SKKN đề xuất một số biện pháp nâng cao tính tích cực của học sinh trường THPT tam đảo 2 qua nội dung học môn thể thao tự chọn bóng chuyền

MỤC LỤC
I. LỜI GIỚI THIỆU...................................................................................................................2
II. TÊN SÁNG KIẾN:................................................................................................................3
III. TÁC GIẢ SÁNG KIẾN:......................................................................................................3
IV. CHỦ ĐẦU TƯ TẠO RA SÁNG KIẾN:...............................................................................3
V. LĨNH VỰC ÁP DỤNG SÁNG KIẾN:..................................................................................3
VI. NGÀY SÁNG KIẾN ĐƯỢC ÁP DỤNG:............................................................................3
VII. MÔ TẢ BẢN CHẤT CỦA SÁNG KIẾN:..........................................................................3
A. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU..............................................................3
1. Thực trạng......................................................................................................................3
2. Đánh giá thực trạng........................................................................................................4
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ....................................................................................................5
1 . CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN....................................................................................5
2. CÁC BIỆN PHÁP TỔ CHỨC THỰC HIỆN.................................................................6
VIII. CÁC ĐIỀU KIỆN CẦN THIẾT ĐỂ ÁP DỤNG SÁNG KIẾN:.....................................15
IX. ĐÁNH GIÁ LỢI ÍCH CỦA SÁNG KIẾN:........................................................................15
X. TÊN TỔ CHỨC, CÁ NHÂN THAM GIA ÁP DỤNG THỬ:.............................................16

1


BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN

I. LỜI GIỚI THIỆU.
Để đáp ứng yêu cầu về đổi mới giáo dục, ngành giáo dục và đào tạo đang
“

nỗ lực đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực chủ
động sáng tạo của học sinh trong hoạt động học tập nhằm phù hợp với xu thế
của thời đại. Vấn đề này đã đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với người giáo viên là

phải đổi mới phương pháp dạy học: Giáo viên là người hướng dẫn chỉ đạo điều
khiển học sinh đi tìm kiến thức mới, vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn.
Chính vì vậy học sinh phải là người tự giác, chủ động, tìm tòi, phát hiện các
kiến thức mới một cách linh hoạt, sáng tạo vào thực tiễn cuộc sống thông qua sự
dẫn dắt điều khiển của giáo viên trong tiết dạy. Do vậy việc lựa chọn phương
pháp dạy học sao cho phù hợp với thực tiễn và phát huy được sự yêu thích môn
học đối với học sinh là một vấn đề rất quan trọng, đó cũng là một nghệ thuật sư
phạm của người giáo viên.

”

Giáo dục thể chất trong trường phổ thông là một bộ phận của nền giáo dục
tiến bộ, là một nhu cầu tất yếu khách quan của sự tồn tại và phát triển của xã hội
nói chung và công cuộc xây dựng xã hội chủ nghĩa nói riêng. Giáo dục thể chất
còn mang lại cho thế hệ trẻ cuộc sống vui tươi, lành mạnh và tác động mạnh mẽ
đến các mặt giáo dục khác như giáo dục đạo đức, trí tuệ, lao động, thẩm mĩ.
Giảng dạy và học tập môn thể dục trong nhà trường trung học cơ sở là một môn
học quan trọng xuyên xuốt chương trình, đóng góp vào sự phát triển thể lực
chung, phát triển các tố chất về sức nhanh, sức mạnh, sức bền, độ linh hoạt và
khéo léo. Do đó nghiên cứu thực trạng và tìm ra phương pháp phù hợp để nâng
cao chất lượng Dạy và Học, thực hiện tốt vai trò nhiệm vụ của môn học là vấn
đề cần thiết cho sự phát triển về thể lực và trí tuệ học sinh.
Qua thực tế căn cứ vào yêu cầu giảng dạy, học tập và trình độ tập luyện của
học sinh hiện nay có thể nhìn nhận rằng: Việc học theo các chủ đề môn thể thao
2


tự chọn đối với học sinh còn gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt là học sinh miền núi
khi điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học còn nhiều thiếu thốn, nên
việc vận dụng các chủ đề tự chọn môn thể dục vào quá trình giảng dạy để đáp

