Tiết 43-44 (Thao giảng)

Chào mừng các thầy giáo,
cô giáo về dự giờ Ngữ văn
cùng thầy giáo và học sinh
lớp 9A
Trường THCS Vân Am




Tiết: 43
Tiết: 43
TỔNG KẾTVỀ TỪ VỰNG
TỔNG KẾTVỀ TỪ VỰNG
-


Từ đơn, từ phức
Từ đơn, từ phức
-


Thành ngữ
Thành ngữ
-


Nghĩa của từ
Nghĩa của từ
-

Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa
Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa
của từ
của từ

- Từ đơn là gì? Cho ví dụ.
1. Khái niệm:
* Từ đơn là từ chỉ gồm một tiếng có nghĩa.
VD: nhà, cây, biển, đảo, trời, đất...
-Từ phức là gì ? Cho VD.
* Từ phức là từ gồm 2 hoặc nhiều tiếng có nghĩa.
VD: quần áo, trầm bổng, lạnh lùng, đẹp đẽ.
-Từ phức gồm những loại nào?
- Từ ghép: là những từ phức được tạo ra bằng cách ghép
các tiếng có quan hệ với nhau về nghĩa. (VD: điện máy,
xăng dầu, máy nổ, trắng đen, chìm nổi, cá thu, )
I. Từ đơn và từ phức:
- Từ láy: là các từ phức có sự hòa phối về âm thanh (có quan
hệ láy âm giữa các tiếng). (VD: p đẽ, lạnh lùng, nho nhỏ,
bâng khuâng, xôn xao, xào xạc, tim tím, đo đỏ, trơ trơ, )
Thế nào là từ ghép? Cho VD.
Từ phức gồm 2 loại: Từ ghép và Từ láy.
Thế nào là từ láy? Cho VD.

2. Bài tập:
a. Xác định từ ghép, từ láy (mục 2-SGK):
+ Từ ghép: ngặt nghèo, giam giữ, bó buộc, tươi tốt, bọt bèo, cỏ
cây, đưa đón, nhường nhịn, rơi rụng, mong muốn.
+ Từ láy: nho nhỏ, gật gù, lạnh lùng, xa xôi, lấp lánh.

b Xác định từ láy tăng nghĩa và từ láy giảm nghĩa (mục 3-SGK):
- Giảm nghĩa: trăng trắng, đèm đẹp, nho nhỏ, lành lạnh, xôm
xốp.
- Tăng nghĩa: nhấp nhô, sạch sành sanh, sát sàn sạt.

II. Thành ngữ:
1. Khái niệm:
Thành ngữ là gì? Nghĩa của thành ngữ có đặc điểm như thế
nào?
- Thành ngữ là loại cụm từ có cu tạo cố định, biểu thị
một ý nghĩa hoàn chỉnh.
- Nghĩa của thành ngữ: bắt nguồn trực tiếp từ nghĩa đen
các từ tạo nên nó; thông qua một số phép chuyển nghĩa
như ẩn dụ, so sánh.
VD: mẹ tròn con vuông, mặt xanh nanh vàng, ăn cháo
đá bát, chuột sa chĩnh gạo, hàm chó vó ngựa, chó cắn
áo rách, mèo mả gà đồng, lên voi xuống chó, đầu voi
đuôi chuột, già kén kẹn hom,