SKKN một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 học tốt môn toán về tập hợp và số lượng

Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 học tốt môn toán
về tập hợp và số lượng
1. PHẦN MỞ ĐẦU
Như Bác Hồ kính yêu đã nói: “Giáo dục Mầm non tốt sẽ m ở đầu cho m ột
nền giáo dục tốt”. Trường mầm non có nhiệm vụ chăm sóc, nuôi d ưỡng,
giáo dục các cháu, bồi dưỡng cho các cháu trở thành người công dân có ích.
Muốn thực hiện được điều đó, trước hết người giáo viên ph ải có trình đ ộ
về chuyên môn, nghiệp vụ để trang bị cho trẻ những kiến th ức toàn diện
về các môn học, phải nhận thức đúng về nhiệm v ụ, m ục đích - yêu c ầu,
nội dung của chương trình giáo dục mầm non mới.
Lời dạy của Bác đã thấm sâu vào tâm hồn của m ỗi người dân Vi ệt Nam
chúng ta qua nhiều thế hệ. Bởi vậy sự nghiệp trồng người đ ược Đ ảng và
nhà nước ta quan tâm hàng đầu. Đặc biệt là bậc học Mầm non là n ền t ảng
là cơ sở ban đầu cho việc hình thành và phát triển một con người toàn
diện. Vì thế trẻ em không chỉ là niềm vui, niềm hạnh phúc của mỗi gia
đình mà còn là tương lai của đất n ước của xã h ội. Non song Vi ệt Nam có
lớn mạnh hay không, xã hội Việt Nam có phồn vinh hay không đi ều đó ph ụ
thuộc phần lớn vào sự nghiệp giáo dục của nước nhà. Giáo dục Mầm non
là khâu đầu tiên trong hệ thống giáo dục là nền tảng cho s ự hình thành và
phát triển nhanh cách con người mới trong xã hội mới. H ơn ai h ết, b ản
thân tôi là một giáo viên Mầm non, tôi rất hiểu vai trò của mình trong s ự
nghiệp “ trồng người ”, tôi nguyện đem hết khả năng, năng l ực và tâm
huyết của mình để giáo dục trẻ và giúp trẻ phát triển hài hòa, cân đ ối v ề
mọi mặt “ Đức – Trí – Thể - Mỹ ”.
Dạy toán cho trẻ không chỉ giúp trẻ nhận biết được những con số, mà còn
phát triển ở trẻ khả năng nhanh nhạy, trí thông minh, s ự phán đoán phân


tích, so sánh tổng hợp… Giúp trẻ có được những kiến th ức sơ đẳng về tập
hợp con số, phép đếm. Đặc biệt hơn đối với trẻ 5 - 6 tu ổi vi ệc nh ận bi ết
số lượng và so sánh thêm bớt là một nội dung quan trọng bổ sung vào

hành trang cho trẻ khi bước vào lớp một, góp phần quan tr ọng vào vi ệc
hình thành và phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ.
Mục tiêu giáo dục mầm non là hình thành cho trẻ nh ững y ếu t ố đ ầu tiên
về nhân cách cho trẻ vào lớp một. Dạy trẻ làm quen với biểu tượng toán là
một môn học cần thiết giúp trẻ hiểu biết và làm quen v ới toán học. Môn
toán là môn học rất khô khan và cứng nhắc. Các tiết h ọc toán đ ặc bi ệt là
tiết học hình thành các biểu tượng về số lượng, con số và phép đếm
thường lặp đi lặp lại nhiều lần, phương pháp giống nhau, ch ỉ khác về số
lượng là 5…6…7…8…9....10. Cho nên nếu ta chỉ tập trung vào ki ến th ức
dạy trẻ theo đúng các bước mà không có sự linh hoạt, sáng tạo c ủa cô giáo
thì trẻ nhàm chán sẽ không thu hút được sự chú ý của trẻ.
Hiệu quả của việc hình thành các biểu tượng toán học sơ đẳng cho trẻ
Mầm non không chỉ phụ thuộc vào việc xây dựng hệ th ống các bi ểu t ượng
toán học để hình thành cho trẻ, mà còn phụ thuộc vào ph ương pháp, gi ải
pháp tổ chức các hoạt động cho trẻ làm quen với Toán.
Nhận thức được tầm quan trọng đó tôi đã tập trung nghiên cứu, tìm tòi đ ể
tìm ra “Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 học tốt môn toán về tập h ợp và s ố
lượng”
1.1 .Lí do chọn đề tài, sáng kiến:
Như chúng ta đã biết cấp học Mầm non là cấp học đầu tiên trong hệ th ống
giáo dục quốc dân. Trường Mầm non là “cái nôi” nuôi d ưỡng, hình thành
nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa. Bởi vậy để ngay từ ban đ ầu tr ẻ
được hình thành và phát triển một cách toàn diện về : “Đức, trí, th ể, mỹ”.


Các cô giáo không chỉ dừng lại ở việc chăm sóc, th ỏa mãn nhu cầu vui ch ơi
của trẻ mà phải đầu tư giúp trẻ bằng cả con đường tích lũy kiến th ức đ ể
tạo tâm thế tốt nhất cho trẻ bước vào lớp 1.
“Toán học” theo nhận thức chung của mọi người là khó. Vì vậy đ ể “h ọc”
được “nó” lại càng khó hơn. Đối với trẻ Mầm non “Toán h ọc” đóng vai trò

quan trọng trong cuộc sống hàng ngày của trẻ, giúp trẻ nh ận th ức đ ược
thế giới xung quanh, trong các mối quan hệ về số lượng, con số, phép đ ếm.
“Toán học” còn giúp trẻ phát triển về mọi mặt, trí tuệ, tư duy lôgic, tư duy
trực quan... và một số thói quen cẩn thận, chính xác, tạo c ơ s ở ban đầu
cho trẻ tiếp xúc, lĩnh hội các kiến thức về toán, góp phần phát tri ển toàn
diện cho trẻ.
Chính vì thế mà tôi mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6
tuổi học tốt môn toán về tập hợp và số lượng”
1.2. Phạm vi áp dụng.
Đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 học tốt môn toán về tập hợp và số
lượng” được áp dụng tại lớp 5-6 tuổi mà tôi đang đảm nhận. Nh ưng đề tài
thành công thì phạm vi áp dụng của nó sẽ đ ược m ở r ộng ra ở tr ường
chúng tôi, các trường bạn.
2. PHẦN NỘI DUNG
2.1. Thực trạng của nội dung cần nghiên cứu
Năm học 2016 - 2017 tôi được nhà trường phân công dạy l ớp m ẫu giáo 5 6 tuổi, gồm 18 cháu, phần lớn là con em dân tộc Vân Kiều, trong đó s ố
cháu nam 7 cháu, nữ 11 cháu. Điều kiện về cơ sở vật chất trong lớp tương
đối đầy đủ, trang thiết bị dạy học tương đối đầy đủ theo Thông tư 02. Ban
giám hiệu thường xuyên dự giờ chỉ đạo giúp đỡ chuyên môn cho giáo viên,


sự quan tâm và giúp đỡ tận tình của các bậc phụ huynh, có s ự quan tâm
sâu sắc của Phòng Giáo dục - Đào tạo đặc biệt là cấp học Mầm non. Vì v ậy,
bản thân tôi luôn luôn học hỏi trau dồi nghiệp vụ nâng cao tay ngh ề làm
thế nào tìm ra giải pháp thích hợp để tổ chức trẻ 5 - 6 tuổi làm quen v ới
toán đặc biệt là về tập hợp và số lượng đạt hiệu quả cao.
Trong thời gian nghiên cứu đề tài bản thân tôi nhận th ấy trong l ớp mình
đang đảm nhận còn gặp một số thuận lợi và khó khăn sau:
a. Thuận lợi
Bản thân tôi luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của Ban giám

hiệu nhà trường và bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, kĩ năng sư ph ạm và
cung cấp các trang thiết bị phục vụ cho việc làm quen v ới toán nh ư tranh
ảnh, máy vi tính… và nhiều đồ dùng khác đảm bảo cho hoạt động d ạy h ọc
của cô và trẻ.
Bản thân cũng được nhà trường tạo điều kiện cho đi dự các l ớp tập hu ấn
bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ. Nên từ đó đã tích lũy m ột s ố kinh
nghiệm trong giảng dạy.

Điều may mắn nhất là tôi được sống trong tập

thể chị em đoàn kết, yêu thương quan tâm giúp đỡ nhau trong cu ộc s ống
hằng ngày cũng như trong công việc, cùng nhau h ọc h ỏi trao đ ổi, chia sẽ
kinh nghiệm…, bản thân tôi cũng có những thế mạnh của mình là ham tìm
tòi học hỏi thích khám phá những cái hay cái lạ, say sưa nghiên c ứu bài
soạn, sáng tạo nhiều cái mới trong giảng dạy, có ý thức ph ấn đấu v ươn
lên, nhanh nhẹn hoạt bát trong mọi lĩnh vực, có năng lực và trình độ
chuyên môn nghiệp vụ vững vàng. Bản thân luôn cố gắng rèn luyện v ề
chuẩn mực đạo đức, nhân cách, hành vi, làm tấm g ương sáng cho tr ẻ noi
theo.
b. Khó khăn:


- Đa số là trẻ em vùng đặc biệt khó khăn, trẻ em người dân t ộc Vân Ki ều
nên ít cháu được quan tâm đầy đủ. Mặc dù có cùng độ tuổi song chênh
lệch về tháng dẫn đến nhận thức của trẻ cũng chênh lệch.
- Đa số phụ huynh là người dân tộc Vân Kiều, quanh năm chỉ bi ết làm
nương rẫy, trình độ dân trí còn thấp, bận công vi ệc n ương r ẫy nên ít có
thời gian để quan tâm đến trẻ, hướng dẫn thêm cho trẻ về hoạt động làm
quen với toán ở nhà.
Vào đầu năm học tôi tiến hành khảo sát chất lượng về kỷ năng nh ận biết

số lượng và so sánh, kỷ năng vận dụng thực tế, kỷ năng sử dụng ngôn ngữ
và sự hứng thú của trẻ tham gia vào giờ học kết quả như sau:
Nội dung
Số lượng

Nhận biết Số lượng và so sánh thêm bớt
Tốt

T ỷ lệ

(%) Khá Tỷ lệ (%) TB

Tỷ lệ (%) Yếu Tỷ lệ (%)

Kỹ năng nhận biết số lượng và so sánh

18

3/18 16,7 7/18 38,9

5/18 27,7 3/18 16,7
Kỹ năng vận dụng vào thực tế

18

4/18 22,2 4/18 22,2 8/18

44,4 2/18 11,1
Kỹ năng sử dụng ngôn ngữ mạch lạc

18

4/18 22,2 6/18 33,4

7/18 38,9 1/18 5,5
Trẻ hứng thú tham gia vào giờ học 18

3/18 16,7 5/18 27,7 7/18

38,9 3/18 16,7
- Một khó khăn nữa là tuy cùng một độ tuổi nh ưng có cháu sinh đ ầu năm
có cháu sinh cuối năm nên trình độ nhận thức của các cháu không đ ồng


