Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
TÓM TẮT DỰ ÁN
Dự án “Trang tra cứu thông tin cảnh báo cây xanh công cộng” được thực hiện trong
thời gian là 10 tháng ( từ 3/1/2017 – 1/10/2017). Việc nghiên cứu đã được thực hiện trên môi
trường lập trình HTML (HyperText Markup Language) kết hợp với việc tổng hợp cơ sở dữ
liệu về cây xanh công cộng tại Ba Tri và một số địa phương khác.
Kết quả dự án đã xây dựng được website “Trang tra cứu thông tin cảnh báo cây xanh
công cộng” . Với cơ sở dữ liệu gồm 148 loài cây xanh, thuộc 59 họ, trong đó cây bóng mát có
50 loài, cây trang trí có 62 loài, cây trang trí nền có 23 loài, và thảm cỏ có 4 loài, website đã chia
sẻ được:
+ Bộ sưu tập hình ảnh cây xanh công cộng.
+ Các thông tin cơ bản của cây xanh công cộng, đặc điểm từng loài cây xanh.
+ Bộ sưu tập ảnh bảng thông tin cây xanh công cộng, có thể in trực tiếp để đeo cho cây
xanh với giá thành thấp.
+ Video cảnh báo một số loại cây xanh chứa chất độc.
+ Video chia sẻ vai trò, lợi ích của cây xanh.
+ Video chia sẻ thông điệp bảo vệ cây xanh.
Cùng với giao diện đặc sắc, nội dung đa đạng với kho hình ảnh rõ đẹp, video sinh động,
thông tin hữu ích; chắc chắn website này sẽ là kênh thông tin tiện dụng dành cho các bạn học
sinh, sinh viên, giáo viên trong các quá trình học tập và nghiên cứu các vấn đề liên quan đến
thực vật đặc biệt là cây xanh công cộng. Website cũng mang đến một thông điệp tốt đẹp “ bảo
vệ cây xanh, giữ gìn sức khỏe”. Mong rằng với thông điệp này, chúng ta sẽ có ý thức nhiều
hơn trong việc bảo vệ cây xanh, môi trường và sức khỏe con người.
Nhóm nghiên cứu xin chân thành gởi lời tri ân đến Ban Giám Hiệu trường THPT Phan
Ngọc Tòng, Cô Lê Thị Bé Nhung, quý thầy cô trong bộ môn Sinh học và Tin học của trường
THPT Phan Ngọc Tòng, các bạn cộng tác viên đã hỗ trợ nhiệt tình để chúng em hoàn thành dự
án này. Nhóm nghiên cứu cũng xin gởi lời cám ơn chân thành đến các cơ quan, trường học, các
cô chú, anh chị, các bạn thanh thiếu niên trên địa bàn thị trấn huyện Ba Tri đã tạo điều kiện,
chia sẻ nhiều ý kiến tích cực trong quá trình thực hiện việc nghiên cứu.
Nhóm nghiên cứu
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 1
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
MỤC LỤC
Tóm tắt dự án……………………………………………………………………………... trang 1
A.Phần mở đầu.................................................................................................................... trang 3
I. Lý do chọn đề tài………………………………………………………………. trang 3
II. Mục đích nghiên cứu ………………………………………………………… trang 4
III. Đối tượng và khách thể nghiên cứu……………………………………….…. trang 4
IV. Phương pháp, phương tiện nghiên cứu…………………………………….… trang 4
V. Phạm vi nghiên cứu…………………………………………………………... trang 5
B. Phần nội dung……………………………………………………………………….... trang 6
I. Cơ sở lý luận…………………………………………………………………... trang 6
1. Khái niệm cây xanh công cộng…………………………………….…. trang 6
2. Vai trò của cây xanh đối với môi trường……………………………… trang 6
3. Phân nhóm và đặc điểm chung một số của một số loại cây xanh……..
trang 7
4. Giới thiệu tổng quan về thị trấn Ba Tri……………………………….. trang 10
5. Một số kiến thức toán học liên quan trong dự án……………………… trang 10
6. Kiến thức phân loại học thực vật……………………………………… trang 10
II. Kết quả nghiên cứu phân loại………………………………………………… trang 11
1. Địa điểm thực hiện thống kê và phân loại…………………………… trang 11
2. Kết quả thống kê…………………………………………………….. trang 11
3. Kết quả phân loại……………………………………………………. trang 12
III. Nhận xét và thảo luận………………………………………………………… trang15
1. Ưu điểm……………………………………………………………… trang 15
2. Hạn chế ……………………………………………………………… trang 16
C. Kiến nghị và kết luận………………………………………………………………… trang 19
I. Kiến nghị………………………………………………………………………. trang 19
II. Kết luận……………………………………………………………………….. trang 22
Tài liệu tham khảo……………………………………………………………………….. trang 23
Phụ lục 1 ………………………………………………………………………………... trang 24
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 2
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
Phụ lục 2 ………………………………………………………………………………..
trang 46
Phụ lục 3………………………………………………………………………………… trang 70
A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Cây xanh công cộng là một trong những thành tố quan trọng trong cấu trúc đô thị xanh.
Cây xanh không chỉ là lá phổi xanh, là máy điều hòa không khí, là thiết bị lọc bụi, giảm tiếng
ồn và khí thải… mà còn gắn bó thân thiết với con người, với môi trường sống và với sự phát
triển kinh tế của đô thị và xã hội. Trên thế giới, bất kì một đô thị phát triển nào cũng cần có
sự góp mặt của màu xanh cây cối. Những năm gần đây, Bộ xây dựng có quan tâm nhiều hơn
đến công tác trồng và quy hoạch mảng xanh công cộng trong các đô thị và thành phố lớn. Việc
lựa chọn loại cây trồng phù hợp với thổ nhưỡng, bảo đảm an toàn và tạo cảnh quan cho đô
thị, cũng như kỹ thuật trồng cây, chăm sóc cây được quan tâm đúng mức. Nhiều thành phố và
đô thị mới phát triển đảm bảo tiêu chuẩn đô thị môi trường như: Thành phố Hạ Long, Thành
phố Đà Nẵng.
