Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Hoạt Động Tài Trợ Xuất Nhập Khẩu qua Phương Thức Tín Dụng Chứng Từ tại các Ngân Hàng Thương Mại Địa Bàn TP.HCM

~.

...

.

B6 GIAo nuc vA BAo TAO

'

•

•

~

K

"

TRUONG BAI HQC KINH TE TP. HO CHI MINH

LE HOANG DU}t
A

~

?

,1'

A

A

?

lVIQT SO GIAI PHAP NANG CAO HI~u· QUA
~
~
HOA. T DONG
TAl
TRO
XUA
T
NHAP
KHA
U
.
.
.
QUA PHUONG THUC TIN DlJNG CHUNG ·TU
TA.I
HANG THUONG MAI
DIA
. CAC NGAN
.
.
'
~
~

BAN TP. HO CHI MINH
A

'

A

.

·"

-

Chuyen nganh:
Ma s6:

TAr CHiNH Lu'U THONG TIEN T~ v A TIN DlJNG
5.02.09


LU~N VAN TH~C Si KINH TE

i1

Nguoi huang d~n khoa h9c: Tie'n si Trfrn Huy Hoang.

:;

j

·.·Thanh Ph6 H6 Chi Minh - Nam 2002

_.

___

__../


t.

Phftnmd dau
1. Tfnh ca'p thie't va

ffil}.C

dicli nghien CUll cua d~ tai

Trong bao cao chinh

tri

cua Ban Chffp h~mh Trung u'dng Dang kh6a VIII t~i

D~i h9i Dang toan qu6c lffn thu IX da dS ra Duong 16i va chie'n lu
te'- Xa h9i giai do~n 2001-2010 nhffn m~nh vai tro cua Ngan hang thttdng m~i trong
cung ca'p tin dvng tai trdoanh nghi~p xufft nh~p kh£u n6i rieng. Bao cao da xac d!nh mvc tieu cua cac ngan

hang thu'dng m~i nh~m " ... xay df!ng h¢ thong ngan hang thuong mc;zi drip ung nhu c6u
tin dT;tng, cung ung cdc dich

Vf;t

ngan hang thwjn lc;i cho toan xii hqi ... ". DS dap ung voi

tlnh hlnh toan cffu h6a, 19 trlnh gia nh~p m~u dich tl;l' do AFTA va thl,l'c hi~n hi~p dtnh
thu'dng m~i Vi~t My thl vai tro trung gian thu'dng m~i cua ngan hang 18. rfft quan trQng
g6p phffn thuc d£y ngo~i thttdng phat triSn.
Thl;ic v~y, trong nhii'ng nam gffn day vOi,chinh sach cua Dang va Nha nttoc chu
trQng md r<)ng quan h~ hnhQn quan trQng, Ia chie'n luh~ ngo~i

thu'dng gifi'a ntt'OC ta VOi cac nu'OC trong khu Vl,l'C Va tren the' gioi khong ngung

tang len ca chfft va lu'cang phat triSn cao. Ke't qua d6 phai kS de'n nhii'ng dong g6p to IOn trong vai tro trung
gian thanh toan cua ngan hang thu'dng

m~i

giii'a cac doanh

nghi~p

trong nu'oc voi cac

d6i tac nuo·c ngoai.

Trong nghi~p vv kinh doanh d6i ngo~i cua ngan hang thu'dng m~i, nghi~p vv
thanh toan qu6c te' qua phttdng thuc tin dl;lng chung tu dud~c bi~t chu trQng phat triSn, md r9ng nh~m dap ung nhu du kinh doanh xufft nh~p

kh£u cua cac doanh nghi~p. Tuy nhien, trong b6i canh phat triSn kinh te' cua Dfft nu'oc
n6i chung va Thanh Ph6 n6i rieng, vai tro cua ngan hang thu'dng m~i cang phai du'phat huy hdn nua. Nh~n thffy day la m9t van dS dang du

doanh nghi~p quan tam, tac gia da ch9n dS ali "Mqt so" gidi phtip nang cao hi~u qud

·hoqt dqng tai tr(/ xulft nhljp khilu qua phlidng thuc tin d{lng chung tit tqi cdc ngfin
hang thlidng mqi dja ban Thanh Pho" HU Chi Minh" lam lu~n van t6t nghi~p cua

1
'

mJ.nh Va hy VQng se dong gop m(}t phgn vao Vi~c tJ.m kiSm cac gicli phap nang cao vai
tro cua ngan hang thttdng m<;ti trong phat tri~n ngo<;ti thttdng cua Thanh Ph6.

2. Dol ttiQ'ng va ph~m vi nghien cuu
Nghien cuu dS tai thong qua vi~c di sau nghien cuu nghi~p v~ tai tr<;f xua't nh~p
kh~u qua phu'dng thuc tin d~ng chung tu, d6ngthoi ke"t h<;fp phan tich s6li~u cua cac

ngan hang thu'dng m<;ti Thanh Ph6 H6 Chi Minh cling nhtt th6ng ke s6li~u ho<;tt d()ng
t<;ti ngan hang Thttdng m<;ti Thanh Ph6 trong ba nam qua (1999, 2000 va 2001). Tham
khao, trao ddi y ki€n VOi ngu'oi hu'ong d~n khoa hQC cling nhu' ban b<;tC trao ddi tn;tc
ti€p voi can b9 ph~ trach nghi~p v~ t<;ti ngan hang. Qua d6 g6p phgn du'a ra nhfi'ng
giai phap giup nang cao hi~u qua ho<;tt d()ng tai tr<;f xua't nh~p kh~u trong thai gian tdi.

3. Cac phtio'ng phap nghien cuu
Ap d~ng phu'dng phap duy v~t bi~n chung, duy v~t Itch sil' k€t h<;fp voi vi~c

t6ng h<;fp, phan tich th6ng ke, so sanh nhAm ch<;>n s6 li~u thlfc t€ dang tin c~y, xU' ly
dung aa:n va khoa hQc. Tu d6 lam lu~n eli d~ t1m ra cac giai phap thich h<;fp.

4. Ke"t ca'u ctia d~ tai:
B6 c~c cua lu~n van bao g6m 3 phgn chinh nhu' sau:

Chtio'ng 1:
Khai quat ho~t d()ng tai trQ' xua't nh~p kh~u va thanh toan qu6c t€ ctia ngan hang
thtio'ng m~i trong n~n kinh te'.
Chtio'ng 2:
Thtfc tr~ng ho~t d()ng tai trQ' xua't nh~p kh~u va thanh toan qu6c te' t~i h~ th6ng
ngan hang thtio'ng m~i Thanh PhO' Hfi Chi Minh.

I

I


Chtidng 3:
M()t sfi ghii phap nang cao hi~u qua ho~t d()ng tai trf/ xua't nh~p khdu qua phtidng
thuc tin dt;tng chung til t~i cac ngan hang thtidng m~i Minh hi~n nay.
Do tinh cha"t cua dS tai tu'dng dO'i moi va c6 nhiSu h~n che' vS nghit$p V\1 ngan
hang ciing nhu' sl.f h~n hyp vS thong tin, tai lit$u (do tinh khach quan ciing nhu' tinh chu
quan c~nh tranh giii'a cac ngan hang) nen tai lit$u va sO'lit$u phl;IC

Vl,J.

nghien cuu dS tai

khong nhiSu va vl v~y khong tranh khoi nhii'ng thie'u s6t hay chua d~t yeu du (J m9t
khia c~nh nao d6. Ngu'oi vie't kinh mong nh~n du'qc y kie'n dong g6p cua quy thciy co
va nhii'ng ngu'oi quan tam.

TP. H6 Chi Minh
Nam2002


Muc
. luc
.
Chu'dng 1:

Trang

Khai quat ho~t d()ng tai trQ xufft nh~p kh~u va thanh
toan qu6c t~ cua ngan hang thudng m~i trong n~n
kinh te'.

