Bài giảng Địa lí lớp 10 - Bài 21: Quy luật địa đới và quy luật phi địa đới

I. Quy Luật Địa Đới
1. Khái niệm
Là sự thay đổi có quy luật của tất cả các thành
phần địa lý và cảnh quan địa lý theo vĩ độ.
Vậy tại sao các thành phần tự nhiên và
cảnh quan địa lý lạI thay đổi một cách
có quy luật như vậy?


Em có nhận xét gì về sự thay đổI của tia sáng Mặt TrờI khi
đến Trái Đất từ xích đạo về 2 cực, ảnh hưởng của nó?


2. Nguyên nhân
Do dạng hình cầu của Trái Đất
và bức xạ Mặt Trời -> Góc
chiếu của tia sáng Mặt Trời tới
bề mặt đất nhỏ dần từ xích đạo
về hai cực -> lượng bức xạ Mặt
Trời cũng giảm theo.


3. Biểu hiện của quy luật
a. Sự phân bố các vòng đai nhiệt.
b. Các đai áp và các đớI gió trên Trái Đất
c. Các đớI khí hậu trên Trái Đất
d. Các đớI đất và các thảm thực vật

a. Sự phân bố các vòng đai nhiệt.

Hình: Các vòng đai nhiệt trên Trái Đất


Trên thế giới có 7 vòng đai nhiệt:
- Vòng đai nóng
- Hai vòng đai ôn hòa
- Hai vòng đai lạnh
- Hai vòng đai băng giá


b. Các đai áp và các đớI gió trên Trái Đất
- Có 7 đai áp.

-Có 6 đới gió
hành tinh.


c. Các đới khí hậu trên Trái Đất

Đới khí hậu cực

ĐớI khí hậu cận nhiệt

Kiểu khí hậu cận nhiệt hoang
mạc và bán hoang mạc
Kiểu khí hậu cận nhiệt hảI

ĐớI khí hậu ôn đới
dương
Kiểu khí hậu ôn đớI lục địa
Kiểu khí hậu cận nhiệt
Kiểu khí hậu ôn đới hải dương Địa Trung Hải

ĐớI khí hậu cận cực

Có 7 đới khí hậu chính

Đới khí hậu nhiệt đới

Kiểu khí hậu hoang mạc và
bán hoang mạc nhiệt đới

Kiểu khí hậu nhiệt đới gió mùa

Đới khí hậu cận xích đạo
Đới khí hậu xích đạo


d. Các đới đất và các thảm thực vật

Đất đen thảo nguyên, đồng cỏ núi cao
Băng tuyết
Đất đài nguyên
Đất nâu rừng, cây bụi lá cứng
Đất pốt dôn
Đất đỏ, vàng cận nhiệt
Đất nâu, xám rừng lá rộng ôn đới

Có 10 nhóm đất .

Đất xám hoang mạc, bán HM
Đất đỏ, nâu đỏ xa van
Đất đỏ vàng(feralit), đen
nhiệt đới


Hoang mạc lạnh
Đài nguyên
Rừng lá kim

Rừng lá rộng và hỗn
hợp ôn đới
Rừng cận nhiệt ẩm
Rừng và cây bụi lá cứng
cận nhiệt

Có 10 kiểu thảm thực vật

Hoang mạc, bán hoang mạc
Thảo nguyên, cây bụi ưa khô
và đồng cỏ núi cao
Xa van, cây
Rừng nhiệt đới
bụi


Các thảm thực vật theo hướng kinh tuyến ở Bắc Mỹ

II. QUY LUẬT PHI ĐỊA ĐỚI

1. Khái niệm:
Là quy luật phân bố không phụ thuộc
vào tính chất phân bố theo địa đới của
các thành phần địa lý và cảnh quan.


2. Nguyên nhân:
Do nguồn năng lượng bên trong lòng đất
phân chia bề mặt đất thành: lục địa, đại
dương và địa hình núi cao.

Năng lượng trong
lòng đất

Các dãy núi

Quy luật đai cao

Lục địa,
Đại duong

Quy luật địa ô

3. Biểu hiện của quy luật.

Tại sao khi lên Đà Lạt, chúng ta cảm thấy
mát mẻ hơn Tp Hồ Chí Minh cũng như
thấy sự khá biệt về thảm thực vật giữa
hai nơi?


a. Quy luật đai cao:
Trình bày khái niệm, nguyên nhân,
biểu hiện của quy luật đai cao.
Phân tích hình 18 và hình 19.11
(trang 67, 73 SGK) về biểu hiện của
quy luật đai cao?
- Khái niệm: sự thay đổi có quy luật của các
thành phần tự nhiên và các cảnh quan địa
lý theo độ cao của địa hình.
- Nguyên nhân: do sự thay đổi nhiệt ẩm theo
độ cao
- Biểu hiện: sự phân bố các vành đai thực
vật theo độ cao.




Hình ảnh cảnh quan ở núi Ka-li-man-gia-rô