Bài thuyết trình Sinh thái học môi trường: Ứng dụng các quy luật sinh thái trong nông nghiệp và bảo vệ môi trường

Trường Đại Học Nông Lâm TP.Hồ Chí Minh

Sinh thái học môi trường

Chuyên đề

ỨNG DỤNG CÁC QUY LUẬT SINH THÁI TRONG 
NÔNG NGHIỆP VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
Giáo viên hướng dẫn

Nguyễn Thị Hà Vy


Thành viên nhóm:
Võ Minh Triều
Đỗ Minh Quân
Trần Hùng An
14163015
Nguyễn Văn Chung
Võ Xuân Huy
Trần Anh Vinh

14163298
14163216

14163041
14163102
14163321


KHÁ I NIÊM VÊ

̣
̀  CÁ C QUY LUÂT SINH THA
̣
́I

Ø

Mỗi nhân tố sinh thái chỉ có thể biểu hiện hoàn toàn tác động khi các nhân 
tố khác đang hoạt động đầy đủ.
Ví dụ: Đất có đủ muối khoáng, cây chỉ có thể hấp thụ tốt khi đất có độ ẩm thích hợp.

Nước, ánh 
sáng, phân 
bón, ...
 

Ø

1. Quy luật tác động tổng hợ
p: 

Cây phát 
triển tốt


KHÁ I NIÊM VÊ
̣
̀  CÁ C QUY LUÂT SINH THA
̣
́I

Ø

Ø

Ø

Ø

2. Qui luật giới hạn sinh thái Shelford (1911, 
1972)

Giới hạn cường độ 1 nhân tố sinh thái mà sinh vật chịu đựng được gọi là giới 
hạn sinh thái của sinh vật đó.
Cường độ có lợi nhất cho sinh vật, gọi là điểm cực thuận.

Sinh vật có  giới hạn sinh thái rộng, ta nói: “rộng nhiệt”, “rộng muối”. Và 
ngược lại.
Ví dụ: 

Giới hạn nhiệt độ của cá rô phi ở Việt 

Giới hạn nhiệt độ xương rồng sa 


KHÁ I NIÊM VÊ
̣
̀  CÁ C QUY LUÂT SINH THA
̣
́I
3. Qui luật tác động không đồng đều của yếu tố sinh thái lên 

chức phận sống của cơ thể
Ø

Ø

Các yếu  tố  sinh  thái  có ảnh hưởng  khác nhau  lên các chức phận sống  của cơ 
 thể,  nó cực thuận đối với quá trình này nhưng  có hại hoặc  nguy  hiểm  cho  quá 
trình khác.
Ví dụ: 
Giai  đoạn  thành 
thục  sinh  sản,  giai 
Giai đoạn sau  ấu 
đoạn  đẻ  trứng  và 
trùng  chỉ  sống  ở 
ấu  trùng  con  sống 
những  nơi  có 
ở  nơi  có  nồng  độ 
nồng độ  muối 
muối  (32  –  36 
thấp 
(10 
– 
o/oo), độ pH = 8.
25o/oo)  (nước 
lợ)
Loài tôm he (Penaeus merguiensis) 


KHÁ I NIÊM VÊ
̣

̀  CÁ C QUY LUÂT SINH THA
̣
́I
4. Qui luật tác động qua lại giữa sinh vật và môi 
trường
Ø

Ø

Các nhân tố sinh thái của môi trường  ảnh hưởng đến sinh vật. Ngược lại 
sinh vật cũng làm ảnh hưởng và thay đổi các nhân tố môi trường.
Ví dụ: Cây rừng rụng lá  các sinh vật phân hủy hoạt động tăng độ phì cho 
đất  giữ nước, đất không xói mòn.
Sinh  vật  phân 
hủy  chất  hữu 
cơ  thành  vô 
cơ 


KHÁ I NIÊM VÊ
̣
̀  CÁ C QUY LUÂT SINH THA
̣
́I
5.  Quy  luật  lượng  tối  thiểu  (Justus  Von  Liebig  đề  xuất  năm 
1840)
Ø

Ø

Chất  giới  hạn  năng  suất  cây  trồng  là  chất  có  hàm  lượng  mà  cây  có  thể  sử 
dụng đươc gần với lượng tối thiểu cần thiết mà cây trồng có nhu cầu.
Ví dụ: Trong điều kiện ánh sáng cao nhiều loai cây trồng cần lượng Zn trong 
đất cao. Nếu lượng Zn trong đất thấp sẽ trở thành yếu tố hạn chế.

Zn
Zn
Zn

Zn

Zn


KHÁ I NIÊM VÊ
̣
̀  CÁ C QUY LUÂT SINH THA
̣
́I

6.  Quy  luật  tháp  sinh 
thái
Ø

Ø

Ø

Trong lưới thức ăn của hệ sinh thái, sinh vật ở mắt lưới càng xa vị  trí sinh 
vật sản xuất có tổng lượng sinh khối càng nhỏ.

Tháp sinh thái được tính trên 3 hình thức: năng lượng, sinh khối, chuỗi thức ăn.

Ví dụ: 

Tháp sinh khối

Tháp năng lượng


ỨNG DỤNG CÁC QUY LUẬT SINH THÁI TRONG
 NÔNG NGHIỆP VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
NÔNG NGHIỆP 
v

Cây  trồng  sinh  trưởng  và  phát  triển  tốt,  đạt 
được  năng  suất    cao  thì  cần  phải  có  đủ  các 
yếu tố: ánh sáng, độ ẩm, nước, muối khoáng, 
...

