Tải bản đầy đủ (.pdf) (22 trang)

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (558.67 KB, 22 trang )

SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

I. Phần mở đầu
1.  Lý do chọn đề tài
Đất nước ta đang tiến tới cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa. Đây là định 
hướng đúng đắn phù hợp với u cầu thời đại – thời đại của những con người 
bản lĩnh, năng động, tự chủ, sáng tạo, tự lập. Tuy nhiên, chúng ta đều nhận thấy  
rằng, một số khơng nhỏ các trẻ em, thậm chí là cả người lớn thời nay đã khơng 
có khả năng tự chủ trong cuộc sống, thường chỉ có thể làm tốt nếu được “ cầm  
tay chỉ việc”, thậm chí là chỉ rồi mà vẫn làm sai vì khơng có sự tự tin, khơng xác  
định được mình phải làm gì, cần làm gì trong mơi trường sống, mơi trường làm 
việc của mình và phải có sự kiểm sốt liên tục mới có thể hồn thành cơng việc.  
Điều này là do thiếu một chữ  “tự” trong q trình thành nhân. Ngay từ  bé nếu  
các em khơng được tập tính tự  giác thì sẽ dẫn đến thiếu tự tin và khơng thể có 
khả năng tự chủ trong cơng việc, từ chuyện học cho đến chuyện làm. Và vì thế 
khi các em lớn lên sẽ  thiếu tính tự  lập, tính thụ  động từ  đó cũng được sinh ra, 
gây khó khăn trong q trình thích nghi với cuộc sống của các em.
“Gieo một thói quen – Gặt một tính cách – Gieo một tính cách – Gặt một  
số phận” để thấy được số phận của một con người gắn liền với một tính cách 
và vì thế cần thiết phải tạo ra cho trẻ những tính cách tốt. Nhưng tính cách của  
một con người khơng phải tự nhiên mà có, nó phải được hồn thiện dần qua q 
trình giáo dục. Việc tập cho trẻ những hành động tự  giác ngay từ  nhỏ  chính là 
biện pháp tốt nhất để gieo vào tâm hồn các em ý thức tự chủ trong mọi hành vi 
ứng xử sau này.
Tuy nhiên, khơng phải người giáo viên nào cũng có được phương pháp 
giáo dục học sinh phù hợp. Điều này có thể thấy rõ trong q trình giáo dục, có  
những lớp, học sinh có ý thức tự giác cao nhưng ngược lại, một số lớp khác học 
sinh chấp hành rất kém các nội quy, quy định của nhà trường.
Song một thực tế mà chúng ta đều biết là hiện nay trong các cấp học mà  
đặc biệt là bậc Tiểu học nói chung và trường tiểu học Dray Sáp nói riêng   ở 


những lớp nào giáo viên biết phát huy tính tự giác của học sinh thì nề  nếp cũng 
như  chất lượng của lớp đó được cải thiện rõ rệt. Điều đó chứng tỏ  rằng giáo  
dục ý thức tự  giác là một trong những biện pháp để  nâng cao chất lượng giáo 
dục học sinh về mọi mặt.
Qua thực tế làm cơng tác chủ nhiệm lớp nhiều năm, mà đặc biệt là lớp 4A 
năm học 2014­2015 tơi được phân cơng chủ  nhiệm. Ngay từ  những tuần đầu 
tiên nhận lớp tơi nhận thấy các em hầu như  chưa tích cực, tự  giác trong mọi 
hoạt động: Lao động vệ  sinh khu vực tự  quản chậm nên một số  buổi bị  Tổng  
Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp

Trang 1


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

phụ   trách   Đội  phê  bình,  nhắc  nhở.  Một  số  em   đi  học  muộn,  nhiều   em  nói  
chuyện riêng trong giờ học, chưa tích cực xây dựng bài, chưa tự giác trong sinh 
hoạt 15 phút đầu giờ, vẫn cịn học sinh chưa chuẩn bị tốt sách vở  đồ  dùng học  
tập khi đến lớp... Đứng trước thực tế  đó, tơi rất băn khoăn và trăn trở  làm thế 
nào để nâng cao ý thức tự giác của các em trong mọi hoạt động để  giúp cho nề 
nếp lớp, phong trào học tập đi lên ? 
Trả lời câu hỏi này, ngay từ khi nhận nhiệm vụ chủ nhiệm lớp 4A trường  
tiểu học Đray Sáp năm học 2014 ­ 2015. Tơi đã cố  gắng dùng mọi khả năng và  
kinh nghiệm của mình để  khơi dậy tinh thần “Tự  giác” trong mỗi học sinh  
nhằm từng bước tạo ra một mơi trường giáo dục mang tính tự  giác. Học sinh 
được khuyến khích và tạo điều kiện để chủ động, tích cực trong mọi hoạt động  
nhằm xây dựng nề nếp lớp học tốt, chất lượng giáo dục cao.  Trong khn khổ 
bài viết này, tơi mạnh dạn trình bày “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả giáo 
dục ý thức tự giác cho học sinh lớp 4 trường Tiểu học Dray Sáp”.

2. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề tài
a. Mục tiêu
­ Hiểu rõ hơn về ý thức tự giác của học sinh.
­ Phục vụ cho q trình giảng dạy: Giáo dục ý thức tự giác cho học sinh
b. Nhiệm vụ
­ Khảo sát thực trạng về ý thức tự giác của học sinh
­ Đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả  giáo dục ý thức tự 
giác cho học sinh tiểu học
3. Đối tượng nghiên cứu
­ Ý thức tự giác của học sinh tiểu học
4. Giới hạn của đề tài
­ HS lớp 4 năm học 2014 – 2015 của Trường Tiểu học Dray Sáp – Xã 
Dray Sáp – Huyện Krơng ANa­ Tỉnh Đăk Lăk.
­ Thời gian nghiên cứu: Năm học 2014– 2015.
5. Phương pháp nghiên cứu
+ Thu thập và tổng hợp tài liệu, xử lý tài liệu liên quan đến đề tài.
+ Khảo sát: Khảo sát thực trạng ý thức tự giác của học sinh
Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp

Trang 2


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

+ Phân tích: Phân tích ngun nhân dẫn đến thực trạng
+ Tổng hợp: Trên cơ sở phân tích ngun nhân đưa ra các biện pháp nâng 
cao hiệu quả giáo dục ý thức tự giác cho học sinh.
II. Phần nội dung
1. Cơ sở lí luận

a. Khái niệm về ý thức tự giác
Theo từ điển tiếng việt thì “Tự giác là tự mình hiểu và làm, khơng cần ai  
nhắc nhở.”
Theo từ  điển bách khoa: Ý thức tự  giác là sự  nhận thức của cá nhân về 
trách nhiệm của mình đối với một việc nào đó và bản thân mình biết rõ là phải 
làm gì và làm như thế nào.
Từ  đó có thể  hiểu, ý thức tự  giác là việc bản thân mỗi người phải tự 
hiểu, tự  nhận thức được việc nào đó là quan trọng và có ý thực hiện nó mà  
khơng phải bắt buộc hay gị ép vì một lí do nào đó.
Giáo dục ý thức tự giác là một q trình uốn nắn, sửa chữa những người  
từ  khơng có ý thức, trách nhiệm trong cơng việc hay có ý thức một phần trở 
thành người có trách nhiệm trong các hoạt động.
b.Vai trị của tự giác
Có lẽ ai trong bất cứ chúng ta cũng đã từng vài lần bị mắc kẹt giữa những  
đám hỗn độn như  tranh nhau mua vé xe về  tết hay đám đơng vì kẹt xe giữa  
đường phố, chen lấn ngay cả   ở  chốn linh thiêng...Để  dẫn đến tình trạng đó 
ngồi những lí do khách quan thì cịn một lí do khác đó là ý thức tự giác của con 
người. Thay vì họ  xếp hàng chờ  nhau mua vé thì họ  lại chen lấn, xơ đẩy nhau, 
thay vì di chuyển từ từ từng người một họ lại lấn chiếm, tranh giành nhau dẫn  
đến tình trạng khơng ai muốn mà rút cuộc họ vẫn là nạn nhân của những cuộc  
tranh chấp đó. Như vậy, trong cuộc sống, ý thức tự giác có thể giải quyết được  
các tình trạng gây bức xúc cho xã hội và nhức nhối cho các ngành chức năng.
Ngồi ra, chúng ta có thể  thấy trong bất cứ  cơng việc nào, nếu chúng ta  
cảm thấy hứng thú, tự  nhận thức được sự  cần thiết của nó và thực hiện một  
cách tự  giác thì chúng ta sẽ  cảm thấy thoải mái và làm việc rất hiệu quả.Cịn 
ngược lại, nếu chúng ta làm việc một cách miễn cưỡng, cảm giác bị  gị ép thì  
hiệu quả cơng việc sẽ khơng cao.
Trong cơng việc, những người có ý thức tự giác ln là những người chủ 
động. Họ  ln biết mình nên làm gì và cần làm gì nên bao giờ  họ  cũng ln là 
người đi đầu, là tấm gương cho đồng nghiệp và là nơi gửi gắm niềm tin cho  

Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp

Trang 3


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

những người lãnh đạo. Và vì thế, trong tập thể, trong cộng đồng họ  ln là  
người nổi trội và được mọi người tín nhiệm.
Trong mơi trường giáo dục vai trị của tự  giác lại càng được thể  hiện rõ 
rệt. Nếu học sinh nào có ý thức tự  giác thì các em sẽ  thấy việc học thật nhẹ 
nhàng. Các em ln hồn thành những việc mà giáo viên giao vì thế  các em lúc  
nào cũng tự tin, sống thoải mái và ln được bạn bè nể phục, thầy cơ u mến. 
Nói tóm lại, tự  giác cần cho mọi hoạt động của cuộc sống. Nó giúp cho 
hiệu quả cơng việc đạt đến đỉnh cao, góp phần làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn.
c. Một số biểu hiện của ý thức tự giác 
Muốn giáo dục một người có ý thức tự  giác chúng ta cần thiết phải xem  
xét ý thức tự  giác của họ   ở  mức độ  nào.Và với học sinh cũng vậy, muốn có  
những sự tác động đúng đắn, chúng ta cũng cần phải biết đâu là biểu hiện của ý  
thức tự giác, đâu khơng phải từ đó có những biện pháp phù hợp nhằm giáo dục,  
rèn luyện học sinh.
Để  nhận biết một học sinh có ý thức tự  giác hay khơng ta phải dựa vào  
hành vi của em học sinh đó trong tất cả các hoạt động.
Một học sinh được gọi là có ý thức tự giác, nếu:
Thứ  nhất, trong các hoạt động của lớp, em đó ln biết mình cần làm gì 
và làm với ý thức trách nhiệm cao khi có giáo viên hay khơng có giáo viên ở đó. 
Trên thực tế, có nhiều học sinh tỏ  ra rất nhiệt tình trong cơng việc nhưng với 
điều kiện là có mặt giáo viên giám sát việc làm đó. Những học sinh đó cũng 
chưa được gọi là có ý thức tự giác. Ngược lại, có một số học sinh, khi giáo viên  

giao việc gì cũng hồn thành nhưng để các em tự nhận biết mình cần làm gì thì  
các em lại khơng xác định được bởi các em có tính rụt rè, nhút nhát. Những học  
sinh này là những học sinh có ý thức nhưng chưa mạnh dạn trong hoạt động cần  
được rèn luyện.
Thứ  hai, những học sinh có ý thức tự  giác là những học sinh ln chấp 
hành tốt các nội quy, quy định của lớp, của trường. Như  việc có ý thức mặc  
đồng phục khi đến trường, khơng ăn q vặt hay xếp hàng ra vào lớp…
Thứ  ba, trong học tập, các em có ý thức ngồi học nghiêm túc, khơng nói 
chuyện riêng, ln làm bài tập đầy đủ và học bài trước khi đến lớp.
Trên đây là một số biểu hiện về ý thức tự giác của học sinh mà chúng ta  
có thể nhận thấy. Tuy nhiên, tùy vào từng tình huống cụ thể mà chúng ta có thể 
xem xét mức độ  tự  giác của các em như  thế  nào chứ  không nhất thiết tạo nên  
quy chuẩn để đo lường một cách cứng nhắc.

Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp

Trang 4


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
a. Thuận lợi 
Được sự  quan tâm, chỉ  đạo sát sao của Ban giám hiệu nhà trường. Nhà  
trường đã đề ra kế hoạch cụ thể hàng tháng, kì học, năm học, theo dõi, kiểm tra, 
đơn đốc thường xun. Sự  kết hợp, hỗ  trợ  kịp thời của đội, của ban thi đua  
trong nhà trường. Sự quan tâm từ  phía địa phương và chính quyền. Một số  học  
sinh có ý thức tự  giác cao, ln đi đầu trong các phong trào của lớp mà khơng  
cần giáo viên phải nhắc nhở, hối thúc. Ngồi ra các em cịn nhỏ nên dễ dàng uốn  

nắn. Một số bậc phụ huynh cũng đã dần quan tâm hơn tới việc giáo dục ý thức 
tự giác cho con em mình.
b. Khó khăn 
            Như chúng ta đã biết các em học sinh ở vùng nơng thơn cuộc sống đã gặp  
nhiều khó khăn, mặt khác điều kiện giao tiếp với mơi trường bên ngồi cịn rất 
ít mà đặc thù trường tiểu học Dray Sáp là trường có hơn 50% học sinh là học  
sinh dân tộc thiểu số  Ê­đê, Mnơng. Kinh tế  gia đình các em gặp rất nhiều khó 
khăn, thiếu  thốn, chính vì thế đa số phụ huynh quanh năm suốt tháng  lo chuyện  
làm ăn mà khơng có thời gian quan tâm đến việc giáo dục đạo đức, học hành, kỹ 
năng sống cho con em. Bên cạnh đó ý thức tự giác của bộ  phận lớn người dân  
vẫn cịn rất kém mà hậu quả của nó đã được dự báo trước. Có thể nói ý thức tự 
giác kém của người dân cũng đang từng ngày  ảnh hưởng sâu sắc đến con cái 
của họ. Một số  học sinh có ý thức tự  giác kém, chưa tự  mình thực hiện các  
nhiệm vụ phải ln cần có giáo viên nhắc nhở, hối thúc. 
Bên cạnh những sự  phát triển về  lối sống hiện đại con người lại đang  
phải đối mặt với rất nhiều nguy cơ. Sự thay đổi thất thường của khí hậu đang  
là một vấn đề  hết sức nhức nhối mà ngun nhân của nó bắt nguồn từ  ý thức  
của con người trong cách đối xử  với mơi trường để  bây giờ  chính con người  
đang phải tự  dằn vặt mình với bao sự  “giá như”. Chúng ta thấy rằng, trên rất 
nhiều con đường, từ  những ngõ ngách trong xóm làng đến những con đường 
rộng lớn trên phố, hồ  ao, sơng suối hiện nay đang tràn ngập bao nhiêu rác thải. 
Hằng năm có biết bao nhà máy phải ngừng hoạt động vì “khơng thân thiện” với 
mơi trường... 
Ngồi ra, có một số  người khi tham gia giao thơng nếu có cảnh sát giao  
thơng thì đi chậm và chấp hành đội mũ bảo hiểm, cịn nếu khơng có thì phóng 
nhanh, vượt đèn đỏ, uống rượu lái xe, khơng đội mũ bảo hiểm... Dẫn đến hàng 
năm có đến hàng nghìn người chết vì tai nạn giao thơng.
Tất cả những việc đó, để thấy rằng ý thức tự giác của người dân rất kém 
mà hậu quả của nó thì ai cũng rõ.
Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp


Trang 5


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

Trong nhà trường tiểu học, ý thức tự  giác của mỗi học sinh là rất cần  
thiết. Tuy nhiên khơng phải học sinh nào cũng đều có ý thức tự  giác trong các 
hoạt động. Qua q trình quan sát, theo dõi tơi nhận thấy có những mức độ  tự 
giác như sau:
Mức độ 1: Những học sinh có ý thức tự giác cao.
­ Đây là những học sinh ln đi đầu trong các hoạt động của lớp. Ví dụ 
một số em ln đi học chun cần dù trời mưa nắng hoặc đau ốm nhẹ, tự giác  
ơn bài vào mỗi đầu giờ học, các em ln hồn thành các bài tập mà giáo viên đưa 
ra. Rất ít khi các em vi phạm các nội  quy, quy định của lớp cũng như  của nhà 
trường. Kể  cả  việc vệ  sinh lớp học các em cũng rất tự  giác. Tuy nhiên, số 
lượng học sinh có ý thức tự giác cao ở mỗi lớp khơng nhiều. Như lớp 4A (năm 
học 2014 – 2015) mà tơi chủ nhiệm, thống kê đầu năm chủ yếu tập trung ở đội 
ngũ ban cán sự lớp: lớp trưởng, lớp phó và các tổ trưởng... . 
Mức độ 2: Những học sinh có ý thức tự giác ở mức trung bình.
­ Những học sinh này là những em vẫn làm những cơng việc mà giáo viên 
giao cho nhưng với điều kiện là giáo viên phải theo sát hoạt động của các em. 
Ví dụ, muốn những học sinh này ơn bài vào đầu giờ học, giáo viên phải theo sát 
và nhắc nhở thường xun, liên tục mới có thể hồn thành được cơng việc. Theo 
tơi nhận thấy, tất cả giáo viên khối 4 trường tơi ngày nào cũng phải đến trường  
sớm để  kèm cặp học sinh ơn lại bài cũ nếu khơng các em sẽ  khơng thực hiện.  
Hoặc các em học sinh này vẫn sẽ  giữ  trật tự  nếu giáo viên  ở  trong lớp nhưng 
chỉ cần giáo viên ra khỏi lớp một lúc thì ngay lập tức “vắng chủ nhà gà vọc niêu 
tơm”. Trong việc vệ sinh lớp học mặc dù giáo viên đã phân cơng cơng việc đến 

đích danh nhưng cũng chỉ đến khi cơ giáo đến lớp các em mới bắt đầu đi làm vệ 
sinh.  Ở  mức độ  này số  lượng học sinh lại chiếm đa số. Vì thế  trong khoảng  
thời gian đầu năm học bao giờ  giáo viên cũng phải bám sát các hoạt động của 
lớp để đơn đốc nhưng nhiều lúc vẫn khơng hồn thành khối lượng cơng việc. Vì 
khối lượng cơng việc nhiều mà học sinh lại khơng có ý thức cao nên rất khó 
quản lí.
Mức độ 3: Những học sinh có ý thức tự giác kém. 
­ Đây là những học sinh rất ít khi hoặc khơng bao giờ tham gia hoạt động 
nào của lớp. Theo dõi học sinh chúng ta có thể thấy, khi cả  lớp đang tập trung  
ơn bài vào đầu giờ  học thì các em lại khơng tập trung. Giao trực nhật lớp các 
thậm chí có khi khơng thực hiện. Tuy nhiên, số lượng học sinh này cũng khơng 
nhiều. Như lớp tơi năm học 2014  ­ 2015 có 7 em đầu năm các em rất ít khi tập  
trung ơn bài vào đầu giờ học và khi cơ và các bạn nhắc nhở các em thường ậm  
ừ cho qua và hơm sau lại vẫn cứ như thế. Ở nhà ít khi ơn bài cũ đầy đủ mặc dù  
Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp

Trang 6


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

năng lực học của những em này khơng yếu thậm chí cịn là học sinh có tố chất. 
Giao làm vệ sinh lớp học thì đến khi cơ giáo đến các em mới bắt tay vào làm.
Qua q trình nghiên cứu mức độ ý thức tự giác đầu năm học 2014 – 2015 
của học sinh lớp 4A, trường tiểu học Dray Sáp tơi thu được kết quả như sau:
Mức độ tự giác
TSHS

