SKKN kinh nghiệm giảng dạy trò chơi chạy tiếp sức ném bóng vào rổ cho HS lớp

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
PHÒNG GIÁO DỤC THẠCH THÀNH

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

TÊN ĐỀ TÀI:
KINH NGHIỆM GIẢNG DẠY TRÒ CHƠI "CHẠY TIẾP
SỨC NÉM BÓNG VÀO RỔ" CHO HỌC SINH LỚP 4

Người thực hiện: Lê Thanh Tuấn
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Thành Hưng
SKKN thuộc môn: Thể dục

THẠCH THÀNH, NĂM 2016

1


TT
I
1
2
3
4
II
1
2
2.1
2.2
3

3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
4
III
1
2

MỤC LỤC
Mở đầu
Lí do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
Thực trạng việc giảng dạy trò chơi “Chạy tiếp sức ném bóng
vào rổ” cho học sinh lớp 4
Thực trạng chung của nhà trường
Thực trạng giảng dạy trò chơi “Chạy tiếp sức ném bóng vào rổ”
cho học sinh lớp 4
Các giải pháp thực hiện
Giải pháp 1
Giải pháp 2
Giải pháp 3
Giải pháp 4
Giải pháp 5
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo

dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
Kết luận, kiến nghị
Kết luận
Kiến nghị

Trang
1
1
2
2
2
3
3
4
4
5
6
6
11
12
12
13
14
14
14
15

2

I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài:
Giáo dục thể chất nói chung và môn học Thể dục nói riêng là một môn
học cơ bản trong hệ thống giáo dục quốc dân, nhằm mục tiêu giáo dục con
người mới phát triển toàn diện: Đức, Trí, Thể, Mỹ. Có đủ năng lực, phẩm chất
và sức khoẻ. Điển hình trong phong trào tập luyện thể dục thể thao Bác Hồ đã
từng nói: “Tự tôi ngày nào cũng tập”. Câu nói của Bác đã trở thành biểu trưng
cho phong trào tích cực, tự giác tập luyện thể dục thể thao, nâng cao sức khoẻ.
Thế hệ trẻ hôm nay ngoài trí tuệ còn phải có sức khoẻ: “Khoẻ để xây dựng và
bảo vệ tổ quốc”. Chính vì vậy mà trong những năm gần đây môn học Thể dục đã
được Đảng và Nhà nước quan tâm nhiều hơn, được đầu tư về trang thiết bị, đồ
dùng dạy học. Các em được tập luyện thể dục thể thao ngay từ bậc Tiểu học,
Với tinh thần “Học mà vui - vui mà học”. Các em đã hăng hái tập luyện thể dục
thể thao trong các giờ chính khoá, cũng như các hoạt động ngoài giờ lên lớp,
đem lại hiệu quả đáng kể trong việc nâng cao sức khoẻ, phát triển tâm sinh lý
cho học sinh, như cha ông ta đã từng đúc kết: “Sức khoẻ là vốn quý nhất của
con người”.
Từ xưa đến nay, con người đã biết tập luyện thể dục thể thao đê nâng cao
sức khỏe và giúp con người ý thức hơn về cái đẹp, cái đáng quý của bản thân
mình. Đó là vẻ đẹp của sức mạnh, vẻ đẹp của một tinh thần minh mẫn trong một
cơ thể cường tráng, tạo niền tin, động lực cho chúng ta bước vào cuộc sống đầy
ý nghĩa và tương lai mới ở phía trước.
Môn thể dục là một trong những bộ phận của nền giáo dục, có ảnh hưởng
rất lớn tới các mặt giáo dục khác, có vị trí hết sức quan trọng trong việc chuẩn bị
cho học sinh có đầy đủ khả năng, sức khỏe để tham gia vào cuộc sống sản xuất
và bảo vệ tổ quốc. Trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo của Đảng và Nhà nước
luôn quan tâm và coi trọng mục tiêu phát triển con người toàn diện, khảng định
tầm quan trọng “ Phát triển giáo dục và đào tạo là động lực thúc đẩy sự nghiệp:
Công nghiệp hóa-hiện đại hóa đất nước, là điều kiện phát huy nguồn nhân lực".
Với nhiệm vụ chính là nâng cao sức khỏe cho học sinh, môn thể dục ở

Tiểu học đã góp phần quan trọng trong thực hiện mục tiêu giáo dục, là cấp học
nền móng đặc biệt quan trọng để các em học lên ở các cấp học cao hơn, cũng
như việc phát hiện và bồi dưỡng bước đầu các nhân tài thể thao cho đất nước.
Trước tình hình thực tế của trường tiểu học Thành Hưng, khi nói đến giờ
Thể dục thì tất cả các em đều rất thích học, tích cực tập luyện. Chính vì vậy mà
các em tiếp thu nhanh và thực hiện tốt các nội dung, yêu cầu tập luyện. Song
bên cạnh đó trong một lớp học vẫn còn một bộ phận nhỏ học sinh do điều kiện
sống của các em hay sự phát triển tâm lí còn chậm, chưa phù hợp với kiến thức,
nội dung bài học hay tác phong chậm chạp, chưa nhạy bén, ý thức tự tin trong
học tập môn thể dục còn hạn chế dẫn đến tiếp thu bài học còn thụ động khi thực
hiện các trò chơi trong chương trình không đúng theo yêu cầu. Do đó trò chơi
không mang tính hấp dẫn, lôi cuốn, đúng luật chơi.
3


