cô thuộc tổ trinh sát mặt đường hàng ngày phải đo khối lượng đất
đá lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần phải phá bom.
+ Vì thế, mỗi khi máy bay ném bom phải lao lên mặt đường, đánh

dấu đoạn đường bị bom phá hỏng và những quả bom chưa nổ.
+ Không chỉ vậy, cô và tổ trinh sát còn đảm đương việc phá bom nổ
chậm. Đây là nhiệm vụ đòi hỏi sự bình tĩnh, dũng cảm, quên mình
của chiến sĩ vì thần chết luôn lẩn trong ruột những quả bom.
- Diễn biến tâm trạng Phương Định trong một lần phá bom nổ chậm:
+ Nền của tâm trạng là không khí căng thẳng: bầu trời, mặt đất vắng
lặng phát sợ.
+ Phương Định đã chiến thắng nỗi sợ hãi của mình: Đi thẳng người
đến bên quả bom; tất cả mọi giác quan của cô trở nên nhạy bén, có
ngày cô phá bom đến 5 lần. Tinh thần trách nhiệm, sự quên mình
trong công việc khiến cái chết trở nên mờ nhạt. Cô chỉ nghĩ đến
“liệu mìn có nổ, bom có nổ không?”
3

0,25
0,25

5.00

0,50

0,50

0,50

2,00


.

*Vẻ đẹp tâm hồn nhạy cảm, mơ mộng, giàu yêu thương:
- Nét đẹp trẻ trung, hồn nhiên, mơ mộng:
+ Cô luôn chăm chút cho ngoại hình và rất tự hào về đôi mắt “có cái
nhìn sao mà xa xăm” và cái cổ kiêu hãnh như đài hoa loa kèn.
+ Cô thích soi gương thích làm điệu trước các anh bộ đội.
+ Đặc biệt, Phương Định rất thích hát, thích nhiều loại nhạc khác
nhau và còn thường bịa lời ra để hát.
+ Cô vui thích cuống cuống trước một cơn mưa đá.
+ Cô cũng hay hồi tưởng về quá khứ, về tuổi học sinh, về căn nhà
nhỏ bên quảng trường thành phố. Cô nhớ khuôn cửa sổ, nhớ những
ngôi sao trên bầu trời Hà Nội, nhớ bà bán kem với lũ trẻ con háo hức
vây quanh. Đó là những kí ức làm tươi mát tâm hồn cô trong hoàn
cảnh chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh.
+ Vào chiến trường, phải trải qua nhiều gian khổ, thiếu thốn song
Phương Định vẫn giữ vẹn nguyên thế giới tâm hồn mình. Đây là
một minh chứng cho sức sống mãnh liệt của cô gái trẻ này.
- Tình cảm gắn bó, yêu thương cô dành cho những đồng đội:
+ Cô yêu thương, chiều chuộng Nho như một đứa em út trong nhà.
Khi Nho bị thương, cô lo lắng, chăm sóc, cảm thấy đau như chính
mình bị thương.
+ Với chị Thao: Phương Định hiểu tính cách và tình cảm của chị,
cô coi chị Thao như người chị cả trong gia đình.
+ Khi đồng đội trên cao điểm, Phương Định ở nơi an toàn trực điện
đài, mà chẳng thể yên lòng: cố gắt lên với đội trưởng, cô sốt ruột
chạy ra ngoài rồi lo lắng.
+ Tất cả đã làm hiện lên một thế giới tâm hồn tinh tế, trong sáng,
nhân hậu và vẻ đẹp nhân cách của một người thiếu nữ, sống giữa
hiện thực chiến tranh khốc liệt mà vẫn tràn đầy niềm yêu thương, tin
tưởng dành cho con người và cuộc sống.
c.2. Đánh giá chung về giá trị nội dung và nghệ thuật

- Nghệ thuật miêu tả nhân vật đặc sắc.
- Nghệ thuật kể chuyện sinh động.
- Ngôn ngữ trần thuật phù hợp với nhân vật, nhịp kể biến đổi linh
hoạt.
- Lựa chọn ngôi kể phù hợp, thể hiện được những nét tinh tế, sâu sắc
trong tâm hồn nhân vật.
d. Chính tả, dùng từ, đặt câu
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ nghĩa, ngữ pháp tiếngViệt.
e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt
mới mẻ.
TỔNG ĐIỂM: 10.0

4

0,50

0,50
0,50


.

UBND TỈNH BẮC NINH
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐỀ CHÍNH THỨC

ĐỀ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT
NĂM HỌC 2017 - 2018
Môn thi: Ngữ văn

Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian giao đề)
===========

Câu 1. (2,0 điểm)
Chỉ ra hai biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ in đậm và nêu tác dụng của hai biện
pháp tu từ đó.
Mẹ ru khúc hát ngày xưa
Qua bao nắng sớm chiều mưa vẫn còn
Chân trần mẹ lội đầu non
Che giông giữ tiếng cười giòn cho ai…
Vì ai chân mẹ dẫm gai
Vì ai tất tả vì ai dãi dầu
Vì ai áo mẹ phai màu
Vì ai thao thức bạc đầu…vì ai?
(Trích Ca dao và mẹ - Đỗ Trung Quân)
Câu 2. (3,0 điểm)
Đọc đoạn văn bản sau:
"Đọc sách là muốn trả món nợ đối với thành quả nhân loại trong quá khứ, là ôn lại kinh
nghiệm, tư tưởng của nhân loại tích lũy mấy nghìn năm trong mấy chục năm ngắn ngủi, là một
mình hưởng thụ các kiến thức, lời dạy mà biết bao người trong quá khứ đã khổ công tìm kiếm mới
thu nhận được. Có được sự chuẩn bị như thế thì một con người mới có thể làm được cuộc trường
chinh vạn dặm trên con đường học vấn, nhằm phát hiện thế giới mới".
(Ngữ văn 9, Tập 2)
a. Đoạn văn trên được trích từ văn bản nào, của tác giả nào, phương thức biểu đạt chính của
đoạn văn?
b. Hãy viết đoạn văn (khoảng 15 câu) bàn về chủ đề: Đọc sách giúp con người trưởng thành cả
về trí tuệ và nhân cách.
Câu 3. (5,0 điểm)
Cảm nhận của em về đoạn thơ sau:
Những chiếc xe từ trong bom rơi

Đã về đây họp thành tiểu đội
Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi.
Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
Võng mắc chông chênh đường xe chạy
Lại đi, lại đi trời xanh thêm.
Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước,
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim.
(Trích Bài thơ về tiểu đội xe không kính - Phạm Tiến Duật, Ngữ văn 9, Tập 1)
=== Hết ===
(Đề thi có 01 trang)
Họ tên thí sinh: …………………………………………..Số báo danh:………………………..

5


.

HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT
NĂM HỌC 2017-2018
Môn: Ngữ văn
(Hướng dẫn chấm có 03 trang)

CÂU

ĐÁP ÁN
ĐIỂM

- Chỉ ra được hai biện pháp tu từ trong các biện pháp sau: điệp từ, câu hỏi
1
tu từ, liệt kê
+ Điệp từ: vì ai.
+ Câu hỏi tu từ: Vì ai... Vì ai thao thức bạc đầu vì ai?
0,5
0,5
+ Liệt kê những nhọc nhằn vất vả của mẹ: chân dẫm gai, áo phai
Câu 1 màu,tất tả, dãi dầu, thao thức bạc đầu...
- Tác dụng của các biện pháp tu từ
1
+ Khắc sâu những nỗi vất vả của mẹ: hình ảnh người mẹ tảo tần, hi sinh
thầm lặng nhận lấy mọi vất vả, gian nan để cho con được bình yên, hạnh
0,5
phúc.
+ Thể hiện nỗi xót xa, day dứt của người con khi hồi tưởng về mẹ.
0,5
a. Đoạn văn trên được trích từ văn bản Bàn về đọc sách của tác giả Chu
0,5
Quang Tiềm
Phương thức biểu đạt chính của đoạn văn: nghị luận
0,5
b. Viết đoạn văn bàn về chủ đề: Đọc sách giúp con người trưởng thành cả
2
về trí tuệ và nhân cách (Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách song cần
phải đảm bảo các ý sau):
- Đọc sách giúp con người trưởng thành về trí tuệ: Sách là kho báu lưu giữ
tri thức của nhân loại tích lũy suốt mấy nghìn năm. Vì vậy, sách mang đến 0,75
cho người đọc sự hiểu biết phong phú, sâu rộng về thiên nhiên, con người
Câu 2 và cuộc sống. Sách giúp con người vượt qua mọi giới hạn thời gian và

