SKKN một số biện pháp giúp giáo viên phát huy tính tích cực, chủ động của trẻ thông qua hoạt động ngoài trời

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
MÔ TẢ SÁNG KIẾN
Mã số ………
1. Tên sáng kiến: “Một số biện pháp giúp giáo viên phát huy tính tích cực, chủ
động của trẻ thông qua hoạt động ngoài trời”
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Công tác quản lý giáo dục
3. Mô tả bản chất của sáng kiến:
3.1. Tình trạng giải pháp đã biết:
Hoạt động ngoài trời là một trong những hoạt động vui chơi mà trẻ hứng
thú và quan tâm nhất, nó mang lại cho trẻ nhiều niềm vui và kiến thức cần thiết
về thế giới xung quanh. Thông qua các hoạt động ngoài trời trẻ phát huy được
tính tích cực, chủ động của mình. Đồng thời, qua đó trẻ có được sự thoải mái, dễ
chịu khi được ra ngoài hít thở không khí trong lành của thiên nhiên. Trẻ nhận
thức thế giới xung quanh bằng cách tiếp xúc, tìm hiểu, khám phá và quan tâm
đến những gì xảy ra ở cuộc sống xung quanh mình.
Qua hoạt động ngoài trời trẻ thỏa mãn nhu cầu hoạt động, nhu cầu tìm
hiểu khám phá của trẻ. Hoạt động ngoài trời còn là một môi trường hấp dẫn và
lôi cuốn trẻ với những điều thú vị về thế giới xung quanh, từ đó giúp trẻ hình
thành hành vi đẹp, thói quen tốt, góp phần phát triển cho nhân cách trẻ.
* Ưu điểm:
- Nhà trường đã trang bị một số đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho trẻ chơi
ngoài trời. Cán bộ quản lý thường xuyên kiểm tra việc thực hiện chương trình,
nền nếp lên lớp, kế hoạch giáo dục của giáo viên.
- Đội ngũ giáo viên trẻ, nhiệt tình, năng động, sáng tạo, yêu nghề, yêu trẻ.
Có nhận thức tương đối đầy đủ chính xác về vai trò của trẻ trong hoạt động,
thường xuyên được bồi dưỡng, tự học, tự rèn để nâng cao trình độ, kiến thức về
1

chuyên môn nghiệp vụ, thực hiện tốt nội dung chương trình bồi dưỡng thường
xuyên theo quy định và đã áp dụng có hiệu quả trong giảng dạy.
* Nhược điểm:
- Khi tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ, giáo viên chưa chú trọng phát
huy tính tích cực, chủ động của trẻ. Tích hợp, lồng ghép trò chơi vận động, trò
chơi dân gian hình thức còn gò bó trẻ, áp đặt trẻ vào một khuôn khổ nhất định.
- Nội dung chơi còn hạn hẹp, chưa phong phú chưa thu hút trẻ tham gia
chơi một cách tự nguyện, tự giác.
- Diện tích sân chơi hẹp, nhiều lớp cùng tham gia hoạt động ngoài trời nên
khó khăn trong việc cho trẻ chơi tự do.
- Đa số các bậc phụ huynh chưa quan tâm đến hoạt động chơi ngoài trời
- Kỹ năng giao tiếp của trẻ đã hình thành nhưng vẫn còn nhút nhát, thụ
động trong các mối quan hệ giữa trẻ với cô, giữa trẻ với trẻ. Do đó, đa số trẻ chỉ
chơi theo sắp xếp của cô mà chưa có sự hứng thú, tích cực.
Từ những ưu và nhược điểm trên, tôi quyết định lựa chọn một số biện
pháp để giúp giáo viên phát huy tính tích cực, chủ động của trẻ thông qua việc tổ
chức hoạt động ngoài trời gắn với việc tích hợp giáo dục rèn kỹ năng vận động,
kỹ năng giao tiếp cho trẻ để việc vui chơi của trẻ đạt hiệu quả hơn.
3.2. Nội dung giải pháp đề nghị công nhận là sáng kiến:
a. Mục đích của giải pháp:
- Nhằm tìm ra một số biện pháp để giúp giáo viên phát huy tính tích cực,
chủ động của trẻ thông qua hoạt động ngoài trời, giúp trẻ được tiếp xúc với cuộc
sống, giao tiếp với mọi người xung quanh, được quan sát khám phá thế giới
xung quanh. Tăng cường vốn sống của trẻ. Môi trường hoạt động ngoài trời sẽ là
môi trường hoạt động hấp dẫn trẻ. Thỏa mãn nhu cầu tìm hiểu khám phá sự vật,
hiện tượng xung quanh trẻ.
- Thu hút sự đóng góp ủng hộ về vật chất từ phụ huynh.
2

- Góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng dạy – học.
Đó là mục đích mà đề tài muốn hướng tới.
b. Nội dung giải pháp:
b.1. Tính mới của giải pháp:
- Trẻ được trải nghiệm thông qua hoạt động ngoài trời để lĩnh hội kiến
thức một cách nhẹ nhàng, hứng thú.
- Trẻ biết vận dụng những kinh nghiệm hiểu biết về cuộc sống xung quanh
để thực hiện nhu cầu chơi hoạt động ngoài trời, thỏa mãn nhu cầu chơi và hoạt
động theo ý thích của trẻ.
- Tổ chức hoạt động ngoài trời gắn với việc tích hợp giáo dục rèn kỹ năng
vận động, kỹ năng giao tiếp cho trẻ. Thay đổi môi trường chơi đảm bảo cho trẻ
hoạt động an toàn trong các trò chơi vận động. Trẻ được rèn luyện kĩ năng vận
động tăng cường để thể lực.
- Nâng cao năng lực của giáo viên về lựa chọn nội dung, xây dựng kế
hoạch chơi thay đổi phương pháp chơi đa dạng sáng tạo trong hoạt động ngoài
trời.
b.2. Sự khác biệt của giải pháp mới so với giải pháp cũ
T
T

Giải pháp cũ

Giải pháp mới

1

Xác định mục tiêu còn - Xác định mục tiêu dựa vào đặc điểm phát triển
chung chung, chưa của trẻ.
chú trọng vào việc
giáo dục lấy trẻ làm

trung tâm

2

Khi tổ chức hoạt động
ngoài trời cho trẻ, giáo
viên chưa chú trọng
phát huy tính tích cực,
chủ động của trẻ. Tích
hợp, lồng ghép trò
chơi vận động, trò
chơi dân gian hình

- Môi trường hoạt động và quan sát được thay
đổi thường xuyên, mới lạ.
- Giúp cho giáo viên lựa chọn nội dung, hình
thức tổ chức phù hợp khả năng của trẻ, thiết kế
môi trường hoạt động ngoài trời với một không
gian thoáng mát sạch đẹp luôn thay đổi hình
thức chơi sáng tạo, linh hoạt trong nội dung chơi
đáp ứng được với điều kiện cho trẻ hứng thú
tích cực hơn trong học và chơi, phát triển trẻ
3


thức còn gò bó trẻ, áp

toàn diện, hình thành và phát triển nhân cách trẻ,
phát triển kỹ năng vân động của trẻ

đặt trẻ vào một khuôn
khổ nhất định.
3

Giờ hoạt động khô Giờ hoạt động diễn ra nhẹ nhàng hấp dẫn sinh
khan không hấp dẫn.
động.
Trẻ hứng thú tích cực thích tham gia hoạt động
hơn.
b.3. Cách thức thực hiện sáng kiến:
Căn cứ vào mục tiêu thực hiện Chương trình Giáo dục mầm non và tình

hình thực tế của trường, giáo viên căn cứ vào để xây dựng kế hoạch giáo dục
phù hợp. Qua quan sát, dự giờ, thăm lớp, tư vấn, góp ý, tôi đã mạnh dạn thực
hiện một số biện pháp như sau:
b.4. Các bước thực hiện của sáng kiến
Giải pháp 1: Hướng dẫn giáo viên xây dựng kế hoạch hoạt động ngoài trời.
Hoạt động ngoài trời của trẻ ở trường mầm non là hoạt động có những đặc
điểm khác biệt so với hoạt động trong lớp, là điều kiện vô cùng thuận lợi để thực
hiện một cách hiệu quả mục tiêu quan điểm tích hợp không gian tự nhiên ngoài
trời chúng ta có thể tích hợp không gian tự nhiên ngoài trời, cũng có thể tổ chức
hoạt động với nội dung tổng hợp, hình thức phong phú, đa dạng.
Nắm bắt được kế hoạch hoạt động của trường và đặc điểm, tình hình thực
tế ở lớp khả năng của trẻ phải luôn có sự chủ động, nhiệt tình. Từ đó tôi đã
hướng dẫn giáo viên chủ động lập kế hoạch theo tháng, từng chủ đề phù hợp
theo thực tế và từng lúc điều chỉnh kế hoạch một cách linh hoạt. Qua quan sát
tôi nhận thấy giáo viên biết xây dựng kế hoạch nội dung chủ đề trong tuần, điều
kiện của trường, lớp hoạt động ngoài trời và tiến hành với một số nội dung, hình
thức sau:
- Trẻ có thể chơi với các thiết bị, đồ chơi ngoài trời, làm đồ chơi với các

