Tải bản đầy đủ (.doc) (24 trang)

skkn gioi tinh thcs cuc hot 10-11

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.11 MB, 24 trang )

Phòng GDĐT TP PLEKU
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
TÊN ĐỀ TÀI:

MỘT SỐ KINH NGHIỆM LỒNG GHÉP GIÁO DỤC
GIỚI TÍNH VÀ SỨC KHỎE SINH SẢN TRONG
GIẢNG DẠY MÔN SINH HỌC
LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Page 1
.
Giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản phải bắt đầu bằng giáo dục gia đình, vai
trò của cha mẹ,truyền thống,đạo đức,luật pháp của quốc gia,sau đó là kiến thức
cơ bản về cơ thể học,sinh lý học, các kỹ năng của con người để bước vào quan
hệ tình dục an toàn có trách nhiệm,nắm các thông tin về tình dục và sinh sản cơ
bản.
Muốn thực hiện được điều đó thì việc mang lại phổ biến các kiến thức chuyên
môn về cơ thể học,sinh lý học,tâm lý học và các quan điểm về đời sống tình dục
phải trình bày một cách công khai.
Trong giảng dạy sinh học ngoài việc truyền thụ những kiến thức cơ bản, đồng
thời phải lồng ghép việc giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản cho học sinh có
ý thức bảo vệ cơ thể khỏe,sống lành mạnh ….
Trong các năm học qua để giáo dục học sinh có thức tốt trong ý thức bảo vệ sức
khỏe tôi luôn lồng ghép vấn đề này vào trong bài dạy, và tôi nhận thấy đã đạt
được một số hiệu quả nhất đònh và tôi tiếp tục áp dụng phương pháp này vào
trong năm học và trong những năm học tiếp theo với hy vọng góp phần nâng cao
được ý thức cho học sinh để bảo vệ cơ thể mình từ đó có ý thức bảo vệ bản thân
và gia đình thông qua môn học.Học sinh là những người chủ nhân tương lai của
đất nước, chúng ta phải làm sao cho các thế hệ học sinh có ý thức và góp sức
mình vào công cuộc xây dựng đất nước .
Giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản hiện nay đã trở thành một nhu cầu cấp
bách của xã hội.


Đối với chúng ta giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản là một môn học còn
mới lạ,nó chưa được đưa vào dạy một cách công khai, có bài bản ở các trường
đại học y khoa, nó chỉ mới được lồng ghép vào các môn sản phụ khoa,nam
khoa,tâm lý...Ở bậc trung học thì đang dạy thử nghiệm chỉ có tính cung cấp cho
học sinh thông tin về dân số và sức khỏe sinh sản, các biện pháp sinh hoạt tình
dục an toàn để tránh lây nhiễm HIV. Còn ngoài xã hội, trong các cơ sở tôn giáo,
trong các câu lạc bộ hôn nhân và gia đình, hay tạp chí người ta chỉ nối một cách
mơ hồ chưa giám trình bày một cách rõ ràng khoa học mà chỉ nói chung chung
Page 2
trong các lớp dự bò hôn nhân hay trong cách giao tiếp, ứng xử...đó không phải là
giáo dục giới tính đích thực.
Vì vậy tôi lồng ghép chương trình giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản vào
trong giảng dạy sinh học 8 .
Với mong muốn giúp học sinh tích cực và chủ động trong việc tiếp thu chủ đề
này,từ đó các em có thể tự giải đáp những tò mò, thắc mắc của bản thân đồng
thời có những hành trang cần thiết cho việc chăm sóc sức khỏe bản thân ,tôi đã
mạnh dạn thức hiện tìm hiểu thu thập thông tin, một số phương pháp dạy học
lồng ghép nhằm khai thác có hiệu quả nội dung giáo dục giới tính và sức khỏe
sinh sản cho học sinh qua một số bài ở sách giáo khoa sinh 8
Đó là lý do tôi chọn đề tài này :
MỘT SỐ KINH NGHIỆM LỒNG GHÉP GIÁO DỤC SỨC KHỎE SINH SẢN
TRONG GIẢNG DẠY MÔN SINH HỌC
ĐẶT VẤN ĐỀ
Page 3
1. Mục tiêu :
Tuổi vò thành niên được đònh nghiãõ là giai đoạn chuyển tiếp của sự tăng
trưởng và phát triển từ cuối trẻ em đến bắt đầu tuổi trưởng thành,từ 13-
19 tuổi.Tuổi dâïy thì,nói chung có thể chia làm ba giai đoạn( bắt đầu,
trung gian và cuối) ,hoặc tiền dậy thì,dậy thì và sau dậy thì.
Suốt lứa tuổi vò thành niên có nhiều thay đổi về mặt thể chất, cảm xúc

và xã hội diễn ra ở mỗi cá nhân. Những thay đổi này xảy ra đồng thời
hoặc từng đợt nối tiếp nhau trong tất cả ba lónh vực nối trên.những thay
đổi đó liên quan tới nhau ảnh hưởng lẫn nhau.Tuy vậy, để nhận biết và
hiểu biết các thay đổi quan trọng đó, ta xem xét riêng từng phương
diện, song bao giờ cũng cần nhớ rằng trong cuộc sống thực, chúng
không hoàn toàn diễn ra đúng như vậy
Thế kỷ 20 với vô số các thay đổi của xã hội chúng ta phải đương đầu với những
đòi hỏi của thời đại trong đó tình dục học sẽ là một môn học phải được dạy ngay
từ lớp 5.
Những biến đổi về tâm sinh lý ảnh hưởng mạnh đến lối sống,nếp sinh hoạt, quan
hệ xã hội và sự phát triển nhân cách.Tuy nhiên, đây cũng là những vấn đề chưa
được nhiều bậc phụ huynh quan tâm.Phim ảnh, báo chí,những nếp sống,hoạt
động không lành mạnh,ăn chơi,ma túy... làm cho các em dễ bò lôi cuốn,bò sa
ngã, bò xâm hại tình dục.....
Vậy nên tôi chọn đối tượng nghiên cứu là học sinh khối lớp 8, thông qua
giảng dạy bộ môn sinh hoc lớp 8 để giáo dục cho học sinh ý thức bảo vệ sức
khỏe của mình. Bởi vì đây là lứa tuổi giao thời giữa thiếu niên và thanh niên ,
do vậy các em có nhiều chuyển biến về nhận thức. Trong thực tế cho thấy đa
số các em có ý thức tốt , nhưng bên cạnh đó vẫn có những em nhận thức sự
việc còn thiên về cảm tính, bắt chước, chưa có sự chọn lọc nhưng các em lại
không nhận thức được điều đó. Trong những trường hợp như vậy giáo viên và
phụ huynh cần có biện pháp giúp đỡ, chỉ bảo , giáo dục cho các em để các
em nhận thức được sự việc, sự tác hại của những trò, những việc làm, từ đó
các em có ý thức cao hơn trong mọi hành vi, việc làm của mình đối với cơ thể
mình.
Page 4
Với biện pháp vừa truyền thụ tri thức, vừa giáo dục cho học sinh có ý thức đối
với bản thân, để hình thành nhân cách, ý thức cho học sinh, để các em trở thành
một con người vừa có tri thức vừa có đạo đức. Đạo đức có thể nói là cái gốc của
con người. Người Trung Quốc có câu “ Nhân chi sơ tính bản thiện” nghóa là con

