Ngữ văn lớp 8: Đề thi hịch tướng sĩ

THI ONLINE_HỊCH TƯỚNG SĨ
CÓ LỜI GIẢI CHI TIẾT
Môn: Văn – lớp 8
Thời gian làm bài: 45 phút
Mục tiêu:
- Học sinh nắm được thể loại, nội dung chính của tác phẩm
Câu 1: (ID: 206367) Nhận biết
“Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa, chỉ căm tức chưa xả
thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da
ngựa, ta cũng vui lòng”
Đoạn văn trên được trích trong tác phẩm nào? Của ai? Thể loại của văn bản ấy là gì? Cho biết đôi nét về thể loại
đó?
Câu 2: (ID: 206368) Thông hiểu
“Nay các ngươi thấy chủ nhục mà không biết lo, thấy nước nhục mà không biết thẹn. Làm tướng triều
đình phải hầu quân giặc mà không biết tức; nghe nhạc thái thường để đãi yến ngụy sứ mà không biết căm.
Hoặc lấy việc chọi gà làm vui đùa, hoặc lấy việc đánh bạc làm tiêu khiển; hoặc vui thú vườn ruộng hoặc quyến
luyến vợ con; hoặc lo làm giàu mà quên việc nước; hoặc ham săn bắn mà quên việc binh; hoặc thích rượu ngon
hoặc mê tiếng hát. Nếu có giặc Mông Thát tràn sang thì cựa gà không thể đâm thủng áo giáp của giặc; mẹo cờ
bạc không thể dùng làm mưu lược nhà binh; dẫu ruộng lắm vườn nhiều, tấm thân quý nghìn vàng khôn chuộc,
vả lại vợ bìu con díu, việc quân cơ trăm sự ích gì; tiền của tuy nhiều khôn mua được đầu giặc; chó săn tuy khỏe
khôn đuổi được quân thù; chén rượu ngon không thể làm giặc say chết; tiếng hát hay không thể làm giặc điếc
tai. Lúc bấy giờ ta cùng các ngươi sẽ bị bắt, đau xót biết chừng nào! Chẳng những thái ấp của ta không còn mà
bổng lộc các ngươi cũng mất; chẳng những gia quyến của ta bị tan, mà vợ con các ngươi cũng khốn; chẳng
những xã tắc tổ tông ta bị giày xéo mà phần mộ cha mẹ các ngươi cũng bị quật lên; chẳng những thân ta kiếp
nay chịu nhục, rồi đến trăm năm sau, tiếng dơ khôn rửa, tiếng xấu còn lưu, mà đến gia thanh các người cũng
không khỏi mang tiếng là tướng bại trận. Lúc bấy giờ, dẫu các ngươi muốn vui vẻ, phỏng có được không?”
Nếu thay đổi trật tự các từ không còn, cũng mất, bị tan, cũng khốn thì giá trị biểu cảm có thay đổi
không? Vì sao?
Câu 3: (ID: 206369) Vận dụng
Để khơi gợi lòng căm thù giặc, khích lệ tướng sĩ Trần Quốc Tuấn đã đưa ra những lập luận nào? Nhận
xét về cách lập luận ấy?

1 Truy cập để học Toán – Lý – Hóa – Sinh – Anh – Văn – Sử - Địa – GDCD tốt nhất!


HƯỚNG DẪN LÀM BÀI
THỰC HIỆN: BAN CHUYÊN MÔN TUYENSINH247.COM

Câu 1

Phương pháp: căn cứ nội dung văn bản
Cách giải:
- Tác phẩm: Hịch tướng sĩ, Trần Quốc Tuấn.
- Thể loại: Hịch
+ Là thể loại văn nghị luận thời xưa, thường được vua chúa, tướng lĩnh, thủ lĩnh một phong trào
dùng để cổ động, thuyết phục hoặc kêu gọi đấu tranh chống thù trong, giặc ngoài.
+ Hịch có kết cấu chặt chẽ, lí lẽ sắc bén, dẫn chứng thuyết phục.
+ Viết theo thể biền ngẫu.
+ Thường để khích lệ tình cảm, tinh thần người nghe.
+ Trong một bài hịch thường có 4 phần chính: phần 1: nêu vấn đề; phần 2: nêu truyền thống lịch
sử; phần 3: nhận định tình hình, phân tích phải trái để gây lòng căm thù giặc; phần 4: đưa ra chủ
trương cụ thể kêu gọi đấu tranh.

