Giải đáp y học về các bệnh tai mũi họng, răng hàm mặt, tim phổi và bệnh ở bụng

Chương 5: Các bệnh tai mũi họng, răng hàm mặt, tim phổi và bệnh ở bụng
297. Tai chảy nước vàng
"Tai chúng cháu hay bị chảy nước vàng, nhỏ nhiều lần bằng nước ôxy già chỉ đỡ mà không hết. Có
cách gì chữa được không?".
Sau mỗi lần tắm hoặc gội đầu, các cháu hãy dùng que quấn bông vô khuẩn (đựng trong túi nhỏ, có
bán tại các hiệu thuốc) thấm tai cho khô, rồi dùng một que quấn bông khác nhúng rượu chấm vào.
Cháu sẽ thấy tai hơi bừng bừng chốc lát, không sao (bình thường dùng cách này để lấy ráy tai rất
tốt). Sau đó dùng một trong hai cách chữa sau đây:
1. Lấy vài hạt cau khô sạch giã thành bột mịn; lấy giấy bìa làm một cái phễu nhỏ để "rót" một ít bột
hạt cau vào sâu trong tai. Nên giữ sẵn những hạt cau tốt, không mốc, sạch, phơi thật khô, cất vào lọ
kín hay túi nylon để dùng dần.
Những hôm không có điều kiện tắm cũng thực hiện như trên, cho đến khi đỡ hẳn thì thưa dần ra.
2. Hành củ khô bóc bỏ vỏ, rửa sạch, giã nát, cho vào một mẩu gạc nhỏ, nhẹ tay nhét sâu vào lỗ tai,
để một đêm. Chú ý: Lúc đầu thấy tai hơi bừng bừng, cứ yên trí, lát sau sẽ hết và ngủ yên.
298. Cục ráy tai lâu năm
"Từ nhỏ, cháu không chú ý vệ sinh cho nên để ráy tai đóng chặt cả hai lỗ tai. Cháu đã nạy được
một bên, còn bên kia chắc quá không tài nào nạy ra được, cứ để thế này chắc cháu sẽ bị điếc mất".
Cháu không được nạy khô một cách "tàn bạo", cũng không nên gửi gắm cho các ông thợ cạo, để
tránh gây tổn thương tai.
Hãy tìm mua một lọ glycérine hay glycérine boraté (thường dùng trong chuyên khoa tai mũi họng),
nhỏ vào tai cho đến khi thấy ráy không hút nước nữa, hôm sau lại nhỏ tiếp. Sang ngày thứ ba hoặc
thứ tư, nhờ ai đó dùng kẹp y tế lôi ra cả cục ráy lưu cữu bao năm nay.
Nếu không có glycérine, có thể dùng dầu paraffine, nhưng phải nhỏ nhiều ngày hơn.
Nếu không có các thứ nói trên thì ngay sau mỗi lần tắm gội hoặc nhỏ nhiều nước vào tai (làm cho
phần ráy ở ngoài cùng bị mềm ra), cháu có thể dùng đầu cong của chiếc cặp tóc nhỏ lấy dần mỗi
lần một ít, không được sốt ruột muốn lấy hết ngay.
Nếu cảm thấy khó thực hiện an toàn các phương pháp trên, cháu nên nhờ bác sĩ chuyên khoa tai
mũi họng lấy ra hộ.
299. Viêm tai xương chũm
"Cháu 22 tuổi, từ nhỏ bị viêm tai giữa. Gần đây, bác sĩ cho chụp X-quang và phát hiện viêm xương
chũm hai bên, có chỉ định mổ, nhưng cháu sợ. Hiện nay, mặc dù dùng kháng sinh liều cao, cháu

vẫn thấy đau hai bên tai và nhức đầu nhiều. Xin cho biết: Nếu mổ thì vết sẹo có xấu không và về
già có bị điếc không?".
Trong trường hợp của cháu, nhất thiết phải phẫu thuật nạo xương chũm thì bệnh mới khỏi, và phải
khẩn trương lên để tránh các tai biến cho tai và cho não.
