Sinh lý chuy n d
Âu Nh t Luân
© Âu Nh t Luân, 2010. B môn Ph S n ð i h c Y Dư!c TP. HCM. Tác gi gi( b n quy,n
M ñ u
Sinh lý chuy/n d là m t v3n ñ, căn b n trong chương
trình S n Ph khoa cñ i h c Y. Là m t v3n ñ, thư@ng th?c nên sinh viên cAn
ph i hi/u th3u ñáo nh(ng chi tiCt ñư!c trình bày.
Bài gi ng ñiDn tEFt h c này ñư!c biên so n vGi m c ñích
giúp ñJ sinh viên có th/ t h c và tìm hi/u thêm v, nh(ng
n i dung có liên quan.
Mong các b n sL hài lòng khi sE d ng tài liDu ñiDn tE này.
Tác gi chúc các b n thành công.
Hư ng d n s d ng
ð!n m c l c chính
ð!n trang ñ u c&a m't n'i dung
Tr v* trang ñ u c&a m't n'i dung
A Thông tin thêm v* m't chi ti!t
Tr l i bài gi/ng căn b/n
M c tiêu bài gi/ng
Xem ñáp án câu h5i t lư6ng giá
M c tiêu bài gi/ng dành cho sinh viên Y4
1.
2.
3.
4.
5.
Trình bày ñư6c ñ>nh nghĩa c&a chuy n d
Trình bày ñư6c vai trò c&a cơn co t cung chuy n d
Trình bày ñư6c các bi!n ñDi x/y ra cD t cung
Trình bày ñư6c cách thi!t lFp chGn ñoán chuy n d
LiIt kê các y!u tK ph/i theo dõi trong chuy n d
Tài liIu tham kh/o *.pdf
Tài liIu tham kh/o ñOc online
/>ptember2007mainguideline.pdf
Hacker & Moore’s Essential of OB\GYN 5th ed. 2010.
Saunders Elsevier. ISBN 978\1\4160\5940\0
Hard copy và e\copy có b/n quy*n, có th ñOc online.
Liên hI mail box c&a b' môn Ph S/n ðHYD TPHCM
Index
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
ð>nh nghĩa c&a chuy n d
Thay ñDi cD t cung trư c chuy n d
Cơn co t cung và hI qu/ c&a nó
ChGn ñoán chuy n d
Các thgi kỳ c&a chuy n d
Các thành tK /nh hư ng lên k!t c c c&a chuy n d
Theo dõi chuy n d
Vjn ñ* c n ghi nh
Test t lư6ng giá sau hOc
ð>nh nghĩa
Chuy n d là m't quá trình, trong ñó xujt hiIn các cơn co
t cung c&a chuy n d , gây nên hiIn tư6ng xóa m cD t
cung nhkm th c hiIn m c tiêu là tKng xujt thai nhi ra
ngoài qua ng/ âm ñ o
Như vFy, chuy n d
Diln ti!n trong thgi gian
Dư i ñ'ng l c là cơn co t cung c&a chuy n d
Bi u hiIn bkng thay ñDi c&a cD t cung và ngôi thai
Thành qu/ là thai nhi và nhau ñư6c tKng xujt ra ngoài
HiIn tư6ng chín mumi cD t cung
ChuGn b> c n thi!t cho chuy n d
T cung mang thai là m't khKi gmm hàng tn s6i cơ trơn,
hoàn toàn “trơ” v i kích thích cho t i khi có chuy n d
CD t cung ñư6c t o tq s6i cơ trơn, chjt n*n và collagen
Chrc và ñóng kín khi chưa chuy n d
Trư c khi chuy n d
Tăng tn sK Est:Prg, có mst PGE2, men m*m cD t cung
Gây ly gi/i collagen và tăng git nư c
CD t cung tr nên m*m, co giãn ñư6c
M c tiêu là các s/n phGm th thai có th ñi qua cD t cung
thgi ñi m thích h6p
S kiIn quan trOng nhjt c&a chuy n d :
Xujt hiIn cơn co t cung chuy n d
S kiIn quan trOng nhjt c&a chuy n d là xujt hiIn s co
c&a cơ trơn t cung
Có tD chvc và ñ>nh hư ng, c&a toàn khKi cơ
Nhg các liên k!t ñsc biIt protein liên t! bào
Dư i tác ñ'ng c&a Prostaglandin hosc Oxytocin
Trên th th c&a chúng màng t! bào
Kích ho t xâm nhFp Ca++ vào t! bào, t o phvc b'
actin\myosin
Cơ ch! hình thành cơn co t cung chuy n d
K!t h6p gita Ca++ xâm nhFp qua kênh Ca++ type L
Y!u tK xác ñ>nh có chuy n d
HiIn diIn cơn co t cung c&a chuy n d và hiIu qu/
Cơ t cung có th co thrt ngoài chuy n d
Các cơn co Braxton\Hicks
ðsc ñi m c&a cơn co t cung c&a chuy n d
T ñ'ng
ð*u ñsn
Gây ñau
Tăng d n v* cưgng ñ'
Tăng d n v* t n sK
Có hiIu qu/ gây xóa hay m cD t cung