ứng được yêu cầu và sở thích của học sinh còn gặp nhiều khó khăn.
II. TÊN SÁNG KIẾN:
Đề xuất một số biện pháp nâng cao tính tích cực của học sinh trường
THPT Tam Đảo 2 qua nội dung học môn thể thao tự chọn bóng chuyền.
III. TÁC GIẢ SÁNG KIẾN:
- Họ và tên: Lê Thị Kim Oanh
- Địa chỉ tác giả sáng kiến: Hợp Lý – Lập Thạch - Vĩnh Phúc
- Số điện thoại: 0986234611
Email:
IV. CHỦ ĐẦU TƯ TẠO RA SÁNG KIẾN:
- Lê Thị Kim Oanh – Giáo viên trường THPT Tam Đảo 2 – Tam Đảo – Vĩnh
Phúc
V. LĨNH VỰC ÁP DỤNG SÁNG KIẾN:
- Áp dụng trong huấn luyện và giảng dạy môn Thể dục
VI. NGÀY SÁNG KIẾN ĐƯỢC ÁP DỤNG:
- Ngày 1 tháng 9 năm 2019 sáng kiến được áp dụng trong giảng dạy môn Thể
dục.
VII. MÔ TẢ BẢN CHẤT CỦA SÁNG KIẾN:
A. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU.
1. Thực trạng.

- Hiện nay do yêu cầu đổi mới phương pháp giáo dục và yêu cầu học tập
mà đòi hỏi học sinh phải có thể lực để tiếp thu tốt các bài học trên lớp và nâng
cao năng lực tự học, tự nghiên cứu .
- Để giờ dạy đạt hiểu quả cao giáo viên cần nắm vững về tâm, sinh lý lứa
tuổi học sinh.

3

- Cần tìm hiểu rõ thể trạng của từng học sinh để đưa ra những phương pháp
luyện tập phù hợp cho học sinh đạt kết quả tốt nhất.
- Học sinh THPT đang bước vào thời kỳ phát triển với tốc độ rất nhanh cả
về hình thái, tố chất thể lực cũng như chức phận của các hệ cơ quan trong cơ
thể.
Lúc này TDTT, dinh dưỡng có tác dụng cực kỳ quan trọng đến việc phát triển
toàn diện cơ thể.
- Giáo viên cần tìm hiểu và học tập những phương pháp luyện tập tiên tiến
để áp dụng trong giờ dạy.
2. Đánh giá thực trạng.

Qua thời gian công tác tại trường THPT Tam Đảo 2 tôi thấy các em nhận
thức chưa sâu sắc về việc rèn luyện thân thể, chưa phát huy hết các tố chất vận
động của bản thân.
- Học sinh chưa thực hiện tốt nhiệm vụ của người học. ý thức tổ chức kỹ
luật chưa cao, chưa nhận thức được ý nghĩa, tầm quan trọng của môn học với sự
phát triển của trí tuệ cho bản thân, coi môn học là môn phụ, do đó luyện tập với
tinh thần chưa cao, thực hiện chưa tốt các yêu cầu của giáo viên đưa ra, học có
tính chất đối phó.
- Các nhiệm vụ giáo dục thể chất trong nhà trường chưa thực sự được quan
tâm đầu tư, một số nội dung gặp khó khăn về dụng cụ, trang thiết bị dạy học.
Ở lứa tuổi này cơ thể các em yêu cầu một lượng vận động cao một yêu cầu
mang tính chất sinh học: bởi vì vận động sẽ giúp cho quá trình trao đổi chất
trong đó dặc biệt là quá trình đồng hóa diễn ra trong cơ thể nhanh hơn, mạnh
hơn, mà đó chính là cơ sở để các em phát triển.
- Về trang thiết bị dụng cụ dạy học chưa đáp ứng được yêu cầu của bộ môn,
một số trang thiết bị cấp không đảm bảo chất lượng và số lượng. Do đó các hoạt
động thể thao và trò chơi bị hạn chế cho nên giờ học trở nên buồn tẻ và nhàm
chán.

