Tiết 3+4 công nghệ 10

Giáo án công nghệ 10 - Trường THPT Cù Huy Cận
Ngày 5 tháng 6 năm 2010
Tiết PPCT. 3 - Bài 3+4.SẢN XUẤT GIỐNG CÂY TRỒNG
I. Mục tiêu.
Kiến thức
- Biết được mục đích, trình tự và quy trình của công tác sản xuất giống cây
trồng.
- Biết được trình tự và quy trình sản xuất giống cây tự thụ phấn, thụ phấn chéo,
cây trồng nhân giống vô tính, nhân giống cây rừng.
- Biết được quy trình và trình tự tạo ra một loại giống mới ở quy mô lớn hơn.
Kỹ năng
Rèn luyện kỹ năng phân tích, so sánh, làm việc nhóm.
Thái độ
Có thái độ đúng đắn trong công tác sản xuất các loại giống theo những quy
trình khác nhau.
II. Phương tiện.
- Tranh vẽ các sơ đồ quy trình sản xuất giống.
- Phiếu học tập để thảo luận nhóm.
III. Các bước lên lớp.
Bước 1. Ổn định lớp.
Bước 2. Kiểm tra bài cũ.
- Mục đích của công tác khảo nghiệm giống là gi?
- Nêu mục đích và cách tiến hành các loại thí nghiệm trong công tác khảo
nghiệm giống.
Bước 3. Giảng bài mới.
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
GV: Hãy thảo luận và cho biết mục
đích của công tác sản xuất giống cây
trồng?.
Cho biết một vài giống cây trồng
được sản xuất tại địa phương em?

Hệ thống sản xuất giống cây trồng
gồm mấy giai đoạn? Kể tên.

Tại sao giai đoạn 1 và giai đoạn 2
phải sản xuất ở cơ quan chọn tạo
giống nhà nước cấp trung ương?
I. Mục đích của công tác sản xuất giống cây
trồng
1. Duy trì và củng cố độ thuần chủng, sức
sống và tính trạng điển hình của giống.
2. Tạo ra số lượng giống cần thiết để cung
cấp cho sản xuất đại trà.
3. Đưa giống tốt phổ biến nhanh vào sản
xuất.
II. Hệ thống sản xuất giống cây trồng (3 giai
đoạn)
Giai đoạn 1: Sản xuất hạt giống siêu nguyên
chủng.
- Duy trì, phục tráng, sản xuất hạt giống
siêu nguyên chủng.
- Thực hiện ở cơ quan chọn tạo giống nhà
nước cấp Trung ương.
Giai đoạn 2: Sản xuất hạt giống nguyên
Giáo viên: Nguyễn Ngọc Châu - 1 - Năm học: 2010-2011
Giáo án công nghệ 10 - Trường THPT Cù Huy Cận
Cho HS nghiên cứu SGK và thảo
luận nhóm.
- Khi nào thì sản xuất giống theo sơ
đồ duy trì? khi nào thì sản xuất giống

theo sơ đồ phục tráng?
- Giải thích hai quy trình nhân giống.
- Tìm điểm giống và khác nhau giữa
2 quy trình.
Nêu quy trình sản xuất giống cây
trồng bằng sinh sản hữu tính?
Hãy cho biết giống cây trồng nhân
giống vô tính thì quy trình sản xuất
như thế nào?
Vẽ sơ đồ quy trình sản xuất giống
cây trồng nhân giống vô tính.
Đối với giống cây rừng thì được sản
xuất như thế nào? Ơ cây rừng có
điểm nào cần lưu ý so với cây trồng
nông nghiệp?
chủng từ siêu nguyên chủng
- Duy trì, phục tráng, sản xuất hạt giống
siêu nguyên chủng.
- Thực hiện ở cơ quan chọn tạo giống nhà
nước cấp Trung ương.
Giai đoạn 3: Sản xuất hạt giống xác nhận
- Được nhân ra từ hạt giống nguyên chủng.
- Thực hiện ở các cơ quan nhân giống cấp
tỉnh.
III. Quy trình sản xuất giống cây trồng
1. sản xuất giống cây trồng nông nghiệp
a. sản xuất giống cây trồng sinh sản hữu
tính.
* Sản xuất hạt giống theo sơ đồ duy trì
- Nguyên liệu: giống cây trồng do tác giả

cung cấp hoặc có hạt siêu nguyên chủng thì
quy trình
+ Năm thứ nhất: Gieo hạt tác giả (siêu
nguyên chủng), chọn cây ưu tú.
+ Năm thứ hai: Hạt của cây ưu tú gieo
thành từng dòng.
Chọn các cây tốt nhất lấy hạt, hạt đó là hạt
siêu nguyên chủng.
+ Năm thứ 3: Nhân giống nguyên chủng từ
giống siêu nguyên chủng.
+ Năm thứ 4: Sản xuất hạt giống xác nhận
từ giống nguyên chủng.
* Sản xuất theo sơ đồ phục tráng (SGK)
b. Sản xuất giống cây trồng nhân giống vô
tính 3 giai đoạn
- Chọn lọc duy trì thế hệ vô tính đạt siêu
nguyên chủng.
- Tổ chức sản xuất củ giống hoặc vật liệu
cấp nguyên chủng từ siêu nguyên chủng
- sản xuất củ giống hoặc vật liệu giống đạt
tiêu chuẩn thương phẩm từ giống nguyên
chủng.
2. Sản xuất giống cây rừng
- Chọn những cây trội, khảo nghiệm và
chọn lấy các cây đạt tiêu chuẩn cấp siêu
nguyên chủng để xây rừng giống hoặc vườn
giống.
Giáo viên: Nguyễn Ngọc Châu - 2 - Năm học: 2010-2011
Giáo án công nghệ 10 - Trường THPT Cù Huy Cận
- Lấy giống từ rừng hoặc vườn giống nhân

