BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
----------
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NGHIÊN CỨU MỐI QUAN HỆ GIỮA KỸ NĂNG LÃNH ĐẠO VÀ HIỆU
QUẢ KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP DỆT MAY VIỆT NAM
Ngành: Quản trị Kinh doanh
Mã số: 9340101
TRẦN THỊ BÍCH NHUNG
Luận án được hoàn thành tại: ..........................................................................................
.........................................................................................................................................
Người hướng dẫn khoa học: PGS, TS NGUYỄN XUÂN MINH
Phản biện 1: ..........................................................
...............................................................................
Phản biện 2:...........................................................
...............................................................................
Phản biện 3:...........................................................
...............................................................................
Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án cấp trường
Họp tại:..................................................................
Vào hồi
giờ
ngày
tháng
năm
Có thể tham khảo luận án tại Thư viện Quốc gia và thư viện trường Đại học Ngoại
thương
DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ
1. Trần Thị Bích Nhung, 2017, Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh của các
doanh nghiệp dệt may Việt Nam, tạp chí Kinh tế đối ngoại, số 95/2017,
ISSN 1859 – 4050.
2. Trần Thị Bích Nhung, 2018, Kỹ năng lãnh đạo của các doanh nghiệp tại
Tp.HCM, tạp chí Kinh tế đối ngoại, số 102/2018, ISSN 1859 – 4050.
3. Tran Thi Bich Nhung, Tran Thi Phuong Thuy, 2018, Vietnam’s textile and
garment industry: an overview, Business & IT, Vol. VIII(2), pp. 45-53,
DOI: />4. Tran Thi Bich Nhung, Le Thai Phong, 2019, The effects of leadership skills
on firm performance: The case of textile and garment firms in
Vietnam. Management Science Letters, 9(12), pp.2121-2130.
5. Tran Thi Bich Nhung, 2019, Leadership skills: a study in Hochiminh City,
Vietnam,
Business
&
IT, Vol.
IX(2),
pp.
29-40,
DOI:
/>6. Trần Thị Bích Nhung, Lê Thái Phong, 2020, Kỹ năng lãnh đạo tại các
doanh nghiệp dệt may Việt Nam, tạp chí Nghiên cứu Ấn Độ và Châu Á,
Số 3 (88) tháng 3/2020, ISSN 0866-7314
LỜI CÁM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
CHƯƠNG 1: PHẦN MỞ ĐẦU...................................................................................1
1.1 Tính cấp thiết của đề tài .....................................................................................1
1.2 Tổng quan tình hình nghiên cứu........................................................................1
1.2.1 Nghiên cứu liên quan đến kỹ năng lãnh đạo.......................................................1
1.2.2 Nghiên cứu liên quan đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp......................2
1.2.3 Mối quan hệ giữa lãnh đạo và hiệu quả lãnh đạo, hiệu quả kinh doanh của
doanh nghiệp.......................................................................................................2
1.3 Đánh giá tổng quan tình hình nghiên cứu và xác định khoảng trống nghiên
cứu .......................................................................................................................3
1.4 Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu.....................................................................3
1.5 Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................3
1.6 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .....................................................................3
1.7 Phương pháp nghiên cứu ...................................................................................4
1.8 Kết cấu của luận án.............................................................................................4
Tiểu kết chương 1................................................................................................4
................................................................................................................................
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU.......................5
2.1 Cơ sở lý thuyết về kỹ năng lãnh đạo.....................................................................5
2.1.1 Khái niệm về lãnh đạo và nhà lãnh đạo...............................................................5
2.1.2 Khái niệm kỹ năng lãnh đạo................................................................................5
2.1.3 Các cấp lãnh đạo trong doanh nghiệp.................................................................5
2.1.4 Các yếu tố cấu thành kỹ năng lãnh đạo...............................................................5
2.2 Cơ sở lý thuyết về hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp..............................6
2.2.1 Khái niệm hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp..............................................6
2.2.2 Hệ thống đo lường hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.................................7
2.2.3 Một số đặc trưng của hệ thống đo lường hiệu quả kinh doanh............................7
2.2.4 Một số yêu cầu đối với các chỉ tiêu đo lường hiệu quả kinh doanh của doanh
nghiệp ................................................................................................................7
2.3 Ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạo đến hiệu quả kinh doanh của doanh
nghiệp .................................................................................................................. 7
2.4 Mô hình nghiên cứu đề xuất và các giả thuyết nghiên cứu..............................8
2.4.1 Mô hình nghiên cứu tổng quát ...........................................................................8
2.4.2 Mô hình nghiên cứu chi tiết và các giả thuyết nghiên cứu..................................9
Tiểu kết chương 2.........................................................................................................8
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU......................................................10
3.1 Quy trình nghiên cứu........................................................................................10
3.2 Giai đoạn 1- xây dựng và mã hóa thang đo.....................................................10
3.2.1 Thang đo kỹ năng lãnh đạo và mã hóa thang đo...............................................10
3.2.2 Thang đo hiệu quả kinh doanh và mã hóa thang đo .........................................10
3.3 Nghiên cứu định tính.........................................................................................10
3.3.1 Phỏng vấn ........................................................................................................10
3.3.2 Đánh giá kết quả, điều chỉnh thang đo, thiết kế bảng câu hỏi chính thức..........11
3.4 Nghiên cứu định lượng và viết báo cáo ...........................................................11
3.4.1 Thực hiện khảo sát chính thức...........................................................................11
3.4.2 Kiểm tra và hoàn thiện dữ liệu, kiểm định thang đo, kiểm định mô hình, giả
thuyết nghiên cứu và viết báo cáo.....................................................................11
Tiểu kết chương 3 ......................................................................................................11
CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU.................................................................12
4.1 Tổng quan về ngành dệt may Việt Nam...........................................................12
4.1.1 Chỉ số sản xuất công nghiệp và xuất khẩu........................................................12
4.1.2 Thị trường chủ yếu............................................................................................12
4.1.3 Phương thức sản xuất chủ yếu..........................................................................12
4.1.4 Lao động trong ngành dệt may..........................................................................12
4.1.5 Số lượng và quy mô doanh nghiệp trong ngành dệt may..................................12
4.1.6 Một số chỉ tiêu tài chính của một số doanh nghiệp dệt may tiêu biểu...............13
4.2 Thống kê mô tả mẫu..........................................................................................13
4.3 Kết quả kiểm định thang đo.............................................................................13
4.3.1 Kết quả kiểm định Cronbach’s Alpha................................................................13
4.3.2 Kết quả kiểm định EFA.....................................................................................14
4.3.3 Kết quả kiểm định CFA.....................................................................................14
4.4 Kết quả khảo sát thực trạng kỹ năng lãnh đạo tại các doanh nghiệp dệt may
Việt Nam............................................................................................................15
4.5 Kết quả kiểm định mô hình nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu................16
4.5.1 Kiểm định mô hình SEM sự ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạo đến hiệu quả kinh
doanh của doanh nghiệp....................................................................................16
4.5.2 Kiểm định ước lượng mô hình bằng Bootstrap.................................................18
4.5.3 Kiểm định mở rộng mô hình nghiên cứu..........................................................18
4.5.4 Kiểm định phương sai đa biến 1 chiều..............................................................19
Tiểu kết chương 4.......................................................................................................19
CHƯƠNG 5: MỘT SỐ THẢO LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .......................................20
5.1 Thảo luận về các kết quả nghiên cứu chính của luận án...................................20
5.1.1 Thực trạng về tầm quan trọng và mức độ thực hiện các kỹ năng........................20
5.1.2 Sự ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạo đến hiệu quả kinh doanh của các doanh
nghiệp dệt may Việt Nam.............................................................................................20
5.2 Một số kiến nghị của tác giả liên quan đến đề tài nghiên cứu cho các doanh
nghiệp dệt may Việt Nam..........................................................................................21
5.2.1 Phát triển kỹ năng lãnh đạo thông qua các chương trình đào tạo........................21
5.2.2 Phát triển kỹ năng lãnh đạo thông qua học tập từ kinh nghiệm thực tế...............22
5.2.3 Phát triển kỹ năng lãnh đạo thông qua tự trau dồi từ bản thân nhà lãnh đạo.......22
5.3 Một số đóng góp của đề tài..................................................................................22
5.4Định hướng nghiên cứu tiếp theo của tác giả......................................................23
Tiểu kết chương 5 ......................................................................................................23
KẾT LUẬN.................................................................................................................24
TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................25
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Từ viết tắt
CFA
DN
DNNVV
EFA
KH
ROA
ROE
ROI
SEM
SMEs
Tp.HCM
Tiếng Việt
Phân tích nhân tố khẳng định
Doanh nghiệp
Doanh nghiệp nhỏ và vừa
Phân tích nhân tố khám phá
Khách hàng
Tỷ suất lợi nhuận trên tài sản
Tỷ suất sinh lợi trên vốn chủ sở
hữu
Tỷ suất lợi nhuận trên vốn đầu tư
Mô hình cấu trúc tuyến tính
Các doanh nghiệp nhỏ và vừa
Thành phố Hồ Chí Minh
Tiếng Anh
Confirmatory Factor Analysis
Exploratory Factor Analysis
Return on Assets
Return on Equity
Return on Investment
Structural Equation Modeling
Small and Medium Enterprises
DANH MỤC BẢNG BIỂU
St
Tên bảng
Trang
t
1
Bảng 4.1: Một số chỉ tiêu tài chính của một số doanh nghiệp dệt may
13
2
3
4
5
6
tiêu biểu
Bảng 4.2: Thống kê mô tả mẫu
Bảng 4.3: Kết quả đánh giá về tầm quan trọng và mức độ thực hiện
Bảng 4.4: Kết quả kiểm định mô hình nghiên cứu chi tiết
Bảng 4.5: Kết luận về các giả thuyết nghiên cứu
Bảng 4.6: Các trọng số chưa chuẩn hóa phân tích Bootstrap
13
15
16
17
18
DANH MỤC HÌNH
St
Tên hình
trang
t
1
2
3
4
Hình 4.1: Mô hình phân tích CFA tổng thể 2 thang đo
Hình 4.2: Phân tích SEM mô hình nghiên cứu chi tiết
Hình 4.3 Phân tích SEM mô hình nghiên cứu tổng quát
Hình 4.4: Phân tích SEM đối với mô hình nghiên cứu mở rộng lần 2
14
16
17
18
DANH MỤC SƠ ĐỒ
St
Tên sơ đồ, biểu đồ
Trang
t
1
Sơ đồ 2.1: Các yếu tố cấu thành kỹ năng lãnh đạo của Mumford và cộng
6
2
3
4
sự
Sơ đồ 2.2: Mô hình nghiên cứu tổng quát
Sơ đồ 2.3: Mô hình nghiên cứu chi tiết của luận án
Sơ đồ 3.1: Quy trình nghiên cứu
8
9
10
1
CHƯƠNG 1: PHẦN MỞ ĐẦU
1.1 Tính cấp thiết của đề tài
Hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp luôn là vấn đề được quan tâm bậc nhất
của mọi doanh nghiệp, các doanh nghiệp luôn không ngừng hoàn thiện và nâng cao
hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả
kinh doanh của doanh nghiệp, trong đó các yếu tố liên quan đến nhà lãnh đạo được
xem là yếu tố có ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, bởi
vì, nhà lãnh đạo là người không thể thiếu trong bất kì một doanh nghiệp nào.
Trong các yếu tố thuộc lãnh đạo, kỹ năng của nhà lãnh đạo được xem là một
trong những yếu tố quan trọng nhất.Kỹ năng là khả năng thực hiện một hoạt động
thuộc về trí tuệ mà góp phần vào thực hiện hiệu quả một nhiệm vụ công việc, kỹ năng
là khả năng và khả năng có thể được phát triển thông qua học tập và thực hành, không
nhất thiết là bẩm sinh, và được chứng minh trong thực hiện công việc, chứ không đơn
thuần là tiềm năng.
Trong khi đó, ngành dệt may Việt Nam là một ngành đã và đang phát triển mạnh
mẽ, ngày càng đóng vai trò quan trọng trong quá trình tăng trưởng của nền kinh tế
quốc gia, sự tồn tại và phát triển của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam đã và sẽ góp
phần rất lớn trong quá trình phát triển kinh tế xã hội Việt Nam.
Đó chính là lý do tác giả đã chọn đề tài “Nghiên cứu mối quan hệ giữa kỹ năng
lãnh đạo và hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam” để nghiên
cứu. Luận án sẽ nghiên cứu sự ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạo đến hiệu quả kinh
doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam, trên cơ sở đó luận án đề xuất một số
giải pháp nhằm hoàn thiện và phát triển kỹ năng lãnh đạo,góp phần cải thiện và nâng
cao hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam.
1.2 Tổng quan tình hình nghiên cứu
Vấn đề liên quan đến chủ đề nghiên cứu của luận ántừ lâu đã nhận được rất
nhiều sự quan tâm của các học giả trên khắp thế giới.