4


- Một số nội dung học được lặp đi lặp lại nhiều lần ở các khối học dẫn đến
học sinh không luyện tập tích cực để nâng cao kỹ thuật và thành tích mà chỉ
xem đó là đã biết, đã được học.
- Học sinh chưa chịu khó tự học, tự tập luyện thêm ở nhà, cha mẹ học sinh
chưa quan tâm sát xao đến việc học tập, rèn luyện của các em.
Từ những thực trạng trên để việc giáo dục thể chất trong nhà trường đạt hiệu
quả cao ngoài việc dạy học theo chương trình quy định của Bộ GD-ĐT cần tổ
chức hướng dẫn học sinh tập luyện phát triển các tố chất vận động, phát huy
năng lực sở trường của bản thân, rèn luyện tính tổ chức, kỷ luật. Vì vậy, tôi đã
mạnh dạn cải tiến nội dung phương pháp dạy học đó là: “Đề xuất một số biện
pháp nâng cao tính tích cực của học sinh trường THPT Tam Đảo 2 qua nội
dung học môn thể thao tự chọn bóng chuyền”. Nhằm mục đích nâng cao chất
lượng Dạy - Học, thúc đẩy phong trào rèn luyện thân thể học sinh trong nhà
trường.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1 . CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN.

- Nghiên cứu các yếu tố quyết định và ảnh hưởng đến kết quả của quá trình
dạy học bộ môn, các yếu tố về tâm - sinh lý, các hoạt động của người dạy, người
học.
- Phương pháp tổ chức giờ học, nguyên lí kĩ thuật động tác.
- Quan sát điều hành trực tiếp qua giờ học, tìm hiểu điều tra các hình thức
tập luyện của học sinh.
- Một số hình thức tập luyện theo chủ đề tự chọn môn bóng chuyền .
- Biện pháp nâng cao năng lực học theo các chủ đề tự chọn bóng chuyền của
học sinh
- Tham khảo các tài liệu có liên quan đến môn Bóng Chuyền và kinh

nghiệm của đồng nghiệp .

5


- Kiểm tra đánh giá kết quả đạt được của học sinh qua từng giai đoạn, từng
chu kỳ tập luyện.
Từ đó tìm ra các nguyên nhân và biện pháp khắc phục các yếu tố hạn chế,
phát huy các mạnh mặt, tích cực để nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập.
2. CÁC BIỆN PHÁP TỔ CHỨC THỰC HIỆN.

Trong chương trình dạy học ở trường THPT Tam Đảo 2 những năm gần
đây đã đưa các chủ đề tự chọn vào quá trình giảng dạy và học tập của học sinh
một phần dành cho việc bám sát, nâng cao kiến thức môn học, phần khác dành
cho việc cung cấp một số nội dung mới theo yêu cầu của người học. Dạy học
theo các chủ đề tự chọn đã trở thành hình thức dạy học có tính pháp quy cần
được nghiên cứu thực nghiệm và triển khai ở mức độ hợp lý cùng với các hình
thức dạy học khác được quy định trong trường học.
Căn cứ mục tiêu môn học ở trường THPT Tam Đảo 2, đặc điểm môn học, trang
thiết bị của nhà trường hiện nay nên chỉ có loại chủ đề đáp ứng, hướng dẫn học
sinh học tập rèn luyện một số môn TDTT theo yêu cầu và nguyện vọng của học
sinh. Muốn thực hiện tốt các yêu cầu của đề tài là : “Đề xuất một số biện pháp
nâng cao tính tích cực của học sinh trường THPT Tam Đảo 2 qua nội dung
học môn thể thao tự chọn bóng chuyền”. Cần chú ý đến đặc diểm tâm sinh lý
lứa tuổi học sinh THPT và phong trào tự học, tự rèn luyện của học sinh ở trường
cũng như ở địa phương.
Mục đích của việc dạy học theo các chủ đề tự chọn môn thể dục ở trường
THPT là bổ xung và khai thác sâu nội dung chương trình bắt buộc của bộ GD ĐT ban hành. Tạo điều kiện cho những học sinh có nhu cầu tập luyện phát triển
năng khiếu về TDTT.
Trên thực tế có rất nhiều các môn thể thao khác nhau nhưng do điều kiện

cở sở vật chất của nhà trường còn hạn chế, không thể đáp ứng được các yêu cầu
và nguyện vọng của học sinh nên tôi chỉ đưa ra một chủ đề tự chọn mà các em
yêu thích là: Bóng Chuyền.

