Bài giảng Lịch sử lớp 10 - Bài 23: Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước, bảo vệ tổ quốc cuối thế kỷ XVIII

Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
2


Bài 23:

PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT
NƯỚC, BẢO VỆ TỔ QUỐC CUỐI THẾ KỶ XVIII

I. PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC
( CUỐI THẾ KỶ XVIII )

- Giữa thế kỷ XVIII chế độ phong kiến Đàng Trong và
Đàng Ngoài khủng hoảng sâu sắc -> nhiều phong trào
đấu tranh của nông dân đã bùng nổ.
- 1771 khởi nghĩa nông dân Tây Sơn ( Bình Định), do
3 anh em : Nguyễn Nhạc; Nguyễn Lữ; Nguyễn Huệ; chỉ
huy.
- Từ một cuộc khởi nghĩa nông dân đã nhanh chóng
phát triển thành phong trào rộng lớn lật đổ chúa Nguyễn
ở Đàng Trong.
Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
3


Bài 23:

PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT
NƯỚC, BẢO VỆ TỔ QUỐC CUỐI THẾ KỶ XVIII

I. PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC
( CUỐI THẾ KỶ XVIII )

- Năm 1786 – 1788 nghĩa quân tiến công ra Bắc lật
đổ tập đoàn Lê – Trịnh, thống nhất về cơ bản đất nước.
Cuộc tiến quân của Nguyễn Huệ ra Bắc có 
nghĩa là thực hiện sứ mệnh thống nhất 
                       đất nước tại sao ?

Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
4


Bài 23:

PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT
NƯỚC, BẢO VỆ TỔ QUỐC CUỐI THẾ KỶ XVIII

I. PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC
( CUỐI THẾ KỶ XVIII )

II. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở CUỐI THẾ KỶ XVIII
1. Kháng chiến chống quân Xiêm (1785)

- Nguyễn Ánh cầu viện
quân Xiêm. Vua Xiêm đã
sai đem 5 vạn quân
sang xâm lược nước ta.

Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú

5


Diễn biến cuộc kháng chiến
chống Xiêm 1784 - 1785

Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
6


1. Kháng chiến chống quân Xiêm (1785)
Diễn biến trận Rạch Gầm – Xoài Mút 1/ 1785

?
Tại sao Nguyễn Huệ
lại chọn
khúc
này
làm
Nguyễn
Trung
Phầnsông
- THPT
Hòa
Phú
7
điểm mai phục và tiêu diệt quân Xiêm ?


Bài 23:

PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT
NƯỚC, BẢO VỆ TỔ QUỐC CUỐI THẾ KỶ XVIII
II. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở CUỐI
THẾ KỶ XVIII

1. Kháng chiến chống quân Xiêm
(1785)

-Năm 1785 Nguyễn Huệ đã
tổ chức trận đánh phục kích
tại Rạch Gầm – Xoài Mút
( trên sông Tiền – Tỉnh Tiền
Giang). Đánh tan 5 vạn
quân Xiêm và tàn quân
Nguyễn Ánh. Miền Nam trở
lại yên bình.

Quân Xiêm cuối thế kỷ Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
8
XVIII


Bài 23:

PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT
NƯỚC, BẢO VỆ TỔ QUỐC CUỐI THẾ KỶ XVIII

I. PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC
( CUỐI THẾ KỶ XVIII )

II. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở CUỐI THẾ KỶ XVIII
1. Kháng chiến chống quân Xiêm (1785)

Trận Rạch Gầm – Xoài Mút có ý nghĩa
như thế nào với lịch sử dân tộc?

Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
9


Bài 23:

PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT
NƯỚC, BẢO VỆ TỔ QUỐC CUỐI THẾ KỶ XVIII

XOÀI 

RẠCH 

MÚT 
TRIỀU 
DÂNG 
ĐỐT 

G ẦM

TAN 
THUYỀN 
GIẶC

VIẾT
NÊN 
TRANG 
SỬ 
VÀNG

Sông Tiền ( Tỉnh Tiền Giang ngày nay)

SÓNG 
DẬY
DIỆT 
SẠCH 
QUÂN 
THÙ
LƯU 
DẤU
ĐỨC 
QUANG 
TRUNG

Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
10


Bài 23:

PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT
NƯỚC, BẢO VỆ TỔ QUỐC CUỐI THẾ KỶ XVIII

I. PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC

( CUỐI THẾ KỶ XVIII )

II. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở CUỐI THẾ KỶ XVIII

1. Kháng chiến chống quân Xiêm (1785)
2. Kháng chiến chống quân Thanh ( 1789
- Vua Lê Chiêu Thống cầu viện quân Thanh. 29 vạn
quân Thanh đã kéo sang xâm lược nước ta.
- Quân Tây Sơn tạm thời rút khỏi Thăng Long về đóng
quân tại Tam Điệp ( Ninh Bình) và Biện Sơn ( Thanh
Hóa)
Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
11


Bài 23:

PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT
NƯỚC, BẢO VỆ TỔ QUỐC CUỐI THẾ KỶ XVIII

I. PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC
( CUỐI THẾ KỶ XVIII )

II. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở CUỐI THẾ KỶ XVIII

1. Kháng chiến chống quân Xiêm (1785)
2. Kháng chiến chống quân Thanh ( 1789
Tại sao Ngô Thời Nhậm và Ngô Thì Sĩ
Lại chủ trương rút quân về Tam Điệp và
Biện Sơn để chờ Vua Quang Trung ?

Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
12


Bài 23:

PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT
NƯỚC, BẢO VỆ TỔ QUỐC CUỐI THẾ KỶ XVIII

I. PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC
( CUỐI THẾ KỶ XVIII )

II. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở CUỐI THẾ KỶ XVIII

1. Kháng chiến chống quân Xiêm (1785)
2. Kháng chiến chống quân Thanh ( 1789
- Năm 1788 Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng Đế lấy niên
hiệu là Quang Trung chỉ huy quân tiến ra Bắc.

Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
13


LƯỢC
ĐỒ
TRẬN
NGỌC
HỒI
ĐỐNG

ĐA
TIÊU
DIỆT
29
Tây Nam

VẠN
QUÂN
THANH
1789
Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
14


Bài 23:

PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT
NƯỚC, BẢO VỆ TỔ QUỐC CUỐI THẾ KỶ XVIII

I. PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC
( CUỐI THẾ KỶ XVIII )

II. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở CUỐI THẾ KỶ XVIII

1. Kháng chiến chống quân Xiêm (1785)
2. Kháng chiến chống quân Thanh ( 1789
- Bắt đầu từ đêm 30 đến ngày 5 tết Kỷ Dậu (1789)
nghĩa quân Tây Sơn đã giành thắng lợi vang dội với
chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa và tiến vào Thăng
Long đánh bại quân xâm lược

Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
15


Bài 23:

PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT
NƯỚC, BẢO VỆ TỔ QUỐC CUỐI THẾ KỶ XVIII

I. PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC
( CUỐI THẾ KỶ XVIII )

II. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở CUỐI THẾ KỶ XVIII

1. Kháng chiến chống quân Xiêm (1785)
2. Kháng chiến chống quân Thanh ( 1789
Tại sao Vua Quang Trung lại chủ trương
đánh giặc vào dịp tết Nguyên Đán?
Cách đánh này lại được dân tộc ta vận
dụng ở đâu chống quân xâm lược nào?

Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
16


Bài 23:

PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT
NƯỚC, BẢO VỆ TỔ QUỐC CUỐI THẾ KỶ XVIII

I. PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC
( CUỐI THẾ KỶ XVIII )

II. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở CUỐI THẾ KỶ XVIII

1. Kháng chiến chống quân Xiêm (1785)
2. Kháng chiến chống quân Thanh ( 1789
=> Như vậy phong trào Tây Sơn đã bước đầu hoàn thành sự nghiệp thống
nhất lại đất nước và bảo vệ đất nước.

Tại sao mới chỉ là bước đầu thống
Nhất đất nước?

Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
17


Bài 23:

PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT
NƯỚC, BẢO VỆ TỔ QUỐC CUỐI THẾ KỶ XVIII

I. PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC
( CUỐI THẾ KỶ XVIII )

II. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở CUỐI THẾ KỶ XVIII
III. VƯƠNG TRIỀU TÂY SƠN.

- Năm 1778 Nguyễn Nhạc xưng Hoàng đế ( Hiệu

Thái Đức). Vương triều Tây Sơn được thành lập

- Năm 1788 Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế
thống trị từ Thuận Hóa trở ra Bắc và:
+ Thành lập chính quyền các cấp, kêu gọi
nhân dân khôi phục sản xuất.
Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
18


Bài 23:

PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT
NƯỚC, BẢO VỆ TỔ QUỐC CUỐI THẾ KỶ XVIII

I. PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC
( CUỐI THẾ KỶ XVIII )

II. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở CUỐI THẾ KỶ XVIII
III. VƯƠNG TRIỀU TÂY SƠN.

+ Đối ngoại: Hòa hiếu với nhà Thanh, quan hệ tốt
đẹp với Chân Lạp và Lào
+ Lập lại sổ hộ khẩu, tổ chức lại giáo dục thi cử ( dịch
chữ Hán ra chữ Nôm để làm tài liệu dạy học
- Năm 1792 Quang Trung qua đời -> 1802 Nguyễn Ánh
tấn công, các vương triều Tây Sơn lần lượt xụp đổ.
Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
19

Bài 23:

PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT
NƯỚC, BẢO VỆ TỔ QUỐC CUỐI THẾ KỶ XVIII

I. PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT
ĐẤT NƯỚC ( CUỐI THẾ KỶ XVIII )
II. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở CUỐI THẾ KỶ XVIII
III. VƯƠNG TRIỀU TÂY SƠN.

Tại sao khi vua Quang Trung qua
đời, thì sự nghiệp nhà Tây Sơn
cũng sụp đổ mặc dù còn Nguyễn
Nhạc và Nguyễn Lữ?

Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
20


?

“ Tượng Quang Trung ” được đặt tại ( Quy Nhơn – Bình Định)
em biết gì về ông?

Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
21


Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú

22


Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
23


Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
24


Nguyễn Trung Phần - THPT Hòa Phú
25