đều. Nhiều trẻ còn nhút nhát, chưa tự tin, phát âm Tiếng Việt ch ưa chu ẩn.
Trong các giờ học toán chưa hứng thú tham gia vào hoạt động cùng cô.
- Với tình hình thực tế của lớp tôi phụ trách như vậy nên tôi rất băn khoăn
lo lắng, suy nghĩ, tìm tòi, tìm ra “Một số biện pháp giúp tr ẻ h ọc t ốt môn
toán về tập hợp và số lượng”.
Qua quá trình cho trẻ làm quen với “Toán học” đặc biệt là nhận biết số
lượng và so sánh thêm bớt đã cho tôi thấy rằng : “Toán h ọc” là m ột ho ạt
động chiếm vị trí và vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển trí tuệ và
nhân cách toàn diện ở trẻ. Đặc biệt đối với trẻ 5 - 6 tuổi, l ứa tuổi cuối
cùng của cấp học Mầm non, nhận thức của trẻ về thế giới xung quanh khá
ổn định, tư duy trực quan hình tượng, tư duy lôgic phát triển m ạnh. V ới s ự
kết hợp sáng tạo, lồng ghép và cung cấp các biểu tượng s ơ đ ẳng về toán
đã tạo cho trẻ cảm xúc, hứng thú, tích cực tham gia vào hoạt động. Trẻ yêu
thích được học toán, thích tìm tòi khám phá, thích tìm cách gi ải quy ết và
trả lời các câu hỏi “Có bao nhiêu, nhóm nào nhiều hơn?”. Rồi các câu hỏi vì
sao: Vì sao nhóm đó ít hơn, nhiều h ơn ? Bằng th ực t ế gi ảng d ạy ở l ớp và

thực tiễn nói trên, tôi nhận thấy việc nâng cao chất l ượng cho trẻ làm
quen với toán, nhận biết số lượng và so sánh thêm bớt còn nhiều hạn chế
và bất cập. Để giúp trẻ lĩnh hội một cách hứng thú, sâu sắc mà nhẹ nhàng,
thể hiện được tính tích cực, chủ động, sáng tạo, ham hiểu biết, thích khám
phá, tìm tòi của trẻ tôi xin đưa ra giải pháp giúp trẻ 5 – 6 tu ổi h ọc t ốt môn
toán về tập hợp và số lượng như sau:
2.2. Các giải pháp:
Giải pháp 1: Tạo môi trường trong lớp học
Để tạo một môi trường học tập tốt cho trẻ tôi dành nhiều th ời gian cho
việc trang trí lớp, tôi thường xuyên thay đổi, bố trí và sắp xếp l ại l ớp h ọc,


tạo môi trường học toán một cách phong phú, phù h ợp theo ch ủ đ ề ch ủ
điểm nhằm gây hứng thú cho trẻ giúp trẻ làm quen với Toán m ọi lúc, mọi
nơi. Từ các bức tranh trang trí lớp, tôi đã lồng ghép m ột cách th ật khéo léo.
Ví dụ: Như ở tranh bé học toán: Tôi tạo nhóm số lượng và cho trẻ so sánh
thêm bớt... hay trong các bức tranh khác như tranh chủ đi ểm tôi cũng thi ết
kế sao cho trẻ vừa làm được với các môn học khác vừa tranh th ủ làm quen
với toán một cách tích cực như tôi làm những hình ảnh đẹp cho trẻ tìm và
đếm trên tranh đó có bao nhiêu bông hoa, tìm thẻ số mấy gắn vào số bông
hoa dưới đó, hay có bao nhiêu quả trẻ đếm và tìm số biểu th ị vào. Tuy
nhiên nó vẫn luôn đảm bảo tính hợp lý, tính thẩm mỹ. Ở góc h ọc toán tôi
để những quyển vở bé làm quen với Toán, các chữ số, hộp, hạt, que tính và
một số đồ dùng khác...Chúng được thay đổi theo t ừng ch ủ đề, ch ủ đi ểm,
tránh sự nhàm chán ở trẻ.
Việc trang trí tạo môi trường học toán cho trẻ ngay ở trong lớp không chỉ
giúp trẻ hứng thú trong việc học Toán mà còn là hình th ức tuyên truy ền
cho phụ huynh. Qua biểu bảng gắn ở lớp phụ huynh biết tuần này con
mình học toán số mấy? Cách thêm bớt như thế nào, …để phụ huynh về
nhà nhắc nhở hỏi trẻ, giúp trẻ nhớ lại, khắc sâu kiến thức được cô truyền

thụ ở lớp.
Giải pháp 1: Sưu tầm đồ dùng, đồ chơi
Đặc thù của trẻ Mầm non là “Học mà chơi - chơi mà học”. Nên đồ dùng đ ồ
chơi chiếm vị trí rất quan trọng trong việc giáo dục trẻ, nhất là v ới bộ
môn học Toán. Đồ dùng đồ chơi vừa là phương tiện cho trẻ chơi, v ừa là
“món ăn tinh thần” của các trò chơi, qua trò chơi trẻ được thao tác v ới đ ồ
chơi nhằm giúp trẻ ghi nhớ các biểu tượng ban đầu về Toán một cách sâu
sắc.


