Giới thiệu khu di tích Ngã Ba Đồng Lộc

Trong những trang sử hào hùng của dân tộc Việt Nam, Ngã ba Đồng Lộc – mảnh đất địa linh nhân
kiệt đã trở thành một địa chỉ đỏ, trở thành biểu tượng của chủ nghĩa cách mạng gắn liền với lịch
sử kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Ngã ba Đồng Lộc là nơi giàu truyền thống cách mạng, là địa
danh trở thành huyền thoại trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.
Ngã ba Đồng Lộc thuộc địa phận xã Đồng Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh, có tổng diện tích
107 ha, nằm trên con đường mòn Hồ Chí Minh xuyên qua dãy Trường Sơn, cách trung tâm thành
phố Hà Tĩnh chừng 25km. Nơi đây là giao điểm của quốc lộ 15A và tỉnh lộ 2 của Hà Tĩnh.
Từ năm 1964 đến năm 1972, tuyến đường quốc lộ 1A đi qua địa bàn Hà Tĩnh bị đánh phá và chia
cắt hoàn toàn, thời điểm đó mọi thông thương từ miền Bắc vào miền Nam phải đi qua con đường
15A và trong có Ngã ba Đồng Lộc là địa điểm quan trọng ở đây. Biết được vị trí chiến lược của
Ngã ba Đồng Lộc đế quốc Mỹ đã tập trung toàn bộ sức mạnh của không quân, hải quân đánh vào
các đầu mối giao thông quan trọng của ta trong đó có quân khu IV. Bằng mọi giá đế quốc Mỹ
muốn biến Ngã ba này thành điểm chết, thành một bãi hoang không bóng người và không một
chuyến xe qua. Với nhiệm vụ chiến đấu tránh trả máy bay địch, cảnh giới, giải tỏa giao thông, san
lấp hố bom, phá bom nổ chậm, làm cọc tiêu dẫn đường chỉ lối, đảm bảo an toàn cho người và
hàng hóa chi viện vào chiến trường miền Nam, các vị anh hùng làm việc trên tinh thần “chết kiên
cường dũng cảm”, không quản ngại hy sinh gian khổ.Hằng trăm hàng ngàn liệt sỹ trên khắp mọi
miền quê hương của Tổ quốc đã gửi lại tuổi thanh xuân tươi đẹp nơi Ngã ba này để giữ vững
mạch máu giao thông từ Bắc vào Nam được thông suốt. Đặc biệt là sự hy sinh anh dũng của tiểu
đội 10 cô gái TNXP thuộc Tiểu đội 4, Đại đội 552, Tổng đội 55 vào ngày 24/7/1968 – năm ác liệt
nhất.
Sau ngày đất nước thống nhất, Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã chọn di tích Ngã ba
Đồng Lộc là nơi tiêu biểu cho lòng yêu nước, ý chí, sức mạnh của thế hệ trẻ Thanh niên xung
phong trong toàn quốc. Ngày nay, Khu di tích lịch sử Ngã ba Đồng Lộc đã và đang được đầu tư
xây dựng ngày một khang trang, nhiều công trình kiến trúc đặc biệt được xây dựng như: Khu mộ
10 nữ TNXP, Nhà bia tưởng niệm TNXP toàn quốc, Sa bàn chiến đấu, Nhà bảo tàng, Tháp chuông
Đồng Lộc, cụm tượng 10 nữ TNXP và nhiều công trình văn hóa tâm linh khác đang được đầu tư
xây dựng.
Ở vị trí dễ quan sát nhất là Cột biểu tượng lưu niệm của ngành Giao thông vận tải, được khánh
thành ngày 26/3/1992, Cột nằm ngay chính giữa Ngã ba – nơi giao nhau của 3 tuyến đường Lạc
Thiện – Đồng Lộc, Khe Giao – Đồng Lộc, Ba Giang – Đồng Lộc.

Trên con đường ????? , nơi đầu tiên mà ta nhìn thấy chính là Đài tưởng niệm Anh hùng liệt sỹ
ngành giao thông vận tải. Đây là nơi ghi danh và tưởng niệm 842 Anh hùng, liệt sĩ ngành GTVT
hy sinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước trên địa bàn Hà Tĩnh.
Khách du lịch đi thẳng về phía trước trên con đường Lạc Thiện – Khe Giao, bên tay trái là Tượng
đài chiến thắng Đồng Lộc - biểu tượng của sức mạnh, ý chí quyết thắng, tinh thần vươn lên vượt
qua mọi gian nan vất vả của lực lượng TNXP, bộ đội, công an, ,... Dưới chân tượng đài là lư
hương và bệ đá. Xung quanh chân tượng đài xếp hình cánh cung là những bức phù điêu.


Tiếp tục đi thẳng về phía trước, bên tay phải là Nhà bia tưởng niệm liệt sĩ Thanh niên xung phong
toàn quốc được xây dựng năm 1995 ghi danh gần 4.000 liệt sĩ TNXP hy sinh trên toàn quốc và tại
Chiến trường Ngã ba Đồng Lộc. Nơi đây là hiện thân của các anh hùng, liệt sĩ; là hiện thân của
những người không tiếc xương máu vì độc lập tự do dân tộc và cũng tại nơi này tên tuổi của các
anh hùng liệt sĩ Thanh niên xung phong sẽ được lưu danh muôn đời.
Đặc biệt hơn hết, chính là khu mộ 10 nữ anh hùng liệt sĩ Thanh niên xung phong. Mười đóa hoa
ấy vừa độ tuổi xuân – cái tuổi đẹp nhất của tuổi trẻ đã hy sinh cả tuổi thanh xuân, đã chiến đấu
kiên cường, dũng cảm cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Mười cô gái Ngã ba Đồng Lộc đã đi vào
lịch sử trở thành một phần trong những trang sử hào hùng, trở thành biểu tượng của chủ nghĩa anh
hùng cách mạng, của tuổi trẻ Việt Nam. Bây giờ đây, họ cùng nằm lại mảnh đất nơi họ chiến đấu.
Mười ngôi mộ không khí nào ngớt khói hương của những người chiến hữu, những người khách du
lịch, tất cả cùng đến và gửi gắm lòng biết ơn, sự tiếc thương vô hạn trước sự hy sinh anh dũng của
10 cô gái TNXP.
Tiếp đó, ở vị trí trung tâm khu di tích là tượng đài 10 nữ TNXP. Cụm tượng diễn tả cảnh tượng 10
chị lao ra mặt đường với các hố bom nham nhở: người cầm xẻng, người kéo xe bò,…Bằng nghị
lực, lòng căm thù giặc, các chị làm việt không biết mệt mỏi để san lấp mặt đường.
Cũng không kém phần đặc biệt là nhà trưng bày truyền thống Thanh niên xung phong toàn quốc,
nơi mà lịch sử chiến đấu được tái hiện rõ nét nhất, sống động nhất. Gian chính có tượng bác Hồ
cùng với thanh niên xung phong. Những câu khẩu hiệu, lý tưởng cháy bỏng cũng được trưng bày
ở đây. Cùng với 110 hiện vật gốc, 12 ảnh gốc và 145 hiện vật được phục chế cho người xem thấy
cuộc sống lao động, chiến đấu của TNXP trên mọi ngả đường với tinh thần:” Tất cả cho tiền

tuyến”,”Địch phá một, ta làm mười”.
Và cuối cùng là công trình uy nghi tọa lạc trên một quả đồi hay còn gọi là Tháp Chuông. Tháp
gồm 7 tầng, 8 mái. Du khánh có thể lên đỉnh tháp bằng bậc thang, ngắm nhìn toàn cảnh Ngã ba
Đồng Lộc. Tháp chuông Ngã ba Đồng Lộc là công trình tri ân của thế hệ hôm nay với các bậc cha
anh và các Anh hùng liệt sỹ đã ngã xuống vì độc lập của dân tộc. Tháp cao sừng sững là biểu
tượng công đức cao dày của tổ tiên, tinh thần chiến đấu hy sinh cao cả của các thế hệ anh hùng liệt
sĩ và là biểu tượng cho tinh thần ý chí quyết tâm vươn lên để xây dựng quê hương đất nước phồn
vinh và hạnh phúc.
Năm 2013, Khu di tích lịch sử Ngã ba Đồng Lộc được Chính phủ quyết định trở thành Khu di tích
lịch sử cấp Quốc gia Đặc biệt. Ngã ba Đồng Lộc là địa chỉ giáo dục đạo đức truyền thống, cách
mạng cho các thế hệ hôm nay và mai sau. Chính vì vậy, ngay từ bây giờ, em sẽ cố gắng học tập,
rèn luyện đạo đức để sau này em lớn lên, trưởng thành có thể đóng góp một phần nhỏ nào đó
trong công cuộc phát triển đất nước và để xứng đáng là người con của mảnh đất Đồng Lộc linh
thiêng.