PHẦN 2 CÔNG TÁC THU

PHẦN 2 CÔNG TÁC THU, CHI VÀ QUẢN LÝ QUỸ BHXH TẠI BHXH
HUYỆN THIỆU HOÁ (THANH HOÁ) TRONG THỜI GIAN QUA
I/C ơ ch ế t ạ o l ậ p v quà ả n lý ngu ồ n qu ỹ BHXH
Có thu mới có chi l nguyên tà ắc hoạt động của các cơ quan BHXH nhằm
đảm bảo quyền lợi cho người lao động. Chính vì vậy m công tác thu BHXHà
v quà ản lý nguồn thu có vai trò quan trọng trong hoạt động của ng nh BHXH.à
Do đó, BHXH Việt Nam đã triển khai thực hiện thu BHXH theo mô hình 3 cấp
từ TW đến th nh phà ố, tỉnh v à đến các quận huyện. H ng nà ăm BHXH Việt
Nam dựa v o kà ết quả thu BHXH, số lượng lao động trên địa b n tà ỉnh để đề ra
kế hoạch nhiệm vụ của ng nh trong các nà ăm tiếp theo. Đồng thời BHXH Việt
Nam cũng dựa v o à đó để đề ra chỉ tiêu thu BHXH cho các cơ quan BHXH tỉnh,
th nh phà ố. Trên cơ sở các chỉ tiêu n y, các cà ơ quan BHXH tỉnh, th nh phà ố sẽ
xem xét lại quỹ tiền lương, số lượng lao động, tổ chức đóng trên địa b n tà ỉnh
th nh phà ố v các quà ận huyện để triển khai kế hoạch cụ thể đến từng cơ quan
BHXH các quận huyện. Để có được các chỉ tiêu kế hoạch nói trên thì h ngà
quý các cơ quan BHXH các quận huyện phải tổng hợp kế hoạch thu BHXH của
các đơn vị do mình chịu trách nhiệm tổ chức thu ghi sổ BHXH gửi cho cơ quan
BHXH tỉnh v o ng y 25 cà à ủa tháng cuối quý trước theo biểu 2- BCT ; các cơ
quan BHXH tỉnh, th nh phà ố cũng tổng hợp kế hoạch thu của tất cả các đơn vị
trên địa b n theo mà ẫu 3-BCT v gà ửi đồng thời về BHXHVN v o ng y 30 cà à ủa
tháng cuối quý trước.
Sau khi kế hoạch, nhiệm vụ đã được triển khai thì các cơ quan BHXH
các tỉnh, th nh phà ố, quận huyện tiến h nh hà ướng dẫn các đơn vị trên địa b nà
mình lập danh sách v quà ỹ tiền lương h ng tháng, quý à để xác định số tiền
BHXH m các à đơn vị phải đóng. Số tiền n y à được tập trung v o mà ột t ià
khoản của tỉnh, th nh phà ố, sau đó chúng lại được tập trung v o t i khoà à ản của
BHXHVN.
1/ Đố i v ớ i cán b ộ thu c ủ a BHXH t ỉ nh .
- Lập kế hoạch thu BHXH h ng quý nà ăm.
- Hướng dẫn đơn vị lập danh sách lao động, quỹ tiền lương đóng
BHXH v phià ếu điều chỉnh mức lương đóng BHXH h ng tháng.à

