Luận văn thạc sỹ - Kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH thương mại tổng hợp Thái An
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (11.04 MB, 152 trang )
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
**********
NGUYỄN ĐỨC TRUNG
KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC
ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY
TNHH THƯƠNG MẠI TỔNG HỢP THÁI AN
CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN, KIỂM TOÁN VÀ PHÂN TÍCH
MÃ NGÀNH: 8340301
LUẬN VĂN THẠC SĨ KẾ TOÁN
Người hướng dẫn khoa học:
TS. PHẠM THỊ THỦY
HÀ NỘI, NĂM 2018
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình nghiên cứu đề tài “Kế toán doanh thu, chi phí và xác định
kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH thương mại tổng hợp Thái An”, tác giả đã
gặp rất nhiều khó khăn xong do nhận được sự giúp đỡ của các thầy cô giáo, của ban
lãnh đạo, của các phòng ban trong công ty Thái An, tác giả đã hoàn thành được đề
tài theo đúng kế hoạch.
Trước tiên, tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành tới Quý Thầy, Cô Trường
Đại học Kinh tế Quốc dân. Đặc biệt, xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến giảng viên
hướng dẫn khoa học TS. Phạm Thị Thủy đã tận tình hướng dẫn tác giả trong suốt
quá trình thực hiện đề tài. Tác giả cũng xin chân thành cảm ơn ban lãnh đạo tại
Công ty TNHH thương mại tổng hợp Thái An đã tạo điều kiện cho tác giả tìm hiểu,
nghiên cứu tại Quý công ty. Lời cảm ơn của tác giả xin gửi đến các anh chị phòng
kế toán đã giúp đỡ, hướng dẫn và cung cấp các tài liệu nghiên cứu, trao đổi và giải
đáp những vướng mắc trong quá trình nghiên cứu đề tài.
MỤC LỤC
DANH MỤC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 2.1: Kế toán Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Sơ đồ 2.2: Kế toán doanh thu hoạt động tài chính
Sơ đồ 2.3: Kế toán thu nhập khác
Sơ đồ 2.4: Kế toán giá vốn hàng bán theo Phương pháp Kê khai thường xuyên
Sơ đồ 2.5: Kế toán chi phí tài chính
Sơ đồ 2.6: Kế toán chi phí bán hàng
Sơ đồ 2.7: Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp
Sơ đồ 2.8: Kế toán chi phí khác
Sơ đồ 2.9: kế toán chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành
Sơ đồ 2.10: Kế toán xác định kết quả kinh doanh
Sơ đồ 3.1: Đặc điểm quy trình kinh doanh của công ty TNHH TM TH Thái An
Sơ đồ 3.2: tổ chức quản lý của công ty
Sơ đồ 3.3: tổ chức bộ máy kế toán tại công ty
Sơ đồ 3.4: Trình tự ghi sổ theo hình thức Nhật ký chung
4
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
**********
NGUYỄN ĐỨC TRUNG
KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH
KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH
THƯƠNG MẠI TỔNG HỢP THÁI AN
CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN, KIỂM TOÁN VÀ PHÂN TÍCH
MÃ NGÀNH: 8340301
TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN THẠC SĨ
HÀ NỘI, NĂM 2018
5
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
1.1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Để tồn tại thì doanh nghiệp cần có chiến lược kinh doanh, quản lý kinh doanh
phù hợp. Công tác kế toán có vai trò lớn trong việc quản lý và điều hành doanh nghiệp,
đặc biệt trong doanh nghiệp thương mại
1.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài
Về kế toán doanh thu
Nguyễn Huyền Trang (2013,4) nghiên cứu tại công ty cổ phần cửa sổ nhựa
Châu Âu chỉ ra được thị trường rộng lớn của loại sản phẩm này trong xu thế phát triển
chung của ngành xây lắp, các phương thức bán hàng doanh nghiệp thực hiện để có
được phân khúc thị trường lớn như hiện nay cũng như cách thức ghi nhận, quản lý
doanh thu tại doanh nghiệp về thực hiện chứng từ kế toán, tài khoản hạch toán, sổ sách
ghi chép.
Về kế toán chi phí
Đề cập tới kế toán chi phí, tác giả Nguyễn Huyền Trang (2013,15) đã chỉ ra các
loại chi phí phát sinh tại doanh nghiệp, tài khoản sử dụng hạch toán, quy trình tập hợp,
quản lý chi phí.
Về kế toán xác định kết quả kinh doanh
Các đề tài nghiên cứu của các tác giả Nguyễn Huyền Trang (2013,38), Trương
Thị Mai Anh (2015,42), Trịnh Tiến Dũng (2016,45) đã cơ bản nêu được tính kịp thời
trong kế toán xác định kết quả kinh doanh tại doanh nghiệp, cũng đề cập tới áp lực về
thời gian, khối lượng công việc của kế toán trong công tác này khi cần tổng hợp số liệu
cho kế toán quản trị đặc biệt vào cuối năm tài chính, để phục vụ việc nộp đúng hạn
các báo cáo tài chính cho cơ quan quản lý.
1.3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
Về mặt lý luận.
Về thực tiễn.
1.4. Câu hỏi nghiên cứu của đề tài
Câu hỏi 1: Cơ sở lý luận về kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh
doanh ?
6
Câu hỏi 2: Thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh
doanh tại Công ty TNHH thương mại tổng hợp Thái An ?