người khi sinh ra ai cũng hiền, ai cũng thiện cả còn về sau có thể trở thành
người tốt hay xấu đều do môi trường và giáo dục. Chính vì thế khi các em bước
chân vào ghế nhà trường ngoài việc truyền thụ kiến thức các thầy cô giáo cần
phải dạy các em những cái hay, cái đẹp cái tốt trong cuộc sống. Đối với bộ môn
sinh học trong trường trung học cơ sở góp phần cho học sinh có được những kiến
thức cơ bản và cung cấp những hiểu biết khoa học về đặc điểm cấu tạo và mọi
hoạt động sống của con người. Trên cơ sở đó, đề ra các biện pháp vệ sinh, rèn
luyện thân thể, bảo vệ và tăng cường sức khỏe.
-Dạy sinh học 8 nhằm hình thành ở học sinh những hiểu biết vềà đặc điểm cấu
tạo,các bộ phận và chức năng của cơ thể con người. Nhằm giúp học sinh trong
việc tìm hiểu cơ thể của con người ngừơi qua các bài học, đặc biệt trên mô hình
thưc tế. Từ đó có thể nhận biết các cơ quan , bộ phận trên cơ thể mình, rèn
luyện kỹ năng nghiên cứu bộ môn, giáo dục cho học sinh ý thức bảo vệ cơ
thể,vệ sinh một cách hợp lý, đồng thời góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục
trung học cơ sở.
2. Nhiệm vụ:
- Nhiệm vụ trang bò tri thức, hình thành ở học sinh những kiến thức cơ bản có hệ
thống về các đặc điểm hình thái cấu tạo, chức năng của các cơ quan cơ thể
người.
- Nhiệm vụ phát triển năng lực nhận thức, rèn luyện các kỹ năng, nhận thức cảm
tính, kỹ năng quan sát, chú ý ghi nhớ nhận thức lý tính,kỹ năng so sánh, phân
tích, tổng hợp, khái quát hóa trừu tượng hóa, cụ thể hóa,hệ thống hóa. Đây là
những kỹ năng cầøn thiết cho việc tự học và học tập liên tục sau này.
- Nhiệm vụ giáo dục: Dạy học sinh 8 góp phần:
+Giaó dục giới tính và sức khỏe sinh sản cho lứa tuổi học sinh lớp 8 để phòng
được môït số vấn đềø nhạy cảm của lứa tuổi này.
Page 5
+ Giáo dục thế giới quan khoa học, vạch rõ mối quan hệ giữa các cơ quan trong
cơ thể.
+ Giáo dục tình cảm, đạo đức cho học sinh, bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ vẻ đẹp

là góp phần giáo dục thẩm mỹ.
*Nhiệm vụ của giáo dục giới tính
-Nâng cao nhận thức đúng đắn cho học sinh THCS
+ Về giới
+về giới tính
+Về những đặc tính của giới tính
+Về những vấn đề có liên quan đến mối quan hệ giữa những người khác giới
-Hình thành cho học sinh THCS có những thái độ, tình cảm và hành động đúng
đắn trong:
+Những vấn đề có liên quan đến giới
+Quan hệ những người khác giới(nhất là bạn khacù giới)
VD: +Tình trạng có thai sớm
+Phá thai vô ý thức
+Bệnh truyền nhiễm
+Bệnh lây qua đường tình dục
*Các phương pháp GDGT ở trường THCS
Việc lựa chọn và sử dụng phương pháp GDGT có ý nghóa quan trọng trong việc
bảo đảm kết quả của giáo dục.Một trong ngững nhiệm vụ của GDGT là hình
thành ý thức(khái niệm, phán đaons, niềm tin cho học sinh THCSvề những vấn
đề có quan hệ đến giưới và các quan hệ giữa những người ở các giới khác
nhau,về giới tính vai trò của chúng trong cuộc sống xã hội.
Vì vậy, để hình thành ý thức cho HS ý thức về các vấn đề vừa nêu trên, cần lựa
chọn và sử dụng các phương pháp diễn giảng, đàm thoại, tranh luận.Những
Page 6
phương pháp này có tác động đưa lí luận vào ý thức HS và khái quát những kinh
nghiệm, những hành vi, ứng xử của HS
Tuy nhiên không được biến các phương pháp này thành các phương pháp thuyết
giáo.Các phương pháp này phải làm cho HS biết tự mình phân tích và tổng kết
kinh nghiệm ứng xử đối với người khác giới, đối với những vấn đề giới tính của
bản thân của bạn bè, biết tự nhận thức,tự đánh giá,và biết bảo vệ những quan