Trong chương trình giảng dạy môn Thể dục lớp 4, nội dung giảng dạy trò
chơi “Chạy tiếp sức ném bóng vào rổ” là nội dung đòi hỏi sự phối hợp khéo
léo, kĩ năng định hướng của học sinh. Đây là một trò chơi hay, bổ ích, thu hút
được sự tập trung chú ý và có tác dụng tốt đến sức khoẻ cũng như kỹ năng phối
hợp vận động của các em. Qua trò chơi này rèn luyện cho các em tinh thần đoàn
kết, nâng cao khả năng phối hợp với nhau... Tuy nhiên, trong quá trình giảng dạy
thực tế khi học sinh tham gia trò chơi tôi thấy một số em kĩ năng ném rổ còn hạn
chế, sau khi chạy tư thế ném rổ vội vàng, chưa tĩnh tại, đặc biệt là các em nữ,
nên chán nản, chưa ham thích chơi. Nguyên nhân do các em chưa có kỹ năng
điều khiển được bóng, cảm giác bóng và định hướng không gian chưa tốt, ngoài
ra một số em tay và cổ tay còn yếu nên không gập được cổ tay khi ném bóng.
Chính vì vậy tôi đã tìm tòi, nghiên cứu và có một số biện pháp khắc phục tình
trạng trên, làm cho các em tiếp thu nhanh, thực hiện đúng kỹ thuật động tác và
đạt hiệu quả ném rổ cao qua sáng kiến “ Kinh nghiệm giảng dạy trò chơi chạy
tiếp sức ném bóng vào rổ”. Với các biện pháp và giải pháp tổ chức giảng dạy cụ

thể tôi đã giúp các em tham gia tốt, chủ động, linh hoạt và tích cực hơn khi chơi
trò chơi "Chạy tiếp sức ném bóng vào rổ".
2. Mục đích nghiên cứu:
Qua thực tế giảng dạy môn thể dục ở Tiểu học tôi thấy học sinh rất yêu
thích môn học này, khi đến giờ thể dục các em rất hồ hởi, phấn khởi. Chính vì
vậy, khi giảng dạy tôi luôn tìm tòi, suy nghĩ, sử dụng các biện pháp, phương
pháp phù hợp để làm sao các em tiếp thu tốt được bài, thực hiện tốt nội dung tập
luyện, qua đó nâng cao hiệu quả giảng dạy và hứng thú tập luyện của học sinh.
Cụ thể qua sáng kiến tôi muốn nâng cao khả năng phối hợp đồng đội, sức nhanh
và kĩ năng ném rổ chính xác cho học sinh. Giúp các em tham gia trò chơi “Chạy
tiếp sức ném bóng vào rổ” một cách chủ động, nhanh nhen, linh hoạt và đạt hiệu
quả giáo dục cao hơn.
3. Đối tượng nghiên cứu:
- Đối tượng nghiên cứu: Học sinh lớp 4A. Trường Tiểu học Thành Hưng.
- Nội dung nghiên cứu: Phương pháp giảng dạy trò chơi “Chạy tiếp sức
ném bóng vào rổ”.
4. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp tham khảo tài liệu: Sách giáo viên thể dục lớp 4, tâm lí lứa
tuổi học sinh tiểu học, chuẩn kiến thức kĩ năng...
- Phương pháp nghiên cứu sản phẩm: Nghiên cứu kết quả thực hiện trò
chơi “Chạy tiếp sức ném bóng vào rổ” của học sinh.
- Phương pháp phân tích tổng hợp.
- Phương pháp sử dụng lời nói: phổ biến cách chơi, luật chơi, giảng giải,
hướng dẫn.
- Phương pháp trực quan:
+ Trực tiếp: Giáo viên làm mẫu động tác.
+ Gián tiếp: Cho xem tranh ảnh kĩ thuật.
- Phương pháp rèn luyện sức nhanh: Phát triển sức nhanh.
4

- Phương pháp tập luyện: Hình thành kĩ năng, kĩ xảo vận động và phát
triển các tố chất vận động.
- Phương pháp trò chơi, thi đấu: Tổ chức chơi phân thắng thua, thưởng
phạt để phát huy tối đa các tố chất vận động và kĩ năng, kĩ xảo của học sinh.
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
Như ta đã biết, sự hình thành và phát triển nhân cách của học sinh là một
quá trình diễn ra dưới các tác động giáo dục và dạy học, được tổ chức và thực
hiện ở trong nhà trường, gia đình và xã hội. Lứa tuổi học sinh tiểu học là một
giai đoạn cụ thể tham gia vào quá trình xã hội hoá cá nhân với tư cách là một
thành viên của xã hội. Trong đó hoạt động vui chơi là một nhu cầu không thể
thiếu được đối với các em. Bởi nó cần thiết cho sự phát triển tâm lý, thể lực,
nhân cách trẻ em. Tổ chức cho học sinh tiểu học tham gia vào các trò chơi có
mục đích, có kế hoạch giữ vai trò to lớn trong thực hiện mục tiêu giáo dục của
bậc học nói chung, mục tiêu phát triển nhân cách nói riêng. Ngày nay, trong
công tác giáo dục nhân cách học sinh tiểu học trò chơi đã được đưa vào vận
dụng trên phương diện là nội dung, là phương pháp dạy học. Trò chơi là phương
tiện đồng thời cũng là con đường để trẻ lĩnh hội tri thức, khám phá thế giới xung
quanh. Qua trò chơi, trẻ khám phá được bản thân, mối quan hệ với bố mẹ, bạn
bè và thế giới xung quanh mình. Trong các trò chơi, hầu hết các em đều có bạn
chơi, có thể là một hay nhiều bạn chơi, điều này sẽ giúp trẻ phát huy được tính
tương tác xã hội, đồng thời cũng giúp cho trẻ trở nên độc lập hơn, có khả năng
giải quyết vấn đề, phát huy tính tập trung và trí tưởng tượng. Các nhà khoa học
đã kết luận rằng: “di truyền chỉ có thể quyết định các tiềm năng, nhưng chính
môi trường và sự nuôi dưỡng mới có những tác động quan trọng đến trí thông
minh của trẻ”.
Ở lứa tuổi học sinh Tiểu học các em rất hiếu động, yêu thích vận động,
các hoạt động vui chơi, trò chơi, đặc biệt luôn hứng thú với những bài tập,
những trò chơi có dụng cụ. Thông qua trò chơi giúp cho các em bồi dưỡng tính

sáng tạo, rèn luyện sự khéo léo, nhanh nhẹn, tạo không khí vui vẻ để học tập và
rèn luyện.
Học sinh tiểu học có khuynh hướng ghi nhớ được những kiến thức do cha
mẹ, thầy cô chỉ bảo, nhưng chưa có khả năng phân tích, tự giác. Tuy nhiên học
sinh Tiểu học bước đầu đã biết tìm các dấu hiệu đặc trưng của sự vật, biết phân
biệt sắc thái của các chi tiết, các phần kỹ thuật để đi đến tổng hợp, nhưng đang
còn giản đơn và chưa tinh tế. Việc ghi nhớ và hình thành các kĩ năng, kĩ xảo vận
động đang phát triển, giáo viên khi lên lớp cần chú ý tới phương pháp sư phạm
để khuyến khích sự tìm tòi sáng tạo của học sinh, giúp các em nắm được nội
dung bài học, đặc biệt là các kĩ thuật động tác thực hành. Đối với học sinh tiểu
học nói chung và học sinh lớp 4 nói riêng là lứa tuổi đang có nhiều chuyển biến
về tâm, sinh lí, tư duy. Hành động của các em chuyển dần từ thụ động, giản đơn
sang trạng thái tương đối chủ động và linh hoạt hơn. Lứa tuổi này bước đầu các
5


em đã có khả năng phân tích và tổng hợp đơn giản, biết tự điều chỉnh những
hoạt động của bản thân nhưng ở mức độ không cao. Học sinh có ý thức và khả
năng tự quản tương đối tốt, biết phối hợp và giúp đỡ nhau trong học tập và rèn
luyện, nhưng còn kém linh hoạt với những thay đổi trong sinh hoạt, tập luyện.
Vì vậy các em thường bị động, kém tự tin hoặc phản ứng chậm. Mọi sự vận
động thể dục thể thao còn ở mức độ nhẹ nhàng, mang tính chất khái niệm, mục
đích nhằm rèn luyện sức khoẻ cho học sinh được đặt lên hàng đầu.
Để tiếp thu được những kiến thức, kĩ năng, các em rất thích được tham
gia vào quá trình tìm tòi, sáng tạo. Quá trình hưng phấn thường chiếm ưu thế, vì
vậy các em rất hiếu động. Các em thường ham chơi, ưa hoạt động, thích bắt
chước và cố gắng làm theo đúng động tác. Ở lớp 4, học sinh đã có thể thực hiện
được một số kĩ năng vận động cơ bản ở mức khá thành thạo, có khả năng phối
hợp vận động tương đối tốt, mức độ phức tạp của động tác kĩ thuật và biên độ
hoạt động của các động tác được các em thể hiện ở mức cao hơn hẳn so với các