31


Mức độ 1

Mức độ 2

Mức độ 3

Số lượng

Tỉ lệ

Số lượng

Tỉ lệ

Số lượng

Tỉ lệ

      8

25,8%

      16

51,7%

      7

22,5%


Qua sự  thống kê trên, chúng ta cũng có thể  thấy học sinh đa phần có ý 
thức tự  giác, nhưng  ở  mức độ  chưa cao cịn đang  ở  dạng “tiềm năng”, chưa  
được khơi dậy và phát huy.  
c. Các ngun nhân
Thứ  nhất, do bản thân mỗi học sinh chưa nhận ra được trách nhiệm của  
mình đối với việc học cho chính bản thân mình cũng như  trách nhiệm đối với 
tập thể nên trong các hoạt động các em tỏ  ra hời hợt, khơng quan tâm dẫn đến 
tình trạng cơng việc bị bỏ dở.
Thứ  hai, học sinh chưa tự  biết được phần cơng việc của mình trong khi  
đó giáo viên thường hay cào bằng, khơng giao việc đến nơi đến chốn nên học  
sinh khơng biết mình làm chỗ nào dẫn đến tình trạng những bạn nhiệt tình làm 
khơng hết việc cịn những bạn khác thì lại khơng có việc hay khơng biết việc để 
làm. Việc học  ở nhà thì khơng có ai quan tâm nhắc nhở  nên các em khơng thấy  
được tầm quan trọng của việc học từ đó khơng coi trọng việc học nên khơng tự 
giác học
Thứ ba, một số giáo viên chỉ  biết rằng lớp mình đã hồn thành cơng việc 
mà khơng đánh giá xem những ai làm tốt, ai làm chưa tốt nên những học sinh  
nhiệt tình khơng cảm thấy vui, hứng thú nữa cịn những học sinh khơng làm thì 
vẫn khơng việc gì cho nên những học sinh có ý thức dần dần cũng ít đi, học sinh  
thiếu ý thức ngày một nhiều hơn. Đối với việc học ở nhà nhiều giáo viên khơng 
coi trọng việc kiểm tra và tun dương những em làm tốt nên dần dần các em  
cũng lơ là việc tự giác học ở nhà.
Thứ tư, khi giáo viên giao việc khơng chú ý đến năng lực của học sinh nên  
học sinh thường khơng hồn thành vì khơng thể làm được chứ khơng phải khơng 
Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp

Trang 7



SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

làm, dần dần các em cũng đánh mất tính tự giác của mình vì các em thiếu tự tin  
khi thực hiện nhiệm vụ của mình.
3.  Nội dung và hình thức của giải pháp
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
Các giải pháp, biện pháp mà đề tài đưa ra ra nhằm giúp cho giáo viên chủ 
nhiệm lớp rèn luyện tính tự giác của học sinh, giúp cho học sinh trở thành những 
học sinh có tính tự  giác cao khi cịn ngồi trên ghế  nhà trường và khi trở  thành 
những người trưởng thành thì sẽ là những cơng dân tích cực của xã hội
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
*Biện pháp 1: Xây dựng đội ngũ cán sự lớp
Đội ngũ cán sự lớp là nịng cốt của lớp, là cánh tay đắc lực của giáo viên 
chủ  nhiệm. Nếu người giáo viên biết phát huy thế  mạnh của đội ngũ này thì  
cơng việc của người giáo viên chủ  nhiệm sẽ  nhẹ  đi rất nhiều. Tuy nhiên, học 
sinh nào cũng có thể làm cán sự lớp nhưng khơng phải ai cũng có thể làm tốt. Và  
việc chọn lựa dưới hình thức nào để những học sinh cịn lại trong lớp cảm thấy  
nể phục đó mới là điều quan trọng.
Việc chọn lựa ban cán sự  lớp phải phát huy tinh thần dân chủ  và ý thức 
tập thể nên để học sinh tự bầu ra ban cán sự lớp bởi một khi ban cán sự  lớp do 
chính các em bầu ra các em sẽ khơng cịn phàn nàn gì về năng lực hoạt động của 
đội ngũ ban cán sự đó, ngược lại các em cịn thấy đó là người các em tin tưởng 
và rất dễ nghe theo sự chỉ đạo, phân cơng của các bạn đó. Đó cũng là một trong 
những ngun nhân tạo nên sự  khác biệt về  ý thức giữa lớp này và lớp khác. 
Hơn nữa, những bạn được bầu cũng cảm thấy tự hào từ đó các bạn sẽ thể hiện  
hết khả năng của mình và có ý thức cao đối với tập thể.
Tuy nhiên, đối với học sinh mặc dù các em đã biết so sánh bạn này hơn  
bạn kia nhưng các em vẫn cịn những suy nghĩ non nớt và khơng kém phần cảm 
tính. Vì thế để các em có thể lựa chọn đúng đối tượng khơng bầu chọn tràn lan, 

người giáo viên cần phải định hướng tốt cho các em. Và để  làm tốt điều này, 
trước khi cho học sinh bầu cần định hướng cho các em chọn những bạn có 
những năng lực sau vào ban cán sự lớp: 
­ Là học sinh có kết quả học tập đạt từ loại khá trở lên.
lớp.

­ Năng nổ, nhiệt tình, mạnh dạn, có ý thức cao trong mọi hoạt động của  

Sau khi xây dựng xong “đề  án nhân sự”, để  việc bầu cử  vừa nhẹ  nhàng 
vừa có hiệu quả, chúng ta cần đi theo các bước:
Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp

Trang 8


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

Bước 1: Hướng dẫn học sinh bầu đủ  số  lượng. Ví dụ, ban cán sự  lớp 
gồm 3 bạn thì chỉ cần đưa lên 4 hoặc 5 bạn để bầu chọn 3.
Bước 2: Cho học sinh ứng cử và đề cử.
Bước 3: Biểu quyết
Sau khi có kết quả bầu cử, giáo viên nên nhìn nhận theo năng lực của học 
sinh và phân cơng bạn nào là lớp trưởng, bạn nào là lớp phó cho phù hợp.
Bên cạnh việc chọn ra được ban cán sự lớp là lớp trưởng, lớp phó thì việc 
chọn ra tổ  trưởng, tổ  phó cũng khơng kém phần quan trọng. Bởi đây là lực  
lượng giúp đỡ  trực tiếp cho đội ngũ ban cán sự  lớp, theo dõi trực tiếp đến các  
hoạt động của các thành viên trong tổ. Trách nhiệm của tổ trưởng, tổ phó cũng 
nặng nề  khơng kém một lớp trưởng, lớp phó học tập. Tuy nhiên, để  chọn tổ 
trưởng, tổ phó nên cho học sinh tổ đó đề xuất một vài em sau đó lấy ý kiến biểu  

quyết của các bạn trong tổ. Bạn nào tán thành nhiều thì làm tổ trưởng, bạn nào 
tán thành ít hơn thì làm tổ phó.
Khi các em được thực hiện quyền dân chủ  của mình, bạn nào cũng cảm  
thấy hào hứng và vui mừng, cịn những bạn được bầu chọn cũng cảm thấy vinh  
dự và đầy quyết tâm cao.
*Biện pháp 2: Giao việc cho học sinh
Nếu giáo viên nào khơng phân cơng cụ thể từng em một thì chắc chắn lớp  
đó sẽ khơng hồn thành cơng việc hoặc nếu muốn hồn thành thì ngày nào giáo 
viên cũng phải đứng bên cạnh và thúc giục cơng việc. Chính vì thế  muốn học 
sinh tự giác làm thì chúng ta cần phải biết phần cơng việc khơng hồn thành là 
của ai và trách nhiệm này thuộc về bạn nào hay ai làm tốt những việc này, bạn 
nào xứng đáng được khen ngợi. Từ đó thúc đẩy hiệu quả cơng việc đi lên mà ý  
thức tự giác của học sinh cũng dần được hình thành.
Để làm được điều này cần phải phân cơng cơng việc ngay từ đội ngũ ban  
cán sự  lớp, cần phải chỉ  cho học sinh biết nhiệm vụ  của mình là gì. Tránh 
trường hợp bầu ban cán sự  lớp nhưng chỉ  có lớp trưởng hoạt động cịn những  
bạn khác khơng có việc gì làm. Đối với ban cán sự  lớp cần phân cơng cụ  thể 
như sau:
* Nhiệm vụ của lớp trưởng:
­ Theo dõi, kiểm tra mọi hoạt động của lớp.
­ Báo cáo sĩ số ngay sau khi xếp hàng vào lớp.
­ Điều khiển các bạn xếp hàng vào lớp, xếp hàng chào cờ đầu tuần, xếp  
hàng tập thể dục.
Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp

Trang 9


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp


­ Giữ trật tự lớp khi giáo viên chữa bài, khi giáo viên có việc phải ra khỏi  
lớp và khi lớp dự lễ chào cờ đầu tuần, tham gia hoạt động ngồi giờ lên lớp
­ Tổng hợp báo cáo của các tổ  trưởng, báo cáo trong tiết sinh hoạt lớp  
cuối tuần.
­ Đề nghị giáo viên tun dương, phê bình cá nhân hoặc tập thể.
* Nhiệm vụ của lớp phó phụ trách học tập:
­ Tổ chức lớp truy bài 15 phút đầu giờ; giúp đỡ các bạn học yếu học bài, 
làm bài.
­ Theo dõi hoạt động của các nhóm “Đơi bạn cùng tiến” và báo cáo cho 
giáo viên.
­ Làm mọi việc của lớp trưởng khi lớp trưởng vắng mặt hoặc nghỉ học.
* Nhiệm vụ của lớp phó phụ trách văn nghệ:
­ Cất hát đầu giờ, cuối giờ.
­ Quản lý đội văn nghệ của lớp khi tập luyện.
* Nhiệm vụ của lớp phó phụ trách lao động:
­ Phân cơng, theo dõi và kiểm tra các tổ trực nhật và chịu trách nhiệm tắt  
đèn, quạt khi ra về.
­ Phối hợp với lớp trưởng, lớp phó học tập giữ trật tự lớp. 
Nhiệm vụ của mỗi em được hướng dẫn cụ thể cách thực hiện nhiệm vụ 
của mình một cách khoa học, rõ ràng. Mỗi em sẽ  làm đúng các nhiệm vụ  của 
mình.
Ngồi ra, cùng phối hợp với các em cịn có các tổ  trưởng, tổ  phó. Nhiệm 
vụ của các tổ trưởng tổ phó là cụ thể hóa nhiệm vụ của từng bạn trong tổ. Tổ 
trưởng phải theo dõi nề nếp thực hiện của các bạn đồng thời phân cơng các bạn  
làm cơng tác vệ  sinh trực nhật. Ngay từ đầu năm học tơi cung cấp cho các em 
mẫu theo dõi sau đó các em sẽ tổng hợp các kết quả lại cho lớp trưởng, lớp phó.  
Bảng theo dõi như sau:
Bảng 1:                     THEO DÕI NỀ NẾP TUẦN...
HỌ 

TÊN

Khơng 
làm bài 
tập

Nói 
chuyện

Xếp hàng 
khơng 
nghiêm túc

Qn 
sách, vở

Khơng 
học bài 


Đi 
học 
muộn

Nghỉ 
học 
ko lí 
do

Ăn 


vặt, 
vứt 
rác 
bừa 
bãi

Ko 
làm 
vệ 
sinh

Tổng  Xế
điểm p 
thứ

PHÂN CƠNG TRỰC NHẬT TUẦN.......

Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp

Trang 10


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

Thứ 
ngày
2
3

4
5
6

Tên người trực

Kết quả

THEO DÕI NHĨM ĐƠI BẠN CÙNG TIẾN TUẦN.......

Thứ 
ngày
2
3
4
5
6

Tên nhóm

Kết quả

Qua bảng phân cơng và theo dõi trên, giáo viên dễ dàng biết được bạn nào  
làm tốt, bạn nào khơng tốt. Nếu ngày nào lớp bị  nhắc nhở  thì biết ngay trách 
nhiệm đó thuộc về  bạn nào, tổ  nào. Qua đó tránh được tình trạng đánh giá 
“khơng đúng người, đúng tội” như  cách làm cào bằng khơng có sự  phân chia.  
Cịn học sinh sẽ  tự  giác thực hiện mà khơng hề  phàn nàn hay tị  nạnh nhau bởi  
các em cảm thấy sự cơng bằng trong cơng việc. Và giáo viên đỡ vất vả hơn khi  
ngày nào cũng phải nhắc nhở  học sinh. Nề  nếp lớp sẽ  nhanh chóng được cải  
thiện.

*Biện pháp 3: Thường xun đánh giá kết quả của học sinh
Khi chúng ta làm bất cứ  việc gì, chúng ta cũng cần biết hiệu quả  cơng 
việc ra sao, người khác nhìn nhận đánh giá như  thế nào về  việc làm của mình. 
Học sinh cũng vậy, khi các em làm xong cơng việc các em cần được biết hơm  
nay mình làm như thế nào, đã tốt chưa? Chính vì vậy, nhận xét việc làm của các 
em cũng được coi là một cách để hình thành và phát huy tính tự giác của các em.
Hằng ngày, khi đến trường mặc dù chúng ta đã có sự phân cơng cơng việc 
một cách cụ thể nhưng để đánh giá một cách chính xác chúng ta cũng cần có sự 
theo dõi từ  xa. Sau đó chúng ta sẽ  đánh giá, nhận xét xem trong buổi hơm nay  
bạn nào thực sự làm tốt, bạn nào cịn lười. Nhưng nên đánh giá vào thời gian nào 
cho hợp lí?
Để  đánh giá kịp thời, cần đánh giá ngay trong buổi học hơm đó. Nhiều 
giáo viên cho rằng, 15 phút sinh hoạt đầu giờ  khơng quan trọng nhưng với tơi  
Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp

Trang 11


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

thời gian đó là khoảng thời gian đáng q nhất của một buổi học vì đây chính là  
lúc chúng ta  ổn định nề nếp của cả những tiết học sau và chính trong thời gian 
này, chúng ta có thể đưa ra một số đánh giá như chúng ta đã quan sát được. Điều  
này tác động rất lớn đến tâm lí của các em. Những bạn được tun dương sẽ 
cảm thấy vui sướng và sẽ  làm cho những bạn khác chưa thực hiện sẽ cố gắng  
làm thật tốt phần cơng việc của mình. Ngồi ra, chúng ta cũng cần chú ý đến  
những đối tượng cá biệt, nếu các em chỉ  cần có biểu hiện tốt hơn mọi ngày  
chúng ta phải tun dương ngay vì đó là liều thuốc tinh thần để  các em phấn  
đấu. Học sinh tiểu học dù có là cá biệt đến đâu thì các em cũng rất thích được 