Tuy nhiên, công tác trồng và quy hoạch mảng xanh công cộng là chưa thật sự đồng bộ
từ các thành phố lớn đến các địa phương. Một bộ phận cư dân rất thiếu ý thức giữ gìn, bảo
vệ cây xanh đường phố, dẫn đến cây xanh bị chặt phá nghiêm trọng. Nhiều cây xanh có chứa
độc tố được trồng đại trà trong các công viên, đường phố, trường học mà không có bất kì
thông tin cảnh báo nào. Điều này thật sự nguy hiểm cho người dân xung quanh, đặc biệt là trẻ
em. Trong năm 2017, Bộ y tế kết hợp với Cục an toàn thực phẩm ban hành công văn đề nghị
các bộ, ngành liên quan khẩn trương triển khai phòng ngừa ngộ độc do độc tố tự nhiên ở một
số loài cây, hoa trong các công viên, đường phố, đô thị, đặc biệt là các khuôn viên các cơ sở
giáo dục.
Qua thực tế ban đầu của nhóm chúng em tại địa phương là thị trấn Ba Tri, cây xanh
công cộng được trồng, chăm sóc và bảo vệ chưa thật sự tốt. Những cây xanh có chứa độc tố
vẫn có mặt ở khuôn viên trường học, nơi công cộng. Hầu hết cây xanh không được đeo bảng
tên, hoặc bất kì thông tin cảnh báo chất độc nào . Nguyên nhân chủ yếu là sự quy hoạch chưa
phù hợp và đúng mức của địa phương; ý thức trồng, chăm sóc và bảo vệ cây xanh công cộng
của người dân địa phương đặc biệt là các bạn thanh thiếu niên chưa cao.
Khi nghiên cứu các website đã có, nhóm chúng em nhận thấy rằng hiện nay, tại Việt
Nam, chưa có website nào chia sẻ các thông tin về cây xanh công cộng một cách phi lợi nhuận
nhằm mục đích học tập, giáo dục và nghiên cứu. Thông tin của các website chủ yếu nhằm
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 3
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
mục đích kinh doanh. Nội dung chia sẻ thường không đa đạng, không đầy đủ thông tin, hình
ảnh, tên các loại cây xanh công cộng thường được trồng.
Sau quá trình thực tế phân loại cây xanh công cộng tại địa phương, tài liệu, kết hợp với
việc nghiên cứu môi trường lập trình HTML (HyperText Markup Language), nhóm chúng em
xây dựng website “Trang tra cứu thông tin cảnh báo cây xanh công cộng”. Với giao diện đặc
sắc, nội dung đa đạng với kho hình ảnh rõ đẹp, video sinh động, thông tin hữu ích; chắc chắn
website này sẽ là một kênh thông tin tiện dụng dành cho các bạn học sinh, sinh viên, giáo viên
trong các quá trình học tập và nghiên cứu các vấn đề liên quan đến thực vật đặc biệt là cây
xanh công cộng.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Xây dựng website: “ Trang tra cứu thông tin cảnh báo cây xanh công cộng” nhằm chia sẻ
miễn phí cho các bạn sinh viên, học sinh và giáo viên nhằm mục đích học tập, giáo dục và
nghiên cứu. Cụ thể website đã chia sẻ :
+ Bộ sưu tập hình ảnh cây xanh công cộng.
+ Các thông tin cơ bản của cây xanh công cộng, đặc điểm từng loài cây xanh.
+ Bộ sưu tập ảnh bảng thông tin cây xanh công cộng, có thể in trực tiếp để đeo cho cây
xanh với giá thành thấp.
+ Video cảnh báo một số loại cây xanh chứa chất độc.
+ Video chia sẻ vai trò, lợi ích của cây xanh.
+ Video chia sẻ thông điệp bảo vệ cây xanh.
Đề xuất một số giải pháp hữu ích nhằm phát triển bền vững cây xanh công cộng.
Nâng cao ý thức hành động trồng và bảo vệ cây xanh, bảo vệ môi trường , giữ gìn sức khỏe
cho mọi người.
III. ĐỐI TƯỢNG VÀ KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU
1. Đối tượng nghiên cứu
Cây xanh công cộng thường được sử dụng trồng trong các công viên, khuôn viên, trường
học, đường phố…
Môi trường lập trình HTML (HyperText Markup Language).
2. Khách thể nghiên cứu
Người dân địa phương, học sinh, cán bộ công chức và viên chức trên địa bàn thị trấn Ba Tri.
IV. PHƯƠNG PHÁP, PHƯƠNG TIỆN NGHIÊN CỨU
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 4
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
1. Phương pháp:
Nghiên cứu tài liệu cây xanh đô thị, cây cảnh, phân loại thực vật,...
Quan sát, điều tra, ghi nhận thông tin.
Nghiên cứu, tham khảo các trang trên mạng internet.
Thao tác trực tiếp trên môi trường lập trình HTML (HyperText Markup Language).
2. Phương tiện.
Máy ảnh KTS
Máy vi tính.
Sổ, bút ghi chép, máy tính.
Xe đạp điệp.
V. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1. Thời gian nghiên cứu: từ 03/01/2017 – 01/10/2017
2. Phạm vi nghiên cứu
Cây xanh công cộng .
Môi trường lập trình HTML (Hypertext Markup Language).
3. Lĩnh vực nghiên cứu : Sinh học trên máy tính.
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 5
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
B. PHẦN NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN
1. Một số vấn đề liên quan đến cây xanh công cộng
1.1. Khái niệm cây xanh công cộng
Cây xanh công cộng bao gồm tất cả các cây xanh được trồng ở công viên, vườn hoa,
khu dân cư, đường phố, trường học, bệnh viện, và các khu vực công cộng khác. Các cây xanh
này có thể được trồng và quy hoạch bởi chính quyền địa phương, các cơ quan, trường học,
người dân.
