Sự cần thiết của việc vận dụng có hiệu quả các hình thức trả công lao động tại Công ty cơ khí Trung Tâm Cẩm Phả

Sự cần thiết của việc vận dụng có hiệu quả các hình thức
trả công lao động tại Công ty cơ khí Trung Tâm Cẩm Phả.
I. Khái niệm , bản chất, vai trò của tiền công.
ãKhái niệm tiền công, tiền lương.
Tiền công là giá trị toàn bộ lao động sống của người lao động, tiền
công trả cho lao động thời vụ, ngắn hạn.
Tiền lương là một phần của tiền công, được trả theo định mức lao
động hoặc theo thời gian làm việc mà chưa kể các khoản tiền lương khác như :
tiền lương theo chế độ, các khoản tiền có tính chất lương như BHXH, BHYT…
mà chủ doanh nghiệp phải trả cho người lao động theo ngày công làm việc
thực tế cho người lao động. Tiền lương được trả cho người lao động trong
biên chế của doanh nghiệp.
ãBản chất của tiền công, tiền lương.
Tiền công phản ánh nhiều mối quan hệ kinh tế - xã hội khác. Nó là số
lượng tiền mà người sử dụng lao động trả cho người lao động. Đó chính là
khía cạnh “ quan hệ kinh tế ”. Mặt khác nó thể hiện quan hệ xã hội do tính chất
đặc biệt của hàng hoá sức lao động. Ở đây tiền công không chỉ đơn thuần là
vấn đề kinh tế mà còn là vấn đề xã hội rất quan trọng liên quan đến đời sống,
trật tự xã hội. Tiền công càng quán triệt được tính công bằng xã hội và đảm
bảo đời sống cho ngưòi lao động thì các quan hệ xã hội càng được củng cố.
ãVai trò của tiền công, tiền lương.
Đối với cá nhân người lao động.►
Tiền công là nguồn thu nhập chủ yếu của người lao động và gia đình,
giúp họ trang trải chi tiêu, sinh hoạt, dịch vụ, đảm bảo cuộc sống. Số tiền mà
người lao động kiếm được hàng tháng ảnh hưỏng đến địa vị của họ trong gia
đình đồng thời thể hiện luôn giá trị lao động của họ đối với đồng nghiệp trong
tổ chức, trong cộng đồng. Đây chính là động lực để động viên khuyến khích
nguời lao động, nâng cao chất lượng lao động và sự đóng góp của họ đối với tổ
chức và xã hội.
Đối với doanh nghiệp.►
Tiền công là một bộ phận của chi phí sản xuất, tăng hay giảm tiền công

sẽ ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm, ảnh hưởng đến vị trí cạnh tranh của
sản phẩm trên thị trường. Là công cụ để duy trì và phát triển nguồn nhân lực
trong doanh nghiệp, là công cụ để quản lý.
Đối với xã hội.►
Ngoài vai trò là đòn bẩy kinh tế, thông qua con đường thu nhập tiền
công sẽ tạo điều kiện điều tiết thu nhập giữa các tầng lớp dân cư đảm bảo
công bằng xã hội.
II. Các hình thức trả công lao động trong doanh nghiệp nhà nước.
1. Hình thức trả lương theo thời gian.
ãĐiều kiện áp dụng:
Áp dụng chủ yếu với người làm công tác quản lý gián tiếp hoặc cán bộ
chuyên môn kỹ thuật, đối với công nhân sản xuất hình thức này chủ yếu áp
dụng đối với một số công việc khó định mức lao động chính xác và chặt chẽ
hoặc do tính chất phức tạp của công việc nếu trả lương theo sản phẩm sẽ
không đảm bảo chất lượng sản phẩm hoặc sẽ không đem lại kết quả thiết thực.
Có 2 chế độ trả tiền công.
1.1. Chế độ trả công theo thời gian đơn giản.
Là chế độ mà tiền công của người lao động nhận được phụ thuộc vào
mức lương cấp bậc theo chức vụ và thời gian làm việc thực tế.
1.2. Chế độ trả công theo thời gian có thưởng.
Là sự kết hợp chế độ trả công theo thời gian đơn giản với tiền thưởng
khi đạt được những chỉ tiêu về số lượng và chất lượng quy định.
Thường được áp dụng đối với công nhân phụ làm công việc phục vụ như sửa
chữa và điều chỉnh thiết bị, áp dụng đối với những công nhân chính làm những
công việc có trình độ cơ khí hoá cao, những công việc tuyệt đối phải đảm bảo
chất lượng.
2. Hình thức trả công theo sản phẩm.
Tiền công mà người lao động nhận được phụ thuộc vào đơn giá của một
đơn vị sản phẩm sản xuất ra hoặc đơn giá của một khối lượng công việc hoàn
thành nhân với số lượng công việc thực tế hoàn thành.

Các chế độ trả công theo sản phẩm:
2.1. Chế độ trả công theo sản phẩm trực tiếp cá nhân.
ãĐiều kiện áp dụng:
Áp dụng rộng rãi với người trực tiếp sản xuất, công việc của họ mang
tính chất độc lập tương đối, có thể định mức, nghiệm thu sản phẩm cụ thể
riêng biệt.
ãTính đơn giá và tiền công sản phẩm:
P = L
cbcv
/ Q
Tiền công cho sản phẩm trực tiếp cá nhân = P x Q
1
Q
1
: Số lượng sản phẩm thực tế hoàn thành của công nhân.
2.2. Chế độ trả công theo sản phẩm có thưởng.
Là sự kết hợp giữa trả công theo sản phẩm trực tiếp cá nhân và tiền thưởng
nên thu nhập của người lao động gồm 2 bộ phận:
Tiền công trả theo đơn giá cố định và số lượng sản phẩm thực tế hoàn
thành.
P = L/Q
TC = Q
1
x P
Phần tiền thưởng được tính dựa vào mức độ hoàn thành và vượt mức
chỉ tiêu cả về số lượng và chất lượng.
Tiền thưởng = L ( m h )/100
L
th
= L + L ( mh )/100

L : tiền công trả theo sản phẩm của đơn giá cố định.
m : tỉ lệ phần trăm tiền thưởng.
h : tỉ lệ phần trăm hoàn thành vượt mức sản lượng được tính thưởng.
2.3. Chế độ trả công theo sản phẩm tập thể.
ãĐiều kiện áp dụng:
Áp dụng đối với công việc cần tập thể công nhân hoàn thành như lắp ráp thiết
bị hoặc sản xuất theo dây chuyền.
ã Đơn giá và tiền công:
ĐG =
Q
Li
n
i
∑
=
1
hoặc ĐG =
∑
=
n
i
Li
1
x T
∑
=
n
i
Li
1

: là tổng tiền công theo cấp bậc công việc của tổ.
n : số người.
Q: mức sản lượng của cả tổ.
T: mức thời gian của tổ.
Tiền công = ĐG x Q
2.4. Chế độ trả công theo sản phẩm gián tiếp.
ãĐiều kiện áp dụng:
Dùng để trả công cho công nhân phụ mà công việc của họ có ảnh hưởng
nhiều đến kết quả lao động của công nhân chính hưởng lương theo sản phẩm.
ã Đơn giá và tiền công:
ĐG =
MQ
L
M: số lượng máy móc, thiết bị mà côngnhân phụ phục vụ.
Q: mức sản lượng của công nhân chính.
L: tiền lương cấp bậc công việc của công nhân phụ.
TCSPGT = ĐG x sản lượng thực tế công nhân chính hoàn thành.
2.5. Chế độ trả công theo sản phẩm luỹ tiến.
ã Điều kiện áp dụng: