GẠCH ỐP LÁT HÀ NỘI MÔ

1


GẠCH ỐP LÁT HÀ NỘI: Nghiên cứu công ty điển hình
Hướng dẫn sủ dụng năng lượng hiệu quả trong các ngành công nghiệp ở khu vực Châu Á –
www.energyefficiencyasia.org


GẠCH ỐP LÁT HÀ NỘI


MÔ TẢ CÔNG TY

Công ty gạch lát Hà Nội là một công ty nhà nước được thành lập năm 1995 tại Hà Nội.
Đây là một công ty cỡ vừa với 800 công nhân và là một thành viên của Tổng công ty
thuỷ tinh và gốm sứ xây dựng Việt Nam thuộc Bộ Xây dựng. Đó là nhà máy đầu tiên ở
Việt Nam sản xuất gạch lát tường và sàn chất lượng cao. Tổng sản phẩm hàng năm là 4
triệu m2, tương đương 12.700 m2/ngày. Sản phẩm của công ty được phân phối trên
khắp cả nước thông qua hệ thống phân phối của hơn 100 đại lý và 5000 điểm bán lẻ vật
liệu xây dựng, và doanh thu hàng năm vào khoảng 19 triệu đôla. Công ty đã quyết định
tham gia vào dự án vì thấy được dự án sử dụng năng lượng hiệu quả có thể mang lại lợi
ích ngay và phương pháp luận sản xuất sạch hơn và tiết kiệm năng lượng
(SXSH&TKNL) có thể giúp họ tiếp tục cải thiện việc sử dụng năng lượng và nâng cao
lợi nhuận.

MÔ TẢ QUY TRÌNH


Chuẩn bị nguyên liệu: Nguyên liệu tự nhiên thô (đất sét , fenspat, hoá chất) được xử lý
theo nhiều mẻ và đưa vào máy nghiền bi. Tỷ lệ các thành phần nguyên liệu được xác
định một cách cẩn thận và được cho vào một bể lớn -bể trộn- ở đó một máy khuấy sẽ

trộn chúng với nhau. Sau khi hỗn hợp được hình thành, được biết như là “hồ”, được đi
qua sàng và vào trong một nam châm điện, bằng cách này các phân tử sắt có khả năng
làm ố bẩn sản phẩm sẽ được loại trừ. Sau khi đi qua trong nam châm, “hồ” sẽ chảy vào
“bể chứa”, tại đây máy khuấy sẽ tiếp tục trộn đều hỗn hợp bằng cách ngăn không cho
vật liệu nặng đọng dưới đáy

Sấy phun:
Hỗn
hợp được bơm vào máy sấy phun, tại đây hỗn hợp được chuyển thành
bột liệu nhỏ.

Ép/Tạo hình: Gạch thô được tạo hình bằng cách ép các bột liệu nhỏ và sau đó chúng
được đưa vào máy sấy đứng. Sau khi sấy, gạch thô được đưa đi tráng men

In: Giai đoạn tiếp theo là in trên bề mặt gạch. Công đoạn này sử dụng rất nhiều lưới
(thường là rất đắt). Sự phát triển mạnh mẽ trong việc chế tạo lưới in với những đặc tính
và mẫu mã thiết kế trong giai đoạn hiện nay đã từng là mơ ước của các nhà sản xuất
trong một vài năm trước.

Nung: Gạch lát được nung trong lò ở nhiệt độ khoảng 1200oC, sau khi nung mầu sắc và
kiểu dáng đạt được như mong muốn.



Hướng dẫn sủ dụng năng lượng hiệu quả trong các ngành công nghiệp ở khu vực Châu Á–
www.energyefficiencyasia.org

2
Hoàn thiện: Sản phẩm sau khi được kiểm tra và xác định đúng sắc thái, kiểu dáng, gạch
lát sẽ cho vào hộp và đóng gói.

ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP LUẬN

Dự thảo Phương pháp luận Sử dụng Năng lượng Hiệu quả tại Công ty được sử dụng
làm cơ sở đánh giá nhà máy nhằm xác định và thực thi các giải pháp giảm thiểu năng
lượng, nguyên liệu và chất thải. Sau đây là một vài kinh nghiệm bổ ích:

• Nhiệm vụ 1e – Chuẩn bị đề cương đánh giá để lãnh đạo phê duyệt
Phó giám đốc và trưởng phòng kỹ thuật của công ty đã được tham gia khoá tập huấn
kỹ thuật kéo dài một tuần tại Hà Nội (trong trường hợp này nhiệm vụ 2a đã được
thực hiện trước các nhiệm vụ trong bước 1). Điều đó đảm bảo rằng các cấp lãnh đạo
trung và cao cấp trong công ty đã được đào tạo về phương pháp luận sản xuất sạch
hơn và sử dụng năng lượng hiệu quả. Vì lý do đó nên có thể dễ dàng nhận được sự
cam kết của ban lãnh đạo, thành lập nhóm đánh giá, chuẩn bị và phê duyệt đề cương
kiểm toán năng lượng.
Bài học kinh nghiệm: Sự tham gia khoá tập huấn về sử dụng năng lượng hiệu quả

của ban lãnh đạo trung và cao cấp sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho nhóm đánh giá
nhận được các hỗ trợ trong quá trình thực hiện dự án sau này. Trưởng nhóm phải
là người có trình độ chuyên môn cao và có quyền ra quyết định.