Đồ chơi giúp trẻ hình thành kỹ năng như so sánh, tạo nhóm, xếp, c ắt,
dán, đếm, giúp trẻ diễn đạt bằng lời nói, tăng cường ngôn ngữ và làm giàu
vốn từ cho trẻ.
Do điều kiện lớp còn gặp khó khăn, kinh phí để mua sắm đ ồ dùng đ ồ ch ơi
còn ít nên tôi thường thu gom các nguyên liệu, phế liệu sẵn nh ư: L ọ d ầu
rửa bát, dầu gội đầu, hộp, hạt, bát thìa, búp bê cho trẻ đếm và so sánh s ố
lượng các nhóm
Ví dụ: Tiết học đếm đến 7 về chủ đề “Nghề nghiệp” tôi đã làm đ ược r ất
nhiều cuốc, cào, xẻng, bay, bê bằng vỏ hộp của chai dầu r ửa bát cho tr ẻ
đếm và thêm bớt, trẻ rất thích thú vì những đồ dùng đó lạ m ắt và đẹp ...
- Luôn thay đổi đồ dùng, đồ chơi phù hợp với ch ủ đề bài dạy.
Ví dụ: Các đồ vật có tính tự nhiên: hoa, lá, cây, ốc, sỏi, đá màu, h ột h ạt các
loại …
- Cho trẻ đếm các vật có tính chất tạo hình: hoa, lá, cây nấm, băng gi ấy có
dán chấm tròn …
Với chuẩn bị đó đã gây cho trẻ sự hứng thú hoạt động, ngoài ra tôi còn
dùng giấy màu, các loại xốp làm thành các bộ lô tô con v ật, hoa qu ả, ph ục
vụ phù hợp cho từng chủ đề, chủ điểm.
Ví dụ: Chủ đề “Gia đình”
Tôi đã chuẩn bị mô hình đồ dùng gia đình đ ược cắt ra t ừ x ốp. T ận d ụng

nguyên vật liệu như chai dầu gội, dầu rửa bát để làm ca cốc, soong n ồi. Tôi
còn làm các chiếc xe bằng hộp sữa hay áo quần được cắt t ừ nh ững loại bìa
cứng bỏ đi để cho trẻ tập đếm, hay nhặt vỏ ngao rồi phun màu trang trí
cho trẻ so sánh nhóm ngao màu xanh và nhóm ngao màu đ ỏ, h ầu h ết tr ẻ
rất thích thú khi học


Để có được những đồ dùng đó không phải tự nó đến, đòi hỏi bản thân
phải tự tìm tòi, tự giác, cần mẫn và luôn luôn sáng tạo không ng ừng. Mu ốn
cho tiết dạy lôi cuốn trẻ và giúp trẻ lĩnh hội tốt thì tôi ph ải s ưu t ầm, làm
thêm đồ dùng mới, bổ sung cho từng tiết dạy, biến nó thành công vi ệc
thường xuyên của mình trước khi lên lớp, xem đó như một sự đam mê. T ừ
việc làm đồ dùng, đồ chơi đã lôi cuốn trẻ vào tiết học, tôi cũng t ự tin nhiều
hơn khi truyền thụ kiến thức đến với trẻ.
Giải pháp 3: Tổ chức tốt hoạt động cho trẻ nhận biết số lượng và so sánh
thêm bớt trên các tiết học
Khi tổ chức hoạt động chung về nhận biết số lượng và so sánh thêm b ớt,
để trẻ hứng thú và tự nguyện tham gia vào hoạt động đồng th ời lĩnh h ội
được các tri thức, kỹ năng một cách đầy đủ, tự tin, nhẹ nhàng, thoải mái,
tránh sự gò bó, áp đặt, khô khan thì ta phải lôi cu ốn trẻ vào bài m ột cách
hấp dẫn từ đầu giờ đến cuối tiết học: dùng các th ủ thuật khác nhau nh ư
đọc thơ, kể chuyện, câu đố, trò chơi…
Ví dụ : Với chủ đề “Nghề nghiệp” - Dạy trẻ đếm đến 7, thêm bớt đ ể tạo s ự
bằng nhau trong phạm vi 7. Tôi đưa câu chuy ện “Ng ười làm v ườn và các
con trai” vào bài dạy: Xưa có 1 người làm vườn sinh được 2 ng ười con,
trước lúc qua đời ông bố dặn: "Lúc nào bố mất 2 con hãy đào l ấy v ật quý ở
trong vườn. Thế nhưng 2 người con của ông lại không có cuốc và xẻng đ ể
thực hiện mong muốn của cha. Hôm nay cô cháu mình sẽ đ ến thăm các anh
và mang tặng họ cuốc và xẻng nhé! Chúng ta có bao nhiêu cái cuốc? Có bao
nhiêu cái xẻng?...

- Cho trẻ chơi “tìm bạn thân”. Tôi cho trẻ chơi bằng các tình huống t ạo
nhóm bạn theo yêu cầu. Tìm nhóm bạn trai có số lượng là 7, nhóm b ạn gái
có số lượng là 4. Nhóm nào có số lượng ít h ơn (nhiều h ơn). Mu ốn hai
nhóm bạn đều bằng nhau thì chúng ta phải làm gì? hoặc 2 bạn tìm đ ến