khen. Chúng ta cũng cần lưu ý, việc đánh giá cần phải thường xun, liên tục để 
các em biết được sự  tiến bộ  của mình và tránh tình trạng các em có cảm giác 
mình bị  lãng qn trong các lần nhận xét của giáo viên khiến các em cảm thấy 
nản lịng. Đừng vì một lí do nào đó mà một buổi học khơng nhận xét, điều đó 
khiến cho các em cảm thấy khơng vui vì bạn nào cũng mong đợi đến lúc mình 
được khen.
Ngồi ra, vào giờ  sinh hoạt lớp cũng cần tạo điều kiện cho các em được 
nhận xét, bày tỏ  ý kiến của mình. Qua các ý kiến của các em chúng ta sẽ  nhìn 
nhận đầy đủ  hơn các vấn đề  trong lớp mà khơng phải lúc nào mình cũng theo 
dõi được để từ đó có cách đánh giá phù hợp. Trên cơ sở  đánh giá từng cá nhân,  
chúng ta cần tổng hợp lại xem tổ  nào làm tốt để  tun dương cả  tổ  và nhận 
định tổ trưởng nào hoạt động tốt làm cho các bạn khác cũng noi theo.
Như  vậy, chúng ta có thể  thấy rằng, việc đánh giá kết quả  cơng việc  
thường xun của học sinh là một trong những biện pháp tạo ra động lực thúc  
đẩy học sinh tự giác hơn trong cơng việc.
*Biện pháp 4: Tạo ra các phong trào thi đua trong lớp
Bác Hồ của chúng ta từng nói: “Thi đua là u nước, u nước thì phải thi  
đua”. Để  nói rằng một đất nước muốn có sự  phát triển thì những con người  
trong đất nước đó phải có sự  thi đua nhau. Hay ta có thể  hiểu thi đua chính là  
động lực tạo nên sự  phát triển, là nguồn gốc của sự  phát triển. Chỉ  những ai 
thực sự muốn thi đua thì ở họ mới có tính cầu tiến và cơng việc của học bao giờ 
cũng đạt đến thành tích cao nhất. Cịn những người khơng có tính thi đua thì họ 
chỉ  làm một cách hời hợt cho qua chuyện và chắc chắn hiệu quả  cơng việc sẽ 
khơng cao.
Đối với học sinh, thi đua mang lại cho các em sự  vui thích, thú vị, hào 
hứng đơi khi chỉ  vì mong được cơ thầy khen. Chính vì thế  muốn các em thực  
hiện mọi hoạt động một cách tốt nhất thì phải đưa các em vào các phong trào thi 
đua. Thực tế, ta cũng nhận thấy rằng khi tạo ra được những phong trào trong  
lớp đơi khi các em chỉ muốn chứng tỏ bản thân mình với bạn bè mà các em nổ 
Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp


Trang 12


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

lực hết mình làm việc, làm một cách tự giác. Chính vì thế có thể nói, các phong 
trào trong lớp học tạo nên tinh thần tự giác cao cho học sinh.
Trong lớp chúng ta có thể tạo ra các phong trào:
Phong trào “ Tổ nề nếp”
Phong trào này xây dựng nhằm mục đích giữ  cho nề  nếp ln thực hiện 
tốt như việc thường xun mặc đồng phục, xếp hàng ra vào lớp, hay trực nhật  
vệ sinh tốt, đi học đều, đúng giờ... Tất cả những vấn đề  đó khi đưa vào thi đua 
sẽ khiến các em thực hiện một cách nghiêm túc hoặc những bạn nào khơng thực 
hiện nghiêm túc sẽ  khiến các bạn khác khơng hài lịng và thường xun nhắc  
nhở nên tạo ra cho các em được các thói quen tốt.
Đánh giá kết quả của phong trào này chúng ta dựa vào kết quả mà các tổ 
trưởng đã theo dõi nề  nếp như bảng phân cơng theo dõi  ở  bảng 1. Để  kết quả 
theo dõi mang tính khách quan thì chúng ta nên để  cho học sinh kiểm tra chéo, 
tức là tổ  này để  tổ  kia theo dõi. Làm như  thế  sẽ  khiến tính thi đua càng thêm 
nghiêm túc và học sinh càng cố  gắng thực hiện vì tổ nào cũng muốn tổ  mình là 
tổ  nề nếp nhất. Đánh giá kết quả  thi đua chúng ta nên đánh giá theo từng tuần,  
nhưng tổng kết thi đua chúng ta nên tổng kết theo từng tháng. Vì làm như  thế 
từng tuần các em sẽ  biết được tổ  mình đã tốt ở  chỗ  nào cịn thiếu sót ở  điểm  
nào để từ đó các em cố gắng thực hiện ở tuần sau và như thế trong tháng thi đua 
các em có thể phát huy những mặt mạnh và khắc phục những mặt chưa tốt.
Phong trào học tập 
Phong trào này nhằm tạo ra phong trào học tập sơi nổi trong học tập. 
Khắc phục một số vấn đề  thường gặp  ở  học sinh: học sinh khơng ơn bài cũ ở 

nhà, học sinh khơng có ý thức làm bài tập trên lớp thường xun giáo viên phải  
nhắc nhở, phát biểu xây dựng bài... Thực hiện tốt phong trào này, ý thức học tập 
của học sinh được nâng lên. 
Đối với phong trào này chúng ta nên cụ  thể hóa thành phong trào của các 
tháng. Hầu hết mỗi tháng sẽ có một ngày kỉ niệm vì thế các phong trào nên gắn 
liền với ngày kỉ  niệm đó. Làm như  thế sẽ  tăng thêm ý nghĩa của phong trào thi  
đua. Ví dụ: tháng 10, xây dựng phong trào “Hoa thơm tặng mẹ”, tháng 11, phong 
trào “Học tốt”, tháng 12, phong trào “Tiếp bước anh bộ đội Cụ Hồ”...
Nội dung của phong trào này như sau: Mỗi tổ sẽ có một bảng thi đua hàng 
tháng, nếu bạn nào đạt nhận xét tốt trong vở sẽ được dán một bơng hoa vào sổ 
thi đua. Nhưng bạn nào được đạt nhận xét tốt mà vi phạm những lỗi sau thì 
khơng được dán: khơng học bài cũ, bị  cô nhắc nhở  nhiều trong buổi học. Cuối 
tháng tổng kết tổng số bông hoa sẽ biết bạn nào xuất sắc nhất lớp.

Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp

Trang 13


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

Bảng 2:                                  THÁNG ………..
Năm học: 2014­ 2015
PHONG TRÀO…………………………………………………………
HỌ TÊN