• Nhiệm vụ 2d – Định lượng các đầu vào và đầu ra để xây dựng số liệu nền
Lượng dầu điêzen tiêu thụ riêng biệt đối với lò nung và máy sấy đứng chưa xác định được bởi
vì chỉ có một đồng hồ đo lượng dầu dùng cho cả hai thiết bị. Để giải quyết vấn đề này, nhóm
SXSH&SDNLHQ yêu cầu phó giám đốc cho ngừng chạy lò trong vòng 1h để xác lượng dầu
tiêu thụ ở máy sấy đứng sau đó lấy lượng dầu DO tiêu thụ của cả hai thiết bi trong 1h trừ đi
lượng DO tiêu thụ ở máy sấy đứng để thu được lượng dầu DO mà lò nung sử dụng trong 1h.
Các số liệu thu được sử dụng như là số liệu nền của máy sấy đứng và lò nung.
Bài học kinh nghiệm: Trong một vài trường hợp, có thể xác định mức nhiên liệu

tiêu thụ của thiết bị cụ thể bằng cách cho dừng hoạt động của một thiết bị khác
trong một thời gian ngắn.

• Nhiệm vụ 3c – Sàng lọc các giải pháp để phân tích tính khả thi
Công ty đã có kế hoạch di chuyển đến một khu công nghiệp mới trong tương lai gần.
Do vậy, chỉ có các giải pháp có chi phí thấp mới được công ty lựa chọn để phân tích
tính khả thi và thực hiện mặc dù một vài giải pháp sẽ giúp công ty tiết kiệm được rất
nhiều chi phí và năng lượng, ví dụ như dự án thu hồi nhiệt. Các giải pháp khác sẽ
được nghiên cứu và thực hiện ngay khi công ty chuyển đến địa điểm mới.
Bài học kinh nghiệm: Chỉ có các giải pháp chi phí thấp được lựa chọn để thực hiện
trong trường hợp công ty có kế hoạch di chuyển đến địa điểm mới

• Bước 6 – Cải tiến thường xuyên
Ban lãnh đạo và nhân viên của công ty đã đưa ra các biện pháp để duy trì hoạt động
nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng. Lãnh đạo công ty đã ban hành các quy định
mới về sử dụng nguyên vật liệu và năng lượng. Việc nâng cao nhận thức về tiết kiệm
3


GẠCH ỐP LÁT HÀ NỘI: Nghiên cứu công ty điển hình
Hướng dẫn sủ dụng năng lượng hiệu quả trong các ngành công nghiệp ở khu vực Châu Á –
www.energyefficiencyasia.org

năng lượng thông qua dự án GERIAP đã thúc đẩy ban lãnh đạo quan tâm hơn đến
các hoạt động tiết kiệm năng lượng và kết quả là các trưởng phòng và nhân viên điều
hành sản xuất đã trở thành những người đi đầu trong việc nhận biết thêm các giải
pháp sử dụng năng lượng hiệu quả.
Bài học kinh nghiệm: Các biện pháp ở cấp quản lý và nhân viên đều cần thiết để duy trì
các hoạt động tiết kiệm năng lượng. Sự tham gia tích cực của ban lãnh đạo và các thành
viên liên quan trong quá trình lập kế hoạch và thực hiện giải pháp là rất quan trọng để

nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng.


GIẢI PHÁP

 Đối với 3 khu vực trọng tâm được lựa chọn để đánh giá: lò nung 1, máy sấy
phun 1, máy sấy đứng 1, nhóm SXSH&TKNL đã xác định được 9 giải pháp tiết
kiệm năng lượng và giảm thiểu chất thải, trong đó có 7 giải pháp đã được thực
hiện và tóm tắt trong bảng 1.
 Thực hiện những giải pháp này có thể đem lại lợi ích kinh tế đáng kể và giảm
khối lượng lớn khí thải gây hiệu ứng nhà kính vào môi trường
 Tổng số vốn đầu tư cho các giải pháp đã được thực hiện vào khoảng 26.753
USD, được lấy từ nguồn vốn riêng của công ty và mang lại tiết kiệm hàng năm
153,423 USD. Thời gian thu hồi vốn chung của công ty là 2 tháng.



Hướng dẫn sủ dụng năng lượng hiệu quả trong các ngành công nghiệp ở khu vực Châu Á–
www.energyefficiencyasia.org

4
Bảng 1: CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ THỰC HIỆN

TRỌNG TÂM/
GIẢI PHÁP
KỸ THUẬT
SXSH
KHẢ THI VỀ KINH
TẾ
LỢI ÍCH MÔI

TRƯỜNG

GHI CHÚ
Sấy đứng 1/

Sử
dụng nhiệt khí
thải từ bộ phận
làm nguội
nhanh và cuối
cho máy sấy
đứng
Tuần hoàn/
Tái sử dụng
 Đầu tư:
US$ 21.500
 Chi phí vận
hành:
US $ 9.642
 Tiết kiệm hàng
năm:
US $ 36.720
 Thời gian hoàn
vốn:
10 tháng
 Tiết kiện nhiên
liệu (DO): 136
tấn/năm
 Giảm phát thải
khí nhà kính 328

tấn

Tái sử dụng bã
thải và nước
thải
Tuần hoàn/
Tái sử dụng
 Đầu tư:
US $ 1.853
 Chi phí vận
hành:
US $ 76
 Tiết kiệm hàng
năm:
US $ 17.764
 Thời gian hoàn
vốn:
3 tháng
 Tiết kiệm điện
năng: 2000
kwh/năm
 Giảm lượng
nước thải 12.000
m
3
/năm và bã
thải 1,000
tấn/năm
 Giảm phát thải
khí nhà kính 1,2

tấn CO
2
(nhờ
giảm điện năng
sử dụng cho máy
bơm)
 Bã thải 1000
tấn/năm
được sử
dụng làm
“hồ”.
Lò nung/

Lắp
đặt bộ biến tần
cho hệ thống
truyền động lò
nung 2
Thay đổi thiết
bị/công nghệ

 Đầu tư:
US $ 3.400
 Tiết kiệm hàng
năm:
US $ 7.508
 Thời gian hoàn
vốn:
6 tháng
 Tiết kiệm điện

năng: 14.400
kwh/năm
 Tiết kiệm nhiên
liệu(DO): 24.5
tấn/năm
 Giảm phát thải
khí nhà kính 88
tấn

Giảm độ nhiệt
độ của gạch
trước khi đưa
vào máy đóng
gói.
Quản lý nội
vi
 Đầu tư:
Không đáng kể
 Tiết kiệm hàng
năm:
US $ 10.603
 Reduction of
plastic (PP) by
6.3 tons/year

5


GẠCH ỐP LÁT HÀ NỘI: Nghiên cứu công ty điển hình
Hướng dẫn sủ dụng năng lượng hiệu quả trong các ngành công nghiệp ở khu vực Châu Á –

www.energyefficiencyasia.org

 Thời gian hoàn
vốn:
Không đáng kể
Thay đổi đơn
phối liệu xương





Nâng cao nhận
thức và hiểu
biết của công
nhân vận hành
trong việc thu
hồi bột liệu rơi
vãi trên sàn
Thay thế
nguyên vật
liệu đầu vào





Quản lý nội
vi
 Đầu tư:

Không đáng kể
 Tiết kiệm hàng
năm:
US $ 40.202
 Thời gian hoàn
vốn:
Không đáng kể
 Tiết kiệm điện
năng: 130.200
kwh/năm
 Tiết kiệm nhiên
liệu (DO): 119
tấn/năm
 Giảm phát thải
khí nhà kính 468
tấn
Tỷ lệ gạch thô
hỏng giảm 1%
Tăng số lượng
bi nghiền có
kích thước và tỷ
trọng nhỏ hơn
để giảm thời
gian nghiền của
máy nghiền bi
Quản lý nội
vi
 Đầu tư:
Không đáng kể
 Tiết kiệm hàng

năm:
US $ 48.881
 Thời gian hoàn
vốn:
Không đáng kể
 Tiết kiệm điện
năng: 788.400
kwh/năm
 Giảm phát thải
khí nhà kính 536
tấn


Đối với 7 giải pháp đã được tiến hành, tổng năng lượng giảm hàng năm là 280 tấn dầu điêzen và 935.000
Kwh điện. Với kết quả đó, công ty đã giảm được 1.528 tấn khí gây hiệu ứng nhà kính tính từ khi bắt đầu
dự án vào năm 2003 đến hết dự án năm 2005. Bên cạnh chi phí và năng lượng tiết kiệm được, các giải
pháp này cũng góp phần làm giảm lượng nước thải và bã thải phải bỏ đi, tăng chất lượng sản phẩm và điều
kiện lao động cho công nhân. Các kết quả thu được từ dự án GERIAP được trình bày trong bảng 2.

For the seven options implemented, the total annual energy reductions were 280 tons of
DO and 935,000 Kwh. As a result of options implemented, the company’s GHG
emissions were reduced by 1,528 tons between the start of the project in 2003 and the
end of the project in 2005. Besides costs and energy savings, it also contributed to a
decrease in wastewater consumption and sludge disposal, to an improvement in
product quality and working conditions. The main results from the GERIAP project are
given below in table 2.

Bảng 2. Các kết quả thu được từ dự án GERIAP

Nguyên liệu/ Năng

lượng
Tiết kiệm hàng
năm
Lợi ích môi trường Lợi ích kinh tế

Dầu DO 279,5 tấn DO 892 tấn CO
2
US $ 75.465
Điện năng 935.000 kwh 636 tấn CO
2
US $ 57.970
Nước 12.000 m
3
12.000 m
3
nước thải US $ 2.640