1

1.1

Vai tro cua ho<;tt d9ng xwft nh~p khciu trong n~n kinh te.

1

1.2

Vai tro cua ngan hang thuang m<;ti trong tai trq xuat
va thanh toan quoc te.

nh~p

khciu

1.2.1 Khai quat v~ ho<;tt d9ng ngo<;ti thuang.
1.2.2 Khai quat v~ kinh doanh dai ngo<;ti cua ngan hang thuang
m<;ti.
1.2.3 M6i quan h~ giua ngan hang thuang m~i va ho~t d9ng xuat
nh~p khciu.
1.2.4 Vai tro cua ngan hang thuang m<;ti trong tai trq xuat nh~p
khciu va thanh toan quae te trong n~n kinh te.
1.3

Ho<;tt d9ng tai trq xuat

nh~p

khciu cua ngan hang thuang m<;ti.

1.3.1 Khai ni~m v~ ho<;tt d9ng tai trq xuat nh~p khciu cua ngan
hang thuang m<;ti .
1.3.2 Cac hl.nh thtl'c tai trq xuat nh~p khciu.
1.3.2.1 Tai trq nh~p khciu.
1.3.2.2 Tai trq xwft khciu.
1.4

Khai quat

v~

phuang thtl'c thanh toan tin d1;1ng chang tu.

1.4.1 Phuang ti~n thanh toan.
1.4.1.1 Hai phieu.
1.4.1.2 Cheque.

2
2
3
4
5

10

1o

10
12
13
13


1.4.1.3

Phuang thtl'c thanh toan tfn dt,mg chtl'ng tu.

1.4.2.1 Khai ni~m chung v~ phuang thtl'c thanh toan tfn
d1.;1ng chtl'ng tU.
1.4.2.2 Trinh tt,t tien hanh nghi~p Vl;l tfn d1.;1ng chtl'ng tu.

14

Qui trinh tai trq xuat nh~p kh§:u va thanh toan qu6c te t:;ti ngan
hang thuang m:;ti Thanh Ph6 H6 Chi Minh.

17

1.5.1· B6i tuqng tai trq xuat nh~p kh§:u.
1.5.2 Bi~u ki~n tai trq v6n.
1.5.3 Ph:;tm vi tai trq v6n.
1.5.4 Thii t1.;1c tai trq.
1.5.5 Th§:m d!nh h6 sO'.
1.5.6 L~p ta trinh.
1.5. 7 Phat ti~n vay.
1.5.8 Kigm tra va xii' ly nq vay.
1.5.9 Thu nq.
1.5.10Thanh ly hqp d6ng tfn d~:~ng.

17

1.4.2

1.5

Ky phieu.

18
19
21

22

Chudng II:
Tht;t'c tr:;tng ho:;tt dc}ng titi trf! xua"t nh~p kh~u va thanh
tmin quo'c t~ t:;ti h~ thO'ng ngan hang thudng m:;ti Thanh
PhO' Hfi Chi Minh.
2.1

Qua trlnh hJ.nh thanh va phat trign ciia h~ th6ng ngan hang
thuO'ng m:;ti Thanh Ph6 H6 Chf Minh.
2.1.1 Lich sii' hJ.nh thanh va phat trign ngan hang thuang m:;ti
Vi~t Nam.

23

23
2.1.2

H~

th6ng ngan hang thuO'ng m:;ti Vi~t N am hi~n nay.
2.1.2.1 Ngan hang thuO'ng m:;ti nha nu6'c.
2.1.2.2 Ngan hang thuang m:;ti c6 phtin.
2.1.2.3 Ngan hang lien doanh.
2.1.2.4 Chi nhanh ngan hang nuac ngoai.

25

26


2.1.3 Thgc tr~ng v~ ho~t d¢ng kinh doanh cua cac ngan hang
thuang m~i Thanh Pho H6 Chi Minh.
27

2.1.3.1
2.1.3.2
2.2

2.3

2.4

v~

lai suat.
v~ ti gia.

Nhung hinh thuc dang duqc
xuat nh~p khcfu.

v~n d~:~ng

trong

ho~t

d¢ng tai trq
29

2.2.1 Tai trq xuat khilu.
2.2.2 Tai trq nh~p khilu.

32

Qui trinh nghi~p

36

Vl;l c~:~ th~.

2.3.1. Boi vai tai trq nh~p k.hi!u.
2.3.2 Boi vai tai trq xuat khilu.

37

Nhung h~n che'" trong ho~t d¢ng tai trq xuat nh~p khcfu t~i ngan
hang thuang m~i Thanh Pho H6 Chi Minh.

39

Nhung h~n che'" chu quan:
2.4.1 M~t hang khong da d:;mg.
2.4.2 Cong tac tie'"p thi khach hang.
2.4.3 Cong Cl;l, moi tru'ang lam vi~c.
2.4.4 v~ m~t tin d~:~ng.

2.4.5 Von tg c6 cua ngan hang con thap.
2.4.6 Kha nang
r¢ng khach hang mai con

ma

h~n

che'".

Nhung h<;m che'" khach quan:
2.4. 7 Nang lgc tai chinh doanh nghi~p con thap.
2.4.8 Doanh nghi~p khong c6 du tai san the'" chap.
2.4.9 H~ thong van ban phap lu~t thie'"u ch~t che, 5n dinh.
2.4.10 H~n che'" cua trung tam thong tin;phong nglia rui ro.
2.4.11 Nguyen nhan v~ quan ly ngo~i hoi.
2.4.12 C~nh tranh giua ngan hang thuang m:;ti c5 phcin va ngan
hang t.P.uang m:;ti quae doanh.
2.4.13 Uy tin chua cao.

40

_________ )


Chudng III:
Mt}t s6 giai phap nang cao hi~u qua ho;;tt dt}ng tai trq xuilt
nh~p khdu qua phu'dng thuc tin dvng chung til t;;ti cac
ngan hang thudng m~i dfa ban Thanh Ph6 H6 Chi Minh.
3.1

Giai phap vi mo.

44

3.1.1 Giai phap quang caa va tie'p thi c6 ch<;m l9c. "
3.1.2 Chinh sach 11u diii khach hang tot, ti~m nang:
3.1.3 Ma r()ng quan h~ dq.i ly vO'i cac ngan hang lO'n tren the'
giO'i, tri~n khai cac phttang thuc thanh taan mO'i. <
3.1.4 Chu tr9ng nang caa trl.nh d() nhan vien thanh taan quae te'
va can hQ tin dt,mg; phan cap quan ly hqp ly.,
3.1.5 Tang von tt,t c6 cua cac ngan hang thttang mq.i c6 phllnr
3.1.6 B6i mO'i cong ngh~ ngan hang./
3.1. 7 M()t so giai phap thay d6i phttang thuc tai trq hqp ly d~
tht,tc hi~n an taan thttang v1,1, nang caa cha1lttqng tin d1,1ng.l"
3.1.8 Giiii phap hl;ln che' rui ra trang haq.t d()ng tai trq xuat nh~p ...-

44
45

kh~u.

3.2

44

47
49
51
53

55
57

Giai phap v1 mo.

61
1

3.2.1 Kie'n nghi vO'i ngan hang nha nttO'c.
3.2.2 Ban hanh chinh sach baa hi~m cha haq.t d()ng chie't kha'u . ...3.2.3 Qui dinh che' dQ ki~m taan belt bu()c doi vO'i cac daanh
nghi~p. "'
3.2.4 Cha phep cac ngan hang thttang m(;li cha vay tai trq nh~p
kh~u c6 tai san dam baa la chinh lo hang nh~p. ....

Tai li~u tham khaa
Pht,Ilt,IC
Bang bi~u
BQ chung tu nh~p kh~u thanh taan bilng thtt tin d1,1ng.

61
62
64
66


Trang: 1

CHV<1NG I:
-'

-"'

A

'

A"'

A

A?