không gian...
- Đọc sách giúp con người trưởng thành về nhân cách: Những cuốn sách
thực sự có giá trị bao giờ cũng chứa đựng những tư tưởng, tình cảm đúng
đắn, sâu sắc của nhà văn. Đọc sách, con người sẽ biết khinh ghét, xa rời
0,75
cái xấu, cái ác; biết yêu và hướng tới cái thiện, cái đẹp... Sách đánh thức
trong tâm hồn người đọc những cảm xúc đẹp, khơi lên những suy ngẫm,
trăn trở giúp con người tự giáo dục, tự hoàn thiện bản thân...
- Cần phải biết cách chọn và cách đọc sách để “tận hưởng” được những
0,5
tác dụng lớn lao, kì diệu đó...
A. Yêu cầu về kĩ năng:
- Bài viết phải được tổ chức thành bài làm văn hoàn chỉnh.
- Biết vận dụng kĩ năng nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ.
Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt trôi chảy; hạn chế lỗi chính tả, dùng từ, ngữ
pháp.
B. Yêu cầu về kiến thức:
Câu 3
Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách song cần đạt được những ý cơ
bản sau:
0,5
1. Giới thiệu chung về tác giả, tác phẩm và đoạn thơ.
6


.

- Phạm Tiến Duật là một trong những gương mặt tiêu biểu của thế hệ các
nhà thơ trẻ thời chống Mĩ cứu nước. Thơ Phạm Tiến Duật có giọng điệu
tự nhiên, tinh nghịch mà sôi nổi, tươi trẻ, đã góp phần làm sống mãi hình

ảnh thế hệ thanh niên thời chống Mĩ – đặc biệt là lớp trẻ ở tuyến đường
Trường Sơn.
- Bài thơ viết năm 1969, được in trong tập Vầng trăng quầng lửa. Ba khổ
thơ cuối để lại ấn tượng trong lòng độc giả về cuộc chiến tranh ác liệt trên
tuyến đường Trường Sơn và phẩm chất cao đẹp của người lính lái xe.
2. Cảm nhận về đoạn thơ.
a. Hình ảnh những chiếc xe không kính
- Những chiếc xe không kính là một hình ảnh thực, thực đến trần trụi: cửa
kính vỡ, không có đèn, không có mui, thùng xe xước... tạo nên sự độc đáo
của hình ảnh thơ phù hợp với tâm hồn ưa thích cái lạ của nhà thơ.
- Qua hình ảnh những chiếc xe không kính đi từ trong bom rơi, vẫn băng
ra chiến trường ta thấy được bức tranh hiện thực của đất nước trong đau
thương mà anh dũng, hiên ngang.
=> Hình ảnh thực của những chiếc xe không kính góp phần làm nổi bật vẻ
đẹp lãng mạn, dũng cảm của người lính lái xe, nổi bật chất thơ của tuổi trẻ
hiên ngang, dũng cảm vượt qua thiếu thốn, gian khổ, hiểm nguy của chiến
tranh.
b. Vẻ đẹp hình tượng người lính lái xe
- Tình đồng chí đồng đội của người lính lái xe được nảy sinh và hình
thành khi cùng trải qua chiến tranh ác liệt
+ Các anh đã trải qua bom đạn của chiến tranh với tinh thần phơi phới.
Trong bom đạn hiểm nguy những chiếc xe không kính vừa thoát khỏi cái
chết trong gang tấc giờ đây đã họp thành đội ngũ anh hùng: đội ngũ của
những chiếc xe không kính. Họ là những người từ bốn phương cùng lý
tưởng chiến đấu, gặp nhau thành bạn bè.
+ Tình thương yêu đồng chí đồng đội là bản chất, là sức mạnh của người
lính không hề thay đổi. Cái “bắt tay qua cửa kính vỡ rồi" của những
người lính chứa đựng sự động viên, thân thiện và cả một niềm tin chiến
thắng.
=> Sự khốc liệt của chiến tranh đã tạo nên những tiểu đội xe không kính,

đã gắn bó những con người có tinh thần sắt lửa lại với nhau như anh em,
bè bạn cùng chung nhiệm vụ. Khó khăn, thử thách không chỉ giúp con
người tôi rèn ý chí mà còn giúp cho tình bạn thêm gắn bó, keo sơn.
- Cuộc trú quân dã chiến của tiểu đội xe không kính ngắn ngủi mà thắm
tình đồng chí, tình đồng đội
+ Cảnh đoàn viên tri kỷ của người lính được gợi lên qua các chi tiết: "bếp
Hoàng Cầm”, “chung bát đũa", “võng mắc chông chênh". Đời lính vốn
giản dị, bình dị mà lại rất sang trọng, đàng hoàng, đậm đà tình cảm gia
đình. Tiểu đội xe không kính đã trở thành một tiểu gia đình chan chứa
tình thương.
+ Sau một bữa cơm thân mật, một vài câu chuyện thân tình lúc nằm võng,
những người lính trẻ lại lên đường. Tiền phương vẫy gọi:
7

4

0,5

3
1

0,5

0,5

1

0,5

.

Lại đi, lại đi trời xanh thêm.
Điệp ngữ “lại đi" diễn tả nhịp bước hành quân, những cung đường, những
chặng đường tiến quân lên phía trước của tiểu đội xe không kính. Hình
ảnh "trời xanh thêm" là một nét vẽ tài hoa mang ý nghĩa tượng trưng sâu
sắc: lạc quan, yêu đời, chứa chan hy vọng.
=> Đoạn thơ thể hiện đời sống sinh hoạt vật chất và tinh thần người lính
thời đánh Mĩ rất độc đáo mà ta ít gặp trong thơ thời ấy.
- Ý chí chiến đấu vì giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc
+ Chiếc xe đầy thương tích và chiến tích: không kính, không đèn, không
mui xe, thùng xe bị xước. Chiếc xe vận tải quân sự mang tầm vóc những
anh hùng lẫm liệt vô danh. ''Không” mà lại “có", có “một trái tim" của
người lính - trái tim rực lửa, sẵn sàng hy sinh, chiến đấu vì sự nghiệp
giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc.
+ Giọng thơ, ý thơ trở nên mạnh mẽ, hào hùng. Quyết tâm chiến đấu và
chí khí anh hùng của người lính không có bom đạn nào của quân thù có
thể làm lay chuyển được.
=> Đoạn thơ có ba khổ, khổ nào cũng có hình ảnh chiếc xe và hình ảnh
anh bộ đội, cái ác liệt cùng sự anh hùng. Từ những chiếc xe tải không
kính trên tuyến đường Trường Sơn, ta thấy được tinh thần ung dung bình
tĩnh, hiên ngang dũng cảm của người lính lái xe. Mỗi khổ thơ hiện lên
một vẻ đẹp của người chiến sỹ: tình cảm đồng chí, đồng đội nồng ấm và
tình yêu Tổ quốc thiêng liêng cao cả.
c. Nét đặc sắc nghệ thuật.
- Khai thác chất liệu hiện thực của đời sống chiến tranh: những chiếc xe
không kính và phẩm chất cao đẹp của người lính lái xe Trường Sơn.
- Giọng điệu ngang tàng pha chất tinh nghịch, hóm hỉnh, đậm chất lính
- Ngôn ngữ giản dị, mộc mạc đậm chất văn xuôi, hình ảnh thơ sáng tạo,
độc đáo

3. Đánh giá chung
- Đoạn thơ giúp người đọc hiểu rõ hơn về hiện thực đất nước những năm
đau thương mà anh hùng, hiểu rõ hơn về người lính lái xe – thế hệ trẻ thời
chống Mĩ tràn đầy khí phách và tâm hồn lãng mạn, biết sống đẹp, ý thức
sâu sắc về trách nhiệm của tuổi trẻ trước vận mệnh của đất nước, trong
gian khổ, hi sinh mà vẫn lạc quan phơi phới.
- Đoạn thơ nói riêng, bài thơ nói chung tiêu biểu cho hồn thơ Phạm Tiến
Duật khỏe khoắn, tự nhiên mang âm hưởng sử thi và cảm hứng lãng mạn
của thơ ca cách mạng những năm kháng chiến chống Mĩ.