- Kiểm tra phiếu điều chỉnh tăng giảm h ng tháng, bà ảng đối chiếu kết
quả đóng BHXH do đơn vị BHXH các quận huyện gửi lên.
- V o sà ổ theo dõi kết quả thu BHXH đến từng người lao động, từng
cơ quan đơn vị h ng tháng.à
- Thông báo kịp thời đến các đơn vị nợ tiền BHXH.
- Xác nhận mức đóng, thời gian đóng BHXH khi thực hiện chế độ
BHXH hoặc di chuyển nơi l m vià ệc.
- Báo cáo kết quả thu BHXH về BHXH Việt Nam theo quy định:
• Báo cáo 10 ng y/ là ần.
• Báo cáo tháng v o ng y 05 tháng sau.à à
• Báo cáo quý v o ng y 15 tháng à à đầu quý sau.
• Báo cáo năm v o ng y 20 tháng à à đầu năm sau.
2/ Đố i v ớ i cán b ộ chuyên thu BHXH c ủ a BHXH huy ệ n Thi ệ u hoá.
- Phát hiện thêm các đối tượng phải tham gia BHXH trên địa b n quà ản
lý của mình. Đây l công vià ệc có vị trí quan trọng đối với sự tồn tại
v phát trià ển của BHXH nói trung v BHXH các tà ỉnh, huyện nói riêng.
Bởi vì có phát hiện thêm các cơ sở, đơn vị tham gia BHXH thì số
lượng người lao động sẽ tăng lên v nguyên tà ắc “ số đông bù số ít”
trong hoạt động BHXH c ng thà ực hiện được tốt hơn, tính chất xã
hội, nhân văn của BHXH c ng à được thể hiện rõ. Bên cạnh đó công
việc n y còn l m tà à ăng trưởng nguồn quỹ BHXH, l m cho quà ỹ BHXH
thoát ra khỏi sự nâng đỡ, trợ giúp của ngân sách Nh nà ước.
- Tiếp xúc với cơ quan đơn vị sử dụng lao động.
Để tạo điều kiện cho cán bộ chuyên quản lý BHXH tiếp xúc v l mà à
việc với các đơn vị sử dụng lao động được dễ d ng, thuà ận lợi. Giám đốc
BHXH các quận huyện nên có các cuộc tiếp xúc trước với lãnh đạo đơn vị sử
dụng lao động, đặt mối quan hệ ngay từ ban đầu giữa người tham gia BHXH
với các đon vị BHXH.
Sau đó cán bộ chuyên quản lý BHXH được phân công phụ trách đơn vị
sử dụng lao động n o sà ẽ trực tiếp gặp gỡ cán bộ phụ trách công tác BHXH

đơn vị đó để thực hiện theo công văn số 480/LĐ- TBXH ng y 24/3/1999 cà ủa
Bộ lao động - Thương binh v Xã hà ội về việc bố trí cán bộ l m công vià ệc sau:
• Tuyên truyền, giải thích các chế độ chính sách về BHXH,
quyền lời v nghà ĩa vụ của người lao động v ngà ười sử dụng
lao động.
• Hướng dẫn đơn vị sử dụng lao động lập danh sách lao động và
quỹ tiền lương tham gia đóng BHXH.
• Hướng dẫn đơn vị l m phià ếu tăng giảm mức đóng BHXH
h ng tháng à đến từng người lao động , lập bảng đối chiếu nộp
BHXH
• Thông báo cho các đơn vị về số t i khoà ản thu BHXH, mức thu
BHXH.
• Thống nhất với các đơn vị về lịch l m vià ệc h ng tháng già ữa
cán bộ chuyên quản với đơn vị sử dụng lao động.
• Kiểm tra sổ lương(bảng thanh toán lương) đối chiếu với danh
sách với đơn vị đã đăng ký BHXH để yêu cầu đơn vị đăng ký
đóng BHXH cho những người trong diện đóng BHXH bắt
buộc(nếu đơn vị chưa đăng ký đóng)
- Đôn đốc, theo dõi, ghi chép kết quả đóng BHXH:
• H ng tháng cà ăn cứ v o danh sách lao à động v quà ỹ tiền lương
đơn vị đã đăng ký v phià ếu tăng giảm mức đóng BHXH để xác
định số tiền BHXH phải đóng, đôn đốc đơn vị đóng BHXH theo
đúng quy định .Thông báo kịp thời những đơn vị nợ tiền đóng
BHXH từ 02 tháng trở lên.
• Ghi chép kết quả đóng BHXH của từng cơ quan, đơn vị v oà
đầy đủ các cột trong sổ, h ng tháng à đối chiếu với cán bộ tổng
hợp thu của tỉnh về kết quả đóng BHXH của từng đơn vị được
phân công theo dõi, quản lý.
• H ng tháng à đối chiếu kết quả đóng BHXH của các cơ quan,
đơn vị được phân công theo dõi.