Hai vết sẹo sẽ được tóc xõa xuống che kín, không sao.
Còn về già, theo lẽ trời đất, người nào cũng bị "kém nghe" ít nhiều, có gì đâu mà lo xấu hổ.
300. Chảy máu cam
"Em là con trai, 16 tuổi, cách đây 2 năm có chảy máu cam, gần đây lại bị. Có phải em cao huyết
áp? Có cách gì chữa chảy máu cam?".
Em nên thường xuyên dùng những thứ sau đây:
- Các loại rau quả "làm mát" như rau sam (luộc, xào tái), rau má (nấu nước uống, ăn sống, nấu
canh, luộc), mướp đắng (nấu các món ăn)...
- Các loại quả có vị chua như cam, quýt, bưởi, quất (quả tắc)... Các loại quả này cung cấp vitamin
C, giúp cho thành mạch máu được vững chắc. Có thể dùng thêm vitamin C 200-500 mg/ngày, uống
lúc no.
- Nếu có điều kiện, hằng ngày em có thể ngậm 5 g tam thất (thứ thiệt, màu đen, rất cứng). Lấy dao
sắc chặt thành lát mỏng, đem đặt vào dưới lưỡi cho "tan" dần. Thuốc sẽ thấm qua niêm mạc miệng,
đi trực tiếp vào máu, không bị dịch tiêu hóa tác động như khi uống.
Khi chảy máu cam, lập tức chườm khăn lạnh lên trán, nằm ngửa thoải mái, nhét một cục bông sạch
vào lỗ mũi.
Luôn luôn nhớ đừng phơi đầu trần ra nắng.
Chứng chảy máu cam của em không phải do cao huyết áp gây nên.
301. Tổn thương dây thanh đới khi mổ
"Trước đây tôi bị bướu cổ, đã được mổ (1 năm trước). Sau khi mổ, tôi nói rất khó nghe, giọng nhỏ,
khàn, uống nước hay bị sặc; nội soi thấy dây thanh đới trái bị liệt, phễu sụp. Được một số cơ sở y
tế cho chữa trị, luyện giọng, tôi đã đỡ mệt hơn khi nói nhưng giọng vẫn khàn và rất nhỏ, khó nghe.
Là một cô giáo, tôi đã phải chuyển sang công tác thư viện".
Bạn bị tổn thương dây thanh đới trong phẫu thuật. Để tránh lỗi này, những phẫu thuật viên lo xa và
thận trọng thường mổ gây tê tại chỗ, nhờ vậy, họ có thể hỏi han bệnh nhân để kiểm tra.
Trong phẫu thuật cắt bướu cổ, bệnh nhân còn có nguy cơ bị cắt nhầm tuyến cận giáp (nhỏ như hai

hạt đỗ, nằm ngay sau tuyến giáp). Nếu tình huống này xảy ra, bệnh nhân sẽ thiếu canxi huyết vĩnh
viễn, phải tiêm bổ sung định kỳ, nếu không thì co quắp hết tay chân.
Vì những nguy cơ đó mà phẫu thuật bướu cổ nhìn qua tưởng dễ nhưng sự thực lại rất tinh tế, đòi
hỏi có đầy đủ kiến thức giải phẫu học và tay nghề vững vàng. Trước đây, những phẫu thuật viên
còn non tuổi nghề không được làm phẫu thuật này.
Sở dĩ từ sau khi mổ, các bác sĩ vẫn tiếp tục chữa cho bạn là do họ hy vọng dây thanh đới của bạ chỉ
bị đụng chạm hay chèn ép, có thể hồi phục phần nào. Bây giờ thì đã rõ: dây thanh đới trái đã bị cắt
đứt.
Do vậy, hiện nay công tác thư viện là hợp với bạn nhất. Trong thư bạn ao ước được trở lại bục
giảng, vậy chắc chắn nhiệt tình đó đối với học sinh sẽ được thể hiện trong những việc cụ thể hằng
ngày bên các cuốn sách mà bạn cho các em mượn, kèm theo những lời khuyên bổ ích.
Với những tiến bộ của vi phẫu, phẫu thuật thần kinh và kỹ thuật nuôi cấy mô (tạo thêm được các
loại tế bào mà bản thân bị thiếu, trong đó có tế bào thần kinh), bạn có thể hy vọng vào một ngày
nào đó, chắc không xa lắm đâu, các nhà ngoại khoa giỏi giang của nước nhà có thể nối lại dây
thanh đới cho bạn
302. Tự chữa viêm xoang sàng có mủ
"Tôi bị viêm xoang sàng có mủ nên bị đau đầu nhiều, chữa thuốc tây chỉ đỡ được một thời gian.
Xin cho biết có cách chữa trị hữu hiệu?".
Xin mách bạn một cách chữa viêm xoang có mủ của Lương y Hoàng Duy Tân, được một số bà con
vận dụng có kết quả. Bài này gồm 3 vị thuốc nam (gừng tươi, ngó sen, hạt ké đầu ngựa) và 1 vị
thuốc bắc (tân di). Cách dùng như sau:
- Gừng tươi 6 g, ngó sen 30 g giã nát, đắp lên hai bên má cạnh mũi (cẩn thận, không để gừng giây
vào mắt); sau một lát thấy buồn nôn và ọe ra mủ. Mỗi ngày tiến hành 2 lần như trên (vào sáng và
tối, nhớ phải dùng tươi) cho đến khi hết mủ.
Tiếp theo, củng cố kết quả bằng cách lấy hạt ké đầu ngựa rang giòn, tán thành bột và tân di (trọng
lượng bằng phân nửa hạt ké) sao khô, tán thành bột, trộn lẫn, cho vào lọ kín để dùng dần. Mỗi ngày
uống 2 lần (sáng, tối), mỗi lần 2 thìa cà phê, chiêu với nước ấm. Dùng khoảng 2 tháng.
303. Tự chữa viêm họng hạt mạn tính
"Cháu bị viêm họng hạt mạn tính, đã dùng nhiều loại thuốc kháng sinh, một lần được đốt tại khoa
tai mũi họng nhưng vẫn không hết, thường xuyên thấy ngứa, vướng ở cổ và bị ho".

Cùng với việc thường xuyên giữ vệ sinh răng miệng (đánh răng ngay sau mỗi bữa ăn, thỉnh thoảng
ngậm nước muối loãng rồi súc mạnh...) và giữ ấm ngực, cổ, cháu hãy thử dùng vị thuốc dễ kiếm
sau đây (mà dân gian thường dùng chữa một số bệnh, trong đó có viêm họng hạt):
Thân và rễ tươi cây rẻ quạt (còn gọi là cây xạ can, tên khoa học Belamcanda sinensis Lem, thuộc
họ Lay ơn) 30 gam, cho vào 1 lít nước, đun trên lửa nhỏ cho đến khi còn 400 ml, chia làm 2 lần
uống trong ngày, dùng liên tục trong một tháng.
Có thể tìm thấy cây rẻ quạt mọc hoang hoặc được trồng làm cây cảnh.
304. Cắt amiđan có làm hết viêm họng không?
"Cháu là con trai, 19 tuổi, bị viêm amiđan, lâu lâu trời lạnh thì nó lại hành, làm cháu bị đau họng,
nhức đầu, sổ mũi. Có cách gì chữa trị ngoài việc cắt amiđan?".
Amiđan thỉnh thoảng sưng to, gây sốt, ho, đau họng thì đúng. Và nếu vậy thì việc dùng kháng sinh
đủ liều sẽ có công hiệu. Nhưng không phải hễ bị sốt, ho, đau họng là đổ lỗi cho amiđan.
Khi thấy những triệu chứng nói trên, cháu có thể tự mình kiểm tra amiđan trước gương (há to
miệng, đè lưỡi xuống). Nếu amiđan không sưng thì hoặc là cháu bị viêm họng thông thường do
cảm lạnh, do dị ứng với thời tiết, hoặc viêm họng do bệnh cúm (trường hợp này sẽ có nhức đầu dữ
dội kèm theo nhức mỏi toàn thân, chảy nước mũi). Nên uống vitamin C liều cao (1,0-1,5 g/ngày)
trong dăm bảy hôm; chỉ cần giữ vệ sinh răng miệng mà không cần dùng kháng sinh.
Chỉ đặt vấn đề cắt amiđan nếu là amiđan có hốc mủ, hay sưng to, hoặc đã có lần gây biến chứng
viêm cầu thận cấp (thường gặp ở trẻ em).
Như vậy, có thể đã cắt amiđan rồi mà vẫn không tránh được viêm họng. Cháu cần giữ gìn để không
bị cảm lạnh, và đeo khẩu trang khi giao tiếp trong thời gian có dịch cúm tại địa phương mình.
305. Khi có dị vật vào mắt
"Cháu 27 tuổi, hồi học lớp 5 bị một hạt cát từ cửa sổ bay vào mắt trái. Cháu cứ thế giụi mạnh, đến
bệnh viện thì mắt trái đã bị hỏng. Liệu sau này con cháu sinh ra có việc gì không?".
Hậu duệ của cháu sẽ không việc gì hết. Nhưng hãy nhắc mọi người: khi có vật gì bay vào mắt,
tuyệt đối không dùng tay giụi, mà chớp mắt mạnh nhiều lần liên tiếp để làm cho dị vật "trôi" vào
khóe mắt, rồi nhẹ nhàng dùng khăn mềm sạch gạt nhẹ ra.
Trường hợp thấy cay mắt, lấy ngay một cốc nước sạch, nhúng con mắt vào và chớp liên tục, để làm
rã chất đó (có thể là hóa chất hoặc chất tiết của côn trùng). Nếu vẫn thấy vướng, dùng một que
bông sạch gạt nhẹ xuống khóe mắt và lấy ra (soi gương tự làm hoặc nhờ người khác).

Nếu dị vật trong mắt vẫn còn, nhất thiết phải tới một cơ sở nhãn khoa để được xử trí kịp thời.
Một mẹo nhỏ: Khi bị bụi vào mắt, nhắm ngay mắt đó lại, rồi vừa chớp mạnh vừa thè lưỡi ra liếm
liên tục vào khóe môi bên đối diện; dường như động tác này làm cho dị vật trôi xuống khóe mắt.
306. Nhìn vào mắt đau có bị lây bệnh không?
"Tại sao khi có người bị đau mắt đỏ, nếu ta nhìn thẳng vào mắt họ thì ta cũng bị? Bạn em đau mắt
phải nghỉ học, em tới thăm, nhìn vào mắt bạn thấy đỏ như miếng tiết, em thương quá cứ nhìn mãi
vào, chỉ hôm sau là bị ngay! Có thuốc gì chữa cho chóng khỏi?".
Một số người khá đông cũng nghĩ như em, nhưng không phải như vậy đâu. Khi ta tiếp xúc với
bệnh nhân, thường tay ta bị dính dử mắt của họ mà không hay biết (do người đó giây ra tay rồi tới
bắt tay, giây ra sách vở rồi ta giở sách vở), sau đó không rửa tay và vô ý giụi mắt, đưa mầm bệnh
vào.
Bệnh đau mắt đỏ rất dễ lây lan, đôi khi phát triển thành dịch. Chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Chủ
yếu là nhỏ mắt bằng nước muối đẳng trương nhiều lần trong ngày.
307. Mổ mộng thịt
"Cháu là con trai, 19 tuổi. Từ bé, trong mắt trái của cháu mọc lên một cái mộng thịt, tới nay đã
bằng đầu đũa, rất cộm, làm cháu rất bi quan. Xin cho cháu biết phải làm gì, vì cháu đang lo học
hành để thi tốt nghiệp".