'

KHAI QUAT HO~ T DQNG TAl TR<) XUAT NIL;.P KHA U VA
"'

"""

K?

."

'

THANH TOAN QUOC TE CUA NGAN HANG THUONG ~I
~

"""

TRONG NEN KINH TE

1.1 Vai tro ciia boat dong xua't nhap kh~u trong n~n kinh t~:
Slf t6n t:;ti cua quan he$ hang h6a ti~n tc$ giua cac qu6c gia mang t1nh khach quan bCii
vl khong th€ c6 rn<)t qu6c gia nao tren the' gioi t6n t:;ti d<)c l~p rna khong c6 mO'i
quan he$ nao voi cac qu6c gia ben ngoai d?c bic$t trong IInh vlfc kinh te'.
Th~t v~y, slf t6n t:;ti cua the' gioi du'<;lc xern nhu' la m<)t th€ thO'ng nha't khong nhfi'ng

dung tren giac d<) tlf nhien, rna con trong rn6i quan he$ voi nhau trong rnQi linh vlfc
rna trong d6 c6 linh VlfC kinh te'. Vi tri dia ly cac qu6c gia la khac nhau, c6 lqi the' so
sanh khac nhau cho nen m6i qu6c gia chi thu~n lqi phat tri€n cho rn<)t nganh kinh te'
nhfit dinh Va Slf phat tri€n khong d6ng d~U giua cac khu VlfC khac nhau tren the' gioi
v~ trlnh d<) van h6a, khoa hQc, phat tri€n... d§:n de'n d€ thoa man. nhu du da d:;~.ng

cua rnlnh giua cac vung dn co slf trao d6i voi nhau v~ hang hoa. Nhung qu6c gia
khac nhau nAm

a nhung vi tri dia ly khac nhau cho nen ne'u chi dlfa vao n~n san xua't

trong nu'oc khong th€ cung ca'p du nhfi'ng hang h6a dich vv dap ling nhu du san xua't
tieu dung cua nen kinh te' rna phai nh~p nhung rn?t hang cfin thie't nhu' nguyen v~t
lic$u, v~t tu', may m6c, thie't bi, hang tieu dung thie't ye"u rna trong nu'oc khong san
xua't duqc, ho?c san xua't du'<;lc nhung gia

ca cao hdn. Ngu<;lc l~i, tren cd sCi khai thac

ti~rn nang va nhfi'ng l<;li the' kinh te' v6n c6, n~n kinh te' ngoai vic$c phl,lc V\1 nhu du

trong nuoc, con c6 th€ t:;~.o nen nhung th?ng du' c6 th€ xua't khfiu sang cac nu'oc khac,
gop phfin tang ngo:;ti tc$ cho dfit nu'oc d~ nh~p khfiu cac thu con thie'u va d~ td n<;l.

Trang: 2

Nhu' v~y, do yeu cffu phat tri~n kinh te' rna phat sinh nhu du trao d6i giao dich hang
h6a giil'a cac nu'oc voi nhau, hay n6i each khac, hot;tt dong xufft nh~p khftu la yeu
du khach quan trong n€n kinh te'.
1.2 Vai tro ciia Ngan hang thuo'ng mai trong h\i trd xua't nhap khilu va thanh

toan quo'c te':
1.2.1 Khai quat v~ hoat dong ngoai thuo'ng:
Hot;tt dong ngo;;ti thu'dng la quan h~ mua ban hang h6a, dich Vl,l giil'a mot qu6c gia
vd'i cac qu6c gia khac tren the' gioi. Hot;tt dong ngo;;ti thudng c6 nhil'ng d~c di~m sau:
-La hot;tt dong Vu'Qt ra khoi du'ong bien gid'i qu6c gia nen chinh phil

(J

m6i nu'oc phai

quan ly cho du'QC va san sang ap d~t cac bi~n phap ki€m SOat VOi nhil'ng IDUC do
khac nhau khi cffn.
- Ho;;tt dong ngo;;ti thudng g~n li€n vOi vi~c sli' d1,1ng cac d6ng ti€n cua cac qu6c gia
khac nhau nen c6 lien quan de'n va.'n d€ ty gia h6i doai va thanh toan qu6c te'.
Ho;;tt dong xufft nh~p khftu thong thuong qua hlnh thuc mot hqp d6ng ngot;ti thu'dng.
Hqp d6ng ngo;;ti thudng la cd sd he't sue quan trQng chi ph6i toan bo cac m6i quan h~

ngo;;ti thu'dng, k€ ca cac m6i quan h~ tin d1,1ng va thanh toan qu6c te'. Hqp d6ng
ngo;;ti thu'dng v€ hlnh thuc ding la mot hqp d6ng mua ban, trong hqp d6ng chua
dlfng qua:n h~: ngu'oi ban CO nghia Vl,l giao hang va bo chung tU xac dinh quy€n Sd
hil'u hang h6a, nguoi mua c6 nghia v1,1 nh~n hang va thanh toan ti€n hang. Tuy nhien

hqp d6ng ngot;ti thu'dng con mang nhil'ng d~c di~m khac so voi hqp d6ng noi thu'dng
thong thuong, c1,1 th~:
../ Nguoi mua va nguoi ban, cac chu th€ hqp d6ng
ho~c mang qu6c

(J

nhil'ng qu6c gia khac nhau

tich khac nhau .

../ E>6ng ti€n thanh toan dung trong hqp d6ng c6 th~ la d6ng ti€n cua nu'oc ngu'oi
mua ho~c cua nu'O'c ngu'oi ban ho~c cling c6 th~ la d6ng ti€n cua nu'oc thu ba .
../ Hang h6a - d6i tu'qng hqp d6ng - du'qc chuy~n dich vu'qt bien gid'i m<)t qu6c
gia, di til' nuoc nguoi ban de'n nude nguoi mua.


Trang: 3

Trong thoi gian gffn day, do vi~c buon ban qu6c te' phat tri6n, nhung di[tc di6m tren
khong th6 hi~n r5 net khi hhoi[tc quan ht$ mua ban giua cac m.toc thuoc mot kh6i kinh te' (EU ...). Trong cac
truong hva d6ng ti~n Slt dt,mg trong h
ca hai nu'oc.

Ngoai ra, muo'n thudng luthu'dng hai ben mua ban phai n~m r5 cac quy dinh v~ chinh sach xua't nh~p khffu ciia
nude mlnh trong tung thoi Icy, phai am hi6u cac thong It$ quo'c te' quy dinh trong cac

van ban mang tinh quy ph<;1m phap lu~t tuy chQn nhu' UCP 500, URC 522, lu~t ho'i
phie'u ... va khi tht,tc hit$n hthuc thanh toan quo'c te' quy dinh trong hCac hthu~n ap dt,mg trong h
dn thie't trong giao dich ngo(;li thu'dng....
1.2.2

Khai quat v~ kinh doanh dol ngoai ctia ngan hang thu'o'ng mai:

Kinh doanh ngan hang la mot lo<;1i hlnh kinh doanh di[tc bit$t. Cha't lit$u kinh doanh
chu ye'u cua lo<;1i hlnh nay la "quy~n sll' d1;1ng cac khoan ti~n tt$ ". N~n kinh te' cang
phat tri6n, kinh doanh ngan hang cang phat tri6n vOi noi dung da d(;lng va phong phil
hdn, m~c du cac ho(;lt dong kinh doanh d6 vftn dt,ta tren cd sd kinh doanh quy~n sit
d1;1ng ti~n tt$.
Mot trong cac ho<;1t dong kinh doanh cua ngan hang c6 ngu6n go'c xa xua d6 la ho<;1t
dong thanh toan ho cho khach hang cua mlnh. Ho<;1t dong thanh toan ciia ngan hang
la cd sd cua ho(;lt dong tin dl;lng ngay nay. Khi mot khach hang thie'li ti~n d6 thanh
toan, ngan hang se tra ho va nhung khoan tra ho d6 se trd thanh khoan vay cua
khachhang.
Thanh toan va tin dl;lng la hai ho(;lt d()ng chu ye'u cua mot ngan hang thu'dng m(;li, n6

Vi

n~n

tang cua ho(;lt dong kinh doanh ngan hang. Ben C(;lnh ho(;lt dong thanh tmin va

Trang: 4

cho vay, kinh doanh ngan hang ngay nay con phat tri~n nhi~u dich v1,1 kinh doanh
khac d.~ thoa man nhu du cua n~n kinh te' nhu' hot;tt d<)ng bao lanh tin dl,lng, hot;tt
d()ng ttt va'n tai chlnh, chuy~n ti~n h9 cho khach, cho thue cac phttdng ti~n gifi' ti~n,
Vang b9-c, da quy, Q~U tu' VaO cac doanh nghi~p, kinh doanh Chung khoan, kinh
doanh ngo9-i t~ ....
Ngoai cac nghi~p Vl,l dl,l'a tren a6ng n<)i t~, ngan hang thu'dng ID9-i con md r<)ng cac
nghi~p v1,1 ngan hang quO'c te' c6 lien quan de'n d6ng ngo9-i t~.

Ho9-t d<)ng ngan hang quO'c te' g6m ra't nhi~u h1nh thuc ho9-t d<)ng nhtt tht;rc hi~n cac
phu'dng thuc thanh toan quO'c te', bao Ianh vay

tra n
khffu, tham gia thi trttong hO'i doai, tin d1,1ng quO'c te'.... Tht;rc cha't ho9-t d<)ng ngan
hang quO'c te' cling la cac hot;tt d<)ng kinh doanh ti~n t~ da neu d ph~n trennhttng voi
phc;tm vi md r<)ng khoi bien gioi m9t quO'c gia va hoa nh<%p, giao dich voi cac ngan
hang khac tren the' gioi.

1.2.3

MO'i quan he gifi'a ngan hang thu'dng mai va hoat dong xufft nhap kh~u:

Trong hot;tt d<)ng xua't nh<%p khffu cling di6n ra qua trlnh san xua't va htu thong hang
hoa nhu' cac nganh kinh te' khac VOi

ffil,IC

dich cuO'i cling la tht;(c hi~n gia tQ CUa hang

hoa, n6 chi c6 di~m khac bi~t la vi~c mua ban di6n ra gifi'a cac dO'i tac c6 qu6c tich
khac nhau, hang hoa du'toan c6 th~ la ngot;ti t~. Chinh vi v~y khau cuO'i cling cua qua tr1nh ho9-t d<)ng xua't
nh~p khffu la khau thanh toan cling c6 d~c di~m khac voi thanh toan trong nu'oc tht;rc
hi~n

tren cd sd nhu' sau:

Ngu'C1i xua't khffu va ngttoi nh~p khffu thoa thu~n ky ke't hthu'dng, trong do quy dinh cac ngh!a Vl,l va quy~n lqi rna hai ben phai tht;(c hi~n, gQi
la cac di~u ki~n thanh toan quO'c te':


Trang: 5

./ Bieu ki~n ve tien t~ .
./ Bieu ki~n ve dia di€m .
./ Bieu ki~n ve thai gian .
./ Bieu ki~n ve phudng thuc thanh tmin.
Tren cd sCi d6 nguoi nh~p kh~u se tie'n hanh giao hang ho~c cung ca'p dich V\J, sau

ky phat h6i phie'u doi tien nguoi nh~p kh~u ho~c nh~n duqc h6i phie'u; cheque
cua nguoi nh~p kh~u chuy€n de'n ngan hang nude mlnh nho thu s6 tien ghi tren cac
d6 se

phu'dng ti~n thanh toan d6. Cac ngan hang nay chuy€n cac phu'dng ti~n thanh toan
cho cac ngan hang (J nude nguoi nh~p kh~u d€ thu ho.
Nhu' v~y cd sd d€ hlnh thanh nghi~p V\1 ho<;tt dong kinh doanh d6i ngo<;ti cua ngan
hang thudng m<;ti la ho<;tt dong ngo<;ti thu'dng. N6i de'n ngo<;ti thudng la n6i de'n thanh

tmin qu6c te'. Ne'u thanh toan qu6c te' duqc thvc hi~n t6t thl gia tri cua hang h6a xua't
nh~p kh~u mdi duqc thvc hi~n t6t, g6p phffn khong nho trong vi~c thuc d~y ngo<;ti

thu'dng phat tri€n va Ia ye'u t6 quan trQng d€ danh gia quan h~ kinh te' qu6c te' d6i
vdi sv phat tri€n cua mot qu6c gia.
T6m l<;ti,

vi~c

thanh toan gifi'a cac nude se duqc thvc

hi~n

thong qua ngan hang va

vai tro cua ngan hang trong thanh toan qu6c te' chinh Ia cha't xuc tac, la dieu ki~n
dam bao an toan cho cac ben tham gia ho<;tt dong xua't nh~p kh~u cling nhu' tai trq
cho hQ trong ho<;tt dong san xua't kinh doanh.

1.2.4 Vai tro cua ngan himg thu'dng mai trong tai trd xua't nhap kh~u va thanh
toan gu6c te' trong n~n kinh te':
Ttl' xa xu'a ho<;tt dong thu'dng m<;ti qu6c te' ra't dn de'n sv h6 trq cua cac ngan hang.
Ngay ttl' the' ky XII trong cac hoi chq di€n ra thu'ong

ky t<;ti cac dia di€m khac nhau,

cac ngan hang dffu tien thu'ong gifi' vai tro t6 chuc trung gian trao d6i dn thie't, cho
phep thvc hi~n cac giao dich dn thie't gifi'a nhfi'ng nguoi buon ban vdi nhau tu kha:p
cac khu vvc Chau Au va b~ng cac d6ng tien khac nhau. Dffn dffn, cac hoi chq khong

Trang: 6

chl Ia trung tam trao d6i hang hoa, rna con la ndi thanh toan cho cac giao dich ben
trong l&n ben ngoai hoi ch9.
Ngay nay, cac ngan hang thu'dng mc;ti trong nuoc dong vai tro quan tr9ng. Chung
thlfc hic$n v~ m~t Icy thu~t nhung hoc;tt dong chu chuy~n voi nu'oc ngoai, dam nh~n
nhung nii ro glln li~n voi vic$c a'y, gop phftn dang k~ vao vic$c tai tr9 ngoc;ti thu'dng.
Theo quan nic$m tren, vic$c tai tr9 ngoc;ti thlidng va thanh toan qu6c te' cua ngan hang
thu'dng mc;ti bao ham Slf chuffn bi san sang cac phu'dng tic$n tai chinh Va thay the' V~

m~t tai chinh (vay tin d1.,mg) d~ hoan tfft nghia Vl.J. thanh toan va san xufft trong quan

he$ kinh te' d6i ngoc;ti cling nhu' dam bao cac qua trinh thanh toan co lien quan. Phc;tm
vi tai tr9 ngoc;ti thu'dng bao gam tai tr9 cho xua't khffu (ca trong giai doc;tn san xua't)
va tai tr9 cho nh~p khffu trong thai gian tu ngiln de'n dai. Phc;tm vi ti~n tc$ qu6c te'
cilng md rong tu'dng ung.
01c ngan hang n~m trong linh VlfC hoc;tt dong qu6c
te' Va h6i doai dem lc;ti Slf trcj giup
.
.
da dc;tng cho khach hang, giup cho h9 dam bao 19i nhu~n dang thai hc;tn che' rui ro.