0,5

1

0,5

0,5

0,5

0,5

Lưu ý: Điểm bài thi là tổng điểm thành phần của các câu hỏi trong đề thi, điểm bài
thi được cho theo thang điểm từ điểm 0 đến điểm 10, điểm lẻ đến 0,25.

8


.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BÌNH ĐỊNH

Đề chính thức

KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
NĂM HỌC 2017- 2018
MÔN THI: NGỮ VĂN
NGÀY THI: 13-6-2017
Thời gian làm bài: 120 phút(không kể thời gian phát đề)

Câu 1: (4.0 điểm)
Đọc kĩ đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
“Nghe gọi, con bé giật mình, tròn mắt nhìn. Nó ngơ ngác, lạ lùng. Còn anh, anh không
ghìm nổi xúc động. Mỗi lần bị xúc động, vết thẹo dài bên má phải lại đỏ ửng lên, giần
giật, trông rất dễ sợ. Với vẻ mặt xúc động ấy và hai tay vẫn đưa về phía trước, anh chầm
chậm bước tới, giọng lặp bặp run run...”
(Chiếc lược ngà,Nguyễn Quang Sáng, Ngữ văn 9, tập 1, NXB Giáo dục)
a.Tìm các từ láy có trong đoạn trích.
b.Tìm từ địa phương và cho biết từ đó thuộc phương ngữ nào?
c.Tìm khởi ngữ trong đoạn trích.
d.Câu cuối trong đoạn trích thuộc kiểu câu gì? Vì sao?
Câu 2: (6,0 điểm)
Trong truyện ngắn Bến quê, Nguyễn Minh Châu đã để cho nhân vật Tuấn miễn
cưỡng làm theo lời yêu cầu khẩn khoản của Nhĩ –“...con sang bên kia sông hộ bố...” nhưng
sau đó Tuấn lại “ sà vào một đám người chơi phá cờ thế trên hè phố” và có thể lỡ chuyến
đò ngang duy nhất trong ngày.
Cảm nhận của em về ý nghĩa của sự việc trên.
---- HẾT ---CÓ SKKN CỦA TẤT CẢ CÁC MÔN CẤP 1-2
11 đề đáp án Văn 6 AMSTERDAM=20k

19 đề-10 đáp án vào 6 Tiếng Việt=20k
20 đề đáp án KS đầu năm Văn 6,7,8,9=30k/1 khối
15 ĐỀ ĐÁP ÁN KHẢO SÁT VĂN 6,7,8,9 LẦN 1,2,3=30k/1 lần/1 khối
15 ĐỀ ĐÁP ÁN THI THỬ VĂN 9 LẦN 1,2,3=30k/1 lần
20 ĐỀ ĐÁP ÁN KIỂM TRA HỌC KỲ I (II) VĂN 6,7,8,9=30k/1 khối/1 kỳ
20 ĐỀ ĐÁP ÁN KIỂM TRA GIỮA HỌC KỲ I (II) VĂN 6,7,8,9=30k/1 khối/1 kỳ
20 ĐỀ ĐÁP ÁN VĂN VÀO 10 CÁC TỈNH 2017-2018=20k
38 ĐỀ ĐÁP ÁN VĂN VÀO 10 CÁC TỈNH 2018-2019=40k
59 ĐỀ ĐÁP ÁN VĂN VÀO 10 CÁC TỈNH 2019-2020=60k
31 ĐỀ-19 ĐÁP ÁN CHUYÊN VĂN VÀO 10 CÁC TỈNH 2019-2020=30k
ĐỀ CƯƠNG GIỮA HK2 VĂN 7 CÓ ĐÁP ÁN=30k
Giáo án bồi dưỡng HSG Văn 7(23 buổi-63 trang)=50k
TẶNG:
Giáo án bồi dưỡng HSG Văn 7,8,9
45 de-dap an on thi Ngu van vao 10
500 CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM VÀ TỰ LUẬN NGỮ VĂN 6
110 bài tập đọc hiểu chọn lọc có lời giải chi tiết
CÁCH VIẾT BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VĂN HỌC
Cách thanh toán: Thanh toán qua tài khoản ngân hàng. Nội dung chuyển khoản: tailieu + < số điện thoại >
Số T/K VietinBank: 101867967584; Chủ T/K: Nguyễn Thiên Hương
Cách nhận tài liệu: Tài liệu sẽ được gửi vào email của bạn hoặc qua Zalo 0946095198

9


.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BÌNH ĐỊNH

KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
NĂM HỌC 2017- 2018

HƯỚNG DẪN CHẤM(Đề chính thức)
MÔN: NGỮ VĂN (gồm có 02 trang)
I.Hướng dẫn chung
- Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của hướng dẫn chấm để đảm bảo đánh giá tổng quát
bài làm của thí sinh, tránh đếm ý cho điểm.
-Do đặc trưng của bộ môn Ngữ văn nên giám khảo cần chủ động, linh hoạt trong việc vận
dụng đáp án và thang điểm. Cần trân trọng, khích lệ những bài viết có ý tưởng sâu sắc,
phát hiện độc đáo, sáng tạo, giọng văn cảm xúc, chân thật.
- Nếu thí sinh giải quyết vấn đề theo cách riêng nhưng đáp ứng được yêu cầu cơ bản của
đề bài, giám khảo vẫn căn cứ đáp án cho điểm.
- Điểm toàn bài được tính đến mức lẻ 0,25.
II. Đáp án và biểu điểm
Câu 1 (4.0 điểm):
Câu
1a

Đáp án

Điểm

Các từ láy có trong đoạn: ngơ ngác, lạ lùng, giần giật, chầm 1,5 đ(phát hiện mỗi
chậm, lặp bặp, run run.

từ láy được 0.25đ)

Từ địa phương: Vết thẹo

0,5đ

Thuộc phương ngữ Nam Bộ

0,5đ

1c

Khởi ngữ trong đoạn: Còn anh

0,5đ

1d

Câu cuối trong đoạn trích thuộc kiểu câu đơn hoặc câu trần

0,5đ

1b

thuật.
Vì thành phần nòng cốt câu là một cụm chủ-vị hoặc vì câu

0,5đ

kể, miêu tả một sự việc.
Câu 2 (6.0điểm):
Yêu cầu cần đạt
1.Yêu cầu về kĩ năng:
Thí sinh biết cách làm bài văn nghị luận văn học. Bố cục đầy đủ, kết cấu chặt

chẽ. Hành văn trong sáng, cảm xúc.Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đạt câu
10

Điểm


.
thông thường.
2.Yêu cầu về kiến thức:Thí sinh có thể trình bày nhiều cách khác nhau miễn là
nêu được một số ý cơ bản sau:
2.1 Giới thiệu tác giả, tác phẩm, nêu được vấn đề cần nghị luận.

1.0

2.2 Cảm nhận về ý nghĩa sự việc:
- Tạo ra được một nghịch lí trớ trêu: Nhĩ phát hiện ra vẻ đẹp lạ lùng của bãi bồi

1.5

bên kia sông và khát khao được đặt chân lên bãi bồi ấy khi anh không thể đi lại
được. Còn với Tuấn, việc đến bãi bồi bên kia sông là điều dễ dàng nhưng anh lại
không hiểu làm việc đó để làm gì vì anh không thấy được vẻ đẹp của bãi bồi bên
kia sông và càng không hiểu được khát khao của cha mình.
- Chỉ ra cho chúng ta thấy con người ta khó tránh khỏi những ham muốn xa vời:

1.5

Hiện tại của anh con trai chính là quá khứ của Nhĩ....Anh con trai đang sống
những tháng ngày như Nhĩ đã từng sống, đang ham mê những điều như Nhĩ đã
từng ham mê và đang không nhận ra giá trị của cái bình dị, thân thuộc, gần gũi

như Nhĩ đã từng không nhận ra. Cũng như Nhĩ trước đây, anh con trai đang bị lôi
cuốn bởi những điều “ vòng vèo”, “chùng chình”...
-Sự việc trên còn có ý nghĩa thức tỉnh: Cuộc chơi phá cờ thế mang ý nghĩa biểu