• Số lao động v quà ỹ tiền lương tham gia đóng BHXH của các
tháng trong kỳ đối chiếu( có đối chiếu với bảng thanh toán
lương hoặc sổ lương của đơn vị) để xác định số tiền đơn vị
phải đóng theo luật định của đơn vị.
- H ng quí tà ổng hợp kết quả đóng BHXH theo khối quản lý
Ngo i ra cán bà ộ thu BHXH cũng phải xác nhận để thanh toán 2 chế
độ ốm đau, thai sản v hà ướng dẫn các đơn vị viết các tờ khai cấp sổ
BHXH, ghi chép v o sà ổ BHXH.
Như vậy, cơ chế thực hiện thu v quà ản lý quỹ BHXH được thể hiện
qua sơ đồ:
BHXH
Việt Nam
BHXH
Tỉnh Thanh hoá
BHXH
Các huyện, thị
Các đơn vị
cơ sở
Chú thích:
: Lập v giao chà ỉ tiêu kế hoạch
: Giao nộp báo cáo kế hoạch
: Cơ quan BHXH hướng dẫn đơn vị nộp BHXH
: Nộp BHXH v o t i khoà à ản của các cơ quan BHXH.
3/ Quản lý quỹ BHXH.
Theo nghị định 12/CP của Chính phủ( ban h nh ng y 26/1/19950),à à
BHXH ở nước ta đã được mở rộng, không chỉ bao gồm công nhân
viên chức,lực lượng vũ trang m gà ồm tất cả mọi người lao động
l m vià ệc trong mọi th nh phà ần kinh tế quốc dân, ở những nơi có
quan hệ lao động với 10 lao động trở lên( đối với hình thức BHXH
bắt buộc). Theo quy định hiện h nh, quà ỹ BHXH được hình th nh tà ừ

nhiều nguồn khác nhau, trong đó chủ yếu l sà ự đóng góp của người
lao động (5% tiền lương) v ngà ười sử dụng lao động (15% tổng quỹ
tiền lương của đơn vị), ngo i ra có sà ự hỗ trợ thêm của Nh nà ước và
các nguồn thu khác như viện trợ nước ngo i, sà ự ủng hộ của các tổ
chức v lãi tà ừ hoạt động đầu tư ...
a/ Phân loại quỹ BHXH.
Có hai loại nguồn quỹ cơ bản:
- Nguồn từ NSNN : Dùng để chi trả các chế độ BHXH cho các đối
tượng hưởng từ năm 1995 trở về trước.
- Nguồn qũy BHXH : Dùng để chi trả các chế độ BHXH cho các đối
tượng hưởng từ năm 1995 trở lại đây.
b/ Cân đối quỹ BHXH v quà ản lý quỹ.
- Quỹ BHXH Việt Nam lấy nguyên tắc hạch toán độc lập với NSNN và
cân đối thu chi l m cà ăn bản. Xác định mức thu chi hợp lý trong từng giai
đoạn trên cơ sở dự báo một cách tương đối chính xác về số đối tượng
tham gia, mức đóng v hà ưởng của các đối tượng n y v tính à à đến các
yếu tố tác động như giá cả, khả năng đầu tư t i chính, xác à định mức
độ chi quản lý bộ máy tiết kiệm nhưng đạt kết quả cao.
- Với chức năng bảo đảm xã hội Nh nà ước có trách nhiệm bảo đảm
nguồn từ NSNN cho quỹ BHXH để thực hiện chi trả các chế độ
BHXH như trả lương hưu, trợ cấp ốm đau, thai sản v các chà ế độ
BHXH khác cho các đối tượng hưởng các chế độ n y tà ừ năm 1995
trở về trước. Hơn nữa, hỗ trợ, bù thiếu cho quỹ BHXH trong việc chi
trả cho các đối tượng hưởng BHXH từ năm 1995 trở đi.
- BHXH huyện Thiệu hoá quản lý chặt chẽ công tác thu BHXH nhằm
phát triển quỹ BHXH. Đặc biệt năm 2003 cơ quan BHXH kết hợp
với các cơ quan chức năng triển khai thu BHXH ở các đơn vị ngo ià
quôc doanh trong địa b n huyà ện. Đây l mà ột bước tiến quan trọng
trong việc phát triển quỹ BHXH.
- Công tác chi trả được BHXH huyện Thiệu Hoá quản lý tốt, đảm bảo

chi đúng, chi đủ, chi kịp thời cho các đối tượng hưởng BHXH.
II . C ơ ch ế chi v quà ả n lý chi BHXH

