SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI: MỘT SỐ BIỆN PHÁP ĐỂ TỔ CHỨC TỐT HOẠT ĐỘNG
TẠO HÌNH “VẼ THEO ĐỀ TÀI” CHO TRẺ 4-5 TUỔI
I. PHẦN MỞ ĐẦU:
1. Lý do chọn đề tài:
“Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai”
Trẻ em không chỉ là niềm vui, niềm hạnh phúc của mỗi gia đình mà còn là
tương lai của đất nước, của xã hội. Sinh thời Bác Hồ đã từng nói: ''Non sông Việt Nam
có trở nên vẽ vang hay không, dân tộc Việt Nam có trở nên sánh vai với các cường
quốc năm châu hay không, chính là nhờ phần lớn vào công học tập của các cháu''.
Non sông Việt Nam có lớn mạnh hay không, xã hội Việt Nam có phồn vinh hay
không điều đó phụ thuộc phần lớn vào sự nghiệp giáo dục của nước nhà. Trẻ em là
người trực tiếp được giáo dục, trẻ em là chủ nhân của tương lai đất nước. Do đó, nền
giáo dục nước nhà đã và đang được Đảng, Nhà nước ta quan tâm và đặt lên vị trí hàng
đầu. Đặc biệt, giáo dục Mầm non là khâu đầu tiên trong hệ thống giáo dục nước quốc
dân, là nền tảng cho sự hình thành và phát triển nhân cách con người mới xã hội chủ
nghĩa. Hơn ai hết, bản thân là giáo viên mầm non, tôi xác định rõ vai trò trách nhiệm
1
của mình trong sự nghiệp ''trồng người'', tôi nguyện đem hết khả năng, tâm huyết của
mình để giáo dục trẻ, giúp trẻ phát triển hài hòa, cân đối về mọi mặt đức, trí, thể, mĩ.
Lĩnh vực phát triển thẩm mỹ nói chung và hoạt động vẽ theo đề tài trong hoạt
động tạo hình nói riêng đã góp một phần không nhỏ vào việc thực hiện mục tiêu
chung của giáo dục Mầm non là giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt, hình thành
một con người mới, một nhân cách mới.
Hoạt động tạo hình là một hoạt động có đầy đủ điều kiện để đảm bảo sự tác
động đồng bộ lên mọi mặt phát triển của trẻ em mà qua đó tôi có thể truyền đạt mọi
kiến thức cho trẻ một cách có hiệu quả. Bởi vậy, tôi luôn băn khoăn, trăn trở và tìm
mọi biện pháp để tổ chức cho trẻ hoạt động với tạo hình vẽ theo đề tài một cách tốt
nhất. Đó là lý do tôi chọn đề tài: Một số biện pháp để tổ chức tốt hoạt động “Vẽ theo
đề tài” cho trẻ 4-5 tuổi.
2. Điểm mới, phạm vi áp dụng đề tài:
Đề tài sáng kiến này là đề tài mới, qua đề tài này dạy trẻ biết yêu quí cái đẹp
thông qua các sản phẩm tạo hình mà từ đôi bàn tay của trẻ làm ra. Trẻ biết ngồi đúng
tư thế, biết cách cầm bút để vẽ và tô màu các bức tranh thật đep. Đặc biệt, thông qua
đề tài nhằm phát huy ở trẻ tính tích cực, khả năng sáng tạo trong việc tạo ra sản phẩm.
Trẻ không chỉ hoạt động với bút sáp, giấy màu, đất nặn để tô, vẽ, cắt, xé, nặn,....
tạo thành sản phẩm mà trẻ còn được sử dụng các nguyên vật liệu sẳn có ở địa phương
như lá cây, vải vụn, len thô, bông,...và biết sáng tạo ra các sản phẩm mới lạ khác.
2
Đề tài sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp tổ chức tốt hoạt động tạo hình
“Vẽ theo đề tài” cho trẻ 4-5 tuổi đã áp dụng cho các giáo viên trong khối, trong nhà
trường, các trường bạn trên toàn huyện.
Với đề tài sáng kiến kinh nghiệm này, tôi hy vọng rằng sẽ có những đóng góp
nhỏ bé vào sự chăm sóc giáo dục và quá trình tổ chức các hoạt động cho trẻ nhất là
hoạt động tạo hình. Mong rằng, các bạn đồng nghiệp sẽ bổ sung, góp ý để bản sáng
kiến của tôi được hoàn thiện và được áp dụng rộng rãi hơn.