vật liệu thiên nhiên: Cây, hoa, quả, lá, nước, cát, sỏi…
4


- Trẻ có thể chơi với các trò chơi vận động, trò chơi dân gian mà trẻ yêu
thích.
- Quan sát sự thay đổi của các hiện tượng thiên nhiên, lắng nghe âm thanh
mọi vật, sự thay đổi của thời tiết, cây, hoa lá, hoạt động công việc của mọi
người.
- Dạo chơi quanh sân trường thăm khu vực trong trường: Văn phòng, nhà
bếp, phòng y tế, các nhóm lớp, hoặc tham quan khu vực ngoài trường như nhà
trường tổ chức đi tham quan: Doanh trại bộ đội, Trường Tiểu học, Đền thờ liệt
sĩ...
Cụ thể giáo viên xây dựng kế hoạch hoạt động ngoài trời với chủ đề:
“Nước và Hiện tượng tự nhiên”:
+ Phần quan sát: Giáo viên cho trẻ khám phá và thí nghiệm về sự hòa tan
của nước.

Hình ảnh: Trẻ đang thí nghiệm về sự hòa tan của nước

+ Trò chơi vận động: Trẻ chơi trò chơi: “Chuyền nước”

5


Luật chơi: Đội nào chuyền được nhiều nước và đúng yêu cầu là đội chiến
thắng
Cách chơi: Cô chia lớp làm 4 đội đứng theo 4 hàng dọc. Khi có hiệu lệnh
của cô thì 4 đội thi đua chạy nhanh đến hồ nước hòa tan một sản phẩm. Trong
vòng một đoạn nhạc đội nào hòa tan được nhiều sản phẩm thì đội đó sẽ là đội

thắng cuộc.
+ Chơi tự do: Giáo viên cho trẻ chơi với các nội dung:
 Giang hàng của bé: Bán các loại nước giải khát
 Dây chuyền nước ngọt đóng chai
 Chơi trò chơi dân gian: Kéo mo cau, nhảy cò chẹp, xếp lá dãy và đi trên
lá.
 Pha màu vẽ, tạo hình về nước và hiện tượng tự nhiên
 Thả bóng vào ô, ném vòng, ném bóng...
 Vẽ trên sân
Với giải pháp lập kế hoạch cho từng chủ đề tôi nhận thấy giáo viên đã
chủ động trong việc lựa chọn nội dung cho trẻ chơi, kết hợp chơi xen kẻ vừa
động vừa tĩnh. Các nội dung chơi không bị lặp lại, trẻ chơi hứng thú tích cực
hơn, có được những kỹ năng sống đơn giản, hợp tác và chia sẻ với bạn, trẻ mạnh
dạn tự tin hơn trong giao tiếp hàng ngày.
Giải pháp 2: Tạo môi trường chơi, hướng dẫn trẻ tự làm đồ chơi.
* Tạo môi trường chơi:
Một môi trường chơi phù hợp với trẻ, phong phú, đa dạng sẽ kích thích
tính tích cực của trẻ, trẻ sẽ thích thú tìm tòi khám phá, chủ động trong mọi hoạt
động chơi ngoài trời. Giáo viên đã căn cứ vào hoạt động cụ thể từng chủ đề mà
thiết kế môi trường chơi phù hợp với lứa tuổi, nội dung hoạt động, luôn tạo cảm
giác mới, luôn luân phiên các hoạt động.
6


Tuy diện tích sân trường không rộng nhưng vẫn được bố trí thoáng mát,
sạch sẽ nhiều khu vực chơi cho trẻ như:
+ Khu vườn của bé
Nhà trường phối hợp với giáo viên, phụ huynh đã trồng một số loại rau và
một số cây kiểng trong khu vườn trường.
Đa số trồng các loại rau, cây kiểng gần gũi với trẻ, lựa chọn trồng các loại

cây xanh che bóng mát, các loại cây gần gũi, quen thuộc để kích thích trẻ tìm
hiểu khám phá như: cây mai, cây sa kê, cây bàng,…
Trẻ tham gia trồng cây và chăm sóc vườn cây xung quanh khu vực trường
nhằm phát triển óc tò mò ở trẻ: quan sát sự thay đổi hàng ngày của cây xanh
trong trường và phân loại chúng nhóm có hoa, nhóm không có hoa, nhóm ăn quả

Hình ảnh 3: Trẻ đang chăm sóc vườn rau
7


+ Khu vực để đồ dùng đồ chơi:
Các đồ chơi: Dụng cụ leo trèo: Cầu trượt, đồi cỏ, xích đu, cầu khỉ, leo qua
các bật tam cấp, gốc cây… được sắp xếp gọn gàng, đặt nơi thoáng mát, thuận
tiện cho trẻ hoạt động, đồ dùng, đồ chơi luôn đảm bảo an toàn cho trẻ.