nhau sao cho số trứng trong rổ của hai bạn bằng 9, hoặc v ỗ tay ti ếp tiếng
vỗ tay của cô sao cho đủ 8.
Hoặc với chủ đề “Thực vật”: Tôi tạo mô hình vườn nhà bà ngoại, tạo
tình huống bạn Thảo về quê thăm bà ngoại. Đến nhà bà ngoại của bạn
Thảo thấy thật nhiều cây ăn quả, các con hãy đếm h ộ b ạn có bao nhiêu
cây ăn quả ? (từ 1 - 7) ... lại có thêm một cây ăn quả bên phải n ữa. V ậy có
tất cả là bao nhiêu cây ăn quả ? Cho trẻ đếm và tìm thẻ số gắn lên (7 thêm
1 là 8). Hoặc với tiết so sánh thêm bớt tôi tạo tình huống có m ột b ạn r ất
nghèo bây giờ đến mượn các con 1 th ứ đồ dùng, trẻ b ớt. Sau đó b ạn tr ả l ại
thì thêm vào ... Cô gợi ý bằng cách ví dụ: Cô không bi ết bạn Lan Anh có bao
nhiêu cái bát. Con hãy giúp cô nào? Do kiến th ức ban đầu c ủa tr ẻ còn ch ưa
đồng đều, vì vậy tôi luôn chú trọng cung cấp bổ sung cho nh ững tr ẻ còn
yếu để có sự đồng đều về kiến thức nhằm cung cấp kiến thức mới dễ
dàng hơn.
Muốn đạt được những điều trên thì đòi hỏi trẻ phải đ ược cung c ấp m ột
cách thật đầy đủ các biểu tượng, hình ảnh về sự vật, hiện t ượng ở xung
quanh trẻ như ngắm nhìn, sờ mó, sắp xếp...
Ví dụ: Khi cho trẻ dạo chơi ngoài trời, quan sát cây hoa, tôi g ợi h ỏi cho tr ẻ
thực hành đếm: Các con đếm xem có mấy bông hoa ? (6 bông). V ậy để có 6
bông hoa chúng ta phải gieo số hạt là bao nhiêu?
Đếm 7 con thỏ và 7 củ cà rốt, trẻ chỉ tay vào từng con thỏ và đếm th ứ t ự từ
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7.
- Giai đoạn sau: tôi cho trẻ đếm bằng mắt: trẻ không cần ch ỉ tay vào t ừng
đối tượng và vẫn nhận biết và nói được số kết quả của đối tượng đó.

- Tôi sử dụng nhiều đồ dùng cho trẻ đếm, các vật có kích th ước màu s ắc, v ị
trí sắp đặt khác nhau cho trẻ đếm.
Ví dụ: Bài số 8.
Cho trẻ xếp 8 ô tô thành hàng ngang sau đó cho ô tô x ếp thành hàng d ọc,
xếp vòng tròn để đếm. Đếm bằng sờ nắn tạo tập hợp âm thanh, tiếng
động…
Ví dụ: Mỗi bạn có mấy tay? Mỗi bàn tay có mấy ngón?
- Trẻ được chơi tập đếm kết hợp bài hát về các bộ ph ận trên c ơ th ể giúp
trẻ nhớ khắc sâu các số lượng trong các tập hợp được làm quen trong các
tiết học, cho trẻ tô màu, khoanh tròn các nhóm đồ vật trong sách làm quen
với toán.
Hay là khi cho trẻ xem tranh về gia đình bé: Các con ơi, các con cùng nhìn
xem gia đình bạn Lan có mấy thế hệ ? Gia đình bạn có bao nhiêu ng ười ?
Sau đó tôi cho trẻ chơi trò chơi tìm các đồ vật t ương ứng đ ể t ặng ng ười
thân. Không chỉ dừng lại ở các tiết học mà việc dạy cho trẻ vận dụng
những kiến thức đã học vào hoạt động trong cuộc sống hàng ngày có ý
nghĩa rất lớn, có tác dụng củng cố giúp trẻ hiểu được ý nghĩa các kiến th ức
đối với cuộc sống xung quanh trẻ. Sử dụng tốt quy ển bé làm quen v ới
toán. Tạo tình huống kích thích trẻ tìm tòi khám phá, trải nghiệm đ ể trẻ t ự
rút ra kết quả, trẻ nhớ lâu.
Ví dụ: Chơi trò chơi “Chiếc túi kỳ lạ” cho trẻ nh ắm m ắt s ờ vào túi có bao
nhiêu đồ vật, trẻ nói lên kết quả, cô cùng cả lớp kiểm tra. Rèn luy ện kh ả
năng quan sát, tư duy cho trẻ qua trò chơi “dùng các que tính xếp ngôi nhà
và đếm ngôi nhà được xếp bao nhiêu que tính” hay đánh d ấu vào s ố l ượng
phù hợp với hình ảnh.