lớp dưới. Tuy nhiên những kĩ năng đó còn ở mức độ thập, mang nặng tính tự
nhiên và chưa bền vững.
2. Thực trạng việc giảng dạy trò chơi “Chạy tiếp sức ném bóng vào
rổ” cho học sinh lớp 4.
2.1. Thực trạng chung của nhà trường:
- Thành Hưng là một xã thuộc vùng trung du của huyện Thạch Thành, có
bề dày lịch sử về phát triển giáo dục. Trong đó trường Tiểu học Thành Hưng là
một trong những những trường dẫn đầu về thành tích học tập cũng như các hoạt
động khác.
- Nhà trường có sân tập thể thao, nhà tập thể dục, phục vụ cho việc giảng
dạy của giáo viên và học tập, tập luyện môn thể dục của học sinh.
* Thuận lợi:
- Lãnh đạo địa phương, các đoàn thể trong xã, phụ huynh học sinh và
nhân dân luôn quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi cho mọi phong trào hoạt động
trong nhà trường.
- Nhà trường có cảnh quan xanh, sạch, đẹp, thuận lợi cho việc tập luyện
và vui chơi của học sinh.
- Giáo viên có đủ năng lực, trình độ vững vàng để giảng dạy bộ môn thể
dục. Luôn nhiệt tình, tận tuỵ với công việc, đó là điều kiện thuận lợi cho quá
trình hướng dẫn, giúp đỡ học sinh tập luyện.
- Hầu hết các em học sinh ngoan ngoãn, nhanh nhẹn, tiếp thu nhanh các
kỹ năng vận động, yêu thích hoạt động đặc biệt là các trò chơi vân động.
- Ban giám hiệu nhà trường luôn tạo điều kiện cho giáo viên tham gia dự
giờ đồng nghiệp ở trường bạn, cũng như tham gia bồi dưỡng chuyên môn,
nghiệp vụ môn thể dục.
* Khó khăn:
- Điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho việc giảng dạy môn
thể dục là rất cần thiết nhưng nhà trường vẫn còn thiếu nhiều. Trong đó sân bãi
chưa đúng quy cách, thiếu diện tích, đặc biệt dụng cụ cho việc tập luyện môn
6

học còn thiếu như bóng rổ, bảng rổ được cấp lâu ngày đã hư hỏng nặng, đệm bật
xa, cầu, một số dụng cụ cho trò chơi (vợt tâng cầu, vòng, vật đích của trò chơi
tung vòng vào đích...)
2.2. Thực trạng giảng dạy trò chơi “Chạy tiếp sức ném bóng vào rổ”
cho học sinh lớp 4:
Trong phân bổ nội dung của một tiết thể dục ở Tiểu học, với khung thời
gian 35 phút, khi đến nội dung trò chơi rất ít thời gian để giáo viên có thể cho
học sinh tập thử động tác trước khi vào chơi thử và chơi chính thức trò chơi.
Trong khi đó, trò chơi “Chạy tiếp sức ném bóng vào rổ” là một trò chơi khó, có
sử dụng các dụng cụ là bóng, bảng rổ. Yêu cầu học sinh phải biết cách phối hợp
với nhau và sự chính xác khi ném rổ. Chính vì vậy, việc tập trước động tác ném
bóng vào bảng rổ và cách phối hợp với nhau khi tham gia chơi cho học sinh là
rất cần thiết. Nếu giáo viên chỉ hướng dẫn cách chơi, luật chơi thì chưa đủ để
các em có thể tham gia được vào trò chơi một cách chủ động, tích cực nên khi
thực hiện chơi các em rất khó khăn và ném rổ độ chính xác chưa cao.
- Theo sách giáo viên lớp 4, hướng dẫn cách chơi trò chơi chạy tiếp sức
ném bóng vào rổ, thì phần quy định phân thắng thua như sau: Trong thời gian
quy định hàng nào xong trước và có số lần ném vào rổ nhiều hơn, hàng đó
thắng. Như vậy xảy ra 2 tình huống:
+ Tình huống 1: Đội ném xong trước và có số lần ném vào rổ nhiều hơn,
có thể nói là đội thắng (có thể phân thắng thua được).
+ Tình huống 2: Đội ném xong trước nhưng lại có số lần ném bóng vào rổ
ít hơn, còn đội xong sau lại có số lần ném bóng vào rổ nhiều hơn. Như vậy
không phân định được thắng thua.
Qua 2 tình huống trên ta thấy quy định phân thắng thua như vậy là chưa
hợp lí, nếu rơi vào tình huống 1 thì không sao, nhưng rơi vào tình huống 2 thì
không phân định được thắng thua, như vậy là chưa đảm bảo tiến trình trò chơi.
Trò chơi này không giống như trò chơi “Ném bóng trúng đích” phân định thắng

thua bằng số lần ném bóng trúng đích, mà còn phụ thuộc vào sự phối hợp đồng
đội, sức nhanh khi chạy tiếp sức.
- Ngoài quy định phân thắng thua chưa hợp lí trên, trong quá trình giảng
dạy trò chơi "Chạy tiếp sức ném bóng vào rổ" tôi thấy các em rất vội vàng khi
ném bóng vào rổ, động tác thiếu tự tin, định hình động tác ném rổ phù hợp với
hình thể cá nhân chưa rõ ràng. Vì vậy hiệu quả ném rổ độ chính xác chưa cao, số
lần bóng vào rổ còn hạn chế, đặc biệt với các em nữ, các em có thể hình thấp
hoặc một số em còn nhút nhát, thiếu chủ động trong tập luyện.
- Kết quả khảo sát ở lớp 4A và 4B: Số lượng học sinh ném bóng trúng
đích chưa cao, còn nhiều em ném chưa trúng đích, sự phối hợp đồng đội khi
tham gia trò chơi còn hạn chế.