SỐ NHẬN XÉT TỐT

TỔNG


Tuy nhiên, muốn phong trào thật sự có hiệu quả và thu hút được học sinh 
người giáo viên cần lưu ý: Khi chấm bài phải nghiêm túc và khơng được chấm 
q “rẻ” để  học sinh cố  gắng. Ví dụ, hai bạn làm bài đúng giống nhau nhưng  
một bạn trình bày sạch sẽ và đẹp, cịn bạn kia trình bày chưa đẹp thì khơng nên  
cho nhận xét như nhau và cần phải nêu lí do vì sao lại như thế để học sinh khắc 
phục hạn chế  của mình. Nếu học sinh yếu làm tốt hơn mọi ngày cần phải  
chấm “thống” hơn để  khích lệ sự  cố gắng của các em. Khi đánh giá tổng kết,  
những học sinh yếu cần đánh giá trên sự  tiến bộ  của các em chứ  khơng nhất  
thiết phải phải giống các bạn khác. Các em chỉ  cần tiến bộ hơn tháng trước là  
có thể được khen thậm chí tặng q.
Phong trào trang trí lớp học thân thiện
­ Thi trồng cây, hoa phù hợp, sử dụng sản phẩm mỹ thuật, kỹ thuật, sản  
phẩm các cuộc thi chữ viết đẹp, lồng đèn..trang trí lớp học theo tổ. Tạo khơng  
khí thi đua giữa các tổ với nhau nhằm đạt mục tiêu lớp học xanh, sạch, đẹp.
Phong trào khác
­ Đối với các phong trào do nhà trường, liên đội phát động giáo viên chủ 
nhiệm cần làm tốt cơng tác tun truyền giáo dục, khuyến khích, lên kế hoạch, 
mục tiêu để học sinh có ý thức tự giác, tích cực tham gia có hiệu quả.
Biện pháp 5: Hình thức khen thưởng
­ Giáo viên chủ  nhiêm cần đưa ra hình thức khen thưởng cụ  thể  dự  trên 
những tiêu chí của từng phong trào để tạo động lực cho học sinh như:
­ Khen tập thể: Tặng cờ  thi đua theo tổ  hàng tháng (có thể  quy định cờ 
nhất tháng màu đỏ)
­ Khen cá nhân: Tun dương, động viên khích lệ  đối với những em, đơi 
bạn cùng tiến có tiến bộ hàng tuần, hàng tháng. Bình bầu gương mặt xuất sắc, 
có những tiến bộ vượt bậc của tháng, kỳ, năm học để tặng q khen thưởng kịp  
thời.

Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp


Trang 14


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Các giải pháp, biện pháp mà tơi đưa ra ln có mối quan hệ mật thiết với  
nhau, tương hỗ  lẫn nhau .Vì vậy hiệu quả  của các giải pháp, biện pháp này  
càng được nâng cao.
d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu
Ý thức tự giác được gọi là kĩ năng mềm, nó cần thiết cho mọi hoạt động  
của con người và nhất là với học sinh tiểu học. Sự  hình thành sớm ý thức tự 
giác khiến cho cuộc sống của các em trở nên nhẹ nhàng, vui tươi. Và khi lớn lên  
các em dễ dàng thích ứng với bất kì hồn cảnh hay mơi trường sống mà các em  
gặp phải. 
Qua áp dụng đề tài vào lớp chủ nhiệm tơi thu được kết quả sau:
Cuối năm học 2014 ­ 2015
Mức độ tự giác
TSHS

31

Mức độ 1

Mức độ 2

Số lượng


Tỉ lệ

Số lượng

Tỉ lệ

18

58,2%

11

35,4%

Mức độ 3
Số lượng
2

Tỉ lệ
6,4%

Qua bảng thống kê ta thấy được rõ ràng sau khi áp dụng các biện pháp  
trên sự tự giác của học sinh được cải thiện rõ rệt. 
Do có sự thay đổi về ý thức tự giác như thế nên nề  nếp cũng như  phong  
trào học của lớp đã có những bước chuyển biến tích cực:
Thứ nhất, tình trạng học sinh khơng làm vệ sinh khơng cịn vì thế vệ sinh  
ở  lớp học, khu vực vệ  sinh tự  quản ln ln được các em hồn thành sớm.  
Chấm dứt việc ln ln bị đội nhắc nhở và trừ điểm thi đua như đầu năm. Mặt  
khác, vào những buổi giáo viên chủ  nhiệm khơng có giờ  học sinh vẫn tự  giác 
hoạt động hồn thành tốt mọi cơng việc. Và sau khoảng hơn một tháng áp dụng 

hầu như giáo viên khơng phải đốc thúc các cơng việc vệ sinh của lớp.
Thứ  hai, nề  nếp tự  quản của học sinh được nâng lên. Ban cán sự  lớp tổ 
chức sinh hoạt 15 phút đều đặn, trật tự  và có hiệu quả. Tình trạng nói chuyện  
riêng trong lớp giảm, học sinh có khả  năng tự  quản cao ngay cả  khi vắng mặt  
giáo viên. 
Thứ ba, phong trào học của lớp đi lên. Nhiều học sinh thường xun qn 
sách vở nay đã có ý thức sắp sách vở đầy đủ trước khi đến lớp, hầu hất các em 
tích cực phát biểu xây dựng bài. Những vấn đề  nào khơng biết các em mạnh 
Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp

Trang 15


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

dạn đề xuất với giáo viên để được giải đáp. Chữ viết và cách trình bày của các  
em cũng tiến bộ nhiều.
Thứ  tư  các phong trào mũi nhọn, hoạt động ngồi giời lên lớp của lớp 
cũng đạt được những kết quả đáng khen ngợi.
Từ tất cả những sự thay đổi trên, nên năm học 2014 ­ 2015, lớp 4A được 
Đội đánh giá cao về  nề nếp, lớp tơi ln ln được tổng phụ  trách Đội và nhà 
trường tun dương.
Kết quả thực hiện cơng tác chủ nhiệm lớp
­ Năm học 2014 ­ 2015 tập thể lớp 4A đạt danh hiệu: Xuất sắc. Chi đội:  
Vững mạnh. Được Liên đội tặng giấy khen.
­ Lớp tổng số: 31 học sinh. Lên lớp 31 học sinh. Đạt tỉ lệ : 100%
­ Năng lực đạt: 31 học sinh. Đạt tỉ lệ : 100%
­ Phẩm chất đạt: 31 học sinh. Đạt tỉ lệ : 100%
­ Khơng có học sinh phải ơn tập, rèn luyện lại trong hè.

­ Thi lồng đèn trung thu đạt: 1 giải nhất, 1 giải khuyến khích. Thi văn  
nghệ chào mừng 20/11 đạt: 1 giải nhì, 1 giải khuyến khích.
­ Phong trào thu gom giấy vụn đạt: 63,5kg, vượt chỉ  tiêu 1,5kg theo chỉ 
tiêu Liên đội đề ra 2kg/1em. Thu nộp: 620 lon bia đạt chỉ tiêu đề ra của Liên đội  
20 lon/ 1em. Mua lịch tết ủng hộ bạn nghèo ăn tết: 12 quyển
­ Thi vở sạch chữ đẹp cấp trường đạt: 4 em, cấp huyện đạt: 2 em
­ Giao lưu phát hiện học sinh năng khiếu lớp 4 mơn tốn cấp trường đạt: 
4 em. Cấp huyện đạt: 1 cơng nhận, 1 giải khuyến khích. Mơn Tiếng Việt lớp 4 
cấp trường đạt: 4 em. Cấp huyện đạt: 1 giải nhất, 1 giải 3, 1 cơng nhận. Mơn 
Tiếng Anh lớp 4 cấp trường đạt: 3 em. Cấp huyện đạt: 2 em cơng nhận.
   + Thi giải tốn qua mạng cấp trường đạt: 8 em. Cấp huyện đạt: 5 em  
cơng nhận. 
  + Thi Tiếng Anh qua mạng cấp trường đạt: 5 em. Cấp huyện đạt: 2 em 
cơng nhận.
  ­ Giáo viên đạt danh hiệu: Giáo viên dạy giỏi cấp trường năm học 2014­
2015. Giáo viên chủ nhiệm giỏi cấp trường năm học 2014 ­ 2015. Được Ủy ban  
nhân dân huyện tặng giấy khen.
­ Cũng áp dụng các biện pháp như đã nêu trong đề tài này năm học 2015­
2016 lớp 4A do tơi chủ nhiệm cũng gặt hái được kết quả đáng khích lệ:

Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp

Trang 16


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

+ Năm học 2015 ­ 2016 tập thể lớp 4A đạt danh hiệu: Xuất sắc. Chi đội:  
Vững mạnh. Được Liên đội tặng giấy khen.