Câu hỏi 3: Những vấn đề còn tồn tại trong công tác kế toán doanh thu, chi phí
và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH thương mại tổng hợp Thái An ?
Câu hỏi 4: Những giải pháp nào cần thiết được đưa ra để hoàn thiện kế toán
doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH thương mại tổng
hợp Thái An ?
1.3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu của đề tài
- Phạm vi không gian.
- Phạm vi thời gian.
- Đối tượng.
1.6. Phương pháp nghiên cứu đề tài
- Nghiên cứu tài liệu kết hợp với phỏng vấn điều tra.
- Nguồn dữ liệu:
+ Các tài liệu, giáo trình và kết quả nghiên cứu của các tác giả khác có liên
quan.
+ Sổ sách, báo cáo tại Công ty TNHH thương mại tổng hợp Thái An.
1.7. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
- Ý nghĩa khoa học:
Hệ thống hóa và góp phần làm rõ cơ sở lý luận về kế toán doanh thu, chi phí và
xác định kết quả kinh doanh
- Ý nghĩa thực tiễn:
Đề tài phân tích, đánh giá ưu nhược từ đó đề xuất một số giải pháp hoàn thiện
kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại đơn vị.
1.8. Kết cấu của đề tài
Luận văn được kết cấu thành 4 chương.
CHƯƠNG 2: LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN DOANH THU,
CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG
DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI
7
2.1. Đặc điểm hoạt động của doanh nghiệp thương mại ảnh hưởng đến kế toán doanh
thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh
2.1.1. Đặc điểm hoạt động kinh doanh thương mại
Là hoạt động lưu thông phân phối hàng hóa trên thị trường buôn bán của từng
quốc gia riêng biệt hoặc giữa các quốc gia với nhau.
Vì vậy, kế toán trong các đơn vị thương mại cần thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ
để cung cấp thông tin cho người quản lý trong, ngoài đơn vị ra được các quyết định
hữu hiệu
2.1.2. Yêu cầu quản lý doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh trong
doanh .nghiệp thương mại
2.1.2.1. Yêu cầu quản lý doanh thu trong doanh nghiệp thương mại
Khái niệm doanh thu:
“Doanh thu là tổng giá trị các lợi ích kinh tế của doanh nghiệp đã thu được
trong kỳ kế toán, phát sinh từ hoạt động sản xuất kinh doanh thông thường của doanh
nghiệp góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu”.
Nội dung doanh thu:
Doanh thu hoạt động kinh doanh thông thường.
Doanh thu từ hoạt động tài chính.
Thu nhập khác.
Yêu cầu quản lý doanh thu:
Doanh thu của kỳ hạch toán phải được kế toán theo đúng chuẩn mực và chế độ
kế toán quy định hiện hành.
Doanh thu hàng hóa, dịch vụ phải được hạch toán chi tiết theo từng hoạt động.
2.1.2.2. Yêu cầu quản lý chi phí trong doanh nghiệp thương mại
Khái niệm chi phí
Chi phí hoạt động của doanh nghiệp được hiểu là toàn bộ các hao phí về lao
động sống, lao động vật hóa và các chi phí cần thiết khác mà doanh nghiệp đã chi ra
trong quá trình hoạt động kinh doanh, Phụ lục hiện bằng tiền và tính cho một thời kỳ
nhất định.
Nội dung chi phí
8
Chi phí bán hàng.
Chi phí quản lý doanh nghiệp.
Chi phí hoạt động tài chính.
Chi phí khác.
Yêu cầu quản lý chi phí
Vấn đề đặt ra là làm sao kiểm soát được các khoản chi phí? Phân tích các hoạt
động sinh ra chi phí là mấu chốt để có thể quản lý chi phí từ đó đưa ra những quyết
định đúng đắn trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
2.1.2.3. Yêu cầu quản lý kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp thương mại
Khái niệm kết quả kinh doanh
Theo thông tư 133/2017/TT/BTC ban hành ngày 26/08/2017 của Bộ tài chính
thì kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp bao gồm: Kết quả hoạt động sản xuất kinh
doanh, kết quả hoạt động tài chính và kết quả hoạt động khác.
Công thức xác định kết quả kinh doanh
Kết quả hoạt động
của doanh nghiệp
Kết quả hoạt động
kinh doanh
Kết quả hoạt động
tài chính
Kết quả hoạt động
khác
=
Kết quả hoạt động
kinh doanh
= Doanh thu thuần
=
+
-
Doanh thu hoạt động
tài chính
= Thu nhập khác
Kết quả hoạt
động tài chính
Giá vốn hàng
bán
+
-
Kết quả hoạt
động khác
Chi phí quản
lý kinh doanh
- Chi phí tài chính
- Chi phí khác
Yêu cầu quản lý kết quả kinh doanh
Kế toán xác định kết quả kinh doanh là một bộ phận của kế toán trong doanh
nghiệp nên có đầy đủ đặc điểm của kế toán nói chung đó là được tiến hành thường
xuyên, liên tục, chính xác, có Phương pháp cụ thể, phản ánh đầy đủ tình hình kinh tế,
tài chính, các nghiệp vụ kinh tế phát sinh để nhà quản trị có cái nhìn tổng quát nhất từ
đó đưa ra được các biện pháp và Phương án kinh doanh hợp lý nhất
9
2.2. Nội dung kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh
2.2.1. Kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh theo chuẩn mực
và chế độ kế toán Việt nam (VAS)
2.2.1.1. Kế toán doanh thu, thu nhập
Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Doanh thu hoạt động tài chính
Đối với thu nhập khác
2.2.2.2. Kế toán chi phí
Chi phí là toàn bộ hao phí về lao động sống, lao động vật hóa, doanh nghiệp bỏ
ra để tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh.
