Trường Tiểu học Đồng Cương
Chuyên đề môn Mĩ thuật lớp 4
BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ
VẬN DỤNG QUI TRÌNH VẼ BIỂU CẢM VÀO VẼ TRANH TĨNH VẬT
LỚP 4
A. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Giáo dục đang thay đổi và phát triển từng ngày, đòi hỏi giáo viên phải
liên tục cập nhật thông tin và kinh nghiệm để theo kịp quá trình phát triển.
Trước đây người ta tin rằng trẻ em chỉ học hiệu quả nhất nếu giáo viên giảng
giải kiến thức một cách rõ ràng, cịn học sinh thì nghe và ghi nhớ đầy đủ kiến
thức đó. Trọng tâm của dạy học là kiến thức mà các em tiếp thu được. Các
nghiên cứu gần đây cho thấy trẻ em học hiệu quả nhất khi các em được tích
cực tham gia vào q trình học tập. Dạy học đã chuyển từ giảng giải - ghi
nhớ sang tổ chức của giáo viên - hoạt động của học sinh. Trọng tâm dạy học
đã thay đổi từ kiến thức mà học sinh thu được thành bản thân quá trình học
của học sinh.
Với sự thay đổi về phương pháp dạy học Mĩ thuật mới theo dự án Đan
Mạch. Giáo viên cần đặt người học vào trung tâm của việc dạy. Điều này có
nghĩa là giáo viên cần dạy theo cách cho phép người học được tham gia một
cách tích cực vào bài dạy, trải nghiệm và làm việc để tự học, tự lĩnh hội kiến
thức ở mức độ sâu hơn. Giáo viên cung cấp các hoạt động cho học sinh làm
để giúp các em được học đúng nhu cầu, đúng trình độ của mình (khơng q
Trường Tiểu học Đồng Cương
Chuyên đề môn Mĩ thuật lớp 4
khó và cũng khơng q dễ để tránh hiện tượng nản trí hoặc buồn chán ở học
sinh). Các hoạt động này nên có sức hấp dẫn và có tính chất kích thích đối
với học sinh, giúp các em tự tìm tòi, tự khám phá các kiến thức một cách tốt
nhất. Các em sẽ có cơ hội được làm việc theo từng đơi hoặc theo nhóm nhỏ
để cùng nhau thảo luận và chia sẻ ý kiến.
Giáo dục Mĩ thuật kích thích mọi giác quan và kết hợp nhiều trải nghiệm
của học sinh. Những trải nghiệm này chính là các yếu tố khởi đầu trong các
quy trình dạy và học Mĩ thuật. Hình thức giao tiếp thơng qua hình ảnh sẽ giúp
học sinh mở rộng vốn ngơn ngữ của mình, đúng như câu ngạn ngữ Trung
Quốc: "Nghe rồi sẽ quên, nhìn rồi sẽ nhớ, chỉ có tự làm thì sẽ hiểu"
Đối với học sinh tiểu học việc quan sát để ghi nhớ và đánh dấu mọi quá
trình các sự vật, hiện tượng là một điều cịn khó khăn. Việc đặt ra những mục
tiêu học tập thực tế, có thể đạt được với cả lớp, với các nhóm và với từng cá
nhân học sinh có thể gây ảnh hưởng tích cực đối với sự hứng thú học tập của
học sinh khi chúng đạt được mục tiêu đề ra. Các mục tiêu đặt ra phải mang
tính thách thức vừa đủ đối với trẻ để các em cảm thấy thực sự đạt được cái gì
đó đáng giá. Khen ngợi các em khi các em đáng được khen cũng là một yếu
tố tích cực để khuyến khích, động viên các em và có nhiều phương pháp thực
hiện như những tràng vỗ tay, những lời nhận xét tích cực cũng giúp các em
thêm phấn chấn để cuối cùng đạt được kết quả sẽ là những sản phẩm vơ cùng
hấp dẫn, độc đáo và có tính sáng tạo của các em.
Trường Tiểu học Đồng Cương
Chuyên đề môn Mĩ thuật lớp 4
Quy trình vẽ biểu cảm là một trong bảy quy trình mĩ thuật thử nghiệm của
dự án SAEPS. Đó là vẽ hình ảnh bằng sự quan sát kết hợp tay và mắt mà
khơng nhìn vào giấy hướng tới hình vẽ mang tính biểu đạt cao. Những bức vẽ
sẽ rất ấn tượng và đôi khi rất hài hước. Để sử dụng phương pháp này thực sự
có hiệu quả thì các em phải ln có thói quen quan sát một cách tập trung và
có tính sáng tạo, hình dung được các nét tự nhiên của vẽ biểu cảm.
