Bài giảng Giáo dục công dân lớp 11 – Bài 2: Hàng hóa, tiền tệ, thị trường (Tiết 2)

(Tiết 2)


Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Hàng hóa có mấy thuộc tính?
A. 1

B. 3

C. 2

Đ

D. 4

Câu 2:
công dụng
Giá trị sử dụng của hàng hóa là ……………..của
thỏa mãn nhu cầu nào đó
sản phẩm có thể…………………………………của
con người.
Câu 3:
lao động xã hội
Giá trị hàng hóa là ……………………của
người
kết tinh
sản xuất hàng hóa ………………trong
sản phẩm.
nội dung ……………của
cơ sở
Giá trị hàng hóa là………………,

giá
trị trao đổi.


2. TIỀN TỆ
Việt Nam xuất khẩu
các mặt hàng nhằm
thu được gì
Có phải ngay từ
khi xã hội loài
người xuất hiện đã
trao đổi bằng tiền

Xem phim


a. Nguồn gốc và bản chất của tiền tệ
Thời
nguyên
thủy con người đã
trao đổi hàng hóa
bằng tiền chưa

Người nguyên thủy


?

Tiề
hiệ n tệ

n k xu
hi ất
nà
o


Sản xuất
Lịch sử
phát triển
lâu dài

Trao đổi
hàng hóa

Các hình thái giá trị

Tiền
tệ


Lịch sử phát triển của các hình thái giá trị

Hình thái tiền tệ

Hình thái giá trị chung
Hình thái giá trị đầy đủ hay mở rộng
Hình thái giá trị giản đơn hay ngẫu nhiên


- Tiền tệ là hình thái giá trị cao nhất của trao đổi hàng hóa.

Hình thái giá trị là
HTGT: là hình thức biểu hiện giá trị của hàng
hoá này bằng giá trị sử dụng của hàng hóa khác
trong những giai đoạn phát triển khác nhau của
sản xuất hàng hoá và trao đổi hàng hóa.
* Hình thái giá trị giản đơn hay ngẫu nhiên
Hình thái giá trị giản đơn là gì ?
HTGTGĐ: là hình thức biểu hiện trực tiếp giá trị
một hàng hóa này bằng giá trị sử dụng của một
hàng hóa khác.


Ví dụ:

2 con gà

1 con heo

Trao đổi trực tiếp H ­ H.
Vậy hình thái này xuất hiện khi nào


* Hình thái giá trị giản đơn hay ngẫu nhiên

Công xã nguyên thủy tan rã
Hình 
thái
giá
trị 
ngẫu

nhiên

Sản phẩm đem trao đổi còn rất ít

Tỉ lệ trao đổi chưa ổn định, 
mang tính ngẫu nhiên


Xét ví dụ:

2 con gà

1 con heo
Trao đổi trực tiếp H - H.

Tỉ lệ trao đổi 1-2 có chuẩn nào quy định không


Ví dụ

5 mét vải
Hình thái tương đối

1 thúng gạo
Hình thái ngang giá

Giá trị của vải được biểu hiện ở gạo, còn gạo 
là
  phương tiện biểu giá trị của vải.

Bước đầu thoả mãn nhu cầu
người tiêu dùng

Ý nghĩa

Góp phần phát triển kinh tế

Đánh dấu bước phát triển của
nhân loại, bắt đầu có sản
phẩm dư


Khi sản phẩm dư xuất hiện nhiều hơn thì hình thái
ban đầu có thể tồn tại mãi được không
Khi sản phẩm dư nhiều hơn thì hình thái mới
cao hơn hình thái giá trị giản đơn xuất hiện. Đó là
hình thái giá trị mở rộng hay đầy đủ.
* Hình thái giá trị mở rộng hay đầy đủ
Hình thái giá trị mở rộng là gì
HTGTMR: là hình thức biểu hiện trực tiếp giá trị
của một hàng hóa này bằng giá trị sử dụng của nhiều
hàng hóa khác.


Ví dụ

1 thúng gạo

1 Trao

hàngđổi
hóatrực
traotiếp
đổi
với nhiều
H-H
hàng hóa


Vậy hình thái này xuất hiện khi nào

Sản xuất hàng hóa đã phát triển hơn

Hình
thái
giá
trị
mở
rộng

Hàng hóa đem trao đổi nhiều hơn

1 hàng hóa trao đổi với nhiều
hàng hóa khác nhau


Ý nghĩa

Vật ngang giá chung

Trao đổi được nhiều
hàng hóa hơn

Ý nghĩa
Thúc đẩy sự ra đời
của một hàng hóa
đóng vai trò vật ngang
giá chung


* Hình thái giá trị chung
Hình thái giá trị chung là gì?
Là sự biểu hiện giá trị của nhiều hàng
hóa ở giá trị sử dụng của một hàng hóa
nhất định (Trao đổi gián tiếp thông qua một
hàng hóa làm vật ngang giá chung).
VD:  
        1 con cừu =   
        20 kg gạo =
             
        15 kg bắp =      10 m vải
        10 kg chè  = 
         ….


     Ở ví dụ trên thì hàng hóa nào đóng vai trò là vật 
ngang giá chung? Giải thích quá trình trao đổi hàng 
hóa với vật ngang giá chung.
- Hàng hoá đóng vai trò vật ngang giá chung là vải.

- Mọi người mang hàng hóa đổi lấy vật ngang giá
chung (vải), sau đó dùng vật ngang giá chúng đổi
lấy hàng hóa mình cần. Và các nơi khác nhau, thời
điểm khác nhau thì vật ngang giá chung cũng khác
nhau.
Em hãy cho ví dụ những vật hay được sử dụng
làm vật ngang giá chung


• Một số HH được sử dụng làm vật ngang giá chung.

CỪU

BẠC

GẠO

NGÔ

VÀNG


Ý nghĩa của hình thái giá trị chung là gì

Nền kinh tế phát triển cao hơn

Ý 
nghĩa

Trao đổi trong địa phương dễ dàng,

 nhưng trao đổi giữa các địa phương 
và trong nước thì khó khăn


Ví dụ

Trao đổi trong địa phương dễ dàng


Địa phương A

Địa phương B

Khó khăn

Khó 
khăn

Khó 
khăn

Khó khăn

Địa phương D

Địa phương C

Trao 
đổi 
giữa

các 
địa
 phương 
r ất
 khó
khăn


- Việc xuất hiện nhiều hàng hóa đóng

vai trò vật ngang giá chung làm cho
việc trao đổi giữa các vùng với nhau
gặp khó khăn.
- Chính vì vậy đòi hỏi phải có hàng hóa
tách ra đóng vai trò làm vật ngang giá
chung thống nhất. Lúc đó, hình thái tiền
xuất hiện.