lên để cung cấp cho sản xuất.
* Giống cây rừng có thể nhân ra bằng hạt
hoặc bằng công nghệ nuôi cấy mô và giâm
hom.
Bước 4. Củng cố.
- Sử dụng các câu hỏi ở cuối bài để củng cố.
- Theo các em thì ở địa phương người ta thường áp dụng quy trình nhân giống
nào? Tạo được loại hạt nào?
Bước 5. Bài tập về nhà
- Học bài và trả lời các câu hỏi cuối bài.
- Xem trước bài mới và tìm hiểu về sức sống của hạt.
==========================
Ngày 9 tháng 9 năm 2010
Tiết PPCT. 4 – Bài 5. Thực hành: XÁC ĐỊNH SỨC SỐNG CỦA HẠT
I. Mục tiêu.
Kiến thức
- Xác định được sức sống của hạt một số cây trồng nông nghiệp.
- Xác định xem tỉ lệ sống của lô hạt giống đó cao hay thấp.
Kỹ năng
Rèn luyện tính cẩn thận, khéo léo, có ý thức tổ chức kỉ luật, trật tự.
Thái độ
Thực hiện đúng quy trình, giữ gìn vệ sinh và bảo đảm an toàn lao động trong
quá trình thực hiện.
II. Chuẩn bị giờ thực hành.
1. Giáo viên
- Mẫu vật: hạt lúa, đậu, ngô,...
- Dụng cụ: đĩa petri, cốc thủy tinh, lưỡi lam, giấy thấm, kẹp,...
- Hóa chất: cồn 96
0
, nước cất, carmine, H

2
SO
4
.
2. Học sinh
- Xem trước bài mới, tìm hiểu cấu trúc hạt, nắm vững quy trình thí nghiệm.
- Hạt giống làm thí nghiệm: đậu, ngô, lúa.
III. Các bước lên lớp.
Bước 1. Ổn định lớp.
Bước 2. Kiểm tra bài cũ
- Mục đích của công tác sản xuất giống là gì?
- Thế nào là giống siêu nguyên chủng, nguyên chủng và xác nhận?
- So sánh sự giống và khác nhau trong quy trình sản xuất giống ở ba nhóm cây
trồng nói trên.
Giáo viên: Nguyễn Ngọc Châu - 3 - Năm học: 2010-2011
Giáo án công nghệ 10 - Trường THPT Cù Huy Cận
Bước 3. Giảng bài mới.
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
GV: Chia HS thành 4 nhóm/lớp.
GV: Giới thiệu mục tiêu của bài thực
hành, các dụng cụ, mẫu vật hóa chất
liên quan đến bài thực
GV: Cho HS nghiên cứu SGK để
nắm rõ cách tiến hành thí nghiệm.
GV: Hướng dẫn lại các bước tiến
hành cho HS hiểu rõ hơn.
GV: Hạt có cấu tạo như thế nào?
Làm thế nào để biết hạt sống hay
chết?
- Nếu phôi nhũ nhuộm màu thuốc thử

là hạt chết.
- Nếu phôi nhũ không nhuộm màu
thuốc thử là hạt sống.
GV: Cho HS tiến hành làm thí
nghiệm.
GV: Quan sát HS làm thí nghiệm,
ghi nhận hoạt động của HS.
GV: Trong thời gian ngâm hạt, GV
hướng dẫn HS cách tính tỉ lệ hạt
sống, chết.
HS: Tiến hành kiểm tra hạt sống hay
chết, tính tỉ lệ %.
GV: Gọi các nhóm trình bày kết quả
thí nghiệm.
I. Chuẩn bị
- Dụng cụ: Đĩa petri, kẹp, lam, lưỡi lam,
giấy thấm.
- Mẫu vật: Hạt lúa giống và hạt ngô.
- Hóa chất: Cồn 96
0
, nước cất, carmine,
H
2
SO
4
.
II. Quy trình
- Bước 1: Lấy 50 hạt giống cho vào đĩa
Petri.
- Bước 2: Đỗ thuốc thử vào đĩa petri cho

ngập hạt, ngâm trong 15 phút.
- Bước 3: Lấy hạt ra, lau sạch vỏ hạt bằng
giấy thấm.
- Bước 4: Cắt hạt ra làm 2 để quan sát và ghi
nhận.
- Bước 5: Tính tỉ lệ hạt sống
Tỉ lệ hạt sống:
100% x
C
B
A
=
+ B: Số hạt sống
+ C: Tổng số hạt đem thí nghiệm.
Bước 4. Nhận xét, đánh giá
- Khen các nhóm làm tốt, nhắc nhở các nhóm làm không tốt.
- Nhận xét kết quả của các nhóm.
- Tại sao hạt chết lại bị nhuộm màu thuốc thử?
Bước 5. Bài tập về nhà.
- Viết bài thu hoạch theo nhóm, tuần sau nộp.
- Xem trước bài mới, tìm hiểu về công nghệ nuôi cấy mô tế bào trong nhân
giống.
Kết qủa thí nghiệm
Tổng số hạt thí
nghiệm
Số hạt nhuộm màu
(Hạt chết)
Số hạt không nhuộm
màu (Hạt sống)
Tỉ lệ hạt sống

Giáo viên: Nguyễn Ngọc Châu - 4 - Năm học: 2010-2011