6


Số lượng học sinh tham gia tập luyện là 68 em. Thời gian thực hiện là 12 tiết
loại chủ đề: Đáp ứng.
Cơ sở đầu tiên đánh giá năng lực hiện tại của học sinh là kết quả kiểm tra
ban đầu. Với nội dung kiểm tra phát bóng thấp tay chính diện. Đối tượng học
sinh khối 11 trường THPT Tam Đảo 2 gồm 68 em.
Kết quả như sau:
- Số học sinh không đạt yêu cầu : 40 em = 58,8%
- Số học sinh đạt yêu cầu

: 17 em = 25%

- Số học sinh đạt loại khá

: 11 em = 16,2%

- Số học sinh đạt loại giỏi

:

không có

Thông qua kết quả kiểm tra ban đầu cho thấy năng lực về Bóng Chuyền
của học sinh trường THPT Tam Đảo 2 còn rất hạn chế, chưa đáp ứng được yêu

cầu môn học.
Dựa vào kết quả trên có thể khái quát một số nguyên nhân dẫn đến thực
trạng trên:
- Do mức độ phân hoá về môn học chưa sâu.
- Do việc triển khai học tự chọn môn thể dục ở nhà trường chưa được thực
hiện một cách đầy đủ.
- Do lứa tuổi các em còn chưa được tham gia vào các phong trào TDTT ở địa
phương.
- Do điều kiện cơ sở vật chất, dụng cụ, sân tập của nhà trường còn nhiều hạn
chế.
- Do điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn, ngoài việc đi học các em còn phải
giúp đỡ gia đình tăng gia sản xuất, nên thời gian tập luyện ngoài giờ còn ít.
Từ những nguyên nhân trên để nâng cao chất lượng môn học, đáp ứng
được yêu cầu về rèn luyện thân thể và phát huy được năng khiếu của học sinh.
Trước hết phải dựa vào đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi học sinh để đưa ra
các bài tập và lượng vận động sao cho phù hợp có hiệu quả. Các bài tập phải
đảm bảo tính nguyên tắc và hệ thống. Phương pháp tập luyện phải đa dạng,
7


phong phú tránh sự nhàm chán, đơn điệu thường thấy trong tập luyện TDTT,
giúp học sinh có hứng thú tập luyện.
Dưới đây là một số phương pháp tiến hành nghiên cứu được đưa vào đề
tài này.
a. Phân loại đối tượng tập luyện.
Căn cứ vào kết quả điều tra, qua theo dõi trực tiếp học sinh tập luyện. Tôi
phân loại đối tượng tập luyện như sau:
- Đối tượng học sinh đã được tiếp xúc với bóng chuyền ở địa bàn sinh sống.
- Đối tượng học sinh chưa được tiếp xúc với bóng chuyền bao giờ.
- Đối tượng học sinh có chiều cao và thể lực tốt.

- Đối tượng học sinh thấp nhưng có sức bật tốt, phản xạ nhanh.
b. Các bài tập về tư thế chuẩn bị và di chuyển.
Tư thế chuẩn bị và di chuyển là những kỹ thuật cơ bản là cơ sở để thực
hiện tốt các kỹ thuật đánh bóng trong tập luyện và thi đấu.
+ Tư thế chuẩn bị:
Là tư thế đứng của đấu thủ trên sân thuận lợi, hợp lý nhất để quan sát,
phán đoán tốt, di động kịp thời theo mọi hướng tới các vị trí cần thiết trên sân.
Đứng hai chân rộng bằng vai hoặc đứng chân trước chan sau, chân hơi
kiễng, hai đầu gối hướng vào trong khuỵu gối vừa phải hợp lý. Thân người gập,
hai tay co tự nhiên cẳng tay gần như song song với đùi, mắt theo dõi bóng và
xác định điểm rơi của bóng, từ đó xác định nhiệm vụ trong những tình huống cụ
thể.
+ Di chuyển:
Là phương pháp của đấu thủ rời từ vị trí này đến vị trí khác. Là khâu
trung gian nối giữa tư thế chuẩn bị và tư thế đánh bóng. Có các động tác di
chuyển như sau:
- Di chuyển bước thường.
- Di chuyển bước lướt.
- Di chuyển bước nhảy.
8