Cháu cứ yên tâm học cho tốt mà thi tốt nghiệp; và thưa với gia đình liên hệ với Viện mắt Trung
ương (85 phố Bà Triệu, Hà Nội) hoặc Viện mắt TP HCM (đường Điện Biên Phủ, quận 3), xin hẹn
khám và mổ mộng thịt vào dịp nghỉ hè tới, sau khi thi xong.
Mổ xong, chắc chắn mắt cháu sẽ hết cộm và nhất là không còn nguy cơ gì đối với sức nhìn về sau.
Mổ gây tê tại chỗ, và không phải nằm viện.
308. Tật cận thị
"Con trai tôi 15 tuổi, đã thi đỗ vào trường chuyên toán. Cháu rất ham học. Tôi đã hạn chế và ngăn
cản tính ham học của cháu vì sợ ảnh hưởng đến đôi mắt. Tôi nhận thấy ở độ tuổi con tôi, nhiều
cháu đã phải đeo kính cận, có cháu đeo tới số 2, số 3, tất cả đều do quá ham học. Xin hỏi có thuốc
gì phòng và chống được cận thị không? Nếu bị thì cách xử lý ra sao?".
Ngoài nguyên nhân di truyền từ bố mẹ, phần lớn trường hợp cận thị là do mắc phải, do trẻ nhìn
mọi vật quá gần. Bác thử quan sát xem, nhiều cháu mẫu giáo vẽ tranh mà mắt gần như dán vào tờ
giấy. Nhiều cháu tập viết mà cúi sát mặt vào trang vở. Đó là chưa kể nơi học thiếu sáng, nhất là tại

những nơi chưa có điện.
Cách dự phòng duy nhất là: Người lớn thường xuyên nhắc nhở, giám sát, tạo cho trẻ thói quen
không nhìn mọi vật quá gần.
Cách chữa thông thường nhất: Phát hiện thật sớm tật cận thị và đeo kính đúng số. Trong trường
hợp cận nhẹ, chỉ phải đeo kính khi ra đường (khi phải nhìn xa), còn ở lớp chỉ cần được thầy cô cho
ngồi bàn trên cùng đủ nhìn lên bảng.
Trường hợp của cháu, bác nhớ cho ăn đủ chất, lo đủ ánh sáng cho cháu học hành và nhắc cháu
cảnh giác với tật cận thị. Nếu có chút nghi vấn, bác cho cháu đi kiểm tra thị lực; nếu cần thì cho
đeo kính luôn, không xấu trai đi đâu, mà lại có vẻ "bác học" nữa cơ đấy!
Hiện đã có máy Laser Excimer tại một số cơ sở ở Hà Nội và TP Hồ Chí Minh giúp xử trí các tật
khúc xạ (cận thị từ -1 đến -20 D; viễn thị từ +1 đến +10 D; loạn thị từ 1 đến 7 D) cho lứa tuổi 18-
45. Sau này, khi cháu lớn lên, nếu cần, bác có thể cho cháu đi chữa bằng máy đó, chỉ mất 7-10 phút
và lưu lại bệnh viện 1-2 giờ là êm đẹp, sau đó sẽ không còn phải dùng kính.
Bác đừng ngăn cản, trái lại phải thường xuyên động viên cháu chăm học hơn, vì mấy lẽ:
- Nguyên nhân gây nên tật cận thị là do thói quen nhìn gần, chứ không phải do chăm học. Nhiều cô
cậu lười học mà vẫn bị cận thị do suốt ngày chui vào xó xỉnh tối tăm để đọc tiểu thuyết, hoặc mê
mẩn trước màn hình với những trò chơi điện tử ùng oàng vô bổ.
- Nếu thấy bố mẹ không khuyến khích, thậm chí phản đối đức tính chăm học của mình, dần dà
cháu sẽ nản chí, hoặc lười thật sự "cho bố mẹ vui lòng", hoặc giả vờ lười rồi chúi mũi học bù tại
những nơi thiếu sáng, sẽ vô cùng tai hại cho đôi mắt.
- Có thể cháu sắp sửa hoặc đã bước vào tuổi dậy thì, sẽ có nhiều biến động trong cuộc sống riêng
tư. Nếu không duy trì được đức tính quý báu này thì cháu dễ sa đà vào những thú vui vô bổ do bạn
bè rủ rê.