a. Kế toán giá vốn hàng bán
b. Kế toán chi phí tài chính
c. Kế toán chi phí bán hàng
d. Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp
e. Kế toán chi phí khác
2.2.2.3. Kế toán xác định kết quả kinh doanh
a. Kế toán chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp
b. Kế toán xác định kết quả kinh doanh
2.2.2. Chuẩn mực báo cáo tài chính Quốc tế (IFRS) và kinh nghiệm của các nước
trên thế giới về chi phí, doanh thu và xác định kết quả kinh doanh
Chuẩn mực số 02: Hàng tồn kho
Chuẩn mực số 18: Doanh thu
Chuẩn mực số 23: Chi phí đi vay
Chuẩn mực Báo cáo tài chính quốc tế (IFRS) 15: Doanh thu từ các hợp đồng
với khách hàng”
2.2.3.2.Dự toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả
Dự toán chi phí
Dự toán giá vốn hàng bán và dự toán tồn kho cuối kỳ
Dự toán chi phí bán hàng
Dự toán định phí bán hàng
Dự toán biến phí bán hàng
10
Dự toán chi phí quản lý doanh nghiệp
Dự toán báo cáo kết quả kinh doanh
Phân tích thông tin phù hợp phục vụ việc ra quyết định
Phân tích mối quan hệ Chi phí - Khối lượng - Lợi nhuận
Phân tích thông tin chi phí phục vụ việc ra quyết định trong một số trường
hợp đặc biệt
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
Thực hiện Kế toán kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh
hiệu quả sẽ góp phần nâng cao năng lực hoạt động của doanh nghiệp, tạo nguồn tài
chính dôi dư để đảm bảo và mở rộng hoạt động kinh doanh.
CHƯƠNG 3
THỰC TRẠNG KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ
KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI TỔNG HỢP THÁI AN
3.1. Tổng quan về công ty TNHH Thương mại Tổng hợp Thái An
3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Công ty
Tên công ty
: Công Ty TNHH Thương Mại Tổng Hợp Thái An
Tên giao dịch
: TAGC CO., LTD
Địa chỉ
: 170 - C4, khu đô thị mới Đại Kim - Phường Đại Kim - Quận
Hoàng Mai - Hà Nội.
Mã số thuế 0106210342 Đăng ký & quản lý bởi Chi cục thuế Quận Hoàng Mai
Công ty TNHH thương mại tổng hợp Thái An công ty là công ty chuyên kinh
doanh vật tư y tế và hóa chất y tế.
3.1.2. Lĩnh vực kinh doanh của Công ty
-
Kinh doanh các hóa chất phân tích, hóa chất xét nghiệm y tế, hóa chất công
-
nghiệp…
Mua bán vật tư tiêu hao, trang vật tư y tế
3.1.3. Đặc điểm quy trình sản xuất kinh doanh của Công ty
-
Ký kết hợp đồng
Tập trung đơn hàng.
Tổ chức mặt hàng theo yêu cầu đơn hàng.
Kiểm tra lại lô hàng.
Giao hàng cho khách hàng.
11
3.1.4. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý của Công ty
- Tổng giám đốc.
- Phó tổng giám đốc.
- Hai giám đốc kinh doanh và giám đốc kỹ thuật .
- Kế toán trưởng.
Các phòng ban gồm:
- Phòng Nghiên cứu thị trường.
- Phòng Kinh doanh.
- Phòng Kế toán.
- Bộ phận kho.
3.1.5. Đặc điểm tổ chức kế toán tại Công ty
Đặc điểm tổ chức bộ máy kế toán của công ty
- Kế toán trưởng.
- Kế toán tổng hợp.
- Kế toán mua hàng.
- Kế toán công nợ.
- Kế toán bán hàng.
- Kế toán thuế.
- Thủ kho.
Chính sách kế toán áp dụng tại công ty
Công ty áp dụng chế độ kế toán doanh nghiệp nhỏ và vừa ban hành theo thông
tư 133/2016/TT- BTC ban hành ngày 26/8/2016.
•
Đặc điểm vận dụng hệ thống chứng từ kế toán tại công ty
Hệ thống chứng từ kế toán áp dụng tại Công ty TNHH thương mại tổng hợp
Thái An lập, ký chứng theo hướng dẫn của Thông tư 133/2016/TT-BTC
•
Đặc điểm vận dụng hệ thống tài khoản kế toán tại công ty
Công ty đang áp dụng hệ thống tài khoản thống nhất theo chế độ kế toán Việt Nam ban
hành theo thông tư 133/2016/TT- BTC ban hành ngày 26/8/2016.
12
3.2. Thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại công ty
TNHH Thương mại Tổng hợp Thái An
3.2.1. Kế toán doanh thu tại Công ty
3.2.1.1. Đặc điểm hàng hóa tai Công ty
Công ty TNHH thương mại tổng hợp Thái An là đại lý phân phối các sản phẩm
hóa chất y tế bao gồm hóa chất diệt côn trùng và hóa chất diệt khuẩn hay hóa chất xét
nghiệm sinh hóa và vật tư y tế phục vụ công tác này nên hàng hóa của công ty có đặc
tính đặc thù của ngành y tế, yêu cầu nghiêm ngặt về tiêu chuẩn chất lượng, bảo quản
và nguồn gốc xuất xứ và an toàn tính mạng của người sử dụng.