1.2.1 Nghiên cứu liên quan đến lãnh đạo và kỹ năng lãnh đạo
Cho đến thời điểm hiện tại, đã có hàng ngàn nghiên cứu khác nhau về lãnh đạo
và các nghiên cứu này tiếp cận theo nhiều hướng khác nhau. Theo Gary Yulk (2013),
các lý thuyết và nghiên cứu thực tiễn về lãnh đạo có thể được phân chia thành 5 hướng
tiếp cận sau: (1) phẩm chất lãnh đạo, (2) lãnh đạo hành vi, (3) tiếp cận theo hướng ảnh
hưởng/ quyền lực, (4) lãnh đạo tình huống, và (5) nghiên cứu tích hợp.
Nghiên cứu về kỹ năng lãnh đạo được xem là trung tâm của lý thuyết lãnh đạo
phẩm chất và lãnh đạo theo tình huống, và đã có rất nhiều học giả nghiên cứu trực tiếp
và gián tiếp về kỹ năng lãnh đạo (Bass, 1990).
2
Xét theo nội dung nghiên cứu, các nghiên cứu về kỹ năng lãnh đạo có thể được
phân chia thành 2 nhóm nghiên cứu chính, đó là:
Nhóm thứ nhất là những nghiên cứu khám phá những kỹ năng mà một người sẽ
theo đuổi một sự nghiệp lãnh đạo hoặc nổi trội như một lãnh đạo không chính thức
trong một nhóm cần có.
Nhóm nghiên cứu thứ hai là nghiên cứu về mối quan hệ giữa kỹ năng của nhà
lãnh đạo và hiệu quả lãnh đạo trong vị trí quản lý hiện tại của nhà lãnh đạo.
Xét theo mô hình nghiên cứu, các nghiên cứu về kỹ năng lãnh đạo trên thế giới
thường sử dụng một trong ba mô hình nghiên cứu là mô hình ba kỹ năng lãnh đạo của
Katz (1955), mô hình kỹ năng lãnh đạo của Mumford và cộng sự (2000), hoặc mô hình
bốn kỹ năng lãnh đạo của Mumford, Campion và Morgeson (2007).
Xét theo phạm vi không gian nghiên cứu, thì các nghiên cứu về kỹ năng lãnh đạo
trên thế giới được thực hiện trong nhiều lĩnh vực ngành nghề và quy mô doanh nghiệp
khác nhau.
Trực tiếp nghiên cứu về kỹ năng lãnh đạo tại Việt Nam gồm có luận án Tiến sĩ
nghiên cứu về phát triển kỹ năng lãnh đạo trong các doanh nghiệp ngoài quốc doanh
của Việt Nam của Nguyễn Thị Thu Trang (2016) và bài viết về kỹ năng lãnh đạo của
các trưởng khoa tại một trường đại học khu vực tại Việt Nam được đăng tại Hội nghị
quốc tế về cải cách giáo dục lần thứ 7 (ICER 2014) của Hung, N. M., Tesaputa, K., &
Sri-ampai, A (2014).
1.2.2 Nghiên cứu liên quan đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp
Đến thời điểm hiện tại, các nghiên cứu về hiệu quả kinh doanh rất phong phú, đa
dạng, và thường được tiếp cận theo ba hướng chủ yếu sau:
Thứ nhất là đánh giá hiệu quả kinh doanh và đề xuất giải pháp nâng cao
hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Thứ hai, nghiên cứu hệ thống chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh của
các doanh nghiệp và nghiên cứu về hoạt động đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh
nghiệp.
Thứ ba, nghiên cứu hiệu quả kinh doanh trong mối quan hệ tương tác với
các yếu tố khác, các nghiên cứu của nước ngoài thường tập trung theo hướng tiếp cận
này.
1.2.3 Mối quan hệ giữa kỹ năng lãnh đạo và hiệu quả lãnh đạo, hiệu quả kinh
doanh của doanh nghiệp
Nghiên cứu về mối quan hệ giữa kỹ năng lãnh đạo và hiệu quả lãnh đạo, hiệu quả
kinh doanh của doanh nghiệp là một trong những nhánh nghiên cứu chính liên quan
đến kỹ năng lãnh đạo và hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Các nghiên cứu này
3
thường xác định kỹ năng của nhà lãnh đạo thông qua kiểm tra, giải quyết tình huống,
tự đánh giá hoặc được đánh giá bởi người khác,sau đó, xác định sự ảnh hưởng của kỹ
năng của nhà lãnh đạo đến hiệu quả lãnh đạo. Hiệu quả lãnh đạo được đo lường thông
qua hiệu quả thực hiện công việc của cá nhân, của nhóm và của cả doanh nghiệp
(Yukl,G 2013). Bao gồm: doanh số, lợi nhuận, thị phần, tỉ suất lợi nhuận trên vốn đầu
tư (ROI), tỉ suất lợi nhuận trên tài sản (ROA), sự hài lòng của nhân viên, tạo động lực
cho nhân viên, phát triển kỹ năng nhân viên, chất lượng giải pháp...
Tại Việt Nam, mặc dù không trực tiếp nghiên cứu về kỹ năng lãnh đạo, nhưng
thông qua các nghiên cứu về năng lực lãnh đạo, Đỗ Anh Đức (2014) và Lê Thị Phương
Thảo (2016) cũng đánh giá sự ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạo đến hiệu quả của
doanh nghiệp.
1.3 Đánh giá tổng quan tình hình nghiên cứu và xác định khoảng trống nghiên
cứu
Trên thế giới, các nghiên cứu về kỹ năng lãnh đạo rất phong phú, đa dạng, được
thực hiện theo nhiều mô hình nghiên cứu khác nhau, và được thực hiện trong nhiều
lĩnh vực ngành nghề khác nhau. Tại Việt Nam, có khá nhiều nghiên cứu liên quan về
hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, thế nhưng các nghiên cứu về lãnh đạo và kỹ
năng lãnh đạo còn khá hạn chế.Các nghiên cứu về lãnh đạo chủ yếu tập trung nghiên
cứu năng lực của lãnh đạo và phong cách lãnh đạo, một số ít nghiên cứu về vai trò và
tố chất cá nhân của lãnh đạo trong doanh nghiệp.
Những phân tích trên cho thấy, “nghiên cứumối quan hệ giữa kỹ năng lãnh đạo
và hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam” là nghiên cứu mới,
không bị trùng lắp với các nghiên cứu đã có, có giá trị về mặt khoa học và thực tiễn.
1.4 Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Luận án tập trung nghiên cứu về sự ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạo đến hiệu
quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam nói chung.
1.5 Câu hỏi nghiên cứu
Trên cơ sở mục đích và nhiệm vụ như nêu trên, luận án phải trả lời được câu hỏi
nghiên cứu chính là“Sự ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạođến hiệu quả kinh doanh của
các doanh nghiệp dệt may Việt Nam là như thế nào?”
1.6 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận án:luận án nghiên cứu về sự ảnh hưởng của kỹ
năng lãnh đạo đến hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam nói
chung.