1.2. Vai trò của cây xanh đối với môi trường
Trong bối cảnh toàn cầu hóa đang nóng lên và môi trường đang bị ô nhiễm trầm trọng,
cây xanh là sự cần thiết để cải thiện môi trường và chất lượng cuộc sống .
a. Đối với môi trường không khí và khí hậu
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 6
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
Người ta thường ví cây xanh đối với môi trường tương tự như là lá phổi hô hấp của con
người. Khi gió thổi không khí xuyên qua cây xanh, hàm lượng bụi trong không khí sẽ được các
lá cây giữ lại phần lớn, làm cho không khí trong sạch hơn. Cây càng rậm rạp, lá càng sù sì thì
bụi càng dễ bán hơn. Khi lá cây đã bám đầy bụi, trời mưa sẽ rửa sạch lá và lá sẽ tiếp tục chu
kỳ hấp phụ bụi.Tổng lượng bụi được bám giữ trên 1 cây có tán lá lớn, rậm có thể đạt tới từ
10 – 30 kg. Nồng độ bụi trong không khí thổi qua cây xanh có thể giảm đi từ 20 60%. Cây
xanh hai bên đường phố có thể giảm lượng bụi ở các tầng nhà trên từ 30 60%.
b. Đối với môi trường nước và đất
Cây xanh có khả năng lưu giữ một phần nước mưa trên cây, giữ cho mặt đất xốp cùng
với hệ rễ cây mưa thấm nhanh xuống đất, làm giảm và làm chậm tốc độ lượng nước chảy
tràn, giảm lượng nước úng ngập . Cũng nhờ tính năng này mà ở vùng trung du và miền núi,
rừng cây xanh có tác dụng điều hòa nước mưa, làm giảm xói lở đất, giảm lũ tràn, lũ ống, lũ
quét.
Cây xanh có khả năng hấp thụ nhiều chất ô nhiễm độc hại trong môi trường nước (những cây
sống trong nước và trên mặt nước và ở các vùng đất ngập nước) và trong môi trường đất, đặc
biệt là hấp thụ và giữ chứa lâu dài trong các mô bì của lá cây, trong thân cây, cành cây và rễ
cây các loại kim loại nặng, như là chì, asen, thủy ngân...
Do cây xanh có khả năng hấp thụ chất ô nhiễm cho nên hiện nay ở nhiều nước trên thế
giới người ta đã sử dụng một số loài thực vật trong hệ thống xử lý nước thải và đang nghiên
cứu sử dụng một số loài thực vật để xử lý ô nhiễm đất, hấp thụ kim loại nặng, phục hồi chất
lượng đất.
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 7
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
c. Đối với yếu tố mỹ quan
Hệ thống cây xanh làm tăng thẩm mỹ cảnh quan đô thị, các khu vực công cộng tạo ra
cảm giác êm dịu về màu sắc và môi trường khí hậu, tôn cao giá trị thẩm mỹ của các công trình
kiến trúc, các đài kỷ niệm, các danh lam, thắng cảnh, phục vụ cho nhu cầu giải trí, nghỉ ngơi,
học tập, đi dạo và thưởng ngoạn của nhiều người, cũng như của khách vãng lai và khách du
lịch.
d. Đối với sức khoẻ
Tinh thần căng thẳng, mệt nhọc có quan hệ với môi trường sống, môi trường làm việc
và đời sống sinh hoạt trong các đô thị. Sự căng thẳng là một trong những phản ứng tâm sinh lý
của cơ thể đối với áp lực môi trường. Mặc dù những căng thẳng do áp lực môi trường có khi
chỉ là tạm thời, có thể thích ứng được thông qua quá trình rèn luyện, nhưng trạng thái tinh thần
của con người thì luôn thụ động trước những ảnh hưởng của áp lực môi trường. Màu sắc của
cây làm giảm bớt hành vi trong cuộc sống. Chúng ta nhận thấy rằng, cây trồng ở bệnh viện
giúp bệnh nhân hồi phục sức khỏe nhanh hơn.
e. Hạn chế tiếng ồn
Âm thanh phản xạ qua lại nhiều lần qua các tán cây sẽ giảm lượng âm thanh đáng kể.
Vì vậy, thiết kế các lớp cây trồng xen kẽ cây bụi, cây thấp tầng và cây cao để giảm bớt âm
thanh thành phố đến các công trình.
f. Cải thiện hệ sinh thái
Tạo điều kiện cư trú cho chim, côn trùng, và các động vật khác. Thực tế là số lượng các
loại chim khác nhau tùy thuộc vào cây trồng.
1.3. Phân nhóm và đặc điểm chung một số của một số loại cây xanh
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 8
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
Cây xanh công cộng bao gồm tất cả các cây xanh được trồng ở công viên, vườn hoa,
khu dân cư, đường phố, trường học, bệnh viện, và các khu vực công cộng khác. Theo đó,
chúng được phân thành 5 nhóm bao gồm: cây bóng mát, cây ăn quả, cây trang trí, cây trang trí
nền và thảm cỏ. Cách phân chia này giúp ích về mặt kỹ thuật thiết kế, chọn loài và phân chia
theo nhóm công dụng hay nhóm mục đích sử dụng khác nhau. Bốn nhóm này có những đặc
điểm chính sau đây:
a. Cây bóng mát:
Cây bóng mát là những loài có thân gỗ lớn, lá thường xanh hay rụng, có chiều cao từ 5
m đến 40 m hoặc 50 m, sống lâu 30 đến 40 năm, có loài sống hàng nghìn năm. Cây bóng mát có
nhiều loại, thường được trồng cho đường phố, khu nhà ở, các công sở, vườn hoa,… Cây bóng
mát còn có thể chia thành 4 loại, là cây bóng mát thường, cây bóng mát có hoa đẹp, cây bóng
mát ăn quả và cây bóng mát có hoa thơm.