Tren thu'dng tru'ang qu6c te', Slf v~n dong cua hang hoa va v6n luon phat tri~n nhip
nhang VOi nhau, XUfft phat tU Vic$c qu6c te' hoa n~n kinh te' Va Slf lien ke't VOi nhau
giua cac dang ti~n mc;tnh. Trong linh VlfC nay, ngan hang giu vai tro quan trQng d6i
voi doanh nghic$p b~ng slf giup do v~ Icy thu~t va tai chfnh. Ngan hang b6 sung cho
SUC mc;tnh, quy~n }lfc CUa nha nu'oc; ngu'QC lc;ti nha nu'OC cling d~t ra mot s6 rang buoc
d6i voi ngan hang, dang thai giao cho ngan hang mot s6 quy~n hc;tn, trach nhic$m v~
mat ki~m tra, ki~m soat.

Hoc;tt dong thu'dng mc;ti dn de'n slf can thic$p, tr9 giup v~ Icy thu~t va tai chinh cua
ngan hang. Day Ut mot linh VlfC gam nhi~u m~t phuc tc;tp, doi hoi sll' dl.J.ng cac

kY

thu~t d~c thu v~ thu'dng mc;ti qu6c te' nhu' tin d~ng chung tu nh~m dam bao quy~n l9i

cua ngu'ai ban d6i voi ngu'ai mua each xa nhau bdi nhfi'ng du'ang bien giOi, nhfi'ng
hang rao ngon ngfi', phong tl.J.C t~p quan, chu'a hi~U fO nhau giup cho m~U d!ch du'QC
thlfc hic$n

thu~n

lcji.


Trang: 7

Nhu' v~y trao d6i quO'c te' c6 lien quan de'n cac phu'dng thuc tin dt;mg, bao liinh thanh
toan hay tai trQ' lam phuc t~p them vi<$c trao d6i va lam phat sinh ra't nhi€u

kY

thu~t

hay cac thu tl,lc giln li@n voi cac nhu du cua hai ben mua ban. Trong bO'i canh phuc
t~p

d6, cac ngan hang phai la nhung chuyen gia trong linh vvc ho~t d9ng thu'dng m~i

qu6c te', c6 kha nang cung ca'p cac thong tin va IOi khuyen nh~m du'a de'n vi<$c Icy
ke't cac hQ'p dang va thvc hi<$n tai trQ' dn thie't.
B~ng cac nghi<$p Vl.J cua mlnh, ngan hang trd thanh g~ch nO'i giua hai ben mua ban

each nhau bC1i cac chau lvc. Phttdng thuc chuySn ti€n (remittance) b~ng thtt (mail
transfer) hay di<$n (telegraphic transfer), phl.JC Vl.J cac m6n thanh toan
phi

m~u

m~U

dich

ho~C

dich. Phttdng thuc nho thu chung tU (documentary collection) hay tin dvng

chung tu (documentary credit) dap ung cac khoan mua ban va thanh toan giua cac
nha xua't nh~p kh~u voi tung mile d9 quen bie't khac nhau.
Trong xu the' toan du hoa cac ho~t d9ng m~u dich va tai chinh hi<$n nay, ngu'oi ta
thS che' hoa m9t sO' nghi<$p Vl.J thanh toan quO'c te'. Phong thu'dng m~i quO'c te' ICC .da
ban hanh "quy tile va thl,fc hi<$n thO'ng nha't v€ tin d1;tng chung tu" gQi tilt la UCP
(bang moi nha't sO' 500 ap dvng tu 1-1-1994), "quy tile thO'ng nha't v@ nghi<$p vv nho
thu" gQi tilt Ia URC (bang 522 ap d1;tng tu 1-1-1996) rai "quy tile thO'ng nha't v@ hoan
tra ti@n hang theo tin d1;tng chung tu" gQi tilt la URR (bang 525 ap d1;tng tu 1-71996).

Sl.f phat triSn cua cong ngh<$ di<$n tu t~o bttoc d9t pha trong thanh toan lien ngan
hang va lien quO'c gia voi h<$ thO'ng CHIPS (clearing house interbank payment
system) rai m~ng tai chlnh vi€n thong lien ngan hang toan du gQi tilt la SWIFT

(society for worldwide interbank financial telecommunication). TO'c d9 nhanh, chlnh
xac cao la hai d~c trttng cd ban cua m~ng thanh toan vua kS.
BS giup khach hang xu ly khoan ngo~i t<$ c&n thie't trong ngo~i thttdng, dang thoi
h~n che' cac rui ro v@ ty gia hO'i doai, ngan hang c6 cac nghi<$p vv tai dinh


Trang: 8

(Arbitrage), Icy h~n (Forward), hoan d6i (Swap), tu'cJng lai (Future) ... d~ giup khach
hang giao dich tren

thi tru'Cing h6i doai.

Qua phffn trlnh bay tren, chung ta c6 cai nhin t6ng quat v€ ho~t dQng tai tr<;J cho
ngo~i thu'cJng va thanh toan qu6c te' cua ngan hang thu'cJng mt;ti. Trong thgc te' hai

hot;tt dQng nay c6 nhii'ng m6i lien h<$ htl'u ccJ he't sue gi{n b6, sl.f phat tri~n cua ho~t
OQng nghi<$p Vt,I nay se Etm ti€n d€ va n€n tang ho~c b6 sung cho sl.f phat tri~n cua
ho~t OQng nghi<$p Vt,I kia va ngu'<;Jc l~i. Chftng h~n, voi nhii'ng h<;Jp ddng ngot;ti thu'ong

tri IOn va

gia

vua, v6n lttu dQng cua khach hang thttC1ng khong du Ion d~ thl.fc hi<$n

h<;Jp ddng, hQ se nhC1 de'n ngudn v6n cua ngan hang thong qua vi~c tai tr<;J. Ngan

hang khi d6 vua la ngan hang pht,Ic vt,I ngu'Cii xua't kh§:u (ho~c nh~p kh§:u), vua la
ngan hang tai tr<;J giup thttong Vt,I dtt<;Jc thl.fc hi<$n. Ngtt<;Jc

l~i,

trong qua trlnh tai tr<;J,

mu6n dam bao ddng v6n tai tr<;J dtt<;Jc sll' dt,Ing dung mt,Ic illch, quan ly dtt<;Jc ngudn
thu, ngan hang se tham gia thanh toan qu6c te' voi vai tro la ngan hang thu'ong lu'<;Jng
(negotiating bank), .ngan hang nhC1 thu (collection bank)

ho~c

ngan hang phat hanh

(issuing bank). Nhtt v~y vi<$c buon ban qu6c te' gi{n li€n voi cac th~ thuc bao la~h,
thanh toan ho~c tai tr<;J, chung luon gay phuc t~p cho vi<$c thl.fc hi<$n vi<$c trao d6i va
lam xua't hi<$n nhi~u ky thu~t, phu'ong thuc giup cho nhu cffu cua ngu'di mua va ngu'oi
ban

g~p

nhau.

Khi da khftng dinh ho~t dQng tai tr<;J xua't nh~p kh§:u va thanh toan qu6c te' c6 nhtl'ng
m6i quan h<$ htl'u co khong th~ tach rCJi, thi ciing cffn lam r6 m6i quan h<$ gitl'a tin
dt,Ing va bao lanh. B6i vi tai tr<;J xua't nh~p kh~u v€ blm cha't la quan h<$ tin dt,Ing va
thanh toan qu6c te' thu'Cing phat sinh quan h<$ bao lanh, ne'u m6i quan h<$ gitl'a tin
dt,Ing va bao lanh du'<;Jc lam r6 se giup hi6u r6 them m6i quan h<$ hii'u co gitl'a tai tr<;J
xua't nh~p khffu va thanh toan qu6c te".
./ v€ ban cha't, nghi<$p Vl,l bao lanh va nghi<$p Vl,l tin dt,Ing Ngan hang la mQt,
hai d€u phat sinh tren co sd m6i quan h<$ tin dt,Ing gitl'a Ngan hang va khach hang.

ca


Trang: 9

./ v€ nguyen ta:c, vl da xac dinh tinh cha't gi6ng nhau gifi'a nghi~p v~ bao lanh
va tin d~ng, nen nguyen ta:c cua hai nghi~p v~ nay cilng gi6ng nhau: hoan trai, c6
illlJ.C

dich Va

CO

dam bao .

