VAI TRÒ CỦA SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

VAI TRÕ CỦA SỞ HỮU TRÍ TUỆ
TRONG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

1

TP. Hô Chı Minh, 2016

Nội dung

I. NHẬN DIỆN CÁC TÀI SẢN TRÍ TUỆ (TSTT) TRONG
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC (NCKH)
II. VAI TRÕ CỦA SỞ HỮU TRÍ TUỆ (SHTT) TRONG NCKH
III. KẾT LUẬN

2

1


2


VN: 598 bằng
độc quyền
sáng chê
~ 4%

3


4

I. NHẬN DIỆN CÁC TSTT TRONG NCKH
1. KHÁI NIỆM VỀ TÀI SẢN TRÍ TUỆ

Sở hữu trí tuệ là gì ?
=> Quyền sở hữu trí tuệ là quyền của tổ chức, cá
nhân đối với tài sản trí tuệ, bao gồm quyền tác giả và
quyền liên quan đến quyền tác giả, quyền sở hữu
công nghiệp và quyền đối với giống cây trồng.
(Điều 4 Luật SHTT 2005, sửa đổi, bổ sung 6/2009)
9

1. KHÁI NIỆM VỀ TÀI SẢN TRÍ TUỆ
TÀI SẢN VÀ QUYỀN SỞ HỮU (giao dịch dân sự)

VẬT

TÀI SẢN

TIỀN
GIẤY TỜ CÓ GIÁ

Quyền trị giá
bằng tiền và có
thể chuyển giao

QUYỀN TÀI SẢN
QUYỀN SỞ HỮU
Quyền

chiếm hữu

Quyền định
đoạt

Quyền sử
dụng

Nắm giữ &
quản lý tài sản

Chuyển giao
hoặc từ bỏ

Khai thác &
hƣởng lợi

Quyền
SHTT

5


1. KHÁI NIỆM VỀ TÀI SẢN TRÍ TUỆ
Dữ liệu + Thông tin + Tri thức + Bí quyết + Công nghệ + Quy chế tổ chức, hoạt
động + Quy trình sản xuất/kinh doanh/tác nghiệp + sáng kiến đổi mới, v.v.
TÀI SẢN TRÍ TUỆ
Mới, sáng tạo, độc đáo, thẩm mỹ, có giá trị thƣơng mại, v.v.
CÁC ĐỐI TƢỢNG SỞ HỮU TRÍ TUỆ
(Sáng chế/ giải pháp hữu ích/ Kiểu dáng công nghiệp, Nhãn hiệu, Bí mật kinh

doanh, Tên thƣơng mại, Tác phẩm, Bản ghi âm, giống cây trồng v.v.
Đáp ứng các điều kiện theo quy định của Luật SHTT
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ
(Bằng độc quyền Sáng chế/ Giải pháp hữu ích/ Kiểu dáng công nghiệp + GCN
Đăng ký Nhãn hiệu, giống cây trồng v.v.

2. NHẬN DIỆN CÁC TÀI SẢN TRÍ TUỆ
=> Để có thể nộp đơn cho đúng loại đối tƣợng SHTT
dự kiến xin đăng ký bảo hộ, cần xem định nghĩa các
đối tƣợng SHTT trong Điều 4 của Luật SHTT để xác
định.

Ví dụ, nếu:
- là tác phẩm khoa học, kiến trúc tạo hình, mỹ thuật
ứng dụng, bản họa đồ, sơ đồ, bản đồ, bản vẽ địa
hình, chƣơng trình máy tính, sƣu tập dữ liệu... thì
đối tƣợng của kết quả NCKH này là quyền tác
giả và quyền liên quan đến quyền tác giả.

6


2. NHẬN DIỆN CÁC TÀI SẢN TRÍ TUỆ

- là giải pháp kỹ thuật dƣới dạng sản phẩm hoặc quy trình nhằm giải
quyết một vấn đề xác định bằng việc ứng dụng các quy luật tự
nhiên thì đối tƣợng của kết quả NCKH này là Sáng chế.
- là hình dáng bên ngoài của sản phẩm đƣợc thể hiện bằng hình
khối, đƣờng nét, màu sắc hoặc sự kết hợp những yếu tố này thì đối
tƣợng của kết quả NCKH này là Kiểu dáng công nghiệp.

- là cấu trúc không gian của các phần tử mạch và mối liên kết các
phần tử đó trong mạch tích hợp bán dẫn thì đối tƣợng của kết quả
NCKH này là Thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn.

2. NHẬN DIỆN CÁC TÀI SẢN TRÍ TUỆ

=> là quần thể cây trồng thuộc cùng một cấp phân loại thực vật
thấp nhất, đồng nhất về hình thái, ổn định qua các chu kỳ nhân
giống, có thể nhận biết đƣợc bằng sự biểu hiện các tính trạng
do kiểu gen hoặc sự phối hợp của các kiểu gen quy định và
phân biệt đƣợc với bất kỳ quần thể cây trồng nào khác bằng sự
biểu hiện của ít nhất một tính trạng có khả năng di truyền đƣợc
thì đối tƣợng của kết quả NCKH là giống cây trồng.

7


3. CĂN CỨ PHÁT SINH QUYỀN SHTT

Quyền tác giả: phát sinh kể từ thời điểm sáng tạo và đƣợc
định hình trên một phƣơng tiện vật chất nhất định (bất kể nội
dung, hình thức, phƣơng tiện, ngôn ngữ, đã công bố hay
chƣa công bố, đã đăng ký hay chƣa đăng ký).
Quyền liên quan: phát sinh kể từ thời điểm cuộc biểu diễn,
bản ghi âm, ghi hình, chƣơng trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh
mang chƣơng trình đƣợc mã hóa, đƣợc định hình hoặc thực
hiện mà không gây phƣơng hại đến quyền tác giả.
Lƣu ý:
- Có hệ thống đăng ký quyền tác giả và quyền liên quan, tuy nhiên, việc
đăng ký không mang tính bắt buộc và cũng không phải là căn cứ xác

lập quyền.
- Việc đăng ký sẽ hữu ích khi có tranh chấp xảy ra cần có chứng cứ
chứng minh
www.noip.gov.vn

12/4/2016

15

3. CĂN CỨ PHÁT SINH QUYỀN SHTT

Quyền đối với SC, KDCN, NH, CDĐL, TKBTMTH: đƣợc
xác lập dựa trên Quyết định cấp Văn bằng bảo hộ và
Công nhận đăng ký quốc tế (đối với nhãn hiệu đăng ký
quốc tế) của Cục SHTT;
Quyền đối với Nhãn hiệu nổi tiếng: đƣợc xác lập dựa
trên việc sử dụng rộng rãi khiến cho nhãn hiệu đó trở
nên nổi tiếng mà không cần đăng ký tại Cục SHTT;
Quyền đối với Tên thƣơng mại: đƣợc xác lập dựa trên
việc sử dụng hợp pháp tên thƣơng mại đó mà không
cần đăng ký;
www.noip.gov.vn

12/4/2016

16

8

3. CĂN CỨ PHÁT SINH QUYỀN SHTT

Quyền đối với Bí mật kinh doanh: đƣợc xác lập trên cơ
sở hoạt động đầu tƣ tài chính, trí tuệ hoặc kết quả của hoạt
động hợp pháp khác để tìm ra, tạo ra hoặc có đƣợc thông
tin tạo thành bí mật thƣơng mại, và phải có biện pháp bảo
mật thông tin đó, không cần đăng ký tại Cục SHTT;
Quyền chống cạnh tranh không lành mạnh: đƣợc xác
lập trên cơ sở thực tiễn của hoạt động cạnh tranh;
Quyền đối với Giống cây trồng: đƣợc xác lập trên Quyết
định cấp Bằng bảo hộ giống cây trồng của Văn phòng Bảo
hộ giống cây trồng.
www.noip.gov.vn

Nhãn hiệu
• Hãng sản xuất “APPLE“;
• Lô gô trái táo;
• Tên sản phẩm “IPHONE 5"
• Tên phần mềm “Android", "Java“ …

Tên thƣơng mại
• Hãng sản xuất “APPLE
INC" …

Sáng chế
- Điện thoại;
- Phƣơng pháp xử lý dữ liệu
- Các mạch bán dẫn
…
Bản quyền

- Mã phần mềm
- Sách hƣớng dẫn
- Nhạc chuông …

Thiết kế bố trí
- Cấu trúc phần tử không
gian mạch tích hợp..

12/4/2016

17

Kiểu dáng:
• Hình dạng tổng thể bên
ngoài;
• Bố trí vị trí giao diện..

Tài sản
trí
tuệ???

Bí mật KD: Phần mềm, công
nghệ, phƣơng thức kd…

9


II. VAI TRÕ CỦA SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG NCKH
1. Định hƣớng nghiên cứu, tránh trùng lặp

Nông dân Trần Quốc Hải,
Tân Châu, Tây Ninh

20

10


28543

,
Sáng chê vê May bay trực thăng

THÔNG TIN SỞ HỮU TRÍ TUỆ

Trƣờng ĐH, CQ Nghiên cứu

Cơ quan SHTT, KHCN

Doanh nghiệp

THÔNG
TIN
SHTT

Nhà nghiên cứu, nhà
sáng chế, nhà thiết kế

Đại diện SHTT
22

11


THÔNG TIN SỞ HỮU CÔNG NGHIỆP

THÔNG TIN
SỞ HỮU
CÔNG NGHIỆP

Nhãn hiệu

DẠNG GIẤY

Khác

Sáng chê

Thƣ viện Cục SHTT, Các trung tâm
thông tin KH&CN, các đơn vị dịch vụ
tra cứu, các nguồn khác

KDCN

DẠNG ĐIỆN TỬ

Thƣ viện Cục SHTT, các trung tâm thông
tin KH&CN, các trang web của các Tô
chức SHTT quốc gia va quốc tê, các đơn
vị dịch vụ tra cứu, các nguồn khác

Công báo Sở hữu công nghiệp do Cục SHTT phát hành hàng tháng

12


Các trang web chứa thông tin
SHCN của các quốc gia va quốc tê


Thƣ viện số về Sở hữu công nghiệp IPLib

13


II. VAI TRÕ CỦA SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG NCKH
2. Bảo hộ độc quyền

Công cụ pháp lý

Tránh rủi ro

II. VAI TRÕ CỦA SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG NCKH
3. Tài sản có giá trị

14


II. VAI TRÕ CỦA SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG NCKH

3. Tài sản có giá trị

Sản phẩm mới

Thƣơng mại, chuyển giao
Kết quả nghiên cứu mới,
Công nghệ mới

Quyền sở hữu trí tuệ

Nghiên cứu

Tài sản trí tuệ
Ý tƣởng

Đầu tƣ nhân lực/vật lực/trí tuệ

15


QUI TRÌNH ĐƢA KẾT QUẢ NCKH RA THỊ TRƢỜNG
KHOẢNG TRỐNG

Thị trƣờng

Giá trị

Tổ chức nghiên cứu

Kết quả

nghiên cứu
mới, công
nghê mới

Ngành kinh tê

Thƣơng mại hoá

Chuyển giao công nghệ
Ý tƣởng Phát triển
(R&D) mô hình mẫu

Khả năng
thƣơng mại
đƣợc xác định

Phát triển
sản phẩm

Kế hoạch
kinh doanh

Bán sản
phẩm

Quy trình đƣa công nghê mới ra thị trƣờng

CHIẾN LƢỢC SỞ HỮU TRÍ TUỆ
Thu hồi vốn đầu tƣ

Chiến lƣợc sở hữu
trí tuệ thụ động

Nhãn hiệu/
Kiểu dáng

TSTT

Tiếp thị
Bán

Sản xuất

R&D

SHTT

Sản phẩm

Thu hồi vốn đầu tƣ

Chiến lƣợc sở hữu
trí tuệ chủ động

Vốn hóa quyền SHTT
Đổi mới
R&D

Tiếp thị bán

Thu hồi

Khai thác quyền SHTT
và công nghệ
Thu hồi vốn đầu tƣ

16


2015
APPLE: ~ 170 tỷ USD

PGS, TS Nguyễn Thị Trâm
ĐH Nông Nghiệp Hà Nội I
Giống lúa TH3-3, giá bán 10 tỷ.

4

17


Hơn 100 quốc gia chơi;
trên 50 triệu lƣợt tải về;
kiếm 50.000 USD/ngày

18


II. VAI TRÕ CỦA SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG NCKH
4. Khuyến khích sáng tạo

III. KẾT LUẬN

19


CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ VỊ
ĐÃ CHÖ Ý LẮNG NGHE!

Thảo luận

VPĐD PHÍA NAM CỤC SỞ HỮU TRÍ TUỆ
Địa chỉ: lầu 7, số 17 - 19 Tôn Thất Tùng, quận 1, TP. Hồ Chí Minh
Điện thoại : 08. 3920 8485;

Fax: 08. 3920 8486

Email:

Website: www.noip.gov.vn

Điện thoại: 097 6666 849

Email:

20