1.5

tượng. Đó là những ham muốn xa vời luôn lôi cuốn con người ta... Từ đó nhà
văn muốn khẳng định: người ta khó có thể nhận ra và tìm đến được với vẻ đẹp
bình dị mà bền vững của cuộc sống đời thường chừng nào vẫn còn bị những ham
muốn xa vời lôi cuốn. Và đừng vì những ham muốn xa vời mà thờ ơ, hờ hững để
rồi lãng quên giá trị đích thực của cuộc sống. Hãy biết khám phá và biết nâng niu,
trân trọng vẻ đẹp của cuộc sống khi chưa muộn...
2.3 Đánh giá khái quát ý nghĩa tư tưởng và đặc sắc nghệ thuật của sự việc trong
tác phẩm.
Lưu ý: Chỉ cho điểm tối đa khi thí sinh đáp ứng cả hai yêu cầu về kĩ năng và
kiến thức

11

0.5


.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BÌNH DƯƠNG

Đề chính thức

KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT

NĂM HỌC 2017- 2018
MÔN THI: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút(không kể thời gian phát đề)

Câu 1 (2.0 điểm)
Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu đề:
Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
Ta làm con chim hót
Ta làm một nhành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến.
(Ngữ văn 9, tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam)
a. Đoạn thơ được trích từ tác phẩm nào? Cho biết tên tác giả?
b. Em hiểu như thế nào về nhan đề bài thơ?
c. Xác định một biện pháp tu từ mà em thích nhất trong đoạn thơ trên và cho biết
tác dụng của biện pháp tu từ đó?
d. Đoạn thơ gợi cho em suy nghĩ gì về cuộc sống có ý nghĩa của mỗi con người?
Câu 2 (1.0 điểm)
Chỉ ra và giải thich lỗi sai giữa các câu trong đoạn văn sau:
Đoàn thuyền đánh cá ra khơi trong cảnh màn đêm buông xuống. Sóng biển cài
then, đêm sập cửa, vũ trụ đi vào yên tĩnh, vắng lặng. Bốn bề không còn một tiếng động. Lá
cờ nhỏ sáng bừng trên đỉnh cột buồm bay phần phật, gió ào ào dữ dội.
Câu 3 (2.0 điểm)
“Ung thư xuất phát từ nhiều nguyên nhân nhưng một trong số đó là môi trường
sống ở nước ta quá độc hại. Chúng ta ăn bẩn, uống bẩn, thở bẩn, ở bẩn. Các hóa chất nguy
hiểm cho sức khỏe ở khắp nơi, ngấm vào cơ thể người bằng nhiều cách, trong đó mối nguy
hiểm lớn nhất là thực phẩm độc hại đến từ những kẻ kinh doanh bất lương.”

(Dẫn theo , ngày 27-3-2016)
Em hãy viết một đoạn nghị luận xã hội (khoảng 15-20 dòng) trình bày suy nghĩ về mối nguy
hiểm lớn nhất được nhắc trong đoạn trên.
Câu 4 (5.0 điểm). Phân tích nhân vật anh thanh niên trong đoạn trích truyện Lặng lẽ Sa Pa
của Nguyễn Thành Long.
(Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam)
---------------Hết---------------

12


.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BÌNH DƯƠNG

Đề chính thức

KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
NĂM HỌC 2017- 2018
MÔN THI: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút(không kể thời gian phát đề)
HƯỚNG DẪN CHẤM

A. Hướng dẫn chung
-Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm của
thí sinh, tránh cách đếm ý chấm điểm.
-Do đặc trưng bộ môn nên giám khảo chủ động, linh hoạt trong việc vận dụng đáp án và
thang điểm, khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo.
B. Hướng dẫn cụ thể

Câu

Câu 1
(2.0đ)

Câu 2
(1.0đ)
Câu 3
(2.0đ)

Đáp án
a. Đoạn thơ trích từ tác phẩm Mùa xuân nho nhỏ;
- Tác giả: Thanh Hải.
b. Nhan đề “Mùa xuân nho nhỏ”: là hình ảnh mang ý nghĩa ẩn dụ sâu sắc; thể hiện ước
nguyện chân thành của nhà thơ – muốn làm một mùa xuân nho nhỏ, sống đẹp, sống có
ích, được cống hiến cho đất nước, góp mùa xuân của mình vào mùa xuân lớn của dân
tộc, của cuộc đời chung.
c. Xác định một trong các biện pháp tu từ sau và nêu tác dụng hợp lí.
So sánh: Đất nước như vì sao
Điệp ngữ: Ta làm…. Ta làm
Ẩn dụ: con chim hót, cành hoa, một nốt trầm
d. Cuộc sống có ý nghĩa khi ta sống tốt đẹp; sống có ích, biết cống hiến…
(học sinh có thể diễn đạt theo nhiều cách nhưng đảm bảo hợp lý, giám khảo cho điểm)
Xác định lỗi sai:
Lỗi liên kết về nội dung, nội dung các câu trong đoạn mâu thuẫn nhau: màn đêm buông
xuống…vũ trụ yên tĩnh, vắng lặng. Bốn bề không một tiếng động >< lá cờ nhỏ sáng
bừng trên đỉnh cột buồm bay phần phật, gió ào ào dữ dội.
Em hãy viết một đoạn nghị luận xã hội (khoảng 15-20 dòng) trình bày suy nghĩ về mối
nguy hiểm lớn nhất được nhắc trong đoạn trên.
*Yêu cầu về kỹ năng:

- Học sinh biết cách viết một đoạn văn nghị luận theo đúng yêu cầu của đề (khoảng
15-20 dòng; đoạn văn có đủ ba phần; mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn; các câu trong
đoạn đảm bảo tính liên kết).
- Diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi dùng từ, đặt câu, lỗi chính tả; chữ viết rõ ràng.
*Yêu cầu về kiến thức: Học sinh có những kiến thức về đời sống, có thể diễn đạt nhiều
cách khác nhau nhưng đảm bảo các ý cơ bản sau:
1. Giới thiệu vấn đề: Thực phẩm độc hại đến từ những kẻ kinh doanh bất lương là
mối nguy hiểm lớn.
2. Triển khai vấn đê: (Lý lẽ có kèm dẫn chứng)
- Thực phẩm độc hại: thực phẩm bẩn, mất vệ sinh; thực phẩm không an toàn, chứa
hóa chất độc hại, vượt mức cho phép... tác động tiêu cực đến sức khỏe và tính mạng
con người…
- Biểu hiện như thịt có chất tạo nạc, chất tăng trưởng; rau chứa thuốc trừ sâu; thịt thối
thịt chết, cá tôm ướp hóa chất.. trở thành thực phẩm bán cho người dân tiêu dùng.
- Tác hại của thực phẩm bẩn: gây tâm lý hoang mang; gây ảnh hưởng kinh tế; không
cung cấp chất dinh dưỡng; tác hại nặng nề nhất là gây bệnh tật nguy hiểm đe dọa
tính mạng con người (nhất là bệnh ung thư đáng báo động)

13

Điểm
0,25
0,25
0,25
0,25

0,5

0,25
0,25

0,5
0,5

0,25
1,5


.

Câu 4
(5.0đ)

- Nguyên nhân thực phẩm bẩn tồn tại: sự xuống cấp về lương tâm, đạo đức, thói hám
lợi của người sản xuất; sản xuất, canh tác, gieo trồng trong môi trường bị ô nhiễm
trầm trọng
từ đất đai, nguồn nước đến không khí; ý thức người tiêu dùng chưa cao do thiếu khả
năng nhận diện thực phẩm bẩn hoặc ham của rẻ; các cơ quan chức năng quyết liệt xử lý
các vi phạm an toàn vệ sinh thực phẩm..
- Biện pháp ngăn ngừa: Nâng cao ý thức, tuyên truyền về vấn đề an toàn vệ sinh thực
phẩm để đảm bảo sức khỏe của xã hội; Mỗi người ý thức chung tay cùng xã hội đẩy
lùi thực phẩm bẩn bằng những hành động thiết thực; Biện pháp xử lý nặng, kiên
quyết, nghiêm minh đối với việc sản xuất thực phẩm bẩn…
3. Kết thúc vấn đề: Nhận thức của bản thân và hành động thiết thực.
0,25
Phân tích nhân vật anh thanh niên trong đoạn trích truyện Lặng lẽ Sa Pa của
Nguyễn Thành Long. (Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam).
*Yêu cầu về kỹ năng: Hiểu đúng yêu cầu của đề bài và vận dụng tốt kỹ năng làm bài
nghị luận về nhân vật trong tác phẩm truyện, bài có kết cấu chặt chẽ, bố cục rõ ràng,
diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi dùng từ, đặt câu, lỗi chính tả.
*Yêu cầu về kỹ năng: Học sinh có thể diễn đạt theo nhiều cách khác nhau nhưng bài