3.2.1.2. Các Phương thức bán hàng và Phương thức thanh toán tại Công ty
Bán buôn hàng hoá
- Phương thức bán buôn hàng hoá qua kho
- Phương thức bán buôn hàng hoá vận chuyển thẳng
Bán lẻ hàng hoá
Hình thức gửi đại lý bán hay ký gửi hàng hoá
3.2.1.3. Nội dung kế toán doanh thu tại công ty
Doanh thu bán hàng, cung cấp dịch vụ:
Các khoản giảm trừ doanh thu gồm
Chứng từ kế toán
Tài khoản kế toán
Trình tự kế toán
Kế toán Doanh thu hoạt động tài chính:
Chứng từ kế toán
Tài khoản kế toán
Trình tự kế toán
Kế toán thu nhập khác
Chứng từ sử dụng
Tài khoản sử dụng
Trình tự kế toán
13
3.2.2. Kế toán chi phí tại Công ty
3.2.2.1. Kế toán giá vốn hàng bán
Chi phí về giá vốn hàng bán: Là chi phí chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng chi
phí tại công ty. Giá vốn hàng bán tại công ty là giá trị thực tế xuất kho của một số hàng
hóa bán được gồm cả chi phí mua hàng phân bổ cho hàng hóa đã bán ra trong kỳ.
Chứng từ kế toán
Tài khoản kế toán
Trình tự kế toán
3.2.2.2. Kế toán chi phí quản lý kinh doanh
Chứng từ kế toán
Tài khoản kế toán
Trình tự kế toán
3.2.2.3. Chi phí tài chính
Chứng từ kế toán
Tài khoản kế toán
Trình tự kế toán
3.2.3. Kế toán xác định kết quả kinh doanh tại Công ty
Phương pháp xác định kết quả kinh doanh
Tài khoản sử dụng
Trình tự kế toán
CHƯƠNG 4
THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN
KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH
TẠI CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI TỔNG HỢP THÁI AN
4.1. Thảo luận kết quả nghiên cứu về kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết
quả kinh doanh tại công ty TNHH Thương mại Tổng hợp Thái An
4.1.1. Những mặt đạt được
4.1.1.1. Về tổ chức bộ máy quản lý
Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý phù hợp với đặc điểm và quy mô hoạt động của
công ty, phục vụ tốt cho hoạt động kinh doanh.
4.1.1.2 Về tổ chức kế toán
Về tổ chức bộ máy kế toán
14
Về hình thức kế toán
Về chứng từ, sổ sách kế toán
4.1.1.3. Về thời điểm ghi nhận và điều kiện ghi nhận doanh thu, chi phí
Thời điểm ghi nhận doanh thu tại công ty là thời điểm hàng hóa được chuyển
giao cho khách, thu tiền về hay ghi nhận một khoản phải thu
4.1.1.4. Về công tác kế toán doanh thu, chi phí, xác định kết quả kinh doanh
Việc ghi nhận doanh thu của doanh nghiệp áp dụng đúng theo “nguyên tắc ghi
nhận doanh thu”, chi phí cũng được theo dõi một cách có hệ thống nên tạo điều kiện
thuận lợi cho việc xác định kết quả của doanh nghiệp.
4.1.2. Những mặt hạn chế và nguyên nhân
4.1.2.1. Về phương pháp tính giá vốn xuất kho
Công ty tính giá vốn xuất kho hàng hóa tiêu thụ theo phương pháp bình quân cả
kỳ dự trữ (theo tháng).
4.1.2.2. Về trích lập dự phòng phải thu khó đòi
4.1.2.3. Về tập hợp chi phí và phân bổ chi phí quản lý kinh doanh (chi phí bán
hàng, quản lý doanh nghiệp)
Việc tập hợp chi phí quản lý kinh doanh tại công ty thực hiện vẫn đúng hạn,
đảm bảo tính hợp lý giữa doanh thu, chi phí song lại gây áp lực lớn cho kế toán về mặt
thời gian đối với hạch toán tiền lương.
4.1.2.4. Về hệ thống tài khoản và sổ sách kế toán áp dụng
Về hệ thống sổ sách tương đối đầy đủ theo quy định tuy nhiên để hoàn thiện và
phù hợp với đặc điểm kinh doanh công ty.
4.1.2.5. Về tình hình sử dụng máy tính và phần mềm kế toán
Mặc dù đã sử dụng phần mềm CADS để hạch toán song phần mềm này chưa ưu
việt trong công tác khai báo lao động, chế độ lao động và tính lương. Do vậy, kế toán
vẫn phải lập bảng excel bảng thanh toán và phân bổ lương và BHXH, sau đó cập nhật
số liệu vào phần mềm theo hướng hạch toán số liệu.
4.2.1. Giải pháp hoàn thiện phương pháp tính giá xuất kho
Tuy kinh doanh nhiều mặt hàng song đây là những hàng hóa đặc thù của ngành
y mang tính sử dụng thường xuyên, khách hàng là các bệnh viện, phòng khám, trung
15
tâm y tế, … nên về cơ bản đều có kế hoạch cung ứng hàng trước, nếu có biến động
cũng không nhiều hoặc nếu nhiều là do khai thác thêm được khách hàng mới nên việc
áp dụng tính giá hàng tồn kho theo phương pháp nhập trước xuất trước là phù hợp.