điểm, niềm tin và nguyên tắc mình đã tự xây dựng.
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I.Mục tiêu
Hiện nay, trong chương trình đào tạo của Việt Nam, vấn đề giáo dục giới tính
cho học sinh chưa được quan tâm đúng mức. Chưa hề có môn giáo dục giới tính
được đưa vào nội dung giảng dạy. Vấn đề này được lồng ghép vào một số nội
dung trong môn sinh học hay một số bài trong môn Giáo dục công dân, đòa lí.
Tuy nhiên, những nội dung đó vẫn còn chung chung, chưa đáp ứng được nhu cầu
hiểu biết và sự cần thiết phải nắm vững các kiến thức về giới tính của các em
học sinh.
Thái độ của các em khi nói đến những vấn đề liên quan đến giới tính còn
khá dè dặt, các em chưa hề mạnh dạn trong quá trình tìm hiểu hay tiếp thu
những kiến thức đó. Trong khi có khoảng 96,1% các em học sinh khi được hỏi
đều cho rằng cần được trang bò đầy đủ các kiến thức về tâm - sinh lí và giao
tiếp ứng xử ngay trong giai đoạn THCS. Bên cạnh đó, đội ngũ giáo viên
chuyên trách về những vấn đề này hầu như chưa trường nào có. Các hoạt
động giáo dục của nhà trường chỉ dùng lại ở một số buổi nói chuyện với các
chuyên gia về một số vấn đề sức khoẻ giới tính, phòng chống
HIV/AIDS...Các giáo viên giảng dạy các bộ môn khi đề cập đến việc dạy các
kiến thức về giới tính cho các em, một số người còn nói rằng: Giáo viên nói ra
những vấn đề đó còn cảm thấy ngượng nữa là các em học sinh.
Hậu quả của sự thiếu hiểu biết về giới tính không phải ai khác mà chính
các em phải chòu. Theo bệnh viện phụ sản Từ Dũ Hà Nội: Số sản phụ chưa đến
tuổi 18 đến khám phá thai ngày càng tăng. Năm 2003 gấp 2 lần năm 2001,
Riêng những tháng đầu năm 2009, trung bình mỗi tháng có hơn 40 ca. Thực tế là
Page 7
tình trạng nạo phá thai khi chưa lập gia đình xảy ra rất phổ biến, đến mức
báo động. Theo một nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu Giới, Gia đình
và Môi trường phát triển (CGFED), Việt Nam là một trong những nước có
tỷ lệ nạo phá thai cao nhất thế giới (Đứng thứ 3 trên thế giới) với hơn

500.000 ca mỗi năm. Con số thực tế còn có khả năng cao hơn do báo cáo
và ghi chép không đầy đủ khi tình trạng phá thai không an toàn tại các cơ
sở y tế tư nhân rất khó kiểm soát…
Trong đó, 30% ca phá thai là ở lứa tuổi chưa lập gia đình. Đáng báo động
có tới 20% người nạo phá thai ở lứa tuổi vò thành niên. Theo đó, những bà
mẹ sinh con trước 18 tuổi là khoảng 5% và khoảng 15% sinh con trước tuổi
20.
Chưa kể có khoảng 65% các ca nhiễm HIV là ở những người dưới 29 tuổi
và một phần không nhỏ rơi vào những đối tượng chưa lập gia đình,...
Cũng theo báo cáo, đây chỉ là số nổi, thực tế còn nhiều hơn vì các em không
khai đúng tuổi hay không dám đến bệnh viện để xử lí. Hậu quả của sự thiếu
hiểu biết về kiến thức giới tính làm các em dễ mang thai ngoài ý muốn, dễ mắc
một số bệnh như: Lậu, Giang mai, sùi mào gà, AIDS.
Xã• hội hiện nay có nhiều quan điểm khác nhau về vấn đề nên hay không
nên đưa chương trình giáo dục sức khoẻ giới tính vào chương trình giáo dục
PTTH. Có ý kiến cho rằng: không nên vẽ đường cho hươu chạy, ý khác lại
cho rằng: Thà vẽ đường cho hươu chạy còn hơn để con em chúng ta lao xuống
vực. Vấn đề lớn được đặt ra ở đây là làm thế nào để lấp lỗ hổng trong công
tác giáo dục giới tính cho các em đang ở giai đoạn vò thành niên.
Theo ý kiến của cá nhân tôi, việc cần thiết phải trang bò cho các em các
kiến thức về vấn đề giới tính là không cần phải bàn cải. Với vai trò là một
giáo viên dạy môn sinh học THCS, tôi thấy có một số nội dung trong chương
trình SGK có đề cập đến một số vấn đề về dạng kiến thức GDGT. Nếu GV
biết cách triển khai tốt, khai thác bổ sung thêm một số vấn đề thì sẽ trở thành
một bài dạy về giáo dục giới tính rất tốt cho các em.
Trước đây, chúng ta áp dụng phương pháp dạy học vấn đề, trong đó lấy giáo
viên là trung tâm truyền đạt lại kiến thức cho Học sinh, do đó Học sinh học tập
Page 8
một cách thụ động, thiếu sáng tạo dẫn đến hiệu quả giảng dạy không cao. Hiện
nay, công tác đổi mới phương pháp dạy học đang vận dung phương pháp dạy học