Hình ảnh 4: Trẻ chơi với đồ chơi ngoài trời
Giáo viên luôn khuyến khích trẻ cùng chơi với nhau, thay phiên nhau chơi
với các thiết bị. Thông qua hoạt động leo trèo trên các thiết bị dụng cụ vận động
ngoài trời rèn cho trẻ sự khéo léo nhanh nhẹn của đôi bàn tay, bàn chân, giáo
dục trẻ không leo trèo những nơi nguy hiểm.
+ Khu vực chơi với cát, nước, vật liệu thiên nhiên:
Hố cát, bể nước các vật liệu. Trẻ có thể thực hiện khám phá làm những thí
nghiệm đơn giản như thí nghiệm vật nổi vật chìm, thí nghiệm nước biến đổi
màu, thả thuyền, in dấu tay trên cát, làm lâu đài cát, tạo sản phẩm theo khuôn.
Các vật liệu như cát, nước được bố trí trong những cái bể quanh sân trường để
trẻ được thuận tiện vui chơi tạo sự an toàn cho trẻ trong mọi hoạt động.
+ Khu vực nuôi cá:

8

Để trẻ thỏa mãn nhu cầu tìm hiểu khám phá môi trường xung quanh qua
hoạt động ngoài trời, ngoài việc cho trẻ tiếp xúc với cảnh quan trong trường còn
cho trẻ tiếp xúc với những vật nuôi mà trẻ thích như bể nuôi cá, có thể chuẩn bị
thức ăn để trẻ cho cá ăn cho trẻ cùng nhau trải nghiệm từ đó tạo cơ hội cho trẻ
thể hiện cảm xúc của mình.
Qua những trò chơi này cũng giúp trẻ mở rộng mối quan hệ với thế giới
xung quanh, cách chăm sóc cây xanh và bảo vệ cây xanh, rèn cho trẻ cách giao
tiếp lịch sự với mọi người.
* Hướng dẫn trẻ làm đồ chơi từ vật liệu thiên nhiên, phế thải.
Đồ chơi bằng vật liệu thiên nhiên, phế thải như: Lá cây, hoa, vỏ sò, hạt sỏi,
chai nhựa… Đây là những vật liệu sẵn có không tốn kém.
Thông qua đồ chơi trẻ biết phối hợp các giác quan để tác động lên nguyên
vật liệu làm thay đổi hình dáng và biến thành những đồ chơi sinh động. Chơi với
lá cây như xếp lá thành những hình dạng khác nhau theo trí tưởng tượng của trẻ
như hình bông hoa, căn nhà, con bướm…
Giáo viên đã chia trẻ theo từng nhóm để làm đồ chơi, sử dụng những câu
hỏi kích thích gợi mở trẻ, làm mẫu cho trẻ xem, sờ vào mẫu đồ chơi hoặc cho trẻ
chơi thử đồ chơi để gây hứng thú, sự tò mò làm đồ chơi từ vật liệu thiên nhiên,
tùy theo lứa tuổi mà giáo viên sẽ tổ chức cho trẻ làm đồ chơi từ những mẫu đơn
giản đến những mẫu phức tạp dần.
Để có được đồ chơi phong phú thu hút trẻ chơi giáo viên tận dụng mọi cơ
hội như vận động phụ huynh ủng hộ các vật liệu phế thải đã sử dụng, các
nguyên vật liệu thiên nhiên sẵn có ở địa phương, giáo viên luôn tìm tòi góp nhặt
các vật dụng không còn dùng đến trong cuộc sống hàng ngày để hướng dẫn trẻ
làm đồ chơi.
+ Tạo bức tranh về các chủ đề từ lá cây (nhặt nhiều loại lá khác nhau lá
có dạng tròn dài, răng cưa, lá to, nhỏ…) giấy vụn, vỏ sò, các loại hạt…