- Di chuyển bước chéo.
- Di chuyển bước xoạc.
- Động tác lăn ngã, bay cá nhảy đỡ bóng.
Các bài tập này được thực hiện lặp lại nhiều lần vào đầu các buổi tập. Vận
dụng một cách linh hoạt, bài bản, đúng phương pháp khoa học.
c. Tập các kỹ thuật cơ bản về Bóng Chuyền.
a) Kỹ thuật chuyền bóng cao tay.
Là kỹ thuật chủ yếu dùng những ngón tay để chuyền bóng đi. Có rất

nhiều kỹ thuật chuyền bóng cao tay như:
+ Chuyền bóng cao tay bằng hai tay trước mặt.
+ Chuyền lật sau đầu.
+ Nhảy chuyền bóng.
+ Ngã chuyền bóng và chuyền bước 2.
Nhưng đối với học sinh THPT kỹ thuật chuyền bóng cao tay bằng hai tay
trước mặt được sử dụng chủ yếu vì một trong những kỹ thuật cơ bản nhất của
bóng chuyền được sử dụng nhiều trong thi đấu.
*Kỹ thuật chuyền bóng cao tay bằng hai tay trước mặt:
+ Tư thế chuẩn bị:
Sau khi xác định được vị trí, điểm rơi của bóng cũng như đặc điểm tính
năng của nó, người chuyền nhanh chóng ổn định tư thế chuyền bóng. Người
chuyền ở tư thế trung bình, hai chân rộng bằng vai hoặc chân trước chân sau,
hơi khuỵu gối, thân trên thẳng, hóp bụng, mắt quan sát bóng, hai tay dơ cao trên
đầu trước mặt ở tầm thích hợp để chuyền bóng.
+ Động tác chuyền bóng:
Khi chuyền bóng, hai chân đạp đất, duỗi khớp gối để tạo lực, trọng tâm
cơ thể được nâng lên cao. Lúc này duỗi các khớp khuỷu tay, gập cổ tay nhanh
các ngón tay bật đẩy bóng đi. Trọng lượng cơ thể dồn vào chân trước. Quá trình
chuyển động của cơ thể để chuyền bóng là sự phối hợp nhịp nhàng, liên tục giữa
các bộ phận cơ thể có tính kế tiếp và liên tục.
9


Hình tay khi chuyền là một hình túi bao quanh ở phía sau và dưới bóng,
các ngón tay dàn tương đối đều trên bề mặt của bóng. Trong một bàn tay điểm
tiếp xúc giữa các ngón tay và bóng không giống nhau:
- Ngón cái tiếp xúc bằng bề mặt phần trong đốt 2 và 1.
- Ngón trỏ tiếp xúc nhiều nhất, gần như hết bề mặt phần trong của 3 đốt và
phần trai tay.

- Ngón giữa tiếp xúc bằng bề mặt phần trong của hai đốt và một phần của
đốt 1.
- Ngón đeo nhẫn tiếp xúc bằng bề mặt phần trong của đốt 3 và một phần của
đốt 2.
- Ngón út tiếp xúc một phần nhỏ bề mặt trong của đốt 3.
Khi chuyền bóng chân đạp đất, duỗi các khớp để tạo lực đồng thời trọng
tâm cơ thể cũng nâng lên, gập cổ tay nhanh, các ngón tay bật đẩy tích cực vào
bóng, trọng tâm cơ thể dồn vào chân trước.
Ví dụ: Tập chuyền bóng cao tay bằng hai tay trước mặt.
Giáo viên đưa ra những câu hỏi về giai đoạn chuẩn bị, giai đoạn chuyền
bóng (vị trí các ngón tay tiếp xúc bóng, tư thế thân người, trọng tâm cơ thể), giai
đoạn kết thúc.
Học sinh ghi vào vở học tập những kiến thức đã tiếp thu được, sau đó
giáo viên đưa ra những bài tập thực hành cho cá nhân, bài tập cho nhóm và bài
tập cho cả lớp.
b) Kỹ thuật đệm bóng.
Là kỹ thuật cơ bản của bóng chuyền. Trong thi đấu đệm bóng chủ yếu để
phòng thủ. Đệm bóng có các kỹ thuật cơ bản sau:
- Đệm bóng bằng hai tay.
- Đệm bóng bằng một tay.
- Đệm lật qua đầu.
- Lăn ngã cứu bóng.

10


Đối với học sinh THPT kỹ thuật đệm bóng bằng hai tay được sử dụng chủ
yếu.
*kỹ thuật đệm bóng bằng hai tay:
+ Tư thế chuẩn bị:

Đứng ở tư thế trung bình thấp, hai chân rộng bằng vai hoặc chân trước
chân sau, hai tay co tự nhiên ở bên sườn, mắt quan sát bóng, thân người hơi gập.
Khi xác định được điểm rơi của bóng và tầm thích hợp thì đưa tay ra đón bóng.
Hai tay duỗi thẳng, hai bàn tay đặt chéo nhau và nắm lại, bàn tay nọ bọc lấy bàn
tay kia, hai ngón cái song song kề sát nhau.
+ Động tác đánh bóng:
Bóng đến ngang hông, cách thân người khoảng gần một cánh tay thì thực
hiện đệm bóng. Lúc này chân đạp đất, duỗi khớp gối đưa trọng tâm cơ thể lên
cao. Hai tay chuyển động từ dưới lên để đánh bóng, khi chạm bóng thì gập cổ
tay xuống dưới làm căng các nhóm cơ cẳng tay. Yêu cầu hai tay thẳng, chắc,
bằng, thân người hơi lao về trước.
+ Kết thúc:
Khi bóng rời khỏi tay, hai chân tiếp tục duỗi, tay nâng theo hướng bóng
đi một đoạn ngắn rồi nhanh chóng trở về tư thế chuẩn bị để tiếp tục thực hiện
động tác tiếp theo.
Ví dụ: Tập đệm bóng bằng hai tay.
Sau khi giáo viên hướng dẫn cho học sinh đọc và nghiên cứu về kỹ thuật
đệm bóng bằng hai tay. Học sinh ghi vào vở học tập những kiến thức đã tiếp thu
được. Sau đó giáo viên đưa ra các bài tập cho học sinh tập luyện:
- Tập mô phỏng tư thế đệm bóng.
- Tại chỗ thực hiện kỹ thuật đệm bóng( không có bóng)
- Di chuyển sang trái, sang phải đệm bóng( không có bóng)
- Di chuyển tiến, lùi đệm bóng( không có bóng)
- Một bạn tung bạn kia đệm trả lại
- Hai bạn cùng di chuyển đệm bóng cho nhau
11


- Một bạn gõ bóng nhẹ bạn kia đệm trả lại, sau đó đỏi vị trí cho nhau.
- Tập trong sân bóng chuyền, bạn ở vị trí số 3 tung bóng đến các vị trí số

1, số 5, số 6. Bóng đến vị trí nào thì người đó đệm bóng trả lại vị trí số 3 (hình
vẽ).
3

6
5

1

Sau khi học sinh tập những bài tập trên, giáo viên hướng dẫn cho học sinh
tập luyện thêm ở nhà để hoàn thành tốt mục tiêu của bài tập. Đến buổi tập sau
trước khi học bài mới giáo viên kiểm tra một số học sinh kiến thức về những kỹ
thuật đã học để nắm bắt được mức độ tiếp thu của học sinh.
Kỹ thuật phát bóng: Phát bóng không chỉ đơn thuần là đưa bóng sang sân
đối phương, mà còn mang tính tấn công, phát bóng có uy lực sẽ gây khó khăn
cho đối phương hoặc dành điểm trực tiếp. Phát bóng có các kỹ thuật cơ bản sau:
- Phát bóng thấp tay chính diện.
- Phát bóng thấp tay nghiêng mình.
- Phát bóng cao tay chính diện.
- Phát bóng cao tay nghiêng mình.
Đối với học sinh THPT chủ yếu học kỹ thuật phát bóng cao tay chính
diện.
* Kỹ thuật phát bóng cao tay chính diện:
+ Tư thế chuẩn bị:
Người phát bóng đứng sau đường biên ngang, chân cùng bên với tay cầm
bóng để ở sau, thân người ngả về trước, chân hơi khuỵu gối, tay đánh bóng duỗi
thẳng để phía sau, lòng bàn tay hướng bóng.
+ Động tác phát bóng:
12