./ V € thC1i di~m, c6

sv khac nhau gifi'a bao lanh va tin dt,mg ngan hang. Tin dt,mg

se du'duoi hlnh thuc gia tq (ti€n m~t, butt~, ... ). Ben vay ngay thC1i di€m ca'p tin d~ng da c6
kha nang su d~ng ngay khoan tin d~ng du'phai ma't m()t gia

tri ti€n t~

tu'dng du'dng khoan thoa thu~n cho vay. Rieng voi nghi~p

VIJ. bao lanh, thC1i di€m ngan hang phat hanh thu' bao Einh se sam hdn thC1i di€m

ngan hang phai thl;l'c hi~n nghia v~ bao lanh, vl bao lanh chila
trong tu'dng lai. Ngan hang chi theo doi bang gia

sv cam ke't tra thay

tri bao lanh, khong phai ghi n
khach hang va cilng khong ma't m()t gia tq ti€n t~ tu'dng du'dng gia tq thu' bao Ianh.
SQ.' khac nhau v€ thC1i di€m phat hanh va thC1i di€m thl;l'c hi~n nghia v~ bao lanh da
t~o cho ngan hang m()t lqi the' la c6 th€ phat hanh nhi€u thu' bao lanh voi gia

tri IOn

'

hdn v6n lu'u d()ng cua ngan hang ngay mQt thC1i di€m .

./ V € d6i tu'<;fng tham gia, trong quan h~ tin d~ng thu'C1ng chi c6 hai chu th€ tham
gia la ben cho vay (Ngan hang) va ben vay (doanh nghi~p,

ca nhan) trong h
tin d~ng (khe' uoc vay ti€n). Trong quan h~ bao lanh, mu6n hoan thanh m9t quan h~
bao lanh dn t6i thi€u ba ben: ben bao lanh (ngan hang), ben du'qc bao Ianh (doanh
nghi~p, ca th€ c6 nghia v~) va ben th~ hu'dng bao lanh (doanh nghi~p. ca th€ c6

quy€n lqi ). Rieng bao lanh trong thanh toan qu6c te' con phuc t~p hdn, vl (J day c6

sv tham gia cua nhi€u ngan hang .
./ Bao lanh cua ngan hang la m()t cam ke'"t trii n

trong tru'C1ng hlanh. Trong thanh toan qu6c te' bao Hinh cua ngan hang ph~c v~ ngu'C1i mua la cam
ke'"t d6i voi ngan hang phqc v~ ngu'C1i ban v€ vi~c trii thay cho ngu'C1i mua khi de'n
h~n thanh tmin, khong vl ba't eli ly do nao d€ thoai thac trach nhi~m cua mlnh. Trach
nhi~m bao lanh cua ngan hang ph1;1c Vlf ngu'C1i mua vi v~y ba:t dffu ngay khi ngan

hang phat hanh thu' tin d1;1ng ho~c m()t hinh thuc bao lanh-nao d6. Nhu' v~y khi phat


Trang: 10

sinh quan h~ bao lanh eli a ngan hang, thl ban than ngan hang cG.ng t6n t~i hai mO'i
quan h~: nghia Vl,l thanh toan thay dQ'i VOi ngan hang nu'OC ngoai Va quan h~ tin d1,1ng
dO'i voi ben du'qc bao lanh.
Nhu' V~y; VOi tu' each la ffiQt thanh Vien ho~t dQng trong cac linh VlfC quQ'c te", vai tro
cua ngan hang trong tai tr<;J thu'dng m~i qu6c te" da c6 d6ng g6p dang k~ dO'i voi n~n
kinh te" dfft nu'oc, vao can can thanh toan quO'c gia (tai khoan phan anh gia

tri nh~p

kh~u va xu!t kh~u hang h6a, dich v1,1) bftng vi~c cung c!p cac dich v1,1 (J nu'oc ngoai.

Cac dich v1,1 do ngan hang cung ca'p du'<;Jc gQi la "xu!t kh~u v6 hlnh", bdi vl chung la
cac dich Vl,l chu kh6ng phai la cac hang hoa hG.'u hlnh. Ngay nay xu!t kh~u v6 hlnh
dong g6p ngay cang IOn vao thu nh~p quO'c gia va di~u d6 n6i len vai tro ngay cang
quan trQng cua tai tr<;J ngo~i thu'dng va thanh toan quO'c te" cua ngan hang thu'dng
m~L

1.3 Hoat dong tai tro' xua't nhap khdu cua ngan hang thtio'ng mai:
1.3.1 Khai niem v~ hoat dong titi tro' xua't nhap khdu cua ngan himg

thti'o'ng mai:
Tai trq cua ngan hang thu'dng m~i v~ ban cha't cG.ng la khoan tin d1,1ng du'qc ca'p bdi
ngan hang. Tuy nhien ngan hang tham gia tai tr<;J chi voi m9t sO' vO'n chie'm til~ nha't
dinh trong t6ng vO'n dn thie't cho dtf an hoi;lc thu'dng Vl,l, ph~n vO'n con l~i phai la
vO'n eli a doanh nghi~p. BO'i tu'qng tai tr<;J la cac dtf an hoi;lc thu'dng Vl,l, 'nen chu th€
tham gia tai trq chi c6 th€ Ia cac phap nhan c6 dang kY san xua't kinh doanh.

1.3.2 Cac hlnh thll'c tai tro' xua't nhap khdu:
1.3.2.1 Tai tro' nhap khdu:
v~ hlnh thuc, tai tr<;J nh~p kh~u la cac khoan tin dl,lng ngan hang ca'p cho ngu'oi nh~p

kh~u vOi m1,1c dfch la thanh toan ti~n hang cho nguoi xua't kh~u, c6 3 hlnh thuc ph6

bie'n sau:


Trang: 11

-/ Tai trq thanh toan b<) chti'ng 1it giao hang: Theo hlnh thti'c nay, khach hang
phai l~p phu'ong an san xufft kinh doanh mang tfnh kha thi cho lo hang nh~p khfiu v€
ph\IC Vlf san xua't ho~c kinh doanh. D6ng thai khach hang phai len ke' ho(!.ch tai
chinh nh~m xac dinh kha nang thanh toan khi de'n thai di~m thanh toan dv kie'n, xac
djnh khoan thie"u h1:1t dn ngan hang tai trq. Tren co sd xem xet, phan tkh ke' ho(!.ch
va phudng an cua khach hang, ngan hang se ra quye't dinh tai trq va xac dinh mti'c
ngan hang chffp nh~n tai trq. Tfft

ca cac cong do(!.n nay phai thvc hi~n trudc khi b<)

chti'ng tit giao hang cua nguoi xufft khfiu v€ de'n ngan hang dung ra tai trq. Truong
hqp bo chti'ng 1it giao hang da v€ r6i khach hang mdi xin tai trq thanh toan, thl kha

nang

bi ngan hang ti't chO'i tai trq rfft ldn vi ngan hang c6 rfft it thai gian xem xet bo

chti'ng tit cilng nhu' danh gia kha nang hoan v?n cua khach hang cho khoan ti€n rna
ngan hang tai trQ.
-/ Cho vay biit buoc: Cho vay biit bu<)c v€ nQi dung cilng chfnh la cho vay thanh
toan b<) chti'ng tit giao hang. Tuy nhien, tinh tr(!.ng vay biit bu<)c phat sinh khi nguoi
nh~p khffu khong thanh toan ho~c khong t~p trung du ti€n d€ thanh toan b9 chung ti't

giao hang. Ngan hang khi d6 se cho vay tren gia tri ti€n hang con thie'u d~ thanh
~------toan-dling-h<;rn-cho----ngannang nuoc ngoai:--NguCfi nh~p khffu nen tranh tinh tr(!.ng

phat sinh nq vay biit bu<)c do h9 se phai chju lai sufft cho vay khoan ti€n nay tttong
ti'ng lai sufft vay qua h(!.n rna ngan hang nha nude quy dinh, bdi tinh chfft ctia m6n
vay biit bu<)c la
-/ Cho vay

nq qua h(!.n.

kY

quy: khach hang se phai ~QP mot khoan ti€n nhfft dinh vao tai

khoan CUa hQ t(!.i ngan hang rna hQ Xin dUQC bao lanh va khoan ti€n d6 Se du'QC
phong toa cho de'n khi nghia Vlf bao lanh ctia ngan hang chffm dut. Thuong khoan
ti€n nay tfnh d 1~ vdi gia tri rna khach hang xin. duqc bao lanh. Trong truong hqp
thie'u Slf tin c~y ho~C hi~U qua thudng
du khach hang ky quy 100% gia

Vt,I

ti€m ffn rui

fO

cao, ngan hang CO th~ yeu

tri rna khach hang xin bao Ianh.