9

VD: Làm tranh về chủ đề thực vật cô chuẩn bị sẵn hình ảnh các loại hoa,
quả trẻ sẽ trang trí lên những hình ảnh đó bằng các vật liệu lá cây, len, giấy
vụn…tạo nên bức tranh với nhiều màu sắc mà trẻ thích.
+ Tận dụng vỏ sò, hạt sỏi, lá dừa, cọng mì dạy trẻ làm vòng đeo tay, làm
dây đeo…
+ Làm các loại bông hoa bằng bẹ ngô, lá chuối, cuống rau muống, cuống
trái dừa, các loại củ quả được cắt tỉa sẵn, len màu, vỏ chai...
+ Làm các con vật bằng bông bảng, các loại quả, lá cây, vải nỉ, bông gòn
vỏ trứng, vỏ hộp, chai xà phòng…
VD: Làm con chuồn chuồn bằng lá tre, con cá bằng vỏ trứng, vỏ dừa, con
rùa bằng quả bàng.
+ Làm các phương tiên giao thông từ: Bẹ chuối, cọng lục bình, các loại
củ quả, vỏ hộp…
VD: Làm chiếc thuyền bằng chai nước suối, cọng dừa. Làm bè bằng cọng
lục bình, bẹ chuối. Làm xe bằng vỏ hộp.
Qua giải pháp trên tôi nhận thấy giáo viên đã thu hút được sự tham gia
chơi của trẻ, thuận lợi cho cô và trẻ tham gia hoạt động, đảm bảo an toàn cho trẻ
khi chơi. Từ đó trẻ rất thích chơi, mong muốn được chơi, hứng thú, tự nguyện
tham gia chơi hoạt động ngoài trời. Các bậc phụ huynh của lớp rất hài lòng về sự
mạnh dạn tự tin của trẻ trong giao tiếp với cô, bạn bè, mọi người xung quanh
không còn nhút nhát, rụt rè khi đến lớp.
Giải pháp 3: Tổ chức cho trẻ quan sát trải nghiệm
Đây là 1 hình thức cho trẻ làm quen với những kiến thức tự nhiên, xã hội
xung quanh trẻ, kích thích sự tìm tòi khám phá của trẻ. Nội dung quan sát
thường dựa vào khả năng của từng trẻ để có thể nâng cao hay hạ thấp yêu cầu
tùy từng trường hợp quan sát.
Với chủ đề TGTV giáo viên cho trẻ quan sát chồi non của cây hoa sứ. Yêu cầu
trẻ quan sát kĩ trên từng cành, sau vài ngày ra quan sát lại để thấy sự thay đổi

10


trên từng cành hoa sứ hoặc yêu cầu trẻ thực hành lại ở nhà như: tìm hiểu 1 số
loại hoa và mang hoa đến lớp cho cả lớp cùng xem hay vận động phụ huynh trò
chuyện cùng trẻ, dẫn trẻ tham quan vườn hoa. Trong các hoạt động , giáo viên
và phụ huynh cần có câu hỏi gợi ý nhằm phát triển tư duy cho trẻ…Với cách này
tôi nhận thấy trẻ hoạt động rất tích cực và nhận được sự tham gia rất nhiệt tình
của phụ huynh.
Với quan điểm “Lấy trẻ làm trung tâm”, trong quá trình quan sát, giáo viên
chuẩn bị một hệ thống câu hỏi đàm thoại nhằm phát huy được tính tích cực, chủ
động của trẻ như:
+Con có nhận xét gì về cây hoa sứ này vì sao?
+Con có thấy điều gì mới trên cành hoa sứ không?
+Vì sao lá nó dài hơn?
+Mùa nào thì cây đâm chồi?
Chính vì thế, giáo viên có những kiến thức rộng về thế giới giới xung
quanh để cung cấp cho trẻ. Ví dụ Khi cho trẻ quan sát hoa, giáo viên đặt ra
những câu hỏi:
+ Theo con hoa này là hoa gì?
+ Tại sao con đặt tên như vậy?
+ Hoa có đặc điểm gì?
+ Hoa sống ở đâu?
+ Làm cách nào để chăm sóc cây?

11


Hình ảnh: Trẻ đang quan sát, trải nghiệm
Không nên kéo dài thời gian quan sát bởi vì sẽ có thể làm phản tác dụng

giáo dục trẻ. Trẻ cần được hoạt động và kết thúc trong tâm trạng tích cực.
Đối tượng, yêu cầu quan sát phải phù hợp chủ đề và sự nhận thức của trẻ
để trẻ được kích thích tư duy.
Giải pháp 4: Tổ chức cho trẻ dạo chơi
Thông qua dạo chơi, tham quan sẽ cung cấp cho trẻ vốn hiểu biết về sự
vật, hiện tượng xung quanh như: cỏ cây, hoa lá công việc của mỗi người trong
xã hội, mối quan hệ của con người…và trẻ hiểu biết về chính bản thân mình.
Qua đó, giáo dục trẻ tình yêu quê hương đất nước, yêu cảnh đẹp của làng quê,
những phong tục tập quán của địa phương nơi trẻ sinh ra và lớn lên..
Ví dụ: Trong chủ đề Trường mầm non, giáo viên cho trẻ dạo chơi xung
quanh vườn trường. Sau khi cho trẻ dạo chơi, giáo viên cùng trò chuyện với trẻ:
+ Con có nhận xét gì về cảnh vật xung quanh trường?
+ Trường mình có những cây gì?
+ Con có thích vườn trường mình không? Vì sao?
12