II. PHẦN NỘI DUNG:
1. Thực trạng của đề tài:
Hoạt động tạo hình là một trong những hoạt động hấp dẫn nhất đối với trẻ mẫu
giáo, nó giúp trẻ tìm hiểu, khám phá và thể hiện một cách sinh động những gì chúng
nhìn thấy trong thế giới xung quanh, những gì làm trẻ rung động mạnh mẽ và gây cho
chúng những rung động xúc cảm, tình cảm tích cực. Mặt khác, hoạt động tạo hình đã
tạo điều kiện để trẻ phát triển khả năng tri giác đồ vật về hình dạng, cấu trúc, màu sắc,
đường nét hình thành ở trẻ các thao tác tư duy, phát triển khả năng sáng tạo, đức tính
tốt, đam mê yêu thích cái đẹp và tạo ra cái đẹp.
Tạo hình giúp cho trẻ mở rộng thêm sự hiểu biết cái đẹp trong thiên nhiên, đồ
vật, con vật, màu sắc nhằm tạo cho trẻ những biểu tượng đa dạng về thế giới xung
quanh. Vì vậy, các kỹ năng tạo hình của trẻ cũng được phát triển. Do đó, sản phẩm của
trẻ sẽ ngày càng đẹp hơn, sống động hơn và thực hơn. Hoạt động “Vẽ theo đề tài” là
hoạt động thể hiện rõ nhất sự sáng tạo của trẻ. Sự sáng tạo đó thường không phải do
3
bẩm sinh mà nhờ vào năng lực sư phạm của giáo viên. Vì vậy, trong khi giảng dạy
giáo viên không chỉ cung cấp những kiến thức cơ bản mà còn phải mở rộng vấn đề,
tạo hứng thú cho trẻ.
Bên cạnh đó có một vấn đề không thể thiếu được, đó chính là sự khích lệ, động
viên kịp thời của giáo viên đối với những sản phẩm mà trẻ làm ra, hay đối với những
trẻ chưa làm tốt hay chưa hoàn thành xong sản phẩm của mình thì một lời khích lệ sẽ
làm cho trẻ cố gắng hơn nữa trong giờ hoạt động lần sau.
Trong những năm qua, việc cho trẻ ''hoạt động tạo hình'' là một chuyên đề được
Bộ GD, Sở GD&ĐT Quảng Bình và Phòng GD&ĐT Lệ Thuỷ triễn khai rộng rãi về
các trường học, đến tận từng giáo viên với nhiều giải pháp tích cực và thực hiện có
hiệu quả. Trong quá trình thực hiện, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, đồ dùng đồ
chơi được tăng trưởng đáng kể, môi trường học tập trong và ngoài lớp phong phú lối
cuốn trẻ học tập. Từ đó, chất lượng trên trẻ được nâng lên rõ rệt, nhiều trẻ đã tạo ra
những sản phẩm đẹp, có sáng tạo. Song để duy trì việc nâng cao chất lượng cho trẻ
hoạt động tạo hình, nhất là hoạt động “Vẽ theo đề tài” là một vấn đề khó. Vì vậy,
trong quá trình thực hiện, giáo viên phải linh hoạt và có những đổi mới trong cách
giảng dạy, phải luôn có những tình tiết mới lạ, hấp dẫn, những sáng tạo thú vị để gây
hứng thú cho trẻ tích cực tham gia vào hoạt động.
Năm học 2012-2013, tôi được nhà trường phân công phụ trách đứng lớp Mẫu
giáo 4-5 tuổi. Là một giáo viên giảng dạy trong nhà trường, tôi xác định rõ vai trò
trách nhiệm của mình, cùng với chị em phấn đấu xây dựng nhà trường, mà trước hết là
4
việc nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Bởi vậy, khi bước vào thực hiện đề
tài này, tôi gặp những thuận lợi và khó khăn sau đây:
* Thuận lợi:
- Được sự quan tâm, hướng dẫn, giúp đỡ nhiệt tình của ban giám hiệu nhà trường
trong việc bồi dưỡng phương pháp giảng dạy.