Tay cầm bóng tung bóng lên cao khoảng 70 - 90cm hơi chếch về trước,
khi bóng rơi đến vừa tầm thì đánh vào giữa và sau bóng, đánh bóng bằng lòng
bàn tay. Sau khi bóng rời khỏi tay thì nhanh chóng bước vào sân để chuẩn bị
thực hiện các động tác tiếp theo.
Ví dụ: Tập kỹ thuật phát bóng cao tay chính diện.
Giáo viên hướng dẫn học sinh đọc và tìm hiểu kỹ thuật phát bóng cao tay
chính diện. Học sinh ghi vào vở học tập những kiến thức đã tiếp thu được. Sau
đó giáo viên hướng dẫn học sinh tập kỹ thuật phát bóng thấp tay chính diện theo
các bài tập sau:
- Tập tư thế chuẩn bị và cách tung bóng.
- Tập phát bóng vào tường.
- Tập phát bóng qua lưới.
- Phát bóng qua lưới vào các vị trí khác nhau.
Ngoài việc hướng dẫn học sinh tập luyện trên lớp, giáo viên cần hướng
dẫn và giao bài tập cho học sinh về nhà tự học, tự tập luyện thêm đến đầu buổi
tập sau kiểm tra và đánh giá kết quả.
d. Tập nâng cao.
Khi học sinh đã tiếp thu được các động tác kỹ thuật bắt đầu vận dụng đưa
vào các bài tập cụ thể, các bài tập lặp lại với cường độ tăng dần đều dựa trên
khả năng ứng dụng của học sinh từ các bài tập bổ trợ, tư thế cơ bản. Sau đó về
nhà ghi lại vào vở học tập.
+ Tập chuyền bóng cao tay bằng hai tay trước mặt.
- Tại chỗ tập tư thế hình tay, cần chú ý vị trí và tầm chuyền.
- Đứng ở tư thế chuyền thực hiện đẩy bóng đi, chú ý hình tay khi tiếp xúc
bóng và độ hoãn xung.
- Chuyền bóng theo hình tam giác.
- Phối hợp chuyền thấp tay và cao tay từ các vị trí trên sân.
- Tập phối hợp chuyền chiến thuật và chuyền bước 2.
+ Tập đệm bóng bằng hai tay.

13


- Tập tư thế và hình tay khi đệm bóng.
- Di động các bước, các hướng đệm bóng đi.
- Tập đỡ phát bóng.
- Tập phối hợp chiến thuật và đệm bóng điều chỉnh đến các vị trí trên sân.
+ Tập kỹ thuật phát bóng thấp tay chính diện.
- Tập tư thế chuẩn bị khi phát bóng
- Tập tung bóng, chú ý độ chuẩn xác về tầm tung và điểm rơi.
- Tập phát bóng qua lưới ở khu vực giữa sân và kéo dài dần cự ly đến
khu phát bóng
- Phát bóng thay đổi tính năng như : bóng bay, bóng xoáy.
- Phát bóng theo điều kiện khách quan.
+ Tập thể lực:
- Lượng vận động có tác dụng trực tiếp, tích cực nâng cao trình độ của
người tập.
- Tổ chức sắp xếp hợp lý từng bài tập với thực tế để đảm bảo tính liên tục.
- Tăng cường các nhóm bài tập, mật độ bài tập.
- Tăng cường khối lượng bài tập, tốc độ, độ khó và số lần động tác.
- Tập các động tác bật nhảy, lăn ngã trong thi đấu.
Khi đã hoàn thành tốt các bài tập, giáo viên có thể yêu cầu học sinh thực
hiện ở mức cao hơn hoặc tập với những bài tập mới khó hơn. Đồng thời hướng
dẫn học sinh làm quen với chiến thuật trong thi đấu bóng chuyền, để học sinh
thể hiện được kỹ thuật bóng chuyền đã học. Qua mỗi lần thi đấu giáo viên phải
nêu lên những yêu cầu cần phải đạt được để học sinh có ý thức thực hiện kỹ
thuật và chiến thuật. Để học sinh nắm bắt và thực hiện tốt chiến thuật bóng
chuyền, trước hết giáo viên phải giảng dạy phân đoạn, sau đó mới phối hợp. Bắt
đầu bằng chiến thuật cá nhân, khi học sinh đã nắm được chiến thuật cá nhân sau
đó chuyển sang phối hợp nhóm và toàn đội.