Thông qua việc tổ chức cho trẻ dạo chơi vườn trường, trẻ sẽ thấy được
cảnh đẹp của sân trường với đa dạng các loại cây từ cây cho bóng mát đến cây
ăn quả và cả những vườn hoa với đầy đủ chủng loại màu sắc khác nhau.
Giải pháp 5: Sưu tầm những trò chơi vận động, trò chơi dân gian và tổ
chức với hình thức, nội dung mới lạ.
Hoạt động ngoài trời không thể thiếu những trò chơi vận động, trò chơi
dân gian để tạo cho trẻ hứng thú tham gia, với sân trường sạch sẽ, thoáng mát rất
thuận tiện tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi mang tính vận động giúp trẻ được
thoải mái vận động, trẻ sẽ tiêu hao năng lượng dư thừa, cơ thể phát triển thông
qua những bài tập vận động.
Tổ chức những trò chơi mang tính tập thể để kích thích trẻ hứng thú tham
gia như chơi: Mèo và chim sẻ, Ngã tư đường phố, Chuyền bóng…
Ngoài những trò chơi vận động có trong chương trình giáo viên cũng sưu

tầm những trò chơi mới thay đổi luật chơi, cách chơi, để tạo hứng thú cho trẻ
tích cực tham gia.
Những trò chơi được giáo viên lựa chọn sao cho phù hợp từng chủ đề
như: Chủ đề “Quê hương – Đất nước” giáo viên cho trẻ chơi trò chơi vận động
“Chạy tiếp sức chọn những loại quả quen thuộc có ở địa phương”; Chủ đề Nghề
nghiệp tôi cho Trẻ chơi trò chơi vận động “Chuyền lúa”…Để không khí buổi
chơi thêm sinh động giáo viên đã lồng ghép những câu hò bài vè, đồng dao…
vào trò chơi như: Khi chơi chuyền lúa thì lồng những câu hò vào:
Ví dụ:
“Hò dô ta... ta chuyền lúa, chuyền nhanh tay lên các bạn ơi!
Hò dô…ơi hò dô
Hò dô ta …ta chuyền lúa, chuyền nhanh tay lên các bạn ơi! Hò dô…ơi
hò dô”
Hay những bài đồng dao:
13


“Dung dăng dung dẻ
Vui vẻ đi chơi
Mở hội thi đua
Xem đội nào khỏe
Xem đội nào khéo
Thì chuyền nhanh tay
Nhanh tay lên nào
Các bạn ơi!ơi!”
Hay lồng những bài nhạc vào trò chơi như: Trò chơi kết thúc trong vòng
một bài nhạc…
Những trò chơi dân gian cũng rất gần gũi với trẻ, gắn liền với tuổi thơ của
trẻ những trò chơi dân gian như: Kéo co, mèo đuổi chuột, bịt mắt bắt dê, nhảy cò
chẹp, lò cò kéo mo cau…trò chơi dân gian vừa gây hứng thú cho trẻ cũng giúp

trẻ phát triển cơ thể qua những vận động. Trong quá trình trẻ chơi giáo viên kịp
thời động viên khen ngợi những trẻ chơi ngoan, nhẹ nhàng nhắc nhở trẻ có hành
vi chơi không ngoan, gợi ý trẻ không còn hứng thú với vai chơi tham gia vào
một nhóm chơi khác để trẻ tích cực tham gia chơi và hoàn thành nhiệm vụ ở trò
chơi đó.

14


Hình ảnh 6: Trẻ chơi trò chơi dân gian
Qua những trò chơi vận động, trò chơi dân gian giáo viên phối hợp dùng
những phương pháp tốt sẽ giúp trẻ chơi tốt. Trẻ chơi tốt sẽ đạt được hiệu quả cao
trong công tác chăm sóc nuôi dưỡng, giáo dục trẻ của giáo viên ở lớp. Từ đó, trẻ
mạnh dạn khám phá, trải nghiệm, phát huy tính tích cực, sáng tạo, tự tin trong
hoạt động ngoài trời và các hoạt động khác, trẻ biết thương yêu, chia sẻ, hợp tác
nhau khi chơi. Những trẻ nhút nhát cũng mạnh dạn hơn. Trẻ thừa cân béo phì
cũng tích cực tham gia chơi không lười vận động như trước nữa.
Giải pháp 6: Tổ chức cho trẻ chơi theo ý thích
Tổ chức cho trẻ chơi với cát, nước, sỏi, phấn vẽ, đất đá để biết được tính
chất của chúng; chơi với lá cây như xếp lá thành những hình dạng khác nhau
theo trí tưởng tượng của trẻ: xếp hình bông hoa, căn nhà, con bướm…
VD: Trong chủ đề Nước và các hiện tượng tự nhiên, giáo viên hướng dẫn
cho trẻ thả thuyền, sỏi, lá cây vào nước để thấy được điều gì xảy ra; chủ đề Thế
giới thực vật cho trẻ vẽ cây xanh, xếp hình bông hoa, chơi với lá cây.
Cho trẻ tham gia trồng cây và chăm sóc vườn cây xung quanh khu vực
trường nhằm phát triển tính tò mò, sáng tạo ở trẻ như: quan sát sự thay đổi hằng
ngày của cây xanh trong trường và phân loại theo nhóm có hoa, nhóm không có
15