Chi trả trợ cấp BHXH bao gồm 5 chế độ : ốm đau, thai sản, hưu trí,
TNLĐ-BNN, tử tuất. Mỗi loại chi n y có nhà ững đặc điểm riêng biệt
nên việc chi trả phải tách riêng ra từng loại hoặc từng nhóm. ở nước
ta, xuất phát từ việc chi trả 2 chế độ BHXH l già ống nhau. Mặt khác,
đối tượng loại trợ cấp n y phát sinh trà ực tiếp trong quá trình hoạt
động của các doanh nghiệp, do đó quá trình được thực hiện thông
qua cán bộ quản lý thu của các đơn vị đó. Ba chế độ còn lại được
thực hiện bởi các cán bộ chính sách của các cơ quan BHXH. Như
vậy, chi trả trợ cấp BHXH được chia l m 2 loà ại :
+ Chi trả ốm đau, thai sản:
H ng tháng, các à đơn vị lập báo cáo chi 2 chế độ theo mẫu C03-
BHXH v .. tà ổng hợp các chứng từ khác như giấy khai sinh, giấy ra
viện, giấy nghỉ hưởng BHXH ... để gửi cho cơ quan BHXH chậm
nhất l ng y 10 tháng sau. Trên cà à ơ sở các chứng từ n y, cán bà ộ thu
BHXH của đơn vị sẽ tiến h nh kià ểm tra tiền lương đóng BHXH của
tháng trước khi người lao động nghỉ ốm hoặc sinh đẻ. Sau đó cán bộ
thu sẽ đối chiếu số ng y nghà ỉ hưởng BHXH với bảng chấm công,
bảng thanh toán tiền lương, bảng tổng hợp ng y nghà ỉ. Cuối cùng, cán
bộ thu sẽ lập bảng thanh toán nội bộ v chuyà ển chứng từ chi sang bộ
phận kế toán để thanh toán cho đơn vị. Trong trường hợp nếu đơn vị
chưa nộp đủ tiền BHXH thì vẫn phải thanh toán cho 2 chế độ n y à để
cơ quan BHXH sẽ l m thà ủ tục chuyển tiền cho đơn vị. Thông
thường, việc thanh toán n y sà ẽ được thực hiện thông qua hệ thống
t i khoà ản, tức l cà ơ quan BHXH sẽ viết ủy nhiệm chi để chuyển tiền
từ t i khoà ản của cơ quan BHXH sang t i khoà ản của đơn vị. Trong
trường hợp đơn vị không có t i khoà ản ở hệ thống ngân h ng, khoà
bạc thì cơ quan BHXH sẽ thực hiện thanh toán bằng tiền mặt cho