Để vận dụng tốt phương pháp mới này tôi chọn chuyên đề “ Vận dụng
quy trình vẽ biểu cảm vào vẽ tranh tĩnh vật cho học sinh lớp 4” nhằm phát
huy khả năng tìm tịi, sáng tạo của học sinh Tiểu học nói chung và học sinh
lớp 4 nói riêng trong cách làm bài của các em.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
1. Mục tiêu chủ đề 10 của lớp 4
- Giáo dục thẩm mĩ tạo điều kiện cho các em cảm nhận cái đẹp và vận dụng
kiến thức kĩ năng Nghệ thuật vào học tập và sinh hoạt hàng ngày.
- Đánh giá theo thông tư 22. Đánh giá để động viên học sinh là chính, giúp
Học sinh tự tin hơn trong cuộc sống, hứng thú và tiến bộ trong học tập.
- Thông qua bài học Chủ đề 10: Tĩnh vật lớp 4 GV hướng dẫn HS đạt được:
+ Nhận biết được tranh tĩnh vật vẽ theo quan sát và tranh tĩnh vật biểu cảm .
+ Vẽ được bức tranh tĩnh vật theo quan sát và biểu cảm theo ý thích .
+ Giới thiệu, nhận xét và nêu được cảm nhận về sản phẩm của mình, của bạn.
Trường Tiểu học Đồng Cương
Chuyên đề môn Mĩ thuật lớp 4
- Cung cấp cho HS những hiểu biết ban đầu về cách làm và kĩ năng cần thiết
để HS hoàn thành bài tập.
- Phát huy trí tưởng tượng, tìm tịi, sáng tạo góp phần vào hình thành nhân
cách con người lao động mới.
2. Phương pháp và hình thức tổ chức:
- Phương pháp: Vận dụng quy trình vẽ cùng nhau, vẽ biểu cảm
- Hình thức hoạt động cá nhân, nhóm.
3. Thực trạng:
*Thuận lợi:
Được sự quan tâm của ngành Giáo dục, BGH nhà trường đã tạo điều kiện
cho tôi dạy 1 tiết/ lớp, tổ chun mơn, anh chị em trong tồn trường đã tạo
điều kiện cơ sở vật chất cũng như về trang thiết bị dạy học. Đặc biệt là sự nỗ
lực của các em HS đã giúp đỡ cho tơi hồn thành chun đề này.
*Khó khăn:
+ Thiếu phịng học bộ mơn nên việc đồ dùng chuyển đi chuyển lại có khó
khăn, sản phẩm của các em không được lưu ngân hàng và trưng bày.
+ Nhận thức của các bậc phụ huynh chưa coi trọng mơn học cịn cho rằng
đó là mơn phụ, không cần học và không cần đầu tư đồ dùng học sinh nên rất
khó khăn khi thực hiện bài dạy cũng như bài học.
Trường Tiểu học Đồng Cương
Chuyên đề môn Mĩ thuật lớp 4
+ Học sinh bước đầu thực hiện phương pháp học mới sẽ gặp lúng túng
trong việc trao đổi nội dung để thống nhất chủ đề vẽ tranh, phác họa bố cục,
các mảng chính trước khi vẽ chi tiết, nhất là cảm nhận của các em khi vẽ
khơng nhìn giấy, các em chưa biết biểu đạt và tư duy các em cịn lúng túng
khi khơng nhìn giấy để vẽ...
4. Kết quả thực trạng trên:
Giáo viên dạy mĩ thuật phải có nhiều thời gian đầu tư vào tiết học sao
cho phù hợp với đối tượng hoc sinh. Nhưng những khó khăn trên không phải
là trở ngại đối với HS bởi các em đến với môn mĩ thuật là đến với sự đam mê
và niềm vui hạnh phúc chắc chắn các em sẽ vượt qua khó khăn này.