làm cần đảm bảo các ý cơ bản:
1. Giới thiệu chung
0,5
- Giới thiệu tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh sáng tác.
- Giới thiệu nhân vật.
2. Phân tích
4,0
a. Nội dung:
a. Giới thiệu khái quát
b. Phân tích nhân vật:
- Ngoại hình: Một anh thanh niên “hai mươi bảy tuổi…. tầm vóc bé nhỏ, nét mặt rạng
rỡ…”
- Nghề nghiệp: Cán bộ khí tượng.
- Hoàn cảnh sống và làm việc: đầy khó khăn, gian khổ, thử thách (đỉnh Yên Sơn cao
2600m…)
- Vẻ đẹp tính cách và phẩm chất:
+ Sống có lý tưởng, yêu nghề, có tinh thần trách nhiệm.
+ Làm chủ bản thân, sống lạc quan vui vẻ, biết tổ chức cuộc sống.
+ Cởi mở, quý trọng tình cảm, khao khát gặp gỡ, trò chuyện với mọi người.
+ Khiêm tốn, chân thành
+…….
(Yêu cầu lý lẽ kèm với việc nêu dẫn chứng phù hợp, biết cách phân tích các dẫn chứng
để làm rõ các đặc điểm của nhân vật.)
c. Đánh giá nhân vật: Người thanh niên sống có lý tưởng cao đẹp, làm việc và cống
hiến hết mình cho đất nước  hình tượng tiêu biểu cho vẻ đẹp của người lao động
mới.
b. Nghệ thuật
- Nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc, tạo tình huống truyện tự nhiên, kết hợp tự sự
với trữ tình, miêu tả nhân vật ở nhiều điểm nhìn, ngôn ngữ trong sáng.
3.

-

Đánh giá chung, nêu suy nghĩ, tình cảm của bản thân.
Tác phẩm ca ngợi vẻ đẹp của con người lao động, thể hiện ý nghĩa cao quý của
những cống hiến thầm lặng cho đất nước.
Nêu suy nghĩ riêng.

0,5

(Trên đây có tính chất gợi ý, giám khảo trân trọng những suy nghĩ riêng, phát hiện
sự sáng tạo của học sinh)
14


.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG

Đề chính thức

KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
NĂM HỌC 2017- 2018
MÔN THI: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút(không kể thời gian phát đề)

Câu 1. (1,0 điểm)
Trong các từ nho nhỏ, tươi tốt, bọt bèo, lạnh lùng, từ nào là từ ghép, từ nào là từ láy?
Câu 2. (1,0 điểm)
Trong hai tổ hợp từ Lá lành đùm lá rách, Cây nhà lá vườn, hãy cho biết tổ hợp từ nào là

thành ngữ, tổ hợp từ nào là tục ngữ? Giải thích ngắn gọn nghĩa của một trong hai tổ hợp từ
đó.
Câu 3. (3,0 điểm)
Vũ Khoan cho rằng: Cái yếu của người Việt Nam “là khả năng thực hành và sáng tạo bị
hạn chế do lối học chay, học vẹt nặng nề”.
(Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới, Ngữ văn 9, Tập hai)
Viết một đoạn văn hoặc bài văn ngắn trình bày suy nghĩ của em về phương pháp học tập
nhằm khắc phục cái yếu đó.
Câu 4. (5,0 điểm)
Cảm nhận của em về vẻ đẹp của đoạn trích sau:
Tôi hãy còn nhớ buổi chiều hôm đó – buổi chiều sau một ngày mưa rừng, giọt mưa còn
đọng trên lá, rừng sáng lấp lánh. Đang ngồi làm việc dưới tấm ni lông nóc, tôi bỗng nghe
tiếng kêu. Từ con đường mòn chạy lẫn trong rừng sâu, anh hớt hải chạy về, tay cầm khúc
ngà đưa lên khoe với tôi. Mặt anh hớn hở như một đứa trẻ được quà.
Sau đó anh lấy vỏ đạn hai mươi li của Mĩ, đập mỏng làm thành một cây cưa nhỏ, cưa
khúc ngà thành từng miếng nhỏ. Những lúc rỗi, anh cưa từng chiếc răng lược, thận trọng, tỉ
mỉ và cố công như người thợ bạc. Chẳng hiểu sao tôi thích ngồi nhìn anh làm và cảm thấy
vui vui khi thấy bụi ngà rơi mỗi lúc một nhiều. Một ngày, anh cưa được một vài răng. Không
bao lâu sau, cây lược được hoàn thành. Cây lược dài độ hơn một tấc, bề ngang độ ba phân
rưỡi, cây lược cho con gái, cây lược dùng để chải mái tóc dài, cây lược chỉ có một hàng
răng thưa. Trên sống lưng lược có khắc một hàng chữ nhỏ mà anh đã gò lưng, tẩn mẩn khắc
từng nét: “Yêu nhớ tặng Thu con của ba”. Cây lược ngà ấy chưa chải được mái tóc của con,
nhưng nó như gỡ rối được phần nào tâm trạng của anh. Những đêm nhớ con, anh ít nhớ đến
nỗi hối hận đánh con, nhớ con, anh lấy cây lược ra ngắm nghía rồi mài lên tóc cho cây lược
thêm bóng, thêm mượt. Có cây lược, anh càng mong gặp lại con. Nhưng rồi một chuyện
không may xảy ra. Một ngày cuối năm năm mươi tám – năm đó ta chưa võ trang – trong một
trận càn lớn của quân Mĩ – ngụy, anh Sáu bị hi sinh. Anh bị viên đạn của máy bay Mĩ bắn
vào ngực. Trong giờ phút cuối cùng, không còn đủ sức trăng trối lại điều gì, hình như chỉ có
tình cha con là không thể chết được, anh đưa tay vào túi, móc cây lược, đưa cho tôi và nhìn
tôi một hồi lâu. Tôi không đủ lời lẽ để tả lại cái nhìn ấy, chỉ biết rằng, cho đến bây giờ, thỉnh

thoảng tôi cứ nhớ lại đôi mắt của anh.
- Tôi sẽ mang về trao tận tay cho cháu.
Tôi cúi xuống gần anh và khẽ nói. Đến lúc ấy, anh mới nhắm mắt đi xuôi.
(Trích Chiếc lược ngà, Nguyễn Quang Sáng, Ngữ văn 9, Tập một)
- Hết 15


.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG

KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
NĂM HỌC 2017- 2018

HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN

I. Hướng dẫn chung:
- Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài
làm của thí sinh (câu 3, câu 4); tránh cách chấm đếm ý cho điểm.
- Do đặc trưng của bộ môn Ngữ văn nên giám khảo cần chủ động, linh hoạt trong việc
vận dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo.
- Giám khảo có thể cho điểm lẻ đến 0,25. Điểm toàn bài không làm tròn số.
II. Đáp án và thang điểm
Câu
Nội dung
Điểm
- Từ ghép: tươi tốt, bọt bèo.
1,0
1

- Từ láy: nho nhỏ, lạnh lùng.
- Mỗi từ đúng được 0,25 điểm. Mỗi từ sai trừ 0,25 điểm.
- Thành ngữ: Cây nhà lá vườn; tục ngữ: Lá lành đùm lá rách.
2
0,5
- Mỗi tổ hợp từ đúng được 0,25 điểm. Mỗi tổ hợp từ sai trừ 0,25 điểm.
- Giải thích một trong hai thành ngữ, tục ngữ sau:
0,5
+ Cây nhà lá vườn: Sản phẩm tự làm ra hoặc sẵn có.
+ Lá lành đùm lá rách: Những người có điều kiện đùm bọc, cưu mang, giúp đỡ
những người khó khăn, hoạn nạn.
(Thí sinh có thể nói cách khác miễn sao hiểu đúng ý)
1. Đảm bảo cấu trúc một đoạn văn hoặc bài văn ngắn; đúng quy tắc chính tả, 0,25
dùng từ, đặt câu.
3
2. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Phương pháp học tập hiệu quả để khắc 0,25
phục hạn chế về khả năng thực hành và sáng tạo của người Việt Nam.
3. Vận dụng tốt các thao tác lập luận để triển khai vấn đề nghị luận:
2,25
a) Giải thích:
- Cái yếu của người Việt Nam là sự hạn chế về khả năng thực hành và sáng tạo 0,75
do cách học nặng về lí thuyết, thụ động về tư duy.
- Phương pháp học tập là cách thức để người học tiếp thu và lĩnh hội tri thức.
- Người học cần lựa chọn phương pháp học tập hiệu quả để khắc phục cái yếu
của người Việt Nam.
b) Bàn luận:
- Thí sinh cần mô tả về phương pháp học tập và nêu ý nghĩa của phương pháp 1,25
học tập đó. Thí sinh có thể trình bày một hoặc một số phương pháp học tập để
khắc phục hạn chế về khả năng thực hành và sáng tạo như: vận dụng lí thuyết
vào cuộc sống; tích cực, chủ động trong tiếp thu; tự học, tự nghiên cứu…

- Phê phán thái độ coi thường vai trò của phương pháp học tập, lối học chay,
học vẹt…
c) Rút ra bài học:
Nhận thức được vai trò quan trọng của việc lựa chọn phương pháp học tập
hiệu quả để phát huy năng lực của người học và rút ra bài học phù hợp cho bản 0,25
thân.
4. Sáng tạo: Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị 0,25
luận.
16


.