hoa, nhóm ăn quả… Qua những trò chơi này cũng giúp trẻ mở rộng mối quan hệ
với thế giới xung quanh, biết cách chăm sóc cây xanh và bảo vệ cây xanh, rèn
cho trẻ cách giao tiếp lịch sự với mọi người.
Hoạt động giúp trẻ phát triển vận động: Chơi với các đồ chơi sẵn có trong
trường. Thông qua hoạt động leo trèo trên các thiết bị, dụng cụ vận động ngoài
trời như: cầu trượt, các vận động bò, trườn, trèo, tung, ném, bắt, leo qua các bậc
tam cấp, gốc cây nhảy lò cò,…rèn cho trẻ sự khéo léo, nhanh nhẹn của đôi bàn
tay, bàn chân, giáo dục trẻ không leo trèo ở những nơi nguy hiểm, chơi vừa sức
mình.
Giải pháp 7: Sưu tầm đồng dao, hò, vè, câu đố ứng dụng vào trò chơi nhằm
phát huy tính tích cực, chủ động của trẻ
Qua những câu hò vè giúp cho trẻ kích thích hứng thú khi hoạt động vừa
hát vừa vui vẻ nhặt lá vàng rơi hay thích thú khi vẽ những lá vàng mà trẻ đã nhặt
được trong sân trường. Đồng thời, còn giúp cho trẻ phát triển ngôn ngữ về các từ
khó như chữ “v, r” rèn luyện cho trẻ phát âm chuẩn hơn và nhận thức phải giữ
gìn bảo vệ môi trường sạch ở mọi nơi và phát triển tính sáng tạo, thẩm mỹ cho
trẻ với mọi sự vật trong thiên nhiên.
Ve vẻ vè ve
Thấy lá vàng rơi
Cùng nhau thi đua
Nhặt lá vàng rơi
Sân trường thêm sạch
Thêm sạch cái mà thêm sạch
Các bạn ới ời ơi
Cùng nhau thi đua
Tranh tài vẽ đẹp
Xem ai sáng tạo
16

Được các bạn khen
Được khen cái mà được khen.
VD: Trò chơi bẫy cá: Chơi tập thể với số lượng từ 10 bạn trở lên.
Luật chơi: Khi nghe hiệu lệnh thì những bạn làm bẫy sẽ ngồi xuống,
những bạn nào còn nằm trong vòng tròn thì sẽ bị bắt và thay thế làm bẫy.
Cách chơi: Chia làm hai nhóm, một nhóm làm bẫy và nhóm còn lại làm
cá Nhóm làm những con cá thì hai tay chụm lại, lượn sóng chạy ra chạy vào
vòng tròn còn những bạn làm bẫy thì nghe hiệu lệnh nắm chặt tay và ngồi
xuống. Khi bắt đầu chơi cả hai nhóm đều hát bài hát cá vàng bơi. Khi đã bắt hết
cá thì các bạn đổi vai cho nhau.
Với trò chơi này giúp cho trẻ củng cố lại các bài hát mà trẻ đã được học.
và phát triển các cơ cho trẻ nhanh nhẹn qua các hoạt động chạy, uốn lượn tay khi
chạy đồng thời kích thích cho trẻ hứng thú khi được vận động chơi.
Thông qua những câu chuyện kể trong lớp cô có thể gợi ý cho trẻ một số
hình ảnh trong sân trường và trẻ có thể sáng tạo câu chuyện trong chuyện qua
hình ảnh đó.
Giải pháp 8: Vai trò của giáo viên trong định hướng tổ chức hoạt động cho
trẻ
Đối với giáo viên cần phải nâng cao trình độ chuyên môn, luôn học tập
qua sách báo, nắm bắt sự đổi mới của quá trình hoạt động để trẻ có kiến thức sâu
đáp ứng được yêu cầu ham học hỏi khám phá của trẻ.
Luôn có ý tìm tòi và sưu tầm những trò chơi hay lạ, những đề tài khám
phá để hướng trẻ quan sát thử nghiệm .
Sáng tạo trong đồ dùng đồ chơi với các nguyên vật liệu đơn giản, gần gũi
xung quanh trẻ mà hiệu quả và nâng cao yêu cầu từ trò chơi đó.
Luôn có hướng thay đổi cách hướng dẫn đồ dùng đồ chơi, nguyên vật
liệu mới mẻ, phong phú để tạo hứng thú thu hút trẻ tham gia hoạt động.
17

Nắm bắt được ý trẻ, tôn trọng ý kiến của trẻ dựa vào ý trẻ để giúp trẻ phát
triển theo mục tiêu chương trình chăm sóc giáo dục mầm non mới.
Cô luôn tạo cơ hội để trẻ nói theo suy nghĩ của mình.
Giải pháp 9: Đánh giá trẻ trong hoạt động ngoài trời.
Khi tổ chức cho trẻ chơi giáo viên luôn theo dõi ghi nhận lại những biểu
hiện, những diễn biến về tâm sinh lý, sức khoẻ, hành vi, thái độ, ứng xử, mối
quan hệ của trẻ khi chơi. Giáo viên nhìn nhận đánh giá khả năng chơi của trẻ để
có hướng tổ chức chơi phù hợp với khả năng của trẻ. Việc đánh giá kỹ năng vận
động của trẻ giúp giáo viên phát hiện những mặt yếu, phát huy những mặt mạnh
của trẻ. Từ đó giáo viên có kế hoạch bồi dưỡng, giáo dục trẻ tốt hơn, đồng thời
qua đánh giá trẻ trong quá trình chơi hoạt động ngoài trời đã giúp giáo viên kịp
thời điều chỉnh, bổ sung nội dung chơi phù hợp khả năng của trẻ giúp trẻ tích
cực, hứng thú hơn trong hoạt động.
Sau khi quan sát đánh giá trẻ giáo viên ghi chép lại tỉ mỉ, cẩn thận, để
đánh giá trẻ chính xác hơn, nắm được khả năng, ý thích của từng trẻ trong quá
trình chơi hoạt động ngoài trời, từ đó giáo viên có biện pháp tổ chức cho trẻ chơi
phù hợp hơn, đặc biệt việc đánh giá trẻ trong khi chơi hoạt động ngoài trời giáo
viên sẽ thuận lợi hơn về lập kế hoạch và tổ chức các trò chơi cho chủ đề sau
được hoàn chỉnh, phù hợp hơn.
3.3. Khả năng áp dụng của giải pháp:
Đạt kết quả tốt tại trường tôi đang quản lý. Có khả năng vận dụng cho các
trường mầm non, mẫu giáo trên địa bàn huyện. Và có thể nhân rộng ra trong
toàn tỉnh.
3.4. Hiệu quả, lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng giải
pháp:
+ Đối với giáo viên:
Giúp cho giáo viên lựa chọn nội dung, hình thức tổ chức phù hợp khả
năng của trẻ, thiết kế môi trường hoạt động ngoài trời với một không gian
thoáng mát, sạch đẹp luôn thay đổi hình thức chơi sáng tạo, linh hoạt trong nội
18

dung chơi đáp ứng được với điều kiện cho trẻ hứng thú tích cực hơn trong học
và chơi, phát triển trẻ toàn diện, hình thành và phát triển nhân cách trẻ, phát triển
kỹ năng vận động của trẻ, giáo viên thực hiện tốt công tác phối hợp với phụ
huynh, phát huy khả năng hướng dẫn trẻ làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo.
+ Đối với trẻ:
Trẻ hứng thú tham gia chơi tích cực hoạt động chơi ngoài trời, thỏa mãn
nhu cầu tìm hiểu khám phá sự vật, hiện tượng xung quanh trẻ, trẻ tự tin, mạnh
dạn hơn trong cuộc sống, phát triển tư duy trẻ, được trải nghiệm, được rèn kỹ
năng sống, kỹ năng vận động nhanh nhẹn, trẻ thích đi học, những trẻ béo phì
thích vân động hơn, thích chơi hoạt động ngoài trời. Trẻ rất thích và luôn hứng
thú khi tham gia chơi đạt được 95% trẻ mạnh dạn, tự tin, tích cực trong hoạt
động, 85% trẻ có khả năng tự bảo vệ mình tránh xa những nơi nguy hiểm, đề
phòng được những tai nạn thường xảy ra đối với trẻ.
+ Đối với phụ huynh:
100% phụ huynh hiểu biết hoạt động chơi ngoài trời là hoạt động không
thể thiếu và rất cần thiết của trẻ trong các trường mầm non, mẫu giáo, nhiệt tình
phối hợp tốt với giáo viên trong công tác chăm sóc, giáo dục trẻ và đóng góp
nguyên vật liệu tạo điều kiện cho trẻ hứng thú tham gia chơi tích cực.
3.5. Tài liệu kèm theo: không có

Chợ Lách, ngày tháng 3 năm 2018

19