Phạm vi nghiên cứu của luận án:
4
-
Phạm vi nội dung: luận ánnghiên cứu về sự ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạo
đến hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam.
- Phạm vikhông gian: luận án nghiên cứu các doanh nghiệp dệt may Việt Nam.
- Phạm vi thời gian: luận án được thực hiện trong khoảng thời gian từ đầu năm
2016 đến 2019.Việc phỏng vấn, điều tra, khảo sát các nhà lãnh đạo tại các
doanh nghiệp dệt may VN được thực hiện trong giai đoạn từ tháng 07 năm 2018
đến tháng 04 năm 2019. Các đề xuất của luận án hướng đến năm 2025.
- Phạm vi về khách thể nghiên cứu: khách thể nghiên cứu của luận án là nhà lãnh
đạo các cấp hiện đang làm việc tại các doanh nghiệp dệt may Việt Nam.
1.7 Phương pháp nghiên cứu
- Luận án sử dụng kết hợp nhiều phương pháp nghiên cứu.
- Nguồn dữ liệu: luận án sử dụng dữ liệu thứ cấp và sơ cấp.
- Phương pháp thu thập dữ liệu: trực tuyến, trực tiếp và gián tiếp.
- Phương pháp xử lý dữ liệu: Luận án sử dụngExcel, IBM SPSS Statistics 21,
AMOS, và viết báo cáo bằng Microsoft Word.
1.8 Kết cấu của luận án
Bên cạnh lời mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, các giấy tờ cần thiết và các
phụ lục có liên quan, luận án bao gồm 5 chương chi tiết như sau:
- Chương 1: Phần mở đầu.
- Chương 2: Cơ sở lý thuyết và mô hình nghiên cứu
- Chương 3: Phương pháp nghiên cứu.
- Chương 4: Kết quả nghiên cứu
- Chương 5: Một số thảo luận và kiến nghị
Tiểu kết chương 1
5
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾTVÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU
2.1 Cơ sở lý thuyết về kỹ năng lãnh đạo
2.1.1 Cơ sở lý thuyết về lãnh đạo và nhà lãnh đạo
Lãnh đạo là một chủ đề đã xuất hiện từ lâu và nhận được rất nhiều sự quan tâm
của rất nhiều học giả khắp nơi trên thế giới.Các nhà nghiên cứu thường định nghĩa
lãnh đạo theo quan điểm cá nhân và khía cạnh mà họ quan tâm nhất (Yukl, 1989),chính
vì vậy, cho đến thời điểm hiện tại có hàng trăm định nghĩa khác nhau về lãnh đạo. Các
định nghĩa trên không hoàn toàn đúng, cũng không hoàn toàn sai, bởi theo Campell
(1977)tùy thuộc vào đối tượng và mục tiêu nghiên cứu, các học giả đưa ra các khái
niệm khác nhau về lãnh đạo.Luận án này sử dụng định nghĩa về lãnh đạo của Yulk
(2013, trang 23) để nghiên cứu, “lãnh đạo là quá trình ảnh hưởng đến người khác để
hiểu và thống nhất về những gì cần phải được thực hiện và làm điều đó bằng cách
nào, và quá trình tạo điều kiện thuận lợi cho những nỗ lực của cá nhân và tập thể
nhằm đạt được các mục tiêu chung”. Nhà lãnh đạo chính là người giữ chức vụ trong
doanh nghiệp, thực hiện chức năng lãnh đạo trong doanh nghiệp, thực hiện mục tiêu
của doanh nghiệp thông qua ảnh hưởng đến người khác.
2.1.2 Khái niệm kỹ năng lãnh đạo
Kỹ năng là khả năng thực hiện công việc, khả năng biến kiến thức thành hành
động để thực hiện công việc một cách hiệu quả nhằm đạt được mục tiêu, và kỹ năng có
thể phát triển thông qua học hỏi.Kỹ năng lãnh đạo chính là khả năng thực hiện các
công việc, biến kiến thức thành hành động của nhà lãnh đạo, thể hiện sự thành thạo
của người lãnh đạo khi vận dụng kiến thức có được vào trong thực tế thực hiện chức
năng lãnh đạo nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra.
2.1.3 Các cấp lãnh đạo trong doanh nghiệp
Trong doanh nghiệp, nhà lãnh đạo thường được phân chia thành 3 cấp: nhà lãnh
đạo cấp cao, nhà lãnh đạo cấp trung và nhà lãnh đạo cấp cơ sở.
2.1.4 Các yếu tố cấu thành kỹ năng lãnh đạo
2.1.4.1Ba yếu tố cấu thành kỹ năng lãnh đạo của Katz (1955)
Với quan điểm lãnh đạo là người hiểu rõ tầm nhìn chiến lược, nhiệm vụ và mục
tiêu của tổ chức, quản lý hoạt động của người khác và chịu trách nhiệm trong việc đạt
được mục tiêu của tổ chức, để thực hiện công việc hiệu quả, Katz (1955)đề xuất người
lãnh đạo cần có 3 kỹ năng cơ bản sau: kỹ năng kỹ thuật (technical skills/ task skills),
kỹ năng con người (human skills/ interpersonal skills) và kỹ năng nhận thức (cognitive
skills/ conceptual skills). Trong ba kỹ năng trên, kỹ năng kỹ thuật là quen thuộc nhất vì
nó cụ thể và rõ ràng đối với hầu hết mọi người, kỹ năng kỹ thuật rất cần thiết với lãnh
đạo cấp thấp. Trong khi đó, kỹ năng con người là kỹ năng không thể thiếu đối với mọi
6
cấp lãnh đạo, và kỹ năng nhận thức thì lại rất cần thiết đối với lãnh đạo cấp cao trong
doanh nghiệp. Đồng thời, Katz (1955) cũng nhấn mạnh rằng, nhà lãnh đạo giỏi không
nhất thiết phải là bẩm sinh như các nghiên cứu đã có trước đó, mà có thể được hình
thành và phát triển thông qua đào tạo và thực hành các kỹ năng trên
2.1.4.2Các yếu tố cấu thành kỹ năng lãnh đạo của Mumford, M. D.và cộng sự
(2000)
Sơ đồ 2.1: Mô hình kỹ năng lãnh đạo của Mumford và cộng sự
Các thuộc tính cá nhân
Các năng lực lãnh đạo
Thành quả lãnh đạo
Năng lực tư duy tổng hợp
Năng lực tư duy tích lũy
Động lực thúc đẩy
Tính cách
Kỹ năng giải quyết vấn đề
Kỹ năng phán xét xã hội
Kiến thức
Giải quyết vấn đề hiệu quả
Hiệu quả lãnh đạo
Kinh nghiệm lãnh đạo
Các ảnh hưởng của môi trường
(Nguồn: )
Mumford, M. D. và cộng sự (2000)xem các kỹ năng của lãnh đạo là trung tâm,
và có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả lãnh đạo.