khám phá, lấy học sinh làm trung tâm, giáo viên giữ vai trò tổ chức, giám sát,
đònh hướng các hoạt động của học sinh nhằm giúp các em tìm hiểu và lónh hội
các kiến thức mới.
Mục đích chung của môn Cơ thể người và vệ sinh ở THCS là cung cấp những
hiểu biết khoa học về đặc điểm cấu tạo và mọi hoạt động sống của con người.
Trên cơ sở đó, đề ra các biện pháp vệ sinh, rèn luyện thân thể, bảo vệ và tăng
cường sức khỏe, nâng cao năng suất, hiệu quả trong học tập,góp phần thực hiện
mục tiêu đào tạo những con người lao động linh hoạt, năng động, sáng tạo, đáp
ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của đất nước.
Những hiểu biết về cơ thể người giúp học sinh hiểu rõ cơ sở khoa học của các
biện pháp vệ sinh, phòng bệnh, cách sử lý các tình huống gặp phải trong đời
sống và sức khỏe của con người,trong đó có sức khỏe sinh sản.
Qua các phương pháp dạy mà hình thành cho học sinh phương pháp học tậpï
bộ môn nói riêng và phương pháp học tập tích cực và tự lực nói chung,tạo cho các
em có cách nhìn một cách có hệ thống về sự tiến bộ khoa học và công nghệ của xã
hội mới đối với người lao động.
II. Nội dung:

Một phần ba dân số thế giới ở vào độ tuổi từ 10 đến 24 tuổi; và 4 phần 5 dân số này hiện sống
ở các nước đang phát triển. Từ trước đến nay, các chương trình về sức khỏe của đối tượng
thanh niên trẻ ít khi được định hướng ưu tiên, bởi vì hầu hết các thống kê về y tế đều cho thấy
tỷ lệ bệnh tật và tử vong có khuynh hướng thấp đối với thanh niên. Gần đây, với quan niệm
rộng hơn và có chiều sâu hơn về sự phát triển về nhân cách vị thành niên và các hậu quả lâu
dài của nó đã đặt ra nhiều tranh cãi, đòi hỏi phải ưu tiên cho những chương trình phục vụ các
u cầu bức thiết đảm bảo sự phát triển lành mạnh về thể chất và tinh thần của lứa tuổi này.
Vị thành niên là một giai đoạn phát triển rất nhanh về thể chất, tâm sinh lý và tinh thần. Nhiều vấn đề về
sức khỏe ở người lớn xuất phát từ những thói quen dung nhập trong giai đoạn vị thành niên, như hành vi
tình dục, rượu chè, ma túy... Trong thời buổi bùng nổ thơng tin như hiện nay, các giá trị văn hóa phương
Tây xâm nhập vào từng thành phố, làng mạc ở các nước thứ ba, làm thay đổi và ảnh hưởng rất nhiều đến
suy nghĩ và hành vi của lứa tuổi vị thành niên. Các em đi kiếm tìm những giá trị từ bố mẹ, thầy cơ, bạn bè

cùng lứa, ngơi sao điện ảnh, ngơi sao nhạc nhẹ... để tự khẳng định mình. Trong bối cảnh đó, sức khỏe vị
thành niên là một trong những thách thức nghiêm trọng nhất đối với những nhà hoạch định chiến lược
phát triển. Bên cạnh những đặc điểm về số lượng dân số của lứa tuổi này, về tính cấp thiết và đặc thù của
các nhu cầu sức khỏe của các em, chúng ta phải nhìn thấy rằng tương lai của trẻ vị thành niên là tương lai
thật sự của nhân loại.
Page 9

×