Bốn phương thuốc trị bạo lực học đường

Bốn phương thuốc trị bạo lực học đường
Vì ai, vì đâu mà các em học sinh thơ ngây lại trở nên dửng dưng, vô cảm trước cảnh bạo lực học đường đến thế?
Đi tìm nguyên nhân, rồi đổ lỗi cho những cá nhân, cơ quan, tổ chức liên quan đến công tác quản lý giáo dục chẳng giải quyết được
gì mà còn làm các em thêm bi quan vì dường như mọi người, mọi nơi đều đang bỏ rơi chúng, để chúng tự tìm lối thoát bằng những
kỹ năng sống thiếu hụt.
Hãy đứng ở vị trí các em...
Tôi đồng tình với quan điểm cho rằng chương trình giáo dục của ta đang quá dài và nặng. Nhưng chúng ta phải làm gì để bồi
dưỡng phẩm chất đạo đức trong sáng và lối sống lành mạnh cho học sinh? Thay đổi cơ chế giáo dục ư? Rất thiết thực! Nhưng bắt
đầu từ đâu và khi nào thì tiến hành?
Giờ đây, học sinh - thế hệ trẻ thân yêu của chúng ta đang cần những việc làm cụ thể, gần gũi với môi trường mà chúng đang sống
và học tập, chứ không phải là đổ lỗi hay đi tìm trách nhiệm. Tất cả mọi người, mọi cơ quan, tổ chức… ai quan tâm đến thế hệ trẻ,
đều có thể hiến kế những biện pháp thiết thực để giúp các em yêu thương nhau hơn, có cách ứng xử với nhau bằng lời nói khôn
khéo hơn dùng “nắm đấm”. Phải thừa nhận, học sinh đánh nhau (kể cả nữ sinh) là chuyện không phải xưa nay hiếm. Chỉ có điều
giờ đây các em có sẵn phương tiện ghi hình và tung chúng lên mạng. Nếu chúng ta đặt mình vào những em học sinh ấy, mới phần
nào hiểu được vì sao các em đánh nhau. Có khi chỉ là một lỗi nhỏ, nhưng thiếu kỹ năng nhận biết và đánh giá, các em quy chụp đó
là hành vi thiếu tôn trọng nhau, thế là “uýnh”. Thậm chí, có em thách thức đánh nhau, nhưng chưa đủ hiểu biết để lường trước hậu
quả. Tâm lý các em đang tuổi học phổ thông là nông nổi, bồng bột, hiếu kỳ với điều lạ, cái mới, dễ bị kích động. Vì vậy, phải đứng ở
vị thế các em để hiểu các em đang cần gì, và trang bị đúng những thứ mà các em đang cần. Đó chính là kỹ năng bày tỏ lòng yêu
thương và cách cư xử đầy tự trọng với bạn đồng trang lứa.
Giáo viên có vai trò rất quan trọng trong việc “thiết kế” các tình huống để hình thành kỹ năng sống và chuẩn mực đạo
đức ở học sinh.
Trao đúng thứ các em cần
1. Tổ chức giao lưu rộng rãi giữa các lớp, các trường, các tổ chức, đoàn thể. Trong lớp, tổ chức các buổi sinh hoạt tập thể, đi
tham quan, dã ngoại để giáo dục tinh thần tập thể cho mỗi học sinh. Tổ chức các buổi giao lưu văn nghệ, thể dục thể thao giữa các
lớp trong toàn khối, toàn trường để các em hiểu và gần gũi nhau hơn. Giáo viên cần phối hợp với gia đình và các tổ chức như Đoàn
thanh niên của trường phát hiện ra thủ lĩnh của các nhóm không chính thức trong tập thể học sinh để giao những nhiệm vụ cụ thể
của trường, lớp nhằm phát huy vai trò “chỉ huy” của những cá nhân đó. Đồng thời, phải kịp thời định hướng, điều chỉnh các hành vi
của những em này vào các hoạt động tích cực của tập thể.
2. Tổ chức các giờ chơi “đóng kịch” về tình huống bày tỏ lòng yêu thương và sự tôn trọng nhau. Ban đầu thầy cô, hoặc cha
mẹ có thể thiết kế nhiều tình huống “đóng kịch” để chơi với các em. Sau đó, để phát huy tính tích cực, sáng tạo của các em, người
lớn tạo điều kiện cho các em tự thiết kế các tình huống. Sau mỗi lần diễn kịch, cần có sự phân tích, đánh giá mỗi cách ứng xử, giúp

các em lựa chọn cách ứng xử tốt nhất. Đây là cách làm hay để hình thành kỹ năng sống phù hợp với chuẩn mực đạo đức cho các
em.
3. Làm gương cho các em. Ở lứa tuổi học sinh phổ thông, từ ngưỡng mộ tới thần tượng chỉ là một bước ngắn. Vì thế, thầy cô
giáo, cha mẹ phải làm gương cho các em thấy cách ứng xử khéo léo của mình để các em khâm phục và làm theo một cách có ý
thức. Nhà trường cần tổ chức các cuộc thi ứng xử sư phạm và huy động nhiều giáo viên và học sinh tham gia. Qua đó, các em sẽ
cảm nhận và thẩm thấu những ứng xử có văn hoá. Tôi không đồng tình với ý kiến của không ít người cho rằng, thầy cô hiện nay
không còn là tấm gương nữa, và cũng không phải hầu hết giáo viên đều chạy theo thành tích mà quên học sinh của mình. Còn có
biết bao gương giáo viên đã lo từng cái ăn cái mặc cho học sinh mà chúng ta hàng ngày được thấy trên tivi và các phương tiện
thông tin đại chúng.
4. Tạo cho các em cơ hội thể hiện lòng yêu thương và tôn trọng người khác. Khi tham gia các mối quan hệ xã hội rộng mở,
các em sẽ học hỏi và thiết lập các mối quan hệ tích cực cho sự phát triển tâm lý của chúng. Nhà trường cần phối hợp với gia đình
và các tổ chức khác tạo điều kiện cho các em được bày tỏ lòng thương yêu và tôn trọng người khác, như tham gia các hoạt động
tập thể đi thăm các gia đình thương binh liệt sĩ, thăm người ốm đau hay các trại trẻ mồ côi, trại dưỡng lão… để các em biết được
giá trị cao cả của lòng yêu thương và sự chia sẻ.
Theo Nguyễn Văn Công
SGTT