2.1.4.3Bốn yếu tố cấu thành kỹ năng lãnh đạo của Mumford, T. V., Campion, M.
A., & Morgeson, F. P. (2007)
Trên cơ sở phân tích, tách ghép và tổng hợp các nghiên cứu đã có trước đó về kỹ
năng lãnh đạo, các tác giả đưa ra mô hình kỹ năng lãnh đạo, bao gồm 4 nhóm kỹ năng
sau: kỹ năng nhận thức, kỹ năng con người, kỹ năng kinh doanh và kỹ năng chiến
lược. Nhà lãnh đạo cấp cao yêu cầu cao hơn về các kỹ năng lãnh đạo so với các nhà
lãnh đạo cấp thấp.Trong mọi cấp lãnh đạo trong tổ chức, kỹ năng nhận thức là cần
thiết nhất, tiếp đến là kỹ năng làm việc con người, kinh doanh và chiến lược. Trong
thăng tiến nghề nghiệp của nhà lãnh đạo, thì kỹ năng kinh doanh và kỹ năng quản lý
chiến lược có vai trò quan trong hơn kỹ năng nhận thức và kỹ năng con người .
2.2 Cơ sở lý thuyết về hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp
2.2.1 Khái niệm hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp
7
2.2.1.1Khái niệm hiệu quả
Mặc dù có nhiều cách hiểu khác nhau về hiệu quả, thông thường, hiệu quả được
xác định hoặc được xem tương đương với việc mang lại kết quả đúng như dự
kiến(effectiveness) và có năng suất cao(efficiency) (Neely, Gregory và Platts, 1995;
Corvellec, 1994).Theo đó:
- Kết quả đúng như dự kiến: nghĩa là công việc được hoàn thành theo đúng tiêu
chuẩn đã đề ra từ trước, hoàn thành đầy đủ, đúng thời hạn…
- Có năng suất cao: nghĩa là làm việc có hiệu quả, công việc được hoàn thành theo
cách nhanh hơn, và thông minh hơn, chi phí và nguồn lực thực hiện công việc ít
hơn.
2.2.1.2Khái niệm hiệu quả kinh doanh
Hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp là phản ánh sự kết hợp các yếu tốđầu vào,
cho phép tối thiểu hóa các chi phí trong hoạt động kinh doanh nhằm đạt được mục tiêu
sinh lợi của doanh nghiệp. Khái niệm này khá tương đồng với các khái niệm hiện có
về hiệu quả kinh doanh tại Việt Nam và khái niệm về hiệu quả của Neely, Gregory và
Platts (1995) và Corvellec (1994).
2.2.2 Hệ thốngđo lường hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp
Cho đến nay, đã có rất nhiều học giả đã nghiên cứu và đưa ra những cách hiểu
khác nhau về các hệ thống đo lườnghiệu quả kinh doanh.
Luận án này sử dụng tiêu chuẩn của Kaplan và Norton (1993) để đo lường hiệu
quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam.
2.2.3 Một số đặc trưng của hệ thống đo lường hiệu quả kinh doanh
Theo Neely, A., và cộng sự(2007), hệ thống đo lường hiệu quả kinh doanh của
doanh nghiệp có một số đặc trưng nhất định.
2.2.4 Một số yêu cầu đối với đo lường hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Hệ thống đo lường hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp cần đáp ứng được một
số yêu cầu nhất định.
2.3 Ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạo đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp
- Kehinde, J.S, Jegede, C.A. and Akinlabi, H.B. (2012) đã nghiên cứu sự ảnh hưởng
của kỹ năng lãnh đạo và chiến lược đến hiệu quả hoạt động của ngân hàng tại
Nigeria. Theo nhóm tác giả, kết quả nghiên cứu này tương đồng với quan điểm
của Stott và Walker (1995) và Bourne và Franco – Santos (2010), những người
cho rằng kỹ năng lãnh đạo có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả kinh doanh của
doanh nghiệp. Đồng thời, kết quả này tương đồng với kết quả nghiên cứu của
Abosede và cộng sự (2011) nhấn mạnh rằng kỹ năng lãnh đạo (bao gồm: kỹ năng
8
-
-
kỹ thuật, con người, và kỹ năng nhận thức) là nhân tố tích cực của hiệu quả kinh
doanh của doanh nghiệp.
Sarker, M.A.R., và cộng sự (2019) đã nghiên cứu về kỹ năng mềm,kết quả cho
thấy lãnh đạo tại các doanh nghiệp dệt may Bangladesh cần có các kỹ năng mềm
sau: kỹ năng lãnh đạo, kỹ năng truyền đạt, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng tư duy
phản biện, và kết quả cũng cho thấy các kỹ năng mềm này có ảnh hưởng trực tiếp
và cùng chiều với hiệu quả công việc của người lao động.Ở một góc độ khác,
Islam, S., và cộng sự (2018)chỉ ra rằng, các kỹ năng mềm mà nhà lãnh đạo nước
sở tại trong các doanh nghiệp dệt may tại Bangladesh còn hạn chế so với nhà lãnh
đạo từ nước ngoài có thể kể đến là kỹ năng truyền đạt, kỹ năng thuyết trình, kỹ
năng ra quyết định, tạo động lực, đàm phán, giao tiếp, kỹ năng tiếp thị và một vài
kỹ năng mềm khác.
Nghiên cứu củaRosaline, Z., (2013)chỉ ra rằng các kỹ năng lãnh đạo
sẽ ảnh hưởng ngành dệt kimẤn Độ trong việc cải thiện năng suất,
nâng cao thị phần trên thị trường toàn cầu, tăng trưởng doanh
thu và góp phần phát triển kinh tế Ấn Độ
Ngoài ra, tại Sri Lanka, kết quả nghiên cứu của Gunawardena, M.K., Cooray,
C.N. and Fonseka, A.T., (2014) về lãnh đạo trong ngành dệt may cho thấy hành vi của
lãnh đạo ảnh hưởng đến sự đổi mới trong các doanh nghiệp dệt may tại Sri Lanka.