- Giáo viên được quán triệt, tiếp thu, bồi dưỡng kế hoạch chuyên đề một cách đầy đủ,
sử dụng nguyên vật liệu sẳn có ở địa phương để đưa vào tiết dạy.
- Nhà trường đã mua sắm thêm cơ sở vật chất phục vụ cho việc dạy học được tốt hơn.
* Khó khăn:
- Là một trường nằm ở vùng nông thôn, hầu hết là con em của những gia đình nông
nghiệp, cuộc sống còn nhiều vất vã, lam lũ. Việc chăm sóc giáo dục trẻ chưa được
quan tâm và coi trọng, nhất là kỹ năng tập cho trẻ tạo hình.
- Nhiều trẻ còn chưa biết cách cầm bút, chưa ngồi đúng tư thế, chưa biết thể hiện được
ý định của mình, sản phẩm của trẻ còn rập khuôn theo bạn mà chưa đọc lập tư duy để
tạo ra sản phẩm của riêng mình.
- Đa số trẻ vẫn chưa tích cực và chủ động trong học tập, kỹ năng vẽ, tô,… của một số
trẻ còn hạn chế.
- Trẻ có kiến thức không đồng đều, có trẻ tiếp thu nhanh, có trẻ tiếp thu chậm. Thậm
chí có cháu rất rụt rè và tỏ ra sợ sệt khi học tạo hình, nhất là hoạt động ''Vẽ theo đề tài''
* Điều tra thực tiễn:
5
Qua kết quả khảo sát đầu năm để nắm được chất lượng đầu vào trong hoạt động
tạo hình. Tỷ lệ đạt từ TB trở lên chỉ đạt 45-47%, khá giỏi chỉ đạt 20- 25%. Kết quả
cho thấy, sự tiếp thu và kĩ năng để trẻ học tốt được môn tạo hình đang là một vấn đề
cần được giải quyết. Vì vậy, tôi luôn băn khoăn, lo lắng và suy nghĩ tìm tòi mọi biện
pháp để nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình “Vẽ theo đề tài” ở trẻ 4-5 tuổi. Và tôi
đã sử dụng một số giải pháp để phục vụ cho việc tổ chức hoạt động tạo hình ngày
được tốt hơn như sau:
2. Các giải pháp thực hiện:
2.1. Xây dựng kế hoạch:
Để hoạt động “Vẽ theo đề tài” có hiệu quả thì trước hết giáo viên phải xây dựng kế
hoạch hợp lý, cụ thể. Kế hoạch phải xây dựng từ đơn giản đến phức tạp, từ dễ đến
khó. Khi xây dựng kế hoạch cần chú ý bám sát vào kế hoạch của trường, tình hình
thực tế của lớp, đặc điểm nhận thức và chương trình thực hiện của trẻ, để có hướng
giáo dục phù hợp với độ tuổi. Kế hoạch phải có sự phê duyệt, chỉnh sữa của nhà
trường.
Muốn xây dựng kế hoạch tốt, trước hết bản thân cần nắm vững nguyên tắc và cân
nhắc kỹ nội dung, yêu cầu cần truyền đạt. Với chủ điểm này thì giáo viên cần làm gì?
Yêu cầu trẻ đạt được là gì? Trẻ hiểu được những nội dung gì?
Sau mỗi chủ đề, cô giáo cần đánh giá xem trẻ nắm được những nội dung gì? Thực
hiện những kỹ năng gì?...Từ đó, giáo viên có biện pháp giáo dục thích hợp và đề ra
những yêu cầu, nội dung về kiến thức, kỹ năng cho chủ đề tới.
6
Bên cạnh đó, để lôi cuốn trẻ đi vào hoạt động “Vẽ theo đề tài” thì giáo viên cần
phải tìm tòi những sáng kiến mới, những thủ thuật sư phạm, phong cách đứng lớp thật
tự tin, vui vẻ gây sự chú ý của trẻ và từ đó dùng ngôn ngữ của mình để truyền đạt tới
trẻ một cách sinh động và lôi cuốn.
Hoạt động tạo hình “Vẽ theo đề tài” là hình thức tạo hình mang tính tự do ít phụ thuộc
vào mẫu. Ở hình thức này, giáo viên trao đổi với trẻ về nội dung đề tài, giúp trẻ phát
triển trí nhớ hình tượng. Dạy trẻ biết lựa chọn đối tượng thể hiện phù hợp với đề tài đã
cho và tạo sản phẩm theo ấn tượng của trẻ, cũng cố những kiến thức kĩ năng đó học.
