Bài 30 bố của xi mông (trích)

Tiết 151-152:
Bài 30:

Bố của Xi-Mông (Trích)
( Guy đơ Mô-Pa-Xăng )

A. Mục tiêu cần đạt:
1. Kiến thức.
- Giúp học sinh hiểu đợc Mô-pa-xăng đã miêu tả sắc nét diễn biến
tâm trạng của ba nhân vật chính trong văn bản này nh thế nào, qua
đó giáo dục cho học sinh lòng thơng yêu bè bạn và mở rộng ra lòng yêu
thơng con ngời.
-Học tập cách kể chuyện theo ngôi thứ 3 với việc miêu tả tâm lí
nhân vật qua cử chỉ, lời nói và diễn biến tâm trạng.
2. Kĩ năng.
- Rốn k nng c hiu vn bn nc ngoi.
- Rèn luyện kĩ năng phân tích nhân vật qua diễn biến tâm trạng.
3. Thái độ.
- Bồi đắp thêm tình yêu thơng bạn bè và cao hơn là tình yêu thơng, cảm thông với những con ngời có hoàn cảnh đặc biệt.
4. nh hng phỏt trin nng lc
B. Chuẩn bị:
- Giáo viên: Nghiên cứu toàn bộ tác phẩm, chuẩn bị nội dung lên lớp.
- Học sinh: Đọc bài trả lời các câu hỏi sách giáo khoa và gợi ý của
giáo viên.
C. Tiến trình tổ chức các hoạt động.
* Hoạt động khi ng
1. Kiểm tra bài cũ. ( 8)
? Tóm tắt đoạn trích Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang ? Trình bày
cảm nhận của em về nhân vật Rô-bin-xơn ?
* Hoạt động 2: Giới thiệu bài. ( 1)

Guy đơ Mô-pa-xăng là nhà văn Pháp thế kỉ XIX. Cha thuộc dòng
dõi quý tộc đã sa sút. Khi chiến tranh Pháp- Phổ bùng nổ ông nhập ngũ.
Sau chiến tranh do hoàn cảnh gia đình khó khăn ông lên Pa -ri làm ăn
ông làm việc ở Bộ Hải quân và Giáo dục và bắt đầu sáng tác mở đầu
là tác phẩm Viên mỡ bò ( 1880) nổi tiếng, Tiếp đó từ 1881 đến 1890
ông viết trên ba trăm truyện ngắn, sáu tiểu thuyết và một số tác phẩm
thuộc thể loại khác. Đặc biệt ông rất thành công ở thể loại truyện
ngắn. Trong các sáng tác của ông vẫn tiếp tục truyền thống hiện thực
trong văn học Pháp thế kỉ XIX, Ông đã nâng nghệ thuật truyện ngắn
lên trình độ cao, nội dung cô đọng, sâu sắc, hình thức giản dị trong
sáng. Vậy nghệ thuật xây dựng truyện của Mô-pa -xăng thể hiện trong
Bố của Xi-Mông nh thế nào chúng ta cùng tìm hiểu tác phẩm.
* Hoạt động hỡnh thnh kin thc mi( 80)
Hoạt

Hoạt động của

động

giáo viên

của h/s
GV yêu cầu học sinh đọc - Đọc

Nội dung cần đạt
I. Đọc -Tiếp xúc văn bản.

chú thích dấu * sách giáo
khoa .

-

Trình 1. Tác giả, tác phẩm.

? Trình bày những hiểu bày

-Mô-pa-xăng

là

nhà

văn

biết của em về tác giả Mô-

Pháp thế kỉ XIX. Ông là

pa-xăng ?

một nhà văn hiện thực nổi
tiếng vơí trên 300 truyện
ngắn và 6 tiểu thuyết.
Ông là tác giả nổi tiếng
của các tác phẩm Viên mỡ
- Độc lập

bò, Một cuộc đời, Ông bạn

? Trình bày những hiểu

đẹp...

biết của em về tác phẩm?

- Văn bản Bố của Xi-Mông


trích truyện ngắn cùng tờn
2. Đọc - kể.
GV nêu yêu cầu đọc - kể.
-Giọng đọc to, rõ ràng chú
ý đến giọng của các nhân - Đọc
vật.

- Kể

-Truyện kể về chị Blăng-

GV đọc, yêu cầu học sinh

sốt một ngời con gái đẹp,

đọc.

có đức hạnh, nhng bị một

?Kể tóm tắt cốt truyện?

ngời đàn ông lừa dối. Chị
sinh ra Xi-mông và Xi-mông
trở thành đứa trẻ không có
bố. Đến khoảng bảy, tám
tuổi, Xi-mông đến trờng
bị bạn bè chế giễu, trêu
trọc là không có bố. Em
đau khổ, ti nhục, lang
thang ra bờ sông định tự
vẫn.
Rất may có bác công nhân
Phi-lip đi qua, trụng thấy
-Đọc

Xi-mông buồn bã, bác đã
hỏi thăm và biết đợc tình
cảnh của em. bác đã đa

GV yêu cầu học sinh đọc và

em về nhà và nhận làm bố

nắm

của em....Từ đó Xi-mông

vững nội dung của -Phát

các từ khó trong SGK/143.

hiện

đến trờng với niềm kiêu
hãnh.

? Đoạn trích đợc kể theo
ngôi thứ mấy? Trình tự kể -

3. Từ khó.
Trình SGK/143


chuyện ?

bày

4.. Cấu trúc văn bản.
- Đoạn trích đợc kể theo

? Em hãy trình bày diễn

ngôi thứ 3, theo trình tự

biến các sự việc, giới hạn và

không gian.

nội dung của các sự việc

- Diễn biến các sự việc.

đó?

+ Sự việc 1: Từ đầu đến
mà chỉ khóc hoài
Một buổi sáng đẹp trời,
Xi-mông ra bờ sông định
nhảy xuống sông tự vẫn.
Nhng cảnh thiên nhiên tơi
đẹp đã giữ em lại. Em
buồn bã vô cùng, chỉ khóc
hoài -> Nỗi tuyệt vọng của
Xi-mông.
+ Sự việc 2: Tiếp đến
ngời ta sẽ cho cháu một
ông bố
Một bác công nhân đi
qua, thấy em buồn phiền,
hỏi han thì biết đợc em
rất đau khổ vì không có
bố, bị lũ bạn chế giễu,
đánh đập. Bác công nhân
đó đa em về nhà
-> Xi- mông gắp bác Phi líp.
+Sự việc 3: Tiếp đến Bỏ
đi rất nhanh


-Phát

Về đến nhà, mẹ em ra

hiện

đón . Em đề nghị bác
công nhân nhận làm bố

?

Trong

truyện

có

mấy

mình. Mẹ em hổ thẹn,

nhân vật có tên? Đó là -Nghe

khổ đau. Sau đó đợc bác

những nhân vật nào?

Phi-líp nhận lời em rât vui> Bác Phi-líp đa em về

GV còn một số nhân vật

nhà.

không đợc nhà văn đặt tên

+ Sự việc 4: phần còn lại

cụ thể nh: thầy giáo, các

ngày hôm sau đến trờng

bác thợ rèn, những em học

Xi-mông hãnh diện tuyên

sinh dù không có tên cụ thể

bố:,,,, Lũ bạn la hét chế

nhng tất cả các nhận vật -Nghe

giễu. Em sẵn sàng đơng

đó đã làm cho câu chuyện

đầu

thêm

Ngày hôm sau ở trờng của

hấp

dẫn

và

sinh

động.

với

bọn

chúng. ->

Xi-mông.

GV định hớng cách tiếp xúc
văn bản theo nhân vật.

-Truyện có ba nhân vật có

GV giới thiệu: Trong đoạn

tên: Xi-mông, Bác Phi-líp,

truyện này không giới thiệu -

Nhận Chị Blăng-sốt.

về hình dáng của Xi-mông xét
nhng

trong

một

đoạn

truyện khác của tác phẩm
giới thiệu Xi-mông là một bé
trai khoảng 7,8 tuổi, hơi
xanh xao, rất sạch sẽ, vẻ nhút nhát gần nh vụng dại.

Phát

hiện

? Qua lời giới thiệu ngắn

II.Đọc - Hiểu văn bản.

gọn đó phần nào ngời đọc

1. Nhân vật Xi-mông.


đã hiểu đợc cuộc sống của
Xi - mông nh thế nào ?
? Trong đoạn trích diễn biến

tâm

trạng

của

Phát

Xi hiện

-mông đợc diễn ra nh thế
nào?
GV yêu cầu hoc sinh theo
dõi phần 1 của văn bản.

- Xi-mông là một bé trai
-Nhận

khoảng 7,8 tuổi, hơi xanh

xét

xao, rất sạch sẽ, vẻ nhút
nhát gần nh vụng dại.

-Phát

- Xi -mông có hoàn cảnh

? Xi-mông ra bờ sông với hiện

đặc biệt.

mục đích gì? Vì sao?
-Tâm trạng của Xi-mông
-Lí giải

lúc ở bờ sông.
- Tâm trạng của Xi-mông
khi về nhà.