4.2.2. Giải pháp hoàn thiện việc lập dự phòng phải thu khó đòi
Mức trích lập dự phòng được quy định như sau:
•
•
•
•
30% giá trị đối với khoản nợ phải thu quá hạn từ trên 6 tháng đến dưới 1 năm.
50% giá trị đối với khoản nợ phải thu quá hạn từ 1 năm đến dưới 2 năm.
70% giá trị đối với khoản nợ phải thu quá hạn từ 2 năm đến dưới 3 năm.
100% giá trị đối với khoản nợ phải thu từ 3 năm trở lên
4.2.3. Giải pháp hoàn thiện việc phân bổ chi phí sản xuất kinh doanh cho từng
nhóm hàng
Một trong các biện pháp tối đa hóa lợi nhuận là tăng doanh thu, giảm chi phí
cho từng loại hàng hóa. Do đó, công ty cần xác định được kết quả tiêu thụ của từng
loại hàng hóa từ đó xây dựng kế hoạch tiêu thụ hàng hóa đạt hiệu quả cao và mang lại
lợi ích cho công ty.
4.2.4. Giải pháp hoàn thiện hệ thống tài khoản và sổ sách kế toán
Vì kinh doanh nhiều mặt hàng nên ngoài sổ chi tiết đã có cuối kỳ công ty nên
lập bảng tổng hợp chi tiết doanh thu và báo cáo bán hàng.
4.2.5. Giải pháp việc vận dụng phần mềm kế toán
Phòng kế toán nên liên hệ với công ty cổ phần ứng dụng và phát triển phần
mềm tin học, đơn vị cung cấp bản quyền CADS15 để làm việc, lấy báo giá trình Ban
giám đốc để nâng cấp phiên bản mới hiệu quả hơn.
4.2.6. Lập báo cáo kết quả kinh doanh theo từng mặt hàng
4.3. Điều kiện thực hiện các giải pháp hoàn thiện
4.3.1. Về phía Nhà nước
4.3.2. Về phía Công ty TNHH Thương mại Tổng hợp Thái An.
4.4. Đóng góp của đề tài về kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh
doanh tại công ty TNHH Thương mại Tổng hợp Thái An
4.4.1. Về mặt lý luận
Trên cơ sở hệ thống hóa những vấn đề chung của kế toán tại các doanh nghiệp,
kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại các đơn vị đã khẳng định
16
vai trò hết sức quan trọng của công tác kế toán trong việc cung cấp thông tin kế toán
phục vụ cho quản lý doanh nghiệp, cũng như ra quyết định trong ngắn hạn và dài hạn
một cách đúng lúc – kịp thời - đáng tin cậy.
4.4.2. Về mặt thực tiễn
Đề xuất một số giải pháp góp phần hoàn thiện công tác kế toán doanh thu, chi
phí và xác định kết quả kinh doanh tại đơn vị.
4.5. Hạn chế của đề tài
Do phạm vi và thời gian nghiên cứu nên tác giả mới chỉ tập trung sâu khảo sát
và viết báo cáo về tình hình tài chính của công ty dưới góc độ tài chính kế toán, góc độ
kế toán quản trị có thực hiện.
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
**********
NGUYỄN ĐỨC TRUNG
KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC
ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY
TNHH THƯƠNG MẠI TỔNG HỢP THÁI AN
CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN, KIỂM TOÁN VÀ PHÂN TÍCH
MÃ NGÀNH: 8340301
LUẬN VĂN THẠC SĨ KẾ TOÁN
Người hướng dẫn khoa học:
TS. PHẠM THỊ THỦY
HÀ NỘI, NĂM 2018
…
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
1.3. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Sự ra đời và phát triển của kế toán gắn liền với sự phát triển của nền kinh tế xã
hội. Xã hội càng phát triển thì kế toán càng trở nên quan trọng và trở thành công cụ
không thể thiếu được trong quản lý kinh tế nhà nước và doanh nghiệp. Trong bối
cảnh hiện nay, để tồn tại thì doanh nghiệp cần có chiến lược kinh doanh, quản lý
kinh doanh phù hợp. Công tác kế toán có vai trò lớn trong việc quản lý và điều hành
doanh nghiệp. Đặc biệt trong doanh nghiệp thương mại thì vấn đề này trở nên vô
cùng quan trọng vì nếu doanh nghiệp nào thực hiện tốt công tác kế toán doanh thu,
chi phí và xác định kết quả kinh doanh thì doanh nghiệp đó sẽ tăng khả năng thu hồi
vốn, kịp thời tổ chức quá trình kinh doanh phát triển. Nhận thức rõ được tầm quan
trọng của vấn đề này Công ty TNHH thương mại tổng hợp Thái An đang từng bước
hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh. Tuy nhiên
công tác này vẫn chưa thực sự hoàn thiện và còn những hạn chế nhất định. Xuất
phát từ mặt lý luận và thực tiễn, sau quá trình tìm hiểu tôi đã chọn nghiên cứu đề
tài: “Kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty
TNHH thương mại tổng hợp Thái An”.
1.4. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài
Trong điều kiện hội nhập kinh tế, việc quản lý tốt doanh thu, chi phí, kết quả
kinh doanh sẽ góp phần tăng cường năng lực cạnh tranh, đảm bảo an toàn và khả
năng đem lại thắng lợi cho các quyết định kinh doanh của các doanh nghiệp.