4

1. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận (có đủ các phần mở bài, thân bài và kết
bài); viết đúng quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.
2. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Vẻ đẹp về nội dung và nghệ thuật của
đoạn trích.
3. Vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng
để triển khai vấn đề nghị luận:
3.1. Giới thiệu về tác giả, tác phẩm và đoạn trích.
3.2. Cảm nhận về vẻ đẹp đoạn trích:
a) Vẻ đẹp của tấm lòng người cha:
- Tình yêu thương con thắm thiết, sâu nặng và cao đẹp:
+ Đoạn trích thể hiện nhiều trạng thái cảm xúc khác nhau của nhân vật ông
Sáu nhưng những cảm xúc ấy đều hướng về đứa con gái thân yêu trong hoàn
cảnh xa cách: day dứt, ân hận vì đã đánh con khi nóng giận; mong muốn làm
một chiếc lược ngà cho bé Thu; vui mừng, sung sướng khi tìm được khúc ngà;
nhớ thương, khao khát gặp lại con...

+ Ông Sáu tỉ mỉ cưa từng chiếc răng lược, tẩn mẩn khắc từng nét chữ yêu
thương, dành hết tâm trí, công sức vào việc làm cây lược để thực hiện lời dặn
của bé Thu. Chiếc lược ngà là một vật quý giá, thiêng liêng, làm dịu đi nỗi ân
hận và chứa đựng tấm lòng yêu thương thắm thiết, sâu nặng của người cha
dành cho con gái trong hoàn cảnh chiến tranh.
+ Việc ông Sáu trao lại chiếc lược cho người bạn thân trước lúc hi sinh bộc lộ
ước nguyện cao đẹp, thiêng liêng của người cha và khẳng định sức sống của
tình cha con trong hoàn cảnh chiến tranh khốc liệt.
- Tấm lòng yêu thương con của ông Sáu được đặt trong một tình huống đau
thương:
Ông Sáu làm chiếc lược cho bé Thu nhưng chưa được gặp lại con thì ông
đã hi sinh. Tình huống truyện này vừa tỏa sáng tấm lòng của người cha vừa
khẳng định sức sống bất diệt của tình cảm cha con. Nó vượt lên trên sự xa
cách, gian khổ, mất mát vì chiến tranh.
b) Đặc sắc nghệ thuật:
- Việc lựa chọn nhân vật kể chuyện là người bạn thân của ông Sáu khiến cho
câu chuyện chân thực, xúc động.
- Xây dựng tình huống éo le, hình ảnh mang ý nghĩa biểu tượng; ngôn ngữ
giản dị, giàu cảm xúc.
- Miêu tả tâm lí nhân vật sâu sắc.
3.3. Đánh giá chung:
- Với những giá trị nghệ thuật đặc sắc, đoạn trích đã thể hiện tập trung vẻ đẹp
của tấm lòng người cha dành cho con gái.
- Đoạn trích mang đến cho người đọc cảm nhận thấm thía về những đau
thương, mất mát do chiến tranh gây ra; nhưng trên hết là sự khẳng định sức
sống bất diệt của tình cha con sâu nặng và cao đẹp.
4. Sáng tạo: Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị
luận.

17

0,5
0,25

0,25
3,0
1,5

0,5

1,0

0,5

0,5


.

KÌ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
NĂM HỌC 2017 - 2018
Môn thi: NGỮ VĂN
Ngày thi: 09 tháng 6 năm 2017
Thời gian làm bài: 120 phút

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HÀ NỘI
ĐỀ CHÍNH THỨC

Phần I (4 điểm)

Mở đầu bài thơ Nói với con, nhà thơ Y Phương viết:
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười
(Ngữ văn 9, tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2016)
1. Ghi lại chính xác 7 dòng tiếp theo những dòng thơ trên. (1 điểm)
2. Cách miêu tả bước chân con “chạm tiếng nói”, “tới tiếng cười” có gì đặc biệt? Qua đó,
tác giả đã thể hiện được điều gì? (1 điểm)
3. Hãy trình bày suy nghĩ của em (khoảng 12 câu) về quan niệm: Được sống trong tình yêu
thương là hạnh phúc của mỗi con người. (2 điểm)
Phần II (6 điểm)
Cho đoạn trích:
“Ông nằm vật trên giường vắt tay lên trán nghĩ ngợi vẩn vơ. Ông lại nghĩ về cái làng
của ông, lại nghĩ đến những ngày cùng làm việc với anh em. Ô, sao mà độ ấy vui thế. Ông
thấy mình như trẻ ra. Cũng hát hỏng, bông phèng, cũng đào, cũng cuốc mê man suốt ngày.
Trong lòng ông lão lại thấy náo nức hằn lên. Ông lại muốn về làng, lại muốn được cùng anh
em đào đường đắp ụ, xẻ hào, khuân đá... Không biết cái chòi gác ở đầu làng đã dựng xong
chưa? Những đường hầm bí mật chắc còn là khướt lắm. Chao ôi ! Ông lão nhớ làng, nhớ cái
làng quá.”
(Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2016)
1. Đoạn văn trên được trích từ truyện ngắn nào? Của ai? Nêu hoàn cảnh ra đời của truyện
ngắn này. (1 điểm)
2.Dòng cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật ông lão được thể hiện qua việc nhắc lại các từ, cụm
từ nào trong đoạn trích? Trong dòng cảm xúc, suy nghĩ ấy có những kỉ niệm nào của ông với
làng kháng chiến?(1 điểm).
3. Xét về mục đích nói, câu văn “Không biết cái chòi gác ở đầu làng đã dựng xong chưa?”
thuộc kiểu câu gì? Vì sao nỗi trăn trở của ông lão trong câu văn đó lại là một biểu hiện của
tình cảm công dân? (1 điểm)
4. Với hiểu biết của em về truyện ngắn trên, hãy viết một đoạn văn quy nạp khoảng 12 câu,

có sử dụng câu ghép và phép thế (gạch dưới câu ghép và từ ngữ được dùng làm phép thế) để
khẳng định: Truyện đã khắc họa thành công hình ảnh những người nông dân trong kháng
chiến. (3 điểm)
HẾT
Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm

18


.