đơn vị khi có giấy tờ sau:
- Giấy giới thiệu của đơn vị cử người đi lĩnh tiền
- Chứng minh thư nhân dân đi lĩnh tiền
+ Chi chế độ hưu trí, tử tuất, MSLĐ, TNLĐ-BNN:
Việc chi trả các chế độ n y à được thực hiện như sau:
Chi trả theo các đại lý ,sau mỗi tháng số đối tượng bắt đầu đăng ký
hưởng BHXH sẽ được đưa v o danh sách trà ả trợ cấp h ng tháng. Trênà
cơ sở danh sách n y , BHXH tà ỉnh sẽ tiến h nh chuyà ển tiền cho các cơ
quan BHXH huyện,thị v o ng y 5-8 à à đầu tháng thông qua hệ thống kho
bạc. Ngay sau khi tiền mặt được chuyển về BHXH các huyện thì đại
diện chi trả của các xã sẽ đến BHXH để nhận tiền v phát cho cá à đại lý
chi trả trợ cấp cho các đối tượng. Khi nhận tiền trợ cấp ,các đối tượng
phải ký nhận v o bà ảng lương v trà ợ cấp BHXH. Sau khi chi trả hết tiền
trợ cấp, các đại lý sẽ đem nộp lại bảng lương v trà ợ cấp cho cơ quan
BHXH. Riêng chế độ tử tuất thì đăng ký tại BHXH huyện để hưởng
trợ cấp mộtlânf hoặc h ng tháng.à
III. Các k ế t qu ả đ ã đạ t đượ c.
1. Các th nh tà ựu chung của BHXH tỉnh Than Hoá v huyà ện Thiệu
Hoá
Trong những năm qua, ng nh BHXH nói chung v BHXH tà à ỉnh Thanh
Hoá nói riêng đã có được những bước đột phá, những bước tiến rất
quan trọng tạo ra sự phát triển mạnh mẽ của to n ng nh, v cà à à ủa BHXH
tỉnh Thanh Hoá cả về mặt tổ chức v thà ực hiện chức năng của mình.
Quỹ t i chính cà ủa BHXH Tỉnh đã được ổn định v phát trià ển trên cơ sở
hình th nh à được quỹ BHXH độc lập ngo i NSNN. Và ới nguồn đóng góp
chủ yếu l tà ừ NLĐ v NSDLà Đ. Quá trình tạo lập v sà ử dụng quỹ
BHXH được tiến h nh theo nguyên tà ắc có đóng mới có hưởng. Chính
vì vậy m các quan hà ệ t i chính trong BHXH à đã rõ r ng, vià ệc quản lý
quĩ được thực h nh rà ất tốt, phục vụ tốt hơn quyền lợi của NLĐ và
NSDLĐ. Do đó trong thời gian n y BHXH Tà ỉnh đã gặt hái được rất

nhiều th nh tà ựu trên mọi lĩnh vực.Trung bình mỗi năm, từ 1995 – 2001
có 26.348người đăng ký tham gia BHXH với mức thu gần 30 tỷ đồng.
Số người tham gia BHXH ng y c ng tà à ăng, năm sau cao hơn năm trước;
số tiền thu được cũng tăng lên(xem bảng 1)

Bảng 1: Số thu BHXH tại BHXH tỉnh Thanh Hoá 1997- 2003
Năm Số người đăng
ký đóng BHXH
Số tiền thu
( triệu đồng)
đạt % kế hoạch
Quý IV 1997 22.039 4.868 87,29%
1998 23.431 16.037 128,3%
1999 26.311 24.602 127.61%
2000 29.440 23.075 94%
2001 30.000 27.075 108,3%
2002 31.075 28.360 111,2%
2003 32.560 30.275 121%
( Nguồn: BHXH tỉnh Thanh Hoá)
Công tác chi trả các chế độ BHXH được giải quyết theo quy trình khép
kín, tập trung v o mà ột đầu mối, đảm bảo an to n, kà ịp thời, công khai và
công bằng. Đặc biệt, đối với chế độ hưu trí, MSLĐ, trợ cấp h ngà
tháng, BHXH tỉnh đã thực hiện chi trả đến tận tay người thụ hưởng theo
địa b n cà ư trú tại phường, xã có sự tham gia của các cấp chính quyền
v công an trong suà ốt quá trình chi trả(xem bảng 2)
Bảng 2: Chi trả các chế độ BHXH tại BHXH tỉnh Thanh Hoá
Năm Tổng số tiền chi trả(triệu đồng)
1997 13.783
1998 55.630
1999 66.909