­ Lớp tổng số: 20 học sinh. Lên lớp 20 học sinh. Đạt tỉ lệ : 100%
­ Năng lực đạt: 20 học sinh. Đạt tỉ lệ : 100%
­ Phẩm chất đạt: 20 học sinh. Đạt tỉ lệ : 100%
­ Khơng có học sinh phải ơn tập, rèn luyện lại trong hè.
­ Tập thể lớp ln tích cực tham gia các phong trào của đội cũng như các 
phong trào mũi nhọn của nhà trường.
III. Phần kết luận, kiến nghị
1. Kết luận
Vai trị của giáo viên chủ  nhiệm rất quan trọng trong việc quản lý học  
sinh trên mọi phương diện và cũng là trung tâm thu hút học sinh đến trường đến 
lớp. Lớp học là một tổ  chức nhỏ  trong nhà trường, có nhiều học sinh tự  giác,  
nhiều lớp tốt sẽ  đưa phong trào nhà trường đi lên và đây cũng là một mục tiêu  
quan trọng trong giáo dục, tạo nên mơi trường thân thiện, hình thành nên sự tích  
cực tự  giác trong học sinh. Người giáo viên phải vừa như  người mẹ  dịu dàng, 
người thầy nghiêm khắc, người bạn gần gũi, trọng tài phân minh. Để các em trở 
thành những cơng dân tự giác cao của xã hội trong tương lai người giáo viên cần 
phải thực hiện được những ngun tắc sau:
  Thầy cơ là điểm sáng, là “ Người dẫn đường tin cậy” để  các em tin 
tưởng, nghe theo lời dạy bảo của thầy cơ.
Nắm chắc được những thuận lợi, khó khăn, hiểu rõ thực tế  trường lớp  
mình, khéo léo tìm cách bỏ đi mọi rào cản trong mối quan hệ với phụ huynh, đề 
ra những biện pháp hữu hiệu, tiếp cận gần với các em nhất, trở  thành những 
người bạn của trẻ  để  từ  đó có thể  dễ  dàng khun bảo trẻ  tự  giác trong mọi 
việc.
Ln gần gũi, bên cạnh, quan tâm tới hồn cảnh sống của học sinh (nhất 
là học sinh có hồn cảnh đặc biệt).   Bên cạnh đó, liên hệ  chặt chẽ  với phụ 
huynh, ban phụ  huynh của trường, của lớp, vận động cha mẹ  có những hành 
động thiết thực hỗ trợ việc giáo dục tính tự giác cho học sinh sẽ  giúp cho hoạt 
động của lớp có hiệu quả hơn.
Phải xây dựng được một đội ngũ cán bộ  lớp làm nịng cốt, là “cánh tay 

phải” của mình. Muốn vậy cần phải có một sự  chọn lựa dựa trên cơ  sở  định 
hướng của giáo viên và khả năng tín nhiệm của học sinh.

Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp

Trang 17


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

2. Kiến nghị
Để  đề  tài được thực hiện một cách có hiệu quả, tơi xin mạnh dạn đề 
xuất một số ý kiến sau:
Đối với giáo viên: 
­ Cần nắm vững học sinh để  biết học sinh lớp mình chưa tự  giác trong 
lĩnh vực nào từ đó lựa chọn những biện pháp phù hợp để giáo dục.
­ Cần định hướng tốt trong q trình chọn lựa ban cán sự lớp.
­ Cần áp dụng các biện pháp một cách thường xun liên tục để học sinh  
dần dần hình thành ý thức tự giác, tránh “đầu voi đi chuột” làm cho học sinh  
khơng tin tưởng  vào chính giáo viên của mình.
­ Khi thực hiện các phong trào thi đua cần khen, phê bình đứng mức để 
học sinh cịn có ý thức phấn đấu.
­ Cần có những hình thức khen thưởng đối với những học sinh làm tốt và 
xử lí những học sinh vi phạm phù hợp.
­ Để có thể thực hiện được các biện pháp trên cần phải đưa được tất cả 
học sinh trong lớp tham gia được các hoạt động. 
Đối với cơ quan cấp trên: 
­ Nên có hình thức khen thưởng đối với giáo viên làm tốt cơng tác chủ 
nhiệm.

­ Tổ  chức những buổi giao lưu, chia sẻ  kinh nghiệm giữa các giáo viên 
chủ nhiệm
Trên đây là một số quan điểm của tơi về việc nâng cao hiệu quả giáo dục  
ý thức tự  giác cho học sinh tiểu học. Mặc dù đã có nhiều cố  gắng nhưng do  
năng lực và thời gian hạn chế  nên khơng tránh khỏi những thiếu sót, rất mong 
nhận được sự  góp ý của Hội đồng khoa học và các bạn đồng nghiệp để  đề  tài  
hồn thiện hơn.
Krơng Ana, ngày 10 tháng 3 năm 2017
Giáo viên thực hiện

Đỗ Thị Thảo

Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp

Trang 18


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
.........................................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
 CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
 (Ký tên, đóng dấu)

Thái Thị Mai


Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp

Trang 19


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình tâm lý học lứa tuổi và tâm lý học sư phạm – TS Đỗ Văn 
Thơng
2. Từ điển việt – vietgle tra từ ­ coviet.vn
3. Các bài viết của báo dân trí. Com.vn; GiaoducVietNam.vn

Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp

Trang 20


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

MỤC LỤC
 I. Phần mở đầu                                                                                                
 
...............................................................................................
   
 1
 1.     Lý do chọn đề tài                                                                                    

 
...................................................................................
   
 1
 2. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề tài                                                            
 
...........................................................
   
 2
 3. Đối tượng nghiên cứu                                                                              
 
.............................................................................
   
 2
 4. Giới hạn của đề tài                                                                                  
 
.................................................................................
   
 2
 5. Phương pháp nghiên cứu                                                                         
 
........................................................................
   
 2
 II. Phần nội dung                                                                                             
 
............................................................................................
   
 3
 1. Cơ sở lí luận                                                                                             

 
............................................................................................
   
 3
 2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu                                                                
 
...............................................................
   
 5
 3.  Nội dung và hình thức của giải pháp                                                     
 
....................................................
   
 8
 III. Phần kết luận, kiến nghị                                                                        
 
.......................................................................
    
 17
 1. Kết luận                                                                                                 
 
................................................................................................
    
 17
 2. Kiến nghị                                                                                                
 
...............................................................................................
    
 18
Tài liệu tham khảo ......................................................................................19


Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp

Trang 21


SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  
sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp

Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp

Trang 22



×