+ Cây bóng mát thường: Gồm những cây thân gỗ lớn thuộc loài lá kim hoặc lá
rộng, thường xanh hay rụng lá trơ cành. Nhiều loài cho bóng râm tốt lại có dáng cây đẹp.
Chúng thường được trồng đơn, trồng từng khóm hay từng mảng phối kết với công trình kiến
trúc đường phố, khu nhà ở, công sở bao gồm các loài như: Bồ đề (Ficus religiosa L.), Phi lao
(Casuarina equisetifolia J.R. & G. Forst.), Tùng bách tán (Araucaria exelsa R. Br.), Bàng biển
(Terminalia catappa L.), Sao đen (Hopea odorata Roxb.)…
+ Cây bóng mát có hoa đẹp: Gồm những cây thân gỗ lớn hay nhỏ, cho bóng mát
nhưng đặc biệt có hoa đẹp như Phượng vĩ [Delonix regia (Hook.) Raf.], Lim xẹt [Peltophorum
pterocarpum (A. P. de Cand.)], Muồng vàng (Cassia splendida Vogel.)… Hoa có tác dụng trang
trí ở tầng cao. Chúng thường được trồng làm cảnh phối kết với công trình kiến trúc.
+ Cây bóng mát có hoa thơm: Gồm những cây thân gỗ lớn hay nhỏ có hoa thơm
dễ chịu như: Bưởi (Citrus grandis Osbeck), Ngọc lan trắng (Michelia alba DC.), Công chúa
[Cananga odorata (Lamk.) Hook.f. et Thoms.],… chúng thường được trồng bên những công
trình kiến trúc như nhà ở, công sở, bệnh viện, khu nghỉ mát…
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 9
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
b. Cây ăn quả:
Bản chất của nhóm cây này cũng là cây bóng mát, nhưng con người có thể ăn quả.
Gồm những cây thân gỗ lớn hay nhỏ, cho bóng mát và cho quả. Quả của một số loài khi chín
hợp với tán lá tạo thành một khối màu sắc trong thời gian dài. Có loài quả phân bố trên thân,
trên ngọn tạo thành những chùm quả với hình dáng độc đáo tăng thêm giá trị trang trí của cây
như: Mít (Artocarpus heterophyllus Lamk.), Nhãn (Dimocarpus longan Lour.), Khế (Averrhoa
carambola L.), Me (Tamarindus indica L.), Xoài (Mangifera indica L.)....
c. Cây trang trí:
Là những cây thân gỗ nhỏ, mọc bụi hay riêng lẻ, leo giàn và cây thân thảo. Chúng
thường được trồng làm cảnh để trang trí ở tầng thấp, trồng chậu trưng bày trong nhà,
trồng giàn leo. Cây trang trí gồm:
+ Các loài Tre, Trúc: Là những cây có một thân chính bao gồm những cây bụi cao
từ 1 – 2 m và 15 – 20 m. Các loài tre, trúc có thân đẹp, ngọn mềm mại uống cong. Tre, trúc gần
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 10
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
gũi gắn bó với con người Việt Nam, mang đậm sắc thái dân tộc. Chúng được trồng để trang
trí, tạo cảnh ở các biệt thự, vườn hoa.
+ Các loài Cau, Dừa: Cây cao từ 15 – 20 m, thân cột đứng thẳng hài hòa với nét
công trình kiến trúc. Tán cây gồm những tàu lá có bẹ xòe ra mềm mại hợp lại ở ngọn
cây tạo nên tán hình chùm thưa thoáng rất đẹp như Cau (Areca catechu L) , Dừa (Cocos
nucifera L.), Cọ [Livistona saribus (Lour.) Merr. ex Cheval.] ... là những loại cây tượng
trưng khí hậu nhiệt đới và dùng trang trí cảnh sắc độc đáo. Một số loài thuộc họ Cau,
Dừa còn cho quả ăn được, làm thuốc, chế biến dầu. Tre, Trúc, Cau, Dừa thuộc loại cây
cao nhưng có hình dáng đẹp nên xếp chúng vào loại cây trang trí.
+ Cây cảnh dáng đẹp: Gồm cây thân gỗ nhỏ, mọc đơn hay mọc bụi, có dáng cây,
hoa hay lá có màu sắc đẹp. Chúng thường được trồng làm cây trang trí phối kết tạo cảnh ở
tầng thấp. Sử dụng những loại cây cảnh dáng đẹp để trang trí đỡ tốn chi phí hơn so với trồng
những loại cây lâu năm như: Chuối rẽ quạt (Ravennala madagasriensis T.F.Gmel.), Cọ qu ạt
(Thrinax parviflora Swartz)...
+ Cây cảnh hoa đẹp: Gồm những cây gỗ nhỏ, mọc đơn hay mọc bụi, có hoa. Hoa
có nhiều màu sắc được sử dụng phối kết tạo thành cảnh bằng cách trồng đơn lẻ “đều xanh”
hay trồng thành nhóm từng mảng lớn. Chúng thường được trồng ở các vườn hoa, chậu cảnh,
bên các công trình kiến trúc như: Anh đào (Prunus cerasoides D.Don), Bướm bạc (Mussaaenda
frondosa L.), Sứ đại (Plumeria obtusum L.), Hồng mai (Jatropha padurifolia Andr.)...
+ Cây leo giàn: Gồm những cây leo có thân, lá, hoa đẹp, có tác dụng trang trí và
tạo bóng râm tốt, có một số loài có mật độ lá thưa thoáng vừa ít che khuất, vừa ít công trình.