Hình thức này thể hiện ở ý tưởng của trẻ là chủ yếu vì thế giáo viên chỉ gợi ý và định
hướng cho trẻ, khuyến khích trẻ nói lên ý tưởng của mình là chính.
2.2. Công tác tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ:
Bản thân tốt nghiệp trung cấp sư phạm mầm non song tôi không dừng lại ở đó,
tôi tham gia học lớp Đại học SPMN nhằm nâng cao thêm trình độ chuyên môn nghiệp
vụ, phục vụ cho việc giảng dạy được tốt hơn trong suốt quá trình công tác của mình.
Để xứng đáng với vị trí nhiệm vụ của mình trong nhà trường tôi thường xuyên
chăm lo bồi dưỡng tay nghề, tích luỹ kinh nghiệm giảng dạy, tìm tòi học hỏi qua sách
báo, qua các phương tiện thông tin đại chúng.
Tham gia các tiết dạy sinh hoạt chuyên môn liên trường, thao giảng do phòng,
cụm, trường tổ chức.
Thường xuyên dự giờ đồng nghiệp để học hỏi kinh nghiệm giảng dạy của
những giáo viên dạy lâu năm.
7
Luôn tìm kiếm, sưu tầm, sáng tạo những tiết dạy hay, những đồ dùng, đồ chơi,
tranh ảnh đẹp, phong phú để phục vụ cho việc dạy học có hiệu quả cao.
Thường xuyên làm đồ dùng, đồ chơi từ vật liệu sẵn có ở địa phương để trẻ
khám phá từ đó giáo viên có thể hướng trẻ đi vào hoạt động dễ dàng hơn.
2.3. Công tác phối kết hợp với phụ huynh:
Để thực hiện hoạt động tạo hình cho trẻ đem lại hiệu quả, công tác phối hợp với
phụ huynh đóng một vai trò hết sức quan trọng. Qua những lúc đón trẻ, trả trẻ, những
buổi họp phụ huynh tôi trao đổi với phụ huynh về tầm quan trọng của việc cho trẻ tập
tạo hình, về phương pháp, nội dung của môn học. Từ đó, phụ huynh sẽ nhận thức
được ý nghĩa của hoạt động và tạo mọi điều kiện tốt nhất nhằm bồi dưỡng, phát huy
năng khiếu của trẻ lúc ở nhà.
Giáo viên tạo ra những mảng để trưng bày sản phẩm của trẻ cũng như triển lãm
những bức tranh đẹp, thu hút sự chú ý của những bậc phụ huynh, từ đó có thể tiếp cận
trao đổi thông tin một cách thân thiện và thường xuyên thăm hỏi cách thức phụ huynh
hướng dẫn cho trẻ ở nhà để nắm được những khó khăn mắc phải để cùng nhau tháo gỡ
những vướng mắc đó. Những sản phẩm do trẻ làm nên cần cho trẻ giữ lại để từ đó trẻ
hiểu được từ những lá cây rụng ngoài thiên nhiên cũng có thể tạo nên những con vật
ngộ nghĩnh và dễ thương. Thông qua tác phẩm của trẻ, phụ huynh biết được năng
khiếu của con mình và tôi có thể phối hợp với phụ huynh để bồi dưỡng những trẻ có
năng khiếu về tạo hình.
8
2.4. Tạo môi trường, chuẩn bị đồ dùng, phương tiện dạy học:
Đây là một hình thức quan trọng, nó hỗ trợ và làm giàu vốn biểu tượng phong
phú phục vụ cho giờ học của trẻ. Do vậy, ở mọi lúc mọi nơi cô giáo phải biết tận dụng
mọi điều kiện tốt nhất, thường xuyên tổ chức cho trẻ được trải nghiệm, quan sát các
biểu tượng sống động xung quanh trẻ. Từ đó, trẻ có thể ghi nhớ được các đối tượng
qua xúc cảm của mình.
Bên cạnh đó tôi cũng đã tiến hành tạo môi trường học tập trong và ngoài lớp
học sạch sẽ và đẹp mắt. Tận dụng những sản phẩm của trẻ để tạo môi trường, thông
qua đó, trẻ có thể quan sát, khám phá, tìm hiểu cái đẹp và cái chưa đẹp.