2.4 Mô hình nghiên cứu đề xuất và các giả thuyết nghiên cứu
2.4.1 Mô hình nghiên cứu tổng quát
Luận án đề xuất mô hình nghiên cứu tổng quát như sau:
Sơ đồ 2.2: Mô hình nghiên cứu tổng quát
Kỹ năng lãnh đạo
quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam
Có ảnhHiệu
hưởng
Ảnh hưởng cùng chiều
(Nguồn: đề xuất của tác giả)
9
2.4.2 Mô hình nghiên cứu chi tiết và các giả thuyết nghiên cứu
Mô hình nghiên cứu chi tiết và các giả thuyết nghiên cứunhư sau:
Sơ đồ 2.3: Mô hình nghiên cứu chi tiết của luận án
Kỹ năng nhận thức
Kỹ năng làm việc với con người
Kỹ năng kinh doanh
H1
H2
Hiệu
H3 quả kinh doanh của các DN dệt may Việt Nam
H4
Kỹ năng chiến lược
(Nguồn: đề xuất của tác giả)
-
Giả thuyết H1: Kỹ năng nhận thức có ảnh hưởng và ảnh hưởng cùng chiều với
hiệu quả kinh doanh của các DN dệt may Việt Nam
- Giả thuyết H2: Kỹ năng làm việc với con người có ảnh hưởng và ảnhhưởng cùng
chiều với hiệu quả kinh doanh của các DN dệt may Việt Nam
- Giả thuyết H3: Kỹ năng kinh doanh có ảnh hưởng và ảnh hưởng cùng chiều với
hiệu quả kinh doanh của các DN dệt may Việt Nam
- Giả thuyết H4: Kỹ năng chiến lược có ảnh hưởng và ảnh hưởng cùng chiều với
hiệu quảkinh doanh của các DN Dệt may Việt Nam.
Tiểu kết chương 2
10
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
3.1 Quy trình nghiên cứu
Luậnánnày được thực hiện theo quy trình nghiên cứu, bao gồm 3 giai đoạn và các
bước chi tiết như sau:
Sơ đồ 3.1: Quy trình nghiên
cứu
Xác định mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lý thuyết, xây dựng giả thuyết và mô hình nghiên cứuGiai đoạn
1
Xây dựng và mã hóathang đo
Phỏng vấn
Giai đoạn 2: Nghiên cứu định tính
Đánh giá kết quả, điều chỉnh thang đo, thiết kế bảng câu hỏi chính thức
Thực hiện khảo sát chính thức
Giainghiên
đoạn 3:
Kiểm tra và hoàn thiện dữ liệu, kiểm định thang đo, kiểm định mô hình và giả thuyết
cứu
Nghiên cứu định lượng và viết báo cáo
Viết báo cáo
(Nguồn: đề xuất của tác giả)
3.2 Giai đoạn 1 – Xây dựng và mã hóa thang đo
3.2.1 Thang đo kỹ năng lãnh đạo và mã hóa thang đo
Luận án sử dụng thang đo của Mumford, Campion và Morgeson (2007)để đo
lường kỹ năng nhận thức, kỹ năng con người, kỹ năng kinh doanh và kỹ năng chiến
lược.
3.2.2 Thang đo hiệu quả kinh doanh và mã hóa thang đo
Luận án sử dụng thang đo 4 khía cạnh của Kaplan để đo lường hiệu quả KD
3.3 Nghiên cứu định tính
3.3.1 Phỏng vấn
- Chuẩn bị phỏng vấn:dựa trên thang đo đề xuất, tác giả chuẩn bị nội dung phù hợp.
11
-
Đối tượng phỏng vấn: nhà lãnh đạo các cấp đang làm việc tại các doanh nghiệp dệt
may Việt Nam.
- Kích thước mẫu:Isaac và Michael (1981) và Hill (1998) đề xuất kích thước mẫu
trong nghiên cứu sơ bộ dao động từ 10 đến 30 quan sát, Van Belle (2002) và
Julious (2005) đề xuất kích thước mẫu tối thiểu là 12.
- Cách thức thực hiện: trực tiếp và qua điện thoại
3.3.2 Đánh giá kết quả, điều chỉnh thang đo, thiết kế bảng câu hỏi chính thức
Kết quả trao đổi với 30 nhà lãnh đạo tại các doanh nghiệp dệt may Việt Nam cho
thấy:
- Về kỹ năng lãnh đạo,hầu hết đối tượng được phỏng vấn đều cho rằng các kỹ
năng đề cập trong thang đo là những kỹ năng rất cần thiết đối với nhà lãnh đạo,
và các kỹ năng này có ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.
- Về hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, các nhà lãnh đạo đều cho rằng các
chỉ tiêu trên là cần thiết, và bổ sung chỉ tiêu “thời gian thực hiện đơn hàng (tiến
độ thực hiện công việc)”để đánh giá hiệu quả về khía cạnh quy trình nội bộ của
doanh nghiệp.
Trên cơ sở kết quả phỏng vấn, tác giả tiến hành điều chỉnh thang đo và thiết kế
bảng câu hỏi chính thức. Chi tiết phiếu khảo sát xem phụ lục 2 đính kèm.
3.4Nghiên cứu định lượng và viết báo cáo
3.4.1 Thực hiện khảo sát chính thức
- Kích thước mẫu: 476 quan sát
- Thu thập dữ liệu và thực hiện khảo sát:Dữ liệu được thu thập thông qua khảo sát
trực tuyến, khảo sát trực tiếpvà khảo sát gián tiếp bằng phiếu khảo sát.
- Phân tích dữ liệu chính thức: IBM SPSS Statistics 20 và AMOS 20.
3.4.2 Kiểm tra và hoàn thiện dữ liệu, kiểm định thang đo, kiểm định mô hình, giả
thuyết nghiên cứu và viết báo cáo.
3.4.2.1 Kiểm tra và hoàn thiện dữ liệu
Dữ liệu sau khi được thu thập sẽ được kiểm tra và loại bỏ các quan sát không hợp
lệ, hoàn thiện dữ liệu và tiến hành các bước kiểm định tiếp theo.
3.4.2.2 Kiểm định thang đo
Luận án sử dụng hệ số tin cậy Cronbach Alpha, phân tích nhân tố khám phá EFA,
và phân tích nhân tố khẳng định CFA (Confirmation Factor Analysis).
3.4.2.3 Kiểm định mô hình nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu
Luận án sử dụng mô hình cấu trúc tuyến tính SEM để kiểm định mô hình nghiên
cứu.Ngoài ra, luận án còn sử dụng kiểm định ước lượng mô hình bằng boostrap.
Tiểu kết chương 3
12
CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
4.1 Tổng quan về ngành dệt may Việt Nam
4.1.1 Chỉ số sản xuất công nghiệp và xuất khẩu
Chỉ số sản xuất công nghiệp cho thấy sản xuất công nghiệp ngành dệt và may
đều tăng qua các năm. Chỉ số tỉ trọng kim ngạch xuất khẩu dệt may cho thấy, ngành
dệt may chiếm tỉ trọng lớn trong tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam.