Nhiều loài có hoa đẹp với mật độ hoa dày được dùng trang trí cho giàn leo, vòm cổng, mảng
tường, mái che. Cây leo giàn có tác dụng tạo thảm xanh theo chiều đứng, mặt phẳng, mặt
nghiêng của công trình kiến trúc làm cho công trình kiến trúc thêm sinh động. Ví dụ: Huỳnh
anh (Allamanda cathartica L.), Tóc tiên (Ipomaea quamodit L.), Tigon (Antigonon leptopus
Hook. et Arn.), Lồng đèn (Clerodendron thomsonae Balf.),...
+ Cây cảnh quả đẹp: Gồm những cây gỗ nhỏ có dáng đẹp, đặc biệt có quả với
hình dáng và màu sắc đẹp. Khi quả chín, phân bố trên tán lá tạo thành những khối màu đẹp
trong thời gian dài. Chúng thường được dùng làm cảnh trang trí. Ví dụ: Kim quýt (Triphasia
trifolia P.Wilson), Lựu (Punica granatum L.), Tắc [Citrus microcarpa (Hassk.) Bunge],...
d. Cây trang trí nền:
Gồm những cây cảnh được bố trí ở tầng thấp, cùng với thảm cỏ tạo nên nhiều màu
độc đáo mang tính chất đặc trưng cho từng khuôn viên, công viên. Cây trang trí nền gồm các
nhóm sau:
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 11
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
+ Cây viền bồn bãi: Gồm những cây thân gỗ nhỏ hay những cây thân thảo sống
một năm hoặc nhiều năm. Cây có nhiều cành nhánh, chịu cắt xén. Một số loài có lá mang màu
sắc đẹp có tác dụng trang trí đường viền cho những bồn hoa, bãi hoa. Ví du: Tai tượng đỏ
(Acalypha wilkesiana Muell. Arg.), Ắc ó (Acanthus integrifolius T. Anders.)…
+ Cây hoa: Gồm những cây thân thảo hoặc những cây thân gỗ có độ cao
dưới 1 m, sống theo mùa trong năm hoặc 2 3 năm. Màu sắc đẹp có hoa tạo nên các mảng
màu. Chúng thường được trồng vào các bãi hoa, phối kết tạo cảnh ở các tầng cùng. Ngoài ra,
còn trồng chậu, trưng bày hoa bát, cắm lọ để trang trí trong nhà. Ví dụ: Bướm đêm (Oxalis
hedysavoides var. rubra Hort.)
e. Thảm cỏ:
Cỏ là mảng màu trong phối kết cây xanh. Cỏ có chức năng làm “nền” cho đất, có tác
dụng tạo nên một khoảng không gian rộng lớn, chống xói mòn và lắng lọc bụi, tạo nên sự yên
tĩnh phục vụ nghỉ ngơi. Nước ta có nhiều loại cỏ nhưng hiện nay sử dụng chủ yếu là Cỏ
nhung (Zoysia tenifolia Willd. ex Trin) và Cỏ lá gừng [Axonopus compressus (Sw.) P. Beauv.],
…
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 12
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
1. 4. Kiến thức phân loại học thực vật
Cách viết tên khoa học của thực vật theo đúng danh pháp hai phần của một loài. Trong đó,
tên loài được viết, in nghiêng, gồm 2 phần: phần thứ nhất là tên chi được viết hoa chữ cái
đầu, phần thứ hai chỉ một đặc điểm nổi bật của loài. Tên khoa học của một loài còn kèm theo
tên của tác giả. Thường tên tác giả sẽ được viết tắt vài kèm theo dấu chấm. Ví dụ: L. (chỉ
Carl Linnaeus); DC. (chỉ De Candolle); Guill. (chỉ Guillemin); Guillaum. (chỉ Guillaumin)
Cụ thể, tên khoa học của cây Bàng là Terminalia catappa L. Trong đó Terminalia là tên chi,
catappa là tên loài, L. Là tên viết tắt của tác giả Carl Linnaeus.
Cách viết tên họ: in đậm, không nghiêng.
2. Môi trường lập trình HTML
HTML là chữ viết tắt của cụm từ HyperText Markup Language (dịch là Ngôn ngữ đánh
dấu siêu văn bản) được sử dụng để tạo một trang web, trên một website có thể sẽ chứa nhiều
trang và mỗi trang được quy ra là một tài liệu HTML. Người sang lập ra HTML là Tim
BernersLee, cũng là người khai sinh ra World Wide Web và chủ tịch của World Wide Web
Consortium (W3C – tổ chức thiết lập ra các chuẩn trên môi trường Internet).
Một tài liệu HTML được hình thành bởi các phần tử HTML (HTML Elements) được
quy định bằng các cặp thẻ (tag), các cặp thẻ này được bao bọc bởi một dấu ngoặc ngọn và
thường là sẽ được khai báo thành một cặp, bao gồm thẻ mở và thẻ đóng. Các văn bản muốn
được đánh dấu bằng HTML sẽ được khai báo bên trong cặp thẻ . Nhưng một số thẻ đặc biệt
lại không có thẻ đóng và dữ liệu được khai báo sẽ nằm trong các thuộc tính . Một tập tin
HTML sẽ bao gồm các phần tử HTML và được lưu lại dưới đuôi mở rộng là .html hoặc .htm.
3. ……………………………….
II. QUY TRÌNH THỰC HIỆN
1. Xây dựng dữ liệu cho website
1.1.
Phân loại cây xanh công cộng trên địa bàn thị trấn Ba Tri
Để xây dựng website: “ Trang tra cứu thông tin cảnh báo cây xanh công cộng”, việc đầu
tiên cần thực hiện là thu thập tất cả các dữ liệu liên quan đến cây xanh công cộng một cách
chính xác và khoa học. Nhóm và các bạn cộng tác viên đã có nhiều buổi thực tế tại các công
viên, tuyến đường, trường học trên địa bàn thị trấn Ba Tri để phân loại, sưu tập các hình ảnh,
tìm hiểu đặc điểm của cây xanh công cộng. Kết quả phân loại ban đầu, tại thị trấn huyện Ba
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 13
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
Tri có 81 loài, thuộc 49 họ. Cụ thể: cây bóng mát có 33 loài, cây ăn quả có 6 loài, cây trang trí
có 30 loài, cây trang trí nền và thảm cỏ có 12 loài.