? Tâm trạng của Xi-mông

*Tâm trạng của Xi-mông

khi ở bờ sống đợc miêu tả

khi ở bờ sông.

nh thế nào?
? Nỗi đau đớn của Xi-mông

-Xi-mông ra bờ sông với

đợc thể hiện qua chi tiết

mục đích là tự vẫn, vì

nào ?

em không có bố đến trờng
-

Nhận học bị các bạn chế giễu,

xét
? ý

trêu trọc.

định tự vẫn của Xi-

mông có thực hiện đợc hay
không? Vì sao ?

- Xi -mông cảm
nhận

thấy

Cảm buồn, chán, đau đớn.
-Em khóc. cảm giác uể oải


sau khi khóc, mắt đẫm lệ,
giọng nghẹn ngào...
- ý định đó không thực
hiện đợc vì cảnh đẹp hai
-

Phân bên bờ sông đã lôi cuốn em

tích

làm cho em cảm nhấy nhẹ

? Khi đợc bác phi líp nhận

nhõm khoan khoái... bắt

làm bố tâm trạng của Xi-

nhái...em nghĩ đến nhà,

mông đợc diễn tả nh thế

nghĩ đến mẹ.

nào?

- Sự xuất hiện đúng lúc và

? Qua những cử chỉ và suy

lời động viên của bác Phi-

nghĩ hành động của Xi-

líp

mông em cảm nhận đợc

bác nhận làm bố em.

nhân vật này nét đẹp gì

- Em hết cả buồn, em v-

trong tâm hồn?

-

đặc biệt là khi đợc

Nhận ơn hai cánh tay nói...

xét
? Khi

miêu tả tâm trạng

-> Xi-mông là em bé có

đau đớn của Xi-mông nhà

lòng tự trọng cao, nhng

văn đã sử dụng thành công

rất ngây thơ hồn nhiên,

các nét nghệ thuật gì ?

trong sáng, đáng yêu.
Em có khát vọng chính
đáng của một đứa trẻ

? Xây dựng nhân vật Xi-

trong trắng ngây thơ.

mông tác giả ngầm phản - Nghe
ánh vào đó tõm sự gì của - Đọc

-Tác gỉa

bản thân ?

nghệ thuật miêu tả trực

GV khái quát chuyển ý.

thành

công

ở

-Phát

tiếp suy nghĩ và hành

hiện

động của nhân vật, miêu


GV yêu cầu học sinh đọc

tả gián tiếp qua lời nói,

phần 3 của văn bản.

giọng nói nghẹn ngào...

? Tác giả đã khắc họa hình

-> Niềm thơng cảm của

tợng mẹ của Xi-mông bằng -Phát

nhà văn với một đứa trẻ tội

những chi tiết nào ?

nghiệp, tác giả ngầm lên

hiện

án những kẻ bội bạc, lừa
dối...
?

Khi nghe Xi-mông

nói

2. Nhân vật Blăng-sốt.

muốn tự vẫn vì không có -Phát
bố bị bạn bè chế giễu thì hiện

- Chị là cô gái đẹp nhất

tâm trạng của chị nh thế

vùng, một cô gái cao lớn,

nào?

xanh xao, đứng nghiêm

? Khi Xi-mông chạy đến bác -Nhận

nghị trớc cửa nhà mình,

Phi-líp hỏi bác có muốn làm xét

nh muồn cấm đàn ông..

bố cháu không thái độ của

- Chị

chị nh thế nào?

ơng tủy, chi ôm con hôn

? Qua những chi tiết trên

lấy, hôn để, nớc mắt lã chã.

tê tái đến tận x-

chúng ta đã hình dung đợc
nét đẹp gì trong bản chất -Bổ sung

-

Chị

hổ

thẹn

lặng

của mẹ Xi-mông?

ngắt và quằn quại đau
đớn, dựa vào tờng , hai tay
- Nghe

ôm ngực.

? Ngôi nhà của chị cho ngời

-> Chị Blăng-sốt là cô

đọc cảm nhận đợc thêm

gái xinh đẹp, rất đứng

nét tính cách nào ở chị?

đắn, rất có đức hạnh

GV: ở phần cuối của truyện

chẳng qua là vì nhẹ dạ

tác giả còn để cho một ng-

cả tin lên bị lừa dối.

ời thợ rèn cùng làm với bác

- Chị là ngời mẹ rất

Phi-líp nói với bác rằng:

mực yêu thơng con, có


Blăng-sốt vẫn là mọt cô gái -

Nhận lòng tự trọng cao.

tốt bụng, trung hậu, và xét

- Chị ăn ở sạch sẽ, gọn

mặc dù gặp chuyện không

gàng ngăn nắp.

hay, vẫn can đảm và nề
nếp, cô ấy sẽ là một ngời vợ
xứng đáng với một ngời - Nghe
đàn ông tử tế.