7


Kết quả

Số lượng
Tỷ lệ %

Tổng số
học sinh
4A 4B
33 31
100 100

Ném bóng
Vào rổ
Chưa vào
rổ

4A 4B 4A 4B
21 20 12
11
64 64,5 36 35,5

Phối hợp đồng đội Ghi chú
Tốt
Chưa
tốt
4A 4B 4A 4B
23 23 10 8
70 74 30 26

Từ thực trạng trên để công tác giảng dạy của giáo viên và học tập,
cũng như tập luyện của học sinh đạt hiệu quả cao tôi đã mạnh dạn cải tiến về
phương pháp, cách thức tiến hành giảng dạy cũng như tổ chức hướng dẫn
trò chơi “Chạy tiếp sức ném bóng vào rổ” cho học sinh lớp 4. Giúp các em
nắm được các kĩ thuật và nâng cao kết quả thực hiện động tác ném bóng vào
rổ, đồng thời phối hợp tốt với nhau khi tham gia trò chơi, qua đó nâng cao
hiệu quả tập luyện.
3. Các giải pháp thực hiện
3.1. Giải pháp 1: Luyện tập các động tác kĩ thuật chuẩn bị ném rổ và ném
bóng vào rổ trước khi tổ chức trò chơi.
Khi giảng dạy trò chơi “Chạy tiếp sức ném bóng vào rổ” cho học sinh tôi
thấy các em chưa định hình được động tác ném bóng vào rổ, động tác của các
em thực hiện vội vàng, tư thế chưa ngay ngắn. Chính vì vậy mà hiệu quả chưa
cao. Từ thực tế trên, tôi nghĩ việc đầu tiên phải dạy cho các em đó là kĩ thuật
ném bóng vào rổ, giúp các em có định hình bước đầu về trò chơi và nâng cao
hiệu quả khi thực hiện ném bóng vào rổ.
* Tập tư thế chuẩn bị và ném bóng vào rổ:

- Tư thế chuẩn bị: Hai chân đứng rộng bằng vai hoặc đứng chân trước
chân sau tùy thuộc vào động tác ném bóng vào rổ. Thân người giữ thẳng, mặt
hơi ngửa, mắt hướng về bảng rổ. Tư thế của tay phụ thuộc vào động tác ném
bóng, có thể thực hiện bằng một tay hoặc hai tay, cũng có thể ném bóng bằng
một tay trên vai hoặc tung bóng cụ thể như sau:
- Động tác ném bóng bằng một tay trên vai:
+ Tư thế của tay và chân: Tay thuận đỡ bóng, cánh tay vuông góc với thân
người, khuỷu tay gần như vuông góc với cánh tay, bàn tay xòe đều hình túi bao
quanh bóng, lòng bàn tay hướng về hướng ném. Tay còn lại đỡ nhẹ ở phía bên
quả bóng, bóng ở phía trên đâu, trước trán. Đứng chân trước chân sau, chân
cùng bên với tay ném bóng ở phía trước.
+ Động tác ném bóng vào rổ:
Khuỵu gối hạ thấp trọng tâm, thân người hơi ngả về trước. Duỗi khớp
gối, vai, khuỷu tay, phối hợp với thân người vươn lên cao, đẩy bóng lên cao, về
trước, khi bóng chuẩn bị rời tay thì gập cổ tay, bàn tay vuốt nhẹ theo bóng, tạo
lực xoáy xuống cho quả bóng. Học sinh cũng có thể bật nhảy để ném bóng.

8


Giáo viên làm mẫu, phân tích động tác ném bóng bằng một tay trên vai

Học sinh thực hiện ném bóng bằng một tay trên vai
- Động tác ném bóng bằng hai tay trước ngực:
+ Tư thế của tay và chân: Cánh tay tạo với thân người một góc khoảng
0
60 , cẳng tay gấp ở khuỷu, hai bàn tay xòe rộng đỡ ở hai bên phần dưới quả
bóng, lòng bàn tay hướng vào nhau, bóng ngang tầm phía trước ngực, hai chân
đứng rộng bằng vai hoặc đứng chân trước chân sau.
9

+ Động tác ném bóng vào rổ:
Khuỵu gối hạ thấp trọng tâm, vai hơi co, thân người ngả về trước. Duỗi
khớp gối, vai, khuỷu tay, phối hợp với thân người vươn lên cao, đẩy bóng lên
cao, về trước, khi bóng chuẩn bị rời tay thì gập cổ tay, bàn vuốt nhẹ theo bóng.

Giáo viên làm mẫu, phân tích tác ném bóng bằng hai tay trước ngực

Học sinh thực hiện động tác ném bóng bằng hai tay trước ngực
10


- Động tác tung bóng:
+ Tư thế của tay và chân: Hai tay giữ bóng thấp ngang thắt lưng, hai bàn
tay xòe đều đỡ phần bên dưới quả bóng, lòng bàn tay hướng lên trên, hai chân
đứng rộng bằng vai hoặc chân trước chân sau.
+ Động tác ném bóng vào rổ: Khuỵu gối hạ thấp trọng tâm, thân thân
người hơi ngả về trước, tiếp theo duỗi khớp gối, 2 bàn tay đỡ bóng đưa từ dưới,
lên cao, ra trước, khi bóng chuẩn bị rời tay thì bàn tay vuốt nhẹ theo bóng, tạo
thành lực xoáy xuống khi bóng bay trên không.

Giáo viên làm mẫu, phân tích động tác tung bóng

Học sinh thực hiện động tác tung bóng vào rổ
11


* Phương pháp giảng dạy:
- Giáo viên làm mẫu, kết hợp chỉ dẫn, giảng giải.