Trang: 12

1.3.2.2 Tai trd xua't khfiu:
v~ hlnh thuc, tai tn;J xua't kh~u la cac khoan ngan hang cho ngu'oi xua't kh~u vay voi

mt,Ic dich bcS sung vo'n htu dong cho doanh nghi~p dS hQ c6 kha nang thlfc hi~n hqp
d6ng ngo~i thu'cfng da Icy Va giup cho doanh nghi~p lien

ti,IC

san xufft kinh doanh,

khong bi hvt vo'n trong thoi gian cho ti~n thanh toan hang h6a cua do'i tac nu'oc
ngoai. Hi~n c6 hai hlnh thuc ph6 bie'n sau:
../ Tai tro vo'n lu'U dong trong thoi gian chu~n bi hang xua't:
Nguoi xua't khfru de'n ngan hang va xua't trlnh cac chung tu minh chung mt,Ic dfch sti'
dt,Ing vo'n tai trq nhu hqp d6ng ngo~i thuong, thu' tin dt,Ing, xac nh~n ti~n phong toa
cua ngan hang, tai san the' chffp .... Sau khi xem xet, ngan hang quye't dinh h<~tn muc
tai trq, gia tq tai trq cho giai do~n nay khong vu'qt qua 70% gia tri 16 hang xua't

kh~u. Thu tvc tie'n hanh tai trq trong hlnh thuc nay tu'cfng tl.,l' mot hqp d6ng tin dt,Ing

noi dia thuftn tuy .
../ Chie't khffu bo chung tu xua't kh~u:
C6 hai hlnh thuc chie't khffu:

Chiet khitu mi~n truy doi (chie't khffu dong): ngan hang mua l~i bo chung tu xua't
kh~u hoan hao cua nguoi xua't kh~u. Gia mua se thffp hon gia tq bo chung tu, do

ngan hang tinh tru l~i phi chie't khffu va thoi gian dn thie't trung blnh dS doi ti~n
nh~p kh~u nuoc ngoai.

Chitt khflu dzt(lc phep truy doi (chie't khffu md): ngan hang thlfc

hi~n

cho vay tren co

sd nguoi xua't kh~u xua't trlnh bo chung tu hoan hao. Thoi gian cho vay duqc tinh
b~ng thoi gian cftn thie't trung blnh dS doi ti~n nguoi nh~p kh~u nu'oc ngoai. Trach

nhi~m nguoi xua't kh~u v~n concho de'n khi n'gan hang doi duqc ti~n tu nguoi nh~p
kh~u.


Trang: 13

1.4

Khai quat phu'o'ng thti'c thanh to an tin dung chti'ng tu:

1.4.1 Phu'o'ng tien thanh toan:
1.4.1.1 H6i phie'u:
H6i phie'u la mot l~nh doi ti~n vo di~u ki~n do ngu'C1i ban (ngu'C1i xua't k:h§'u, ngu'C1i
cung ung dich v1;1 ...)

k.Y

phat doi ti~n ngu'C1i mua (ngu'di nh~p k:h§'u, ngu'C1i nh?n cung

ung) va yeu c~u ngu'di nay phai tra mot lu'qng ti~n nha't dinh t(;li mot dia di~m nha't
dinh trong mot thai gian xac dinh du'qc quy dinh trong h6i phie'u cho ngu'oi hu'dng lqi.
1.4.1.2 Cheque:
Cheque la mot l~nh VO di~u ki~n cua ngu'di chu tai k:hoan ti~n gti'i ra l~nh cho ngan
hang trich tu tai khoan cua mlnh mot

s6 ti~n nha't dinh d~ tra cho ngu'di dm cheque,

ngu'di c6 ten trong cheque ho~c tra theo l~nh cua chinh ngu'di a'y.
Hi~n nay cheque Ia mot phu'ong ti~n chi tra du'qc dung h~u nhu' ph6 bie'n trong giao

lu'u thanh toan noi dia cua ta't

ca cac nu'oc. Trong thanh toan noi dia cua mtoc ta, c6

cheque chuy~n khoan, cheque bao chi, cheque dinh muc, cheque chuy~n ti~n. Trong
thanh toan qu6c te', cheque cling du'qc sti' d1;1ng rong dli cho thanh toan ti~n hang,
cung ung lao

Vl,l,

1.4.1.3

du Jich va cac k:hoan phi m?u dich.

Ky phie'u: (promissory note)

Nguqc l<;1i voi h6i phie'u, ky phie'u do ngu'C1i th1;1 trai vie't ra d~ hua cam ke't tra ti~n
cho ngu'C1i hu&ng 1<;1i. Voi tinh th1;1 dong trong thanh toan nhu' tren, trong thanh toan

qu6c te', ky phie'u it thong d1;1ng hon h6i phie'u.
Ky phie'u la mot W giffy hua cam ke't tra ti~n vo di~u ki~n do nguC1i l?p phie'u phat
ra td mot

s6 ti~n nhfft dinh cho ngu'di hu'dng lqi

cho ngu'C1i k:hac quy dinh trong ky phie'u d6.

ho~c theo l~nh cua ngu'di nay tra


Trang: 14

1.4.2 Phu'dng thuc thanh tmin tin dung chung til (documentary credit):
1.4.2.1 Khai niem chung v~ phu'o'ng thuc thanh toan tfn dung chung til:
Tin dt,mg chung tu la phuong thuc thanh toan thong dt;mg nha't hi<$n nay, duqc sii'
dt,mg ph6 bie'n trong cac quan h<$ ngo<_li thuong, kho'i luqng thanh toan ngay cang
rQng IOn do d6 phong thuong m<.J.i quo'c te" t<.ti Paris (ICC - International Chamber of
Commerce) da ban hanh quy t~c va thl,l'c hanh tho'ng nha't vS tin dt;mg chung tu (UCP
- Uniforms customs and practice for documentary credit) d~ cac ben xua't khffu va

nh?p khffu, cac ngan hang c6 lien quan nghien

CUll

ap dt;Ing nh~m tranh nhung sv

hi~u Htm dang tie'c c6 th~ xay ra.

Tin dt;mg chung tu la mot cam ke't thanh toan c6 diSu ki<$n cua ngan hang. Mot each
d~y du hon, tin dt,mg chung tu la mot van ban cam ke't cua 1 ngan hang (ngan hang

rna tin dt,mg thu: Issuing bank) cho nguoi ban ho?c nguoi huang lqi (benefiCiary)
theo yeu du va sl,l' chi thi cua nguoi mua (applicant) d~ tra ngay ho?c de'n mot thoi
di~m xac dinh trong tuong lai mot so' tiSn da duqc quy dinh trong ph<.tm vi thoi h<.tn

da xac dinh va can ell' vao cac chung tu da duqc quy dinh.
Cac do'i tuqng tham gia phuong thuc tin dt,mg chung tu bao g6m:
~ Nguoi rna thu tin dt,mg (applicant): la nguoi mua, nguoi nh~p khffu.