Nhu cầu dinh dưỡng của cây trồng


ỨNG DỤNG CÁC QUY LUẬT SINH THÁI TRONG
 NÔNG NGHIỆP VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
NÔNG NGHIỆP 
v

Bảo quản nông sản: Bảo quản lạnh hoăc sấy khô 
ức chế sự phát triển của vi sinh vât phân hủy.

Thanh long được bảo quản 
lạnh

Thanh long để ngoài môi 
trường


ỨNG DỤNG CÁC QUY LUẬT SINH THÁI TRONG
 NÔNG NGHIỆP VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
NÔNG NGHIỆP 
v

Trồng trọt, chăn nuôi tại những vùng hoặc  
thời điểm mà cường đô các nhân tố dao dao 
động gần điểm cực thuận.


ỨNG DỤNG CÁC QUY LUẬT SINH THÁI TRONG
 NÔNG NGHIỆP VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
NÔNG NGHIỆP 
v

Hiểu  biết  được  quy  luật  này,  con  người  có  thể 
biết  các  thời  kỳ  trong  chu  kỳ  sống  sinh  vật  để 
nuôi  trồng,  bảo  vệ  hoặc  đánh  bắt  vào  lúc  thích 
hợp.
Thay đổi 
 độ mặn 
phù hợp 
với các chu 

kì phát 
triển của 
tôm


ỨNG DỤNG CÁC QUY LUẬT SINH THÁI TRONG
 NÔNG NGHIỆP VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
NÔNG NGHIỆP 
v

Bón phân hữu cơ  các sinh vật phân hủy hoạt 
động tăng độ phì cho đất   cây phát triển tốt, 
duy trì qua nhiều vụ mùa.

Người dân bón phân hữu cơ 


ỨNG DỤNG CÁC QUY LUẬT SINH THÁI TRONG
 NÔNG NGHIỆP VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
NÔNG NGHIỆP 
v

Trồng xen cây họ đậu với một số loài cây khác vì 
hầu hết các loài cây họ đậu  đêu có khả năng cố 
định Nitơ nhờ vi khuẩn Ri­zô­bium  đất màu 
mỡ.
Ngô
 Lạc

ỨNG DỤNG CÁC QUY LUẬT SINH THÁI TRONG
 NÔNG NGHIỆP VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
NÔNG NGHIỆP 
v

Biết  được  chất  giới  hạn  năng  suất    đưa  ra 
phương  pháp  xử  lý  phù   hợp  để  lấy lại  năng 
suất.
Giảm 
lượng 
 cá hoặc 
tăng nồng 
độ Oxi
Nồng độ ôxy trong ao nuôi cá có mật độ cao 
giới hạn năng suất cá.


ỨNG DỤNG CÁC QUY LUẬT SINH THÁI TRONG
 NÔNG NGHIỆP VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
NÔNG NGHIỆP 
v

Tìm được nguồn thức ăn cho vật nuôi từ thiên 
nhiên. 


ỨNG DỤNG CÁC QUY LUẬT SINH THÁI TRONG
 NÔNG NGHIỆP VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
NÔNG NGHIỆP 
v

Trồng và nuôi những vật nuôi liên quan tới nhau 
và có thể cung cấp chất dinh dưỡng cho nhau.


ỨNG DỤNG CÁC QUY LUẬT SINH THÁI TRONG
 NÔNG NGHIỆP VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
  Ệ MÔI TRƯỜNG
BẢO V

PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG


ỨNG DỤNG CÁC QUY LUẬT SINH THÁI TRONG
 NÔNG NGHIỆP VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
 
BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

Mô hình 
xử lý 

XỬ LÝ NƯỚC THẢI


ỨNG DỤNG CÁC QUY LUẬT SINH THÁI TRONG
 NÔNG NGHIỆP VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

XỬ LÝ NƯỚC THẢI

Ô nhiễm do nước thải sinh hoạt


ỨNG DỤNG CÁC QUY LUẬT SINH THÁI TRONG
 NÔNG NGHIỆP VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

XỬ LÝ NƯỚC THẢI

Phương án
 xử lý 
nước thải 
sinh hoạt
Mô hình xử lý nước thải sinh hoạt nhờ thực vật  


ỨNG DỤNG CÁC QUY LUẬT SINH THÁI TRONG
 NÔNG NGHIỆP VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

XỬ LÝ NƯỚC THẢI

Phương án
 xử lý 
nước thải 
sinh hoạt
Thực vật phủ bề mặt phải được lựa chọn 
dựa vào khả năng hấp thu chất thải

ỨNG DỤNG CÁC QUY LUẬT SINH THÁI TRONG
 NÔNG NGHIỆP VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

XỬ LÝ NƯỚC THẢI

Cơ chế loại thải chất ô nhiễm trong hệ sinh thái

Phương án
 xử lý 
nước thải 
sinh hoạt


ỨNG DỤNG CÁC QUY LUẬT SINH THÁI TRONG
 NÔNG NGHIỆP VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

XỬ LÝ NƯỚC THẢI

Hệ sinh thái đất ngập nước đã được ứng dụng 
ở nhiều nơi trên thế giới

Phương án
 xử lý 
nước thải 
sinh hoạt


ỨNG DỤNG CÁC QUY LUẬT SINH THÁI TRONG

 NÔNG NGHIỆP VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG

Phương án
 xử lý 
nước thải 
sinh hoạt

XỬ LÝ NƯỚC THẢI
Hồ sinh học