- Học sinh thực hiện, giáo viên quan sát uốn nắn, sửa sai.
* Phương pháp tập luyện:
- Tập không bóng:
+ Học sinh đứng theo hàng ngang thực hiện đứng tư thế chuẩn bị, giáo
viên kiểm tra uốn nắn.
+ Học sinh thực hiện mô phỏng động tác ném bóng vào rổ (theo 3 cách
trên). Tập theo 3 nhịp đếm.
Nhịp 1: Khuỵu gối hạ thấp trọng tâm, thân thân người hơi ngả về trước.
Nhịp 2: Duỗi khớp gối, vai, khuỷu tay, phối hợp với thân người vươn lên
cao.
Nhịp 3: Đẩy bóng lên cao, về trước, khi bóng chuẩn bị rời tay thì gập cổ
tay, bàn tay vuốt nhẹ theo bóng.
Tập phối hợp toàn bộ động tác. Giáo
viên quan sát nhắc nhở, sửa sai. Đội
hình:
x
x
x
x
x
x

x

x

x

x

x

x

Ogv
x

x
x

x
x

x

x

x

- Tập có bóng:
+ Học sinh cầm bóng, đứng tư thế chuẩn bị và tại chỗ thực hiện 3 kĩ thuật
ném bóng sau đó bắt bóng và tiếp tục thực hiện động tác liên tục như tung bóng
cá nhân, giúp rèn luyện lực của cổ tay và lực vuốt của bàn tay theo bóng.
+ Học sinh từng đôi một quay mặt vào nhau, thực hiện 3 kĩ thuật ném
bóng qua lại cho nhau.
+ Giáo viên kiểm tra, uốn nắn.
Đội hình theo cặp:
x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

Ogv
12


3.2. Giải pháp 2: Luyện tập kĩ năng ném bóng chính xác và kĩ năng chạy,
phối hợp đồng đội thông qua các trò chơi: Ném bóng trúng đích, chạy tiếp sức,
nhanh lên bạn ơi, ở nội dung phần khởi động của giờ học.
Như chúng ta đã biết khi học sinh tham gia trò chơi có tính chất thi đua,
các em sẽ thể hiện tối đa các khả năng, các tố chất vận động của mình. Chính vì
vậy tôi muốn học sinh được rèn luyện các kĩ năng ném rổ, các tố chất vận động
trước khi tham gia trò chơi “Chạy tiếp sức ném bóng vào rổ”. Dây cũng là một
hình thức để bắt đầu giờ học một cách hấp dấn, sinh động, lôi cuốn hơn, khơi
dậy ở học sinh ham muốn, húng thú tập luyện.

* Luyện tập kĩ năng ném bóng chính xác: Đưa vào phần mở đầu của giờ
học nội dung khởi động trò chơi “Ném bóng trúng đích” để các em có điều kiện
luyện tập kĩ năng ném bóng, đồng thời thông qua trò chơi giúp các em định hình
tư thế tĩnh khi ném rổ, cách dùng lực, chuyển động nhịp nhàng của chân, tay,
thân người. Thời gian 3 đến 5 phút.

Trò chơi "Ném bóng trúng đích"
* Luyện tập kĩ năng chạy, phối hợp đồng đội: Như trên đưa nội dung trò
chơi “Chạy tiếp sức hoặc nhanh lên bạn ơi”... vào phần khởi động, giúp các em
rèn luyện kĩ năng chạy, phối hợp vận động để tham gia trò chơi “Chạy tiếp sức
ném bóng vào rổ” một cách chủ động, linh hoạt hơn. Thời gian 3 đến 4 phút.
Ogv
x x x x x
O

x x

x

x

x

O
13


Trò chơi "Chạy tiếp sức"
Chú ý: Mỗi giờ học chỉ cho học sinh chơi trong phần khởi động một trò
chơi và luân phiên với nhau.

3.3. Giải pháp 3: Lựa chọn động tác ném bóng phù hợp với đặc điểm
sinh lí của từng học sinh.
Trong giảng dạy môn thể dục ở Tiểu học, ngoài việc lựa chọn phương
pháp, hình thức tổ chức tập luyện hợp lí giáo viên cần đặc biệt chú ý đến đặc
điểm tâm sinh lí của học sinh để có biện pháp giáo dục phù hợp, vừa đảm bảo
thực hiện chương trình giáo dục, vừa phát huy thế mạnh, sở trường của học sinh.
Qua đó mang lại hiệu quả giáo dục cao hơn.
Đối với việc giảng dạy trò chơi “Chạy tiếp sức ném bóng vào rổ” thì giáo
viên cần hướng dẫn cho học sinh lựa chọn hình thức ném bóng vào rổ phù hợp
với đặc điểm hình thể, chiều cao, thể lực của từng em.
Dưới đây là một số gợi ý để giáo viên có thể hướng dẫn các em lựa chọn
cách ném bóng vào rổ phù hợp với đặc điểm hình thể của từng học sinh.
Động tác ném bóng
Ném bóng bằng một tay trên vai
Ném bóng bằng hai tay trước ngực
Tung bóng

Thể lực học sinh
- Học sinh có chiều cao, thể lực tốt, tay và
cổ tay khỏe.
- Không thuộc học sinh có 2 loại thể lực
trên
- Học sinh có chiều cao bình thường, lực
của tay và cổ tay yếu.