ðsc ñi m c&a cơn co t cung c&a chuy n d
Hình /nh cơn co ñ u chuy n d và khi ñã ti!n tri n xa
K!t qu/ c&a cơn co t cung chuy n d :
S thành lFp ño n dư i c&a t cung
T i ph n trên c&a t cung
KhKi cơ co và nghn ch& ñ'ng, nh>p nhàng
M c tiêu là tKng xujt thai
Ph n dư i c&a t cung
M5ng d n và th ñ'ng
Chuy n thành ño n dư i t cung
z ch{ nKi gita 2 ph n, hình thành vòng thrt sinh lý
Trong chuy n d trc ngh|n, do các n{ l c co thrt ñ tKng
xujt, ño n dư i rjt m5ng, vòng thrt tr nên quá ñáng t o
thành vòng thrt Bandl bInh lý
Hình thành vòng thrt là hiIn tư6ng sinh lý
Khi chuy n d b> trc ngh|n, nó tr thành vòng Bandl
Vòng Bandl trong
dOa v} t cung
Thay ñDi t cung do cơn co t cung chuy n d
Xóa m cD t cung, thành lFp ño n dư i t cung
Dư i tác d ng c&a cơn co, các thành ph n c&a kênh cD t
cung b> kéo lên phía trên làm cD t cung m5ng ñi. HiIn
tư6ng này ñư6c gOi là hiIn tư6ng xóa cD t cung
Ph n dư i t cung th ñ'ng, m5ng d n, hòa v i các thành
ph n tq kênh t cung gây xóa m và lFp ño n dư i
Thay ñDi t cung do cơn co t cung chuy n d
M cD t cung không chn ch>u /nh hư ng c&a cơn co
ð'ng l c c&a m cD t cung
Cơn co t cung là ñ'ng l c chính
Có tham gia nong cD t cung c&a ñ u Ki và ngôi thai
HI qu/ c&a cơn co t cung chuy n d
Dju hiIu nhFn bi!t chuy n d
Cơn co t cung gây xóa m cD t cung, nên dju hiIu
chính c&a chuy n d là
Cơn co t cung c&a chuy n d
Thay ñDi cD t cung
Khi cD t cung ñã m
Nút niêm d>ch bong ra, vài m ch máu nh5 b> v}
Hình thành 1 ñi m y!u là kênh cD t cung b> m r'ng
TriIu chvng gián ti!p quan sát thjy khi có chuy n d
ð u Ki ñư6c thành lFp
TKng xujt nút niêm d>ch l n huy!t hmng
NhFn bi!t chuy n d
Cơn co chuy n d 1, xóa cD t cung2 và lFp ñ u Ki3
≥2 cơn co dài >20sec m{i 10’, ñau
CD t cung xóa ≥30%
LFp ñ u Ki, căng phmng khi TC co
3 thgi kỳ c&a chuy n d
Xóa m CTC 1, SD thai 2, SD nhau và c m máu 3
1.
2.
3.
Thgi kỳ xóa m cD t cung ñư6c tính tq khi brt ñ u
chuy n d ñ!n khi cD t cung xóa và m hoàn toàn
Thgi kỳ sD thai ñư6c tính tq khi cD t cung ñã hoàn thành
xóa và m cho ñ!n khi thai ñư6c tKng xujt ra ngoài
Thgi kỳ sD nhau và c m máu ñư6c tính tq khi thai ñư6c
tKng xujt hoàn toàn
Thgi kỳ xóa m cD t cung ñư6c phân ra 2 pha
Pha ti*m thgi và pha ho t ñ'ng
Ti*m thgi
Dài, bjt ñ>nh
M*m và xóa
M <3cm
Ho t ñ'ng
Nhanh, tKi ña
TKi ña 12 gig
M ≥3cm
Ngôi ñi xuKng
Pha ti*m thgi c&a thgi kỳ xóa m cD t cung
ChuGn b> cD t cung, ngôi thai
Ngôi thai
ð>nh hư ng
Bình chnnh
CD t cung
Xóa m5ng
Hư ng tr c
Cơn co
Thưa
Ngrn
Cưgng ñ' y!u, biên ñ' thjp
Pha ho t ñ'ng c&a thgi kỳ xóa m cD t cung
CD t cung m nhanh, lFp ño n dư i, ngôi ti!n tri n
Ngôi thai
Ti!n tri n
Bi!n d ng
CD t cung
Hoàn tjt xóa
M nhanh
Cơn co
Nhi*u
Dài
Cưgng ñ' m nh, biên ñ' l n
Thành tK /nh hư ng ñ!n diln ti!n c&a chuy n d
Chuy n d bình thưgng do k!t h6p hài hòa 3 y!u tK
Thành tK /nh hư ng ñ!n diln ti!n c&a chuy n d
Bjt thưgng c&a Passenger, Passage hay Power
The power
Cơn co t cung là ñ'ng l c c&a chuy n d
Cơn co gây nên s xóa và m cD t cung
Là ñ'ng l c c&a xóa cD t cung trong các giai ño n
s m c&a chuy n d
Kênh cD t cung ngrn d n
Thành lFp ño n dư i t cung
Làm CTC m và b> nong r'ng
Cùng s xuKng c&a ngôi
Cùng v i trương l c c&a ñ u Ki
Cơn co hài hòa t o nên vector h6p l c thúc ngôi ti!n tri n
trong ñưgng sanh nhtng thgi ñi m thích h6p