1.2.
Tìm hiểu, tham khảo các loại cây xanh công cộng khác
Ba Tri là một đô thị nhỏ nên số lượng cây xanh công cộng chưa đủ lớn để tạo một website
hoàn chỉnh và đa dạng. Vì vậy, nhóm tiếp tục thực hiện việc phân loại, sưu tập hình ảnh, đặc
điểm cây xanh công cộng ở nhiều địa phương khác, các trang mạng từ internet. Sau khi kết
hợp dữ liệu bằng nhiều hình thức khác nhau, kết quả phân loại có 148 loài, thuộc 59 họ. Cụ
thể: cây bóng mát có 50 loài, cây trang trí có 62 loài, cây trang trí nền có 23 loài, và thảm cỏ có
4 loài.
1.3.
Tổng hợp dữ liệu về cây xanh công cộng
Khi có kết quả phân loại, bộ sưu tập hình ảnh và đặc điểm của các cây xanh công cộng,
nhóm bắt đầu sắp xếp và trình bày dữ liệu theo các nhóm riêng bao gồm:
Hình ảnh cây xanh công cộng: cung cấp kho hình ảnh rõ, đẹp của cây xanh. Thể hiện rõ
các chi tiết các cơ quan sinh dưỡng của cây như lá, thân, hoa, quả, rễ…của cây xanh.
Đặc điểm, thông tin cây xanh công cộng: cung cấp các thông tin cơ bản của cây xanh
như: tên, họ, tên khoa học, đặc điểm sinh học, kỹ thuật trồng cơ bản, công dụng…
Những cây xanh có độc tố sẽ được ghi chú cảnh báo.
Bảng thông tin cây xanh công cộng: cung cấp kho bảng thông tin cảnh báo cây xanh
công cộng mà nhóm đã thiết kế sẵn. Bảng này có thể dùng để in trực tiếp lên nhiều
chất liệu khác nhau như mica hoặc giấy bìa cứng và đeo cho cây xanh công cộng ở
nhiều nơi cần thiết. Điều này thật sự hữu ích đối với các cây xanh có chứa độc tố.
(Danh sách phân nhóm và phân loại cây xanh công cộng: phần phụ lục)
Sưu tầm các video cảnh báo độc hại cây xanh, video kỹ thuật trồng
và chăm sóc một số loài hoa
1.4.
Để tăng tính đa dạng và sinh động cho website, nhóm sưu tầm thêm các video. Có ba chủ
đề video được đề cập đến.
Vai trò cây xanh.
Bảo vệ cây xanh.
Cảnh báo một số cây xanh chứa chất độc.
2. Xây dựng website trên môi trường lập trình HTML (Hypertext Markup
Language).
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 14
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
2.1.
Sơ đồ tổng quát của website
2.2.Công thức lập trình website:
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 15
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
2.2 Công thức lập trình website
III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Sau quá trình nghiên cứu, chúng em đã xây dựng hoàn chỉnh website “Trang tra cứu thông
tin cảnh báo cây xanh công cộng”. Website có nội dung đa đạng với kho hình ảnh rõ đẹp, video
sinh động, thông tin hữu ích. Trên trang chủ có biểu tượng và thông điệp bảo vệ cây xanh, giữ
gìn sức khỏe. Website với giao diện đẹp và đặc sắc, hoạt động tốt trên trình duyệt Cốc Cốc.
Chắc chắn website này sẽ là kênh thông tin tiện dụng dành cho các bạn học sinh, sinh viên,
giáo viên trong các quá trình học tập và nghiên cứu các vấn đề liên quan đến thực vật đặc biệt
là cây xanh công
cộng.
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 16
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
Cụ thể website đã chia sẻ được các nội dung sau đây:
1. Tổng quan về cây xanh công cộng:
Các vấn đề liên quan đến khái niệm, vai trò, phân loại cây xanh công cộng sẽ được chia sẻ
trong nội dung này. Các thông tin này sẽ giúp chúng ta có được những kiến thức chung, cơ bản
nhất về cây xanh công cộng. Chúng ta sẽ hiểu hơn về sự gần gũi và những lợi ích của cây
xanh mang đến cho con người. Từ đó, con người sẽ xây dựng được ý thức yêu quý, gần gũi
cây xanh và thiên nhiên hơn.
2. Thông tin cây xanh công cộng
Trong đời sống thường ngày, có những loài cây rất gần gũi mà chúng ta không biết tên.
Một số cây xanh rất hữu ích với con người. Một số cây khác lại chứa độc tố gây ảnh hưởng
đến sức khỏe con người. Với những kiến thức bao gồm: tên, tên khoa học, tên gọi khác, họ,
đặc điểm, cách nhân giống, kỹ thuật trồng , công dụng, thông tin cảnh báo…,nội dung thông
tin cây xanh công cộng chắc chắn sẽ mang đến nhiều điều thú vị.
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 17
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
Nội dung thông tin cây xanh công cộng sẽ giúp chúng ta dễ dàng xác định được tên cây
xanh dựa vào đặc điểm mô tả của chúng. Chúng ta cũng có thể biết được loài cây đó có công
dụng gì để có hướng nhân giống, gieo trồng và chăm sóc cho hợp lý. Ví dụ cây xanh có thể
cung cấp gỗ, bóng mát, trang trí hoặc làm thuốc… Hiện nay có rất nhiều loại cây xanh có giá
trị y học được nghiên cứu và điều chế thuốc trị bệnh cho con người. Ngược lại, một số loài
cây xanh có chứa độc tố có thể gây bỏng rát da, ngộ độc thậm chí gây ảnh hưởng tính mạng
con người cũng được chia sẻ trong nội dung này. Điều này sẽ giúp cho chúng ta nhận biết
được những loài cây xanh nguy hiểm đến an toàn sức khỏe con người, phòng tránh các trường
hợp ngộ độc, nhiễm độc do cây xanh. Đối với trẻ em, điều này thật sự quan trọng và ý nghĩa.