2000 67.270
2001 65.327
2002 64.450
2003 66.875
(Nguồn :BHXH tỉnh Thanh Hoá )
Đóng góp v o nhà ững kết quả trên của BHXH tỉnh Thanh Hoá phải kể
đến vai trò của cơ quan BHXH huyện Thiệu Hoá. Kể từ khi chính thức
hoạt động v o ng y 1/10/1997 à à đến nay, BHXH huyện Thiệu hoá đã
được sự quan tâm của Tỉnh ủy, UBND, HĐND huyện, sự chỉ đạo trực
tiếp của BHXH tỉnh, sự kết hợp của ủy ban, ban hưu trí, đại diện chi trả
các xã, sự tạo điều kiện của các cơ quan đóng trên địa b n huyà ện, sự
đo n kà ết, nhất trí , quyết tâm của tập thể CBCNV v ban lãnh à đạo cơ
quan nên h ng nà ăm BHXH huyện Thiệu Hoá đều ho n th nh các chà à ỉ
tiêu của BHXH tỉnh giao cho với tinh thần năm sau cao hơn năm trước,
chất lượng hơn, cụ thể như sau:
1) Công tác đảng, đo n thà ể:
L mà ột cơ quan từ khi th nh là ập đến nay có tất cả 8 cán bộ viên
chức trong đó có một cán bộ hợp đồng.
Về tổ chức công đo n: l mà à ột công đo n cà ơ sở trực thuộc liên đo nà
lao động huyện Thiệu Hoá ng y c ng cà à ủng cố v phát trià ển thêm
đo n viên công à đo n.à
Với tinh thần v trách nhià ệm cao nên h ng nà ăm đêù ho n th nh xuà à ất
sẵc nhiệm vụ được giao, tạo khí thế thi đua sôi nổi trong công tác
công đo n, à được liên đo n lao à động huyện Thiệu Hoá đánh giá là
công đo n cà ơ sở vững mạnh h ng nà ăm.
2) Công tác đối chiếu quỹ BHXH: các số liệu tính toán, cập nhật của cơ
sở, huyện, tỉnh được thống nhất, ổn định hơn, việc thực hiện nghĩa
vụ tính đóng BHXH theo điều luật 141,149 dần ổn định hơn.
3) Công tác duyệt v cà ấp kinh phí chi trả chế độ( ốm đau, thai) ng yà
c ng à ổn định, giải quyết kịp thời ngay sau khi cơ sở tập hợp v gà ửi

chứng từ lên BHXH huyện, đảm bảo đúng nguyên tắc về thủ tụctheo
qui định của Bộ t i chính v BHXH cà à ấp trên.
4) Công tác chi trả lương hưu, các chính sách xã hội : đảm bảo được
thời gian quy định của tỉnh, tạo được niềm tin đối với cán bộ hưu trí
trên địa b n huyà ện, công tác quản lý tiền mặt, các thủ tục chứng từ
thanh quyết toán của xã, huyện, tỉnh đảm bảo kịp thời, đúng nguyên
tắc.
5) Công tác cấp sổ BHXH : cơ bản được ho n th nh góp phà à ần củng cố
bổ sung các văn bản hồ sơ của cán bộ công chức thực hiện chỉ thị 15
của Bộ chính trị v các chà ỉ thị của tỉnh.
6) Tham gia các hoạt động tại địa phương:
Cơ quan BHXH huyện luôn có sự lãnh đạo trực tiếp của huyện ủy,
UBND huyện.Mỗi cán bộ viên chức ng nh BHXH huyà ện luôn xác định
trách nhiệm của mình l phà ục vụ thế n o à để đáp ứng nhu cầu mong đợi
của người dân trên địa b n huyà ện Thiệu Hoá.
Với tinh thần trách nhiệm đó, trong thời gian qua BHXH huyện Thiệu
Hoá đã tổ chức động viên cán bộ công chức tham gia đầy đủ của Huyện
phát động như:
- Phong tr o thi à đua kỷ niệm của dân tộc, đất nước.
- Các phong tr o xây dà ựng quĩ do hội phụ nữ huyện phát đọng, phong
traò ủng hộ đồng b o bà ị thiên tai, phong tr o vì trà ẻ thơ một cách đầy
đủ v hià ệu quả, tạo được mối quan hệ giữa các phòng ban, ng nh,à
xã với cơ quan BHXH huyện.
Với khách quan công tác trên BHXH huyện Thiệu Hoá được tỉnh đánh
giá cao trong quá trình tổ chức thực hiện nhiệm vụ của ng nh giao cho.à
2. Kết quả của công tác thu quĩ BHXH
Ngay từ lúc mới th nh là ập, tập thể cán bộ công nhân viên cơ quan
BHXH huyện Thiệu Hoá đã tập trung, chú trọng cho công tác thu BHXH.
Chính vì vậy m các chà ỉ tiêu thu theo kế hoạch của BHXH tỉnh luôn luôn