Chuyªn ®Ò ng÷ v¨n
Giê häc th©n thiÖn, häc sinh tÝch
cùc
Sinh viªn thùc hiªn:
NguyÔn D¬ng Ph¸t
Ngữ văn, tiết 46, bài 11
Ngữ văn, tiết 46, bài 11
Văn bản
Văn bản
:
:
BẾP LỬA
BẾP LỬA
(Bằng Việt)
(Bằng Việt)
Ngữ văn, tiết 46,
Ngữ văn, tiết 46,
bài 11
bài 11
Văn bản
Văn bản
:
:
BẾP LỬA
BẾP LỬA
I/ Đọc tìm hiểu chung
1/ Tác giả:
- Tên thật Nguyễn Việt Bằng
sinh 1941, quê ở Thạch Thất
Hà Tây.
- Thuộc thế hệ nhà thơ trưởng
thành trong cuộc kháng chiến
chống Mỹ.
- Hiện là chủ tịch Hội liên hiệp
Văn học nghệ thuật Hà nội.
Ngữ viết 56, bài 11.
Văn bản:
( Bằng Việt )
Ngữ văn tiết 56, bài 11.
Văn bản:
( Bằng Việt )
Trình bày những
hiểu biết của em về
tác giả Bằng Việt?
I/ Đọc tìm hiểu chung
1/ Tác giả:
- Tên thật Nguyễn Việt Bằng
sinh 1941, quê ở Thạch Thất
Hà Tây.
- Thuộc thế hệ nhà thơ trưởng
thành trong cuộc kháng chiến
chống Mỹ.
- Hiện là chủ tịch Hội liên hiệp
Văn học nghệ thuật Hà nội.
Ngữ viết 56, bài 11.
Văn bản:
( Bằng Việt )
Ngữ văn tiết 56, bài 11.
Văn bản:
( Bằng Việt )
Nhà thơ Bằng Việt
I/ Đọc tìm hiểu chung
1/ Tác giả:
- Tên thật Nguyễn Việt Bằng
sinh 1941, quê ở Thạch Thất
Hà Tây.
- Thuộc thế hệ nhà thơ trưởng
thành trong cuộc kháng chiến
chống Mỹ.
- Hiện là chủ tịch Hội liên hiệp
Văn học nghệ thuật Hà nội.
Ngữ viết 56, bài 11.
Văn bản:
( Bằng Việt )
Ngữ văn tiết 56, bài 11.
Văn bản:
( Bằng Việt )
Hãy cho biết thời
gian sáng tác và
xuất xứ của bài thơ
Bếp lửa?
2/ Tác phẩm:
I/ Đọc tìm hiểu chung
1/ Tác giả:
- Tên thật Nguyễn Việt Bằng sinh 1941, quê ở
Thạch Thất Hà Tây.
- Thuộc thế hệ nhà thơ trưởng thành trong cuộc
kháng chiến chống Mỹ.
- Hiện là chủ tịch Hội liên hiệp Văn học nghệ
thuật Hà nội.
Ngữ văn tiết 56, bài 11.
Văn bản:
( Bằng Việt )
2/ Tác phẩm:
-
Sáng tác năm 1963, khi tác giả đang là sinh viên
năm thứ 2 học tại Liên xô.
-
Bài thơ trích trong tập Hương cây Bếp lửa ,
in chung với Lưu Quang Vũ ( 1968 ).
Tôi viết bài thơ Bếp lửa năm 1963, lúc
đang học năm thứ 2 Đại học tổng hợp
Quốc gia Kiev( Ukrai na). Mùa đông nước
Nga rất lạnh, phải đốt lò để sưởi. Ngồi sưởi
lửa, tôi bỗng nhớ đến Bếp lửa quê nhà,
nhớ bà tôi, nhớ người nhóm bếp. Xa bà, xa
gia đình khi đã trưởng thành tức là có độ
lùi xa để nhớ và suy ngẫm những giá trị
tinh thần nên bài thơ viết rất nhanh. Viết
Bếp lửa, tôi chỉ muốn giãi bày tâm trạng
thật của lòng mình
Bà nội tôi là một phụ nữ nông dân
chân chất, bình dị. Với tôi, bà là
hiện thân của sự cần cù, nhẫn nại
và đức hy sinh
I/ Đọc tìm hiểu chung
1/ Tác giả:
Ngữ văn tiết 56, bài 11.
Văn bản:
( Bằng Việt )
3/ Đọc, giải thích từ khó:
-
Sáng tác năm 1963, khi tác giả đang
là sinh viên năm thứ 2 học tại Liên xô.
-
Bài thơ trích trong tập Hương cây
Bếp lửa , in chung với Lưu Quang Vũ
( 1968 ).
2/ Tác phẩm:
Yêu cầu đọc:
Giọng tình cảm,chậm
rãi, xúc động bồi hồi
4/ Thể loại, bố cục:
a) Thể loại: thơ tám chữ
b) Bố cục:
Phần 1: 5 khổ thơ đầu
-> Hồi tưởng về bà và
hình ảnh bếp lửa
.Phần 2: Khổ 6 -> Suy
ngẫm về bà, cuộc đời
bà , và bếp lửa.
Phần 3: Khổ cuối ->
Cảm xúc của tác giả khi
xa quê hương.
I/ Đọc tìm hiểu chung
1/ Tác giả:
Ngữ văn tiết 56, bài 11.
Văn bản:
( Bằng Việt )
3/ Đọc, giải thích từ khó:
-
Sáng tác năm 1963, khi tác giả đang
là sinh viên năm thứ 2 học tại Liên xô.
-
Bài thơ trích trong tập Hương cây
Bếp lửa , in chung với Lưu Quang Vũ
( 1968 ).
2/ Tác phẩm:
4/ Thể loại, bố cục:
a) Thể loại: thơ tám chữ
b) Bố cục: 3 phần
Hãy xác định
nhân vật trữ
tình và đối tư
ợng trữ tình
trong bài thơ
Bếp lửa?
I/ Đọc tìm hiểu chung
1/ Tác giả:
Ngữ văn tiết 56, bài 11.
Văn bản:
( Bằng Việt )
3/ Đọc, giải thích từ khó:
2/ Tác phẩm:
4/ Thể loại, bố cục:
a) Thể loại: thơ tám chữ
b) Bố cục: 3 phần
Trong kí ức
đầu tiên của
người cháu có
hình ảnh nào?
II/ Đọc hiểu văn bản
1. Những hồi tưởng về bà và bếp lửa
Những lời thơ
nào làm hiện lên
hình ảnh ấy?
I/ Đọc tìm hiểu chung
1/ Tác giả:
Ngữ văn tiết 56, bài 11.
Văn bản:
( Bằng Việt )
3/ Đọc, giải thích từ khó:
2/ Tác phẩm:
4/ Thể loại, bố cục:
a) Thể loại: thơ tám chữ
b) Bố cục: 3 phần
II/ Đọc hiểu văn bản
1. Những hồi tưởng về bà và
bếp lửa
Một bếp lửa chờn vờn sương sớm.
Một bếp lửa ấp iu nồng đượm
Một bếp lửa chờn vờn sương sớm.
Một bếp lửa ấp iu nồng đượm
Một bếp lửa
Một bếp lửa
chờn vờn
ấp iu
Những từ ngữ
nào đáng chú ý
nhất trong hai
câu thơ này?
Em có nhận xét
gì về cách dùng
từ và sử dụng
biện pháp tu từ
của tác giả?
I/ Đọc tìm hiểu chung
1/ Tác giả:
Ngữ văn tiết 56, bài 11.
Văn bản:
( Bằng Việt )
3/ Đọc, giải thích từ khó:
2/ Tác phẩm:
4/ Thể loại, bố cục:
a) Thể loại: thơ tám chữ
b) Bố cục: 3 phần
II/ Đọc hiểu văn bản
1. Những hồi tưởng về bà và bếp
lửa
* Khổ 1: Khơi dòng hồi tưởng.
- Điệp ngữ, từ láy
Một bếp lửa chờn vờn sương sớm.
Một bếp lửa ấp iu nồng đượm
I/ Đọc tìm hiểu chung
1/ Tác giả:
Ngữ văn tiết 56, bài 11.
Văn bản:
( Bằng Việt )
3/ Đọc, giải thích từ khó:
2/ Tác phẩm:
4/ Thể loại, bố cục:
a) Thể loại:
thơ tám chữ
b) Bố cục: 3 phần
Từ đó, ta có thể thấy
cách sử dụng từ ngữ
và BPNT trong hai
câu thơ đầu có giá trị
như thế nào?
II/ Đọc hiểu văn bản
1. Những hồi tưởng về bà và bếp lửa
* Khổ 1: Khơi dòng hồi tưởng
- Điệp ngữ, từ láy
-
> Nỗi nhớ dai dẳng hình ảnh một bếp lửa bập bùng, ấm áp trong
đêm sương sớm bởi bàn tay khéo léo, chắt chiu của người bà.
Ch¸u th¬ng bµ biÕt mÊy n¾ng ma
Em ph¸t hiÖn ®îc
tõ ng÷ ®a nghÜa nµo
cña c©u th¬ nµy?
Cháu thương bà biết mấy nắng mưa
Nắng mưa trong lời thơ này đa nghĩa:
-
Không nói thời tiết mà nói thời gian
kéo dài cùng với nỗi vất vả kéo dài của
con người, ở đây là người bà. ( thương
bà biết mấy nắng mưa)
-
Nói lòng thương nhớ bà bền bỉ trong
tâm hồn người cháu ( cháu thương bà
biết mấy nắng mưa)
Em cảm nhận như thế nào?
I/ Đọc tìm hiểu chung
1/ Tác giả:
Ngữ văn tiết 56, bài 11.
Văn bản:
( Bằng Việt )
3/ Đọc, giải thích từ khó:
2/ Tác phẩm:
4/ Thể loại, bố cục:
a) Thể loại: thơ tám chữ
b) Bố cục: 3 phần
II/ Đọc hiểu văn bản
1. Những hồi tưởng về bà và bếp lửa
* Khổ 1: Khơi dòng hồi tưởng
- Điệp ngữ, từ láy
-
> Nỗi nhớ dai dẳng hình ảnh một bếp lửa bập bùng, ấm áp trong
đêm sương sớm bởi bàn tay khéo léo, chắt chiu của người bà.
Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói
Năm ấy là năm đói mòn, đói mỏi
Bố đi đánh xe, khô rạc ngựa gầy
Chỉ nhớ khói hun nhoèn mắt cháu
Nghĩ lại đến giờ, sống mũi còn cay!
Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửa
Tu hú kêu trên những cánh đồng xa
Khi tu hú kêu, bà còn nhớ không bà
Bà hay kể chuyện những ngày ở Huế
Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế!
Mẹ cùng cha bận công tác không về
Cháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe
Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học,
Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc
Tu hú ơi! Chẳng đến ở cùng bà
Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa?
Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi
Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụi
Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh
Vẫn vững lòng, bà dặn cháu đinh ninh:
Bố ở chiến khu, bố còn việc bố
Mày có viết thư chớ kể này, kể nọ,
Cứ bảo nhà vẫn được bình yên!
Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen
Một ngọn lửa, lòng bà luôn ủ sẵn
Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng
I/ Đọc tìm hiểu chung
Ngữ văn tiết 56, bài 11.
Văn bản:
( Bằng Việt )
II/ Đọc hiểu văn bản
1. Những hồi tưởng về bà và bếp lửa
* Khổ 1: Khơi dòng hồi tưởng
- Điệp ngữ, từ láy
-
> Nỗi nhớ dai dẳng hình ảnh một bếp lửa bập bùng, ấm áp trong
đêm sương sớm bởi bàn tay khéo léo, chắt chiu của người bà.
* Bốn khổ tiếp: Hồi tưởng về thời thơ ấu bên bà và tình bà cháu
Tuổi ấu thơ
(4 tuổi)
- Quen mùi khói
- Đói mòn, đói mỏi
- Khói hun nhoèn mắt
- Sống mũi còn cay
ấn tượng về bếp lửa
Dòng hồi tưởng của cháu
Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói
Năm ấy là năm đói mòn, đói mỏi
Bố đi đánh xe, khô rạc ngựa gầy
Chỉ nhớ khói hun nhoèn mắt cháu
Nghĩ lại đến giờ, sống mũi còn cay
quen mùi khói
đói mòn, đói mỏi
khói hun nhoèn
Nghĩ lại đến giờ, sống mũi còn cay
I/ Đọc tìm hiểu chung
Ngữ văn tiết 56, bài 11.
Văn bản:
( Bằng Việt )
II/ Đọc hiểu văn bản
1. Những hồi tưởng về bà và bếp lửa
* Khổ 1: Khơi dòng hồi tưởng
- Điệp ngữ, từ láy
-
> Nỗi nhớ dai dẳng hình ảnh một bếp lửa bập bùng, ấm áp trong
đêm sương sớm bởi bàn tay khéo léo, chắt chiu của người bà.
* Bốn khổ tiếp: Hồi tưởng về thời thơ ấu bên bà và tình bà cháu
+ Tuổi ấu thơ:
-
Hình ảnh chân thực, gợi hình
-
-> Gian nan, vất vả
Tuổi ấu thơ
(4 tuổi)
- Quen mùi khói
- Đói mòn, đói mỏi
- Khói hun nhoèn mắt
- Sống mũi còn cay
Tuổi thơ gian nan, vất vả
ấn tượng về bếp lửa
Dòng hồi tưởng của cháu
Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói
Năm ấy là năm đói mòn, đói mỏi
Bố đi đánh xe, khô rạc ngựa gầy
Chỉ nhớ khói hun nhoèn mắt cháu
Nghĩ lại đến giờ, sống mũi còn cay
quen mùi khói
đói mòn, đói mỏi
khói hun nhoèn
Nghĩ lại đến giờ, sống mũi còn cay
Có bà và bếp lửa