Giải pháp 4: Tổ chức dạy trẻ mọi lúc mọi nơi

Để giúp trẻ lĩnh hội các kiến thức một cách tích cực, sáng tạo, sâu s ắc
nhằm khắc sâu những khái niệm, kỹ năng về toán thì tôi luôn tận d ụng
mọi thời điểm thích hợp trong sinh hoạt hàng ngày để c ủng cố các kỹ năng
về toán cho trẻ.
Ví dụ: Trong giờ hoạt động ngoài trời, tôi thường tổ ch ức cho trẻ ch ơi các
trò chơi có tác dụng củng cố kiến thức trẻ đã được h ọc: ch ơi trò ch ơi
“Chuyển trứng cho gà”. Tôi tổ chức cho 2 đội ch ơi xếp thành hai hàng d ọc,
lần lượt từng trẻ cầm thìa đặt quả trứng lên trên thìa đi theo đ ường h ẹp,
khi hết thời gian cho
trẻ đếm số lượng của hai đội.
Sinh hoạt chiều trẻ tham gia nhặt lá vàng và đếm lá vàng
Hay: Trước giờ ăn cơm tôi thường cho trẻ ngồi vào bàn: Cô h ỏi bàn con có
bao nhiêu cái ghế ? Vậy muốn số bạn bằng số ghế thì phải làm gì ? (Thêm
vào 1 bạn nữa ...)
Hay trước khi ăn cơm trẻ có thể kiểm tra được bàn bạn A có bao nhiêu cái
bát, bao nhiêu cái thìa? Số lượng bát và số lượng thìa đ ủ v ới số l ượng b ạn
ngồi trong bàn mình chưa ?
Nói tóm lại hình thức tổ chức dạy trẻ kết hợp với các hoạt động trong
cuộc sống hàng ngày là một việc làm cần thiết trong quá trình hình thành
các biểu tượng về toán và góp phần nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen
với toán rất hữu hiệu.
Giải pháp 5: Phối hợp với phụ huynh để giúp trẻ có điều kiện tốt nâng cao
chất lượng làm quen với toán.


Mặc dầu còn bận rộn với nhiều công việc nhưng để các gi ờ dạy học nh ất
là giờ làm quen với toán đạt chất lượng cao, tôi luôn tranh thủ mọi thời
gian gặp gỡ, trao đổi với bạn bè, phụ huynh để thống nh ất các bi ện pháp
dạy trẻ ở nhà, nhất là đối với trẻ mức tiếp thu còn h ạn chế, và cũng t ạo
điều kiện cho phụ huynh biết được thực tế vốn hiểu biết của trẻ về toán.

Tôi thường tổ chức cho phụ huynh tới dự giờ, qua đó ph ụ huynh cũng t ận
mắt nhìn thấy những hoạt động của cô và của trẻ trong tiết h ọc, ngoài ra
tôi còn tổ chức trưng bày các đồ dùng đồ chơi về toán và trưng bày các sản
phẩm về toán (tranh bé học toán, tranh dán các sản phẩm về toán, tranh
ghi số 6, 7, 8 trẻ dán 6, 7, 8 bông hoa t ương ứng ...) do tr ẻ t ự làm.
Huy động phụ huynh đóng góp, sưu tầm thêm nguyên v ật liệu, ph ế li ệu
cho lớp để làm đồ chơi đồ dùng học tập phục vụ cho việc cho tr ẻ làm
quen với biểu tượng toán thêm phong phú.
Phụ huynh trong lớp tôi rất nhiệt tình ủng hộ, s ưu tầm cho l ớp nhi ều v ỏ
các loại hộp bằng cát tông, vỏ lon bia, nước ngọt, chai các loại, h ột h ạt các
loại, cúc áo cũ…
+ Các quyển lịch treo tường, giấy bìa, giấy màu…
+ Các loại vải vụn, bông, len màu, xốp…
+ Kết hợp cùng cô giáo luyện tập cho trẻ , đưa trẻ đến lớp đều đặn.
Chính việc gặp gỡ trao đổi với phụ huynh cũng nh ư để phụ huynh bi ết
được, quan sát các hoạt động làm quen với toán, khả năng lĩnh h ội v ề toán
của con mình sẽ giúp cho việc giáo dục đạt kết quả cao. S ự phối h ợp c ủa
phụ huynh là động lực để các bậc phụ huynh sẵn sàng mua s ắm đ ồ dùng
đồ chơi phục vụ cho bộ môn làm quen với toán. Mặt khác tôi động viên
phụ huynh mua vở bài tập toán về nhà cho trẻ làm quen thêm. KÕt qu¶:


100% phô huynh hëng øng. Khi dạy trẻ Làm quen với Toán đặc biệt nhận
biết số lượng và so sánh thêm bớt vừa dạy trẻ cách làm, vừa phải cho cháu
được thực hành, luyện tập ngay.
Ví dụ: hôm nay trẻ được làm quen số 8, cô dặn trẻ về nhà tìm nh ững đ ồ
vật có gắn với số 8 như 8 cái thìa, 8 cái kẹo v..v..
*Kết quả đạt được:
Qua quá trình tìm tòi suy nghĩ và đặc biệt là áp dụng các biện pháp cho trẻ
học tốt môn toán về tập hợp và số lượng thể hiện ở các mặt:

- Tấp cả số trẻ trong lớp có đầy đủ đồ dùng học tập trong các tiết h ọc và
ngoài tiết học, vở bé làm quen với toán để học tại lớp và luy ện t ập t ại nhà.
- Lớp có đủ đồ dùng học tập, đồ chơi để dạy và học các biểu tượng toán.
- Giáo viên nắm chắc được phương pháp của bộ môn, tìm ra nh ững cái m ới
lạ, sáng tạo hơn. Bản thân tôi có thêm nhiều kinh nghiệm trong vi ệc d ạy
trẻ như phương pháp lên lớp, cách vào bài sử dụng thủ thật linh hoạt sáng
tạo thu hút sự tập trung chú ý của trẻ, tạo môi tr ường trong và ngoài l ớp
học phong phú theo chủ đề chủ điểm về hoạt động làm quen v ới toán.
Qua đó giúp tôi sáng tạo hơn trong việc tổ chức tiết d ạy s ử dụng đ ồ dùng
trực quan một cách khoa học, giải quyết tốt tình huống sư phạm một cách
nhanh nhạy.
- Sưu tầm các nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương và làm nhiều đ ồ dùng
đồ chơi phục vụ cho hoạt động làm quen với toán có hiệu quả, tr ẻ đã tích
cực tham gia vào hoạt động.
- Hầu hết trẻ ở trong lớp hứng thú học, biết phát huy tính sáng t ạo, tích
cực hoạt động của mình, trẻ thích khám phá, tìm tòi cái m ới lạ xung quanh
mình. Kiến thức về toán ở trẻ nắm chắc hơn, sâu hơn.