4.1.2 Thị trường và sản phẩm chủ yếu
Xét về thị trường, bên cạnh thị trường nội địa được bán ở các chợ, cửa hàng bán
lẻ, siêu thị và trung tâm thương mại (chiếm khoảng 14%), sản phẩm dệt may của Việt
Nam phần lớn (khoảng 86%) được xuất khẩu tới hơn 180 quốc gia và vùng lãnh thổ
trên toàn thế giới (Lê Hồng Thuận, 2017). Trong đó, các thị trường chính là Hoa Kỳ,
EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, và một số quốc gia khác như: ASEAN, Canada, Trung
Quốc, Đài Loan…. Đây vốn nổi tiếng là những thị trường rất khó tính, sản phẩm
không những đạt những yêu cầu về chất lượng mà còn phải rẻ và đẹp.Ngoài ra, những
thị trường này cũng đỏi hỏi rất cao trong việc kiểm soát sản phẩm và tiêu chuẩn đối
với sản phẩm.
4.1.3 Phương thức sản xuất chủ yếu
Ngành dệt may Việt Nam sản xuất theo phương thức CMT (phương thức sản xuất
mang lại giá trị gia tăng thấp nhất) là chủ yếu, chiếm khoảng 65% tổng giá trị kim
ngạch xuất khẩu, khoảng 30% giá trị kim ngạch xuất khẩu được sản xuất theo phương
thức FOB, và chỉ 5% giá trị còn lại là sản xuất theo các phương thức khác.
4.1.4 Lao động trong ngành dệt may
Lao động là một trong những nhân tố chính quyết định đến sự phát triển bền
vững của ngành dệt may Việt Nam. Số lượng lao động trong ngành khoảng 1,6 triệu,
chiếm hơn 12% lao động khu vực công nghiệp và gần 5% tổng lực lượng lao động cả
nước. Năng suất lao động trung bình trong ngành tại Việt Nam được đánh giá thấp hơn
so với các quốc gia khác như: Hồng Kông, Trung Quốc, Hàn Quốc, Thái Lan.
4.1.5 Số lượng và quy mô doanh nghiệp trong ngành dệt may
Theo số liệu thống kê của Bùi Văn Tốt (2014), tại Việt Nam có khoảng 6.000 công ty
dệt may, trong đó doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm tỷ trọng lớn. Xét theo hình thức sở
hữu thì khoảng 84% doanh nghiệp dệt may là tư nhân; 15% là doanh nghiệp có vốn
đầu tư nước ngoài và khoảng 1% là doanh nghiệp nhà nước. Xét theo lĩnh vực hoạt
động, thì hiện có khoảng 70% doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực may, 17% lĩnh
vực dệt/ đan, 6% lĩnh vực sợi, 4% lĩnh vực nhuộm và khoảng 3% công nghiệp phụ trợ.
Xét về địa lý, thì miền bắc chiếm khoảng 30%, miền trung và cao nguyên chiếm 8%,
miền nam chiếm khoảng 62%.
13
4.1.6 Một số chỉ tiêu tài chính của một số doanh nghiệp dệt may tiêu biểu
Bảng 4.1: một số chỉ tiêu tài chính của một số doanh nghiệp dệt may tiêu biểu
Chỉ tiêu
Doanh thu
Tăng trưởng
doanh thu
Lợi nhuận
Tăng trưởng
lợi nhuận
ROA
ROE
Tập đoàn dệt may VN
Tổng công ty dệt may
Phong Phú
2016
2017
2018
Tổng công ty may
Nhà Bè
2016
2017
2018
2016
2017
2018
15.462
2,0%
17.447
12,8%
19.101
9,5%
3.238
-16,6%
3.021
- 6,7%
3.499
15,8%
4.215
- 4,6%
4.217
0,1%
4.897
16,1%
579
8,8%
685
18,3%
703
2,6%
272
28,8%
187
-31,3%
218
16,6%
53
-53,9%
58
9,4%
68
17,2%
1,64%
4,28%
1,85%
4,93%
2,00%
5,49%
6,19%
18,41%
3,54%
11,39%
4,23%
13,66%
1,92%
12,59%
1,81%
13,35%
1,82%
14,31%
(Nguồn: tác giả tổng hợp từ các báo cáo tài chính của các công ty)
4.2 Thống kê mô tả mẫu
Số mẫu được phân tích chính thức là 476 quan sát. Sau đây là thống kê mẫu:
Bảng 4.2: thống kê mô tả mẫu
Chỉ tiêu
Giới tính
Độ tuổi
Cấp bậc lãnh
đạo
Kinh nghiệm
Loại hình
doanh nghiệp
Quy mô
Vùng miền
Nam
Nữ
Dưới 30
Từ 30 đến dưới 40 tuổi
Từ 40 đến dưới 50
Từ 50 tuổi trở lên
Cấp cơ sở
Cấp trung
Cấp cao
Dưới 5 năm
Từ 5 đến dưới 10 năm
Từ 10 năm trở lên
Công ty TNHH
Công ty Cổ phần
Nhỏ
Vừa
Lớn
Miền Nam
Miền Trung
Miền Bắc
Số quan sát
Phần trăm
270
56,72%
206
43,28%
101
21,22%
150
31,51%
152
31,93%
73
15,34%
165
34,66%
236
49,58%
75
15,76%
166
34,87%
192
40,34%
118
24,79%
303
63,66%
173
36,34%
56
11,76%
107
22,48%
313
65,76%
369
77,52%
36
7,56%
71
14,92%
(Nguồn: Kết quả thống kê từ SPSS)
4.3Kiểm định thang đo
4.3.1 Kiểm định Cronbach’s Alpha
Kết quả kiểm định Cronbach’s Alpha cho thấy thang đo kỹ năng lãnh đạo đạt yêu
cầu sau khi loại biến Cog3, và thang đo hiệu quả kinh doanh đạt yêu cầu.
14
4.3.2 Kiểm định EFA
Kết quả phân tích EFA riêng cho thấy các thang đo kỹ năng lãnh đạo và thang
hiệu quả kinh doanh đạt yêu cầu và có thể chuyển sang bước kiểm định tiếp theo.
Kết quả phân tích EFA chung cho thấy các thang đo kỹ năng lãnh đạo và hiệu
quả kinh doanh của doanh nghiệp đạt yêu cầu về độ tin cậy, giá trị hội tụ và giá trị
phân biệt, do đó đủ điều kiện chuyển sang bước kiểm định CFA tiếp theo.
4.3.3Kiểm định CFA
Các kết quả kiểm định CFA riêng cho thấy thang đo kỹ năng lãnh đạo và thang
đo hiệu quả kinh doanh đạt yêu cầu, phù hợp với dữ liệu thị trường.