3. Hình ảnh cây xanh công cộng
Vẻ đẹp của cây xanh sẽ được lưu giữ lại trong nội dung này. Các chi tiết, bộ phận của cây
như: hoa, quả, lá, thân…sẽ được thể rõ ràng, cụ thể. Việc này sẽ giúp chúng ta dễ dàng nhận
diện và xác định tên, họ của một loài cây bất kì. Đặc biệt là nhận biết những cây xanh có chứa
độc tố nguy hiểm đến sức khỏe con người. Với số lượng ảnh lớn, đẹp, đa dạng được sưu
tầm ở địa phương và các website uy tính, mọi người có thể sử dụng các hình ảnh nhằm mục
đích học tập, nghiên cứu, bổ sung kiến thức về cây xanh.
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 18
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
4. Bảng thông tin cây xanh công cộng
Bảng thông tin cây xanh công cộng là sự kết hợp hoàn hảo giữa hai nội dung : thông tin cây
xanh công cộng và hình ảnh cây xanh công cộng. Bảng được thiết kế có nội dung và hình ảnh
đẹp, rõ ràng, có biểu tượng bảo vệ cây xanh, biểu tượng cảnh báo độc hại ( đối với những
cây có chứa độc tố). Các bảng thông tin này có thể dùng in trực tiếp lên chất liệu mica hoặc
giấy bìa cứng. Với nội dung chia sẻ này, mọi người có thể sử dụng dữ liệu này để tạo ra các
bảng thông tin và đeo cho cây xanh trong khuôn viên trường học, cơ quan, công viên...
Bảng thông tin in lên giấy bìa cứng, ép nhựa sẽ là giải pháp tiết kiệm, đại trài cho môi
trường giáo dục. Việc đeo bảng thông tin cho cây xanh có một vai trò quan trọng trong việc
tạo tính thẩm mỹ, lịch cho khuôn viên công cộng. Đặc biệt là ý nghĩa giáo dục đối với mọi
người, nhất là trẻ em ý thức hơn về việc tham gia bảo vệ cây xanh và môi trường. Đối với các
cây xanh có độc tố, các bảng thông tin này còn giúp chúng con người cẩn thận hơn khi tiếp xúc
với cây xanh, tránh các nguy cơ nhiễm độc từ cây xanh.
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 19
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
5. Video vai trò cây xanh
Không chỉ dùng lại ở những thông tin được cung cấp từ nội dung tổng quan về cây xanh,
chúng ta tận mắt nhìn thấy vai trò của cây xanh thông qua các video này. Cây xanh không
những đem nhiều lợi ích cho con người, tự nhiên môi trường mà còn rất nhiều điều kì diệu
khác nữa. Chúng ta vẫn chưa biết rằng, từng ngày, chúng ta vẫn đang được hưởng thụ những
lợi ích tuyệt vời đó. Tin chắc rằng các bạn không thể nào không yêu quý cây xanh sau khi xem
xong những video này.
6. Video bảo vệ cây xanh
Chúng ta yêu quý cây xanh và chúng ta muốn tham gia bảo vệ cây xanh. Thế nhưng chúng
ta không biết là nên làm gì để bảo vệ cây xanh. Với những video phóng sự, tuyên truyền bảo
vệ cây xanh, chúng ta sẽ hiểu được sự cần thiết của việc bảo vệ cây xanh và môi trường
sống. Từ đó, mỗi chúng ta có thể tự xây dựng cho mình ý thức và kỹ năng bảo vệ cây xanh và
môi trường một cách đúng đắn.
7. Video cảnh báo cây xanh chứa độc tố
Cây xanh là một nhân tố gần gũi với con người, nhưng không phải tất cả chúng đều hữu
ích với chúng ta. Đó là một trường hợp đối với một số ít cây xanh có chứa chất độc. Có thể đó
là những loại cây mà chúng ta đang trồng trong nhà, khuôn viên trường học, cơ quan hoặc
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 20
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
trong công viên mà hằng ngày chúng ta lui tới. Các video này sẽ chia sẻ các hình ảnh về các
loại cây xanh có độc tố; các trường hợp ngộ độc do ăn, tiếp xúc với cây xanh có chứa độc tố.
Việc này giúp chúng ta có thể nhận diện chính xác các loài cây xanh có chứa độc tố. Khi nhận
diện được các cây xanh có chứa độc tố, chúng ta nên cẩn thận hơn khi chăm sóc, tiếp xúc với
các loại cây xanh có độc. Đặc biệt, chúng ta nên chia sẻ điều đó đối với các trẻ em, để tránh
các trường hợp ngộ độc, gây ảnh hưởng sức khỏe của trẻ nhỏ.
IV. NHẬN XÉT, THẢO LUẬN
Sau quá trình nghiên cứu, xây dựng hoàn chỉnh website “Trang tra cứu thông tin cảnh báo
cây xanh công cộng”, chúng em xin được rút ra một số nhận xét và thỏa luận như sau:
1. Ưu điểm
Website được thiết kế đẹp, dễ sử dụng, hoạt động tốt trên trình duyệt Cốc Cốc. Trang
chủ của website được thiết kế với các màu sắc nổi bật, hài hòa gây chú ý đối với với người
dùng. Các biểu tượng thu hút sự quan tâm của người dùng đối với các nội dung của website.
Việc chuyển từ trang chủ vào các trang con và ngược lại được thực hiện dễ dàng và nhanh
chóng với các liên kết được xây dựng trong website.