- Đọc

? Thông qua việc miêu tả và
xây dựng nhân vật mẹ -

Phát

của Xi-mông nhà văn đã hiện

bày tình cảm của mình với
nhân vật này nh thế nào?
GV khái quát chuyển ý.
GV yêu cầu học sinh đọc
phần 2,3

-> Nhà văn thể hiện lòng
-

Suy thơng

luận

cảm

và thái độ

trân trọng đối với ngời

? Bác Phi-líp đợc giới thiệu

thiếu phụ lao động nghèo

qua những chi tiết nào?

trong xã hội Pháp lúc bấy

( Hình dáng, công việc, thái

giờ.

độ đối với Xi-mông, với chị Blăng-sốt..)

Phân 3. Nhân vật Phi-líp.

tích

- Là một ngời công nhân
cao lớn, râu tóc đen, quăn,

? Khi đứng trớc nhà chị

có cái nhìn nhân hậu...

Blăng-sốt và

- Khi nghe Xi-mông nói bác

và trớc t thế

của chị bác cảm nhận đợc ở

nghiêm mặt lại...

chị này điều gì?
-

Khái - Bác hiểu không thể bỡn

? Biết đợc hoàn cảnh của quát

cợt đợc vơí ngời phụ nữ

mẹ con Xi-mông bác đã có

này.


cử chỉ gì? ý nghĩa của cử
chỉ đó ?
-

Suy -Bác đã nhận làm bố của

luận

Xi-mông. Mặc dù lúc đầu
bác chỉ coi là chuyện đùa

? Qua những chi tiết miêu

nhằm an ủi Xi-mông.

tả trên chúng ta hình dung

tiết đó đã cứu vớt đợc tâm

đợc Bác Phi -líp có những

hồn Xi-mông, đặt cho Xi-

đức tình gì đáng quí ?

-

Chi

Phân mông niềm tin vào cuộc

tích

sống.

? ở cuối tác phẩm bác đã trở
thành ngời bố chính thức

- Phi-líp là một ngời thợ

của Xi-mông điều đó có ý

có vóc dáng cao lớn và

nghĩa gì với cuộc đời chị

tâm hồn đẹp, có lòng

Blăng-sốt ?

nhân hậu rộng lớn.

GV khỏi quỏt, chuyn ý
? Diễn biến tâm trạng của

- Bác đã đem lại hạnh

ba nhân vật đợc xây dựng nh thế nào ?

Nhận phúc cho một ngời thiếu

xét

phụ đã một lần lầm lỡ có
đợc niềm tin vào cuộc
đời.

-Thảo

III. Tng kt

luận
- Tâm trạng của Xi-mông
đợc diễn ra từ buồn đến
? Nhận xét cách xây dựng

vui.

diễn biến tâm lí nhân

- Tâm trạng của Blăng-sốt

vật?

từ ngợng ngùng đến đau
khổ, rồi quằn quại, hổ


? Theo em ai là những ngời

thẹn.

đáng

- Tâm trạng của bác thợ rèn

trách

nhất

trong

truyện? Vì sao?

- Liên hệ

Phi-líp thì vừa phức tạp,
vừa bất ngờ.
- Mô-pa-xăng đã miêu tả
sắc nét diễn biến tâm

- Nghe

trạng của ba nhân vật.

? Từ câu chuyện này em - Đọc ghi - Các bạn của Xi-mông ở trrút ra bài học gì cho bản nhớ

ờng là những kẻ đáng trách

thân?

nhất.
Vì: Bạn của mình đã gặp
bất hạnh ( không có bố)
đáng lẽ ra phải thơng yêu

GV khái quát toàn bài

bạn, giúp đỡ bạn, đằng này

GV yêu cầu học sinh đọc

lại c xử tàn nhẫn: chế giễu,

ghi nhớ.

đánh đập bạn đến nỗi bạn

* Hoạt động thc hnh

đau khổ, tủi nhục muốn

GV hớng dẫn học sinh luyện

nhảy xuống sông tự vẫn.

tập.

- Câu chuyện nhắc nhở
chúng ta tuổi nhỏ cần có
lòng thơng yêu bè bạn và
mở rộng ra là lòng thơng
yêu con ngời, cảm thông trớc những đau khổ bất
hạnh của ngời khác.
* Ghi nhớ: SGK/144
IV. Luyện tập.
Tập phân tích nhân vật


Xi-m«ng.

* Ho¹t ®éng ứng dụng
* Ho¹t ®éng bổ sung
- VÒ nhµ tãm t¾t truyÖn, kÓ l¹i truyÖn
- ChuÈn bÞ tiÕp bµi: ¤n tËp truyÖn