Câu 2

Phương pháp: phân tích, lí giải
Cách giải:
Nếu thay đổi trật tự giá trị biểu cảm câu văn sẽ giảm. Bởi mỗi từ đã được đặt cạnh một danh
từ, diễn đạt chính xác tình cảnh diễn ra nếu nước mất. Trật tự mà các từ được sắp đặt cũng làm
cho nội dung tăng dần, mở rộng, gây ấn tượng với người đọc.

Câu 3

Phương pháp: căn cứ nội dung văn bản, phân tích, tổng hợp
Cách giải:
- Để khích lệ tinh thần của tướng sĩ, trước hết Trần Quốc Tuấn chỉ ra tội ác của kẻ thù và lên án
hành động của chúng: “Đi lại nghêng ngang ngoài đường, uốn lưỡi cú diều mà sỉ mắng triều đình,
đem thân dê chó mà bắt nạt tể phụ, thác mệnh Hốt Tất Liệt mà đòi ngọc lụa,…” Ngôn ngữ vô
cùng đanh thép, quyết liệt, ngấm ngầm lên án kẻ thù: “nghêng ngang” “uốn lưỡi cú diều” “đem
thân dê chó”, qua lớp ngôn từ đã thể hiện rõ sự coi thường kẻ thù và tinh thần căm thù giặc.
- Trực tiếp nói về nỗi đau của mình trước hiện thực đất nước: “Ta thường tới bữa quên ăn, nửa
đêm vỗ gối; ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa….ta cũng vui lòng”. Giọng điệu của đại vương
đã thể hiện trực tiếp nỗi lòng đau xót của mình, ông mất ăn mất ngủ lo cho sự nghiệp của đất
nước. Trong một đoạn văn ngắn tác giả đã sử dụng một loạt động từ mạnh: xả thịt, lột da, nuốt
gan, uống máu. Thể hiện lòng căm thù giặc sục sôi, quyết không dung tha cho lũ giặc. Và ông đã
có một hành động vô cùng quyết liệt sẵn sàng hi sinh bản thân để bảo vệ nền độc lập của dân tộc.

2 Truy cập để học Toán – Lý – Hóa – Sinh – Anh – Văn – Sử - Địa – GDCD tốt nhất!


- Nêu lên mối quan hệ khăng khít giữa chủ tướng và quân sĩ. “Các ngươi ở cùng ta coi giữ binh
quyền đã lâu ngày….cùng chẳng kém gì”, câu văn đã làm lay động những người quân sĩ bằng
giọng văn tâm tình, mềm mỏng.
- Lên án hành động thờ ơ của quân sĩ trước thời cuộc “Nay các ngươi thấy chủ nhục mà không
biết lo… giặc điếc tai”. Giọng điệu khẳng khái, đanh thép để cảnh cáo những quân sĩ của mình.
=> Lập luận chặt chẽ: Nêu lên tội ác kẻ thù, nỗi lòng của mình, nêu lên mối ân tình giữa chủ
tướng và quân sĩ, cuối cùng lên án những hành động thờ ơ của quân sĩ trước thời cuộc, đã đánh
đúng vào tâm lý của họ.
=> Sự biến đổi linh hoạt giọng điệu, thái độ khôn khéo, ngôn ngữ vừa đanh thép vừa mềm mỏng
đã đánh đúng tâm lý, lòng tự ái của quân sĩ. Đó chính là lấy cương để trị nhu, đã khơi gợi lòng
căm thù giặc và ý chí quyết tâm đánh đuổi quân giặc.

3 Truy cập để học Toán – Lý – Hóa – Sinh – Anh – Văn – Sử - Địa – GDCD tốt nhất!