~ Ngan hang rna thu tin dt,mg la ngan hang d<.ti di<$n cho nha nh~p khffu, n6 cung

ca'p tin dt,mg cho nha nh~p khffu (Issuing bank, opening bank).
~ Nguoi huang lqi (beneficiary) la nguoi ban, nguoi xua't khffu hay ba't ell' nguoi

nao khac rna nguoi huang lqi chi djnh.
~

Ngan hang thong bao thu tin dl.J.ng (advising bank) la ngan hang

a nude nguoi

huanglqi.
Phuong thuc tin dl.J.ng chung tu la mot sl,l' thoa thu?n, trong d6 ngan hang (ngan hang
rna thu tin dl.J.ng) theo yeu du cua khach hang (nguoi rna thu tin dl.J.ng) se tra mot so'
tiSn nha't dinh cho nguoi khac (nguoi huang lqi so' tiSn cua _thu tin dl.J.ng) ho?c cha'p
nh~n ho'i phie'u do nguoi nay

kY

phat trong ph<.tm vi so' tiSn d6 khi nguoi nay xua't


Trang: 15

trlnh cho ngan hang m9t b9 chung tit thanh taan phu htrang thtt tin dt,mg.
Ccic bentham gia trang phttong thuc tin dt,mg chung tit g6m c6:
;... N gttoi xin md thtt tin dt,mg la ngu'oi mua, ngttoi nh~ p khfi u hang h6a;
;... Ngan hang md thtt tin dt,mg Ia ngan hang dq.i di~n cha ngttoi nh~p khfiu ,
cffp tin dt,mg cha ngu'oi nh~p khfiu;
;... Ngttoi hu'C1ng lngttoi naa khac rna ngu'oi httdng l;... Ngan hang thong baa thu' tin d1;1ng la ngan hang C1 nttoc ngu'oi httdng l
1.4.2.2 Trinh tu' tie'n hanh nghiep vu phu'dng thuc tin dung chti'ng tu:

I

Ngan hang md LIC
j~

(8)

~

I

(2)

...1
...-I

I

J~

J~

(7)

,,

(6)

(1)

N guoi nh~ p khfi u

I

NH thong bao L/C

I

(4)

I"

,,
I

I

(5)

(3)

,,

Nguoi xufft khffu

J

(l)Ngttoi nh~p khfiu lam don xin md Lie gll'i de'n ngan hang cua mlnh yeu
cffu md m9t Lie cha ngttoi xufft khffu hu'dng.
(2)Can ell' vaa yeu cffu va don xin md Lie, ngan hang md Liese l~p m9t Lie
va thong qua ngan hang dq.i ly cua minh d m.toc ngttoi xufft khffu thong baa
vi~c md Lie va chuy~n Lie de'n ngu'oi xufft khffu.

(3)Khi

nh~n

dtt
ngu'oi xufft khfiu taan b9 n9i dung thong baa v€ vi~c md Lie d6, va khi nh~n
dtt

Trang: 16

(4)Nguoi xua't kh~u ne'u cha'p nh~n Lie thl tie'n h~mh giao hang, ne'u khong
thl tie'n h~mh d€ nghi ngan hfmg md Lie sii'a d6i b6 sung Lie cho phil hqp voi
hqp d6ng.
(5)Sau khi giao hang, nguoi xua't kh~u l~p b9 chung til' thanh toan theo yeu
du cua Lie xua't tdnh thong qua ngan hang thong bao (ngan hang md
Lie )xin thanh to an~

(6)Ngan hang md Lie ki€m tra b9 chung til' thanh toan, ne'u tha'y phil hqp voi
Lie thl tie'n hanh tra ti€n cho nguoi xua't kh~u. Ne'u tha'y khong phil hqp,

ngan hang til' ch6i thanh toan va gui tra l~i toan b9 chung til' cho nguoi xua't
kh~u.

(7)Ngan hang md Lie doi ti€n nguoi nh~p kh~u va chuy€n b9 chung til' hang
h6a cho nguoi nh~p kh~u.
(8)Nguoi nh~p kh~u ki€m tra chung til', n€u tha'y phil hqp voi Lie thl hoan tra
ti€n l~i cho ngan hang md Lie, ne'u khong phil hqp thl c6 quy€n til' ch6i tra
ti€n.
Phu'dng thuc thanh toan tin d1;1ng chung til'

hi~n

nay la phu'dng thuc thanh toan kha

ph6 bie'n trong thttdng m~i qu6c te'. N9i dung phttdng thuc thanh toan bilng LIC duqc
quy Qinh

Cl;l

th€ trong "qui Hie thgc hanh th6ng nha't tin dl;lng chung til' " (Uniform

custom and practise for ducument credits UCP DC) phien ban hic$n hanh Ia UCP DC
500 do phong thu'dngm<;ti qu6c te' (ICC: International Chamber of Commerce) ban
h~mh,

hic$u lgc til' 111/1994.


Trang: 17

1.5 Quy trlnh tai trd xua't nhap khdu va thanh toan guo'c te' tai ngan hang
thu'dng mai Thanh Pho' Hfi Chi Minh:

1.5.1 Do'i tu'dng tai trd xua't nhap khdu:

E>o'i tu'qng du'qc tai trq xua't nh~p khffu la nhung nhu cffu vo'n t~m thai thie'u hl,lt cua
khach hang trong qua trlnh kinh doanh xua't nh~p khffu du'qc ngan hang xet tai trq
hay khong.
1.5.2 Di~u kien tai trd vo'n:

M9i khach hang vay thoa man cac di€u ki<$n sau d€u c6 th~ xin vay vo'n:
- C6 dffy du tu' each phap nhan, san xua't kinh doanh theo dung phap lu~t hi<$n hanh

cua Vi<$t Nam.
- VO'n tv c6 theo quy dinh, vo'n vay t6 chuc tin d1,mg chid~ b6 sung vao t6ng muc
v6n lu'U d()ng cffn thie't.
- T6 chuc h~ch toan va quan ly

ali chinh theo dung phap l<$nh ke' toan tho'ng ke.

- San xua't kinh doanh c6 lai, khong c6 nq qua h~n.
- Phai c6 phu'ong an stl' dl,lng v6n vay, neu du'qc ml,}C dich, hi<$u qua, tinh kha thi va
kha nang hoan tra nq vay.
- Chffp hang thvc thi m9i quy dinh trong th~ It$ tin d1,1ng cua ngan hang nha mtoc va
t6 chuc tin d1,1ng dang cho vay vo'n.
1.5.3 Pham vi tai trd vo'n:

Cac doanh nghi<$p vay v6n (J m9t chi nhanh muo'n vay tie'p (J chi nhanh khac cua
cung h<$ tho'ng ngan hang thl phai duqc t6ng giam d6c ngan hang cho phep.
Truong hqp cho vay do'i vdi cac khach h~mg vay vo'n (J nhi€u t6 chuc tin d1,1ng thl
ngan hang cho vay phai thffm dinh tlnh hlnh san xua't kinh doanh, uy tin, kha nang
tra nq cua don vi vay vo'n qua cac t6 chuc tin dt,mg da cho vay va qua phong thong
tin nli ro ciia ngan hang nha nu'oc va qua cac thong tin thi tru'ong khac. Ne'u dam
bao di€u ki<$n cho vay, nguyen t~c cho vay va kha nang thu h6i vo'n ch~c ch~n thl
moi quye't dinh cho vay.
TRIJO'NG I:)AI lil)G 1\!NH TE-

H!.t\N:I P1·16' ,.,({cHI .rniNt-1
···'\31'\I!P' ,., ~q·' t\' 4 l{f' f'

i iW v iCI\ ),·,~) l.,f·lR ,·,,.k
.~

_______
.. -~

..

.-.!-'