Ngoài ra, chỉ cho trẻ thấy được vẽ đẹp của những mảng màu sơn trên tường
hoặc những vật dụng trang trí, của những bức tranh hay xem băng đĩa có các cảnh
quan đẹp rừ nột để trẻ minh họa cho những tiết vẽ đề tài của mỡnh thờm sinh động
hơn.
Muốn trẻ tham gia vào hoạt đông tạo hình “Vẽ theo đề tài” có hiệu quả thì giáo
viên phải chuẩn bị những hình mẫu đẹp mắt và mang tính nghệ thuật cao, phù hợp với
khả năng của trẻ, phù hợp với từng chủ đề mà trẻ đang học.
Trong giờ hoạt động tạo hình có thể lồng ghép các bài hát, bài thơ, câu đố, trò
chuyện cùng trẻ để làm cho giờ hoạt động diễn ra nhẹ nhàng hơn.
Giáo viên cần phải chuẩn bị giáo án thật nhuần nhuyễn, đưa ra mục tiêu phù
hợp với khả năng nhận thức của trẻ. Tác phong lên lớp nhẹ nhàng, tự tin, vui vẻ tạo sự
chú ý của trẻ.
9
2.5. Thông qua hoạt động mọi lúc, mọi nơi:
Cho trẻ hoạt động tạo hình mọi lúc, mọi nơi như giờ hoạt động ngoài trời giáo
viên cho trẻ nhặt lá rơi rồi tạo nên những con vật dễ thương mà trẻ thích, qua đó giáo
dục trẻ giữ gìn vệ sinh môi trường.
Trong những buổi sinh hoạt chiều hay là hoạt động góc, giáo viên cho trẻ quan
sát những bức tranh, sản phẩm đẹp của các bạn trong lớp và ở lớp bạn, thông qua đó
giáo viên khuyến khích trẻ phát triển ngôn ngữ, khả năng cảm thụ thẩm mỹ, phát triển
hứng thú của trẻ đối với hoạt động tạo hình, khiến trẻ hưởng ứng ngay mỗi khi cô cho
trẻ nặn, vẽ, xé, cắt dán. Được quan sát nhiều, trí tưởng tượng của trẻ tăng, trẻ có điều
kiện tích lũy, làm phong phú vốn hiểu biết của trẻ về nghệ thuật và đó chính là nền
tảng để phát triển tính sáng tạo của trẻ trong hoạt động tạo hình.
Đây là một hình thức quan trọng, nó hỗ trợ và làm giàu vốn biểu tượng phong
phú phục vụ cho giờ hoạt động của trẻ. Do vậy, ở mọi lúc mọi nơi cô giáo phải biết
tận dụng mọi điều kiện tốt nhất, thường xuyên tổ chức cho trẻ được trải nghiệm, quan
sát các biểu tượng sống động xung quanh trẻ. Từ đó, trẻ có thể ghi nhớ được các đối
tượng qua xúc cảm của mình.
2.6. Tổ chức cho trẻ hoạt động:
a. Chuẩn bị giáo cụ trực quan.
Như chúng ta đã biết, lứa tuổi mầm non là lứa tuổi tư duy trực quan hình tượng. Vì
vậy, khi tổ chức cho trẻ tham gia vào hoạt động, giáo viên cần phải chuẩn bị đầy đủ
các giáo cụ trực quan nhằm thu hút sự chú ý tập trung của trẻ, lôi cuốn trẻ vào vấn đề.
10
Hoạt động “Vẽ theo đề tài”, đòi hỏi tranh vẽ gợi ý phải rõ nét, màu sắc hài hoà đẹp
mắt, cân đối, phù hợp với đặc điểm sở thích của trẻ. Tranh gợi ý phải đặt ở vị trí vừa
tầm sao cho mọi trẻ dễ thấy, dễ quan sát. Một hoạt động “Vẽ theo đề tài” thường phải
có từ 2-3 bức tranh gợi ý. Tranh dùng để gợi ý chứ không dùng để bắt trẻ phải thực
hiện giống mẫu của cô. Do vậy, tranh gợi ý phải vẽ về các sự vật hiện tượng gần gũi
với trẻ, nhằm giúp trẻ dễ hình dung và dễ nắm được đặc điểm của đối tượng. Sử dụng
tranh vẽ phải chú ý đến đường nét, màu sắc. Đường nét phải rõ ràng, cụ thể nhằm
giúp trẻ dễ định hình. Không nên cầu kỳ hoặc chi tiết quá làm trẻ khó nắm bắt, khó
tưởng tượng. Màu sắc khi sử dụng cũng phải phù hợp như: Màu bút sáp, màu bút
long, màu nước…nói chung là những màu đặc trưng cơ bản mà trẻ biết, trẻ gọi được
tên dễ dàng. Không nên sử dụng các tranh vẽ có màu sắc mang tính nghệ thuật cao
không phù hợp với khả năng, sở thích của trẻ.