+ Tập chiến thuật phát bóng .
- Phát vào đấu thủ đỡ bước 1 kém.
14


- Phát vào vị trí người chuyền 2.
- Phát vào khu vực trống trên sân, khe hở giữa hai người.
- Phát vào vị trí đan chuyền 2.
Ngoài việc tập luyện những kỹ thuật cơ bản về bóng chuyền và chiến
thuật trong thi đấu, giáo viên cần cung cấp cho học sinh một số kiến thức về luật
bóng chuyền.
- Luật về sân bãi, dụng cụ.
- Luật về thể thức thi đấu bóng chuyền.
- Luật về lỗi sai vị trí.
- Luật thay người.
- Luật về hành vi đạo đức của cầu thủ thi đấu trên sân.
e. Tổ chức kiểm tra định kỳ và kiểm tra thi đấu.
Tổ chức kiểm tra thi đấu là cách thức để đánh giá kết quả tập luyện của
học sinh qua một thời gian tập luyện. Phương thức kiểm tra là thường xuyên tổ
chức thi đấu. Thông qua các hoạt động nhân ngày lễ lớn, các dịp tổ chức phát
động phong trào thi đua, các hội thi thể thao, hội khoẻ. Đây là biện pháp đánh
giá hiệu quả góp phần khuyến khích học sinh tham gia tập luyện.
VIII. CÁC ĐIỀU KIỆN CẦN THIẾT ĐỂ ÁP DỤNG SÁNG KIẾN:
- Sân bãi, dụng cụ phục vụ cho việc tập luyện và tiến hành các Test.
IX. ĐÁNH GIÁ LỢI ÍCH CỦA SÁNG KIẾN:
Sau một thời gian tiến hành nghiên cứu và áp dụng thực nghiệm, qua
kiểm tra với đối tượng nghiên cứu đã nêu trong đề tài, kết quả kiểm tra bước
đầu cho thấy:
*Lần kiểm tra thứ nhất:
Nội dung phát bóng thấp tay chính diện.

- Loại giỏi :

8 em = 11,8%

- Loại khá :

27 em = 39,7%

- Loại đạt :

31 em = 45,6%

- Loại chưa đạt:

2 em = 2,9 %
15


*Lần kiểm tra thứ hai:
Nội dung kiểm tra phát bóng thấp tay chính diện.
- Loại giỏi :

15 em = 22%

- Loại khá :

35 em = 51,5%

- Loại đạt :

18 em = 26,5%

- Loại chưa đạt :

Không có.

Như vậy qua hai lần kiểm tra trên cùng một đối tượng kết quả tăng lên rõ
rệt, không còn học sinh chưa đạt yêu cầu, số học sinh khá giỏi tăng cao. Ngoài
ra còn phát hiện được một số em học sinh có năng khiếu về TDTT để tiếp tục
bồi dưỡng làm nền tảng cho phong trào TDTT ở địa phương và có thể tiếp tục
bồi dưỡng để dự thi vào các trường năng khiếu. Đặc biệt đã thúc đẩy được
phong trào tự rèn luyện thân thể học sinh trong nhà trường cũng như phong trào
TDTT ở địa phương.
X. TÊN TỔ CHỨC, CÁ NHÂN THAM GIA ÁP DỤNG THỬ:
Số Tên tổ chức/cá nhân
TT

1

Học sinh trường
THPT Tam Đảo 2

Tam Đảo, ngày

tháng

Địa chỉ

Phạm vi/Lĩnh vực
áp dụng sáng kiến

Bồ lý – Tam Đảo – Vĩnh Phúc

năm 2020

THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Cấp cơ sở

Tam Đảo, ngày 10 tháng 2 năm 2020.
TÁC GIẢ SÁNG KIẾN

Lê Thị Kim Oanh

16


17