309. Cận thị đơn thuần
"Cháu là con trai, hơn 16 tuổi, mới bị cận thị phải mang kính -0,75 D; sau gần một tháng thấy vẫn
nhìn kém, cháu đi đo lại và mang kính -1,5 D; một tháng rưỡi sau lên thì vọt lên -2,25 D. Cháu lo
lắng thấy mắt tăng số quá nhanh. Liệu bệnh cháu có chữa được không?".
Chắc không phải mắt cháu tăng số nhanh, mà nhiều khả năng trong những lần đầu, cháu cảm nhận
không thật chính xác về thị lực của mình nên kết quả đo không đúng.
Không sao, từ nay, nếu cháu đeo kính đều đặn khi phải nhìn xa thì số kính của cháu sẽ ổn định

hoặc tăng chậm, và mức cận cuối cùng không cao. Bởi vì tình trạng của cháu là cận thị đơn thuần
(còn gọi là cận thị học đường, dưới - 6 D, xuất hiện lúc 6-10 tuổi và tiến triển trong những năm sau
đó) chứ không phải cận thị bệnh (từ - 7 D trở lên, có thể tới - 30 D, bao giờ cũng đi kèm những tổn
thương trong nhãn cầu như: xuất huyết vùng điểm vàng, teo hắc mạc, thoái hóa võng mạc...).
Trường hợp của cháu trước mắt chỉ cần đeo kính, có theo dõi cẩn thận để đeo kính phù hợp. Khi
được 18 tuổi, nếu cần, cháu có thể chữa bằng máy Laser Excimer.
310. Mắt lác
"Em bị hiếng một mắt từ nhỏ nên rất mặc cảm và xấu hổ, nay đã 21 tuổi rồi mà vẫn ngại tiếp xúc
với các bạn khác giới. Xin cho biết có chỉnh được không và làm ở đâu, chi phí có nhiều lắm không
vì nhà em rất nghèo?".
Từ nhiều năm nay, Viện Mắt Trung ương vẫn tiến hành mổ lác (mổ chỉnh lại cơ của mắt) cho cả trẻ
em và người lớn. Em nên biên thư liên hệ trước để khỏi phải chờ đợi tốn kém.
Đây là cơ sở y tế của Nhà nước, phục vụ tận tình, chi phí cho mỗi ca mổ khoảng trên dưới 100.000
đồng; người lớn mổ xong không phải nằm lại.
311. Nên mổ đục thủy tinh thể (cườm)
"Bà nội cháu đã trên 60 tuổi, bị đục thủy tinh thể nên nhìn cứ mờ dần. Nghe nói nếu mổ sẽ thấy rõ,
nhưng bà cháu sợ. Xin cho biết bà cháu có nên mổ không?".
Rất nên. Sang thế kỷ 21 rồi, chắc chắn tuổi thọ con người sẽ kéo dài thêm nhiều; mắt bà phải sáng
để còn nhìn xem con cháu ăn nên làm ra chứ.
Thủy tinh thể giống như chiếc kính lúp trong suốt, nếu chất bên trong bị vẩn đục, ánh sáng đi qua
sẽ bị ngăn cản, làm cho mắt ta nhìn mờ.
Cháu nên nói gọn cho bà cách thức mổ như sau: Nhỏ thuốc tê vào mắt; máy phaco hiện đại giúp
bác sĩ rạch 1 đường 3 mm trên mắt để đưa đầu máy vào. Sóng siêu âm của máy sẽ làm cho thủy
tinh thể đục bị nhuyễn ra, rồi được dòng nước liên tục chảy của máy đưa ra ngoài. Sau đó, bác sĩ
lắp thủy tinh thể nhân tạo vào thay thế. Thời gian mổ không quá 15 phút, bệnh nhân không phải
nằm viện.
Gia đình nên sớm đưa bà về Viện mắt Trung ương hoặc Viện mắt TP Hồ Chí Minh (nếu ở phía
Nam) để mổ, không nên để muộn vì kết quả sẽ không tốt.