Đã có rất nhiều luận văn thạc sỹ đề cập tới doanh thu, chi phí , kết quả kinh
doanh trong các doanh nghiệp thương mại cũng như các loại hình doanh nghiệp
khác. Mỗi luận văn đều có những đóng góp mới về mặt thực tiễn và đưa ra được
những đề xuất hết sức quan trọng cho các doanh nghiệp.
Để học hỏi được những kinh nghiệm của các đề tài trước, đồng thời khắc
phục những nhược điểm của các đề tài đó nhằm tự hoàn thiện đề tài bản thân cá
nhân tôi tự nghiên cứu, tôi xin được hệ thống và đưa ra kế toán doanh thu, chi phí
và xác định kết quả kinh doanh các đề tài khác nghiên cứu như sau:
Về kế toán doanh thu
Nguyễn Huyền Trang (2013,4) nghiên cứu tại công ty cổ phần cửa sổ nhựa
Châu Âu chỉ ra được thị trường rộng lớn của loại sản phẩm này trong xu thế phát
triển chung của ngành xây lắp, các phương thức bán hàng doanh nghiệp thực hiện
để có được phân khúc thị trường lớn như hiện nay cũng như cách thức ghi nhận,
quản lý doanh thu tại doanh nghiệp về thực hiện chứng từ kế toán, tài khoản hạch
toán, sổ sách ghi chép. Việc thực hiện chế độ kế toán về thời điểm ghi nhận doanh
thu, cách ghi giảm doanh thu trong điều kiện giảm giá, chiết khấu thương mại, hàng
bán bị trả lại được tác giả nêu rất cụ thể, song mới chỉ đề cập tới hoạt động bán
hàng trong nước, hoạt động xuất khẩu hàng hóa ra thị trường khu vực và thế giới
của doanh nghiệp chưa thấy tác giả đề cập tới.
Với nội dung này trong, tác giả Trương Thị Mai Anh (2015,5) đã đề cập tới các
nguồn hình thành và phát sinh doanh thu tại doanh nghiệp, các phương thức, chính
sách bán hàng và chiếm lĩnh thị trường trên đối tượng khách hàng đã có đơn vị dịch
vụ về hoạt động giao nhận cũng như chính sách cạnh tranh với đơn vị giao nhận có
tiếng, lâu đời, truyền thống tại các quốc gia. Tuy nhiên, phần giải pháp về quản lý
doanh thu bán hàng một cách chặt chẽ, tránh thất thoát doanh thu và thất thoát
khách hàng do chất lượng dịch vụ, chính sách giá cả thì vẫn còn chung chung, chưa
đưa ra được kiến nghị cụ thể nào.
Trịnh Tiến Dũng (2016,6) có kiến nghị về việc sử dụng phần mềm kế toán
nhưng chưa nêu cách thức thực hiện cụ thể lựa chọn phần mềm kế toán nào cho phù
hợp với loại hình và tình hình tài chính của doanh nghiệp, kế hoạch đào tạo bồi
dưỡng nguồn lực ra sao, hay khi hạch toán doanh thu có thực hiện theo nhóm sản
phẩm hay theo sản phẩm cụ thể, tài khoản phản ánh doanh thu sẽ mở tài khoản chi
tiết để theo dõi theo cách thức phân nhóm sản phẩm hay sẽ mở chi tiết theo mã sản
phẩm ở trường “Vụ việc”. Cũng như, khi đề cập tới sự cần thiết phải phân tích các
báo cáo bán hàng phục vụ cung cấp thông tin chính xác, kịp thời cho kế toán quản
trị, tác giả cũng mới dừng lại ở nêu kiến nghị, chưa cụ thể hóa về chỉ tiêu phân tích.
Về kế toán chi phí
Tập hợp, phân bổ đúng, đủ, kịp thời, hợp lý với doanh thu phát sinh sẽ góp
phần xác định chính xác kết quả kinh doanh, giúp nhà quản trị đưa ra các quyết định
quản trị hiệu quả trong từng thời kỳ, từng thị trường về phát triển sản phẩm, phát
triển nhân lực, các chính sách về giá, dịch vụ, …
Đề cập tới kế toán chi phí, tác giả Nguyễn Huyền Trang (2013,15) đã chỉ ra
các loại chi phí phát sinh tại doanh nghiệp, tài khoản sử dụng hạch toán, quy trình
tập hợp, quản lý chi phí. Tuy nhiên, do thực hiện các đơn hàng lớn, đòi hỏi cần có
sự bảo lãnh mức độ tín nhiệm của đơn vị trung gian, cụ thể là các ngân hàng về bảo
lãnh tạm ứng, bảo lãnh thực hiện hợp đồng, bảo lãnh bảo hành, … tác giả chưa nêu
được kiến nghị về việc doanh nghiệp ngoài việc hạch toán đúng, đủ thì cần tập hợp
chi tiết theo từng đơn hàng thực hiện bảo lãnh, không thực hiện hạch toán chung
chung rồi phân bổ theo tỷ lệ tương đối. Như vậy, kế toán quản trị sẽ số liệu chính
xác hơn về từng đơn hàng thực hiện trong tập hợp chi phí và xác định kết quả theo
đơn hàng.
Tác giả Trương Thị Mai Anh (2015,21), khi nghiên cứu chi phí tại công ty liên
doanh TNHH Nippon Express Việt Nam, cũng đã đề cập tới tất cả các khoản chi phí
phát sinh tại doanh nghiệp, việc áp dụng chế độ kế toán vào hạch toán chi phí. Song
đối với loại hình doanh nghiệp thực hiện dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập
khẩu, kho ngoại quan, kho CF, … phát sinh các nghiệp vụ có giá trị tính theo đồng
ngoại tê, mặc dù đã đề cập tới cách thức hạch toán ngoại tệ trong kỳ, đánh giá đồng
ngoại tệ vào cuối kỳ song chưa thấy tác giả đề cập tới việc lập phòng cho việc biến
động đồng ngoại tệ trong kỳ kế toán.
Về thực trạng kế toán chi phí tại Công ty Cổ phần đầu tư xây dựng bê tông
Thịnh Liệt, Trịnh Tiến Dũng (2016,14) đã chỉ ra được sự cần thiết phải điều chỉnh
tài khoản hạch toán cho phù hợp với nội dung chi phí phát sinh như khoản trích theo
lương của công nhân trực tiếp cần điều chỉnh tài khoản hạch toán từ TK622 “Chi
phí nhân công trực tiếp” sang tài khoản 627 “ Chi phí sản xuất chung” cho đúng với
Thông tư 244 chế độ kế toán cho các doanh nghiệp xây lắp. Hay tác giả kiến nghị
về việc, các chi phí hội nghị, tham gia hội chợ, quảng cáo, .. phát sinh cần hạch toán
vào khoản mục chi phí bán hàng, không phải chi phí quản lý doanh nghiệp như hiện
nay cũng như cần cắt giảm chi phí này để bù đắp sự biến động về giá cả vật tư song
tác giả chưa đề cập tới các biện pháp cụ thể để thực hiện, mới chỉ nêu vấn đề và
hướng giải quyết tồn tại.
Về kế toán xác định kết quả kinh doanh
Kế toán doanh thu, chi phí chính xác, hiệu quả sẽ khiến kế toán xác định kết
quả kinh doanh kịp thời, chính xác, cung cấp thông tin kịp thời cho quản trị doanh
nghiệp.
Các đề tài nghiên cứu của các tác giả Nguyễn Huyền Trang (2013,38),
Trương Thị Mai Anh (2015,42), Trịnh Tiến Dũng (2016,45) đã cơ bản nêu được tính
kịp thời trong kế toán xác định kết quả kinh doanh tại doanh nghiệp, cũng đề cập tới
áp lực về thời gian, khối lượng công việc của kế toán trong công tác này khi cần
tổng hợp số liệu cho kế toán quản trị đặc biệt vào cuối năm tài chính, để phục vụ
việc nộp đúng hạn các báo cáo tài chính cho cơ quan quản lý.
Trong đó, tác giả Trịnh Tiến Dũng (2016,102) có đưa ra kiến nghị về việc
cần phân tích báo cáo kết quả kinh doanh của bộ phận để đánh giá mức lợi nhuận
đạt được theo từng bộ phận, khu vực thị trường từ đó đưa ra những chính sách kinh
doanh phù hợp. Tác giả Nguyễn Huyền Trang (2013,98) còn đưa ra cách thức phân
chia lợi nhuận sau thuế tại công ty cổ phần cửa sổ nhựa Châu Âu như thế nào. Còn
tại công ty liên doanh TNHH Nippon Express Việt Nam, Trương Thị Mai Anh
(2016,108) đi sâu phân tích về chi phí khác phát sinh tại đơn vụ cụ thể là các khoản
phạt, bồi thường hợp đồng, …vì các khoản chi phí này là các khoản chi phí hợp lý
nhưng không được giảm trừ để xác định thuế thu nhập doanh nghiệp do vậy sẽ ảnh
hưởng tới chỉ tiêu lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp.
Nhìn chung những đề tài trên đã hệ thống hóa những vấn đề cơ bản của kế toán
doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh. Nhưng việc nghiên cứu kế toán
doanh thu, chi phí và xác định kết quả tại ngành nghề kinh doanh như Công ty
TNHH thương mại tổng hợp Thái An thì vẫn chưa có tác giả nào thực hiện. Do vậy,
sau khi tham khảo và nghiên cứu một số đề tài trên, tôi đã lựa chọn và đi vào nghiên
cứu kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH
thương mại tổng hợp Thái An. Từ đó đưa ra những kiến nghị mang tính ứng dụng,
góp phần vào việc hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả của
Công ty TNHH thương mại tổng hợp Thái An nói riêng và các doanh nghiệp thương
mại nói chung.
1.3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
Về mặt lý luận: Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về kế toán doanh thu, chi
phí và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp thương mại. Góp phần làm
rõ vấn đề lý luận về vai trò, nội dung kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả
kinh doanh tại Công ty TNHH thương mại tổng hợp Thái An.
Về thực tiễn: Thông qua việc nghiên cứu thực tiễn, đánh giá thực trạng tìm
hiểu nguyên nhân hạn chế của kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh
doanh tại Công ty. Đề xuất những phương hướng giải pháp để xây dựng, hoàn thiện
kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH
thương mại tổng hợp Thái An.
1.4. Câu hỏi nghiên cứu của đề tài
Các mục tiêu nghiên cứu của đề tài được tổng hợp qua các câu hỏi nghiên
cứu sau:
Câu hỏi 1: Cơ sở lý luận về kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả
kinh doanh ?