GV cần được sắp xếp thời gian để các em được trải nghiệm làm ra sản
phẩm và các em đánh giá sản phẩm của mình và chia sẻ cùng bạn các em say
xưa với sản phẩm của mình làm ra. Với phương pháp mới dạy tích hợp được
rất nhiều mơn đã kích thích được sự tương tác, tư duy sáng tạo của HS giúp
phát triển nhận thức khả năng biểu đạt và giao tiếp thông qua hình ảnh, khám
phá và hiểu được thơng qua nghệ thuật thị giác hình thành các kĩ năng sống,
u thích cái đẹp và biết vận dụng cái đẹp vào cuộc sống sinh hoạt học tập
hàng ngày. Các em học và trải nghiệm qua tác phẩm mĩ thuật của mình chia
sẻ kinh nghiệm với bạn, biểu đạt được ý kiến, khơi dậy tư duy sáng tạo.
Khi vận dụng phương pháp mới này người GV phải có tâm huyết với
nghề để chuẩn bị chu đáo cho bài dạy một cách hợp lý.
Trường Tiểu học Đồng Cương
Chuyên đề môn Mĩ thuật lớp 4
Đánh giá sản phẩm GV cho các em được trình bày ý tưởng và suy nghĩ
về tình cảm của các em thơng qua sản phẩm của mình. Sau đó mới hướng dẫn
thêm cho các em gợi mở cho các em qua sản phẩm của các em: “ Nếu em làm
như thế này … chắc chắn sản phẩm của em sẽ cịn đẹp hơn, có ý nghĩa hơn.
Em nghĩ nếu em vẽ thêm… sẽ đẹp hơn không?...”. Tôi thấy các em vui và tự
tin sáng tạo hơn. Chúng ta không nên chê bai sẽ khiến cho các em sẽ chán
nản mất tự tin.
C. KẾT THÚC VẤN ĐỀ:
Qua thực tế giảng dạy phương pháp mới của Đan Mạch tôi thấy việc nắm
vững phương pháp và cách tổ chức cơ bản sẽ xây dựng cho mình, tổ chức dạy
học một cách vững vàng giúp GV có định hướng đúng đắn phù hợp gây sự
hứng thú cho HS tìm tịi khám phá một cách say mê góp phần giúp các em
được phát triển tồn diện.
Hiểu được đặc điểm tâm lý của trẻ, hiểu được mức độ cảm nhận của học
sinh về thế giới xung quanh thông qua bài học.
Luôn luôn tôn trọng gần gũi các em, nhất là đối tượng các em khuyết tật.
Trong tiết học ln tạo khơng khí vui vẻ thoải mái nhẹ nhàng thu hút được
sự say mê sáng tạo.
GV chuẩn bị đồ dùng trực quan phải đẹp hấp dẫn để học sinh quan sát.
Sử dụng phương pháp một cách linh hoạt có hiệu quả.
Trường Tiểu học Đồng Cương
Chuyên đề môn Mĩ thuật lớp 4
Sử dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy môn Mĩ thuật có hiệu quả thì
mới đạt được kết quả cao.
Trên đây là báo cáo chuyên đề: “ Vận dụng quy trình vẽ biểu cảm vào
vẽ tranh tĩnh vật lớp 4”. Kính mong sự góp ý, bổ sung của các đồng chí,
đồng nghiệp để báo cáo chun đề được hồn thiện hơn.
Xin trân trọng cảm ơn!
Đồng Cương, ngày 9 tháng 3 năm
2018
DUYỆT CỦA BAN GIÁM HIỆU
NGƯỜI VIẾT
BÁO CÁO
Đã duyệt và thơng qua HĐSP nhà trường
PHĨ HIỆU TRƯỞNG
Nguyễn Hồng Nhung
Hà Thị Kim Dung
Trường Tiểu học Đồng Cương
Chuyên đề môn Mĩ thuật lớp 4
Bài soạn minh họa
CHỦ ĐỀ 10: TĨNH VẬT
Tiết 1
I. Mục tiêu:
- Nhận biết được tranh tĩnh vật vẽ theo quan sát và tranh tĩnh vật biểu cảm .
- Vẽ được bức tranh tĩnh vật theo quan sát và biểu cảm theo ý thích .
- Giới thiệu, nhận xét và nêu được cảm nhận về sản phẩm của mình, của bạn.
II. Phương pháp và hình thức tổ chức:
- Phương pháp: Vận dụng quy trình vẽ cùng nhau, vẽ biểu cảm.
Trường Tiểu học Đồng Cương
Chuyên đề môn Mĩ thuật lớp 4
- Hình thức tổ chức: Hoạt động nhóm, cá nhân .