- 100% trẻ tham gia vào hoạt động, nắm vững kiến th ức, 98% trẻ có kỹ
năng thành thạo, không có trẻ chậm chạm, hiếu động nh ư tr ước. Trẻ bi ết
và hiểu các khái niệm về toán, biết so sánh, biết tạo mối quan hệ h ơn
kém, thêm bớt trong phạm vi từ 6 - 10. Ngôn ngữ c ủa tr ẻ phát tri ển m ột
cách rõ rệt. Trẻ phát âm rõ ràng các khái ni ệm khó, tr ả l ời m ạch l ạc h ơn
khi đàm thoại, trí tuệ của trẻ phát triển rõ rệt, trẻ ứng xử nhanh nhẹn
hoạt bát hơn, một số trẻ yếu còn nhút nhát đến
nay mạnh dạn hơn so với trước.
- Trong quá trình tổ chức dạy trẻ mọi lúc mọi nơi bản thân đã tích h ợp
lòng
ghép được hoạt động làm quen với toán về số lượng qua các gi ờ đón trẻ,

giờ hoạt động ngoài trời, sinh hoạt chiều, giờ trả trẻ đã có hiệu quả. 100%
trẻ đã biết đếm số lượng và so sánh thêm bớt các nhóm đối tượng qua các
hoạt động sinh hoạt trong ngày của trẻ.
- Tạo được niềm tin cho phụ huynh, kết h ợp chặt chẽ v ới ph ụ huynh h ỗ
trợ, đóng góp thêm đồ dùng, đồ chơi, phục vụ cho bộ môn làm quen v ới
toán. Tầm nhận thức của phụ huynh cũng được nâng lên, phụ huynh đã
hiểu rõ về nội dung và ý nghĩa của việc nâng cao ch ất l ượng cho tr ẻ làm
quen với toán nói riêng và các môn học khác nói chung. Đây không nh ững
hình thành các biểu tượng ban đầu về toán đối với trẻ 5 - 6 tu ổi mà còn
tạo cơ sở toán học cho trẻ bước vào lớp 1 vững vàng hơn.
Nhờ các giải pháp trên tôi đã tổ chức được những tiết học h ứng thú, ch ất
lượng được nâng lên rõ rệt, qua khảo sát chất lượng học kì I đạt đ ược k ết
quả đáng mừng như sau:
Nội dung

Kết quả


Số lượng
Tốt

T ỷ lệ %

Khá Tỷ lệ %
TB

T ỷ lệ %

Yếu Tỷ lệ %
Kỹ năng nhận biết số lượng và so sánh

18

8/18 44,4 7/18 38,9

2/18 27,7 1/18 5,5
Kỹ năng vận dụng vào thực tế

18

6/18 33,4 6/18 33,4 5/18

27,7 1/18 5,5
Kỹ năng sử dụng ngôn ngữ mạch lạc

18

5/18 27,7 6/18 33,4

7/18 38,9 0/18 0
Trẻ hứng thú tham gia vào giờ học 18

10/18

55,5 6/18 33,4

2/18 11,1 0/18 0
3. PHẦN KẾT LUẬN
3.1. Ý nghĩa của đề tài, sáng kiến, giải pháp:
Sáng kiến kinh nghiệm về giải pháp nâng cao chất lượng dạy tr ẻ 5 - 6

tuổi làm quen với toán về tập hợp và số lượng mang một ý nghĩa rất quan
trọng và là việc làm hết sức cần thiết, bởi lẽ trẻ sẽ học bài một cách h ứng
thú hơn. Qua đó, giúp trẻ hứng thú và biết tầm quan tr ọng trong khi h ọc
các con số, để trẻ hoàn thiện hơn và phát triển một cách toàn diện, trẻ sẽ
tích cực tham gia các hoạt động mang ý nghĩa cộng đồng, hòa đ ồng, thân ái,
đồng cảm chia sẻ với mọi người xung quanh (Nhặt lá và đếm lá vệ sinh
môi trường) hơn hết là trẻ sống tốt, sống có ý nghĩa và có m ột ni ềm tin
thiết tha hơn về cuộc sống hiện tại.


* Để đạt kết quả cao trong việc dạy trẻ làm quen v ới toán v ề t ập h ợp và
số lượng nhận biết số lượng và so sánh thêm bớt, tôi đã sử dụng các gi ải
pháp trên và rút ra được một vài kinh nghiệm sau:
+ Kinh nghiệm dạy trẻ đếm đúng số lượng:
Làm thế nào để lôi cuốn trẻ vào giờ học, trẻ hứng thú say mê học toán. Đó
là yêu cầu cần thiết với giáo viên trước khi chuẩn bị cho giờ hoạt động, tôi
đã chuẩn bị tham khảo trong chương trình và tìm tòi biện pháp tốt nh ất.
Tôi phải luyện cách đếm đúng để giúp trẻ cảm nhận được dạy trẻ từ cách
chỉ theo thứ tự, từ trái qua phải, từ trên xuống dưới, dạy trẻ t ừ đ ơn gi ản
đến khó, phù hợp với nhận thức của trẻ, trẻ còn được ôn luy ện thêm vào
buổi chiều.
+ Kinh nghiệm khi dạy trẻ, so sánh, thêm bớt:
Khi dạy trẻ, so sánh, thêm bớt, tôi đã tham khảo trên nhi ều ph ương di ện
để vận dụng vào bài để phù hợp cho trẻ phù h ợp v ới n ội dung tính ch ất
của bài dạy. Dạy so sánh, thêm bớt cần phải có sự chuẩn b ị v ề đ ồ dùng
đẹp, hấp dẫn phù hợp với bài dạy.
Để lối cuốn trẻ vào hoạt động tôi đã tạo ra nhiều các đồ dùng t ự t ạo g ần
gũi với trẻ như các đồ dùng tự làm, tranh ảnh... đ ể trẻ kết h ợp vào ti ết
học. Giúp trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động thì các hình th ức cô và tr ẻ
hoạt động cũng cần phải sáng tạo phong phú.