3.4. Giải pháp 4: Xác định điểm ném bóng hiệu quả.
Muốn ném bóng vào rổ đạt độ chính xác cao thì giáo viên phải chỉ rõ cho
các em thấy điểm ném bóng hiệu quả. Để làm được điều đó giáo viên cần làm
mẫu, giảng giải cho học sinh nắm được và xác định được điểm ném bóng hiệu
quả. Khi ném bóng vào rổ giáo viên hướng dẫn học sinh ném bóng vào rổ theo

hai cách sau.
* Cách 1: Ném bóng trực tiếp rơi vào rổ.
- Phương pháp tập luyện: Giáo viên có thể vẽ hình tròn tượng trưng rổ
ném trên nền đất hoặc hạ thấp bảng rổ, cho học sinh đứng theo hàng dọc ném
bóng trực tiếp rơi vào vòng tròn hoặc bảng rổ. Sau khi các em đã thực hiện
tương đối thuần thục thì nâng bảng rổ lên cao theo mức quy định của trò chơi.
Điều này giúp cho học sinh có cảm giác tốt về không gian, cách dùng lực.
* Cách 2: Ném bóng chạm vào hình chữ nhật được vẽ trên bảng rổ, bóng
sẽ bật ngược lại và rơi vào rổ.
- Phương pháp tập luyện: Cho học sinh đứng theo hàng dọc lần lượt các
em vào vị trí chuẩn bị và thực hiện ném bóng. mục đích ném bóng không phải
vào rổ mà ném bóng chạm vào khu cực được xác định bằng hình chữ nhật trên
bảng rổ. Ban đầu giáo viên có thể hạ thấp mức rổ, sau đó nâng cao dần. Như vậy

14


các em sẽ xác định được vị trí ném bóng hiệu quả và rèn luyện kĩ năng ném
bóng chính xác.
3.5. Giải pháp 5: Thay đổi quy định về phân thắng thua cho phù hợp.
Như đã nêu ở phần thực trạng giảng dạy trò chơi “Chạy tiếp sức ném
bóng vào rổ”, phần quy định phân thắng thua như sau: “Trong thời gian quy
định hàng nào xong trước và có số lần ném vào rổ nhiều hơn, hàng đó thắng”,
như vậy là chưa hợp lí, không phân định được thắng thua nếu rơi vào tình huống
2 (đội ném xong trước nhưng lại có số lần ném bóng vào rổ ít hơn, còn đội xong
sau lại có số lần ném bóng vào rổ nhiều hơn). Chính vì vậy cần thay đổi quy
định phân thắng thua cho phù hợp, khi giảng dạy trò chơi này giáo viên có thể
lựa chọn một trong hai cách phân định thắng thua như sau:
- Cách 1: Trong thời gian quy định đội nào có số lần ném bóng trúng đích
nhiều hơn đội đó thắng.

+ Tổ chức học sinh chơi theo tổ, giáo viên quy định thời gian mỗi hiệp từ
2- 4 phút, các em chạy tiếp sức ném bóng vào rổ, hết thời gian quy định đội nào
có số lần trúng đích nhiều hơn đội đó thắng. Dầu tiên giáo viên cho chơi thử 1-2
lần, sau đó chơi chính thức phân thắng thua.
- Cách 2: Ném bóng vào rổ đội nào chính xác và nhanh hơn đội đó thắng.
+ Tổ chức học sinh chơi theo tổ, em số một nhanh chóng chạy lên vị trí
ném bóng, nhặt bóng và thực hiện động tác ném bóng vào rổ, khi nào bóng rơi
vào rổ mới chạy quay về chạm tay em thứ hai, em thứ hai tiếp tục thực hiện như
em số một, còn em số một chạy xuống cuối hàng đứng, trò chơi cứ liên tục như
vậy cho đến hết, đội nào xong trước đội đó thắng.
Chú ý: Khi chia đội chơi giáo viên phải chia nam nữ và thể lực hai đội
đồng đều nhau.

1
5


Học sinh tham gia trò chơi "Chạy tiếp sức ném bóng vào rổ
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
- Từ áp dụng kinh nghiệm trên tôi thấy học sinh có sự tiến bộ rõ rệt, các
em thực hiện động tác ném bóng vào rổ đạt kết quả cao, có sự chuẩn bị thực
hiện động tác, phối hợp nhịp nhàng các bộ phận cơ thể để thực hiện động tác
ném rổ. Ngoài ra, còn thể hiện sự phối hợp đồng đội khéo léo, nhanh nhen.
Quan sát động tác ném rổ thấy các em rất tự tin, thể hiện sự chủ động khi thực
hiện, điều đó đồng nghĩa với việc thành tích trúng đích được nâng cao, hiệu quả
giảng dạy của giáo viên đã mang lại kết quả tốt.
- Thông qua sáng kiến kinh nghiệm tạo được sự tự tin, hứng thú tập luyện
ở học sinh, các em càng yêu thích học tập, tập luyện bộ môn hơn. Qua đó mà
nâng cao hiệu quả giảng dạy, giáo dục.