Kết quả kiểm định CFA chunghai thang đo kỹ năng lãnh đạo và hiệu quả kinh
doanh tại các doanh nghiệp dệt may Việt Nam cho thấy cả hai thang đo đạt yêu cầu.
Hình 4.1: mô hình phân tích CFA tổng thể 2 thang đo
(Nguồn: Kết quả nghiên cứu của luận án)
15
4.4Kết quả khảo sát thực trạng kỹ năng lãnh đạo tại các doanh nghiệp dệt may
Việt Nam
Kết quả kiểm định trên cho thấy kỹ năng của nhà lãnh đạo tại các doanh nghiệp
dệt may Việt Nam có thể đo lường qua 4 nhóm kỹ năng chính: kỹ năng nhận thức, kỹ
năng làm việc với con người, kỹ năng kinh doanh và kỹ năng chiến lược. Chi tiết về tự
đánh giá của nhà lãnh đạo về tầm quan trọng của các kỹ năng và mức độ thực hiện các
kỹ năng trên như sau:
Bảng 4.3: kết quả đánh giá về tầm quan trọng và mức độ thực hiện
Điểm đánh giá trung bình
Tầm quan trọng Mức độ thực hiện
Cog
Kỹ năng nhận thức
4,06
3,77
Cog1
Kỹ năng nói
4,31
3,74
Cog2
Kỹ năng lắng nghe
4,30
3,75
Cog4
Kỹ năng viết
3,68
3,74
Cog5
Kỹ năng đọc hiểu
3,89
3,82
Cog 6
Kỹ năng học tập chủ động
3,78
3,80
Cog7
Kỹ năng tư duy phê phán
4,37
3,76
Per
Kỹ năng làm việc với con người
4,55
3,75
Per1
Kỹ năng nhận thức xã hội
4,46
3,76
Per2
Kỹ năng phối hợp
4,56
3,71
Per3
Kỹ năng thương lượng
4,59
3,82
Per4
Kỹ năng thuyết phục
4,59
3,72
Bus
Kỹ năng kinh doanh
4,39
3,73
Bus1
Phân tích hoạt động doanh nghiệp
4,67
3,72
Bus2
Động viên nhân viên
4,61
3,78
Bus3
Hướng dẫn nhân viên
4,34
3,74
Bus4
Phát triển nhân viên
4,29
3,66
Bus5
Quản lý tài chính
4,28
3,71
Bus6
Quản lý nguồn lực hữu hình
4,14
3,74
Str
Kỹ năng chiến lược
4,49
3,80
Str1
Xác định tầm nhìn
4,42
3,82
Str2
Nhận thức hệ thống
4,39
3,74
Str3
Đánh giá hệ thống
4,72
3,76
Str4
Xác định hậu quả kéo theo
4,59
3,71
Str5
Xác định các nguyên nhân chính
4,52
3,85
Str6
Xác định đúng bản chất vấn đề
4,46
3,88
Str7
Đánh giá giải pháp
4,32
3,87
(Nguồn: kết quả thống kê từ SPSS)
Kết quả trên cho thấy có sự chênh lệch đáng kể giữa tầm quan trọng và mức độ
thực hiện ở các kỹ năng làm việc với con người, kỹ năng kinh doanh và kỹ năng chiến
lược. Do đó, lãnh đạo các doanh nghiệp dệt may Việt Nam nên chú trọng đến việc
nâng cao các kỹ năng trên để thu hẹp khoảng chênh lệch trên.
Kí hiệu
Kỹ năng
16
4.5 Kiểm định mô hình nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu
4.5.1 Kiểm định mô hình SEM sự ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạo đến hiệu quả
kinh doanh của doanh nghiệp
4.5.1.1 Kiểm định mô hình nghiên cứu chi tiết
Kết quả kiểm định mô hình nghiên cứu chi tiết như sau
Bảng 4.4: Kết quả kiểm định mô hình nghiên cứu chi tiết
Mối quan hệ tương
quan giữa các nhân tố
Giá trị ước
lượng
(Estimate)
0,381
0,152
0,148
0,192
Sai lệch
Giá trị
Giá trị
Hệ số
chuẩn
tới hạn
P
chuẩn
(S.E)
(C.R)
hóa
5,215
Performance <- Str
0,073
***
0,388
3,326
Performance <- Bus
0,046
***
0,222
3,367
Performance <- Cog
0,044
***
0,201
3,735
Performance <- Per
0,051
***
0,244
Nguồn: Kết quả tính toán từ SPSS và AMOS)
Hình 4.2: phân tích SEM mô hình nghiên cứu chi tiết
(Nguồn: Kết quả tính toán từ SPSS và AMOS)
Kết luận: kết quả phân tích trên cho thấymô hình nghiên cứu và các giả thuyết
nghiên cứu có ý nghĩa thống kê, và có thể kết luận các kỹ năng lãnh đạo có ảnh hưởng
đến hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam.
Các kết quả kiểm định cho thấy mô hình nghiên cứu chi tiết là phù hợp và cả 4
giả thiết được đưa ra H1, H2, H3 và H4 đều được chấp nhận (với p-value <0,05).
Sau đây là bảng kết quả kiểm định các giả thuyết nghiên cứu của luận án
17
Bảng 4.5: Kết luận về các giả thuyết nghiên cứu
Các giả thuyết nghiên cứu
Hệ số hồi quy
Kết luận
Giả thuyết H1: Kỹ năng nhận thức có ảnh hưởng và
ảnh hưởng cùng chiều với hiệu quả kinh doanh của
0,201
Chấp nhận
các doanh nghiệp dệt may Việt Nam
Giả thuyết H2: Kỹ năng làm việc với con người có
ảnh hưởng và ảnh hưởng cùng chiều với hiệu quả
0,244
Chấp nhận
kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam
Giả thuết H3: Kỹ năng kinh doanh có ảnh hưởng và
ảnh hưởng cùng chiều với hiệu quả kinh doanh của
0,222
Chấp nhận
các doanh nghiệp dệt may Việt Nam
Giả thuyết H4: Kỹ năng chiến lược có ảnh hưởng và
ảnh hưởng cùng chiều với hiệu quả kinh doanh của
0,388
Chấp nhận
các doanh nghiệp dệt may Việt Nam
(Nguồn: Kết quả nghiên cứu của luận án)
4.5.1.2 Kiểm định mô hình nghiên cứu tổng quát
Hình 4.3: phân tích SEM mô hình nghiên cứu tổng quát.
Kết quả kiểm định cho thấy mô hình nghiên cứu tổng quát là phù hợp, và có thể
kết luận rằng, kỹ năng của nhà lãnh đạo tại các doanh nghiệp dệt may Việt Nam có ảnh
hưởng và ảnh hưởng cùng chiều đến hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt
may Việt Nam nói chung.