312. Bị mòn cổ răng
"Chiếc răng hàm dưới (chỗ gần sát với lợi) của em có một vòng ở chân, càng ngày càng ăn lõm

vào, làm em rất buốt khi ăn đồ ngọt hay uống nước lạnh. Xin cho biết có phải sâu răng không và
có chữa được không?".
Có nhiều khả năng em bị mòn cổ răng, ban đầu có thể chưa phạm vào tủy răng; nhưng nếu để
muộn, tủy răng sẽ dễ bị tổn thương.
Nếu tủy răng còn lành lặn, nha sĩ sẽ trám chỗ cổ răng mòn bằng chất composit để bảo vệ răng. Loại
vật liệu mới này dính chắc, bền, chịu đựng được hiện tượng mài mòn, lại rất nhiều màu phù hợp
với màu răng.
Nếu tủy đã bị tổn thương, hướng điều trị sẽ giống như đối với sâu răng. Nếu chữa bảo tồn (để giữ
được răng) thì có thể trám tiếp chỗ cổ răng bằng chất composit.
Vậy em nên khẩn trương đến một cơ sở nha khoa hiện đại hoạt động tốt để xin chữa mới kịp.
313. Sâu răng
"Tại sao lại bị sâu răng, con sâu từ đâu tới? Em bị sâu răng hàm trên cách đây một năm nhưng
bây giờ mới buốt, chữa bằng cách nào là nhanh nhất?".
"Sâu răng" là một từ dân gian quen dùng chỉ bệnh "hà răng". Bệnh do nhiều nguyên nhân gây ra, và
chủ yếu là kém vệ sinh răng miệng, khiến lớp ngoài của răng (men răng) bị hư hại, tạo điều kiện
cho vi khuẩn tấn công răng từ nhẹ đến nghiêm trọng (áp xe...).
Em nên đi khám răng ngay để "duyệt lại" toàn bộ. Nha sĩ sẽ lựa chọn cách xử lý tùy mức độ tổn
thương. Trường hợp của em nhiều khả năng được chữa bảo tồn. Nếu để muộn nữa, tủy răng bị tấn
công, việc chữa trị sẽ khó hơn, lâu hơn và khá đau. Khi quá muộn thì có thể phải nhổ bỏ răng sâu.
Có thể lần này bác sĩ sẽ lấy bỏ cao răng cho em (đó là một chất vôi bám vào chân răng và gây hại
cho cả lợi lẫn răng), giúp cho hàm răng em trở nên "dễ bảo quản" hơn trước.
Từ nay, em nên tập thói quen chải răng sau mỗi khi ăn (nhất là bữa tối, vì ban đêm vi khuẩn có
nhiều thời gian hoạt động phá hoại) và lúc mới ngủ dậy. Dùng thuốc đánh răng có chứa fluor thì
tốt, vì chất này giúp bảo vệ răng. Đừng dùng tăm cứng chọc qua kẽ răng, gây tổn thương lợi và làm
cho khe lợi bị rộng ra, ảnh hưởng đến răng. Dùng nước muối loãng súc miệng thường xuyên.
314. Áp xe răng
"Cháu 25 tuổi, bị một cái nhọt ở trong lợi đã 3 năm nay; mỗi lần nó mưng mủ thì cháu lại xử lý đi,
nhưng sau đó lại tiếp tục sưng. Thầy thuốc bảo là viêm lợi, cháu đã dùng kháng sinh nhưng không
khỏi. Xin cho cháu biết đó là bệnh gì và cách chữa trị?".
Nhiều khả năng cháu bị áp xe răng. Cháu nên đến một cơ sở nha khoa có thiết bị chụp X-quang

răng tại chỗ để phát hiện tổn thương trên chiếc răng đó. Nếu đúng là áp xe thì có thể phải nhổ bỏ (ít
khả năng chữa bảo tồn trong trường hợp này vì để quá lâu).
315. Có bọc mủ ở lợi