b. Nắm vững phương pháp và khả năng nhận thức của trẻ.
Trước khi cho trẻ tham gia vào hoạt động, phải tìm hiểu khả năng nhận thức, đặc
điểm tâm lý của trẻ, của lớp. Nắm vững mục tiêu, nội dung, phương pháp của hoạt
động. Soạn bài, làm đồ dùng và thâm nhập giáo án thật nhuần nhuyễn để truyền đạt
kiến thức cho trẻ một cách có hiệu quả. Vận dụng linh hoạt sáng tạo, nhẹ nhàng các
thủ thuật, biện pháp tạo sự hứng thú, hấp dẫn trẻ như: Trò chơi, câu đố, bài hát, vè…
11
Ví dụ: Khi thực hiện đề tài ''Vẽ hoa mùa xuân'', tôi cho trẻ hát bài ''Màu hoa''.
Sau đó, tôi cùng trẻ đàm thoại về đặc điểm của một số loại hoa, cách thực hiện đề tài.
Mặt khác, để phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ trong giờ dạy cô
phải đặc biệt chú ý đến lời giảng. Lời giảng của cô phải rõ ràng, chính xác, dễ hiểu, lời
giảng phải kết hợp với câu hỏi. Vì câu hỏi là một phương tiện để giúp trẻ tích cực
tham gia vào hoạt động, trẻ biết suy nghĩ, tìm ra câu trả lời. Từ đó, trẻ tập trung chú ý
vào vấn đề. Tuy nhiên, câu hỏi đưa ra phải vừa sức với trẻ. Câu hỏi mang tính chất
trao đổi giữa cô với trẻ, giữa trẻ với bạn. Tránh hiện tượng cô kể cho trẻ nghe làm cho
trẻ thụ động, hạn chế tính tư duy. Cô sử dụng các câu hỏi để tạo điều kiện cho trẻ tham
gia tích cực vào hoạt động.
Ví dụ: Để vẽ được ''Hoa mùa xuân'', cô đàm thoại cùng trẻ: Hôm trước các con
đã được vẽ về hoa rồi, vậy các con hãy suy nghĩ xem để vẽ được những bông hoa
chúng ta cần vận dụng kỹ năng gì? Vẽ như thế nào nhỉ? Nếu cô dùng màu đen mà tô
bông hoa, lá hoa thì sao nhỉ? Vậy thì ta nên dùng màu gì để tô cho đẹp? (màu vàngđỏ-tím… để tô bông hoa, màu xanh tô lá hoa,cây cỏ...). Trong khi thực hiện, lời giảng
của cô phải được kết hợp với các thao tác kỹ năng, lời giảng phải dẫn dắt trẻ đi từ tổng
thể đến chi tiết, phát huy tính tích cực bằng cách cho trẻ quan sát, trải nghiệm, phát
hiện những đặc điểm của đối tượng và kỹ năng tạo thành đối tượng.
Ví dụ: Cô hỏi trẻ:
+ Cô có bức tranh gì đây? (Vườn hoa)
+ Bức tranh vẽ về những loại hoa gì? (Hoa đào, hoa mai, hoa cúc)
12
+ Hoa đào, mai, cúc có màu gì? Cánh hoa như thế nào?
Qua theo dõi đánh giá cho trẻ thấy, trẻ có cùng một độ tuổi nhưng sự tiếp thu của trẻ
không đồng đều và khả năng tạo hình của trẻ cũng khac nhau. Có trẻ rất thành thạo
trong việc cầm bút và thể hiện sự sáng tạo trong sản phẩm tạo hình, nhưng cũng có
những trẻ chưa biết cách chọn màu, cách cầm bút, bố trí tranh chưa hợp lý...
