Đề thi học sinh giỏi tham khảo

Së GD&§T NghÖ An
K× thi chän häc viªn giái tØnh líp 12
N¨m häc 2008 - 2009
M«n thi: Ng÷ v¨n 12
Thêi gian lµm bµi: 180 phót
Câu 1. (6,0 điểm)
“ Sự cẩu thả trong bất cứ nghề gì cũng là một sự bất lương”.
(Nam Cao)
Suy nghĩ của anh, chị về ý kiến trên.
Câu 2. (6,0 điểm)
Cảm nhận của anh, chị về hình ảnh ngọn đèn con của chị Tý trong truyện
Hai đứa trẻ (Thạch Lam).
Câu 3. (8,0 điểm)
Cái tôi trữ tình của nhà thơ Tố Hữu trong bài thơ Việt Bắc.
-------------Hết-------------
Họ và tên thí sinh:....................................................................Số báo danh:.....................
§Ò dự bị
ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM ĐỀ DỰ BỊ
Môn Ngữ Văn
( Đáp án và biểu điểm gồm 02 trang)
I.Yêu cầu chung.
1. Có kiến thức văn học và xã hội đúng đắn, sâu rộng; kĩ năng làm văn tốt: bố cục
rõ ràng, lập luận chặt chẽ, diễn đạt trong sáng, ít mắc lỗi chính tả, ngữ pháp…
Thí sinh có thể lựa chọn nhiều cách trình bày, nhiều phương thức: thuyết minh,
phân tích, nghị luận, phát biểu cảm nghĩ….
2. Hướng dẫn chấm chỉ nêu những nội dung cơ bản, định hướng, định tính chứ
không định lượng. Giám khảo cần hết sức linh hoạt khi vận dụng Hướng dẫn
chấm. Cẩn trọng và tinh tế đánh giá bài làm của thí sinh trong tính chỉnh thể; trân
trọng những bài có ý kiến và giọng điệu riêng. Chấp nhận các cách kiến giải khác
nhau, kể cả không có trong Hướng dẫn chấm, miễn là hợp lý, có sức thuyết phục.
3. Tổng điểm toàn bài: 20,0, chiết đến 0,5. Hướng dẫn chấm chỉ nêu một số thang

điểm chính; trên cơ sở đó, giám khảo có thể bàn bạc thống nhất định ra các thang
điểm chi tiết.
II.Yêu cầu cụ thể:
Câu 1:
Ý1: Giải thích ý kiến của Nam Cao:
Cẩu thả: làm việc thiếu trách nhiệm, vội vàng, hời hợt, không chú ý đến kết
quả. Bất lương: không có lương tâm.
Nam Cao phê phán với một thái độ mạnh mẽ, dứt khoát (dùng câu khẳng
định): cẩu thả trong công việc là biểu hiện của thái độ vô trách nhiệm, của sự bất
lương.
Ý 2: Bàn luận:
Đây là một ý kiến đúng đắn. Bởi trong bất cứ nghề nghiệp, công việc gì, cẩu
thả, vội vàng cũng đồng nghĩa với gian dối, thiếu ý thức, chắc chắn hiệu quả thấp
kém, thậm chí hư hỏng, dẫn đến những tác hại khôn lường.
Thực chất, Nam Cao muốn xây dựng, khẳng định một thái độ sống có trách
nhiệm, gắn bó với công việc, có lương tâm nghề nghiệp. Đó là biểu hiện của một
nhân cách chân chính.
Ý3: Gắn vấn đề với thực tiễn:
Mỗi người trên bất cứ lĩnh vực, công việc gì cũng cần cẩn trọng, có lương
tâm, tinh thần trách nhiệm với công việc; coi kết quả công việc là thước đo lương
tâm, phẩm giá của con người.
Hướng dẫn cho điểm.
+ Điểm 6,0: Đáp ứng tốt các yêu cầu trên; bố cục hợp lí, lập luận chặt chẽ; văn có
giọng điệu.
+ Điểm 4,0: Đáp ứng cơ bản các yêu cầu trên, một số ý chưa sâu sắc; biết lập
luận; diễn đạt trong sáng (có thể còn vài lỗi nhẹ).
+ Điểm 2,0: Nêu được một phần ba số ý; lập luận yếu; lỗi diễn đạt còn nhiều.
+ Điểm 0: Hoàn toàn lạc đề.
Câu 2:
Ý 1: Giới thiệu khái quát về Thạch Lam, Hai đứa trẻ và nêu vấn đề cần giải

quyết.
Ý 2: Cảm nhận hình ảnh:
- Hình ảnh xuất hiện nhiều lần trong tác phẩm, gắn với chõng hàng của chị Tí.
- Hình ảnh chân thực, bình dị, gần gũi, thân thương… trong cuộc sống đời
thường của người lao động.
- Hình ảnh có sức ám ảnh, dư ba: gợi sự cảm thương sâu sắc về những kiếp sống
lay lắt, vật vờ…; gợi sự đồng cảm, nâng niu, trân trọng những khát vọng bé nhỏ,
mong manh, mơ hồ… về một cuộc sống tươi sáng hơn của người lao động nghèo.
Ý 3: Đánh giá: hình ảnh giúp người đọc cảm nhận được ở Thạch Lam:
- Một tấm lòng chân cảm sâu kín.
- Một tài năng truyện ngắn bậc thầy.
Hướng dẫn cho điểm
Điểm 6,0: Đáp ứng tốt các yêu cầu trên, biết cách cảm nhận một chi tiết nghệ
thuật trong tác phẩm văn học, văn có cảm xúc.
Điểm 4,0: Đáp ứng cơ bản các yêu cầu trên, cảm nhận chưa sâu sắc, diễn đạt
trong sáng.
Điểm 2,0: Chỉ nêu được một phần ba số ý, lập luận yếu, lỗi diễn đạt còn nhiều.
Điểm 0: Hoàn toàn lạc đề.
Câu 3 :
Ý 1: Giới thiệu tác giả Tố Hữu, bài thơ Việt Bắc và vấn đề cần giải quyết.
Ý 2: Giải thích cái tôi trữ tình: cái tôi nhà thơ tự biểu hiện, tự bộc lộ cảm xúc…
Ý 3: Cái tôi trữ tình trong bài thơ Việt Bắc:
- Cái tôi thể hiện thành cái ta quần chúng cách mạng.
- Cái tôi nhân danh kháng chiến, nhân dân và dân tộc.
- Cái tôi thể hiện sự gắn bó hoà nhập giữa nhân dân với cách mạng, mang tầm
vóc lớn lao,cao đẹp.
Ý 4: Đánh giá: Việt Bắc nồng nàn hơi thở của thời đại, tiêu biểu cho phong cách
thơ Tố Hữu.
Hướng dẫn cho điểm
Điểm 8,0 : Đáp ứng tốt các yêu cầu trên, có kĩ năng phân tích văn bản trữ tình,

văn có cảm xúc, có giọng điệu riêng.
Điểm 6,0: Đáp ứng cơ bản các yêu cầu trên, có kĩ năng phân tích văn bản trữ
tình, diễn đạt trong sáng.
Điểm 4,0: Đáp ứng một nửa yêu cầu trên, còn mắc lỗi diễn đạt.
Điểm 2,0: Chỉ nêu được một vài ý sơ sài, lỗi diễn đạt còn nhiều.
Điểm 0,0: Lạc đề hoàn toàn.
*****************************