*Bằng kinh nghiệm thực tế trong quá trình dạy "Hoạt động làm quen v ới
toán" có sự giúp đỡ của phòng giáo dục và nhà tr ường tôi đã th ực hiện
nâng cao chất lượng trẻ 5 - 6 tuổi làm quen với toán về tập h ợp và s ố
lượng (nhận biết số lượng và so sánh thêm bớt) đạt kết quả cao.
- Giáo viên phải có lòng yêu nghề mến trẻ, có lòng nhiệt tình và có lòng


ham muốn môn học.
- Giáo viên phải là người giàu kinh nghiệm, phải có tính linh ho ạt, tính tích
cực tìm tòi, học hỏi.Giáo viên phải là người có kiến th ức chuyên môn v ững
vàng về hình thức giáo dục về toán. Có sáng tạo trong lời dẫn dắt bài d ạy
để gây hứng thú cho trẻ.
- Biết chọn bài kết hợp phù hợp theo nội dung bài dạy và sắp x ếp bài
dạy hợp lý, giờ hoạt động phải biết sử dụng đồ dùng phù h ợp, gây h ứng
thú
cho trẻ. Biết chọn nội dung tích hợp, trình bày, h ấp d ẫn và phù h ợp tr ẻ.
Nắm vững đặc điểm nhận thức của từng trẻ để có ph ương pháp d ạy h ọc
phù hợp. Phát triển khả năng nhận thức về toán cho trẻ và đảm bảo ch ất
lượng giáo dục đồng bộ. Kết hợp trong giờ khéo léo, sinh đ ộng gây h ứng
thú cho trẻ.
- Quá trình dạy, giáo viên phải quan tâm đến kiến th ức cá nhân tr ẻ đ ể có
biện pháp bồi dưỡng phù hợp.
- Giáo viên phải có sự tham mưu với nhà trường và v ận đ ộng ph ụ huynh
để có đủ đồ dùng phục vụ cho hoạt động về toán.
- Cô giáo phải nắm vững phương pháp biết cách cải ti ến, đổi m ới ph ương
pháp và vận dụng sáng tạo thủ thuật sư phạm, linh hoạt trong tổ ch ức các
giờ học toán trên lớp cho trẻ hợp lý.
- Thường xuyên thay đổi, tạo môi trường học tập, thay đ ổi đồ dùng đ ồ
chơi theo nội dung từng hoạt động, chủ đề.
- Biết phối hợp với nhà trường, các bậc phụ huynh đ ể có biện pháp giáo

dục trẻ.


- Để nâng cao chất lượng cho trẻ 5 - 6 tuổi có kiến th ức v ững vàng và đ ạt
kết quả cao, giáo viên không chỉ cung cấp kiến th ức cho trẻ ở trong ho ạt
động mà phải tạo điều kiện dạy trẻ ở mọi lúc, mọi nơi, kết hợp với nhiều
hoạt động khác, có như vậy trẻ mới tiếp thu lỉnh hội kiến th ức về toán
học một cách dễ dàng và khắc sâu kiến thức cho trẻ.
3.2. Kiến nghị, đề xuất:
Để bộ môn dạy trẻ làm quen với toán đạt được kết quả cao hơn tôi xin
được kiến nghị như sau :
- Đối với nhà trường: Kiến nghị BGH xem xét bổ sung thêm đồ dùng, trang
thiết bị dạy học. Đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị để ph ục vụ tốt h ơn
về lĩnh vực phát triển nhận thức đặc biệt bộ môn làm quen v ới toán cho
trẻ 5 - 6 tuổi.
+ Tổ chức cho giáo viên tham quan dự giờ một số tiết dạy t ốt t ại tr ường
và một số trường bạn để học tập kinh nghiệm.
- Đối với phòng giáo dục: Ngoài việc tổ ch ức h ội thi giáo viên gi ỏi, c ần t ổ
chức bồi dưỡng chuyên môn về chuyên đề phát triển nh ận th ức đ ặc bi ệt
chuyên đề làm quen bộ môn toán để giáo viên học hỏi th ực hiện ch ương
trình giáo dục mầm non hiệu quả hơn.
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân tôi, trong quá trình nghiên
cứu, tìm tòi sáng tạo, thực hành giảng dạy bộ môn làm quen với Toán. Đ ặc
biệt về tập hợp và số lượng. Tôi rất mong được s ự quan tâm chỉ đạo của
lãnh đạo Phòng, BGH nhà trường và hội đồng khoa học cũng nh ư s ự góp ý
của bạn bè, đồng nghiệp giúp tôi có những giải pháp hiệu quả và sáng t ạo
hơn ./.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

Tác giả bài viết: Hoàng Thị Cúc