Kết quả kiểm chứng ở lớp 4A giảng dạy theo phương pháp mới đạt hiệu
quả cao hơn hẳn so với lớp 4B.
Kết quả

Số lượng
Tỷ lệ %

Tổng số
học sinh
4A 4B
33 31
100 100

Ném bóng
Phối hợp đồng đội Ghi chú
Vào rổ
Chưa vào
Tốt
Chưa
rổ
tốt
4A 4B 4A 4B 4A 4B 4A 4B
30 20 3
11 33 23 0
8
91 64,5 9
35,5 100 74 0 26

- Qua kết quả và kiểm chứng tôi nhận thấy học sinh yêu thích với nội
dung này, các em thích học và tham gia tích cực, chủ động trò chơi. Các động

tác thực hiện tốt và đúng kỹ thuật, khéo léo, nhanh nhẹn và đạt hiệu quả cao.
Thông qua trò chơi "Chạy tiếp sức ném bóng vào rổ" giáo dục cho các em được
tinh thần đoàn kết, biết phối hợp với nhau trong học tập và lao động thì sẽ vượt
qua mọi khó khăn, đạt được kết quả mong muốn.
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận:
- Trong giảng dạy động tác cho học sinh giáo viên cần lựa chọn phương
pháp giảng dạy phù hợp với đối tượng học sinh, sao cho các em tiếp thu nhanh
và thực hiện tốt bài tập. Đối với những bài tập, động tác có sự phối hợp phức
tạp, nhiều cử động liên hoàn, giáo viên nên chia động tác thành các phần nhỏ để
giảng dạy và tập luyện, sau đó mới phối hợp toàn bộ động tác. Trong khi chia
động tác thành các các phần nhỏ, giáo viên cần nhấn mạnh các giai đoạn kĩ thuật
chủ yếu, quyết định đến kết quả thực hiện động tác để học sinh nắm được khi áp
dụng vào tập luyện toàn bộ động tác. Qua đó giúp các em định hình đúng động
tác, các khâu chính của kĩ thuật để có cách dùng lực phù hợp, các chuyển động

16


tuần tự của chân, thân người, lực của tay, cổ tay sao cho đạt hiệu quả thực hiện
động tác cao nhất.
- Ngoài cách tập luyện lặp lại thông thường, giáo viên nên có các động tác
tập luyện bổ trợ, các trò chơi tương ứng hoặc tập luyện thi đua giữa các tổ để
làm thay đổi môi trường, phương pháp, hình thức tổ chức tập luyện, tránh nhàm
chán mà vẫn đảm bảo hiệu quả tập luyện động tác.
- Lựa chọn phương pháp giảng dạy, tập luyện phù hợp với đặc điểm cá
nhân, tâm lí lứa tuổi học sinh, đặc biệt đối với những hoạc sinh kém tự tin trong
tập luyện phải thường xuyên động viên, khen ngợi, biểu dương kể cả những tiến
bộ dù là nhỏ nhất.
- Ngoài ra, sách giáo viên thể dục hướng dẫn cách soạn giáo án và nội

dung tập nên khuyến khích để giáo viên chủ động, linh hoạt có các hình thức tổ
chức tập luyện sao cho phù hợp với thực tế của địa phương, của nhà trường mà
vẫn đạt hiệu quả cao trong tập luyện.
- Không khí giờ học là rất quan trọng, chính vì vậy giáo viên phải tạo ra ở
học sinh động cơ, hứng thú tập luyện thông qua các trò chơi khởi động, làm cho
giờ học thoải mái, tích cực, chủ động và đạt hiệu quả giáo dục cao.
- Chuẩn bị đồ dùng dạy học đầy đủ để phục vụ tốt cho dạy học đạt hiệu
quả cao ...
- Đảm bảo an toàn trong tập luyện.
2. Kiến nghị:
- Các cấp quản lí giáo dục, nhà trường, phụ huynh học sinh thường xuyên
quan tâm trang cấp, mua sắm, sửa chữa đồ dùng dạy học (như: bóng, bảng rổ...)
để phục vụ tốt cho giảng dạy của giáo viên và tập luyện của học sinh. Vì đặc
trưng môn thể dục phải luôn sử dụng các loại đồ dùng, phương tiện để giảng dạy
và tập luyện, nếu không có thì không thể thực hiện được nội dung, phân phối
chương trình dạy học.
- Tổ chức các hội thảo, thảo luận đúc rút kinh nghiệm giảng dạy để giáo
viên có thể học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau và thảo luận phương pháp giảng dạy
phù hợp với từng địa phương, từng trường, từng đối tượng học sinh.
- Nhà trường, các cấp quản lí giáo dục thường xuyên tạo điều kiện cho
giáo viên đi học các lớp bồi dưỡng chuyên môn, để nâng cao nghiệp vụ giảng
dạy, phục vụ tốt cho công tác giảng dạy cũng như chăm lo sức khoẻ học sinh.
- Nhà trường, các đoàn thể tổ chức cho giáo viên được tham quan, học hỏi
kinh nghiệm ở các trường trong huyện, trong tỉnh...
XÁC NHẬN
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thạch Thành, ngày 12 tháng 04 năm 2016.
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của bản thân,
không sao chép nội dung của người khác.

(Ký và ghi rõ họ tên)

17


Lê Thanh Tuấn

18