KÌ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
NĂM HỌC 2017 - 2018
Môn thi: NGỮ VĂN
Ngày thi: 09 tháng 6 năm 2017
HƯỚNG DẪN CHẤM

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HÀ NỘI

A. Lưu ý chung:
1. Cán bộ chấm thi cần nắm vững Hướng dẫn chấm của Sở Giáo dục và Đào tạo để
đánh giá tổng quát bài làm của thí sinh, tránh đếm ý cho điểm. Do đặc trưng của môn Ngữ
văn nên cần chủ động, linh hoạt trong quá trình chấm, bài làm của thí sinh cần được đánh
giá tổng quát, tôn trọng ý tưởng đúng của nguời viết, chỉ cho điểm tối đa những bài viết có
sáng tạo.
2. Việc chi tiết hóa điểm số của các câu (nếu có)trong Hướng dẫn chấm phải được
thống nhất trong Ban Chấm thi và bảo đảm không sai lệch với tổng điểm của mỗi câu.
3. Bài thi được chấm theo thang điểm 10, lẻ đến 0,25; không làm tròn điểm.
B. Hướng dẫn cụ thể:

Phần I (4 điểm)
NỘI DUNG

Thang
điểm

Câu 1

Chép đúng, đủ đoạn thơ như bản in trong sách giáo khoa Ngữ văn 9 1,0
(Mỗi chữ ghi sai trừ 0,25)

Câu 2

Cách miêu tả đặc biệt vì tiếng nói tiếng cười là âm thanh, niềm vui 0,5
trừu tượng, vô hình mà chân con lại có thể bước chạm tới được
Qua đó, tác giả thể hiện:
+ Không khí đầm ấm, quấn quýt, yêu thương;

0,25

+ Cảm nhận về sự kì diệu của tình yêu thương và hạnh phúc gia đình. 0,25
Câu 3

Nội dung:
+ Bày tỏ nhận xét, suy nghĩ, thái độ của bản thân (đồng tình, bổ sung 0,5
hoặc có thể đối thoại) với quan niệm Được sống trong tình yêu
thương là hạnh phúc của mỗi người;
0,5
+ Bàn luận về những biểu hiện và mối quan hệ giữa tình yêu thương
và hạnh phúc;

+ Liên hệ với những ứng xử của bản thân với mọi người để mang lại 0,5
hạnh phúc cho bản thân và mọi người.
- Hình thức: Biết lựa chọn kết hợp các phương thức biểu đạt và trình 0,5
bày theo cách thức riêng, bảo đảm dung lượng, có trình tự mạch lạc,
diễn đạt rõ ý.
19


.
Phần II (6 điểm)
Câu 1

Câu 2

Truyện ngắn: Làng (0,25); Tác giả: Kim Lân (0,25)

0,5

Năm 1948 hoặc giai đoạn đầu của thời kì kháng chiến chống Pháp

0,5

Ghi lại được 4 trong số các từ, cụm từ được nhắc lại (làng, lại nghĩ,
cũng, lại muốn, nhớ, cái làng).

0,5

Ghi lại được 2 trong số các kỉ niệm của nhân vật về làng kháng chiến 0,5
(những ngày cùng làm việc với anh em; hát hỏng, bông phèng, cũng
đào, cũng cuốc mê man suốt ngày; cùng anh em đào đường đắp ụ, xẻ

hào, khuân đá)
Câu 3

Câu văn thuộc kiểu câu nghi vấn

0,5

Vì lúc nào ông Hai cũng lo cho việc chung – việc làng, việc nước, 0,5
việc kháng chiến.
Câu 4

- Nội dung:
+ Xác định được các nhân vật nông dân trong truyện (ông Hai, mụ 0,75
chủ nhà, người đàn bà…)
+ Có đề cập đến yếu tố nghệ thuật liên quan đến việc khắc họa 0,5
nhân vật
+ Chỉ ra điểm chung của nhân vật: những người nông dân yêu
0,5
nước, ghét Việt gian.
- Hình thức:
+ Bảo đảm dung lượng, có trình tự mạch lạc, diễn đạt rõ ý; không 0,25
mắc lỗi chính tả, ngữ pháp;
+ Đúng đoạn văn quy nạp (0.5 điểm), có sử dụng phép thế để liên kết 1
câu (0.25 điểm), có câu ghép (0,25 điểm)
Do yêu cầu khái quát về “những người nông dân trong kháng chiến”,
những bài chỉ tập trung vào nhân vật ông Hai mà không đề cập đến các
nhân vật khác trong tác phẩm, GK cho không quá 2.0 điểm.

20

.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HẢI DƯƠNG

ĐỀ CHÍNH THỨC

KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10THPT
NĂM HỌC 2017 - 2018
Môn thi: Ngữ văn
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề
(Đề thi gồm 01 trang)

Câu 1: (2.5 điểm)
Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
"- Kẻ bạc mệnh này duyên phận hẩm hiu, chồng con rẫy bỏ, điều đâu bay buộc, tiếng chịu
nhuốc nhơ, thần sông có linh, xin ngài chứng giám. Thiếp nếu đoan trang giữ tiết, trinh bạch
gìn lòng, vào nước xin làm ngọc Mị Nương, xuống nước xin làm cọ Ngu mĩ. Nhược bằng
lòng chim dạ cá, lừa chồng dối con, dưới xin làm mồi cho cả tôm, trên xin làm cơm cho diều
quạ, và xin khắp mọi người phỉ nhổ."
(Sách giáo khoa Ngữ văn 9, Tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, 2017)
a. Đoạn văn trên trích trong tác phẩm nào? Tác phẩm đó do nhà văn nào sáng tác?
b. Đây là lời thoại của ai? Lời thoại đó được nhân vật nói trong hoàn cảnh nào?
c. Qua lời thoại, nhân vật đã bộc lộ tâm trạng và phẩm chất gì?
Câu 2: (3.0 điểm)Trong bài hát Bụi phấn của nhạc sĩ Vũ Hoàng (Ý thơ của Lê Văn Lộc) có
đoạn ca từ sau: "...Em yêu phút giây này
Thầy em tóc như bạc thêm
Bạc thêm vì bụi phấn
Để cho em bài học hay..."

(Theo 50 bài hát thiếu nhi hay nhất, NXB Văn hoá thông tin, 2005, trang 10)
Từ lời ca trên, em hãy viết bài văn trình bày suy nghĩ về lòng biết ơn thầy cô.
Câu 3: (5,0 điểm) Trình bày những cảm nhận của em về bức tranh thiên nhiên, hình ảnh đất
nước và tấm lòng nhà thơ thể hiện trong đoạn thơ sau:
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy quanh lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao.
Đất nước bốn nghìn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước..
(Mùa xuân nho nhỏ" - Thanh Hải, Theo SGK Ngữ văn 9, Tập 2, NXB Giáo dục Việt Nam,
2017)
---- HẾT ---21


.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HẢI DƯƠNG

Câu

1

2

HƯỚNG DẪN CHẤM
ĐỀ THI TUYỂN SINH LỚP 10 TỈNH HẢI DƯƠNG
NĂM 2018
Môn thi: NGỮ VĂN

Đáp án
Điểm
a. Đoạn văn trích trong tác phẩm "Chuyện người con gái Nam Xương"
("Truyền kì mạn lục" - 0,25)
0,25
b. Đây là lời thoại của nhân vật VN
0,25
- Lời thoại được VN nói ở bến Hoàng Giang, tước khi trẫm mình tự tử. 0,25
c. Lời thoại đã bộc lộ tâm trạng đau đớn, tuyệt vọng của nhân vật khi bị 0,5
chồng nghi oan.
- Lời thoại đó cũng làm rõ thêm phẩm chất đoan trang cao đẹp, tấm lòng 0,5
thủy chung, trinh bạch của VN.
- Nêu được vấn đề nghị luận rõ ràng
0,25
* Giải thích
- Nội dung lời ca: Niểm xúc động, lòng yêu mến trước hình ảnh người
thầy với những vất vả, khó nhọc để đem đến những bài học hay cho trò.
- Từ niểm xúc động, yêu mến đó, lời ca gợi cho những thế hệ học trò lòng
biết ơn thầy cô.

* Phân tích, lí giải:
- Thầy cô như cha mẹ, nuôi dưỡng tâm hồn, tình cảm cho học trò qua 0,5
từng bào học; bồi đáp kiến thức, rèn luyện kĩ năng để hình thành những (đạt 1/3
năng lực, phẩm chất, giúp học trò hoàn thiện nhân cách để trưởng thành
ý
trong cuộc sống.
được
- Thầy cô như những người bạn lớn để chia sẻ tâm tình, đồng hành trên 0,25)
từng bước đường đời, nâng đỡ, dìu dắt qua từng những khó khăn trở ngại
trong học tập và cuộc sống; cảnh báo, nhắc nhở những nguy cơ sai lầm.
- Thầy cô như người dẫn đường, thắp sáng ước mơ, nuôi dưỡng niềm tin,
gợi mở con đường tới tương lai.
* Biểu hiện của lòng biết ơn thầy cô
0,5
- Vâng lời, lễ phép, tôn trọng thầy cô.
- Tích cực học tập, rèn luyện để hoàn thiện bản thân và đạt thành tích cao
trong học tập, thành công trong c/s chính là cách tốt nhất để đèn đáp công
ơn thầy cô.
- Học trò biết ơn thầy cô thể hiện cách cư xử có trước có sau theo chuẩn
mực đạo đức, góp phần nối tiếp truyền thống "uống nước nhớ nguồn",
"Tôn sư trọng đạo" của dân tộc.
- Thể hiện và hoàn thiện nhân cách đạo đức con người.
- Đem lại niềm vui, niềm hạnh phúc và cảm hứng cho thầy cô, để thầy cô
có thêm động lực, tiếp tục con đường nhọc nhằn gian khổ mà vinh quang
của mình.
* Bàn luận mở rộng:
- Để hình thành và thể hiện lòng biết ơn đối với thầy cô, người học trò 0,25
cần có sự thấu hiểu ý nghĩa của những điều thầy cô mang lại cho mình
22

.

3

trong hiện tại và cả trong tương lai. Học trò không chỉ cần tình cảm mà
cần có sự tinh tế, nhạy cảm, thể hiện lòng tri ân đúng cách với thầy cô.
- Cần phê phán những biểu hiện của sự vô ơn, bội bạc, hư hỗn với thầy
cô. (Cần lựa chọn dẫn chứng từ thực tế để làm rõ)
* Liên hệ bản thân, rút ra bài học nhận thức và hành động.
- Lời bài hát thấm thía, xúc động, đã gieo, gợi bao suy nghĩ, tâm tình,
luôn đồng hành với bao thế hệ học trò khi còn ngồi trên ghế nhà trường.
- Cần hình thành những hiểu biết về truyền thống tôn sư trọng đạo và
những yêu cầu mới của thời đại để sống đúng, sống tốt, có tình nghĩa với
thầy cô
- Học tập, rèn luyện ntn?
* Dẫn dắt, giới thiệu vấn đề nghị luận. (Tg, tp)
- TH là nhà thơ có đóng góp lớn cho nền thơ ca dân tộc. Thơ TH chân
chất, bình dị mà đôn hậu, sâu lắng.
- BT "MXNN" được TH viết khi nằm trên giường bệnh mà vẫn thể hiện
được niềm yêu mến thiết tha với c/s, với đất nước và ước nguyện dâng
hiến cho đất nước, cho cđ của nhà thơ.
- Đoạn thơ đã thể hiện một cách tinh tế, sâu lắng bức tranh thiên nhiên,
hình ảnh đất nước và tình cảm của nhà thơ.
1. Mùa xuân của thiên nhiên, đất trời. (Khổ 1)
* Bức tranh mùa xuân được gợi tả bằng những nét vẽ chấm phá giàu sức
biểu cảm và bằng một lối miêu tả tinh tế:
- Hình ảnh đơn sơ, giản dị mà gần gũi: dòng sông xanh, bông hoa tím,
chim chiền chiện hót vang trời.
- Cách miêu tả tinh tế, tài hoa trong chính sự giản dị của bút pháp:

+ Đảo động từ "mọc" gợi ra cái động trong cái tĩnh, làm nổi bật sức sống
của mùa xuân thiên nhiên.
+ Phối màu trên nền xanh mênh mông và tĩnh lặng của dòng sông, sắc
tím biếc của bông hoa tạo nên một vẻ đẹp dịu dàng và gợi niềm xao
xuyến. Trong cách phối màu, TH bộc lộ một tâm hồn Huế dịu dàng.
+ Sử dụng từ để hỏi, từ hô gọi (ơi, chi) tạo giọng điệu thiết tha, trìu mến
để diễn tả tinh tế mối giao hòa, giao cảm giữa lòng người với tn.
+ Sử dụng hệ thống động từ (mọc, hót) gợi tả sự vận động của sức xuân
trong từng hình ảnh thiên nhiên bình dị.
+ Âm thanh chim chiền chiện hót vang trời tạo nên một mùa xuận rộn rã,
không gian khoáng đạt.
* Cảm xúc được gần gũi, niểm yêu mến thiết tha khi mở rộng tấm lòng để
đón từng giọt xuân tươi sáng:
- Ẩn dụ cđcg "giọt long lanh"
- Niềm say sưa, ngây ngất của nhà thơ trước vẻ đẹp của thiên nhiên đất
trời lúc vào xuân được gửi gắm qua hành động đưa tay hứng từng giọt
nước - giọt âm thanh - giọt ánh sáng của đất trời.
2. Mùa xuân của đất nước. (K2,3)
* Khổ 2:
- Hình ảnh nổi bật: người cầm súng, người ra đồng": hoán dụ gợi liên
23

0,25
0,25

0,75

1,25

2,0

.

tưởng đến nhiệm vụ chiến đấu bảo vệ tq và lao động xây dựng quê
hương, đất nước.
- Phát hiện quan trọng: con người đã làm nên mùa xuân của quê hương,
đất nước:
+ Từ "mùa xuân" đặt trước hình ảnh người cầm súng, người ra đồng nối
tiếp nguồn cảm hứng về bức tranh xuân tươi đẹp, tràn đầy sức sống.
+ Hình ảnh người cầm súng gắn với lộc giắt đầy quanh lưng, người ra
đồng gắn với lộc trải dài nương mạ vừa là hình ảnh thực, vừa là hình ảnh
ẩn dụ gợi tả sức xuân trong lọc biếc chồi non.
+ Sử dụng từ Mùa xuân và lộc điệp lại ở mỗi đầu mỗi câu thơ, nhà thơ đã
gợi ra một cuộc sống đang lên, đang sinh sôi bất tận từ bàn tay con người
và trong không gian đất nước. Trong cái nhìn của nhà thơ, con người đi
tới đâu là mùa xuân theo tới đó, trên tuyền tuyến, trên ruộng đồng.
- Cảm nhận của nhà thơ về mùa xuân đất nước tràn đầy sức sống, náo
nức, mê say:
+ Điệp cấu trúc ngữ pháp: Tất cả như hối hả/ Tất cả như xôn xao tạo nhịp
gấp gáp, đầy sôi nổi, thể hiện cảm xúc rạo rực, phấn chấn.
+ Từ ngữ giàu sức gợi: hối hả, xôn xao vừa gợi không khí khẩn trương,
vừa gợi sức sống căng tràn, rạo rực.
* Khổ 3: Suy tư sâu lắng về đất nước: chính sức lực, tâm trí và những
nỗ lực, cố gắng của con người đã làm nên đất nước giàu truyền thống.
- Sd từ ngữ giàu sức biểu cảm vất vả, gian lao với cụm từ bốn ngàn năm
gợi một quá trình bền bỉ lao động và chiến đấu để tạo thành dòng chảy
lịch sử của đất nước.- Phép so sánh độc đáo:... vừa thể hiện cái nhìn trìu
mến vừa thể hiện niềm tin vào quy luật tất yếu để đi lên của đất nước
cũng là niềm tin mãnh liệt vào những gì tốt đẹp ở tương lai.

3. Khái quát nội dung, nghệ thuật của đoạn thơ.
- Đoạn thơ đã làm nổi bật vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên, hình ảnh đất
nước, tình cảm và tấm lòng của nhà thơ với đất nước, với cuộc đời.
- Thiên nhiên mùa xuân tươi đẹp, tràn đầy sức sống và mang hồn riêng
xứ Huế.
- Đất nước trong mùa xuân luôn vận động đi tới tương lai bằng sự nỗ lực
trong lao động và trong chiến đấu của con người.
- Nhà thơ không trực tiếp bộc lộ cx, song qua cách nhìn, cách cảm nhận
và miêu tả, qua những suy tư sâu lắng được gửi gắm trong đoạn thơ, nhà
thơ đã bộc lộ niềm say đắm với thiên nhiên, tình yêu thiết tha trước cuộc
đời và niềm tin mãnh liệt vào tương lai đất nước.
- Trong đoạn thơ đã thể hiện một nghệ thuật tinh tế: ngôn ngữ giản dị,
trong sáng; hình ảnh gợi tả, gợi cảm; sử dụng đa dạng các phương tiện,
biện pháp tu từ để tạo nên những câu thơ vừa mộc mạc, vừa tinh tế, một
giọng thơ vừa tha thiết, vừa sôi nổi, vừa sâu lắng.
KB: Ở vị trí mở đầu, đoạn thơ đã góp phần quan trọng thể hiện cái nhìn,
cách cảm nhận độc đáo của nhà thơ để tạo nên sự hoàn thiện của taphẩm
- Liên hệ: bày tỏ suy nghĩ.
24

0,5

0,5