III. Đồ dùng và phương tiện:
1/ GV chuẩn bị:
+ Mẫu thật về một số đồ vật
+ Một số tranh tĩnh vật
+ Tranh minh họa cách vẽ
+ Bài vẽ của HS năm trước
2/ HS chuẩn bị:
+ Sách học Mĩ thuật lớp 3
+ Màu vẽ, giấy vẽ, giấy màu…
IV. Các hoạt động Dạy - Học chủ yếu:
Khởi động: Trưởng ban văn nghệ điều hành:
Tổ chức trị chơi “ Tơi là ai” để khởi động
GV giới thiệu chủ đề.
Giáo viên
1. HĐ1: Hướng dẫn Trải nghiệm:
Học sinh
GV Cho HS hoạt động nhóm.
Học sinh quan sát
- GV cho HS quan sát ảnh về một số bức
Thảo luận
tranh tĩnh vật của học sinh vẽ (GV chuẩn
bị)
Trưởng ban học tập điều hành:
Trường Tiểu học Đồng Cương
Chuyên đề môn Mĩ thuật lớp 4
+ Trong tranh có những hình ảnh gì?
+ Các bức tranh được thể hiện bằng chất
liệu gì?
+ Cách sắp xếp các hình vẽ, màu sắc được
thể hiện trong tranh như thế nào?
+ Theo bạn tranh tĩnh vật là tranh vẽ gì?
*GVKL:
Trưởng ban học tập tiếp tục:
GV (Đưa tranh ra)
+ Hình dạng, màu sắc của các đồ vật trong
bức tranh thứ nhất được vẽ như thế nào?
Bức tranh được vẽ theo cách nào?
+ Hình dạng, màu sắc của các đồ vật trong
bức tranh thứ hai được vẽ như thế nào? Bức
tranh được vẽ theo cách nào?
HS trao đổi cùng nhau.
Trường Tiểu học Đồng Cương
Chuyên đề môn Mĩ thuật lớp 4
+ Theo em có những cách vẽ nào để thể
hiện tranh tĩnh vật?
*GVKL
2. HĐ2: Hướng dẫn kỹ năng sáng tạo:
-GV: Hướng dẫn cách vẽ ( Vẽ theo quan
sát)
Hs trả lời
+ Theo bạn vẽ tranh tĩnh vật thực hiện vẽ
Bước 1: Phác hình
theo mấy bước?
Bước 2: Vẽ chi tiết
Bước 3: Vẽ màu theo cảm
nhận
GV thị phạm trên bảng
Bước 1: Mắt nhìn mẫu, tay vẽ
theo cảm nhận, vẽ nét liền
-GV: Hướng dẫn cách vẽ (Vẽ biểu cảm)
mạch, không nhắc bút trong
GV thị phạm trên bảng
khi vẽ
Bước 2: Vẽ thêm nét và vẽ
Trường Tiểu học Đồng Cương
Chuyên đề môn Mĩ thuật lớp 4
màu theo cảm xúc
HS chơi trị chơi “ Tơi vẽ gì?”
Đại diện 3 bạn tham gia chơi
Hoạt động chuyển tiếp ( Tổ chức trò chơi)
3. HĐ3:Hướng dẫn thực hành tạo sản
phẩm:
- Học sinh tự bày mẫu trong nhóm.
- Giáo viên yêu cầu học sinh làm cá nhân.
HS: Thực hành cá nhân ( Học
- Yêu cầu HS chọn cho mình cách thể hiện
sinh tự chọn cách vẽ theo 2
bài vẽ sau đó vẽ bài vẽ theo chủ đề.
cách)
Hoạt động chuyển tiếp (kết thúc tiết học)
Trưởng ban đối ngoại điều khiển
Trò chơi Phóng viên
+ Bạn đã chọn cách vẽ nào để
thể hiện bài vẽ của mình?
+ Bạn có cảm nhận như thế
nào khi trải nghiệm cách vẽ
4. Củng cố:
GV nhận xét tiết học.
đó?
Trường Tiểu học Đồng Cương
Chuyên đề môn Mĩ thuật lớp 4
5. Dặn dị:
Các em chưa xong về nhà hồn thiện để
giờ sau tiếp tục thực hành và trưng bày và
giới thiệu sản phẩm.
HS vệ sinh lớp học
HS: Các nhóm vệ sinh sạch vị
trí nhóm mình.