Câu hỏi 2: Thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh
doanh tại Công ty TNHH thương mại tổng hợp Thái An ?
Câu hỏi 3: Những vấn đề còn tồn tại trong công tác kế toán doanh thu, chi
phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH thương mại tổng hợp Thái
An ?
Câu hỏi 4: Những giải pháp nào cần thiết được đưa ra để hoàn thiện kế toán
doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH thương mại
tổng hợp Thái An ?
1.5. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu của đề tài
- Phạm vi không gian: Tại Công ty TNHH thương mại tổng hợp Thái An.
- Phạm vi thời gian: Nguồn số liệu liên quan đến luận văn được thu thập từ
Công ty TNHH thương mại tổng hợp Thái An trọng tâm quý I năm 2018.
- Đối tượng: Đề tài đi sâu vào tìm hiểu các vấn đề liên quan đến công tác kế
toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH thương
mại tổng hợp Thái An.
1.6. Phương pháp nghiên cứu đề tài
- Trên cơ sở nghiên cứu thực tế tại công ty, tác giả đã phối hợp Phương pháp
nghiên cứu tài liệu kết hợp với phỏng vấn điều tra:
+ Mục đích của việc phỏng vấn nhằm thu thập các thông tin sơ cấp về
kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH
thương mại tổng hợp Thái An.
+ Đối tượng được phỏng vấn, điều tra là kế toán trưởng và kế toán
viên.
+ Trình tự tiến hành là kết hợp giữa việc thu thập chứng từ thực tế với
Phương pháp quan sát, phỏng vấn trực tiếp,… Việc thu thập số liệu trên
chứng từ được thực hiện thông qua các bản tổng hợp số liệu từng giai đoạn.
Việc phỏng vấn sẽ thực hiện dựa trên một mẫu phiếu phỏng vấn tự tạo thu
thập các thông tin muốn biết đối với từng đối tượng và vị trí trong công ty từ
cáo xuống thấp; nhằm xác định từ vĩ mô đến vi mô tình hình và đường lối
phát triển của công ty.
- Nguồn dữ liệu:
+ Các tài liệu, giáo trình về lý thuyết kế toán doanh thu, chi phí và xác định
kết quả kinh doanh và kết quả nghiên cứu của các tác giả khác có liên quan.
+ Sổ sách, báo cáo có liên quan đến kế toán doanh thu, chi phí và xác định
kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH thương mại tổng hợp Thái An.
1.7. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
- Ý nghĩa khoa học:
Hệ thống hóa và góp phần làm rõ cơ sở lý luận về kế toán doanh thu, chi phí
và xác định kết quả kinh doanh tại các doanh nghiệp thương mại theo Luật kế toán,
chuẩn mực kế toán và các chế độ kế toán hiện hành.
- Ý nghĩa thực tiễn:
Đề tài phân tích, đánh giá ưu nhược điểm về kế toán doanh thu, chi phí và
xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH thương mại tổng hợp Thái An trên
góc độ kế toán tài chính từ đó đề xuất một số giải pháp hoàn thiện kế toán doanh
thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại đơn vị.
1.8. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu
thành 4 chương:
Chương 1: Giới thiệu về đề tài nghiên cứu
Chương 2 : Cơ sở lý luận về kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả
kinh doanh trong doanh nghiệp thương mại.
Chương 3: Thực trạng kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh
doanh tại Công ty TNHH thương mại tổng hợp Thái An.
Chương 4: Thảo luận kết quả nghiên cứu và giải pháp hoàn thiện kế toán
doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH thương mại
tổng hợp Thái An.
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
Luận văn đã nêu tính cấp thiết của việc nghiên cứu kế toán doanh thu, chi phí
và xác định kết quả kinh doanh nói chung và tại doanh nghiệp nói riêng qua đó đưa
ra được lý do lựa chọn đề tài của mình.
Để đưa ra được lý do xác đáng, và tìm hiểu sâu hơn về đề tài nghiên cứu, tác
giả cũng đã tìm hiểu các bài viết, công trình nghiên cứu của những tác giả trước đó
để thông qua đó có thể học hỏi cách thức các tác giả đặt vấn đề, giải quyết vấn đề,
hình thức nghiên cứu về đề tài nghiên cứu tại từng loại hình doanh nghiệp và cũng
rút kinh nghiệm từ những hạn chế của các đề tài đó tránh lặp lại trong nghiên cứu
của mình.
Đồng thời, cũng như bất kỳ một nghiên cứu nào, trong chương này tác giả
đưa ra mục tiêu nghiên cứu cụ thể - phạm vi nghiên cứu- phương pháp nghiên cứuý nghĩa của luận văn, xác định rõ ràng các câu hỏi nghiên cứu để các phần sau đi
đúng trọng tâm.
Trong chương này, tác giả đưa ra kết cấu luận văn đề giúp người đọc dễ hình
dung kết cấu.
CHƯƠNG 2
LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ
XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP
THƯƠNG MẠI
2.1. Đặc điểm hoạt động của doanh nghiệp thương mại ảnh hưởng đến kế toán
doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh
2.1.1. Đặc điểm hoạt động kinh doanh thương mại
Hoạt động kinh doanh thương mại là hoạt động lưu thông phân phối hàng
hóa trên thị trường buôn bán của từng quốc gia riêng biệt hoặc giữa các quốc gia
với nhau. Hoạt động thương mại có đặc điểm sau:
