SKKN lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao thể lực môn cầu lông cho học sinh lớp 11 trường THPT thạch thành 2

I-MỞ ĐẦU
1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
“Sức khỏe là cái xe chở tri thức” nó là vốn quý nhất của con người. Vì thế mà
nền giáo dục của chúng ta đã đem nôn Thể dục vào ở tất cả các cấp học, với mục
đích nâng cao sức khỏe cho mọi người, đào tạo thế hệ trẻ có một thể lực dồi dào
đáp ứng được công cuộc “Công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước”.
Việc giáo dục thể chất, chăm lo đời sống tinh thần nâng cao sức khỏe cho thế hệ
trẻ đã được Đảng và nhà nước đặc biệt chú trọng quan tâm.
Ngành giáo dục và đào tạo của chúng ta đã nhận thấy được tầm quan trọng
của các môn thể thao.Đặc biệt là đáp ứng với phong trào tập luyện và thi đấu
môn Cầu lông rộng khắp trên toàn quốc, vì vậy môn Cầu lông đã được đem vào
chương trình học bắt buộc cho học sinh THPT mà chương trình cũ chỉ ở nội
dung tự chọn.
Tập luyện Cầu lông là phương pháp tập luyện thể chất và rèn luyện sức khỏe
hiệu quả nhất.Trong lúc tham gia hoạt động hầu như các chi, cơ, bắp, khớp, các
bộ phận trên cơ thể đều hoạt động. Đặc biệt các hệ thống tuần hòan, hô hấp, bài
tết, hệ tim mạch … đều tham gia một cách tích cực. Các giác quan nghe, nhìn,
phán đoán và sự quyết đoán, tính sáng tạo, khéo léo… của người chơi càng phát
triển. Ngoài ra cầu lông còn mang lại tác dụng thư giản, là sân chơi bổ ích cho
mọi người sau giờ làm việc căng thẳng và mệt mỏi.
Mặt khác bất kì trình độ nào, lứa tuổi nào, giới tính nào, tầng lớp xã hội nào
củng đều có thể hòa đồng trong một sân chơi cầu lông, không phân chia giai
cấp, đảng phái,dân tộc, tôn giáo…
Xét về thực tế môn Cầu lông ở Việt Nam chúng ta nói chung và Thanh Hóa
nói riêng mặc dù phong trào rông khắp từ nông thôn đến thành thị, từ miền
ngược tới miền xuôi nhưng củng chỉ dừng lại ở phong trào còn thành tích cao thì
đang còn hạn chế, chưa đạt được thứ hạng cao. Quan sát các trận đấu cầu lông
trong tỉnh, các giải Hội khỏe phù đổng cấp tỉnh và cả cấp toàn quốc, qua phỏng
vấn các HLV, các nhà chuyên môn tất cả đều nhận thấy rằng “các vận động viên,
học sinh, sinh viên của chúng ta thi đấu chưa đạt hiệu quả cao là do thể lực
chuyên môn còn yếu, chưa đáp ứng được các yêu cầu ở các trận đấu kéo dài

căng thẳng”.
Chính vì vậy mà trong dạy học cho học sinh ở trường phổ thông việc đưa các
bài tập bổ trợ thể lực là rất cần thiết và quan trọng trong việc nâng cao thể lực
chuyên môn cho từng môn học từ đó các em mới có thể thực hiện đúng được các
yêu cầu của kỹ thật và chiến thuật mà chương trình bắt buộc, từ đó nâng cao
trình độ của người tập luyện.
Nếu giáo viên giảng dạy mà không áp dụng các bài tập hổ trợ thì hiệu quả sẽ
không có. Đặc biệt là môn Cầu lông, vì thể lực các em yếu nên không di chuyển
được để thực hiện kỷ thuật khi học cũng như trong khi đấu tập.
Là giáo viên có 8 năm giảng dạy ở trường THPT Thạch Thành 2, tôi vận
dụng các bài tập bổ trợ này các em nâng cao được thể lực chuyên môn môn cầu
1


lông một cách hiệu quả, nâng cao được chất lượng dạy và học, các em yêu thích
môn học và đạt được thành tích cao khi đưa học sinh đi tham dự giải đấu trong
huyện và tỉnh. Nên tôi mạnh dạn đưa ra sáng kiến: “LỰA CHỌN MỘT SỐ
BÀI TẬP NHẰM NÂNG CAO THỂ LỰC MÔN CẦU LÔNG CHO HỌC
SINH LỚP 11 TRƯỜNG THPT THẠCH THÀNH 2”.
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
Đề tài đã giải quyết được sự yếu kém về thể lực của học sinh nói chung và thể
lực chuyên môn cầu lông nói riêng.
Mục tiêu của tôi đó là trao đổi với các đồng nghiệp nhằm nâng cao nghiệp vụ
công tác của bản thân góp phần vào việc nâng cao thể lực và năng lực làm việc
của học sinh sau khi tốt nghiệp THPT.
3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
- Phương pháp tổng hợp phân tích tài liệu.
- Phương pháp quan sát và thực nghiệm sư phạm.
- Phương pháp kiểm tra đánh giá các tố chất thể lực và kỷ thuật.
- Phương pháp tính toán và xử lí số liệu.

4. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
Một số bài tập nhằm nâng cao thể lực chuyên môn môn cầu lông cho học sinh
lớp 11.
Phạm vi nghiên cứu: Học sinh lớp 11 trường THPT Thạch Thành 2
II- NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA SÁNG KIẾN:
1.1.Một số khái niệm vềthể lực môn cầu lông.
Huấn luyện thể lực là sự vận dụng các phương pháp và biện pháp của các loại
hình bài tập thể thao để trực tiếp hoặc gián tiếp làm ảnh hưởng và tác động có
hiệu quả lên các tổ chức, chức năng các cơ quan, quá trình trao đổi chất và cấu
trúc hình thái cơ thể nhằm đạt được mục đích thúc đẩy quá trình cung cấp năng
lượng, nâng cao sức khỏe, năng lực thi đấu. Huấn luyện thể lực gồm có huấn
luyện thể lực chung và huấn luyện thể lực chuyên môn.
Huấn luyện thể lực chung là sử dụng các bài tập thể thao, trong đó áp dụng rộng
rãi nội dung tập luyện của các môn điền kinh, thể dục, cử tạ…nhằm phát triển
các tố chất thể lực: sức mạnh, sức nhanh, sức bền, sự khéo léo.
Huấn luyện thể lực chuyên môn bao gồm các bài tập mà môn cầu lông yêu cầu
được tiến hành một cách chặt chẽ với đặc điểm chuyên môn của cầu lông.
=>Huấn luyện thể lực chung và thể lực chuyên môn, mặc dù có khác nhau về
mục đích, song lại có sự liên quan mật thiết với nhau và chúng tạo nên sự hoàn
chỉnh trong công tác huấn luyện thể lực. Để nâng cao thể lực môn cầu lông thì
dựa trên các tố chất thể lực như sức mạnh, sức nhanh, sức bền và sự khéo léo.
- Khái niệm sức mạnh: Là một trong các yếu tố thể lực, đó là khả năng tạo ra
lực cơ học bằng nổ lực cơ bắp. Nói cách khác là năng lực khắc phục lực cản
bên ngoài hoặc chống lại nó bằng sự co rút của cơ bắp.
- Khái niệm sức nhanh: Là khả năng thực hiện động tác trong một thời gian
ngắn nhất
2

- Khái niệm sức bền: Là năng lực duy trì khả nagw vận động trong thời gia dài
nhất mà cơ thể chịu đựng được.
- Khái niệm sự khéo léo: Là năng lực phối hợp vận động. trong tập luyện và
thi đấu cầu lông, nếu như người có sự khéo léo và mềm dẽo tốt sẽ có tác
dụng bổ trợ rất lớn trong sự thực hiện các kĩ thuật phức tạp và độ khó cao.
1.2. Tầm quan trọng của việc nâng cao thể lực môn cầu lông.
Việc giáo dục thể chất, chăm lo đời sống tinh thần nâng cao sức khỏe cho thế hệ trẻ
đã được Đảng và nhà nước ta đặ biệt chú trọng quan tâm.Ngay sau khi thành lập
nước Bác Hồ của chúng ta đã ra sắc lệnh thành lập một nha thanh niên và thể
dục. Người dạy… “ Giữ gìn dân chủ, xây dựng nước nhà, gây đời sống mới
việc gì củng cần có sức khỏe mới thành công…”.
Công cuộc xây dựng đấtnước trong tình hình mới, trong nghị quyết IV Ban chấp
hành TW Đảng khóa VII đã nêu: “Con người phát triển cao trí tuệ, cường
tráng về thể chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức là động
lực xây dựng xã hội mới, đồng thời là mục tiêu của xã hội chủ nghĩa ”. Cùng
với chỉ thị 36 CT/TW của ban bí thư TW Đảng khóa VIII về công tác thể dục thể
thao trong tình hình mới ghi rõ: “Phải phấ đấu đạt được các mục tiêu về giáo
dục thể chất trong trường học, đồng thời phải kiện toàn hệ thống cán bộ
giáo viên, huấn luận viên, vận động viên trẻ… ”. Điều đó củng nói lên yêu
cầu của người giáo viên giảng dạy trong trường học phải luôn tìm tòi hoc hỏi để
nâng cao trình độ chuyên môn nghiêp vụ của mình.
Đối với môn cầu lông học ở trường THPT học sinh chỉ được học các kĩ thuật
chứ các em không được trang bị thể lực. Với phong trào cầu lông phát triển rộng
khắp như hiện nay, việc tiếp thu một vài kĩ thuật động tác đánh cầu hay kĩ thuật
di chuyển với các em học sinh lứa tuổi này là không khó, nhưng để tiếp thu
được các kĩ thuật động tác kĩ thuật khó hơn và thi đấu trong thời gian kéo dài thì
yêu cầu các em cần có một nền tảng thể lực tốt. Vì vậy việc huấn luyện nâng cao
thể lực cho các em là rất cần thiết.
2. THỰC TRẠNG
2.1. Thực trạng chung:

Một số giáo viên, học sinh coi môn Thể dục là môn học phụ, việc học chỉ mang
tính chất đối phó, không có sự quan tâm chú ý.
Cơ sở vật chất còn nhiều thiếu thốn chưa đáp ứng yêu cầu môn học.Học sinh
không có sách giáo khoa, thời gian học lí thuyết ít (2 tiết/ năm).Từ năm học
2011-2012 việc kiểm tra đánh giá bằng xếp loại (không cho điểm), nên học sinh
chưa có sự nỗ lực cố gắng trong học tập.
Giờ học chủ yếu ngoài trời, khó vận dụng CNTT vào quá trình giảng dạy, học
sinh không có sự tập trung cao.
2.2.Thực trạng đối với giáo viên:
- Một số giáo viên chưa thực sự tâm huyết, nhiệt tình với nghề, chưa tự
học, tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyện môn.

3


- Một số nội dung không phải chuyên ngành, vì vậy giáo viên làm mẫu
động tác chưa đẹp, chính xác. Không tạo được sự lôi cuốn, hấp dẫn đối
với học sinh.
- Một số giáo viên chưa vận dụng linh hoạt hợp lí các phương pháp, cũng
như nguyên tắc tập luyện, nhằm phát huy hứng thú học tập của học sinh.
2.3. Thực trạng đối với học sinh:
- Nhiều học sinh chưa nhận thức đúng về môn học, coi môn học Thể dục là
môn phụ. Việc học là đối phó, không có sự nỗ lực, cố gắng.
- Là học sinh lớp 11, đặc biệt ở những lớp khối A, các em chủ yếu thích học
những môn khối của mình.
- Nhiều em chưa nắm và hiểu được tác dụng của tập luyện thể dục thể thao,
trình độ thể lực không đồng đều. Một số học sinh nhút nhát không tự tin
vào bản thân, sợ không thực hiện được bài tập thường tìm cách trốn học,
hoặc tìm nhiều lí do để kiến tập.
- Trang phục tập luyện chưa phù hợp, còn nhiều hạn chế. Một số nội dung

khó, các bài tập lặp đi lặp lại tạo cho học sinh mệt mỏi, nhàm chán.
- Học sinh chỉ tích cực học và tập luyện những nội dung đã biết, quen
thuộc, sợ hoặc thờ ơ đối với những nội dung mới.
- Các em thường cảm thấy nhanh mệt và mất tập trung đối với những giờ
học căng thẳng. Bên cạnh đó các em lại hứng thú tham gia những giờ học
có tổ chức trò chơi, thi đấu ...
- Học sinh ít tập luyện hoặc tập không đúng cách.
2.4. Khảo sát thực tế:
Trong chương trình giảng dạy môn Cầu lông ở trường THPT từ lớp 10- 12, các
em chỉ được học các kỷ thuật của môn Cầu lông chứ các em không được trang
bị thể lực. Nếu người giáo viên không đưa các bài tập bổ trợ vào để giảng dạy
mà chỉ thực hiện các bài tập trong yêu cầu của PPCT và các bài tập hướng dẫn
trong SGK thì:
Thứ nhất: Học sinh chỉ biết được kỉ thuật cư bản chứ khi áp dụng kỉ thuật đó
vào thi đấu thì không thực hiện đucợ vì thiếu thể lực di chuyển chậm, lực cổ tay
không đủ đẻ đánh đường cầu đúng yêu cầu.
Thứ hai:Yêu cầu của chương trình mới thay sách giáo khoa chủ yếu các em
phát triển thể lực là chính.
Thứ ba: Nếu không củng cố thể lực chuyên môn cho các em nội dung học lặp
lại nhiều lần thể lực chuyên môn của nfười yếu dẫn đến người học bị sớm mệt
mỏi nhàm chán thiếu hứng thú tập luyện.
Với phong trào Cầu lông rộng khắp như bây giờ việc tiếp thu một vài kĩ thuật
động tác đánh cầu lông hay kĩ thuật di chuyển đối với các em học sinh lứa tuổi
này không khó. Để các em phát triển thêm về thể lực, củng như có điều kiện để
phát triển kỉ thuật động tác đánh cầu, kỉ thuật di chuyển từ kĩ năng đến kĩ xảo thì
yêu cầu người giáo viên phải nghiên cứu, tìm tòi, đầu tư vào giờ dạy một cách
công phu và đưa cá bài tập mới cho các em tập luyện, tránh tạp đi tập lại một vài
động tác gây hàm chán cho các em và gây mất hứng thú về học môn cầu lông
4

của các em. Khi đó giờ dạy của giáo viên mới có chất lượng cao, học sinh tích
cực tự giác hơn trong học tập cũng như trong tập luyện.Từ đó chúng ta thực hiện
được mục đích cơ bản là giáo dục sức khỏe cho học sinh, phát triển thể lực
chuyên môn là nền tảng cho phát triển môn thể thao được nhiều người ưa thích
có thành tích cao hơn.
Trước thực trạng trên làm cho cả giáo viên và học sinh đều giảm hứng thú khi
dạy và học.Vậy nên tôi nghĩ bản thân phải tìm ra giải pháp cải thiện thực trạng
trên nên tôi đã tìm ra giải pháp là SKKN này.
3. NỘI DUNG ĐỀ TÀI
Biện pháp thực hện các bài tập bổ trợ vào giờ học cầu lông để phát triển thể lực
chuyên môn môn cầu lông.
Để góp phần nâng cao hiệu quả của tiết học cầu lông, tôi đã nghiên cứu và vận
dụng đem vào giảng dạy các bài tập bổ trợ phát triển thể lực với thời gian từ 5-6
phút/ tiết (vào phần thể lực của mỗi tiết giáo án) liên tục từ tiết thứ nhất cho tới
tiết cuối cùng của chương trình cầu lông.
3.1. Nhóm bài tập phát triển sức mạnh.
Đặc điểm thi đấu cầu lông và tập luyện cầu lông là người chơi cầu lông phải
luôn di chuyển với tốc độ cao trong phạm vi diện tích sân của mình bằng bước
chạy, bật nhảy, cùng với đó là kết hợp các động tác đánh cầu hợp lí, nhanh,
mạnh để thực hện được ý đồ chiến thuật… Vì vậy sức mạnh trong cầu lông đã
được thể hiện ở các động tác xuất phát, các động tác bật nhảy, khả năng di
chuyển nhanh, và các đông tác đánh cầu… Từ đó cho thấy sức mạnh trong môn
cầu lông là sức mạnh tốc độ.
Năng lực làm việc biểu hiện lớn nhất trong một thời gian ngắn nhất mang tính
đột phá cho nên trong giảng dạy sức mạnh tốc độ pahir sử dụng các phương
pháp đúng để phat triển năng lực là việc với tốc độ cao.
Từ cơ sở lí luận củng như quan điểm vận động tập luyện và thi đấu cầu lông.Các
bài tập để phát triển sức mạnh tốc độ chuyên môn cầu lông được tôi đưa vào cho
học sinh tập luyện các bài tập sau:

Bài tập 1: Ném cầu xa
Mục đích: phát triển sức mạnh của cánh tay và phối hợp động tác vươn
hông đánh tay trong khi đánh cầu .
Chuẩn bị: Mỗi em một quả cầu lông Hải Yến đứng đối diện nhau cách
nhau 5m
Cách tập luyện: Đứng thành 4 hàng ngang + 2 hàng dọc, quay mặt vào
nhau cách nhau 5m, giãn cách 1 sải tay. Giáo viên ra lệnh bằng còi hai
hàng có cầu thực hiện ném cầu ra xa phía hàng đối diện.
Thực hiện: Đứng chân trước chân sau ( không được lấy đà, không được
nhảy lên) đưa cầu ra sau vươn hông và ném. Hàng đối diện nhặt cầu và
ném lại tương tự.
Đội hình tập luyện
5


x

x
5m
x x

x

x

x

x

5m

x

x

x

x

x

x

x
x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

.
x

GV

x

Bài tập 2: Lắc cổ tay.
Mục đích: Phát triển sức mạnh của cổ tay và độ dẻo của cổ tay trong khi
thực hiện kĩ thuật đánh cầu
Chuẩn bị: Vợt cầu lông mỗi học sinh một chiếc.
Cách luyện tập: tập đồng loạt hàng cách hàng 2m
- Động tác 1: Đưa tay cầm vợt về phía trước lắc cổ tay qua trái rồi qua phải
liên tục trong thời gian một phút.
- Động tác 2: Đưa tay cầm vợt lên đầu xoay mạnh cổ tay hết biên độ theo
vòng tròn thời gian 30s rồi đổi chiều tiếp tục 30s
Đội hình tập luyện:
x x
x
x x
x

x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x

x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x

Bài tập 3: bật cóc 4 bước.
Mục đích: Phát triển sức mạnh tốc độ của cơ chân
Cách tập: Hai tay chống hông ngồi nhổm trên gót chân, kiểng gót khi có
hiệu lệnh của giáo viên người tâp bật liên tục 4 bước về phía trước với độ
dài tối đa. Nam tập 5 tổ, nữ tập 3 tổ, thời gian nghĩ giữa các tổ là 30s.
Đội hình tập luyện: Tập đồng loạt ở đội hình khởi động. Hàng trước bật 4
bước, tiếp đến hàng sau cho đến hết và quay lại.
Đội hình

6


x
x
x

x
x
x
x

x

.

x
x

x
x

x
x
x
x

x
x
x
x

x
x
x
x

x
x
x
x

x
x
x
x

GV

3.2. Nhóm bài tập phát triển sức nhanh.
Trong luyện tập và thi đấu cầu lông, yếu tố sức nhanh là yếu tố cơ bản.Nó thể
hiện ở những đường cầu với tốc độ nhanh biến hóa điểm rơi.Đòi hỏi khi vận
động phải có phản ứng nhanh. Cầu lông là môn thể thao không có chu kì nên
quá trình phản ứng của nó phụ thuộc vào sức nhanh động tác. Quan trọng nhất
đó là sức nhanh di chuyển để thực hiện kỉ thuật động tác. Vì vậy các bài tạp
được đưa vào để phát triể sức nhanh cho học sinh được tôi đưa vào đó là:
Bài tập 1: Nhảy dây.
Mục đích : Phát triển sức nhanh của cổ chân và sự phối hợp vận động của
tay và chân, tạo điều kiện thuận lợi cho các bước di chuyển để thực hiện
kỉ thuật đánh cầu.
Chuẩn bị: 12 đến 13 dây nhảy đơn (Giáo viên mua hoặc học sinh tự
tạo) Cách tập:
+ Đo dây: 2 tay cầm dây sao cho khi gấp đôi dây để ở vùng “chấn
thủy” (giữa xương ức và bụng) thì dây vừa chạm vào đầu bàn chân.
+ Thực hiện: Khi có hiệu lệnh của giáo vên, từng hàng ngang tập đồng
loạt, chú ý khi nhảy dây đầu gối không được co chỉ dùng sức cổ chân
và nhảy liên tục không có bước đệm.
Thời gian: Mổi tổ 1 phút: nam thực hiện ba tổ, nữ thực hiện 2 tổ. từng hàng ngang luân phiên nhau để
tập luyện.

Đội hình tập luyện:
xx x
x
x
x
x

x
x

x
x

x
x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

7

hàng tập luyện  x

.

x

x

x

x

x

x

x

GV

Bài tập 2: Di chuyển ngang nhặt cầu 5,18 m
Mục đích: Phát triển sức nhanh di chuyển ngang.
Chuẩn bị:
+ Quả cầu lông: 10 đến 15 quả/em (có thể dùng cả quả cầu hỏng).
+ Sân cầu lông đơn.
Cách tập: Thực hiện từng hàng đứng dọc giữa sân cầu lông đơn. Có hiệu
lệnh còi tất cả di chuyển sang phải nhặt từng quả cầu ở đường dọc bên
phải di chuyển sang trái bỏ vào giỏ ngoài đường dọc bên trái.

Thời gian: nam thực hiện 3 tổ, nữ thực hiện 2 tổ. mổi tổ 1 phút, nghỉ giữa
các tổ là 1 phút.
Đội hình tập luyện:
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Giỏ

đựng cầu

.

GVx x x

xx xxxxx

xx

x x x Người tập

* * * * * * * * * * * * * * *Qủa cầu Bài tập3:
Di chuyển lên xuống 6,7 m.
Mục đích: nhằm phát triển sức nhanh di chuyển tiến và lùi cho mọi người
tập.
Chuẩn bị: sân cầu lông , lưới cầu lông.
Cách tập: Tâp từng hàng: 1/2 hàng ngang đứng ngang ở cuối sân phải.1/2
hàng ngang còn lại đứng ngang ở cuối sân trái.
Nghe lệnh còi của giáo viên: Người tập lập tức chạy lên chạm tay vào
lưới và chạy lùi về phía cuối sân.
Mỗi người chạy lên xuống 10 lần thì dừng tập.

8


Đội hình tập luyện:

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
x
x
Người tậpx
x
x

x
x
x
x

x

lưới

.

GV

3.3. Nhóm bài tập phát triển sức bền.
Trong môn cầu lông sức bền có những đặc trưng riêng.Hoạt động tập luyện và
thi đấu cầu lông đòi hỏi người tập phải thường xuyên di chuyến nhanh, phán
đoán nhanh và họ phải thường xuyên bật nhảy đập cầu. Ngoài ra hoạt động thi

đấu cầu lông được đánh theo hiệp không bị khống chế thời gian. Do đó thời gian
cho mỗi trận là không cố định. Vì vậy sức bền trong cầu lông thể hiện ở sức bền
mạnh và sức bền nhanh. Để phát triển 2 loại sức bền này chúng ta cần tập cho
học sinh tập những bài tập sau:
Bài tập 1: Bật cóc tiến, bật cóc lùi.
Mục đích: phát triển sức bền mạnh của cơ chân nhằm tăng khả năng sức
bền nhảy đập cầu.
Cách thực hiện: Tập đồng loạt ở đội hình 4 hàng ngang giản cách 1 sải
tay.
Học sinh 2 tay chống hông, ngồi nhổm lên hai gót chân. Có hiệu lệnh học
sinh bắt đầu bật lên xuống liên tục (chú ý bật độ dài tối đa 40cm) trong
thời gian 1 phút/1 tổ.Nam 3 tổ, nữ 2 tổ.Thời gian nghỉ giữa các tổ là 1
phút.
Đội hình:

9


x
x

x
x

x

xx

x

x

x
x
x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

.

xGV x

x

x
x

x
x

x

x

x

Bài tập 2:Di chuyển 4 góc sân.
Mục đích: Phát triển sức bền nhanh, sức bền di chuyển phối hợp.
Cách thực hiện: Học sinh đứng góc sân phải khi có lệnh thực hiện chạy
tiến đến góc sân trên thì di chuyển ngang đến góc sân bên trái sau đó di
chuyển lùi đến góc sân trái thì di chuyển đến góc sân phải và ngược lại.
Tập mỗi sân 2 học sinh, mỗi em chạy một vòng thuận, 1 vòng nghịch. Tổ
chức thực hiện trên 2 sân.
Đội hình:

xxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxx

Người tập xuất phát

.
3.4. Nhóm bài tập phát triển khéo léo.

GV


10


Năng lực phối hợp vận động trong cầu lông đòi hỏi phải kết hợp nhiều năng lực
khác nhau. Song tùy theo mục đích hành động với từng trường hợp cụ thể mà
một năng lực nào đó sẽ cần được thể hiện trội hơn năng lực khác. Đặc biệt là các
năng lực liên kết, định hướng, phân biệt, phản ứng và thích ứng , ngoài ra còn có
năng lực nhịp điệu và thăng bằng.
Năng lực liên kết được thể hiện sự phối hợp các bộ phận của cơ thể như chân,
thân mình và tay vào thưc hiện một nhiệm vụ cụ thể của cầu ông. Nó bắt đầu
khâu quan sát, phán đoán, di chuyển và thực hiện kỹ thuật đánh cầu ngang.
Trong mỗi kĩ thuật đơn lẻ khi ta giảng dạy kĩ thuật cho học sinh việc kết hợp các
động tác đặt chân chuyển trọng tâm cơ thể đến hoạt động của tay đòi hỏi người
học sinh phải liên kết các yếu tố không gian, thời gian và mức độ dùng sức một
cách chính xác mới đảm bảo đánh cầu lông đúng yêu cầu, cầu ít bị rơi.
Năng lực định hướng được thể hiện ở khả năng xác định hướng đánh cầu chính
xác và đỡ cầu chính xác.
Năng lực phân biệt vận động được thể hiện khả năng dùng sức cùng với cảm
giác về lưới, về sân bãi chính xác, về cảm giác với vợt, với cầu. Học sinh khi

mới tập do khả năng này còn hạn chế nên tỷ lệ đánh cầu chưa qua lưới hoặc ra
ngoài sân còn cao.
Năng lực phản ứng nhanh thể hiện khả năng phản ứng phản ứng nhanh với cầu
trong mọi tình huống.
Năng lực thích ứng, điều này thể hiện những học sinh chơi cầu lông nhiều và có
trình độ cao hơn. Các em có thể thay đổi mức độ dùng sức hoặc thay đổi các
động tác – đặc biệt cổ tayđể có thể điều chỉnh đường cầu.
Năng lực nhịp điệu và thăng bằng.Năng lực này đặc biệt cần thiết cho học sinh
chúng ta. Nó thể hiện ở việc tiếp thu hoặc hành động một kỷ thuật cầu lông theo
đặc tính nhịp điệu kỹ thuật hoặc khả năng giữ thăng bằng trong hoặc sau khi
thực hiện kỹ thuật.
Qua các quan điểm trên tôi đã đưa vào các bài tập sau để phát triển các năng lực
trên cho các em giúp các em tiếp thu bài học được tốt hơn và phát triển năng lực
vận động tốt hơn.
Bàitập 1: Di chuyển nhặt cầu.
Mục đích: phối hợp các loại di chuyển, phát triển các năng lực vận động.
Cách tập: mỗi sân 4 người chia theo đường giữa sân và lưới. 4 người phục
vụ cầm mỗi người 10 quả cầu đứng ở 4 góc sân trên lưới, thực hiện ném
cầu qua sân cho người tập di chuyển nhặt và ném lên lưới (người phục vụ
ném cầu ở các vị trí khác nhau trên sân).
Thực hiện 4 người xong đổi 4 người khác luân phiên dòng chảy.
Đội hình thực hiện:
xxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxx
11


xx
x

xx

x xngêi phôc vô

xx(người tập)

x x (Người phục
vụ)

.

GV

Bài tập 2: Di chuyển đánh cầu thấp thuận tay và nghịch tay qua lưới vào ô
1,98m
Mục đích: Phát triển phối hợp vận động kết hợp đánh cầu nhẹ tay ở 2 kỹ
thuật đã học, kỹ thuật thấp thuận và ngược tay.
Cách thưc hiện: 2 người 2 góc lưới phục vụ tung cầu cho người thực hiện
di chuyển bỏ nhỏ qua lưới vào bờ 1,98m. Mỗi sân thực hiện 2 người. Mỗi
người 5 quả cho mỗi bên.
Yêu cầu: Di chuyển nhanh, đánh cầu đúng vào ô.
Đội hình:
xxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxx

.

x

GVx

x
Người tập

x Người phục vụ
=>Trên đây là toàn bộ hệ thống các bài tập bổ trợ phát triển thể lực chuyên môn
cầu lông mà tôi đưa vào giảng dạy cho học sinh trog thời gian các em học nội
dug cầu lông.
3.5. Kiểm tra đánh giá.
Để đánh giá năng lực phát triển về thể lực chuyên môn củng như kỹ thuật mà
các em đã được học tôi đã đưa 3 nội dung đặc trưng để kiểm tra cho cả hai
nhóm.
a. Nội dung kiểm tra:
12


× Di chuyển đánh cầu bỏ nhỏ 2 ô trên lưới.
× Đánh cầu qua lại 10 quả.
× Phát cầu cao xa.
b. Cách tiến hành kiểm tra và thang điểm.
Di chuyển đánh cầu bỏ nhỏ 2 ô trên lưới (1,98m) x 2 m thực hiện 10 quả mỗi
bê 5 quả, tính số quả vào ô.
Dụng cụ: + Sân cầu lông hỗn hợp
+ Quả cầu lông Hải Yến.
Cách tiến hành:
Người thực hiện kiểm tra phát cầu cho người phục vụ.Người phục vụ hất bổng
cầu lên cao về phía sân kiểm tra.Người kiểm tra di chuyển và thực hiện kĩ thuật
đánh cầu bỏ nhỏ vào 2 ô trên lưới.Mỗi ô thực hiện 5 quả liên tiếp. Giáo viên

đánh giá kỹ thuật di chuyển và kĩ thuật đánh cầu theo 3 mức A, B, C.
o Loại A: Di chuyển nhanh, đánh cầu thấp tay đúng, cảm giác với cầu tốt.
o Loại B: Còn di chuyển chậm, kĩ thuật còn sai sót.
o Loại C: Sai sót nhiều trong di chuyển, di chuyển chậm, kĩ thuật thực
hành còn yếu, chưa có cảm giác với cầu.
Cho điểm căn cứ vào bảng sau:
Số
9- 10
7 -8
5–6
4 quả 3 quả 2 quả 1 quả 0 quả
quả
quả
quả
quả
vào ô
Điểm

Điểm

Điểm

Điểm

Điểm

Điểm

Điểm

Điểm

Mức
kỹ
thuật
A
B
C

10
9
8
7
6
5
4
3
9
8
7
6
5
4
3
2
8
7
6
5
4

3
2
1
+ Đánh cầu qua lại 10 quả:2 học sinh cùng kiểm tra vào sân. Mỗi
ngườiđứng một bên sân cầu lông sử dụng các kĩ thuật di chuyển đã học kết hợp
đánh cầu tháp thuận tay và trái tay, đánh cầu qua lại cho nhau trong phạm vi sân
đơn. Đánh cầu liên tục 10 quả thì dừng kiểm tra.
Kết quả: Tính số lần liên tục nhiều nhất kết hợp với đánh giá về kĩ thuật và di
chuyển theo 3 mức A, B, C.
Loại A: Học sinh thực hiện đúng cả kĩ thuật di chuyển và kĩ thuật đánh cầu thấp
tay.
Loại B: Còn sai sót trong các bước di chuyển hoặc ở kĩ thuật đánh cầu thấp tay.
Loại C: sai sót nhiều cả trong hai kĩ thuật di chuyển và đánh cầu.
Cho điểm căn cứ vào bảng sau:

Số quả
Đánh

9- 10
quả

7 -8
quả

5–6
quả

4 quả

3 quả

2 quả

1 quả

0 quả
13


được
Chất
lượng
Điểm Điểm Điểm Điểm Điểm Điểm Điểm Điểm
kỹ
thuật
A
10
9
8
7
6
5
4
3
B
9
8
7
6
5

4
3
2
C
8
7
6
5
4
3
2
1
+ Phát cầu cao xa 10 quả.
Người kiểm tra đứng vào ô phát cầu, phát vào ô chéo bên sân còn lại 10 quả rơi
đúng ô cao sân về sau.
Kết quả: Tính số qủa rơi vào ô. Kĩ thuật được đánh giá theo mức độ cao và điểm
rơi của quả cầu
Loại A: Cầu bay cao và rơi xa về phía sân, kĩ thuật phát tốt.
Loại B: Cầu bay cao nhưng chưa xa hoặc xa nhưng chưa cao, kĩ thuật phát chưa
tốt. Cho điểm căn cứ vào bảng sau:
Số
quả
vào

9- 10
quả

7 -8
quả

5–6
quả

4 quả

3 quả

2 quả

1 quả

0 quả

10
9
8

9
8
7

8
7
6

7
6
5

6

5
4

5
4
3

4
3
2

3
2
1

ô
Mức
kỹ
thuật
(điểm)
A
B
C

4. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.
Đối tượng tôi chọn để nghiên cứu đề tài gồm 4 lớp 11 với 157 học sinh/ năm có
tỷ lệ nam nữ giữa các lớp tương đương nhau. Thể lực giữa các lớp lúc chọn vào
là ngẫu nhiên gần như bằng nhau.Được chia làm hai nhóm; 1 nhóm làm thực
nghiệm, nhóm còn lại để đối chứng.
Nhóm thứ nhất: tập luyện bình thường theo hướng dẫn của SGV bao gồm các

lớp:
11B2 có 41 học sinh.
11B4 có 38 học sinh.
Tổng số học sinh của nhóm thứ nhất là 79 học sinh.

14


Nhóm thứ hai: tập luuyện theo phương pháp thực nghiệm áp dụng các bài tập bổ
trợ phát triển thể lực môn cầu lông vào giảng dạy.
11B3 có 41 học sinh.
11B5 có 39 học sinh.
Tổng số học sinh của nhóm thứ nhất là 80 học sinh.
Sau khi kiểm tra 3 nội dung trên cho 4 lớp ở cả 2 nhóm tính bình quân điểm
kiểm tra của cả 3 nội dung có kết quả như sau:
Nhóm không đưa các bài tập bổ trợ, tập các bài tập đơn thuần:
T
T
1
2
4

Lớp

Số
Loại giỏi
Loại khá
Loại đạt
Không đạt
hs

(Điểm 9-10)
(Điểm 7-8)
(Điểm 5-6)
(Điểm dưới5)
11B2 41
5 em =12,2%
11 em= 26,8% 22 em= 53,6% 3 em = 7,4%
11B4 38
4 em =10,5%
13 em= 34,2% 18 em=43,9% 3em = 11,4%
Tổng 79
9 em =11,4%
24 em=30,4% 40em= 50,6% 6 em =8%
Nhóm được áp dụng các bài tập bổ trợ vào áp dụng tập luyện hàng ngày:

T
T
1
2
4

Lớp

Số
Loại giỏi
Loại khá
Loại đạt
Không đạt
hs
(Điểm 9-10)

(Điểm 7-8)
(Điểm 5-6)
(Điểm dưới5)
11B3 41
11 em =26,8% 22 em= 53,7% 8 em= 19,5%
0 em = 0%
11B5 39
12 em =30,8% 18 em= 46,2% 9 em=23%
0 em = 0%
Tổng 80
23em =28,75% 40 em=50%
17em= 21,25% 0 em =0%
Nhận xét: Qua bảng thống kê tôi thấy kết quả học tập của các em có được nâng
lên rõ rệt.
Thứ nhất: Các em được áp dụng các bài tập bổ trợ mới có tinh thần thoải mái
hơn, yêu thích tập luyện hơn mặc dù tập luyện mệt hơn khi học cầu lông. Kết
quả kiểm tra đánh giá về kĩ thuật cũng như tố chất thể lực của nhóm được thực
nghiệm tăng lên rõ rệt.
Thứ hai: Từ cơ sở các bài tập thể lực đó ở trường, ở lớp, các em đã tích cực hơn
trong việc luyện tập ở nhà và ở các câu lạc bộ cầu lông ở địa phương. Từ đó các
em phát triển tốt hơn về mặt thể chất cũng như trình độ, thể lực và kỹ thuật của
môn cầu lông chuẩn bị cho việc tiếp thu các môn học khác.
Đặc biệt các em học sinh nữ, nhiều em cũng đã rất thích thú tập luyện và đạt kết
quả khá cao.
So sánh thành tích kiểm tra của hai nhóm nghiên cứu:
Loại giỏi: Bình quân tăng 17,35 % (Do loại trung bình và chưa đạt giảm)
Loại khá: Bình quân tăng 19,6 % (Do loại trung bình và chưa đạt giảm)
Loại đạt: Bình quân tăng 28,35 % (Do khá giỏi tăng lên)
Loại đạt: Bình quân tăng 8% (Do khá giỏi tăng lên)
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ:

1. KẾT LUẬN:
Qua thời gian nghiên cứu và đem vào áp dụng các bài tập bổ trợ trên vào môn
học cầu lông cho các em học sinh, tôi thấy thể lực chuyên môn của các em được
nâng lên rõ rệt.Từ đó các em nắm bắtkĩ thuật được tốt hơn.Giờ học của các em
15


sinh động hơn, không bị nhàm chán, gò bó.Khi các em vui chơi thể thao (chơi
cầu lông) ngoài giờ học, ở nhà, ở các câu lạc bộ địa phương củng tốt hơn.Và
nhất là các buổi đấu tập các em đã nhanh nhẹn hơn, bền bỉ hơn trong từng xéc
đấu.
Với con số 80 được thực nghiệm và 79 em không được áp dụng bài tập trên ở4
lớp 11 trong năm học 2016 - 2017 ở trường THPT Thạch Thành 2 tôi thấy kết
quả rất tốt với các em được thực nghiệm. Vì vậy tôi mạnh dạn đem một phần
sáng kiến nhỏ của mình trong nhiều năm làm công tác giảng dạy ở trường THPT
để góp phần chung vào việc đàotạo thế hệ trẻ. Mặc dù vậy trên đây là ý kiến chủ
quan của cá nhân tôi, không thể tránh được những sai sót, những bất cập, rất
mong nhận được sự đóng góp ý kiến bổ sug của các thấy cô, các đòng nghiệp,
các cấp quản lí, các chuyên gia đầu nghành để sáng kiến kinh nghiệm của tôi
hoàn thiện hơn, có thể áp dụng rộng rãi hơn. Tất cả vì thế hệ trẻ, vì tương lai con
em chúng ta, góp phần vào việc giáo dục toàn diện và phát triển toàn diện cho
học sinh trong thời kì hội nhập.
2. KIẾN NGHỊ:
- Ban giám hiệu quan tâm hơn nữa đến cơ sở vật chất, tạo điều kiện tốt nhất cho
việc học tập.
- Nhà trường nên tổ chức giải TDTT truyền thống hàng năm, để tạo được
phong trào tập luyện TDTT toàn trường.
- Giáo viên trong tổ nhóm thường xuyên sinh hoạt chuyên môn hàng tuần để
hỗ trợ, nâng cao trình độ.
- Sở giáo dục thường xuyên tổ chức những lớp tập huấn đối với những nội

dung mới, khó để giáo viên học tập nâng cao trình độ.
- Tôi mong Sở Giáo Dục, Ban giám hiệu nhà trường,tổ chuyên môn nhận xét,
góp ý, bổ sung để SKKN của tôi có thể hoàn thiện hơn, góp phần nâng cao chất
lượng giờ học Thể dục.
Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi trong thực tế giảng dạy nhằm nâng cao
thể lưc cho các em học sinh lớp 11 tập môn câu lông.Tuy bản thân đã có nhiều
cố gắng, nhưng chắc chắn vẫn còn nhiều thiếu sót, hạn chế. Rất mong được sự
góp ý của bạn bè, đồng nghiệp, các nhà chuyên môn để đề tài có chất lượng tốt
hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Thạch Thành, ngày 15/5/2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung
của người khác.

Bùi Văn Tiến
16


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

2.

3.
4.
5.

Nguyễn Hải Châu - Đinh Mạnh Cường - Vũ Đức Thu (Biên soạn), Những
vấn đề chung về đổi mới giáo dục trung học phổ thông, NXB Giáo dục,
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ2007
Vũ
Đức
Thu
(TRƯỜNGổngchủbiên)THPTTrươngTHẠCHAnhTuấnTHÀNH(Chủbiên)II - Trần Dự - Vũ Bích
Huệ - Trần Đồng Lâm - Nguyến Kim Minh - Hồ Đắc Sơn - Vũ Thi Thư Trần Văn Vinh - Đặng Ngọc Quang, Thể dục 11, NXB Giáo dục, 2007
Nguyễn Mậu Loan, Lí luận và phương pháp giảng dạy TDTT, NXB Giáo
dục, 1998
Vũ Đào Hùng - Trần Đồng Lâm - Đặng Đức Thao, Thể dục và PPDH,
NXB Giáo dục, 1998.
Trần Đồng Lâm - Đinh Mạnh Cường, Trò chơi vận động, NXB Đại học sư
phạm, Dự án đào tạo GV THCS - Bộ GD& ĐT.

6. Trần Văn Vinh – Phương pháp tổ chức thi đấu và trọng tài cầu lông, NXB

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
7. Dương Nghiệp Chí – Đo lường thể thao NXB TDTT 1991.

TDTT 1997.

SỬ8.ĐàoDỤNGChíThànhSƠ ĐỒ–HuấnTƯluyệnDUYTHIẾTthiđấucầulôngKẾNXBBẰNGThểDụcPHẦNThểThaoMỀM.
9.

ĐinhEDRAWMạnh CườngMIND- ĐặngMAP8NgọcKẾTQuangHỢPGIẢI-BùiHuynhCÁCThân
Ngọc Thư (Tham gia biên soạn), Tài liệu tập huấn giáo viên, dạy

BÀI-Vũ

ĐứcTẬPThu - Vũ

NHẰMNÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY- HỌC BÀI CẤU TRÚC
học, kiểm tra đánh giá theo chuẩn kiến thức kĩ năng trong chương trình

LẶP-TIẾT 14, TIN HỌC 11

giáo dục phổ thông( lưuhành nội bộ), 2010.
10.Nguyễn Văn Lũy -Lê Quang Sơn ( Đồng chủ biên), Từ điển Tâm lý học,
NXB Giáo dục, 2009.
11.Lê Văn Hồng -Lê Ngọc Lan -Nguyễn Văn Thành, Tâm lý học lứa tuổi và
sư phạm, Hà Nội, 1995.

Người thực hiện: Bùi Thị Vui
Chức vụ: Giáo viên
SKKN thuộc lĩnh mực (môn): Tin Học

THANH HOÁ NĂM 2016

17