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 21
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
Nội dung được chia sẻ trên website đa dạng, đặc sắc. Thông tin của tất cả các cây xanh
công cộng thường được sử dụng trồng ở các công viên, đường phố, khuôn viên cơ quan và
trường học, đều được thể hiện đầy đủ trên website. Với, cơ sở dữ liệu website gồm 148 loài
cây xanh, thuộc 59 họ, trong đó cây bóng mát có 50 loài, cây trang trí có 62 loài, cây trang trí
nền có 23 loài, và thảm cỏ có 4 loài, website đã chia sẻ được:
+ Bộ sưu tập hình ảnh cây xanh công cộng.
+ Tổng quan về cây xanh công cộng.
+ Thông tin cây xanh công cộng.
+ Hình ảnh cây xanh công cộng.
+ Video cảnh báo cây xanh chứa chất độc.
+ Video vai trò cây xanh.
+ Video bảo vệ cây xanh.
Website mang tính giáo dục cao. Với kho dữ liệu lớn, chất lượng về thông tin, hình ảnh,
video, website sẽ hỗ trợ rất nhiều cho các bạn học sinh, sinh viên, giáo viên trong việc học
tập, nghiên cứu và tham khảo. Các biểu tượng, thông điêp bảo vệ cây xanh cũng được chú
trọng xây dựng. Tin rằng, website có thể giúp mọi người có thêm nhiều kiến thức bổ ích về
cây xanh công cộng và ý thức hành động bảo vệ. Vì vậy, website mang một hiệu ứng giáo dục
tích cực trong việc bảo vệ cây xanh, bảo vệ môi trường.
Website mang tính sáng tạo, có thể chia sẻ trực tuyến (online) . Tính đến thời điểm hiện
tại ( tháng 10/2017), có thể nói website “Trang tra cứu thông tin cảnh báo cây xanh công
cộng” là trang thông tin mới nhất và duy nhất tại Việt nam chia sẻ các vấn đề liên quan đến
cây xanh công cộng phi lợi nhuận. Trong thời gian tới, nếu có được điều kiện thuận lợi, nhóm
chúng em sẽ sẵn sàng chia sẻ trực tuyến website này. Với việc chia sẻ này, kiến thức về cây
xanh và ý thức bảo vệ cây xanh, bảo vệ môi trường của mọi người sẽ được nhân lên nhanh
chóng.
2. Hạn chế
Website chưa có điều kiện để chia sẻ trực tuyến (online). Với dung lượng lớn, website
Trang tra cứu thông tin cảnh báo cây xanh công cộng không thể chia sẻ miễn phí như các
website đơn giản có dung lượng ít.
Website hoạt động tốt nhất trên trình duyệt Cốc Cốc. Do các thành viên trong nhóm thực
hiện các thao tác chủ yếu trên trình duyệt này. Trong các trình duyệt khác, website gặp một số
lỗi nhỏ khi truy xuất hình ảnh.
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 22
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
Chưa cung cấp tên các chất độc cụ thể của các cây xanh có chứa độc tố. Nguyên nhân là
do nhóm không có đủ kinh phí để thực hiện phân tích mẫu cây xanh.
C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
I. KẾT LUẬN
Cây xanh thật sự có một vai trò to lớn đối với con người, môi trường sinh thái, sự sống còn
của trái đất. Trồng, chăm sóc và bảo vệ cây xanh không chỉ là quyền và trách nhiệm của mỗi
chúng ta. Các bạn trẻ hãy cùng nhau chung tay bảo vệ cây xanh, bảo vệ mội trường sống cũng
là bảo vệ chính chúng ta.
“Trang tra cứu thông tin cảnh báo cây xanh công cộng” là một website chia sẻ thông điệp giáo
dục tích cực trong việc xây dựng ý thức và hành động bảo vệ cây xanh và môi trường. Mong
rằng ý tưởng của nhóm sẽ nhận được sự đồng tình, ủng hộ và chia sẻ trực tuyến thật sự.
II. KIẾN NGHỊ
1. Trong thời gian tới, nhóm rất mong được sự hỗ trợ tài chính của các cơ quan, đơn vị
trong ngành giáo dục để chúng em có thể thực hiện các công việc sau đây:
Chia sẻ miễn phí website Trang tra cứu thông tin cảnh báo cây xanh công cộng đến
người dùng.
Nâng cấp website để trang web có thể hoạt động tương thích hơn với nhiều trình duyệt,
tạo sự tiện dụng cho người dùng.
Thực hiện các phân tích mẫu cây xanh có độc tố, bổ sung vào thông tin cảnh báo cây
xanh.
2. Bộ xây dựng, ban quản lý cây xanh đô thị, chính quyền địa phương cần có những quy
hoạch và kiến tạo phù hợp trong việc trồng cây xanh công.
3. Các tổ chức Đoàn thể, trường học tăng cường giáo dục, tuyên truyền ý thức, hành động
trồng, chăm sóc, bảo vệ cây xanh, bảo vệ môi trường cho người dân, đặc biệt là các
bạn thanh thiếu niên.
4. Đeo bảng thông tin cho cây xanh được trồng ở những nơi công cộng. Đặc biệt là ở
trường học và công viên. Đối với những cây xanh có chứa độc tố, đây là điều hoàn toàn
cần thiết nhằm đảm bảo an toàn sức khỏe cho mọi người.
Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 23
Hội thi nghiên cứu khoa học
Dự án Sinh học trên máy tính
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
Trang 24
Hội thi nghiên cứu khoa học
Trường THPT Phan Ngọc Tòng
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Nguyễn Thị Mỹ Gương, 2011, Khảo sát hiện trạng mảng xanh công cộng ở Thành phố
Trà Vinh.
2. Đặng Minh Quân, 2008, Giáo trình Phân loại học thực vật.
3. Viện quy hoạch đô thị, 2008, Quy chuẩn xây dựng Việt Nam.
4. Công văn số 1545/ATTPND của Bộ y tế.
5. Trung tâm dữ liệu thực vật Việt Nam: />6. />
tamhondencongtacphattriendothi.html
7. />Dự án Sinh học trên máy tính
Trang 25