Trước thực tế đó, tôi phải quan tâm chú trọng từng cá nhân, theo dõi giúp đỡ
những trẻ yếu, phát triển bồi dưỡng những trẻ có năng khiếu, tôn trọng sản phẩm và ý
định của trẻ, động viên khuyến khích trẻ yêu thích hoạt động tạo hình hơn, khen chê
trẻ phải đúng mức, tránh việc quá khen hay quá chê làm cho trẻ tự kiêu, chủ quan hay
tự ti, chán nản. Khi nhận xét sản phẩm cô phải nhận xét nhẹ nhàng, chủ yếu là tạo
niềm tin, phấn khởi, tạo hứng thú đam mê cho trẻ trong những giờ học sau.
3. Kết quả đạt được:
Với những biện pháp như trên tôi đã vận dụng vào tình hình thực tế một cách
hợp lý và đã thu được những kết quả đáng khích lệ.
* Đối với trẻ:
- Trẻ lớp tôi có những chuyển biến rõ nét, từ chỗ trẻ cầm bút chưa đúng cách,
ngồi chưa đúng tư thế, nay đã có 100% trẻ biết cách cầm bút thành thạo và ngồi đúng
tư thế.
- Hầu hết các tiết tạo hình vẽ theo đề tài 100% trẻ đều hoàn thành sản phẩm,
nhiều trẻ còn thể hiện sản phẩm của mình rất sáng tạo. Đặc biệt trẻ rất hứng thú tham
gia vào hoạt động tạo hình vẽ theo đề tài.
13
- Tôi đã chọn ra những cháu có năng khiếu để bồi dưỡng thêm và kết hợp với
phụ huynh có hướng bồi dưỡng năng khiếu cho trẻ.
- Lớp học, góc tạo hình đã có rất nhiều tranh đẹp, sáng tạo của trẻ để trưng bày.
* Đối với giáo viên:
- Từ những việc làm cụ thể như trên, bản thân đã đúc kết được nhiều kinh
nghiệm, đã nắm chắc được các phương pháp giáo dục trẻ.
- Quá trình thực hiện các biện pháp trên giúp tôi tự tin, vững vàng hơn khi lên
lớp, các bước lên lớp có nhiều đổi mới, linh hoạt hơn.
- Bên cạnh đó còn giúp tôi nắm bắt được đặc điểm tâm lý, mức độ nhận thức
của trẻ để có hướng giáo dục trẻ được tốt hơn.
* Đối với phụ huynh:
- Đa số các bậc phụ huynh phấn khởi và yên tâm hơn, vì thế mà phụ huynh đã
có những cách nhìn nhận tốt hơn về năng lực của con em mình.
- Luôn tạo điều kiện tốt cho trẻ tham gia hoạt động tạo hình như: Cung cấp
tranh ảnh, báo chí, các nguyên vật liệu sẳn có ở địa phương... mua sắm đồ dùng học
tập, phối hợp với giáo viên để giúp trẻ ngày càng tiến bộ hơn.
III. PHẦN KẾT LUẬN:
1. Ý nghĩa của đề tài:
Qua việc tạo môi trường cho trẻ hoạt động tạo hình vẽ theo đề tài, từ những giải
pháp thực tế và kết quả đạt được. Bản thân tôi rút ra được những bài học kinh nghiệm
sau:
14
- Giáo viên phải có khả năng tìm tòi, sáng tạo ra những cái mới để tạo ra những
sản
phẩm đẹp mắt, mang tính thẩm mỹ cao và phù hợp với nhận thức của trẻ qua đó thu
hút sự chú ý của trẻ và tạo nguồn cảm hứng cho trẻ làm theo.
- Cho trẻ tiếp xúc với các sản phẩm công mỹ nghệ, các bức tượng, tìm kiếm các
loại
tranh ảnh, tranh phong cảnh, tranh đồ họa, tranh dân gian cho trẻ quan sát từ đó làm
giàu vốn biểu tượng của trẻ hơn.
- Cần chuẩn bị đầy đủ đồ dùng, các giáo cụ trực quan linh hoạt, đúng lúc để gây
hứng thú, lôi cuốn trẻ vào vấn đề, giúp trẻ hiểu được vấn đề đó dễ dàng hơn, nhưng
không được lạm dụng thái quá.
- Biết tích hợp lồng ghép nhẹ nhàng chuyên đề vào các hoạt động mọi lúc, mọi
nơi.
- Kết hợp chặt chẽ với phụ huynh để giúp phụ huynh nhận thấy được tầm quan
trọng của việc cho trẻ hoạt động với tạo hình. Từ đó, phụ huynh đóng góp nguyên vật
liệu, tạp chí, tranh ảnh... tạo mọi điều kiện tốt nhất cho trẻ tham gia hoạt động.
- Giáo viên cần phải nắm chắc phương pháp, khả năng nhận thức của trẻ. Luôn
tự học hỏi qua sách báo, các phương tiện thông tin đại chúng, dự giờ đồng nghiệp để
nâng cao trình độ chuyên môn.
- Phối hợp các phương pháp, biện pháp một cách linh hoạt, sáng tạo, lựa chọn
nội dung, kiến thức phù hợp để tổ chức một giờ hoạt động tạo hình có hiệu quả cao.
15
Ngoài ra tổ chức các cuộc dạo chơi trong thiên nhiên, tạo điều kiện phát triển ở trẻ óc
thẩm mỹ, sáng tạo.
Như chúng ta đã biết, ở trường mầm non tạo hình giữ một vị trí quan trọng
nhằm góp phần giáo dục thẩm mỹ và hình thành nhân cách của trẻ. Thông qua hoạt
động tạo hình đặc biệt là hoạt động “Vẽ theo đề tài” nhằm khơi gợi và phát huy khiếu
thẩm mỹ vốn có ở trẻ. Gây cho trẻ hứng thú trước cái đẹp, tiến tới hình thành ở trẻ thị
hiếu thẩm mỹ. Trẻ được hoạt động tạo hình là giúp trẻ bước đầu làm quen với các
phương tiện và ngôn ngữ tạo hình như: Đường nét, hình dáng, màu sắc, bố cục…
thông qua đó phát triển năng lực quan sát phát triển trí nhớ, trí tưởng tượng sáng tạo.
Việc dạy trẻ hoạt động tạo hình “vẽ theo đề tài'' là một điều không phải dễ. Vì
vậy, để trẻ tham gia có hiệu quả thì phải có sự dẫn dắt của giáo viên. Trẻ tham gia hoạt
động tạo hình nói chung và tiết vẽ theo đề tài nói riêng là một việc làm rất cần thiết
nhằm giúp trẻ phát triển về mọi mặt như đức, trí, thể, mỹ. Qua đó, vốn biểu tượng về
thế giới xung quanh của trẻ càng phong phú hơn, trẻ có thể sử dụng các kỹ năng đơn
giản để thể hiện được ý định của mình. Muốn thực hiện đạt hiệu quả cao khi tổ chức
hoạt động tạo hình cho trẻ, giáo viên cần phải nắm chắc phương pháp, tác phong nhẹ
nhàng, linh hoạt, đồ dùng, đồ chơi, tranh ảnh đẹp, bắt mắt với trẻ. Phải dạy trẻ ở mọi
lúc mọi nơi, phối hợp với phụ huynh để cùng giúp đỡ trẻ. Từ thực tế lớp tôi phụ trách,
với những khó khăn mà tôi gặp phải, tôi đưa ra những biện pháp tháo gỡ những vướng
mắc trong việc cho trẻ hoạt động tạo hình nhất là tiết ''Vẽ theo đề tài''. Mong rằng
những biện pháp này sẽ áp dụng có hiệu quả hơn khi được các cấp lãnh đạo, các bạn
16
đồng nghiệp góp ý, bổ sung thêm và tích cực đổi mới trong quá trình vận dụng để đưa
chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ được ngày càng phát triển nhằm đáp ứng với yêu
cầu giáo dục Mầm non mới trong giai đoạn hiện nay.
2. Kiến nghị, đề xuất:
- Nhà trường, PGD tổ chức bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên. Tăng cường
công tác dự giờ, thao giảng học hỏi chuyên môn ở đồng nghiệp để nâng cao trình độ
chuyên môn.
- Đề nghị PGD tham mưu với các cấp hổ trợ kinh phí để nhà trường mua sắm bổ
sung đồ dùng theo thông tư 02/BGD&ĐT đầy đủ nhằm cải thiện điều kiện cơ sở
vật chất lớp học tạo môi trường học tập tốt cho các cháu .
17